TED2008
Wade Davis: The worldwide web of belief and ritual
Wade Davis over het wereldwijde web van geloof en ritueel
Filmed:
Readability: 4.5
1,822,254 views
Antropoloog Wade Davis mijmert over het wereldwijde web van geloof en ritueel dat ons menselijk maakt. Hij toont adembenemende foto's van de Oudere Broers, een groep indianen in de Sierra Nevada wiens spirituele praktijken de wereld in balans houden.
Wade Davis - Anthropologist, ethnobotanist
A National Geographic Explorer-in-Residence, Wade Davis has been described as “a rare combination of scientist, scholar, poet and passionate defender of all of life’s diversity.” Full bio
A National Geographic Explorer-in-Residence, Wade Davis has been described as “a rare combination of scientist, scholar, poet and passionate defender of all of life’s diversity.” Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
You know, culture was born of the imagination,
0
0
4000
Cultuur ontstond uit verbeelding,
00:16
and the imagination -- the imagination as we know it --
1
4000
3000
en verbeelding zoals we die kennen
00:19
came into being when our species descended
2
7000
3000
ontstond toen onze soort evolueerde
00:22
from our progenitor, Homo erectus,
3
10000
3000
uit onze voorvader Homo Erectus
00:25
and, infused with consciousness, began a journey that would carry it
4
13000
3000
en, doordrongen met bewustzijn haar reis begon naar
00:28
to every corner of the habitable world.
5
16000
3000
elke hoek van de bewoonbare aarde.
00:31
For a time, we shared the stage with our distant cousins, Neanderthal,
6
19000
3000
Een tijd lang deelden we het toneel met de Neanderthaler,
00:34
who clearly had some spark of awareness,
7
22000
2000
die duidelijk een vonk van bewustzijn bezat.
00:36
but -- whether it was the increase in the size of the brain,
8
24000
3000
Maar of het de toename van herseninhoud was
00:39
or the development of language,
9
27000
2000
of de ontwikkeling van taal
00:41
or some other evolutionary catalyst --
10
29000
2000
of een andere evolutionaire katalysator...
00:43
we quickly left Neanderthal gasping for survival.
11
31000
4000
we maakten de Neanderthaler spoedig zijn voortbestaan onmogelijk.
00:47
By the time the last Neanderthal disappeared in Europe,
12
35000
3000
Toen de laatste Neanderthaler in Europa verdween,
00:50
27,000 years ago,
13
38000
2000
27.000 jaar geleden,
00:52
our direct ancestors had already,
14
40000
2000
daalden onze directe voorvaderen
00:54
and for 5,000 years,
15
42000
2000
reeds 5000 jaar lang
00:56
been crawling into the belly of the earth,
16
44000
2000
af in de aarde,
00:58
where in the light of the flickers of tallow candles,
17
46000
3000
waar ze bij het flakkerende licht van smeerkaarsen
01:01
they had brought into being
18
49000
2000
de kunst van het Jong-paleolithicum
01:03
the great art of the Upper Paleolithic.
19
51000
2000
in de wereld brachten.
01:05
And I spent two months in the caves of southwest France
20
53000
3000
Ik bracht twee maanden door in de grotten van Zuidwest Frankrijk
01:08
with the poet Clayton Eshleman, who wrote a beautiful book called "Juniper Fuse."
21
56000
3000
met de dichter Clayton Eshleman, die het mooie boek "Juniper Fuse" schreef.
01:11
And you could look at this art and you could, of course,
22
59000
2000
In deze kunst kon je
01:13
see the complex social organization
23
61000
2000
de complexe sociale organisatie zien
01:15
of the people who brought it into being.
24
63000
2000
van de mensen die haar maakten.
01:17
But more importantly, it spoke of a deeper yearning,
25
65000
3000
Maar belangrijker: er sprak een dieper verlangen uit,
01:20
something far more sophisticated than hunting magic.
26
68000
3000
iets veel verfijnders dan de magie van het jagen.
01:23
And the way Clayton put it was this way.
27
71000
2000
Clayton verwoordde het zo:
01:25
He said, "You know, clearly at some point,
28
73000
4000
"Weet je, het is duidelijk dat we ooit
01:29
we were all of an animal nature, and at some point, we weren't."
29
77000
2000
allemaal dierlijk waren en later niet meer."
01:31
And he viewed proto-shamanism as a kind of original attempt,
30
79000
2000
Hij beschouwde proto-sjamanisme als een poging
01:33
through ritual, to rekindle a connection
31
81000
3000
om door ritueel een connectie levend te houden
01:36
that had been irrevocably lost.
32
84000
2000
die voorgoed verloren was.
01:38
So, he saw this art not as
33
86000
2000
Dus hij zag deze kunst niet
01:41
hunting magic, but as postcards of nostalgia.
34
89000
4000
als jagersmagie, maar als ansichtkaarten van nostalgie.
01:45
And viewed in that light,
35
93000
2000
In dat licht bezien
01:47
it takes on a whole other resonance.
36
95000
2000
heeft het een heel andere resonantie.
01:49
And the most amazing thing about the Upper Paleolithic art
37
97000
2000
Het meest verbazende over de Jong-paleolithische kunst
01:51
is that as an aesthetic expression,
38
99000
3000
is dat als esthetische expressie,
01:54
it lasted for almost 20,000 years.
39
102000
3000
het bijna 20.000 jaar bestond.
01:57
If these were postcards of nostalgia,
40
105000
3000
Als dit ansichtkaarten van nostalgie waren,
02:00
ours was a very long farewell indeed.
41
108000
3000
was het een langdurig afscheid.
02:03
And it was also the beginning of our discontent,
42
111000
2000
Het was tevens het begin van onze ontevredenheid,
02:05
because if you wanted to distill all of our experience
43
113000
2000
want je kunt al onze ervaringen sinds
02:07
since the Paleolithic, it would come down to two words:
44
115000
3000
het Paleolithicum samenvatten met twee woorden:
02:10
how and why.
45
118000
2000
'hoe' en 'waarom'.
02:12
And these are the slivers of insight upon which cultures have been forged.
46
120000
3000
Dit zijn de flarden inzicht waarop culturen zijn gesmeed.
02:15
Now, all people share the same
47
123000
2000
Alle mensen delen dezelfde
02:17
raw, adaptive imperatives.
48
125000
2000
ruwe, adaptieve noodzaken.
02:19
We all have children.
49
127000
2000
We hebben allemaal kinderen.
02:21
We all have to deal with the mystery of death,
50
129000
2000
We moeten allemaal omgaan met het mysterie
02:23
the world that waits beyond death,
51
131000
2000
van wat ons wacht na de dood,
02:25
the elders who fall away into their elderly years.
52
133000
3000
de ouderen die wegvallen in ouderdom.
02:28
All of this is part of our common experience,
53
136000
2000
Dit alles is gemeenschappelijke ervaring,
02:30
and this shouldn't surprise us, because, after all,
54
138000
2000
en dat is niet verbazingwekkend, want
02:32
biologists have finally proven it to be true,
55
140000
2000
biologen hebben eindelijk bewezen
02:34
something that philosophers have always dreamt to be true.
56
142000
3000
dat waar is wat filosofen altijd droomden:
02:37
And that is the fact that we are all brothers and sisters.
57
145000
2000
het feit dat we allemaal broers en zussen zijn.
02:39
We are all cut from the same genetic cloth.
58
147000
3000
We zijn gesneden uit hetzelfde genetische doek.
02:42
All of humanity, probably, is descended from a thousand people
59
150000
3000
De hele mensheid stamt waarschijnlijk af van duizend mensen
02:45
who left Africa roughly 70,000 years ago.
60
153000
3000
die Afrika zo'n 70.000 jaar geleden verlieten.
02:48
But the corollary of that is that,
61
156000
2000
Maar het uitvloeisel hiervan is,
02:50
if we all are brothers and sisters
62
158000
2000
dat als we broers en zussen zijn
02:52
and share the same genetic material,
63
160000
2000
en delen in hetzelfde genetische materiaal,
02:54
all human populations share the same raw human genius,
64
162000
2000
dan delen alle populaties hetzelfde ruwe menselijke
02:56
the same intellectual acuity.
65
164000
2000
genie en intellectuele scherpheid.
02:58
And so whether that genius is placed
66
166000
2000
En of dit genie zich uit
03:00
into -- technological wizardry
67
168000
2000
in de technologische tovenarij
03:02
has been the great achievement of the West --
68
170000
3000
die de grote verdienste van het westen is,
03:05
or by contrast, into unraveling the complex threads
69
173000
3000
of in het ontrafelen van de complexe draden
03:08
of memory inherent in a myth,
70
176000
2000
van herinnering in een mythe,
03:10
is simply a matter of choice and cultural orientation.
71
178000
2000
is een kwestie van keuze en culturele oriëntatie.
03:12
There is no progression of affairs
72
180000
2000
Er is geen progressie van dingen
03:14
in human experience.
73
182000
2000
in menselijke ervaring.
03:16
There is no trajectory of progress. There's no pyramid
74
184000
2000
Er is geen lineaire ontwikkeling. Er is geen piramide
03:18
that conveniently places Victorian England at the apex
75
186000
3000
met Victoriaans Engeland aan de top, die
03:21
and descends down the flanks
76
189000
2000
langs de zijden afdaalt naar
03:23
to the so-called primitives of the world.
77
191000
2000
de zogenaamde primitieven van de wereld.
03:25
All peoples are simply cultural options,
78
193000
3000
Alle volkeren zijn simpelweg culturele opties,
03:28
different visions of life itself.
79
196000
2000
verscheidene visies van het leven zelf.
03:30
But what do I mean by different visions of life
80
198000
2000
Maar wat bedoel ik met verscheidene visies
03:32
making for completely different
81
200000
2000
die compleet andere mogelijkheden
03:34
possibilities for existence?
82
202000
2000
voor existentie bieden?
03:36
Well, let's slip for a moment into the greatest culture sphere
83
204000
2000
Nou, laten we even in de grootste cultuursfeer duiken
03:38
ever brought into being by the imagination,
84
206000
3000
die zich ooit door verbeelding heeft gevormd --
03:41
that of Polynesia.
85
209000
2000
die van Polynesië.
03:43
10,000 square kilometers,
86
211000
2000
10.000 vierkante kilometer.
03:45
tens of thousands of islands flung like jewels upon the southern sea.
87
213000
3000
Tienduizenden eilanden als juwelen gestrooid op de zuidelijke zee.
03:48
I recently sailed on the Hokulea,
88
216000
2000
Recentelijk zeilde ik op de Hokulea --
03:50
named after the sacred star of Hawaii,
89
218000
3000
genaamd naar de heilige ster van Hawaï --
03:53
throughout the South Pacific to make a film
90
221000
2000
over de zuidelijke Grote Oceaan om
03:55
about the navigators.
91
223000
2000
een film te maken over de navigators.
03:57
These are men and women who, even today, can name
92
225000
2000
Dit zijn mannen en vrouwen die tegenwoordig nog
03:59
250 stars in the night sky.
93
227000
2000
250 sterren kunnen benoemen.
04:01
These are men and women who can sense the presence of distant atolls
94
229000
3000
Ze kunnen de aanwezigheid van eilanden waarnemen
04:04
of islands beyond the visible horizon,
95
232000
2000
voorbij de zichtbare horizon,
04:07
simply by watching the reverberation of waves
96
235000
2000
door simpelweg de weerkaatsing van golven
04:09
across the hull of their vessel, knowing full well
97
237000
2000
tegen de romp van hun schip te observeren,
04:11
that every island group in the Pacific
98
239000
2000
wetend dat iedere eilandengroep
04:13
has its unique refractive pattern
99
241000
2000
een uniek brekingspatroon heeft,
04:15
that can be read with the same perspicacity
100
243000
3000
dat gelezen kan worden met dezelfde scherpzinnigheid
04:18
with which a forensic scientist would read a fingerprint.
101
246000
3000
waarmee een forensisch wetenschapper een vingerafdruk leest.
04:21
These are sailors who in the darkness, in the hull of the vessel,
102
249000
2000
Dit zijn zeelui die in het donker, in de romp van het schip,
04:23
can distinguish as many as 32 different sea swells
103
251000
3000
tot 32 verschillende deiningen kunnen onderscheiden
04:26
moving through the canoe at any one point in time,
104
254000
3000
die door de kano trekken op ieder moment.
04:29
distinguishing local wave disturbances
105
257000
2000
Daarbij onderscheiden ze plaatselijke golfverstoringen
04:31
from the great currents that pulsate across the ocean,
106
259000
3000
van de grote stromingen die pulseren over de oceaan,
04:34
that can be followed with the same ease
107
262000
2000
die gevolgd kunnen worden met hetzelfde gemak
04:36
that a terrestrial explorer would follow a river to the sea.
108
264000
3000
waarmee een landverkenner een rivier kan volgen naar de zee.
04:39
Indeed, if you took all of the genius
109
267000
2000
Als je alle genialiteit neemt
04:41
that allowed us to put a man on the moon
110
269000
2000
die ons in staat stelde naar de maan te reizen,
04:43
and applied it to an understanding of the ocean,
111
271000
2000
en die aanwendt voor het begrip van de oceaan,
04:45
what you would get is Polynesia.
112
273000
2000
heb je Polynesië.
04:47
And if we slip from the realm of the sea
113
275000
2000
Als we van het rijk van de zee naar
04:49
into the realm of the spirit of the imagination,
114
277000
3000
het rijk van de geest gaan,
04:52
you enter the realm of Tibetan Buddhism.
115
280000
2000
betreed je het domein van het Tibetaans Boeddhisme.
04:54
And I recently made a film called "The Buddhist Science of the Mind."
116
282000
3000
Recentelijk filmde ik "De Boeddhistische wetenschap van de geest".
04:57
Why did we use that word, science?
117
285000
3000
Waarom gebruikten we de term 'wetenschap'?
05:00
What is science but the empirical pursuit of the truth?
118
288000
2000
Wetenschap is de empirische zoektocht naar waarheid...
05:02
What is Buddhism but 2,500 years
119
290000
2000
Boeddhisme is 2500 jaar
05:04
of empirical observation
120
292000
2000
empirische observaties
05:06
as to the nature of mind?
121
294000
2000
van de aard van de geest.
05:08
I travelled for a month in Nepal with our good friend, Matthieu Ricard,
122
296000
3000
Ik reisde een maand door Nepal met onze goede vriend Matthieu Ricard.
05:11
and you'll remember Matthieu famously said to all of us
123
299000
2000
Je herinnert je vast Matthieu's beroemde
05:13
here once at TED,
124
301000
2000
uitspraak hier bij TED:
05:15
"Western science is a major response to minor needs."
125
303000
3000
"Westerse wetenschap is een reusachtig antwoord op kleine behoeften."
05:18
We spend all of our lifetime trying to live to be 100
126
306000
2000
Wij trachten ons hele leven 100 te worden
05:20
without losing our teeth.
127
308000
2000
zonder onze tanden te verliezen.
05:22
The Buddhist spends all their lifetime trying to understand the nature of existence.
128
310000
3000
De Boeddhist tracht zijn hele leven de aard van existentie te begrijpen.
05:25
Our billboards celebrate naked children in underwear.
129
313000
2000
Op onze aanplakborden staan naakte kinderen in onderbroeken.
05:27
Their billboards are manuals,
130
315000
2000
Hun aanplakborden zijn handleidingen,
05:29
prayers to the well-being of all sentient creatures.
131
317000
3000
gebeden voor het welzijn van alle levende wezens.
05:32
And with the blessing of Trulshik Rinpoche, we began a pilgrimage
132
320000
2000
Met de zegen van Trulshik Rinpoche begonnen we onze pelgrimage
05:34
to a curious destination,
133
322000
2000
naar een curieuze bestemming,
05:36
accompanied by a great doctor.
134
324000
2000
vergezeld door een groot arts.
05:38
And the destination was a single room in a nunnery,
135
326000
3000
De bestemming was een enkele kamer in een klooster
05:41
where a woman had gone into lifelong retreat
136
329000
2000
waar een vrouw 55 jaar daarvoor
05:43
55 years before.
137
331000
3000
in levenslange retraite was gegaan.
05:46
And en route, we took darshan from Rinpoche,
138
334000
3000
Op weg kregen we darshan van Rinpoche,
05:49
and he sat with us and told us about the Four Noble Truths,
139
337000
3000
en hij vertelde ons over de vier edele waarheden:
05:52
the essence of the Buddhist path.
140
340000
2000
de essentie van het Boeddhistische pad.
05:54
All life is suffering. That doesn't mean all life is negative.
141
342000
3000
Alle leven is lijden. Dat betekent niet dat alle leven negatief is.
05:57
It means things happen.
142
345000
2000
Het betekent dat dingen gebeuren.
05:59
The cause of suffering is ignorance.
143
347000
2000
De oorzaak van lijden is onwetendheid.
06:01
By that, the Buddha did not mean stupidity;
144
349000
2000
Daarmee bedoelde de Boeddha niet domheid,
06:03
he meant clinging to the illusion
145
351000
2000
maar hechten aan de illusie
06:05
that life is static and predictable.
146
353000
2000
dat het leven statisch en voorspelbaar is.
06:07
The third noble truth said that ignorance can be overcome.
147
355000
2000
De derde waarheid is dat onwetendheid overwonnen kan worden.
06:09
And the fourth and most important, of course,
148
357000
2000
De vierde en belangrijkste was de beschrijving
06:11
was the delineation of a contemplative practice
149
359000
2000
van een contemplatieve praktijk
06:13
that not only had the possibility
150
361000
2000
die niet alleen de mogelijkheid bood
06:15
of a transformation of the human heart,
151
363000
2000
tot transformatie van het menselijke hart,
06:17
but had 2,500 years of empirical evidence
152
365000
3000
maar 2500 jaar lang empirisch bewees
06:20
that such a transformation was a certainty.
153
368000
3000
dat zulk een transformatie bestond.
06:23
And so, when this door opened onto the face of a woman
154
371000
2000
Dus toen de deur openging en
06:25
who had not been out of that room in 55 years,
155
373000
3000
de vrouw onthulde die 55 jaar niet uit die kamer was geweest,
06:28
you did not see a mad woman.
156
376000
2000
zag je geen gestoorde vrouw.
06:30
You saw a woman who was more clear
157
378000
2000
Je zag een vrouw die helderder was
06:32
than a pool of water in a mountain stream.
158
380000
3000
dan een waterpoel in een bergstroompje.
06:35
And of course, this is what the Tibetan monks told us.
159
383000
3000
Dit is wat de Tibetaanse monniken ons vertelden:
06:39
They said, at one point, you know, we don't really believe
160
387000
3000
weet je, we geloven niet echt dat jullie naar de maan
06:42
you went to the moon, but you did.
161
390000
2000
zijn geweest, maar je deed het toch.
06:44
You may not believe that we achieve enlightenment
162
392000
2000
Jullie geloven misschien niet dat we verlichting bereiken
06:46
in one lifetime, but we do.
163
394000
3000
in één leven, maar dat doen we wel.
06:49
And if we move from the realm of the spirit
164
397000
2000
Als we van het rijk van de geest
06:51
to the realm of the physical,
165
399000
2000
naar het rijk van het fysieke gaan:
06:53
to the sacred geography of Peru --
166
401000
2000
de heilige geografie van Peru.
06:55
I've always been interested in the relationships of indigenous people
167
403000
3000
Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in relaties van inheemsen
06:58
that literally believe that the Earth is alive,
168
406000
2000
die letterlijk geloven dat de aarde leeft
07:00
responsive to all of their aspirations,
169
408000
2000
en antwoordt op al hun aspiraties,
07:02
all of their needs.
170
410000
2000
al hun behoeften.
07:04
And, of course, the human population
171
412000
2000
Uiteraard heeft de menselijke populatie
07:06
has its own reciprocal obligations.
172
414000
2000
op haar beurt eigen obligaties.
07:08
I spent 30 years living amongst
173
416000
2000
Ik heb 30 jaar tussen de mensen
07:10
the people of Chinchero
174
418000
2000
van Chincherro geleefd
07:12
and I always heard about an event that I always wanted to participate in.
175
420000
3000
en hoorde altijd over een gebeurtenis waaraan ik wilde deelnemen.
07:15
Once each year, the fastest young boy
176
423000
3000
Eenmaal per jaar krijgt de snelste jongen
07:18
in each hamlet is given the honor of becoming a woman.
177
426000
3000
van elk dorpje de eer om vrouw te worden.
07:21
And for one day, he wears the clothing of his sister
178
429000
2000
Voor een dag draagt hij de kleren van zijn zus
07:23
and he becomes a transvestite,
179
431000
2000
en wordt travestiet:
07:25
a waylaka. And for that day,
180
433000
2000
een 'waylaka'. Op die dag
07:27
he leads all able-bodied men on a run,
181
435000
3000
leidt hij alle gezonde mannen op een loop,
07:30
but it's not your ordinary run.
182
438000
2000
maar het is geen gewone loop.
07:32
You start off at 11,500 feet.
183
440000
3000
Je start op 3500 meter.
07:35
You run down to the base of the sacred mountain, Antakillqa.
184
443000
2000
Je rent naar de voet van de heilige berg Antkilka.
07:37
You run up to 15,000 feet,
185
445000
2000
Je rent naar 4500 meter,
07:39
descend 3,000 feet.
186
447000
2000
daalt 1000 meter,
07:41
Climb again over the course of 24 hours.
187
449000
2000
klimt nogmaals gedurende 24 uur.
07:44
And of course, the waylakama spin,
188
452000
2000
De Waylakamaspin,
07:46
the trajectory of the route,
189
454000
2000
het traject van de route,
07:48
is marked by holy mounds of Earth,
190
456000
2000
is gemarkeerd door heilige bergjes Aarde
07:50
where coke is given to the Earth, libations of alcohol to the wind,
191
458000
3000
waar men coke aan de aarde, alcohol aan de wind offert.
07:53
the vortex of the feminine is brought to the mountaintop.
192
461000
3000
De draaikolk van het vrouwelijke wordt naar de top gebracht.
07:56
And the metaphor is clear: you go into the mountain as an individual,
193
464000
3000
De metafoor is duidelijk: je gaat de berg in als individu,
07:59
but through exhaustion, through sacrifice,
194
467000
3000
maar door uitputting, door offers,
08:02
you emerge as a community that has once again
195
470000
2000
kom je tevoorschijn als gemeenschap
08:04
reaffirmed its sense of place in the planet.
196
472000
3000
die haar plaats op de planeet opnieuw heeft bevestigd.
08:07
And at 48, I was the only outsider ever to go through this,
197
475000
3000
Op mijn 48ste was ik de enige buitenstaander die dit deed,
08:10
only one to finish it.
198
478000
2000
de enige die het afmaakte.
08:12
I only managed to do it by chewing more coca leaves in one day
199
480000
3000
Dat lukte me alleen door meer cocabladeren te kauwen
08:15
than anyone in the 4,000-year history of the plant.
200
483000
3000
dan wie dan ook in de 4000-jaar lange geschiedenis van de plant.
08:19
But these localized rituals become pan-Andean,
201
487000
2000
Maar deze plaatselijke rituelen worden pan-Andeaans,
08:21
and these fantastic festivals,
202
489000
2000
en deze fantastische festivals,
08:23
like that of the Qoyllur Rit'i, which occurs
203
491000
2000
zoals dat van de Qoyllur Rit'i, dat plaatsvindt
08:25
when the Pleiades reappear in the winter sky.
204
493000
3000
wanneer de Plejaden weer aan de winterhemel verschijnen.
08:28
It's kind of like an Andean Woodstock:
205
496000
2000
Het is een soort Andeaans Woodstock:
08:30
60,000 Indians on pilgrimage
206
498000
2000
60.000 Indianen op pelgrimage
08:32
to the end of a dirt road
207
500000
2000
naar het einde van een zandweg
08:34
that leads to the sacred valley, called the Sinakara,
208
502000
2000
die leidt naar de heilige vallei genaamd Sinakara,
08:36
which is dominated by three tongues
209
504000
2000
die wordt gedomineerd door drie tongen
08:38
of the great glacier.
210
506000
2000
van de grote gletsjer.
08:40
The metaphor is so clear. You bring the crosses from your community,
211
508000
3000
De metafoor is zo duidelijk. Je brengt de kruisen van je gemeenschap,
08:43
in this wonderful fusion of Christian
212
511000
2000
in deze geweldige versmelting van
08:45
and pre-Columbian ideas.
213
513000
2000
christelijke en precolumbiaanse ideeën.
08:47
You place the cross into the ice,
214
515000
2000
Je plant het kruis in het ijs
08:49
in the shadow of Ausangate, the most sacred of all Apus,
215
517000
3000
in de schaduw van Ausangate, de heiligste van de Apus,
08:52
or sacred mountains of the Inca.
216
520000
2000
of heilige bergen van de Inca's.
08:54
And then you do the ritual dances that empower the crosses.
217
522000
3000
Dan doe je de rituele dansen die de kruisen bekrachtigen.
08:57
Now, these ideas and these events
218
525000
2000
Met deze ideeën en gebeurtenissen
08:59
allow us even to deconstruct iconic places
219
527000
3000
kunnen we zelfs iconische plaatsen ontleden
09:02
that many of you have been to, like Machu Picchu.
220
530000
2000
waar velen van jullie geweest zijn, zoals Machu Picchu.
09:04
Machu Picchu was never a lost city.
221
532000
2000
Machu Picchu was nooit een verloren stad.
09:06
On the contrary, it was completely linked in
222
534000
2000
Integendeel, het was volledig aangesloten
09:08
to the 14,000 kilometers of royal roads
223
536000
3000
op de 14.000 kilometer koninklijke wegen
09:11
the Inca made in less than a century.
224
539000
2000
die de Inca's maakten in minder dan een eeuw.
09:13
But more importantly, it was linked in
225
541000
2000
Maar belangrijker: het was verbonden met
09:15
to the Andean notions of sacred geography.
226
543000
3000
de Andeaanse noties van heilig landschap.
09:18
The intiwatana, the hitching post to the sun,
227
546000
3000
De Intiwatana, het contactpunt voor de zon,
09:21
is actually an obelisk that constantly reflects the light
228
549000
3000
is eigenlijk een obelisk, die voortdurend het licht weerkaatst
09:24
that falls on the sacred Apu of Machu Picchu,
229
552000
3000
dat valt op de heilige Apu van Machu Picchu,
09:27
which is Sugarloaf Mountain, called Huayna Picchu.
230
555000
3000
namelijk de Suikerbroodberg, genaamd Huayna Picchu.
09:30
If you come to the south of the intiwatana, you find an altar.
231
558000
3000
Ten zuiden van de Intiwatana vind je een altaar.
09:33
Climb Huayna Picchu, find another altar.
232
561000
2000
Beklim Huayna Picchu, en je vindt nog een altaar.
09:35
Take a direct north-south bearing,
233
563000
2000
Ga lijnrecht naar het zuiden,
09:37
you find to your astonishment
234
565000
2000
en je vindt tot je verbijstering
09:39
that it bisects the intiwatana stone,
235
567000
2000
dat het de Intiwatana steen kruist,
09:41
goes to the skyline,
236
569000
2000
naar de horizon gaat en het hart van
09:43
hits the heart of Salcantay, the second of the most important mountains
237
571000
3000
Salcantay raakt, de tweede belangrijkste berg
09:46
of the Incan empire.
238
574000
2000
van het Incarijk.
09:48
And then beyond Salcantay, of course,
239
576000
2000
Voorbij Salcantay, als het Zuiderkruis
09:50
when the southern cross reaches the southernmost point in the sky,
240
578000
3000
het zuidelijkste punt bereikt aan de hemel,
09:53
directly in that same alignment, the Milky Way overhead.
241
581000
3000
ligt op diezelfde lijn de Melkweg boven je.
09:56
But what is enveloping Machu Picchu from below?
242
584000
3000
Maar wat sluit Machu Picchu in van beneden?
09:59
The sacred river, the Urubamba, or the Vilcanota,
243
587000
3000
De heilige rivier, de Urubamba, of de Vilcanota,
10:02
which is itself the Earthly equivalent of the Milky Way,
244
590000
3000
die zelf het aardse equivalent is van de Melkweg,
10:05
but it's also the trajectory that Viracocha walked
245
593000
3000
maar het is ook het traject dat Viracocha liep
10:08
at the dawn of time when he brought the universe into being.
246
596000
3000
aan het begin van de tijd toen hij het heelal schiep.
10:11
And where does the river rise?
247
599000
2000
En waar komt de rivier omhoog?
10:13
Right on the slopes of the Koariti.
248
601000
4000
Op de flanken van de Koiariti.
10:17
So, 500 years after Columbus,
249
605000
2000
Dus 500 jaar na Columbus
10:19
these ancient rhythms of landscape
250
607000
3000
zie je het rituele spel van deze oeroude
10:22
are played out in ritual.
251
610000
2000
ritmes van landschap.
10:24
Now, when I was here at the first TED,
252
612000
2000
Toen ik hier op de eerste TED was,
10:26
I showed this photograph: two men of the Elder Brothers,
253
614000
3000
liet ik deze foto zien -- twee mannen van de Oudere Broeders,
10:29
the descendants, survivors of El Dorado.
254
617000
3000
de nazaten, overlevenden van Eldorado.
10:32
These, of course, are the descendants
255
620000
3000
Dit zijn de nazaten
10:35
of the ancient Tairona civilization.
256
623000
3000
van de oude Tairona-beschaving.
10:38
If those of you who are here remember that I mentioned
257
626000
2000
Degenen van jullie die hier waren, herinneren zich
10:40
that they remain ruled by a ritual priesthood,
258
628000
3000
dat ze geleid worden door een ritueel priesterschap,
10:43
but the training for the priesthood is extraordinary.
259
631000
2000
maar de training voor dat priesterschap is buitengewoon.
10:45
Taken from their families, sequestered in a shadowy world of darkness
260
633000
3000
Gescheiden van hun families, 18 jaar lang opgenomen in
10:48
for 18 years -- two nine-year periods deliberately chosen
261
636000
3000
een schaduwwereld -- tweemaal negen jaar,
10:51
to evoke the nine months they spend in the natural mother's womb.
262
639000
3000
die de negen maanden in hun moeders buik weerspiegelen.
10:54
All that time, the world only exists as an abstraction,
263
642000
4000
Al die tijd bestaat de wereld slechts als een abstractie,
10:58
as they are taught the values of their society.
264
646000
2000
terwijl ze de waarden van hun maatschappij leren.
11:00
Values that maintain the proposition that their prayers,
265
648000
3000
Waarden die ervan uitgaan dat het hun gebeden zijn
11:03
and their prayers alone, maintain the cosmic balance.
266
651000
3000
die de kosmische balans bewaren.
11:06
Now, the measure of a society is not only what it does,
267
654000
3000
De maatstaf van een maatschappij is niet alleen wat ze doet,
11:09
but the quality of its aspirations.
268
657000
2000
maar de kwaliteit van haar aspiraties.
11:11
And I always wanted to go back into these mountains,
269
659000
2000
Ik wilde altijd al teruggaan naar deze bergen
11:13
to see if this could possibly be true,
270
661000
3000
om te zien of dit waar kon zijn,
11:16
as indeed had been reported by the great anthropologist,
271
664000
3000
zoals gerapporteerd was door de grote antropoloog
11:19
Reichel-Dolmatoff.
272
667000
2000
Reichel-Dolmatoff.
11:21
So, literally two weeks ago,
273
669000
2000
Dus letterlijk twee weken geleden
11:23
I returned from having spent six weeks with the Elder Brothers
274
671000
3000
keerde ik terug van een verblijf van 6 weken bij de Oudere Broers
11:26
on what was clearly the most
275
674000
2000
tijdens wat duidelijk de bijzonderste
11:28
extraordinary trip of my life.
276
676000
2000
reis van mijn leven was.
11:30
These really are a people who live and breathe
277
678000
3000
Dit is een volk dat het bovenaardse
11:33
the realm of the sacred,
278
681000
2000
leeft en ademt,
11:35
a baroque religiosity that is simply awesome.
279
683000
2000
een barokke religiositeit die ontzagwekkend is.
11:37
They consume more coca leaves than any human population,
280
685000
3000
Ze consumeren meer cocabladeren dan wie ook,
11:40
half a pound per man, per day.
281
688000
2000
een half pond, per man, per dag.
11:42
The gourd you see here is --
282
690000
3000
De kalebas die je hier ziet --
11:45
everything in their lives is symbolic.
283
693000
3000
alles in hun leven is symbolisch.
11:48
Their central metaphor is a loom.
284
696000
2000
Hun centrale metafoor is een weefgetouw.
11:50
They say, "Upon this loom, I weave my life."
285
698000
2000
Ze zeggen: op dit weefgetouw weef ik mijn leven.
11:52
They refer to the movements as they exploit the ecological niches of the gradient
286
700000
3000
Ze refereren aan de bewegingen terwijl ze de ecologische niches
11:55
as "threads."
287
703000
2000
van de helling uitbaten als 'draden'.
11:57
When they pray for the dead, they make these gestures with their hands,
288
705000
3000
Wanneer ze voor de doden bidden, maken ze deze gebaren:
12:00
spinning their thoughts into the heavens.
289
708000
3000
ze 'spinnen' hun gedachten de hemel in.
12:03
You can see the calcium buildup on the head of the poporo gourd.
290
711000
3000
Je kunt de kalkopbouw zien bovenop de Poporo-kalebas.
12:06
The gourd is a feminine aspect; the stick is a male.
291
714000
3000
De kalebas is een vrouwelijk aspect, de stok is mannelijk.
12:09
You put the stick in the powder
292
717000
2000
Je stopt de stok in het poeder
12:11
to take the sacred ashes -- well, they're not ashes,
293
719000
2000
om de heilige 'as' te nemen --
12:14
they're burnt limestone --
294
722000
1000
eigenlijk gebrande kalksteen --
12:15
to empower the coca leaf, to change
295
723000
2000
zodat het cocablad de pH van de mond
12:17
the pH of the mouth to facilitate the absorption
296
725000
2000
verandert om de opname van cocaïnehydrochloride
12:19
of cocaine hydrochloride.
297
727000
2000
te bevorderen.
12:21
But if you break a gourd, you cannot simply throw it away,
298
729000
3000
Maar als je een kalebas breekt, kun je die niet zomaar weggooien,
12:24
because every stroke of that stick
299
732000
2000
want elke slag van die stok
12:26
that has built up that calcium,
300
734000
2000
die dat kalk heeft opgebouwd
12:28
the measure of a man's life,
301
736000
2000
-- de maatstaf van iemands leven --
12:30
has a thought behind it.
302
738000
3000
heeft een gedachte achter zich.
12:33
Fields are planted in such an extraordinary way,
303
741000
2000
Velden zijn aangeplant op een buitengewone manier.
12:35
that the one side of the field
304
743000
2000
Eén kant van het veld
12:37
is planted like that by the women.
305
745000
2000
is zo geplant door de vrouwen.
12:39
The other side is planted like that by the men. Metaphorically,
306
747000
3000
De andere kant is zo geplant door de mannen.
12:42
you turn it on the side, and you have a piece of cloth.
307
750000
3000
Til ze op hun zij en je hebt een stuk stof.
12:45
And they are the descendants of the ancient Tairona civilization,
308
753000
3000
Zij zijn de nazaten van de oude Tairona-beschaving,
12:48
the greatest goldsmiths of South America,
309
756000
1000
de grootste goudsmeden van Zuid-Amerika,
12:49
who in the wake of the conquest,
310
757000
2000
die in de nasleep van de veroveringen
12:51
retreated into this isolated volcanic massif
311
759000
3000
terugtrokken op dit geïsoleerde vulkanische massief
12:54
that soars to 20,000 feet
312
762000
2000
dat tot 6000 meter
12:56
above the Caribbean coastal plain.
313
764000
2000
boven de Caribische kustvlakte.
12:58
There are four societies:
314
766000
2000
Er zijn vier gemeenschappen:
13:00
the Kogi, the Wiwa, the Kankwano and the Arhuacos.
315
768000
3000
de Kogi, de Wiwa, de Kankuamo en de Artuacos.
13:03
I traveled with the Arhuacos,
316
771000
2000
Ik reisde met de Artuacos,
13:05
and the wonderful thing about this story
317
773000
2000
en het mooie van dit verhaal was
13:07
was that this man, Danilo Villafane --
318
775000
3000
dat deze man, Danilo Villafane --
13:10
if we just jump back here for a second.
319
778000
3000
als we even teruggaan...
13:13
When I first met Danilo, in the Colombian embassy in Washington,
320
781000
3000
Toen ik Danilo voor het eerst ontmoette in de Columbiaanse ambassade in Washington,
13:16
I couldn't help but say, "You know,
321
784000
2000
zei ik tegen hem:
13:18
you look a lot like an old friend of mine."
322
786000
2000
je lijkt erg op een oude vriend van me.
13:20
Well, it turns out he was the son of my friend, Adalberto,
323
788000
3000
Het bleek toen dat hij de zoon was van mijn vriend Aroberto,
13:23
from 1974, who had been killed by the FARC.
324
791000
3000
uit 1974, die vermoord was door de FARC,
13:26
And I said, "Danilo, you won't remember this,
325
794000
3000
en ik zei: Danilo, dit weet je niet meer,
13:29
but when you were an infant, I carried you on my back,
326
797000
2000
maar toen jij een baby was, heb ik je op mijn rug
13:31
up and down the mountains."
327
799000
2000
door de bergen gedragen.
13:33
And because of that, Danilo invited us
328
801000
2000
Vanwege dat, nodigde Danilo ons uit
13:35
to go to the very heart of the world,
329
803000
2000
in het hart van de wereld,
13:37
a place where no journalist had ever been permitted.
330
805000
2000
een plaats waar nooit een journalist toegelaten was.
13:39
Not simply to the flanks of the mountains,
331
807000
2000
Niet slechts tot de flanken van de bergen,
13:41
but to the very iced peaks which are the destiny of the pilgrims.
332
809000
3000
maar tot de ijzige toppen die de bestemming zijn van pelgrims.
13:44
And this man sitting cross-legged
333
812000
2000
Deze man die met gekruiste benen zit
13:46
is now a grown-up Eugenio,
334
814000
2000
is nu een volwassen Yuhenio,
13:48
a man who I've known since 1974.
335
816000
3000
een man die ik ken sinds 1974.
13:51
And this is one of those initiates.
336
819000
2000
Dit is een van die ingewijden.
13:53
No, it's not true that they're kept in the darkness for 18 years,
337
821000
3000
Nee, het is niet zo dat ze 18 jaar lang in het donker doorbrengen,
13:56
but they are kept within the confines
338
824000
2000
maar ze verblijven binnen de grenzen
13:58
of the ceremonial men's circle
339
826000
2000
van de ceremoniële mannencirkel
14:00
for 18 years.
340
828000
2000
gedurende 18 jaar.
14:02
This little boy will never step outside
341
830000
2000
Deze kleine jongen zal gedurende die tijd
14:04
of the sacred fields
342
832000
2000
nooit buiten de heilige velden komen
14:06
that surround the men's hut for all that time,
343
834000
3000
die de mannenhut omringen,
14:09
until he begins his journey of initiation.
344
837000
3000
totdat hij aan zijn initiatiereis begint.
14:12
For that entire time, the world only exists as an abstraction,
345
840000
3000
Die hele tijd bestaat de wereld enkel als abstractie,
14:15
as he is taught the values of society,
346
843000
2000
terwijl hij de waarden van de samenleving leert
14:17
including this notion that their prayers alone
347
845000
2000
inclusief de notie dat alleen hun gebeden
14:19
maintain the cosmic balance.
348
847000
3000
de kosmische balans bewaren.
14:22
Before we could begin our journey,
349
850000
2000
Voor we konden beginnen met onze reis,
14:24
we had to be cleansed at the portal of the Earth.
350
852000
2000
moesten we gezuiverd worden op de drempel van de aarde.
14:26
And it was extraordinary to be taken by a priest.
351
854000
2000
Het was buitengewone ervaring.
14:28
And you see that the priest never wears shoes because holy feet --
352
856000
3000
Je ziet dat de priester nooit schoenen draagt,
14:31
there must be nothing between the feet
353
859000
2000
want er mag niets tussen de voeten
14:33
and the Earth for a mamo.
354
861000
3000
en de aarde komen, voor een Mamo.
14:36
And this is actually the place where the Great Mother
355
864000
2000
Dit is de plek waar de grote Moeder
14:38
sent the spindle into the world
356
866000
2000
de spoel die de bergen ophief,
14:40
that elevated the mountains and created the homeland
357
868000
2000
en het thuisland schiep, de wereld inzond.
14:42
that they call the heart of the world.
358
870000
2000
Zij noemen dit het hart van de wereld.
14:44
We traveled high into the paramo,
359
872000
2000
We reisden hoog in de Potomo,
14:46
and as we crested the hills,
360
874000
2000
en terwijl we de heuvels bedwongen,
14:48
we realized that the men were interpreting
361
876000
2000
realiseerden we ons dat de mannen elke
14:50
every single bump on the landscape
362
878000
2000
bult in het landschap interpreteerden
14:52
in terms of their own intense religiosity.
363
880000
3000
in termen van hun intense religiositeit.
14:55
And then of course, as we reached our final destination,
364
883000
3000
Toen we onze uiteindelijke bestemming bereikten,
14:58
a place called Mamancana,
365
886000
2000
een plaats genaamd Mamancana,
15:00
we were in for a surprise,
366
888000
2000
wachtte ons een verrassing,
15:02
because the FARC were waiting to kidnap us.
367
890000
2000
want de FARC wilde ons gijzelen.
15:04
And so we ended up being taken aside into these huts,
368
892000
3000
Dus ze namen ons mee naar hutten
15:07
hidden away until the darkness.
369
895000
2000
om te schuilen tot het donker werd.
15:09
And then, abandoning all our gear,
370
897000
2000
We lieten onze spullen achter en waren
15:11
we were forced to ride out in the middle of the night,
371
899000
3000
gedwongen midden in de nacht uit te rijden,
15:14
in a quite dramatic scene.
372
902000
2000
in een dramatische scène.
15:16
It's going to look like a John Ford Western.
373
904000
2000
Het lijkt op een John Ford Western.
15:18
And we ran into a FARC patrol at dawn, so it was quite harrowing.
374
906000
3000
We stuitten nog op een FARC-patrouille dus het was behoorlijk aangrijpend.
15:21
It will be a very interesting film. But what was fascinating
375
909000
3000
Het gaat een interessante film zijn. Maar fascinerend was
15:24
is that the minute there was a sense of dangers,
376
912000
2000
dat meteen toen er gevaar dreigde, de Mamo's
15:26
the mamos went into a circle of divination.
377
914000
3000
zich voegden in een cirkel van voorspelling.
15:29
And of course, this is a photograph
378
917000
2000
Deze foto is genomen
15:31
literally taken the night we were in hiding,
379
919000
2000
in de nacht waarin we ons verborgen,
15:33
as they divine their route
380
921000
2000
terwijl zij hun weg voorspelden
15:35
to take us out of the mountains.
381
923000
2000
die ons uit de bergen zou leiden.
15:37
We were able to, because we had trained
382
925000
2000
Omdat we mensen hadden opgeleid
15:39
people in filmmaking,
383
927000
2000
als filmmakers, konden we
15:41
continue with our work,
384
929000
2000
doorgaan met ons werk.
15:43
and send our Wiwa and Arhuaco filmmakers
385
931000
3000
We stuurden Wiwa- en Arhuaco-filmmakers
15:46
to the final sacred lakes
386
934000
2000
naar de heilige meren
15:48
to get the last shots for the film,
387
936000
2000
om de laatste scenes te filmen.
15:50
and we followed the rest of the Arhuaco back to the sea,
388
938000
2000
We volgden de rest van de Arhuaco terug naar zee,
15:52
taking the elements from the highlands to the sea.
389
940000
3000
en brachten de elementen van de hooglanden naar de zee.
15:55
And here you see how their sacred landscape
390
943000
2000
Hier zie je hoe hun heilige landschap
15:57
has been covered by brothels and hotels and casinos,
391
945000
3000
bedekt is met bordelen, hotels en casino's,
16:00
and yet, still they pray.
392
948000
3000
en toch bidden ze nog steeds.
16:03
And it's an amazing thing to think
393
951000
2000
Het is verbazingwekkend als je bedenkt
16:05
that this close to Miami,
394
953000
3000
dat zo dicht bij Miami...
16:08
two hours from Miami, there is an entire civilization of people
395
956000
3000
Twee uur bij Miami vandaan is een hele civilisatie mensen
16:11
praying every day for your well-being.
396
959000
3000
die dagelijks bidden voor je welzijn.
16:14
They call themselves the Elder Brothers.
397
962000
2000
Ze noemen zichzelf de Oudere Broers.
16:16
They dismiss the rest of us who have ruined the world
398
964000
3000
Ze zien de rest van ons die de wereld verpest hebben,
16:19
as the Younger Brothers. They cannot understand
399
967000
2000
als de jongere broers. Ze kunnen niet begrijpen
16:21
why it is that we do what we do to the Earth.
400
969000
3000
waarom wij de aarde dit aandoen.
16:24
Now, if we slip to another end of the world,
401
972000
2000
Nu naar het andere einde van de wereld.
16:26
I was up in the high Arctic
402
974000
2000
Ik was hoog in het poolgebied
16:28
to tell a story about global warming,
403
976000
2000
voor een verhaal over opwarming van de aarde,
16:30
inspired in part by
404
978000
2000
deels geïnspireerd door
16:32
the former Vice President's wonderful book.
405
980000
2000
het prachtige boek van de ex-vicepresident.
16:34
And what struck me so extraordinary
406
982000
2000
Wat me zo buitengewoon trof
16:36
was to be again with the Inuit --
407
984000
2000
was om weer bij de Inuït te zijn --
16:38
a people who don't fear the cold, but take advantage of it.
408
986000
3000
mensen die de koude niet vrezen, maar haar benutten.
16:41
A people who
409
989000
2000
Mensen die met hun
16:43
find a way, with their imagination,
410
991000
2000
verbeelding een weg vinden
16:45
to carve life out of that very frozen.
411
993000
3000
om leven uit die vrieskou te snijden.
16:48
A people for whom blood on ice
412
996000
2000
Een volk voor wie bloed op ijs
16:50
is not a sign of death, but an affirmation of life.
413
998000
3000
geen teken is van dood maar een bevestiging van leven.
16:53
And yet tragically, when you now go to those northern communities,
414
1001000
2000
Tragisch echter, als je nu naar die noordelijke gemeenschappen gaat,
16:55
you find to your astonishment
415
1003000
2000
vind je tot je verbijstering
16:57
that whereas the sea ice used to come in in September
416
1005000
2000
dat het zee-ijs, dat kwam in september
16:59
and stay till July,
417
1007000
2000
en bleef tot juli
17:01
in a place like Kanak in northern Greenland,
418
1009000
2000
op een plek als Kanak in Noord-Groenland,
17:03
it literally comes in now in November
419
1011000
2000
nu letterlijk in november komt
17:05
and stays until March.
420
1013000
2000
en tot maart blijft.
17:07
So, their entire year has been cut in half.
421
1015000
3000
Dus hun jaar is gehalveerd.
17:10
Now, I want to stress that none of these peoples
422
1018000
2000
Ik wil benadrukken dat geen van deze volkeren
17:12
that I've been quickly talking about here
423
1020000
2000
waarover ik hier kort gepraat heb,
17:14
are disappearing worlds.
424
1022000
2000
verdwijnende werelden zijn.
17:16
These are not dying peoples.
425
1024000
2000
Dit zijn geen stervende volkeren.
17:18
On the contrary, you know,
426
1026000
2000
Integendeel, als je gevoel
17:20
if you have the heart to feel and the eyes to see,
427
1028000
2000
in je lijf hebt en je ogen open,
17:22
you discover that the world is not flat.
428
1030000
2000
dan zie je dat de wereld niet plat is.
17:24
The world remains a rich tapestry.
429
1032000
3000
De wereld blijft een rijk weefsel.
17:27
It remains a rich topography of the spirit.
430
1035000
3000
Het blijft een rijke topografie van de geest.
17:30
These myriad voices of humanity
431
1038000
2000
Deze ontelbare stemmen van de mensheid
17:32
are not failed attempts at being new,
432
1040000
2000
zijn geen gefaalde pogingen om jou te zijn,
17:34
failed attempts at being modern.
433
1042000
2000
gefaalde pogingen modern te zijn.
17:36
They're unique facets of the human imagination.
434
1044000
2000
Ze zijn unieke facetten van de menselijke verbeelding.
17:38
They're unique answers to a fundamental question:
435
1046000
3000
Ze zijn unieke antwoorden op een fundamentele vraag:
17:41
what does it mean to be human and alive?
436
1049000
3000
Wat betekent het mens te zijn... te leven?
17:44
And when asked that question, they respond
437
1052000
2000
Wanneer ze dat gevraagd wordt, antwoorden
17:46
with 6,000 different voices.
438
1054000
2000
ze met 6000 verschillende stemmen.
17:48
And collectively, those voices become our human repertoire
439
1056000
3000
Collectief worden die stemmen ons menselijk repertoire
17:51
for dealing with the challenges that will confront us
440
1059000
2000
om de uitdagingen aan te gaan die ons wachten
17:53
in the ensuing millennia.
441
1061000
2000
in de komende millennia.
17:55
Our industrial society is scarcely
442
1063000
2000
Onze industriële samenleving is
17:57
300 years old.
443
1065000
2000
nauwelijks 300 jaar oud.
17:59
That shallow history shouldn't suggest to anyone
444
1067000
2000
Dat kleine beetje geschiedenis draagt niet
18:01
that we have all of the answers
445
1069000
2000
alle antwoorden in zich
18:03
for all of the questions that will confront us
446
1071000
2000
voor alle vragen die ons wachten
18:05
in the ensuing millennia.
447
1073000
2000
in de komende millennia.
18:07
The myriad voices of humanity are not failed attempts at being us.
448
1075000
3000
Die ontelbare stemmen zijn geen gefaalde pogingen ons te zijn.
18:10
They are unique answers to that fundamental question:
449
1078000
3000
Ze zijn unieke antwoorden op die fundamentele vraag:
18:13
what does it mean to be human and alive?
450
1081000
2000
Wat betekent het om mens te zijn... te leven?
18:15
And there is indeed a fire burning over the Earth,
451
1083000
3000
Er woedt werkelijk een brand over de aarde,
18:18
taking with it not only plants and animals,
452
1086000
3000
die niet alleen planten en dieren opslokt,
18:21
but the legacy of humanity's brilliance.
453
1089000
2000
maar de erfenis van menselijke pracht.
18:23
Right now, as we sit here in this room,
454
1091000
2000
Nu, terwijl we hier zitten,
18:25
of those 6,000 languages spoken the day that you were born,
455
1093000
3000
wordt van de 6000 gesproken talen toen je geboren werd,
18:28
fully half aren't being taught to children.
456
1096000
3000
de helft nog maar onderwezen aan kinderen.
18:31
So, you're living through a time
457
1099000
1000
Dus je leeft in een tijd waarin
18:32
when virtually half of humanity's intellectual,
458
1100000
3000
de helft van de menselijke intellectuele, sociale
18:35
social and spiritual legacy
459
1103000
2000
en spirituele nalatenschap
18:37
is being allowed to slip away.
460
1105000
2000
weg kan glijden.
18:39
This does not have to happen.
461
1107000
2000
Dit hoeft niet te gebeuren.
18:41
These peoples are not failed attempts at being modern --
462
1109000
3000
Deze mensen zijn geen gefaalde pogingen modern te zijn --
18:44
quaint and colorful and destined to fade away
463
1112000
2000
curieus, kleurrijk en voorbestemd weg te sterven
18:46
as if by natural law.
464
1114000
2000
als door een natuurwet.
18:48
In every case, these are dynamic, living peoples
465
1116000
2000
Dit zijn elk dynamische, levende volkeren
18:50
being driven out of existence by identifiable forces.
466
1118000
3000
die het afleggen tegen identificeerbare krachten.
18:53
That's actually an optimistic observation,
467
1121000
3000
Dat is een optimistische observatie,
18:56
because it suggests that if human beings
468
1124000
2000
want het suggereert dat als mensen
18:58
are the agents of cultural destruction,
469
1126000
2000
culturele verwoesting brengen,
19:00
we can also be, and must be,
470
1128000
2000
we ook de brengers kunnen en moeten zijn
19:02
the facilitators of cultural survival.
471
1130000
2000
van cultureel overleven.
19:04
Thank you very much.
472
1132000
2000
Mijn hartelijke dank.
ABOUT THE SPEAKER
Wade Davis - Anthropologist, ethnobotanistA National Geographic Explorer-in-Residence, Wade Davis has been described as “a rare combination of scientist, scholar, poet and passionate defender of all of life’s diversity.”
Why you should listen
Wade Davis is perhaps the most articulate and influential western advocate for the world's indigenous cultures. A National Geographic Explorer-in-Residence, he has been described as “a rare combination of scientist, scholar, poet and passionate defender of all of life’s diversity.” Trained in anthropology and botany at Harvard, he travels the globe to live alongside indigenous people, and document their cultural practices in books, photographs, and film. His stunning photographs and evocative stories capture the viewer's imagination. As a speaker, he parlays that sense of wonder into passionate concern over the rate at which cultures and languages are disappearing -- 50 percent of the world's 7,000 languages, he says, are no longer taught to children. He argues, in the most beautiful terms, that language is much more than vocabulary and grammatical rules. Every language is an old-growth forest of the mind.
Indigenous cultures are not failed attempts at modernity, let alone failed attempts to be us. They are unique expressions of the human imagination and heart, unique answers to a fundamental question: What does it mean to be human and alive? When asked this question, the peoples of the world respond in 7,000 different voices, and these collectively comprise our human repertoire for dealing with all the challenges that will confront us as a species over the coming centuries.
Davis is the author of 15 books including The Serpent and the Rainbow, One River, and The Wayfinders. His many film credits include Light at the Edge of the World, an eight-hour documentary series produced for the National Geographic. In 2009 he received the Gold Medal from the Royal Canadian Geographical Society for his contributions to anthropology and conservation, and he is the 2011 recipient of the Explorers Medal, the highest award of the Explorers’ Club, and the 2012 recipient of the Fairchild Medal for Plant Exploration. His latest books are Into the Silence: The Great War, Mallory and the Conquest of Everest and The Sacred Headwaters: the Fight to Save the Stikine, Skeena and the Nass.
Wade Davis | Speaker | TED.com