ABOUT THE SPEAKER
Margaret Wertheim - Figurer
By masterminding a project to model a coral reef armed only with crochet hooks, Margaret Wertheim hopes to bring some of the most complicated mathematical models embodied in our universe into the minds (and hands) of the masses.

Why you should listen

Snowflakes, fractals, the patterns on a leaf -- there's beauty to be found at the intersection of nature and physics, beauty and math. Science writer Margaret Wertheim (along with her twin sister, Christine) founded the Institute for Figuring to advance the aesthetic appreciation of scientific concepts, from the natural physics of snowflakes and fractals to human constructs such as Islamic mosaics, string figures and weaving.

The IFF's latest project is perhaps its most beguilingly strange -- a coral reef constructed entirely by crochet hook, a project that takes advantage of the happy congruence between the mathematical phenomena modeled perfectly by the creatures of the reef,  and repetitive tasks such as crocheting -- which, as it turns out, is perfectly adapted to model hyperbolic space. It is easy to sink into the kaleidoscopic, dripping beauty of the yarn-modeled reef, but the aim of the reef project is twofold: to draw attention to distressed coral reefs around the world, dying in droves from changing ocean saline levels, overfishing, and a myriad of threats; and to display a flavor of math that was previously almost impossible to picture. By modeling these complex equations in physical space, this technique can help mathematicians see patterns and make breakthroughs.

Wertheim is now working on a book about maverick scientist James Carter.

More profile about the speaker
Margaret Wertheim | Speaker | TED.com
TED2009

Margaret Wertheim: The beautiful math of coral

Margaret Wertheim over de wondermooie wiskunde van koraal (en haakwerk)

Filmed:
1,470,540 views

Margaret Wertheim leidt een project om de wezens van de koraalriffen met behulp van een door een wiskundige uitgevonden haaktechniek te herscheppen. Ze laat ons het verbazingwekkende van het rif meebeleven en gaat dieper in op de onderliggende hyperbolische meetkunde van het koraal.
- Figurer
By masterminding a project to model a coral reef armed only with crochet hooks, Margaret Wertheim hopes to bring some of the most complicated mathematical models embodied in our universe into the minds (and hands) of the masses. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
I'm here todayvandaag, as JuneJuni said,
0
0
2000
Zoals June al zei,
kom ik hier vandaag
00:20
to talk about a projectproject
1
2000
2000
over een project praten
00:22
that my twintweeling sisterzus and I have been doing for the pastverleden threedrie and halfvoor de helft yearsjaar.
2
4000
4000
waar mijn tweelingzus en ik
nu al drieënhalf jaar mee bezig zijn.
00:26
We're crochetingHaak a coralkoraal reefrif.
3
8000
3000
We haken een koraalrif.
00:29
And it's a projectproject that we'vewij hebben actuallywerkelijk
4
11000
3000
Bij ons project zijn
00:32
been now joinedtoegetreden by hundredshonderden of people around the worldwereld-,
5
14000
3000
ondertussen honderden mensen
van over de hele wereld
00:35
who are doing it with us. IndeedInderdaad thousandsduizenden of people
6
17000
3000
aangesloten.
Duizenden mensen zelfs
00:38
have actuallywerkelijk been involvedbetrokken in this projectproject,
7
20000
2000
zijn betrokken bij dit project
00:40
in manyveel of its differentverschillend aspectsaspecten.
8
22000
2000
op tal van niveaus.
00:42
It's a projectproject that now reachesbereikt acrossaan de overkant threedrie continentscontinenten,
9
24000
3000
Het is een project
dat over drie continenten reikt.
00:45
and its rootswortels go into the fieldsvelden of mathematicswiskunde,
10
27000
4000
De wortels ervan reiken
tot in het domein van de wiskunde,
00:49
marineMarine biologybiologie, femininevrouwelijk handicrafthandwerk
11
31000
3000
de mariene biologie,
vrouwelijk handwerk
00:52
and environmentalmilieu activismactivisme.
12
34000
3000
en milieuactivisme.
00:55
It's truewaar.
13
37000
2000
Echt.
00:57
It's alsoook a projectproject
14
39000
2000
Het is ook een project
00:59
that in a very beautifulmooi way,
15
41000
2000
dat op een hele mooie manier
01:01
the developmentontwikkeling of this
16
43000
2000
evenwijdig loopt
01:03
has actuallywerkelijk paralleledparallel the evolutionevolutie of life on earthaarde,
17
45000
4000
met de evolutie van het leven op aarde.
01:07
whichwelke is a particularlyvooral lovelyheerlijk thing to be sayinggezegde
18
49000
2000
Het is ontzettend fijn
om dat nu te kunnen zeggen,
01:09
right here in FebruaryFebruari 2009 --
19
51000
2000
in februari 2009.
01:11
whichwelke, as one of our previousvoorgaand speakersspeakers told us,
20
53000
2000
Een van onze voorgaande sprekers
vertelde het al.
01:13
is the 200thth anniversaryverjaardag
21
55000
2000
Het is de 200ste verjaardag
01:15
of the birthgeboorte of CharlesCharles DarwinDarwin.
22
57000
2000
van de geboorte van Charles Darwin.
01:17
All of this I'm going to get to in the nextvolgende 18 minutesnotulen, I hopehoop.
23
59000
4000
Dat hoop ik in de komende 18 minuten
allemaal aan bod te laten komen.
01:21
But let me first beginbeginnen by showingtonen you
24
63000
2000
Maar laat me eerst beginnen met jullie
01:23
some picturesafbeeldingen of what this thing lookslooks like.
25
65000
3000
wat foto's te laten zien
van hoe het eruitziet.
01:26
Just to give you an ideaidee of scaleschaal,
26
68000
2000
Alleen om jullie een idee te geven
van de schaal...
01:28
that installationinstallatie there is about sixzes feetvoeten acrossaan de overkant,
27
70000
3000
Die installatie daar is
ongeveer 1,8 m in doorsnee.
01:31
and the tallesthoogste modelsmodellen are about two or threedrie feetvoeten highhoog.
28
73000
4000
De grootste modellen
zijn ongeveer 60 tot 90 centimeter hoog.
01:35
This is some more imagesafbeeldingen of it.
29
77000
2000
Hier nog wat plaatjes ervan.
01:37
That one on the right is about fivevijf feetvoeten highhoog.
30
79000
2000
Die daar rechts
is ongeveer 1,5 m hoog.
01:39
The work involvesimpliceert hundredshonderden of differentverschillend crochetHaak modelsmodellen.
31
81000
4000
Het werk bevat honderden
verschillende gehaakte modellen.
01:43
And indeedinderdaad there are now thousandsduizenden and thousandsduizenden of modelsmodellen that people
32
85000
3000
Er zijn nu duizenden en duizenden modellen
die mensen over de hele wereld
01:46
have contributedbijgedragen all over the worldwereld- as partdeel of this.
33
88000
3000
als onderdeel hiervan hebben bijgedragen.
01:49
The totalitytotaal of this projectproject
34
91000
2000
Het geheel van dit project
01:51
involvesimpliceert tenstientallen of thousandsduizenden of hoursuur
35
93000
2000
omvat tienduizenden uren
01:53
of humanmenselijk laborarbeid --
36
95000
2000
van menselijke arbeid --
01:55
99 percentprocent of it donegedaan by womenvrouw.
37
97000
2000
99 procent ervan gedaan door vrouwen.
01:57
On the right handhand- sidekant, that bitbeetje there is partdeel of an installationinstallatie
38
99000
3000
Dat onderdeel rechts
02:00
that is about 12 feetvoeten long.
39
102000
2000
is ongeveer 4 meter lang.
02:02
My sisterzus and I startedbegonnen this projectproject in 2005
40
104000
3000
Mijn zus en ik begonnen
aan dit project in 2005.
02:05
because in that yearjaar, at leastminst in the sciencewetenschap presspers,
41
107000
2000
In dat jaar werd,
alleszins in de wetenschappelijke pers,
02:07
there was a lot of talk about globalglobaal warmingverwarming,
42
109000
3000
veel gesproken over klimaatopwarming
02:10
and the effecteffect that globalglobaal warmingverwarming was havingmet on coralkoraal reefsriffen.
43
112000
3000
en het effect ervan op koraalriffen.
02:13
CoralsKoralen are very delicatedelicaat organismsorganismen,
44
115000
2000
Koralen zijn zeer delicate organismen.
02:15
and they are devastatedverwoest by any risestijgen in seazee temperaturestemperaturen.
45
117000
3000
Elke stijging van de zeetemperatuur
heeft er een verwoestend effect op.
02:18
It causesoorzaken these vastgroot bleachingbleken eventsevents
46
120000
2000
Daardoor gaan ze verbleken:
02:20
that are the first signstekenen of coralskoralen of beingwezen sickziek.
47
122000
3000
het eerste teken dat koralen ziek zijn.
02:23
And if the bleachingbleken doesn't go away --
48
125000
2000
Als het verbleken niet ophoudt,
02:25
if the temperaturestemperaturen don't go down -- reefsriffen startbegin to diedood gaan.
49
127000
3000
als de temperaturen niet dalen,
gaan de riffen dood.
02:28
A great dealtransactie of this has been happeninggebeurtenis in the Great BarrierBarrière ReefRif,
50
130000
3000
Dat is al bezig in het Groot Barrièrerif,
02:31
particularlyvooral in coralkoraal reefsriffen all over the worldwereld-.
51
133000
2000
maar ook in koraalriffen over de hele wereld.
02:33
This is our invocationinroepen in crochetHaak of a bleachedgebleekt reefrif.
52
135000
4000
Dit is onze weergave in haakwerk
van een gebleekt rif.
02:37
We have a newnieuwe organizationorganisatie togethersamen calledriep The InstituteInstituut for FiguringUitzoeken,
53
139000
3000
We hebben een nieuwe organisatie opgericht:
'Instituut voor Weergave'.
02:40
whichwelke is a little organizationorganisatie we startedbegonnen
54
142000
2000
Het is een kleine organisatie
02:42
to promotepromoten, to do projectsprojecten about the
55
144000
2000
die we promoten om projecten
02:44
aestheticaesthetisch and poeticpoëtische dimensionsdimensies of sciencewetenschap and mathematicswiskunde.
56
146000
3000
over de esthetische en poëtische dimensies
van wetenschap en wiskunde te doen.
02:47
And I wentgegaan and put a little announcementaankondiging up on our siteplaats,
57
149000
3000
Ik plaatste een kleine aankondiging
op onze site
02:50
askingvragen for people to jointoetreden us in this enterpriseonderneming.
58
152000
2000
om mensen te vragen
hier aan mee te werken.
02:52
To our surpriseverrassing, one of the first people who calledriep
59
154000
3000
Tot onze verrassing was
een van de eersten die contact opnamen
02:55
was the AndyAndy WarholWarhol MuseumMuseum.
60
157000
2000
het Andy Warhol Museum.
02:57
And they said they were havingmet an exhibitiontentoonstelling
61
159000
2000
Ze hadden een tentoonstelling
02:59
about artists'kunstschilders responseantwoord to globalglobaal warmingverwarming,
62
161000
2000
over het antwoord van kunstenaars
op de opwarming van de aarde,
03:01
and they'dze zouden like our coralkoraal reefrif to be partdeel of it.
63
163000
2000
en ze wilden dat ons koraalrif deelnam.
03:03
I laughedlachte and said, "Well we'vewij hebben only just startedbegonnen it,
64
165000
2000
Ik lachte en zei:
"We zijn nog maar net begonnen.
03:05
you can have a little bitbeetje of it."
65
167000
2000
Jullie mogen er een stukje van hebben."
03:07
So in 2007 we had an exhibitiontentoonstelling,
66
169000
3000
In 2007 hadden we dus een tentoonstelling
03:10
a smallklein exhibitiontentoonstelling of this crochetHaak reefrif.
67
172000
2000
van ons gehaakte rif.
03:12
And then some people in ChicagoChicago camekwam alonglangs and they said,
68
174000
2000
Mensen uit Chicago kwamen langs en zeiden:
03:14
"In latelaat 2007, the themethema of the ChicagoChicago HumanitiesGeesteswetenschappen FestivalFestival is
69
176000
5000
"Eind 2007 is de opwarming van de aarde het thema
van het Festival van de Geesteswetenschappen in Chicago.
03:19
globalglobaal warmingverwarming. And we'vewij hebben got this 3,000 square-footvierkant-voet gallerygalerij
70
181000
3000
We willen een grote galerie van 280 m2
03:22
and we want you to fillvullen it with your reefrif."
71
184000
3000
met jullie rif opvullen."
03:25
And I, naivelynaïef by this stagestadium, said, "Oh, yes, sure."
72
187000
3000
Nogal naïef zei ik: "Oh, ja, zeker."
03:28
Now I say "naivelynaïef" because actuallywerkelijk
73
190000
2000
Nu zeg ik ‘naïef’ omdat ik eigenlijk
03:30
my professionberoep is as a sciencewetenschap writerauteur.
74
192000
2000
van beroep wetenschapsschrijver ben.
03:32
What I do is I writeschrijven booksboeken about the culturalcultureel historygeschiedenis of physicsfysica.
75
194000
3000
Ik schrijf boeken
over de culturele geschiedenis van de natuurkunde.
03:35
I've writtengeschreven booksboeken about the historygeschiedenis of spaceruimte,
76
197000
2000
En over de geschiedenis van de ruimte,
03:37
the historygeschiedenis of physicsfysica and religiongodsdienst,
77
199000
2000
van de natuurkunde en de religie.
03:39
and I writeschrijven articlesartikelen for people like the NewNieuw YorkYork TimesTijden and the L.A. TimesTijden.
78
201000
3000
Ik schrijf ook artikelen
voor de New York Times en de L.A. Times.
03:42
So I had no ideaidee what it meantbedoelde to fillvullen a 3,000 square-footvierkant-voet gallerygalerij.
79
204000
4000
Wist ik veel wat het betekende
een galerie van 280 m2 op te vullen.
03:46
So I said yes to this propositionvoorstel.
80
208000
2000
Dus zei ik maar ja.
03:48
And I wentgegaan home, and I told my sisterzus ChristineChristine.
81
210000
2000
Thuis vertelde ik het aan mijn zus Christine.
03:50
And she nearlybijna had a fitpassen
82
212000
2000
Ze kreeg bijna een toeval.
03:52
because ChristineChristine is a professorprofessor at one of
83
214000
2000
Christine was professor aan
03:54
L.A.'s's majorgroot artkunst collegeshogescholen, CalArtsCalArts,
84
216000
3000
een van de grote kunsthogescholen
van Los Angeles, CalArts.
03:57
and she knewwist exactlyprecies what it meantbedoelde to fillvullen a 3,000 square-footvierkant-voet gallerygalerij.
85
219000
3000
Ze wist precies wat het betekende
een galerie van 280 m2 op te vullen.
04:00
She thought I'd goneweg off my headhoofd.
86
222000
3000
Ze dacht dat ik ze niet meer
allemaal op een rijtje had.
04:03
But she wentgegaan into crochetHaak overdriveOverdrive.
87
225000
2000
Maar ze begon met ‘turbohaakwerk’
04:05
And to cutbesnoeiing a long storyverhaal shortkort, eightacht monthsmaanden laterlater
88
227000
2000
en acht maanden later
04:07
we did fillvullen the ChicagoChicago CulturalCulturele Center'sVan het centrum
89
229000
3000
vulden we
in het cultureel centrum van Chicago
04:10
3,000 squareplein footvoet gallerygalerij.
90
232000
2000
een galerie van 280 m2.
04:12
By this stagestadium the projectproject had takeningenomen on
91
234000
2000
In deze fase had het project
04:14
a viralvirale dimensiondimensie of its owneigen,
92
236000
2000
zijn eigen dynamiek verworven,
04:16
whichwelke got completelyhelemaal beyondvoorbij us.
93
238000
2000
helemaal buiten ons om.
04:18
The people in ChicagoChicago decidedbeslist
94
240000
2000
De mensen in Chicago besloten
04:20
that as well as exhibitingexposeren our reefsriffen, what they wanted to do
95
242000
3000
om niet alleen onze riffen te tonen,
04:23
was have the locallokaal people there make a reefrif.
96
245000
2000
maar ook de lokale mensen een rif te laten maken.
04:25
So we wentgegaan and taughtonderwezen the techniquestechnieken. We did workshopsworkshops and lectureslezingen.
97
247000
3000
We onderwezen de technieken.
We hielden workshops en lezingen.
04:28
And the people in ChicagoChicago madegemaakt a reefrif of theirhun owneigen.
98
250000
3000
De mensen in Chicago maakten hun eigen rif.
04:31
And it was exhibitedtentoongesteld alongsideNaast oursDe onze.
99
253000
2000
Het werd tentoongesteld naast dat van ons.
04:33
There were hundredshonderden of people involvedbetrokken in that.
100
255000
2000
Er waren honderden mensen bij betrokken.
04:35
We got inviteduitgenodigd to do the wholegeheel thing
101
257000
3000
We werden uitgenodigd
om het nog eens over te doen
04:38
in NewNieuw YorkYork, and in LondonLonden,
102
260000
2000
in New York, Londen
04:40
and in LosLos AngelesAngeles.
103
262000
2000
en Los Angeles.
04:42
In eachelk of these citiessteden, the locallokaal citizensburgers,
104
264000
2000
In elk van deze steden
04:44
hundredshonderden and hundredshonderden of them, have madegemaakt a reefrif.
105
266000
2000
hebben honderden lokale burgers
een rif gemaakt.
04:46
And more and more people get involvedbetrokken in this,
106
268000
3000
Steeds meer mensen gingen meedoen.
04:49
mostmeest of whomwie we'vewij hebben never metleerde kennen.
107
271000
2000
De meesten hebben we nog nooit ontmoet.
04:51
So the wholegeheel thing has sortsoort of morphedmorphed
108
273000
2000
De hele zaak is uitgegroeid
04:53
into this organicbiologisch, ever-evolvingveranderende creatureschepsel,
109
275000
2000
tot een haast biologisch evoluerende creatie,
04:55
that's actuallywerkelijk goneweg way beyondvoorbij ChristineChristine and I.
110
277000
4000
veel verder dan Christine en ik gingen.
04:59
Now some of you are sittingzittend here thinkinghet denken,
111
281000
3000
Nu zitten sommigen van jullie hier te denken:
05:02
"What planetplaneet are these people on?
112
284000
2000
"Van welke planeet zijn deze mensen?
05:04
Why on earthaarde are you crochetingHaak a reefrif?
113
286000
3000
Hoe haal je het in je hoofd
om een rif te gaan haken?
05:07
WoolennessWoolenness and wetnessnattigheid aren'tzijn niet exactlyprecies
114
289000
2000
‘Wolligheid’ en ‘nattigheid’
05:09
two conceptsconcepten that go togethersamen.
115
291000
2000
passen niet echt bij elkaar.
05:11
Why not chiselbeitel a coralkoraal reefrif out of marblemarmer?
116
293000
2000
Waarom geen koraalrif in marmer
05:13
CastCast it in bronzebrons."
117
295000
2000
of brons?"
05:15
But it turnsbochten out there is a very good reasonreden
118
297000
2000
Maar er blijkt een heel goede reden te zijn
05:17
why we are crochetingHaak it
119
299000
2000
om het te haken
05:19
because manyveel organismsorganismen in coralkoraal reefsriffen
120
301000
2000
omdat veel organismen in koraalriffen
05:21
have a very particularbijzonder kindsoort of structurestructuur.
121
303000
2000
een bijzonder soort structuur hebben.
05:23
The frillyfrilly crenulatedgecrenuleerd formsvormen that you see
122
305000
2000
De gekrulde, gecreneleerde vormen die je ziet
05:25
in coralskoralen, and kelpsKelps, and spongessponzen and nudibranchsnaaktslakken,
123
307000
3000
bij koralen, kelp, sponzen en naaktslakken
05:28
is a formformulier of geometrymeetkunde knownbekend as hyperbolichyperbolische geometrymeetkunde.
124
310000
3000
horen thuis in de hyperbolische meetkunde.
05:31
And the only way that mathematicianswiskundigen know
125
313000
3000
De enige manier waarop wiskundigen
05:34
how to modelmodel- this structurestructuur
126
316000
2000
deze structuur weten te modelleren
05:36
is with crochetHaak. It happensgebeurt to be a factfeit.
127
318000
2000
is met de haaknaald.
Dat is een feit.
05:38
It's almostbijna impossibleonmogelijk to modelmodel- this structurestructuur any other way,
128
320000
3000
Het is bijna onmogelijk om deze structuur
op een andere manier vorm te geven.
05:41
and it's almostbijna impossibleonmogelijk to do it on computerscomputers.
129
323000
3000
Haast onmogelijk
om het op computers te doen.
05:44
So what is this hyperbolichyperbolische geometrymeetkunde
130
326000
2000
Wat is die hyperbolische meetkunde
05:46
that coralskoralen and seazee slugsnaaktslakken embodybelichamen?
131
328000
3000
die koralen en zeeslakken belichamen?
05:49
The nextvolgende fewweinig minutesnotulen is, we're all going to get raisedverheven up
132
331000
3000
In de volgende paar minuten
gaan we allemaal opgetild worden
05:52
to the levelniveau of a seazee slugnaaktslak.
133
334000
2000
tot op het niveau van een zeeslak.
05:54
(LaughterGelach)
134
336000
1000
(Gelach)
05:55
This sortsoort of geometrymeetkunde revolutionizedrevolutie mathematicswiskunde
135
337000
3000
Dit soort meetkunde
bracht een revolutie teweeg in de wiskunde
05:58
when it was first discoveredontdekt in the 19thth centuryeeuw.
136
340000
3000
toen ze voor het eerst
werd ontdekt in de 19e eeuw.
06:01
But not untiltot 1997 did mathematicianswiskundigen actuallywerkelijk understandbegrijpen
137
343000
3000
Maar vóór 1997
wisten wiskundigen eigenlijk niet
06:04
how they could modelmodel- it.
138
346000
2000
hoe ze het konden modelleren.
06:06
In 1997 a mathematicianwiskundige
139
348000
2000
In 1997 ontdekte een wiskundige op Cornell,
Daina Taimina,
06:08
at CornellCornell, DainaDaina TaiminaTaimina,
140
350000
2000
In 1997 ontdekte een wiskundige op Cornell,
Daina Taimina,
06:10
madegemaakt the discoveryontdekking that this structurestructuur
141
352000
2000
dat deze structuur
06:12
could actuallywerkelijk be donegedaan in knittingbreien and crochetHaak.
142
354000
2000
kon gebreid en gehaakt worden.
06:14
The first one she did was knittingbreien.
143
356000
2000
De eerste heeft ze gebreid.
06:16
But you get too manyveel stitchessteken on the needlenaald-. So she quicklysnel realizedrealiseerde
144
358000
2000
Maar al vlug krijg je te veel steken op je naald.
Al snel besefte ze
06:18
crochetHaak was the better thing.
145
360000
2000
dat het met haken beter ging.
06:20
But what she was doing was actuallywerkelijk makingmaking a modelmodel-
146
362000
3000
Ze maakte een model
van een wiskundige structuur,
06:23
of a mathematicalwiskundig structurestructuur, that manyveel mathematicianswiskundigen
147
365000
2000
waarvan vele wiskundigen dachten
06:25
had thought it was actuallywerkelijk impossibleonmogelijk to modelmodel-.
148
367000
3000
dat hij onmogelijk te modelleren was.
06:28
And indeedinderdaad they thought that anything like this structurestructuur
149
370000
2000
Ze dachten
dat hij onmogelijk was.
06:30
was impossibleonmogelijk perper sese.
150
372000
2000
Ze dachten
dat hij onmogelijk was.
06:32
Some of the bestbeste mathematicianswiskundigen spentdoorgebracht hundredshonderden of yearsjaar
151
374000
2000
Enkele van de beste wiskundigen
besteedden er honderden jaren aan
06:34
tryingproberen to provebewijzen that this structurestructuur was impossibleonmogelijk.
152
376000
3000
om proberen te bewijzen
dat deze structuur onmogelijk was.
06:37
So what is this impossibleonmogelijk hyperbolichyperbolische structurestructuur?
153
379000
3000
Wat is dan
deze onmogelijke hyperbolische structuur?
06:40
Before hyperbolichyperbolische geometrymeetkunde, mathematicianswiskundigen knewwist
154
382000
2000
Vóór de hyperbolische meetkunde
kenden wiskundigen twee soorten ruimte:
06:42
about two kindssoorten of spaceruimte:
155
384000
2000
Vóór de hyperbolische meetkunde
kenden wiskundigen twee soorten ruimte:
06:44
EuclideanEuclidische spaceruimte, and sphericalbolvormig spaceruimte.
156
386000
3000
Euclidische ruimte en sferische ruimte.
06:47
And they have differentverschillend propertieseigenschappen.
157
389000
2000
Die hebben verschillende eigenschappen.
06:49
MathematiciansWiskundigen like to characterizekarakteriseren things by beingwezen formalistformalist.
158
391000
3000
Wiskundigen houden ervan
om dingen formalistisch weer te geven.
06:52
You all have a sensezin of what a flatvlak spaceruimte is, EuclideanEuclidische spaceruimte is.
159
394000
4000
Je weet allen op gevoel
wat een vlakke, Euclidische ruimte is.
06:56
But mathematicianswiskundigen formalizeformaliseren this in a particularbijzonder way.
160
398000
3000
Maar wiskundigen formaliseren dit
op een bepaalde manier.
06:59
And what they do is, they do it throughdoor the conceptconcept
161
401000
2000
Ze doen het door middel van het concept
07:01
of parallelparallel lineslijnen.
162
403000
2000
van evenwijdige lijnen.
07:03
So here we have a linelijn and a pointpunt outsidebuiten the linelijn.
163
405000
3000
Hier hebben we een lijn
en een punt buiten die lijn.
07:06
And EuclidEuclides said, "How can I definebepalen parallelparallel lineslijnen?
164
408000
3000
Euclides vroeg zich af:
"Hoe kan ik evenwijdige lijnen definiëren?”
07:09
I askvragen the questionvraag, how manyveel lineslijnen can I drawtrek throughdoor
165
411000
3000
Ik stel de vraag:
“Hoeveel lijnen kan ik door het punt trekken
07:12
the pointpunt but never meetontmoeten the originalorigineel linelijn?"
166
414000
2000
die de oorspronkelijke lijn
nooit gaan snijden?"
07:14
And you all know the answerantwoord. Does someoneiemand want to shoutShout it out?
167
416000
3000
Jullie kennen allen het antwoord.
Wil iemand het eens roepen?
07:17
One. Great. Okay.
168
419000
2000
Eén. Klopt. Oké.
07:19
That's our definitiondefinitie of a parallelparallel linelijn.
169
421000
2000
Dat is onze definitie
van de evenwijdige lijn.
07:21
It's a definitiondefinitie really of EuclideanEuclidische spaceruimte.
170
423000
3000
Het is ook een definitie
van de Euclidische ruimte.
07:24
But there is anothereen ander possibilitymogelijkheid that you all know of:
171
426000
2000
Maar er is een andere mogelijkheid
die jullie allen kennen:
07:26
sphericalbolvormig spaceruimte.
172
428000
2000
sferische ruimte.
07:28
Think of the surfaceoppervlak of a spheregebied --
173
430000
2000
Denk aan het oppervlak van een bol --
07:30
just like a beachstrand ballbal, the surfaceoppervlak of the EarthAarde.
174
432000
2000
net als een strandbal
of het oppervlak van de aarde.
07:32
I have a straightrecht linelijn on my sphericalbolvormig surfaceoppervlak.
175
434000
3000
Ik heb een rechte lijn op mijn boloppervlak.
07:35
And I have a pointpunt outsidebuiten the linelijn. How manyveel straightrecht lineslijnen
176
437000
2000
En ik heb een punt buiten die lijn.
07:37
can I drawtrek throughdoor the pointpunt
177
439000
2000
Hoeveel rechte lijnen
kan ik door dat punt trekken
07:39
but never meetontmoeten the originalorigineel linelijn?
178
441000
2000
die de oorspronkelijke lijn niet snijden?
07:41
What do we mean to talk about
179
443000
2000
Wat bedoelen we
07:43
a straightrecht linelijn on a curvedgebogen surfaceoppervlak?
180
445000
3000
met een rechte lijn
op een gebogen oppervlak?
07:46
Now mathematicianswiskundigen have answeredantwoordde that questionvraag.
181
448000
3000
Wiskundigen hebben die vraag beantwoord.
07:49
They'veZe hebben understoodbegrijpelijk there is a generalizedGeneralized conceptconcept
182
451000
2000
Ze begrepen dat er een veralgemeend concept
07:51
of straightnessrechtheid, it's calledriep a geodesicGeodeet.
183
453000
2000
van ‘rechtheid’ is.
Dat heet een geodeet.
07:53
And on the surfaceoppervlak of a spheregebied,
184
455000
2000
Op het oppervlak van een bol
07:55
a straightrecht linelijn is the biggestgrootste possiblemogelijk circlecirkel you can drawtrek.
185
457000
3000
is dat de grootst mogelijke cirkel
die je kunt tekenen.
07:58
So it's like the equatorevenaar or the lineslijnen of longitudelengtegraad.
186
460000
4000
Dus iets als de evenaar
of de lengtegraadlijnen.
08:02
So we askvragen the questionvraag again,
187
464000
2000
Daarom stellen we de vraag opnieuw:
08:04
"How manyveel straightrecht lineslijnen can I drawtrek throughdoor the pointpunt,
188
466000
2000
"Hoeveel rechte lijnen
kan ik tekenen door het punt
08:06
but never meetontmoeten the originalorigineel linelijn?"
189
468000
2000
die de oorspronkelijke lijn niet snijden?"
08:08
Does someoneiemand want to guessraden?
190
470000
3000
Wil iemand het raden?
08:11
ZeroNul. Very good.
191
473000
2000
Nul. Heel goed.
08:13
Now mathematicianswiskundigen thought that was the only alternativealternatief.
192
475000
2000
Nu dachten wiskundigen dat
dat het enige alternatief was.
08:15
It's a bitbeetje suspiciousverdacht isn't it? There is two answersantwoorden to the questionvraag so farver,
193
477000
3000
Toch een beetje verdacht, niet?
Er zijn tot nu toe twee antwoorden op de vraag:
08:18
ZeroNul and one.
194
480000
2000
nul en één.
08:20
Two answersantwoorden? There maymei possiblymogelijk be a thirdderde alternativealternatief.
195
482000
2000
Twee antwoorden?
Mogelijk is er een derde alternatief.
08:22
To a mathematicianwiskundige if there are two answersantwoorden,
196
484000
2000
Als er voor een wiskundige
twee antwoorden zijn,
08:24
and the first two are zeronul and one,
197
486000
2000
en die luiden nul en één,
08:26
there is anothereen ander numberaantal that immediatelyper direct suggestssuggereert itselfzelf
198
488000
2000
dan suggereert dat onmiddellijk
nog een ander getal
08:28
as the thirdderde alternativealternatief.
199
490000
2000
als derde alternatief.
08:30
Does anyoneiedereen want to guessraden what it is?
200
492000
3000
Wil iemand raden wat het is?
08:33
InfinityOneindigheid. You all got it right. ExactlyPrecies.
201
495000
3000
Oneindig. Jullie hebben ze allemaal.
Precies.
08:36
There is, there's a thirdderde alternativealternatief.
202
498000
2000
Er is een derde alternatief.
08:38
This is what it lookslooks like.
203
500000
2000
Zo ziet het eruit.
08:40
There's a straightrecht linelijn, and there is an infiniteeindeloos numberaantal of lineslijnen
204
502000
3000
Er is een rechte lijn,
en er zijn een oneindig aantal lijnen
08:43
that go throughdoor the pointpunt and never meetontmoeten the originalorigineel linelijn.
205
505000
2000
die door het punt gaan
en de oorspronkelijke lijn nooit snijden.
08:45
This is the drawingtekening.
206
507000
2000
Dit is de tekening.
08:47
This nearlybijna drovedreef mathematicianswiskundigen bonkerswaanzinnig
207
509000
2000
Dit dreef de wiskundigen bijna tot waanzin
08:49
because, like you, they're sittingzittend there feelinggevoel bamboozledBamboozled.
208
511000
3000
omdat ze zich net als jullie
in het ootje genomen voelden.
08:52
ThinkingDenken, how can that be? You're cheatingvreemdgaan. The lineslijnen are curvedgebogen.
209
514000
3000
Hoe kan dat nu? Je speelt vals.
Die lijnen zijn krom.
08:55
But that's only because I'm projectingprojecteren it ontonaar a
210
517000
2000
Maar dat is alleen omdat ik ze
08:57
flatvlak surfaceoppervlak.
211
519000
2000
op een plat oppervlak projecteer.
08:59
MathematiciansWiskundigen for severalverscheidene hundredhonderd yearsjaar
212
521000
2000
Wiskundigen hebben daar
enkele honderden jaren lang
09:01
had to really struggleworstelen with this.
213
523000
2000
mee geworsteld.
09:03
How could they see this?
214
525000
2000
Hoe konden ze dit zien?
09:05
What did it mean to actuallywerkelijk have a physicalfysiek modelmodel-
215
527000
3000
Wat betekende het
om een fysisch model te hebben
09:08
that lookedkeek like this?
216
530000
2000
dat er zo uitzag?
09:10
It's a bitbeetje like this: imaginestel je voor that we'dwij hadden only ever encounteredondervonden EuclideanEuclidische spaceruimte.
217
532000
3000
Veronderstel dat we alleen maar
de Euclidische ruimte kenden.
09:13
Then our mathematicianswiskundigen come alonglangs
218
535000
2000
Dan komen onze wiskundigen vertellen
09:15
and said, "There's this thing calledriep a spheregebied,
219
537000
2000
dat er nog zoiets is als een bol
09:17
and the lineslijnen come togethersamen at the northnoorden and southzuiden polepool."
220
539000
2000
waarop de lijnen samenkomen
op de Noord- en Zuidpool.
09:19
But you don't know what a spheregebied lookslooks like.
221
541000
2000
Maar je weet niet hoe een bol eruitziet.
09:21
And someoneiemand that comeskomt alonglangs and sayszegt, "Look here'shier is a ballbal."
222
543000
3000
Dan brengt iemand een bal mee.
09:24
And you go, "AhAh! I can see it. I can feel it.
223
546000
2000
Dan zeg je:
"Ach! Nu zie ik het. Ik kan hem voelen.
09:26
I can touchaanraken it. I can playspelen with it."
224
548000
3000
Ik kan hem aanraken. Ik kan ermee spelen."
09:29
And that's exactlyprecies what happenedgebeurd
225
551000
2000
Dat gebeurde nu precies
09:31
when DainaDaina TaiminaTaimina
226
553000
2000
toen Daina Taimina
09:33
in 1997, showedtoonden that you could crochetHaak modelsmodellen
227
555000
4000
in 1997 aantoonde dat je modellen
09:37
in hyperbolichyperbolische spaceruimte.
228
559000
2000
in de hyperbolische ruimte kunt haken.
09:39
Here is this diagramdiagram in crochetnesscrochetness.
229
561000
3000
Hier een diagram in ‘hakigheid’.
09:42
I've stitchedgestikt Euclid'sEuclides parallelparallel postulatepostulaat on to the surfaceoppervlak.
230
564000
4000
Ik heb het parallellenpostulaat van Euclides
op het oppervlak gestikt.
09:46
And the lineslijnen look curvedgebogen.
231
568000
2000
De lijnen lijken gebogen.
09:48
But look, I can provebewijzen to you that they're straightrecht
232
570000
3000
Maar kijk, ik kan jullie bewijzen
dat ze recht zijn.
09:51
because I can take any one of these lineslijnen,
233
573000
2000
Welke lijn ik ook neem,
09:53
and I can foldvouwen alonglangs it.
234
575000
3000
ik kan erlangs vouwen.
09:56
And it's a straightrecht linelijn.
235
578000
2000
En het is een rechte.
09:58
So here, in woolwol,
236
580000
3000
Hier zie je in wol
10:01
throughdoor a domestichuiselijk femininevrouwelijk artkunst,
237
583000
2000
door huishoudelijke vrouwelijke kunst
10:03
is the proofbewijs that the mostmeest famousberoemd postulatepostulaat
238
585000
2000
het bewijs dat het bekendste postulaat
10:05
in mathematicswiskunde is wrongfout.
239
587000
3000
in de wiskunde fout is.
10:08
(ApplauseApplaus)
240
590000
6000
(Applaus)
10:14
And you can stitchSteek all sortssoorten of mathematicalwiskundig
241
596000
2000
Je kunt allerlei wiskundige stellingen
10:16
theoremsstellingen ontonaar these surfacesoppervlakken.
242
598000
3000
op deze oppervlakken naaien.
10:19
The discoveryontdekking of hyperbolichyperbolische spaceruimte usheredluidde in the fieldveld- of mathematicswiskunde
243
601000
3000
De ontdekking van de hyperbolische ruimte
luidde op het gebied van de wiskunde
10:22
that is calledriep non-Euclideanniet-Euclidische geometrymeetkunde.
244
604000
2000
de niet-Euclidische meetkunde in.
10:24
And this is actuallywerkelijk the fieldveld- of mathematicswiskunde
245
606000
2000
Dat is het deelgebied van de wiskunde
10:26
that underliesten grondslag ligt aan generalalgemeen relativityrelativiteit
246
608000
2000
dat ten grondslag ligt
aan de algemene relativiteitstheorie
10:28
and is actuallywerkelijk ultimatelytenslotte going to showtonen us
247
610000
2000
en ons uiteindelijk gaat vertellen
10:30
about the shapevorm of the universeuniversum.
248
612000
2000
wat de vorm van het universum is.
10:32
So there is this directdirect linelijn
249
614000
2000
Er is dus een rechtstreeks verband
10:34
betweentussen femininevrouwelijk handicrafthandwerk,
250
616000
2000
tussen vrouwelijk handwerk,
10:36
EuclidEuclides and generalalgemeen relativityrelativiteit.
251
618000
3000
Euclides en de algemene relativiteitstheorie.
10:39
Now, I said that mathematicianswiskundigen thought that this was impossibleonmogelijk.
252
621000
3000
Ik zei al dat wiskundigen dachten
dat dit onmogelijk was.
10:42
Here'sHier is two creaturesschepsels who'vedie hebben never heardgehoord of Euclid'sEuclides parallelparallel postulatepostulaat --
253
624000
4000
Deze twee wezens hebben nog nooit van het parallellenpostulaat van Euclides gehoord.
10:46
didn't know it was impossibleonmogelijk to violateschenden,
254
628000
2000
Ze wisten ook niet
dat je het onmogelijk aan je laars kon lappen,
10:48
and they're simplyeenvoudigweg gettingkrijgen on with it.
255
630000
2000
en toch gingen ze er gewoon mee door.
10:50
They'veZe hebben been doing it for hundredshonderden of millionsmiljoenen of yearsjaar.
256
632000
4000
Al honderden miljoenen jaren lang.
10:54
I onceeen keer askedgevraagd the mathematicianswiskundigen why it was
257
636000
2000
Ik vroeg eens waarom wiskundigen dachten
10:56
that mathematicianswiskundigen thought this structurestructuur was impossibleonmogelijk
258
638000
3000
dat deze structuur onmogelijk was
10:59
when seazee slugsnaaktslakken have been doing it sincesinds the SilurianSiluur ageleeftijd.
259
641000
3000
terwijl zeeslakken
er al sinds het Siluur mee bezig waren.
11:02
TheirHun answerantwoord was interestinginteressant.
260
644000
2000
Hun antwoord was interessant:
11:04
They said, "Well I guessraden there aren'tzijn niet that manyveel mathematicianswiskundigen
261
646000
2000
“Ik denk dat er niet veel wiskundigen zijn
11:06
sittingzittend around looking at seazee slugsnaaktslakken."
262
648000
2000
die kijken naar zeeslakken."
11:08
And that's truewaar. But it alsoook goesgaat deeperdiepere than that.
263
650000
3000
Dat is zo.
Maar het ook gaat verder dan dat.
11:11
It alsoook sayszegt a wholegeheel lot of things
264
653000
2000
Het zegt ook een heleboel dingen
11:13
about what mathematicianswiskundigen thought mathematicswiskunde was,
265
655000
3000
over wat wiskundigen dachten
dat wiskunde was,
11:16
what they thought it could and couldn'tkon het niet do,
266
658000
2000
wat ze dachten
dat wiskunde kon en niet kon,
11:18
what they thought it could and couldn'tkon het niet representvertegenwoordigen.
267
660000
2000
wat ze dachten dat ze al
dan niet kon voorstellen.
11:20
Even mathematicianswiskundigen, who in some sensezin
268
662000
2000
Zelfs wiskundigen, die in zekere zin
11:22
are the freestmeest vrije of all thinkersdenkers,
269
664000
2000
de meest vrije van alle denkers zijn,
11:24
literallyletterlijk couldn'tkon het niet see
270
666000
2000
zagen letterlijk
11:26
not only the seazee slugsnaaktslakken around them,
271
668000
2000
noch de zeeslakken om hen heen,
11:28
but the lettuceSla on theirhun platebord --
272
670000
2000
noch de sla op hun bord.
11:30
because lettucesSla, and all those curlykrullend vegetablesgroenten,
273
672000
2000
Want sla en al die krullende groenten
11:32
they alsoook are embodimentsbelichaming leer of hyperbolichyperbolische geometrymeetkunde.
274
674000
4000
belichamen evenzeer de hyperbolische meetkunde.
11:36
And so in some sensezin they literallyletterlijk,
275
678000
3000
Op de een of andere manier
11:39
they had suchzodanig a symbolicsymbolische viewuitzicht of mathematicswiskunde,
276
681000
2000
hadden ze zulk een symbolische voorstelling
van de wiskunde
11:41
they couldn'tkon het niet actuallywerkelijk see what was going on
277
683000
3000
dat ze niet konden zien
wat er aan de hand was
11:44
on the lettuceSla in frontvoorkant of them.
278
686000
3000
met de sla op hun bord.
11:47
It turnsbochten out that the naturalnatuurlijk worldwereld- is fullvol of hyperbolichyperbolische wonderswonderen.
279
689000
4000
Het blijkt dat de natuurlijke wereld vol is
van hyperbolische wonderen.
11:51
And so, too, we'vewij hebben discoveredontdekt
280
693000
2000
We ontdekten ook
11:53
that there is an infiniteeindeloos taxonomytaxonomie
281
695000
2000
dat er een oneindige taxonomie
11:55
of crochetHaak hyperbolichyperbolische creaturesschepsels.
282
697000
2000
van gehaakte hyperbolische creaties bestaat.
11:57
We startedbegonnen out, ChrissyChrissy and I and our contributorsbijdragers,
283
699000
3000
Chrissy, ik en onze medewerkers begonnen
12:00
doing the simpleeenvoudig mathematicallywiskundig perfectperfect modelsmodellen.
284
702000
2000
eenvoudige, wiskundig perfecte modellen
uit te werken.
12:02
But we foundgevonden that when we deviatedafgeweken from the specificspecifiek
285
704000
4000
Maar we vonden dat wanneer we
12:06
setnesssetness of the mathematicalwiskundig codecode
286
708000
3000
van de specifieke vastheid
van de wiskundige code afweken
12:09
that underliesten grondslag ligt aan it -- the simpleeenvoudig algorithmalgoritme
287
711000
2000
die eraan ten grondslag ligt
-- het eenvoudig algoritme
12:11
crochetHaak threedrie, increasetoename one --
288
713000
2000
van drie haken, één meerderen --
12:13
when we deviatedafgeweken from that and madegemaakt embellishmentsdecoratie to the codecode,
289
715000
3000
wanneer we daarvan afweken
en wat tierlantijntjes aan de code toevoegden,
12:16
the modelsmodellen immediatelyper direct startedbegonnen to look more naturalnatuurlijk.
290
718000
4000
de modellen er onmiddellijk
natuurlijker begonnen uit te zien.
12:20
And all of our contributorsbijdragers, who are an amazingverbazingwekkend
291
722000
2000
Al onze medewerkers, een geweldige
12:22
collectionverzameling of people around the worldwereld-,
292
724000
2000
verzameling mensen uit de hele wereld,
12:24
do theirhun owneigen embellishmentsdecoratie.
293
726000
2000
brengen hun eigen tierlantijntjes aan.
12:26
As it were, we have this ever-evolvingveranderende,
294
728000
2000
Zo ontstaat als het ware een steeds evoluerende,
12:28
crochetHaak taxonomictaxonomische treeboom of life.
295
730000
2000
taxonomische ‘haak’-boom van het leven.
12:30
Just as the morphologymorfologie
296
732000
2000
Net zoals de morfologie
12:32
and the complexityingewikkeldheid of life on earthaarde is never endingeinde,
297
734000
2000
en de complexiteit van het leven op aarde
nooit eindigt.
12:34
little embellishmentsdecoratie and complexificationscomplexifications
298
736000
3000
Kleine tierlantijntjes en complexificaties
12:37
in the DNADNA codecode
299
739000
2000
in de DNA-code
12:39
leadlood to newnieuwe things like giraffesgiraffen, or orchidsorchideeën --
300
741000
3000
leiden tot nieuwe dingen
zoals giraffen of orchideeën.
12:42
so too, do little embellishmentsdecoratie in the crochetHaak codecode
301
744000
3000
Zo leiden ook kleine veranderingen
in de haakcode
12:45
leadlood to newnieuwe and wondrouswonderlijke creaturesschepsels
302
747000
3000
tot nieuwe en wonderlijke wezens
12:48
in the evolutionaryevolutionaire treeboom of crochetHaak life.
303
750000
3000
in de evolutionaire boom van het ‘haak’-leven.
12:51
So this projectproject really has
304
753000
2000
Dit project is een innerlijk
organisch leven op zichzelf gaan leiden.
12:53
takeningenomen on this innerbinnenste organicbiologisch life of its owneigen.
305
755000
3000
Dit project is een innerlijk
organisch leven op zichzelf gaan leiden.
12:56
There is the totalitytotaal of all the people who have come to it.
306
758000
3000
Je hebt al die mensen
die eraan deelnemen.
12:59
And theirhun individualindividu visionsvisioenen,
307
761000
2000
Met hun afzonderlijke visies
13:01
and theirhun engagementverloving with this mathematicalwiskundig modemode.
308
763000
3000
en hun betrokkenheid bij deze wiskundige modus.
13:04
We have these technologiestechnologieën. We use them.
309
766000
2000
We hebben deze technologieën.
We gebruiken ze.
13:06
But why? What's at stakeinzet here? What does it matterer toe doen?
310
768000
3000
Maar waarom? Wat staat hier op het spel?
Wat maakt het uit?
13:09
For ChrissyChrissy and I, one of the things that's importantbelangrijk here
311
771000
3000
Voor Chrissy en mij
is een van de voornaamste dingen
13:12
is that these things suggestsuggereren
312
774000
2000
dat deze dingen het belang
13:14
the importancebelang and valuewaarde of embodiedbelichaamd knowledgekennis.
313
776000
3000
en de waarde van belichaamde kennis suggereren.
13:17
We liveleven in a societymaatschappij
314
779000
2000
We leven in een maatschappij
13:19
that completelyhelemaal tendsneigt to valorizevaloriseren
315
781000
2000
met de neiging om bovenmatig
veel waarde te hechten
13:21
symbolicsymbolische formsvormen of representationvertegenwoordiging --
316
783000
2000
aan symbolische vormen van voorstelling:
13:23
algebraicalgebraïsche representationsvertegenwoordigingen,
317
785000
2000
algebraïsche voorstellingen,
13:25
equationsvergelijkingen, codescodes.
318
787000
2000
vergelijkingen, codes.
13:27
We liveleven in a societymaatschappij that's obsessedbezeten
319
789000
2000
We leven in een maatschappij
die erdoor geobsedeerd is
13:29
with presentingpresenteren informationinformatie in this way,
320
791000
2000
om informatie op deze manier te presenteren,
13:31
teachingonderwijs informationinformatie in this way.
321
793000
3000
om informatie op deze manier te onderwijzen.
13:34
But throughdoor this sortsoort of modalitymodaliteit,
322
796000
3000
Maar door dit soort modaliteit,
13:37
crochetHaak, other plasticplastic formsvormen of playspelen --
323
799000
4000
haken en andere plastische spelvormen --
13:41
people can be engagedbezet with the mostmeest abstractabstract,
324
803000
3000
kunnen mensen betrokken worden
bij de meest abstracte,
13:44
high-poweredhigh-powered, theoreticaltheoretisch ideasideeën,
325
806000
2000
machtige, theoretische ideeën.
13:46
the kindssoorten of ideasideeën that normallynormaal you have to go
326
808000
2000
Het soort ideeën waarvoor je normaal
13:48
to universityUniversiteit departmentsafdelingen to studystudie in higherhoger mathematicswiskunde,
327
810000
3000
aan de universiteit
hogere wiskunde moet gaan studeren.
13:51
whichwelke is where I first learnedgeleerd about hyperbolichyperbolische spaceruimte.
328
813000
3000
Daar maakte ik voor het eerst kennis
met de hyperbolische ruimte.
13:54
But you can do it throughdoor playingspelen with materialmateriaal objectsvoorwerpen.
329
816000
4000
Maar jullie kunnen dit doen
door te spelen met materiële voorwerpen.
13:58
One of the waysmanieren that we'vewij hebben come to think about this
330
820000
2000
Een van de manieren
waarop we hierover zijn gaan denken
14:00
is that what we're tryingproberen to do with the InstituteInstituut for FiguringUitzoeken
331
822000
3000
is wat we proberen te doen
met het Instituut voor Weergave
14:03
and projectsprojecten like this, we're tryingproberen to have
332
825000
2000
en projecten als deze:
14:05
kindergartenkleuterschool for grown-upsvolwassenen.
333
827000
2000
een kleuterschool voor volwassenen.
14:07
And kindergartenkleuterschool was actuallywerkelijk a very formalizedgeformaliseerd
334
829000
2000
De kleuterschool was eigenlijk
14:09
systemsysteem of educationonderwijs,
335
831000
2000
een zeer geformaliseerd onderwijssysteem
14:11
establishedgevestigd by a man namedgenaamd FriedrichFriedrich FroebelFroebel,
336
833000
2000
opgericht door Friedrich Froebel,
14:13
who was a crystallographercrystallographer in the 19thth centuryeeuw.
337
835000
2000
een kristallograaf uit de 19e eeuw.
14:15
He believedgeloofde that the crystalkristal was the modelmodel-
338
837000
2000
Hij geloofde dat het kristal het model was
14:17
for all kindssoorten of representationvertegenwoordiging.
339
839000
2000
voor alle soorten van voorstelling.
14:19
He developedontwikkelde a radicalradicaal alternativealternatief systemsysteem
340
841000
3000
Hij ontwikkelde
een radicaal alternatief systeem
14:22
of engaginginnemend the smallestkleinste childrenkinderen
341
844000
2000
om de kleinste kinderen
vertrouwd te maken
14:24
with the mostmeest abstractabstract ideasideeën
342
846000
2000
met de meest abstracte ideeën
14:26
throughdoor physicalfysiek formsvormen of playspelen.
343
848000
2000
door middel van fysieke vormen van spelen.
14:28
And he is worthywaardig of an entiregeheel talk on his owneigen right.
344
850000
2000
Aan hem zou een hele talk
moeten worden gewijd.
14:30
The valuewaarde of educationonderwijs
345
852000
2000
Froebel promootte
de waarde van het onderwijs
14:32
is something that FroebelFroebel championedopgekomen,
346
854000
3000
Froebel promootte
de waarde van het onderwijs
14:35
throughdoor plasticplastic modesmodes of playspelen.
347
857000
2000
door plastische speelmodi.
14:37
We liveleven in a societymaatschappij now
348
859000
2000
We leven nu in een maatschappij
14:39
where we have lots of think tankstanks,
349
861000
2000
waar we hopen denktanks hebben,
14:41
where great mindsgeesten go to think about the worldwereld-.
350
863000
3000
waarin grote geesten
over de wereld nadenken.
14:44
They writeschrijven these great symbolicsymbolische treatisesverhandelingen
351
866000
2000
Ze schrijven ellenlange symbolische verhandelingen
14:46
calledriep booksboeken, and paperspapieren,
352
868000
2000
die we boeken, documenten,
14:48
and op-edopiniestuk articlesartikelen.
353
870000
2000
en columns noemen.
14:50
We want to proposevoorstellen, ChrissyChrissy and I,
354
872000
2000
Chrissy en ik willen
met het Instituut voor Weergave
14:52
throughdoor The InstituteInstituut for FiguringUitzoeken, anothereen ander alternativealternatief way of doing things,
355
874000
3000
een alternatieve manier voorstellen
om de dingen aan te pakken.
14:55
whichwelke is the playspelen tanktank.
356
877000
3000
Dat is de ‘speltank’.
14:58
And the playspelen tanktank, like the think tanktank,
357
880000
2000
De speltank is net als de denktank
15:00
is a placeplaats where people can go
358
882000
2000
een plaats waar mensen naartoe kunnen
15:02
and engagebezighouden with great ideasideeën.
359
884000
2000
om kennis te maken met grote ideeën.
15:04
But what we want to proposevoorstellen,
360
886000
2000
Wij willen voorstellen
15:06
is that the highesthoogst levelslevels of abstractionabstractie,
361
888000
2000
dat de hoogste niveaus van abstractie,
15:08
things like mathematicswiskunde, computinggegevensverwerking, logiclogica, etcenz. --
362
890000
3000
dingen zoals wiskunde,
informatica, logica, etc. --
15:11
all of this can be engagedbezet with,
363
893000
2000
zouden worden aangebracht
15:13
not just throughdoor purelypuur cerebralcerebrale algebraicalgebraïsche
364
895000
2000
niet alleen door zuiver cerebrale,
15:15
symbolicsymbolische methodsmethoden,
365
897000
2000
algebraïsche, symbolische methoden,
15:17
but by literallyletterlijk, physicallyfysiek playingspelen with ideasideeën.
366
899000
4000
maar door letterlijk
fysiek te spelen met ideeën.
15:21
Thank you very much.
367
903000
2000
Hartelijk dank.
15:23
(ApplauseApplaus)
368
905000
5000
(Applaus)
Translated by Rik Delaet
Reviewed by Christel Foncke

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Margaret Wertheim - Figurer
By masterminding a project to model a coral reef armed only with crochet hooks, Margaret Wertheim hopes to bring some of the most complicated mathematical models embodied in our universe into the minds (and hands) of the masses.

Why you should listen

Snowflakes, fractals, the patterns on a leaf -- there's beauty to be found at the intersection of nature and physics, beauty and math. Science writer Margaret Wertheim (along with her twin sister, Christine) founded the Institute for Figuring to advance the aesthetic appreciation of scientific concepts, from the natural physics of snowflakes and fractals to human constructs such as Islamic mosaics, string figures and weaving.

The IFF's latest project is perhaps its most beguilingly strange -- a coral reef constructed entirely by crochet hook, a project that takes advantage of the happy congruence between the mathematical phenomena modeled perfectly by the creatures of the reef,  and repetitive tasks such as crocheting -- which, as it turns out, is perfectly adapted to model hyperbolic space. It is easy to sink into the kaleidoscopic, dripping beauty of the yarn-modeled reef, but the aim of the reef project is twofold: to draw attention to distressed coral reefs around the world, dying in droves from changing ocean saline levels, overfishing, and a myriad of threats; and to display a flavor of math that was previously almost impossible to picture. By modeling these complex equations in physical space, this technique can help mathematicians see patterns and make breakthroughs.

Wertheim is now working on a book about maverick scientist James Carter.

More profile about the speaker
Margaret Wertheim | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee