TEDGlobal 2010
Sheryl WuDunn: Our century's greatest injustice
Sheryl WuDunn: De grootste onrechtvaardigheid van onze eeuw
Filmed:
Readability: 3.4
1,194,863 views
Het boek "De halve hemel" van Sheryl WuDunn onderzoekt de verdrukking van vrouwen wereldwijd. Haar verhalen schokken. Alleen als vrouwen in ontwikkelingslanden gelijke toegang hebben tot onderwijs en economische kansen zullen we al onze human resources gebruiken.
Sheryl WuDunn - Author, journalist
As a journalist reporting on China, Sheryl WuDunn saw the everyday oppression of women around the world. She and Nick Kristof wrote "Half the Sky," chronicling women's stories of horror and, especially, hope. Full bio
As a journalist reporting on China, Sheryl WuDunn saw the everyday oppression of women around the world. She and Nick Kristof wrote "Half the Sky," chronicling women's stories of horror and, especially, hope. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The global challenge that I want to talk to you about today
0
1000
3000
De globale uitdaging waar ik jullie vandaag over wil spreken
00:19
rarely makes the front pages.
1
4000
2000
haalt zelden de voorpagina.
00:21
It, however, is enormous
2
6000
3000
Ze is nochtans enorm,
00:24
in both scale and importance.
3
9000
3000
zowel qua omvang als qua belang.
00:27
Look, you all are very well traveled;
4
12000
3000
Jullie hebben allemaal al veel gereisd.
00:30
this is TEDGlobal after all.
5
15000
2000
Dit is per slot van rekening TEDGlobal.
00:32
But I do hope to take you to some places
6
17000
2000
Ik hoop jullie toch naar een paar plaatsen te brengen
00:34
you've never been to before.
7
19000
2000
waar jullie nog nooit zijn geweest.
00:36
So, let's start off in China.
8
21000
2000
Laten we beginnen in China.
00:38
This photo was taken two weeks ago.
9
23000
3000
Deze foto is twee weken geleden genomen.
00:41
Actually, one indication is that little boy on my husband's shoulders
10
26000
3000
Eén indicatie is de kleine jongen op de schouders van mijn man,
00:44
has just graduated from high school.
11
29000
2000
net van de middelbare school.
00:46
(Laughter)
12
31000
2000
(Gelach)
00:48
But this is Tiananmen Square.
13
33000
2000
Maar dit is op het Tiananmenplein.
00:50
Many of you have been there. It's not the real China.
14
35000
3000
Velen van jullie zijn daar geweest. Het is niet het echte China.
00:53
Let me take you to the real China.
15
38000
2000
Laat me jullie naar het echte China brengen.
00:55
This is in the Dabian Mountains
16
40000
2000
Dit is in het Dabiangebergte,
00:57
in the remote part of Hubei province in central China.
17
42000
3000
in het afgelegen deel van de provincie Hubei in Centraal-China.
01:01
Dai Manju is 13 years old at the time the story starts.
18
46000
3000
Dai Manju is 13 als het verhaal begint.
01:04
She lives with her parents,
19
49000
2000
Ze woont samen met haar ouders,
01:06
her two brothers and her great-aunt.
20
51000
3000
haar twee broers en haar oudtante.
01:09
They have a hut that has no electricity,
21
54000
2000
Ze hebben een hut zonder elektriciteit,
01:11
no running water,
22
56000
2000
zonder stromend water,
01:13
no wristwatch, no bicycle.
23
58000
2000
geen horloge, geen fiets.
01:15
And they share this great splendor
24
60000
2000
En ze delen deze grote weelde
01:17
with a very large pig.
25
62000
3000
met een heel dik varken.
01:20
Dai Manju was in sixth grade when her parents said,
26
65000
3000
Dai Manju zat in de zesde klas toen haar ouders zeiden:
01:23
"We're going to pull you out of school
27
68000
2000
"We halen je van school af
01:25
because the 13-dollar school fees are too much for us.
28
70000
3000
omdat het schoolgeld van 13 dollar te veel is voor ons.
01:28
You're going to be spending the rest of your life in the rice paddies.
29
73000
2000
Je zal de rest van je leven doorbrengen in de rijstvelden.
01:30
Why would we waste this money on you?"
30
75000
2000
Waarom zouden we geld verspillen aan jou?"
01:32
This is what happens to girls in remote areas.
31
77000
3000
Dit is wat gebeurt met meisjes in afgelegen gebieden.
01:35
Turns out that Dai Manju was
32
80000
2000
Maar Dai Manju was
01:37
the best pupil in her grade.
33
82000
2000
de beste leerlinge van haar klas.
01:39
She still made the two-hour trek to the schoolhouse
34
84000
3000
Ze maakte nog steeds de tocht van twee uur naar het schoolhuis
01:42
and tried to catch every little bit of information
35
87000
3000
en probeerde elk stukje informatie te pakken te krijgen
01:45
that seeped out of the doors.
36
90000
2000
dat door de deuren sijpelde.
01:47
We wrote about her in The New York Times.
37
92000
2000
We schreven over haar in de New York Times.
01:49
We got a flood of donations --
38
94000
3000
We kregen een stortvloed aan schenkingen,
01:52
mostly 13-dollar checks
39
97000
3000
vooral cheques van 13 dollar,
01:55
because New York Times readers are very generous
40
100000
2000
want lezers van de New York Times zijn heel gul
01:57
in tiny amounts
41
102000
2000
met kleine bedragen.
01:59
(Laughter)
42
104000
2000
(Gelach)
02:01
but then, we got a money transfer
43
106000
3000
Maar toen kregen we een overschrijving
02:04
for $10,000 --
44
109000
2000
van 10.000 dollar --
02:06
really nice guy.
45
111000
2000
echt een leuke kerel.
02:08
We turned the money over to that man there, the principal of the school.
46
113000
3000
We gaven het geld aan die man daar, het schoolhoofd.
02:11
He was delighted.
47
116000
2000
Hij was in de wolken.
02:13
He thought, "Oh, I can renovate the school.
48
118000
2000
Hij dacht: "Oh, ik kan de school renoveren.
02:15
I can give scholarships to all the girls,
49
120000
2000
Ik kan studiebeurzen geven aan alle meisjes."
02:17
you know, if they work hard and stay in school.
50
122000
2000
Weet je, als ze hard werken en op school blijven.
02:19
So Dai Manju basically
51
124000
2000
Dus voltooide Dai Manju
02:21
finished out middle school.
52
126000
2000
de middenschool.
02:23
She went to high school.
53
128000
2000
Ze ging naar de secundaire school.
02:25
She went to vocational school for accounting.
54
130000
2000
Ze volgde een beroepsopleiding in boekhouding.
02:27
She scouted for jobs down in Guangdong province in the south.
55
132000
3000
Ze zocht werk in de provincie Guangdong in het zuiden.
02:30
She found a job, she scouted for jobs
56
135000
2000
Ze vond werk. Ze zocht werk
02:32
for her classmates and her friends.
57
137000
2000
voor haar klasgenoten en vrienden.
02:34
She sent money back to her family.
58
139000
3000
Ze stuurde geld naar haar familie.
02:37
They built a new house,
59
142000
2000
Ze bouwden een nieuw huis,
02:39
this time with running water,
60
144000
2000
deze keer met stromend water,
02:41
electricity, a bicycle,
61
146000
2000
elektriciteit, een fiets,
02:43
no pig.
62
148000
2000
geen varken.
02:45
What we saw was a natural experiment.
63
150000
3000
Wat we zagen was een spontaan experiment.
02:48
It is rare to get an exogenous investment
64
153000
2000
Je krijgt zelden een externe investering
02:50
in girls' education.
65
155000
2000
in de opleiding van meisjes.
02:52
And over the years, as we followed Dai Manju, we were able to see
66
157000
3000
Door de jaren heen, terwijl we Dai Manju volgden, konden we zien
02:55
that she was able to move out of a vicious cycle
67
160000
3000
dat ze vanuit een vicieuze cyclus
02:58
and into a virtuous cycle.
68
163000
2000
naar een positieve cyclus wist te bewegen.
03:00
She not only changed her own dynamic,
69
165000
2000
Ze veranderde niet alleen haar eigen dynamiek,
03:02
she changed her household, she changed her family, her village.
70
167000
3000
ze veranderde haar gezin, haar familie, haar dorp.
03:05
The village became a real standout.
71
170000
3000
Het dorp werd echt een voorbeeld.
03:08
Of course, most of China was flourishing at the time,
72
173000
3000
Natuurlijk deed het grootste deel van China het toen goed,
03:11
but they were able to get a road built
73
176000
3000
maar ze slaagden erin een weg te bouwen
03:14
to link them up to the rest of China.
74
179000
2000
om ze met de rest van China te verbinden.
03:16
And that brings me to my first major
75
181000
3000
Dat brengt me bij mijn eerste grote stelling
03:19
of two tenets of "Half the Sky."
76
184000
2000
van twee uit "De halve hemel".
03:21
And that is that
77
186000
2000
Die is dat
03:23
the central moral challenge
78
188000
2000
de centrale morele uitdaging
03:25
of this century
79
190000
2000
van deze eeuw
03:27
is gender inequity.
80
192000
2000
ongelijkheid tussen de geslachten is.
03:29
In the 19th century, it was slavery.
81
194000
2000
In de 19de eeuw was het slavernij.
03:31
In the 20th century, it was totalitarianism.
82
196000
3000
In de 20ste eeuw was het totalitarisme.
03:34
The cause of our time
83
199000
2000
De kwestie van onze tijd
03:36
is the brutality that so many people
84
201000
2000
is het geweld waarmee zoveel mensen
03:38
face around the world because of their gender.
85
203000
3000
te maken krijgen over heel de wereld omwille van hun geslacht.
03:41
So some of you may be thinking,
86
206000
2000
Sommigen van jullie denken wellicht:
03:43
"Gosh, that's hyperbole.
87
208000
2000
"Tja, dat is al te sterk.
03:45
She's exaggerating."
88
210000
2000
Ze overdrijft."
03:47
Well, let me ask you this question.
89
212000
2000
Sta me toe je deze vraag te stellen.
03:49
How many of you think there are more males or more females in the world?
90
214000
3000
Hoeveel van jullie denken dat er meer mannen of vrouwen in de wereld zijn?
03:52
Let me take a poll. How many of you think there are more males in the world?
91
217000
3000
Ik doe even een enquête. Hoeveel denken er dat er meer mannen zijn?
03:55
Hands up, please.
92
220000
2000
Handen omhoog, alsjeblieft.
03:57
How many of you think -- a few -- how many of you there are more females in the world?
93
222000
3000
Hoeveel denken dat er meer vrouwen in de wereld zijn?
04:00
Okay, most of you.
94
225000
2000
OK, de meesten van jullie.
04:02
Well, you know this latter group, you're wrong.
95
227000
2000
Wel, deze laatste groep, jullie vergissen je.
04:04
There are, true enough,
96
229000
2000
Er zijn, dat is waar,
04:06
in Europe and the West,
97
231000
2000
in Europa en in het Westen,
04:08
when women and men
98
233000
2000
waar vrouwen en mannen
04:10
have equal access to food and health care,
99
235000
2000
gelijke toegang hebben tot eten en gezondheidszorg,
04:12
there are more women, we live longer.
100
237000
2000
meer vrouwen, we leven langer.
04:14
But in most of the rest of the world, that's not the case.
101
239000
3000
Maar in het grootste deel van de rest van de wereld is dat niet waar.
04:17
In fact, demographers have shown
102
242000
2000
Demografen hebben zelfs aangetoond
04:19
that there are anywhere between 60 million
103
244000
2000
dat er ergens tussen 60 miljoen
04:21
and 100 million
104
246000
2000
en 100 miljoen
04:23
missing females in the current population.
105
248000
3000
ontbrekende vrouwen zijn in de huidige bevolking.
04:26
And, you know, it happens for several reasons.
106
251000
3000
Weet je, het gebeurt om verschillende redenen.
04:29
For instance, in the last half-century,
107
254000
2000
In de laatste halve eeuw werden er
04:31
more girls were discriminated to death
108
256000
3000
bijvoorbeeld meer meisjes de dood in gediscrimineerd
04:34
than all the people killed on all the battlefields
109
259000
2000
dan alle mensen die werden gedood op alle slagvelden
04:36
in the 20th century.
110
261000
3000
in de 20ste eeuw.
04:39
Sometimes it's also because of the sonogram.
111
264000
2000
Soms is het ook omwille van de echografie.
04:41
Girls get aborted before they're even born
112
266000
3000
Meisjes worden geaborteerd voor ze geboren worden
04:44
when there are scarce resources.
113
269000
2000
als de middelen schaars zijn.
04:46
This girl here, for instance,
114
271000
2000
Dit meisje bijvoorbeeld
04:48
is in a feeding center in Ethiopia.
115
273000
2000
bevindt zich in een voedingscentrum in Ethiopië.
04:50
The entire center was filled with girls like her.
116
275000
3000
Het hele centrum zat vol met meisjes zoals zij.
04:53
What's remarkable is that her brothers, in the same family,
117
278000
3000
Het opvallende is dat haar broers, uit hetzelfde gezin,
04:56
were totally fine.
118
281000
2000
helemaal OK waren.
04:58
In India, in the first year of life,
119
283000
2000
In India is het zo dat tijdens het eerste levensjaar,
05:00
from zero to one,
120
285000
2000
van nul tot één,
05:02
boy and girl babies basically survive at the same rate
121
287000
3000
het overlevingspercentage van jongens en meisjes even hoog is
05:05
because they depend upon the breast,
122
290000
2000
omdat ze van de borst afhangen,
05:07
and the breast shows no son preference.
123
292000
2000
en de borst heeft geen voorkeur voor zonen.
05:09
From one to five,
124
294000
3000
Van één tot vijf
05:12
girls die at a 50 percent higher mortality rate
125
297000
3000
sterven meisjes met een sterftepercentage dat 50 procent hoger is
05:15
than boys, in all of India.
126
300000
3000
dan dat van jongens, over heel India.
05:18
The second tenet of "Half the Sky"
127
303000
3000
De tweede stelling in "Half de hemel"
05:21
is that, let's put aside the morality of all the right and wrong of it all,
128
306000
3000
is: laten we de moraliteit van wat goed en fout is even opzij zetten.
05:24
and just on a purely practical level,
129
309000
3000
Op een puur praktisch niveau
05:27
we think that
130
312000
2000
denken we dat
05:29
one of the best ways to fight poverty and to fight terrorism
131
314000
3000
één van de beste manieren om armoede en terrorisme te bestrijden
05:32
is to educate girls
132
317000
2000
erin bestaat meisjes op te leiden
05:34
and to bring women into the formal labor force.
133
319000
3000
en vrouwen in het formele arbeidscircuit te brengen.
05:37
Poverty, for instance.
134
322000
2000
Armoede bijvoorbeeld.
05:39
There are three reasons why this is the case.
135
324000
2000
Er zijn drie redenen waarom dat zo is.
05:41
For one, overpopulation is one of
136
326000
2000
Eén: overbevolking is één van de
05:43
the persistent causes of poverty.
137
328000
3000
blijvende oorzaken van armoede.
05:46
And you know, when you educate a boy,
138
331000
2000
Als je een jongen onderwijs geeft,
05:48
his family tends to have fewer kids,
139
333000
2000
dan daalt het aantal kinderen in zijn gezin meestal,
05:50
but only slightly.
140
335000
2000
maar slechts een beetje.
05:52
When you educate a girl,
141
337000
2000
Als je een meisje onderwijs geeft,
05:54
she tends to have significantly fewer kids.
142
339000
3000
dan heeft ze meestal beduidend minder kinderen.
05:57
The second reason is
143
342000
3000
De tweede reden
06:00
it has to do with spending.
144
345000
2000
heeft te maken met geld uitgeven.
06:02
It's kind of like the dirty, little secret of poverty,
145
347000
2000
Het is zowat het vuile kleine geheimpje van de armoede,
06:04
which is that,
146
349000
2000
namelijk dat
06:06
not only do poor people
147
351000
2000
arme mensen niet alleen
06:08
take in very little income,
148
353000
2000
heel weinig inkomen hebben,
06:10
but also, the income that they take in,
149
355000
2000
maar dat ze het inkomen dat ze krijgen
06:12
they don't spend it very wisely,
150
357000
3000
ook niet zo slim besteden.
06:15
and unfortunately, most of that spending is done by men.
151
360000
3000
Jammer genoeg wordt het meeste geld uitgegeven door mannen.
06:18
So research has shown,
152
363000
2000
Onderzoek heeft uitgewezen,
06:20
if you look at people who live under two dollars a day --
153
365000
3000
dat als je kijkt naar mensen die het met minder dan twee dollar per dag doen --
06:23
one metric of poverty --
154
368000
2000
één maatstaf van armoede --
06:25
two percent of that take-home pay
155
370000
2000
twee procent van het loon dat je meebrengt
06:27
goes to this basket here, in education.
156
372000
3000
naar dit mandje gaat, onderwijs.
06:30
20 percent goes to a basket that is a combination of
157
375000
3000
20 procent gaat naar een mandje dat een combinatie is van
06:33
alcohol, tobacco, sugary drinks --
158
378000
2000
alcohol, tabak, zoete drankjes,
06:35
and prostitution and festivals.
159
380000
3000
prostitutie en festivals.
06:38
If you just take four percentage points
160
383000
2000
Als je maar vier procentpunten neemt
06:40
and put it into this basket,
161
385000
2000
en ze in dit mandje legt,
06:42
you would have a transformative effect.
162
387000
3000
dan zou dat tot een transformatie leiden.
06:46
The last reason has to do
163
391000
2000
De laatste reden heeft te maken
06:48
with women being part of the solution, not the problem.
164
393000
3000
met het feit dat vrouwen deel zijn van de oplossing, niet van het probleem.
06:51
You need to use scarce resources.
165
396000
2000
Je moet schaarse middelen gebruiken.
06:53
It's a waste of resources if you don't use someone like Dai Manju.
166
398000
3000
Het is verspilling van middelen als je iemand als Dai Manju niet gebruikt.
06:56
Bill Gates put it very well
167
401000
2000
Bill Gates verwoordde het heel goed
06:58
when he was traveling through Saudi Arabia.
168
403000
2000
toen hij op reis was door Saudi-Arabië.
07:00
He was speaking to an audience much like yourselves.
169
405000
3000
Hij sprak tot een publiek zoals jullie.
07:03
However, two-thirds of the way there was a barrier.
170
408000
3000
Maar op twee-derde van de zaal stond een barrière.
07:06
On this side was men,
171
411000
2000
Aan deze kant zaten mannen,
07:08
and then the barrier, and this side was women.
172
413000
2000
dan de barrière, en deze kant waren vrouwen.
07:10
And someone from this side of the room got up and said,
173
415000
2000
En iemand van deze kant van de zaal stond op en zei:
07:12
"Mr. Gates, we have here as our goal in Saudi Arabia
174
417000
3000
"Mijnheer Gates, we stellen ons hier in Saudi-Arabië tot doel
07:15
to be one of the top 10 countries
175
420000
2000
om in de top 10 van de landen te staan
07:17
when it comes to technology.
176
422000
2000
als het op technologie aankomt.
07:19
Do you think we'll make it?"
177
424000
2000
Denkt u dat het ons zal lukken?"
07:21
So Bill Gates, as he was staring out at the audience, he said,
178
426000
3000
En Bill Gates staarde naar het publiek en zei:
07:24
"If you're not fully utilizing half the resources in your country,
179
429000
3000
"Als je de helft van de middelen in je land niet helemaal gebruikt,
07:27
there is no way you will get anywhere near the top 10."
180
432000
3000
dan is er geen enkele manier waarop je zelfs maar in de buurt van de top 10 komt.
07:30
So here is Bill of Arabia.
181
435000
3000
Dus hier is Bill van Arabië.
07:33
(Laughter)
182
438000
2000
(Gelach)
07:35
So what would some of the specific challenges
183
440000
2000
Dus hoe zouden sommige van de specifieke uitdagingen
07:37
look like?
184
442000
2000
eruit zien?
07:40
I would say, on the top of the agenda
185
445000
3000
Ik zou zeggen dat bovenaan de agenda
07:43
is sex trafficking.
186
448000
2000
de vrouwenhandel staat.
07:45
And I'll just say two things about this.
187
450000
2000
Ik zal er twee dingen over zeggen.
07:47
The slavery at the peak of the slave trade
188
452000
3000
Op het piekmoment van de slavenhandel,
07:50
in the 1780s:
189
455000
3000
in de jaren 1780,
07:53
there were about 80,000 slaves
190
458000
2000
werden er ongeveer 80.000 slaven
07:55
transported from Africa to the New World.
191
460000
3000
getransporteerd van Afrika naar de Nieuwe Wereld.
07:58
Now, modern slavery:
192
463000
3000
Nu, moderne slavernij:
08:01
according to State Department rough statistics,
193
466000
3000
volgens ruwe statistieken van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
08:04
there are about 800,000 -- 10 times the number --
194
469000
3000
zijn er ongeveer 800.000 -- 10 keer zoveel --
08:07
that are trafficked across international borders.
195
472000
3000
die worden verhandeld over de internationale grenzen heen.
08:10
And that does not even include those
196
475000
2000
Dat houdt niet eens rekening met diegenen
08:12
that are trafficked within country borders,
197
477000
2000
die binnen het land worden verhandeld,
08:14
which is a substantial portion.
198
479000
3000
wat een fors deel is.
08:17
And if you look at
199
482000
2000
Als je kijkt naar
08:19
another factor, another contrast,
200
484000
3000
een andere factor, een ander contrast:
08:22
a slave back then is worth
201
487000
2000
een slaaf was toen
08:24
about $40,000
202
489000
2000
ongeveer 40.000 dollar waard,
08:26
in today's money.
203
491000
2000
omgerekend naar vandaag.
08:28
Today, you can buy a girl trafficked
204
493000
3000
Vandaag kan je een meisje kopen
08:31
for a few hundred dollars,
205
496000
2000
voor een paar honderd dollar,
08:33
which means she's actually more disposable.
206
498000
3000
wat betekent dat ze meer een wegwerpvoorwerp is.
08:36
But you know, there is progress being made
207
501000
3000
Maar er is vooruitgang
08:39
in places like Cambodia and Thailand.
208
504000
2000
in landen als Cambodja en Thailand.
08:41
We don't have to expect a world
209
506000
2000
We moeten geen wereld verwachten
08:43
where girls are bought and sold or killed.
210
508000
3000
waarin meisjes gekocht en verkocht of gedood worden.
08:46
The second item on the agenda
211
511000
2000
Het tweede item op de agenda
08:48
is maternal mortality.
212
513000
3000
is kraamsterfte.
08:51
You know, childbirth in this part of the world
213
516000
3000
In dit deel van de wereld is de geboorte van een kind
08:54
is a wonderful event.
214
519000
2000
een fantastische gebeurtenis.
08:56
In Niger, one in seven women
215
521000
3000
In Niger kan één op zeven vrouwen
08:59
can expect to die during childbirth.
216
524000
3000
verwachten dat ze sterft in het kraambed.
09:02
Around the world,
217
527000
2000
Over de hele wereld
09:04
one woman dies every minute and a half from childbirth.
218
529000
4000
sterft er elke anderhalve minuut een vrouw in het kraambed.
09:08
You know, it's not as though
219
533000
2000
Het is niet dat we
09:10
we don't have the technological solution,
220
535000
3000
geen technologische oplossing hebben,
09:13
but these women have three strikes against them:
221
538000
3000
maar deze vrouwen hebben drie elementen tegen:
09:16
they are poor, they are rural
222
541000
2000
ze zijn arm, ze wonen op 't land
09:18
and they are female.
223
543000
3000
en ze zijn vrouwelijk.
09:21
You know, for every woman who does die,
224
546000
2000
Weet je, voor elke vrouw die sterft
09:23
there are 20 who survive
225
548000
2000
zijn er twintig die overleven
09:25
but end up with an injury.
226
550000
2000
maar met een letsel blijven zitten.
09:27
And the most devastating injury
227
552000
2000
Het meest verwoestende letsel
09:29
is obstetric fistula.
228
554000
2000
is een obstetrische fistel.
09:31
It's a tearing during obstructed labor
229
556000
2000
Het is een scheur tijdens een bevalling met obstructie
09:33
that leaves a woman incontinent.
230
558000
3000
die een vrouw incontinent maakt.
09:36
Let me tell you about Mahabuba.
231
561000
2000
Laat me jullie vertellen over Mahabuba.
09:38
She lives in Ethiopia.
232
563000
2000
Ze woont in Ethiopië.
09:40
She was married against her will at age 13.
233
565000
3000
Ze werd tegen haar wil uitgehuwelijkt op haar dertiende.
09:43
She got pregnant, ran to the bush to have the baby,
234
568000
3000
Ze werd zwanger, liep het bos in om het kind te baren,
09:46
but you know, her body was very immature,
235
571000
3000
maar omdat haar lichaam zo onvolwassen was
09:49
and she ended up having obstructed labor.
236
574000
3000
had ze een bevalling met obstructie.
09:52
The baby died, and she ended up with a fistula.
237
577000
3000
Het kindje stierf en zij kreeg een fistel.
09:55
So that meant she was incontinent;
238
580000
2000
Dat betekende dat ze incontinent was.
09:57
she couldn't control her wastes.
239
582000
3000
Ze kon haar uitwerpselen niet onder controle houden.
10:00
In a word, she stank.
240
585000
2000
In één woord: ze stonk.
10:02
The villagers thought she was cursed; they didn't know what to do with her.
241
587000
3000
De dorpelingen dachten dat ze vervloekt was. Ze wisten niet wat te doen met haar.
10:05
So finally, they put her at the edge of the village in a hut.
242
590000
3000
Daarom stopten ze haar uiteindelijk in een hut op het einde van het dorp;
10:08
They ripped off the door
243
593000
2000
Ze rukten de deur eraf
10:10
so that the hyenas would get her at night.
244
595000
3000
zodat de hyena's haar zouden pakken 's nachts.
10:13
That night, there was a stick in the hut.
245
598000
3000
Die nacht was er een stok in de hut.
10:16
She fought off the hyenas with that stick.
246
601000
3000
Ze verjaagde de hyena's met die stok.
10:19
And the next morning,
247
604000
2000
De volgende ochtend wist ze dat
10:21
she knew if she could get to a nearby village where there was a foreign missionary,
248
606000
3000
als ze een naburig dorp kon bereiken waar een buitenlandse missionaris was,
10:24
she would be saved.
249
609000
2000
ze gered zou zijn.
10:26
Because she had some damage to her nerves,
250
611000
2000
Omdat ze een zenuwletsel had
10:28
she crawled all the way -- 30 miles --
251
613000
3000
legde ze de afstand - 30 mijl - kruipend af,
10:31
to that doorstep, half dead.
252
616000
3000
tot aan de deur, half dood.
10:34
The foreign missionary opened the door,
253
619000
2000
De buitenlandse missionaris opende de deur,
10:36
knew exactly what had happened,
254
621000
2000
wist precies wat er gebeurd was,
10:38
took her to a nearby fistula hospital in Addis Ababa,
255
623000
3000
bracht haar naar een naburig fistelziekenhuis in Addis Abeba
10:41
and she was repaired
256
626000
2000
en ze werd hersteld
10:43
with a 350-dollar operation.
257
628000
3000
met een operatie van 350 dollar.
10:46
The doctors and nurses there noticed
258
631000
2000
De dokters en verpleegsters merkten
10:48
that she was not only a survivor,
259
633000
2000
dat ze niet alleen een overlever was,
10:50
she was really clever, and they made her a nurse.
260
635000
3000
ze was echt slim, en ze maakten haar verpleegster.
10:53
So now, Mahabuba,
261
638000
2000
En nu redt Mahabuba
10:55
she is saving the lives
262
640000
2000
de levens
10:57
of hundreds, thousands, of women.
263
642000
2000
van honderden, duizenden vrouwen.
10:59
She has become part of the solution, not the problem.
264
644000
2000
Ze is deel geworden van de oplossing, niet van het probleem.
11:01
She's moved out of a vicious cycle
265
646000
2000
Ze is vanuit een vicieuze cyclus
11:03
and into a virtuous cycle.
266
648000
2000
in een positieve cyclus terechtgekomen.
11:05
I've talked about some of the challenges,
267
650000
3000
Ik heb het gehad over een aantal uitdagingen,
11:08
let me talk about some of the solutions,
268
653000
2000
ik zal het nu hebben over een aantal oplossingen.
11:10
and there are predictable solutions.
269
655000
3000
Er zijn voorspelbare oplossingen.
11:13
I've hinted at them: education
270
658000
2000
Ik heb er al naar verwezen: onderwijs,
11:15
and also economic opportunity.
271
660000
3000
en ook economische kansen.
11:18
So of course, when you educate a girl,
272
663000
3000
Als je een meisje opleidt
11:21
she tends to get married later on in life,
273
666000
3000
trouwt ze meestal later,
11:24
she tends to have kids later on in life, she tends to have fewer kids,
274
669000
3000
heeft ze meestal later kinderen, heeft ze meestal minder kinderen,
11:27
and those kids that she does have,
275
672000
2000
en de kinderen die ze heeft
11:29
she educates them in a more enlightened fashion.
276
674000
2000
voedt ze op een meer verlichte manier op.
11:31
With economic opportunity,
277
676000
2000
Economische kansen
11:33
it can be transformative.
278
678000
2000
kunnen tot transformatie leiden.
11:35
Let me tell you about Saima.
279
680000
2000
Laat me jullie vertellen over Saima.
11:37
She lives in a small village outside Lahore, Pakistan.
280
682000
3000
Ze woont in een klein dorp buiten Lahore, Pakistan.
11:41
And at the time, she was miserable.
281
686000
2000
Op dat ogenblik was ze er ellendig aan toe.
11:43
She was beaten every single day
282
688000
2000
Ze werd elke dag geslagen
11:45
by her husband, who was unemployed.
283
690000
2000
door haar man, die werkloos was.
11:47
He was kind of a gambler type -- and unemployable, therefore --
284
692000
3000
Hij was een gokverslaafde -- en raakte daardoor niet aan werk --
11:50
and took his frustrations out on her.
285
695000
2000
en hij reageerde zijn frustraties op haar af.
11:52
Well, when she had her second daughter,
286
697000
2000
Toen ze haar tweede dochter kreeg,
11:54
her mother in-law told her son,
287
699000
3000
zei haar schoonmoeder tegen haar zoon:
11:57
"I think you'd better get a second wife.
288
702000
2000
"Ik denk dat je beter een tweede vrouw zou nemen.
11:59
Saima's not going to produce you a son."
289
704000
3000
Saima zal je geen zoon geven."
12:03
This is when she had her second daughter.
290
708000
2000
Dat was toen ze haar tweede dochter kreeg.
12:05
At the time, there was
291
710000
2000
In die tijd was er
12:07
a microlending group in the village
292
712000
2000
een microkredietgroep in het dorp
12:09
that gave her a 65-dollar loan.
293
714000
3000
die haar een lening van 65 dollar gaf.
12:12
Saima took that money,
294
717000
3000
Saima nam dat geld
12:15
and she started an embroidery business.
295
720000
3000
en ze startte een borduurbedrijf.
12:18
The merchants liked her embroidery; it sold very well,
296
723000
2000
De handelaars hielden van haar borduurwerk. Het verkocht heel goed.
12:20
and they kept asking for more.
297
725000
2000
Ze bleven om meer vragen.
12:22
And when she couldn't produce enough,
298
727000
2000
Toen ze niet genoeg kon produceren,
12:24
she hired other women in the village.
299
729000
2000
wierf ze andere vrouwen uit het dorp aan.
12:26
Pretty soon she had 30 women in the village
300
731000
3000
Al snel waren er 30 vrouwen uit het dorp
12:29
working for her embroidery business.
301
734000
2000
die voor haar borduurbedrijf werkten.
12:31
And then,
302
736000
2000
En toen,
12:33
when she had to transport all of the embroidery goods
303
738000
3000
toen ze al dat borduurwerk
12:36
from the village to the marketplace,
304
741000
2000
van het dorp naar de markt moest transporteren,
12:38
she needed someone to help her do the transport,
305
743000
2000
had ze iemand nodig om haar te helpen met het transport,
12:40
so she hired her husband.
306
745000
2000
en dus huurde ze haar man in.
12:42
So now they're in it together.
307
747000
2000
Nu zitten ze dus samen in de zaak.
12:44
He does the transportation and distribution,
308
749000
2000
Hij doet het transport en de distributie,
12:46
and she does the production and sourcing.
309
751000
2000
zij doet de productie en de rekrutering.
12:48
And now they have a third daughter,
310
753000
3000
Ze hebben nu een derde dochter,
12:51
and the daughters, all of them, are being tutored in education
311
756000
3000
en al hun dochters krijgen privéles
12:54
because Saima knows what's really important.
312
759000
3000
omdat Saima weet wat echt belangrijk is.
12:57
Which brings me to the final element, which is education.
313
762000
3000
En dat brengt mij bij het laatste element, onderwijs.
13:01
Larry Summers, when he was chief economist at the World Bank,
314
766000
3000
Toen Larry Summers hoofdeconoom was bij de Wereldbank
13:04
once said that, "It may well be
315
769000
3000
zei hij eens: "Het is goed mogelijk
13:07
that the highest return on investment
316
772000
2000
dat in de ontwikkelingslanden
13:09
in the developing world
317
774000
2000
het beste rendement op een investering
13:11
is in girls' education."
318
776000
3000
in onderwijs voor meisjes ligt."
13:14
Let me tell you about Beatrice Biira.
319
779000
2000
Laat me jullie vertellen over Beatrice Biira.
13:16
Beatrice was living in Uganda
320
781000
3000
Beatrice woonde in Oeganda,
13:19
near the Congo border,
321
784000
2000
nabij de grens met Congo,
13:21
and like Dai Manju, she didn't go to school.
322
786000
2000
en net als Dai Manju ging ze niet naar school.
13:23
Actually, she had never been to school,
323
788000
3000
Ze was zelfs nooit naar school gegaan,
13:26
not to a lick, one day.
324
791000
2000
geen klein beetje, geen dag.
13:28
Her parents, again, said,
325
793000
2000
Ook háár ouders zeiden:
13:30
"Why should we spend the money on her?
326
795000
2000
"Waarom zouden we geld aan haar besteden?
13:32
She's going to spend most of her life lugging water back and forth."
327
797000
3000
Ze zal het grootste deel van haar leven doorbrengen met water af- en aanzeulen."
13:35
Well, it just so happens, at that time,
328
800000
3000
Toevallig was er op dat moment
13:38
there was a group in Connecticut
329
803000
3000
een groep in Connecticut,
13:41
called the Niantic Community Church Group in Connecticut.
330
806000
3000
namelijk de Niantic Community Church Group.
13:44
They made a donation to an organization
331
809000
2000
Ze gaven geld aan een organisatie
13:46
based in Arkansas
332
811000
2000
met thuisbasis in Arkansas,
13:48
called Heifer International.
333
813000
2000
genaamd Heifer International.
13:50
Heifer sent two goats to Africa.
334
815000
3000
Heifer stuurde twee geiten naar Afrika.
13:53
One of them ended up with Beatrice's parents,
335
818000
3000
Eén ervan kwam terecht bij de ouders van Beatrice.
13:56
and that goat had twins.
336
821000
2000
Die geit kreeg een tweeling.
13:58
The twins started producing milk.
337
823000
2000
De tweeling begon melk te produceren.
14:00
They sold the milk for cash.
338
825000
2000
Ze verkochten de melk voor cash.
14:02
The cash started accumulating,
339
827000
2000
De cashvoorraad werd groter,
14:04
and pretty soon the parents said,
340
829000
2000
en al snel zeiden de ouders:
14:06
"You know, we've got enough money. Let's send Beatrice to school."
341
831000
3000
"Weet je, we hebben genoeg geld. Laten we Beatrice naar school sturen."
14:09
So at nine years of age,
342
834000
2000
En dus, toen ze negen jaar was,
14:11
Beatrice started in first grade --
343
836000
2000
startte Beatrice in het eerste leerjaar --
14:13
after all, she'd never been to a lick of school --
344
838000
2000
ze had immers nooit school gelopen --
14:15
with a six year-old.
345
840000
2000
samen met een zesjarige.
14:17
No matter, she was just delighted to be in school.
346
842000
2000
Dat maakte niet uit, ze was in de wolken dat ze op school was.
14:19
She rocketed to the top of her class.
347
844000
2000
Ze steeg pijlsnel naar de top van de klas.
14:21
She stayed at the top of her class
348
846000
3000
Ze bleef aan de top van de klas
14:24
through elementary school, middle school,
349
849000
2000
tijdens de lagere school, de middenschool,
14:26
and then in high school,
350
851000
2000
en in het secundair onderwijs.
14:28
she scored brilliantly on the national examinations
351
853000
3000
Ze haalde een briljante score op de nationale examens,
14:31
so that she became the first person in her village,
352
856000
3000
zodat ze de eerste persoon van haar dorp werd
14:34
ever, to come to the United States
353
859000
2000
die ooit naar de Verenigde Staten kwam
14:36
on scholarship.
354
861000
2000
met een studiebeurs.
14:38
Two years ago,
355
863000
2000
Twee jaar geleden
14:40
she graduated from Connecticut College.
356
865000
3000
studeerde ze af aan Connecticut College.
14:43
On the day of her graduation,
357
868000
2000
Op de dag van haar afstuderen
14:45
she said, "I am the luckiest girl alive
358
870000
3000
zei ze: "Ik ben het gelukkigste meisje ter wereld
14:48
because of a goat."
359
873000
2000
dankzij een geit."
14:50
(Laughter)
360
875000
2000
(Gelach)
14:52
And that goat was $120.
361
877000
2000
En die geit kostte 120 dollar.
14:54
So you see how transformative
362
879000
3000
Zo zie je hoe
14:57
little bits of help can be.
363
882000
2000
kleine beetjes hulp alles kunnen veranderen.
14:59
But I want to give you a reality check.
364
884000
2000
Ik wil jullie graag een reality check geven.
15:02
Look: U.S. aid, helping people is not easy,
365
887000
3000
Kijk, hulp uit de VS, mensen helpen, het is niet eenvoudig.
15:05
and there have been books that have criticized U.S. aid.
366
890000
3000
Er zijn boeken geweest die kritiek hadden op de hulp uit de VS.
15:08
There's Bill Easterly's book.
367
893000
2000
Er is het boek van Bill Easterly.
15:10
There's a book called "Dead Aid."
368
895000
2000
Er is een boek dat "Dode hulp" heet.
15:12
You know, the criticism is fair;
369
897000
2000
De kritiek is terecht,
15:14
it isn't easy.
370
899000
2000
het is niet eenvoudig.
15:16
You know, people say how
371
901000
2000
Mensen zeggen dat
15:18
half of all water well projects, a year later, are failed.
372
903000
2000
de helft van alle waterputprojecten na een jaar om zeep zijn.
15:20
When I was in Zimbabwe,
373
905000
2000
Toen ik in Zimbabwe was
15:22
we were touring a place with the village chief --
374
907000
2000
bezochten we een plek met het dorpshoofd --
15:24
he wanted to raise money for a secondary school --
375
909000
3000
hij wilde geld verzamelen voor een secundaire school --
15:27
and there was some construction a few yards away,
376
912000
2000
en er stond een constructie een paar meter verder.
15:29
and I said, "What's that?"
377
914000
2000
Ik vroeg: "Wat is dat?"
15:31
He sort of mumbled.
378
916000
2000
Hij mompelde wat.
15:33
Turns out that it's a failed irrigation project.
379
918000
2000
Bleek dat het een mislukt irrigatieproject was.
15:35
A few yards away was a failed chicken coop.
380
920000
3000
Een paar meter verder was er een mislukt kippenhok.
15:38
One year, all the chickens died, and no one wanted to put the chickens in there.
381
923000
3000
Tijdens een bepaald jaar stierven alle kippen, en niemand wilde er kippen in zetten.
15:41
It's true, but we think that you don't through the baby out with the bathwater;
382
926000
3000
Het is waar, maar wij denken dat je het kind niet met het badwater weggooit.
15:44
you actually improve.
383
929000
2000
Je verbetert.
15:46
You learn from your mistakes, and you continuously improve.
384
931000
3000
Je leert uit je fouten, en je verbetert continu.
15:49
We also think that individuals
385
934000
2000
Wij denken ook dat individuen
15:51
can make a difference, and they should,
386
936000
3000
verschil kunnen maken, en dat ze dat zouden moeten doen,
15:54
because individuals, together,
387
939000
2000
want wij individuen kunnen samen
15:56
we can all help create a movement.
388
941000
3000
een beweging uit de grond stampen.
15:59
And a movement of men and women
389
944000
2000
En een beweging van mannen en vrouwen
16:01
is what's needed to bring about social change,
390
946000
2000
is wat we nodig hebben om sociale verandering te brengen,
16:03
change that will address
391
948000
3000
verandering die een antwoord biedt op
16:06
this great moral challenge.
392
951000
2000
deze grote morele uitdaging.
16:08
So then, I ask,
393
953000
3000
En dus vraag ik:
16:11
what's in it for you?
394
956000
2000
wat zit erin voor jullie?
16:13
You're probably asking that. Why should you care?
395
958000
3000
Jullie zullen dat waarschijnlijk vragen. Waarom zouden jullie erom moeten geven?
16:16
I will just leave you with two things.
396
961000
2000
Ik sluit af met twee dingen.
16:18
One is that research shows
397
963000
3000
Het eerste is dat onderzoek aantoont dat
16:21
that once you have
398
966000
2000
op het moment dat er gezorgd is
16:23
all of your material needs taken care of --
399
968000
3000
voor al je materiële noden,
16:26
which most of us, all of us, here in this room do --
400
971000
3000
wat het geval is voor de meesten, voor iedereen in deze zaal,
16:29
research shows that
401
974000
2000
onderzoek toont aan dat
16:31
there are very few things in life
402
976000
2000
er maar weinig dingen in het leven zijn
16:33
that can actually elevate your level of happiness.
403
978000
3000
die je geluksniveau kunnen optillen.
16:36
One of those things
404
981000
2000
Eén van die dingen
16:38
is contributing to a cause larger than yourself.
405
983000
3000
is bijdragen tot een zaak die groter is dan jijzelf.
16:43
And the second thing,
406
988000
2000
En dan het tweede ding.
16:45
it's an anecdote that I'll leave you with.
407
990000
2000
Het is een anekdote waar ik mee zal afsluiten.
16:47
And that is the story
408
992000
2000
Het is het verhaal
16:49
of an aid worker in Darfur.
409
994000
3000
van een hulpverlener in Darfur.
16:52
Here was a woman
410
997000
2000
Dit was een vrouw
16:54
who had worked in Darfur,
411
999000
2000
die in Darfur had gewerkt
16:56
seeing things that no human being should see.
412
1001000
3000
en dingen had gezien die geen mens zou moeten zien.
17:00
Throughout her time there,
413
1005000
2000
Gedurende de hele tijd dat ze er was,
17:02
she was strong, she was steadfast.
414
1007000
3000
was ze sterk en standvastig.
17:05
She never broke down.
415
1010000
3000
Ze stortte nooit in.
17:08
And then she came back to the United States
416
1013000
2000
Toen kwam ze terug naar de Verenigde Staten
17:10
and was on break, Christmas break.
417
1015000
2000
en was ze met kerstvakantie;
17:12
She was in her grandmother's backyard,
418
1017000
3000
Ze was in de tuin van haar grootmoeder
17:15
and she saw something that made her break down in tears.
419
1020000
3000
en ze zag iets dat haar in tranen deed uitbarsten.
17:19
What that was
420
1024000
2000
Dat was
17:21
was a bird feeder.
421
1026000
3000
een bol vogelvoer.
17:24
And she realized that she had the great fortune
422
1029000
3000
Ze beseft dat ze het grote geluk had
17:27
to be born in a country
423
1032000
2000
om geboren te zijn in een land
17:29
where we take security for granted,
424
1034000
3000
waar veiligheid vanzelfsprekend is,
17:32
where we not only can feed, clothe
425
1037000
2000
waar we niet alleen onszelf kunnen voeden, kleden
17:34
and house ourselves,
426
1039000
3000
en een huis geven,
17:37
but also provide for wild birds
427
1042000
3000
maar waar we ook voor de vogels in het wild zorgen
17:40
so they don't go hungry in the winter.
428
1045000
3000
zodat ze geen honger lijden in de winter.
17:44
And she realized that with that great fortune
429
1049000
3000
Ze besefte dat met dat grote geluk
17:47
comes great responsibility.
430
1052000
3000
een grote verantwoordelijkheid gepaard gaat.
17:50
And so, like her,
431
1055000
3000
Net als zij
17:53
you, me,
432
1058000
2000
hebben jij en ik
17:55
we have all won the lottery of life.
433
1060000
3000
de levensloterij gewonnen.
17:58
And so the question becomes:
434
1063000
2000
De vraag wordt dus:
18:00
how do we discharge that responsibility?
435
1065000
3000
hoe kwijten we ons van die verantwoordelijkheid?
18:03
So, here's the cause.
436
1068000
2000
Hier is dus de zaak.
18:05
Join the movement.
437
1070000
2000
Sluit je aan bij de beweging.
18:07
Feel happier and help save the world.
438
1072000
3000
Voel je gelukkiger en help de wereld redden.
18:10
Thank you very much.
439
1075000
2000
Ik dank jullie zeer.
18:12
(Applause)
440
1077000
3000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Sheryl WuDunn - Author, journalistAs a journalist reporting on China, Sheryl WuDunn saw the everyday oppression of women around the world. She and Nick Kristof wrote "Half the Sky," chronicling women's stories of horror and, especially, hope.
Why you should listen
Sheryl WuDunn and her husband, Nick Kristof, won a Pulitzer for their New York Times coverage of the 1989 Tiananmen Square protests. Their joint reporting work in China and other developing nations convinced them both that, just as slavery was the moral issue of the 19th century, sex trafficking, gender-based violence and other abuses make women's rights the moral issue of the 21st.
In their book Half the Sky: Turning Oppression into Opportunity for Women Worldwide, WuDunn and Kristof make the case for empowering women as a means of development. Women tend to spend more on education, nutrition and business, the economic engines of growth in a community. And if we can find ways to develop the untapped potential of the millions of women who are now left uneducated, denied basic rights, oppressed and threatened -- we'll turn on a firehose of economic power that could transform the developing world.
Sheryl WuDunn | Speaker | TED.com