ABOUT THE SPEAKER
Charles Hazlewood - Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble.

Why you should listen

Charles Hazlewood's fresh presentations of classical music shake up the traditional settings of the form -- in one performance he’ll engage in a conversation with the audience, while in another he’ll blend film or sculpture into a piece -- but his goal is always the same: exposing the deep, always-modern joy of the classics. He's a familiar face on British TV, notably in the 2009 series The Birth of British Music on BBC2. He conducts the BBC Orchestras and guest-conducts orchestras around the world.

Together with Mark Dornford-May, he founded a lyric-theatre company in South Africa called Dimpho Di Kopane (which means "combined talents") after auditioning in the townships and villages of South Africa. Of the 40 members, only three had professional training. They debuted with Bizet's Carmen, which was later transposed into a movie version called U-Carmen eKhayelitsha, spoken and sung in Xhosa, that was honored at the Berlin Flim Festival. He regularly involves children in his projects and curates his own music festival, Play the Field, on his farm in Somerset. His latest project: the ParaOrchestra.

He says: "I have loads of issues with the way classical music is presented. It has been too reverential, too 'high art' -- if you're not in the club, they're not going to let you join. It's like The Turin Shroud: don't touch it because it might fall apart."

More profile about the speaker
Charles Hazlewood | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2011

Charles Hazlewood: Trusting the ensemble

Charles Hazlewood: Zaufanie wobec zespołu.

Filmed:
570,578 views

Dyrygent Charles Hazlewood opowiada o roli zaufania w kierownictwie muzycznym - potem pokazuje jak to działa, dyrygując Scottish Ensemble na scenie. Dzieli się również filmami ze swoich dwóch muzycznych projektów: opery "U-Carmen eKhayelitsha" i ParaOrkiestrą.
- Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I am a conductordyrygent,
0
0
2000
Jestem dyrygentem
00:17
and I'm here todaydzisiaj
1
2000
2000
i jestem tu,
00:19
to talk to you about trustzaufanie.
2
4000
2000
aby opowiedzieć wam o zaufaniu.
00:21
My jobpraca dependszależy uponna it.
3
6000
3000
Od niego zależy moja praca.
00:24
There has to be, betweenpomiędzy me and the orchestraOrkiestra,
4
9000
2000
Pomiędzy mną a orkiestrą musi istnieć
00:26
an unshakableniezłomna bondwięź of trustzaufanie,
5
11000
2000
niezłomna więź zaufania,
00:28
bornurodzony out of mutualwzajemny respectPoszanowanie,
6
13000
3000
zrodzona z wzajemnego szacunku,
00:31
throughprzez whichktóry we can spinspin a musicalmusical narrativenarracja
7
16000
3000
przez który możemy snuć muzyczną narrację,
00:34
that we all believe in.
8
19000
2000
w jaką wierzymy.
00:36
Now in the oldstary daysdni, conductingprowadzenie, musicmuzyka makingzrobienie,
9
21000
3000
W dawnych czasach dyrygowanie, tworzenie muzyki,
00:39
was lessmniej about trustzaufanie and more, franklyszczerze, about coercionprzymus.
10
24000
3000
opierało się mniej na zaufaniu, a bardziej na przymusie.
00:42
Up to and around about the SecondDrugi WorldŚwiat WarWojny,
11
27000
2000
Mniej więcej do II Wojny Światowej
00:44
conductorsPrzewody were invariablyniezmiennie dictatorsdyktatorów --
12
29000
2000
dyrygenci byli zawsze dyktatorami -
00:46
these tyrannicaldespotyczny figuresfigury
13
31000
2000
tyranami,
00:48
who would rehearsepróby, not just the orchestraOrkiestra as a wholecały, but individualsosoby prywatne withinw ciągu it,
14
33000
3000
którzy ćwiczyli, nie tyle z orkiestrą jako całością, ale z każdym z osobna,
00:51
withinw ciągu an inchcal of theirich liveszyje.
15
36000
3000
będąc bardzo blisko ich życia.
00:54
But I'm happyszczęśliwy to say now that the worldświat has movedprzeniósł on,
16
39000
2000
Na szczęście świat poszedł do przodu,
00:56
musicmuzyka has movedprzeniósł on with it.
17
41000
2000
a wraz z nim muzyka.
00:58
We now have a more democraticdemokratyczny viewwidok and way of makingzrobienie musicmuzyka --
18
43000
3000
Teraz mamy bardziej demokratyczne spojrzenie i sposób tworzenia muzyki -
01:01
a two-waydwukierunkowe streetulica.
19
46000
2000
dwukierunkowy sposób.
01:03
I, as the conductordyrygent, have to come to the rehearsalprób with a cast-ironżeliwne sensesens
20
48000
3000
Ja, jako dyrygent muszę przyjść na próbę z niepodważalnym poczuciem
01:06
of the outerzewnętrzny architecturearchitektura of that musicmuzyka,
21
51000
3000
zewnętrznej architektury tej muzyki,
01:09
withinw ciągu whichktóry there is then immenseogromny personalosobisty freedomwolność
22
54000
3000
w którym występuje ogromna wolność osobista
01:12
for the membersczłonków of the orchestraOrkiestra to shineblask.
23
57000
2000
dla członków orkiestry, by błyszczeć.
01:14
For myselfsiebie, of coursekurs,
24
59000
2000
Dla mnie, oczywiście.
01:16
I have to completelycałkowicie trustzaufanie my bodyciało languagejęzyk.
25
61000
4000
Muszę całkowicie ufać swojej mowie ciała.
01:20
That's all I have at the pointpunkt of salesprzedaż.
26
65000
2000
To wszystko, co muszę w tym momencie sprzedać.
01:22
It's silentcichy gesturegest.
27
67000
2000
To cichy gest.
01:24
I can hardlyledwie barkszczekać out instructionsinstrukcje while we're playinggra.
28
69000
3000
Mogę ledwie przekazać instrukcje, podczas gdy gramy.
01:29
(MusicMuzyka)
29
74000
10000
(Muzyka)
02:51
LadiesPanie and gentlemenpanowie, the ScottishSzkocki EnsembleZespół.
30
156000
2000
Panie i panowie, Scottish Ensemble.
02:53
(ApplauseAplauz)
31
158000
7000
(Aplauz)
03:00
So in orderzamówienie for all this to work,
32
165000
2000
Tak więc, aby to wszystko działało,
03:02
obviouslyoczywiście I have got to be in a positionpozycja of trustzaufanie.
33
167000
2000
muszę być w stanie zaufać.
03:04
I have to trustzaufanie the orchestraOrkiestra,
34
169000
2000
Muszę ufać orkiestrze,
03:06
and, even more cruciallyco najważniejsze, I have to trustzaufanie myselfsiebie.
35
171000
2000
a także, przede wszystkim muszę ufać sobie.
03:08
Think about it: when you're in a positionpozycja of not trustingufając,
36
173000
2000
Pomyślcie o tym: kiedy nie jesteście w stanie zaufać,
03:10
what do you do?
37
175000
2000
co robicie?
03:12
You overcompensatezbyt wysoka.
38
177000
2000
Przesadzacie.
03:14
And in my gamegra, that meansznaczy you overgesticulateovergesticulate.
39
179000
2000
W moim przypadku, przegestykulujecie.
03:16
You endkoniec up like some kinduprzejmy of rabidwściekły windmillwiatrak.
40
181000
2000
Skończycie walcząc z wiatrakami.
03:18
And the biggerwiększy your gesturegest getsdostaje,
41
183000
2000
Im bardziej rozległe stają się wasze gesty,
03:20
the more ill-definedźle zdefiniowane, blurryRozmazany
42
185000
2000
tym są bardziej niejasne, rozmyte
03:22
and, franklyszczerze, uselessbezużyteczny it is to the orchestraOrkiestra.
43
187000
2000
i właściwie bezużyteczne dla orkiestry.
03:24
You becomestają się a figurepostać of funzabawa. There's no trustzaufanie anymorejuż, only ridiculeśmieszność.
44
189000
3000
Stajecie się obiektem żartu. Nie ma już zaufania, tylko pośmiewisko.
03:27
And I rememberZapamiętaj at the beginningpoczątek of my careerkariera,
45
192000
2000
I pamiętam jak na początku mojej kariery,
03:29
again and again, on these dismalponure outingswycieczki with orchestrasorkiestr,
46
194000
2000
ciągle, na tych ponurych wycieczkach z orkiestrami,
03:31
I would be going completelycałkowicie insaneszalony on the podiumpodium,
47
196000
3000
dostawałem szału na podium,
03:34
tryingpróbować to engenderstwarzało a smallmały scaleskala crescendocrescendo really,
48
199000
2000
próbując wywołać choćby małe crescendo,
03:36
just a little upsurgeskokiem in volumeTom.
49
201000
2000
chociaż malutki przypływ uczucia w głośności.
03:38
BuggerFacet me, they wouldn'tnie give it to me.
50
203000
2000
Niech mnie szlag, nie chcieli tego zrobić.
03:40
I spentwydany a lot of time in those earlywcześnie yearslat
51
205000
2000
Spędziłem dużo czasu w tych wczesnych latach
03:42
weepingpłacz silentlypo cichu in dressingOpatrunek roomspokoje.
52
207000
2000
cichutko płacząc w przebieralniach.
03:44
And how futiledaremne seemedwydawało się the wordssłowa of adviceRada to me
53
209000
3000
Jakże daremne wydawały się słowa porady
03:47
from great BritishBrytyjskie veteranweteran conductordyrygent SirSir ColinColin DavisDavis
54
212000
2000
otrzymane od brytyjskiego dyrygenta-weterana Sir Colina Davisa,
03:49
who said, "ConductingProwadzenie, CharlesCharles,
55
214000
2000
który powiedział: "Dyrygowanie, Charles,
03:51
is like holdingtrzymać a smallmały birdptak in your handdłoń.
56
216000
2000
jest jak trzymanie małego ptaszka w dłoni.
03:53
If you holdutrzymać it too tightlyciasno, you crushCrush it.
57
218000
3000
Jeśli trzymasz zbyt ciasno, zmiażdżysz go.
03:56
If you holdutrzymać it too looselyluźno, it fliesmuchy away."
58
221000
3000
Jeżeli trzymasz go zbyt luźno, odleci".
03:59
I have to say, in those daysdni, I couldn'tnie mógł really even find the birdptak.
59
224000
3000
Muszę przyznać, że w tamtych czasach, nie mogłem nawet znaleźć ptaka.
04:02
Now a fundamentalfundamentalny
60
227000
2000
Fundamentalne
04:04
and really viscerallyviscerally importantważny experiencedoświadczenie for me, in termswarunki of musicmuzyka,
61
229000
3000
i naprawdę ważne muzyczne doświadczenie,
04:07
has been my adventuresprzygody in SouthPołudniowa AfricaAfryka,
62
232000
2000
miało miejsce podczas mojej podróży do RPA,
04:09
the mostwiększość dizzyinglydizzyingly musicalmusical countrykraj on the planetplaneta in my viewwidok,
63
234000
3000
według mnie najbardziej oszałamiającego muzycznie kraju na świecie,
04:12
but a countrykraj whichktóry, throughprzez its musicalmusical culturekultura,
64
237000
2000
kraju, który poprzez swoją kulturę muzyczną,
04:14
has taughtnauczony me one fundamentalfundamentalny lessonlekcja:
65
239000
3000
nauczył mnie jednej fundamentalnej lekcji:
04:17
that throughprzez musicmuzyka makingzrobienie
66
242000
2000
wykonywanie muzyki
04:19
can come deepgłęboki levelspoziomy
67
244000
2000
może pogłębić poziom
04:21
of fundamentalfundamentalny life-givingżyciodajna trustzaufanie.
68
246000
3000
fundamentalnego, życiodajnego zaufania.
04:24
Back in 2000, I had the opportunityokazja to go to SouthPołudniowa AfricaAfryka
69
249000
3000
W roku 2000, miałem okazję pojechać do RPA,
04:27
to formformularz a newNowy operaopera companyfirma.
70
252000
2000
by założyć nową operę.
04:29
So I wentposzedł out there, and I auditionedprzesłuchany,
71
254000
2000
Więc pojechałem tam i przesłuchiwałem,
04:31
mainlygłównie in ruralwiejski townshipTownship locationslokalizacje, right around the countrykraj.
72
256000
2000
głównie w wiejskich miasteczkach na terenie całego kraju.
04:33
I heardsłyszał about 2,000 singersśpiewacy
73
258000
2000
Przesłuchałem około 2000 wokalistów
04:35
and pulledciągnięty togetherRazem a companyfirma
74
260000
2000
i utworzyliśmy razem firmę,
04:37
of 40 of the mostwiększość jaw-droppinglyzdumiewająco amazingniesamowity youngmłody performerswykonawców,
75
262000
3000
składającą się z 40 najbardziej niesamowitych, młodych wykonawców,
04:40
the majoritywiększość of whomkogo were blackczarny,
76
265000
2000
w większości czarnych,
04:42
but there were a handfulgarść of whitebiały performerswykonawców.
77
267000
2000
ale z garstką białych wykonawców.
04:44
Now it emergedpojawiły się earlywcześnie on in the first rehearsalprób periodokres
78
269000
2000
W pierwszym okresie prób okazało się,
04:46
that one of those whitebiały performerswykonawców
79
271000
2000
że jeden z białych wykonawców
04:48
had, in his previouspoprzedni incarnationwcielenie,
80
273000
2000
był, w swoim poprzednim zawodzie,
04:50
been a memberczłonek of the SouthPołudniowa AfricanAfrykańska policePolicja forcesiła.
81
275000
2000
członkiem policji RPA.
04:52
And in the last yearslat of the oldstary regimereżim,
82
277000
2000
I w ostatnich latach starego reżimu,
04:54
he would routinelyrutynowo be detailedszczegółowe to go into the townshipTownship
83
279000
3000
udał się rutynowo do miasteczka,
04:57
to aggressagresji the communityspołeczność.
84
282000
2000
by zaatakować społeczeństwo.
04:59
Now you can imaginewyobrażać sobie what this knowledgewiedza, umiejętności did to the temperaturetemperatura in the roompokój,
85
284000
3000
Możecie sobie wyobrazić, jak ta wiedza wpłynęła na temperaturę w pomieszczeniu,
05:02
the generalgenerał atmosphereatmosfera.
86
287000
2000
na ogólną atmosferę.
05:04
Let's be underpod no illusionsiluzje.
87
289000
2000
Pozbądźmy się złudzeń.
05:06
In SouthPołudniowa AfricaAfryka, the relationshipzwiązek mostwiększość devoidpozbawione of trustzaufanie
88
291000
3000
W RPA najbardziej pozbawiony zaufania związek
05:09
is that betweenpomiędzy a whitebiały policemanpolicjant
89
294000
2000
to ten pomiędzy białym policjantem
05:11
and the blackczarny communityspołeczność.
90
296000
2000
a czarną społecznością.
05:13
So how do we recoverwyzdrowieć from that, ladiesdamski and gentlemenpanowie?
91
298000
2000
Więc jak się z tego uzdrawiamy, panie i panowie?
05:15
SimplyPo prostu throughprzez singingśpiewanie.
92
300000
2000
Po prostu, przez śpiewanie.
05:17
We sangśpiewał, we sangśpiewał,
93
302000
3000
Śpiewaliśmy, śpiewaliśmy,
05:20
we sangśpiewał,
94
305000
2000
śpiewaliśmy
05:22
and amazinglyzadziwiająco newNowy trustzaufanie grewrósł,
95
307000
2000
i zdumiewająco wzrosło nowe zaufanie,
05:24
and indeedw rzeczy samej friendshipprzyjaźni blossomedrozkwitła.
96
309000
2000
a w rzeczywistości zakwitła przyjaźń.
05:26
And that showedpokazał me suchtaki a fundamentalfundamentalny truthprawda,
97
311000
2000
I to pokazało mi fundamentalną prawdę,
05:28
that musicmuzyka makingzrobienie and other formsformularze of creativitykreatywność
98
313000
3000
że muzykowanie i inne formy kreatywności
05:31
can so oftenczęsto go to placesmiejsca
99
316000
2000
mogą często zaprowadzić w miejsca,
05:33
where meresam wordssłowa cannotnie może.
100
318000
3000
gdzie zwykłe słowa nie mogą.
05:36
So we got some showsprzedstawia off the groundziemia. We startedRozpoczęty touringturystyka them internationallymiędzynarodowo.
101
321000
2000
Więc odnieśliśmy sukces kilkoma naszymi występami. Zaczęliśmy dawać je międzynarodowo.
05:38
One of them was "CarmenCarmen."
102
323000
2000
Jednym z nich była "Carmen"
05:40
We then thought we'dpoślubić make a moviefilm of "CarmenCarmen,"
103
325000
2000
Pomyśleliśmy wtedy, że zrobimy film o "Carmen",
05:42
whichktóry we recordednagrany and shotstrzał outsidena zewnątrz on locationLokalizacja
104
327000
2000
który zarejestrowaliśmy poza
05:44
in the townshipTownship outsidena zewnątrz CapePrzylądek TownMiasto callednazywa KhayelitshaKhayelitsha.
105
329000
2000
Kapsztadem, w miejscowości Khayelitsha.
05:46
The piecekawałek was sungśpiewane entirelycałkowicie in XhosaXhosa,
106
331000
2000
Utwór był zaśpiewany całkowicie w języku Xhosa,
05:48
whichktóry is a beautifullyestetycznie musicalmusical languagejęzyk, if you don't know it.
107
333000
3000
który jest przepięknym muzycznie językiem, jeśli go nie znasz.
05:51
It's callednazywa "U-CarmenU-Carmen e-Khayelitshae-Khayelitsha" --
108
336000
2000
Nazywa się "U-Carmen e-Khayelitsha" --
05:53
literallydosłownie "CarmenCarmen of KhayelitshaKhayelitsha."
109
338000
2000
dosłownie "Carmen z Khayelitsha".
05:55
I want to playgrać you a tinymalutki clipspinacz of it now
110
340000
2000
Pragnę zaprezentować wam teraz mały klip
05:57
for no other reasonpowód than to give you proofdowód positivepozytywny
111
342000
2000
nie z innego powodu jak dać wam dowód,
05:59
that there is nothing tinymalutki about SouthPołudniowa AfricanAfrykańska musicmuzyka makingzrobienie.
112
344000
3000
że nie ma nic małego w muzyce RPA.
06:03
(MusicMuzyka)
113
348000
10000
(Muzyka)
07:15
(ApplauseAplauz)
114
420000
7000
(Aplauz)
07:22
Something whichktóry I find utterlycałkowicie enchantingurocze
115
427000
3000
Coś, co uważam za całkowicie czarujące
07:25
about SouthPołudniowa AfricanAfrykańska musicmuzyka makingzrobienie
116
430000
2000
w muzyce RPA
07:27
is that it's so freewolny.
117
432000
2000
to to, że jest taka swobodna.
07:29
SouthPołudniowa AfricansAfrykanie just make musicmuzyka really freelyswobodnie.
118
434000
2000
Mieszkańcy RPA po prostu wykonują muzykę naprawdę swobodnie.
07:31
And I think, in no smallmały way,
119
436000
2000
I myślę, że w niemałym stopniu
07:33
that's duez powodu to one fundamentalfundamentalny factfakt:
120
438000
2000
ze względu na jeden podstawowy fakt:
07:35
they're not boundgranica to a systemsystem of notationnotacji.
121
440000
2000
nie są przywiązani do systemu notacji.
07:37
They don't readczytać musicmuzyka.
122
442000
2000
Nie czytają muzyki.
07:39
They trustzaufanie theirich earsuszy.
123
444000
2000
Ufają swoim uszom.
07:41
You can teachnauczać a bunchwiązka of SouthPołudniowa AfricansAfrykanie a tuneTune in about fivepięć secondstowary drugiej jakości flatmieszkanie.
124
446000
3000
Można nauczyć garstkę mieszkańców RPA melodii w jakieś 5 sekund,
07:44
And then, as if by magicmagia,
125
449000
2000
a następnie, w magiczny sposób,
07:46
they will spontaneouslyspontanicznie improviseimprowizować a loadobciążenie of harmonyHarmonia around that tuneTune
126
451000
3000
zaczną spontanicznie improwizować harmonie do tej melodii,
07:49
because they can.
127
454000
2000
ponieważ mogą.
07:51
Now those of us that liverelacja na żywo in the WestWest, if I can use that termsemestr,
128
456000
3000
Ci z nas, którzy mieszkają na Zachodzie, jeśli mogę tak powiedzieć,
07:54
I think have a much more hideboundkonserwatywnemu światu literackiemu attitudepostawa or sensesens of musicmuzyka --
129
459000
3000
myślę, że mają znacznie bardziej ograniczoni stosunek lub poczucie muzyki,
07:57
that somehowjakoś it's all about skillumiejętność and systemssystemy.
130
462000
3000
ponieważ w jakiś sposób wszystko obraca się wokół umiejętności i systemów.
08:00
ThereforeW związku z tym it's the exclusiveEkskluzywny preservezachować
131
465000
3000
Dlatego jest to wyłączną domeną elity, utalentowanych.
08:03
of an eliteelita, talentedutalentowany bodyciało.
132
468000
2000
Dlatego jest to wyłączną domeną elity, utalentowanych.
08:05
And yetjeszcze, ladiesdamski and gentlemenpanowie, everykażdy singlepojedynczy one of us on this planetplaneta
133
470000
3000
A jednak, panie i panowie, każdy z nas na tej planecie
08:08
probablyprawdopodobnie engagesangażuje się with musicmuzyka on a dailycodziennie basispodstawa.
134
473000
3000
prawdopodobnie ma styczność z muzyką na co dzień.
08:11
And if I can broadenposzerzyć this out for a seconddruga,
135
476000
2000
A jeśli mogę to trochę rozwinąć na chwilę,
08:13
I'm willingskłonny to betZakład that everykażdy singlepojedynczy one of you sittingposiedzenie in this roompokój
136
478000
3000
jestem gotów założyć się, że każdy z was siedzący w tym pomieszczeniu
08:16
would be happyszczęśliwy to speakmówić with acuityostrość widzenia, with totalcałkowity confidencepewność siebie,
137
481000
2000
chętnie rozmawiałby przenikliwie, z pewnością siebie
08:18
about movieskino, probablyprawdopodobnie about literatureliteratura.
138
483000
3000
o filmach i prawdopodobnie literaturze.
08:21
But how manywiele of you would be ablezdolny to make a confidentpewni assertionpotwierdzenia
139
486000
3000
Ale jak wielu z was byłoby w stanie dokonać przekonującego stwierdzenia
08:24
about a piecekawałek of classicalklasyczny musicmuzyka?
140
489000
3000
o utworze muzyki klasycznej?
08:27
Why is this?
141
492000
2000
Dlaczego tak jest?
08:29
And what I'm going to say to you now
142
494000
2000
Zamierzam wam teraz powiedzieć,
08:31
is I'm just urgingwzywając you to get over
143
496000
2000
że nalegam, abyście pozbyli się
08:33
this supremenajwyższy lackbrak of self-confidencepewność siebie,
144
498000
2000
tego wielkiego braku pewności siebie,
08:35
to take the plungezanurzyć się, to believe that you can trustzaufanie your earsuszy,
145
500000
3000
by zdecydować się uwierzyć, że możecie zaufać swoim uszom,
08:38
you can hearsłyszeć some of the fundamentalfundamentalny musclemięsień tissuetkanka,
146
503000
2000
możecie usłyszeć jakąś podstawową tkankę mięśniową,
08:40
fiberwłókno, DNADNA,
147
505000
2000
włókno, DNA,
08:42
what makesczyni a great piecekawałek of musicmuzyka great.
148
507000
3000
to co czyni wielki utwór wielkim.
08:45
I've got a little experimenteksperyment I want to try with you.
149
510000
2000
Mam mały eksperyment i chce go z wami przeprowadzić.
08:47
Did you know
150
512000
2000
Czy wiedzieliście,
08:49
that TEDTED is a tuneTune?
151
514000
2000
że TED ma melodię?
08:51
A very simpleprosty tuneTune basedna podstawie on threetrzy notesnotatki -- T, E, D.
152
516000
3000
Bardzo prostą melodię, opartą na 3 nutach -- T, E, D.
08:54
Now hangpowiesić on a minutechwila.
153
519000
2000
Zaraz, moment.
08:56
I know you're going to say to me, "T doesn't exististnieć in musicmuzyka."
154
521000
3000
Wiem, że zamierzacie powiedzieć, "T nie istnieje w muzyce".
08:59
Well ladiesdamski and gentlemenpanowie, there's a time-honoreduświęcone systemsystem,
155
524000
2000
Cóż, panie i panowie, istnieje tradycyjny system,
09:01
whichktóry composerskompozytorzy have been usingza pomocą for hundredssetki of yearslat,
156
526000
2000
który kompozytorzy używają od setek lat,
09:03
whichktóry provesudowodni actuallytak właściwie that it does.
157
528000
3000
który dowodzi, że właściwie T jest w muzyce.
09:06
If I singśpiewać you a musicalmusical scaleskala: A, B, C, D, E, F, G --
158
531000
4000
Jeśli zaśpiewam wam skalę muzyczną: A, B, C, D, E, F, G --
09:10
and I just carrynieść on with the nextNastępny setzestaw of letterslisty in the alphabetalfabet, samepodobnie scaleskala:
159
535000
3000
i będę dalej kontynuował z kolejną partią liter alfabetu, tą samą skalę:
09:13
H, I, J, K, L, M, N,
160
538000
3000
H, I, J, K, L, M, N,
09:16
O, P, Q, R, S, T -- there you go.
161
541000
2000
O, P, Q, R, S, T -- proszę bardzo.
09:18
T, see it's the samepodobnie as F in musicmuzyka.
162
543000
2000
T jest takie samo jak F w muzyce.
09:20
So T is F.
163
545000
2000
Więc T to F.
09:22
So T, E, D is the samepodobnie as F, E, D.
164
547000
2000
Więc T, E D to to samo co F, E, D.
09:24
Now that piecekawałek of musicmuzyka that we playedgrał at the startpoczątek of this sessionsesja
165
549000
3000
Teraz utwór, który zagraliśmy na początku
09:27
had enshrinedzapisane in its heartserce
166
552000
2000
zawiera w swoim sercu
09:29
the thememotyw, whichktóry is TEDTED.
167
554000
2000
temat, TED.
09:31
Have a listen.
168
556000
2000
Posłuchajmy.
09:34
(MusicMuzyka)
169
559000
7000
(Muzyka)
09:41
Do you hearsłyszeć it?
170
566000
2000
Słyszeliście to?
09:43
Or do I smellzapach some doubtwątpić in the roompokój?
171
568000
2000
Czy wyczuwam jakieś wątpliwości na sali?
09:45
Okay, we'lldobrze playgrać it for you again now,
172
570000
2000
Okej, zagramy to dla was jeszcze raz
09:47
and we're going to highlightPodświetl, we're going to pokePoke out the T, E, D.
173
572000
3000
i podkreślimy, wygrzebiemy T, E, D.
09:50
If you'llTy będziesz pardonza przeproszeniem the expressionwyrażenie.
174
575000
3000
Wybaczcie wyrażenie.
09:53
(MusicMuzyka)
175
578000
7000
(Muzyka)
10:00
Oh my goodnessdobroć me, there it was loudgłośny and clearjasny, surelypewno.
176
585000
3000
O mój Boże, teraz było głośno i wyraźnie, na pewno.
10:03
I think we should make this even more explicitwyraźny.
177
588000
1000
Myślę, że możemy to zrobić jeszcze bardziej wyraźnie.
10:04
LadiesPanie and gentlemenpanowie, it's nearlyprawie time for teaherbata.
178
589000
2000
Panie i panowie, już prawie czas na herbatę.
10:06
Would you reckonliczyć się you need to singśpiewać for your teaherbata, I think?
179
591000
2000
Sądzicie, że potrzebujecie śpiewać przy herbacie?
10:08
I think we need to singśpiewać for our teaherbata.
180
593000
2000
Myślę, że potrzebujemy śpiewać przy herbacie.
10:10
We're going to singśpiewać those threetrzy wonderfulwspaniale notesnotatki: T, E, D.
181
595000
3000
Zaśpiewamy te trzy wspaniałe nuty: T, E, D.
10:13
Will you have a go for me?
182
598000
2000
Czy spróbujecie dla mnie?
10:15
AudiencePubliczność: T, E, D.
183
600000
2000
Publiczność: T, E, D.
10:17
CharlesCharles HazlewoodHazlewood: Yeah, you sounddźwięk a bitkawałek more like cowskrowy really than humanczłowiek beingsIstoty.
184
602000
3000
Charles Hazlewood: Tak, brzmicie bardziej jak krowy niż ludzie.
10:20
ShallCzłonkowskie we try that one again?
185
605000
2000
Spróbujemy jeszcze raz?
10:22
And look, if you're adventurousprzygód, you go up the octaveoktawy.
186
607000
2000
I jeśli jesteście na siłach, możecie spróbować oktawę wyżej.
10:24
T, E, D.
187
609000
2000
T, E, D.
10:26
AudiencePubliczność: T, E, D.
188
611000
2000
Publiczność: T, E, D.
10:28
CHCH: OnceRaz more with vimVim. (AudiencePubliczność: T, E, D.)
189
613000
3000
CH: Jeszcze raz z energią (Publiczność: T, E, D.)
10:31
There I am like a bloodykrwawy windmillwiatrak again, you see.
190
616000
2000
Widzicie, teraz znowu jestem jak przeklęty wiatrak.
10:33
Now we're going to put that in the contextkontekst of the musicmuzyka.
191
618000
3000
Teraz umieścimy to w kontekście muzyki.
10:36
The musicmuzyka will startpoczątek, and then at a signalsygnał from me, you will singśpiewać that.
192
621000
3000
Zacznie się muzyka i potem, na mój sygnał zaśpiewacie to.
10:41
(MusicMuzyka)
193
626000
4000
(Muzyka)
10:53
One more time,
194
638000
2000
Jeszcze raz,
10:55
with feelinguczucie, ladiesdamski and gentlemenpanowie.
195
640000
2000
z uczuciem, panie i panowie.
10:57
You won'tprzyzwyczajenie make the keyklawisz otherwisew przeciwnym razie.
196
642000
3000
Inaczej nie osiągniecie tego.
11:00
Well doneGotowe, ladiesdamski and gentlemenpanowie.
197
645000
2000
Dobra robota, panie i panowie.
11:02
It wasn'tnie było a badzły debutdebiut for the TEDTED choirchór,
198
647000
3000
Nie był to zły debiut chóru TED,
11:05
not a badzły debutdebiut at all.
199
650000
3000
całkiem niezły debiut.
11:08
Now there's a projectprojekt that I'm initiatinginicjowanie at the momentza chwilę
200
653000
2000
Jestem teraz w chwili rozpoczęcia projektu,
11:10
that I'm very excitedpodekscytowany about and wanted to sharedzielić with you,
201
655000
2000
którym jestem bardzo podekscytowany i chcę się nim z wami podzielić,
11:12
because it is all about changingwymiana pieniędzy perceptionspercepcje,
202
657000
2000
ponieważ chodzi w nim o zmianę percepcji
11:14
and, indeedw rzeczy samej, buildingbudynek a newNowy levelpoziom of trustzaufanie.
203
659000
3000
i, w rzeczy samej, budowanie nowego poziomu zaufania.
11:17
The youngestnajmłodszy of my childrendzieci was bornurodzony with cerebralmózgowy palsyPorażenie,
204
662000
3000
Najmłodsze z moich dzieci urodziło się z porażeniem mózgowym,
11:20
whichktóry as you can imaginewyobrażać sobie,
205
665000
2000
które jak możecie sobie wyobrazić,
11:22
if you don't have an experiencedoświadczenie of it yourselfsiebie,
206
667000
2000
jeśli nie mieliście z tym doświadczenia,
11:24
is quitecałkiem a bigduży thing to take on boardtablica.
207
669000
2000
jest dość dużą rzeczą do zaakceptowania.
11:26
But the giftprezent that my gorgeouswspaniały daughtercórka has givendany me,
208
671000
3000
Ale dar, który moja wspaniała córka mi dała,
11:29
asidena bok from her very existenceistnienie,
209
674000
2000
poza jej istnieniem,
11:31
is that it's openedotwierany my eyesoczy to a wholecały stretchrozciągać of the communityspołeczność
210
676000
3000
otworzył mi oczy na całą rozległą społeczność,
11:34
that was hithertodotychczas hiddenukryty,
211
679000
2000
która była dotychczas ukryta,
11:36
the communityspołeczność of disabledniepełnosprawny people.
212
681000
2000
społeczność ludzi niepełnosprawnych.
11:38
And I founduznany myselfsiebie looking at the ParalympicsIgrzyska Paraolimpijskie and thinkingmyślący how incredibleniesamowite
213
683000
3000
Pewnego razu oglądałem Paraolimpiadę i pomyślałem sobie, w jak niesamowity
11:41
how technology'stechnologii been harnessedfabrycznie skompletowane to proveokazać się beyondpoza doubtwątpić
214
686000
3000
sposób została wykorzystana technologia, by udowodnić ponad wszelką wątpliwość,
11:44
that disabilityniepełnosprawność is no barrierbariera
215
689000
2000
że niepełnosprawność to żadna bariera
11:46
to the highestnajwyższy levelspoziomy of sportingsportowy achievementosiągnięcie.
216
691000
2000
do najwyższych sportowych osiągnięć.
11:48
Of coursekurs there's a grimmerGrimmer sidebok to that truthprawda,
217
693000
2000
Oczywiście jest też ponura strona tej prawdy,
11:50
whichktóry is that it's actuallytak właściwie takenwzięty decadesdziesiątki lat for the worldświat at largeduży
218
695000
3000
która trwała przez dekady na całym świecie,
11:53
to come to a positionpozycja of trustzaufanie,
219
698000
3000
by dojść do zaufania,
11:56
to really believe that disabilityniepełnosprawność and sportsSport can go togetherRazem
220
701000
3000
by naprawdę uwierzyć, że niepełnosprawność i sporty mogą iść w parze
11:59
in a convincingprzekonujący and interestingciekawy fashionmoda.
221
704000
3000
w przekonujący i interesujący sposób.
12:02
So I find myselfsiebie askingpytając:
222
707000
2000
Więc zapytałem siebie:
12:04
where is musicmuzyka in all of this?
223
709000
2000
gdzie jest w tym muzyka?
12:06
You can't tell me that there aren'tnie są millionsmiliony of disabledniepełnosprawny people,
224
711000
2000
Nie możecie mi powiedzieć, że nie ma milionów niepełnosprawnych ludzi
12:08
in the U.K. alonesam,
225
713000
2000
w samej Wielkiej Brytanii
12:10
with massivemasywny musicalmusical potentialpotencjał.
226
715000
3000
z potężnym muzycznym potencjałem.
12:13
So I decidedzdecydowany to createStwórz a platformPlatforma for that potentialpotencjał.
227
718000
3000
Więc zdecydowałem się stworzyć platformę dla tego potencjału.
12:16
It's going to be Britain'sW Wielkiej Brytanii first ever
228
721000
2000
Będzie to pierwsza w Wielkiej Brytanii
12:18
nationalkrajowy disabledniepełnosprawny orchestraOrkiestra.
229
723000
2000
narodowa niepełnosprawna orkiestra.
12:20
It's callednazywa ParaorchestraParaorchestra.
230
725000
2000
Nazywa się Paraorkiestra.
12:22
I'm going to showpokazać you a clipspinacz now
231
727000
2000
Pokaże wam teraz film
12:24
of the very first improvisationimprowizacja sessionsesja that we had.
232
729000
2000
z pierwszej improwizowanej sesji.
12:26
It was a really extraordinaryniezwykły momentza chwilę.
233
731000
2000
Był to naprawdę nadzwyczajny moment.
12:28
Just me and fourcztery astonishinglyzadziwiająco gifteduzdolnionych disabledniepełnosprawny musiciansmuzycy.
234
733000
3000
Tylko ja i czworo zadziwiająco utalentowanych niepełnosprawnych muzyków.
12:31
NormallyNormalnie when you improviseimprowizować --
235
736000
3000
Zwykle, kiedy improwizujesz --
12:34
and I do it all the time around the worldświat --
236
739000
2000
a robię to cały czas, na całym świecie --
12:36
there's this initialInicjał periodokres of horrorprzerażenie,
237
741000
2000
jest ten początkowy okres grozy,
12:38
like everyone'swszyscy too frightenedprzerażony to throwrzucać the hatkapelusz into the ringpierścień,
238
743000
2000
kiedy każdy jest zbyt przestraszony, by się udzielić,
12:40
an awfulstraszny pregnantw ciąży silencecisza.
239
745000
2000
okropna wymowna cisza.
12:42
Then suddenlynagle, as if by magicmagia, banghuk! We're all in there
240
747000
2000
I nagle, w magiczny sposób, bang! Wszyscy tam jesteśmy
12:44
and it's completekompletny bedlamBedlam. You can't hearsłyszeć anything.
241
749000
2000
i jest kompletny harmider. Nie da się niczego usłyszeć.
12:46
No one'sswoje listeningsłuchający. No one'sswoje trustingufając.
242
751000
2000
Nikt nie słucha. Nikt nie ufa.
12:48
No one'sswoje respondingodpowiadać to eachkażdy other.
243
753000
3000
Nikt wzajemnie nie odpowiada.
12:51
Now in this roompokój with these fourcztery disabledniepełnosprawny musiciansmuzycy,
244
756000
2000
Teraz, w tym pomieszczeniu z tą czwórką niepełnosprawnych muzyków,
12:53
withinw ciągu fivepięć minutesminuty
245
758000
2000
w ciągu pięciu minut
12:55
a raptwniebowzięty listeningsłuchający, a raptwniebowzięty responseodpowiedź
246
760000
2000
urzeczony słuchaniem, urzeczony odpowiedzią
12:57
and some really insanelyszalenie beautifulpiękny musicmuzyka.
247
762000
3000
i trochę naprawdę, szalenie piękną muzyką.
13:02
(VideoWideo) (MusicMuzyka)
248
767000
8000
(Video) (Muzyka)
13:10
NicholasMikołaj:: My name'sNazwa firmy NicholasMikołaj McCarthyMcCarthy.
249
775000
2000
Nicholas:: Mam na imię NIcholas McCarthy.
13:12
I'm 22, and I'm a left-handedleworęczny pianistpianista.
250
777000
2000
Mam 22 lata i jestem leworęcznym pianistą.
13:14
And I was bornurodzony withoutbez my left handdłoń -- right handdłoń.
251
779000
3000
Urodziłem się bez mojej lewej ręki -- prawej ręki.
13:17
Can I do that one again?
252
782000
3000
Mogę to powtórzyć?
13:20
(MusicMuzyka)
253
785000
7000
(Muzyka)
13:27
LynLyn: When I'm makingzrobienie musicmuzyka,
254
792000
2000
Lyn: Kiedy gram muzykę,
13:29
I feel like a pilotpilot in the cockpitkabina pilota flyinglatający an airplanesamolot.
255
794000
3000
czuję się jak pilot w kokpicie, latający samolotem.
13:32
I becomestają się aliveżywy.
256
797000
2000
Czuję, że żyję.
13:34
(MusicMuzyka)
257
799000
11000
(Muzyka)
13:45
ClarenceClarence: I would ratherraczej be ablezdolny to playgrać an instrumentinstrument again
258
810000
3000
Clarence: wolałbym znowu móc grać na instrumencie
13:48
than walkspacerować.
259
813000
2000
niż chodzić.
13:50
There's so much joyradość and things
260
815000
2000
Jest tyle radości i rzeczy,
13:52
I could get from playinggra an instrumentinstrument and performingdziałający.
261
817000
4000
które mógłbym czerpać z grania na instrumencie i występowania.
13:56
It's removedUsunięto some of my paralysisparaliż.
262
821000
4000
To usuwa trochę mojego paraliżu.
14:00
(MusicMuzyka)
263
825000
15000
(Muzyka)
14:15
(ApplauseAplauz)
264
840000
7000
(Aplauz)
14:22
CHCH: I only wishżyczenie that some of those musiciansmuzycy were here with us todaydzisiaj,
265
847000
3000
CH: Chciałbym, żeby któryś z tych muzyków był tu razem z nami dzisiaj,
14:25
so you could see at firsthandz pierwszej ręki how utterlycałkowicie extraordinaryniezwykły they are.
266
850000
3000
abyście mogli sami się przekonać jak zupełnie zadziwiający oni są.
14:28
ParaorchestraParaorchestra is the nameNazwa of that projectprojekt.
267
853000
2000
Paraorkiestra to nazwa tego projektu.
14:30
If any of you thinksmyśli you want to help me in any way
268
855000
2000
Jeśli ktoś z was sądzi, że mógłby mi w jakiś sposób pomóc
14:32
to achieveosiągać what is a fairlydość impossibleniemożliwy and implausiblenieprawdopodobne dreamśnić still at this pointpunkt,
269
857000
3000
osiągnąć to, co jest teraz całkowicie niemożliwym i nieprawdopodobnym marzeniem,
14:35
please let me know.
270
860000
2000
proszę, dajcie mi znać.
14:37
Now my partingrozstanie shotstrzał
271
862000
2000
Teraz, na pożegnanie,
14:39
comespochodzi courtesyDzięki uprzejmości of the great JosephJózef HaydnHaydn,
272
864000
2000
dzięki uprzejmości wielkiego Józefa Haydna,
14:41
wonderfulwspaniale AustrianAustriacki composerkompozytor in the seconddruga halfpół of the 18thth centurystulecie --
273
866000
3000
wspaniałego austriackiego kompozytora drugiej połowy XVIII wieku --
14:44
spentwydany the bulkobjętość of his life
274
869000
2000
spędził większość swojego życia
14:46
in the employzatrudniać of PrinceKsiążę NikolausNikolaus EsterhazyEsterhazy, alongwzdłuż with his orchestraOrkiestra.
275
871000
3000
zatrudniony przez księcia Nikolasa Esterhazy'ego, wraz ze swoją orkiestrą.
14:49
Now this princeksiążę lovedkochany his musicmuzyka,
276
874000
3000
Książę kochał jego muzykę,
14:52
but he alsorównież lovedkochany the countrykraj castleZamek that he tendedraczej to resideznajdują się in mostwiększość of the time,
277
877000
3000
ale również kochał zamek na wsi, w którym przebywał większość czasu,
14:55
whichktóry is just on the Austro-HungarianAustro węgierski bordergranica,
278
880000
2000
który znajduje się na austriacko-węgierskiej granicy,
14:57
a placemiejsce callednazywa EsterhazyEsterhazy --
279
882000
2000
w miejscu o nazwie Esterhazy --
14:59
a long way from the bigduży cityMiasto of ViennaVienna.
280
884000
2000
daleko od wielkiego miasta Wiednia.
15:01
Now one day in 1772,
281
886000
2000
Pewnego dnia w 1772,
15:03
the princeksiążę decreedDekret that the musicians'muzyków familiesrodziny,
282
888000
2000
Książę postanowił, że rodziny muzyków,
15:05
the orchestralorkiestrowe musicians'muzyków familiesrodziny,
283
890000
2000
rodziny muzyków orkiestry,
15:07
were no longerdłużej welcomeWitamy in the castleZamek.
284
892000
2000
nie są już mile widziane w zamku.
15:09
They weren'tnie były alloweddozwolony to stayzostać there anymorejuż; they had to be returnedzwrócony to ViennaVienna --
285
894000
3000
Nie mogli tam dłużej zostać, musieli wrócić do Wiednia --
15:12
as I say, an unfeasiblynieprawdopodobnie long way away in those daysdni.
286
897000
3000
jak powiedziałem, była to bardzo długa droga w tamtych czasach.
15:15
You can imaginewyobrażać sobie, the musiciansmuzycy were disconsolateniepocieszeni.
287
900000
4000
Możecie sobie wyobrazić, muzycy byli zrozpaczeni.
15:19
HaydnHaydn remonstratedupomniał with the princeksiążę, but to no availwykorzystać.
288
904000
3000
Haydn sprzeciwiał się Księciu, ale bezskutecznie.
15:22
So givendany the princeksiążę lovedkochany his musicmuzyka,
289
907000
2000
Tak więc, biorąc pod uwagę, że książę kochał jego muzykę,
15:24
HaydnHaydn thought he'don by writepisać a symphonySymfonia to make the pointpunkt.
290
909000
3000
Haydn pomyślał, że napisze symfonie, aby podkreślić sprzeciw.
15:27
And we're going to playgrać just the very tailogon endkoniec of this symphonySymfonia now.
291
912000
3000
I zagramy teraz sam koniec tej symfonii
15:30
And you'llTy będziesz see the orchestraOrkiestra in a kinduprzejmy of sullenponury revoltBunt.
292
915000
3000
i zobaczycie orkiestrę w nadąsanym buncie.
15:33
I'm pleasedzadowolony to say, the princeksiążę did take the tipWskazówka
293
918000
2000
Miło mi powiedzieć, że książę wyciągnął wniosek
15:35
from the orchestralorkiestrowe performancewydajność,
294
920000
2000
z występu orkiestry,
15:37
and the musiciansmuzycy were reunitedZjednoczona with theirich familiesrodziny.
295
922000
2000
i rodziny mogły pozostać z muzykami.
15:39
But I think it sumssumy up my talk ratherraczej well, this,
296
924000
3000
Ale sądzę, że to podsumowuje mój wykład raczej dobrze,
15:42
that where there is trustzaufanie,
297
927000
2000
tam, gdzie jest zaufanie,
15:44
there is musicmuzyka -- by extensionrozbudowa life.
298
929000
3000
jest muzyka -- przedłużająca życie.
15:47
Where there is no trustzaufanie,
299
932000
2000
Tam, gdzie nie ma zaufania,
15:49
the musicmuzyka quitecałkiem simplypo prostu withersKłąb away.
300
934000
3000
muzyka po prostu obumiera
15:56
(MusicMuzyka)
301
941000
10000
(Muzyka)
19:06
(ApplauseAplauz)
302
1131000
23000
(Aplauz)
Translated by Adrian Chudzik
Reviewed by Monika Sulima

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Charles Hazlewood - Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble.

Why you should listen

Charles Hazlewood's fresh presentations of classical music shake up the traditional settings of the form -- in one performance he’ll engage in a conversation with the audience, while in another he’ll blend film or sculpture into a piece -- but his goal is always the same: exposing the deep, always-modern joy of the classics. He's a familiar face on British TV, notably in the 2009 series The Birth of British Music on BBC2. He conducts the BBC Orchestras and guest-conducts orchestras around the world.

Together with Mark Dornford-May, he founded a lyric-theatre company in South Africa called Dimpho Di Kopane (which means "combined talents") after auditioning in the townships and villages of South Africa. Of the 40 members, only three had professional training. They debuted with Bizet's Carmen, which was later transposed into a movie version called U-Carmen eKhayelitsha, spoken and sung in Xhosa, that was honored at the Berlin Flim Festival. He regularly involves children in his projects and curates his own music festival, Play the Field, on his farm in Somerset. His latest project: the ParaOrchestra.

He says: "I have loads of issues with the way classical music is presented. It has been too reverential, too 'high art' -- if you're not in the club, they're not going to let you join. It's like The Turin Shroud: don't touch it because it might fall apart."

More profile about the speaker
Charles Hazlewood | Speaker | TED.com