TEDGlobal 2013
Hetain Patel: Who am I? Think again
Hetain Patel: Kim jestem? Przemyśl to
Filmed:
Readability: 4.1
2,878,196 views
Jak decydujemy, kim jesteśmy? Zaskakujący występ Hetaina Patela to zabawa z tożsamością, językiem i akcentem... i zmusza do myślenia głębszego niż oparte na powierzchownym wyglądzie. Wspaniała medytacja o jaźni w wykonaniu Hetaina Patela, dla którego inspiracją był Bruce Lee.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Hetain Patel: (In Chinese)
0
906
10397
Hetain Patel: (Po chińsku)
00:23
Yuyu Rau: Hi, I'm Hetain. I'm an artist.
1
11303
3303
Yuyu Rau: Cześć, jestem Hetain. Artysta.
00:26
And this is Yuyu,
2
14606
1861
A to Yuyu,
00:28
who is a dancer I have been working with.
3
16467
2419
tancerka, z którą pracuję.
00:30
I have asked her to translate for me.
4
18886
3606
Poprosiłem, by była moją tłumaczką.
00:34
HP: (In Chinese)
5
22492
4690
HP: (Po chińsku)
00:39
YR: If I may, I would like to tell you
6
27182
2708
YR: Pozwólcie, że powiem
00:41
a little bit about myself
7
29890
1730
kilka słów o sobie
00:43
and my artwork.
8
31620
2296
i mojej twórczości.
00:45
HP: (In Chinese)
9
33916
5543
HP: (Po chińsku)
00:51
YR: I was born and raised near Manchester,
10
39459
3124
YR: Urodziłem się i wychowałem
koło Manchesteru
koło Manchesteru
00:54
in England,
11
42583
967
w Anglii,
00:55
but I'm not going to say it in English to you,
12
43550
3572
ale nie będę mówił po angielsku,
00:59
because I'm trying to avoid any assumptions
13
47122
2761
żeby uniknąć uprzedzeń,
01:01
that might be made from my northern accent.
14
49883
3082
jakie może budzić mój północny akcent.
01:04
(Laughter)
15
52965
2575
(Śmiech)
01:07
HP: (In Chinese)
16
55540
9435
HP: (Po chińsku)
01:16
YR: The only problem with masking it
17
64975
2512
YR: Problem z maskowaniem go
01:19
with Chinese Mandarin
18
67487
1550
chińskim mandaryńskim jest taki,
01:21
is I can only speak this paragraph,
19
69037
2718
że znam tylko tych kilka zdań,
01:23
which I have learned by heart
20
71755
1779
których nauczyłem się na pamięć,
01:25
when I was visiting in China. (Laughter)
21
73534
2670
będąc w Chinach. (Śmiech)
01:28
So all I can do is keep repeating it in different tones
22
76204
3888
Mogę je tylko powtarzać różnym tonem
01:32
and hope you won't notice.
23
80092
1860
w nadziei, że nie zauważycie.
01:33
(Laughter)
24
81952
5349
(Śmiech)
01:39
HP: (In Chinese)
25
87301
4180
HP: (Po chińsku)
01:43
(Laughter)
26
91481
1367
(Śmiech)
01:44
YR: Needless to say, I would like to apologize
27
92848
3113
YR: Oczywiście chciałbym przeprosić
01:47
to any Mandarin speakers in the audience.
28
95961
4483
widzów mówiących po mandaryńsku.
01:54
As a child, I would hate being made
29
102214
2673
Jako dziecko nie znosiłem
01:56
to wear the Indian kurta pajama,
30
104887
2628
noszenia hinduskiej kurty,
01:59
because I didn't think it was very cool.
31
107515
2998
bo wydawała mi się obciachowa.
02:02
It felt a bit girly to me, like a dress,
32
110513
3301
Była trochę dziewczyńska, jak sukienka,
02:05
and it had this baggy trouser part
33
113814
2658
i jeszcze te workowate spodnie,
02:08
you had to tie really tight
34
116472
2243
związane naprawdę ciasno,
02:10
to avoid the embarrassment of them falling down.
35
118715
3424
by uniknąć upokarzającego spadania.
02:14
My dad never wore it,
36
122139
2036
Mój ojciec nigdy jej nie nosił,
02:16
so I didn't see why I had to.
37
124175
2925
więc nie rozumiałem, dlaczego ja muszę.
02:19
Also, it makes me feel a bit uncomfortable,
38
127100
3353
Źle się czułem z tym,
02:22
that people assume I represent something
39
130453
2695
że ludzie biorą mnie
02:25
genuinely Indian when I wear it,
40
133148
2326
za autentycznego Hindusa, gdy to noszę,
02:27
because that's not how I feel.
41
135474
3449
a ja się nim nie czuję.
02:30
HP: (In Chinese)
42
138923
5852
HP: (Po chińsku)
02:36
YR: Actually, the only way I feel comfortable
43
144775
2927
YR: W zasadzie, czułem się komfortowo
02:39
wearing it is by pretending
44
147702
2408
tylko gdy udawałem,
02:42
they are the robes of a kung fu warrior
45
150110
3211
że są to szaty wojownika kung fu,
02:45
like Li Mu Bai from that film,
46
153321
2739
jak Li Mu Bai z filmu
02:48
"Crouching Tiger, Hidden Dragon."
47
156060
4313
"Przyczajony tygrys, ukryty smok".
02:52
(Music)
48
160373
5183
(Muzyka)
03:35
Okay.
49
203383
1609
OK.
03:36
So my artwork is about identity and language,
50
204992
7071
Moja sztuka dotyczy tożsamości i języka
03:44
challenging common assumptions
51
212063
2730
i przeciwstawia się powszechnym nastawieniom
03:46
based on how we look like or where we come from,
52
214793
4545
opartym na wyglądzie czy pochodzeniu,
03:51
gender, race, class.
53
219338
3744
płci, rasie, klasie.
03:55
What makes us who we are anyway?
54
223082
3851
Co czyni nas tym, kim jesteśmy?
03:58
HP: (In Chinese)
55
226933
5947
HP: (Po chińsku)
04:04
YR: I used to read Spider-Man comics,
56
232880
2376
Kiedyś czytałem komiksy o Spidermanie,
04:07
watch kung fu movies,
57
235256
1575
oglądałem filmy kung-fu,
04:08
take philosophy lessons from Bruce Lee.
58
236831
2785
uczyłem się filozofii od Bruce'a Lee.
04:11
He would say things like --
59
239616
1649
Mówił tak:
04:13
HP: Empty your mind.
60
241265
2087
HP: "Oczyść umysł".
04:15
(Laughter)
61
243352
1064
(Śmiech)
04:16
Be formless, shapeless, like water.
62
244416
6013
"Pozbądź się formy, kształtu, jak woda.
04:22
Now you put water into a cup.
63
250429
1990
Teraz wlej wodę do szklanki.
04:24
It becomes the cup.
64
252419
2896
Staje się szklanką.
04:27
You put water into a bottle, it becomes the bottle.
65
255315
3107
Przelej wodę do butelki i staje się butelką.
04:30
Put it in a teapot, it becomes the teapot.
66
258422
3379
Wlej do imbryka, jest imbrykiem.
04:33
Now, water can flow
67
261801
2649
Woda może płynąć
04:36
or it can crash.
68
264450
2650
lub rozprysnąć się.
04:39
Be water, my friend. (Applause)
69
267100
3355
Bądź wodą, przyjacielu". (Oklaski)
04:42
YR: This year, I am 32 years old,
70
270455
4102
YR: W tym roku kończę 32 lata.
04:46
the same age Bruce Lee was when he died.
71
274557
3119
Tyle samo, co Bruce Lee w chwili śmierci.
04:49
I have been wondering recently,
72
277676
2594
Zastanawiałem się ostatnio:
04:52
if he were alive today,
73
280270
1930
gdyby żył,
04:54
what advice he would give me
74
282200
2026
jaką dałby mi radę
04:56
about making this TED Talk.
75
284226
3944
w kwestii wystąpienia na TED.
05:00
HP: Don't imitate my voice.
76
288170
3738
HP: "Nie naśladuj mojego głosu.
05:03
It offends me.
77
291908
2071
To obraźliwe".
05:05
(Laughter)
78
293979
2030
(Śmiech)
05:08
YR: Good advice,
79
296009
1751
YR: Dobra rada,
05:09
but I still think that we learn who we are
80
297760
3712
lecz myślę, że tego kim jesteśmy,
05:13
by copying others.
81
301472
2103
uczymy się naśladując innych.
05:15
Who here hasn't imitated their childhood hero
82
303575
4217
Któż z was nie naśladował
bohaterów z dzieciństwa
bohaterów z dzieciństwa
05:19
in the playground, or mum or father?
83
307792
3895
z placu zabaw albo rodziców?
05:23
I have.
84
311687
2261
Ja tak.
05:25
HP: A few years ago, in order to make this video
85
313948
4542
HP: Raz, by nagrać wideo do jednej z prac
05:30
for my artwork, I shaved off all my hair
86
318490
4005
zgoliłem włosy,
05:34
so that I could grow it back as my father had it
87
322495
3143
a potem mogłem je zapuścić, jak tata,
05:37
when he first emigrated from India
88
325638
2766
gdy tylko wyemigrował z Indii
05:40
to the U.K. in the 1960s.
89
328404
3264
do Wielkiej Brytanii w latach 60.
05:43
He had a side parting and a neat mustache.
90
331668
4130
Miał przedziałek i schludne wąsy.
05:47
At first, it was going very well.
91
335798
2619
Z początku szło dobrze.
05:50
I even started to get discounts in Indian shops.
92
338417
3050
Dostawałem rabaty w hinduskich sklepach.
05:53
(Laughter)
93
341467
4001
(Śmiech)
05:57
But then very quickly,
94
345468
1624
Lecz bardzo szybko
05:59
I started to underestimate
95
347092
1747
nie doceniłem
06:00
my mustache growing ability,
96
348839
1680
zdolności wzrostu moich wąsów
06:02
and it got way too big.
97
350519
3402
i stały się za wielkie.
06:05
It didn't look Indian anymore.
98
353921
2747
Nie wyglądały już hindusko.
06:08
Instead, people from across the road,
99
356668
1843
Ludzie na ulicy
06:10
they would shout things like --
100
358511
1891
krzyczeli do mnie tak:
06:12
HP and YR: Arriba! Arriba! Ándale! Ándale!
101
360402
2216
HP and YR: "Arriba! Arriba!
Ándale! Ándale!"
Ándale! Ándale!"
06:14
(Laughter)
102
362618
2001
(Śmiech)
06:16
HP: Actually, I don't know why I am even talking like this.
103
364619
2364
HP: Nie wiem nawet, czemu tak mówię.
06:18
My dad doesn't even have an Indian accent anymore.
104
366983
3004
Mój ojciec nie ma już hinduskiego akcentu.
06:21
He talks like this now.
105
369987
2527
Mówi teraz tak.
06:24
So it's not just my father that I've imitated.
106
372514
4028
Zatem to nie jego naśladowałem.
06:28
A few years ago I went to China for a few months,
107
376542
3598
Kilka lat temu pojechałem do Chin,
06:32
and I couldn't speak Chinese,
108
380140
2834
a nie znałem chińskiego.
06:34
and this frustrated me,
109
382974
1812
Czułem frustrację,
06:36
so I wrote about this and had it translated
110
384786
3952
więc napisałem o tym
i dałem do przetłumaczenia
i dałem do przetłumaczenia
06:40
into Chinese, and then I learned this by heart,
111
388738
6487
na chiński, a potem wkułem na pamięć,
06:47
like music, I guess.
112
395225
3197
trochę jak muzykę.
06:50
YR: This phrase is now etched into my mind
113
398422
3341
YR: Mam to wyrażenie wyryte w pamięci
06:53
clearer than the pin number to my bank card,
114
401763
2879
wyraźniej niż PIN karty kredytowej,
06:56
so I can pretend I speak Chinese fluently.
115
404642
3928
więc mogę udawać,
że biegle mówię po chińsku.
że biegle mówię po chińsku.
07:00
When I had learned this phrase,
116
408570
2048
Gdy nauczyłem się tego wyrażenia,
07:02
I had an artist over there hear me out
117
410618
2736
poprosiłem miejscowego artystę,
by mnie wysłuchał,
by mnie wysłuchał,
07:05
to see how accurate it sounded.
118
413354
2469
czy to dobrze brzmi.
07:07
I spoke the phrase, and then he laughed
119
415823
2486
Wyrecytowałem tekst, a on w śmiech
07:10
and told me, "Oh yeah, that's great,
120
418309
2811
i mówi: "O tak, cudownie,
07:13
only it kind of sounds like a woman."
121
421120
2373
tyle, że po kobiecemu".
07:15
I said, "What?"
122
423493
1462
Odpowiedziałem: "Co?"
07:16
He said, "Yeah, you learned from a woman?"
123
424955
3922
A on: "Uczyłeś się tego od kobiety?"
07:20
I said, "Yes. So?"
124
428877
2004
"Tak. I co z tego?".
07:22
He then explained the tonal differences
125
430881
2641
Wyjaśnił mi różnice intonacyjne
07:25
between male and female voices
126
433522
2250
między męskim a żeńskim głosem,
07:27
are very different and distinct, and that I had learned it very well,
127
435772
3802
które bardzo się różnią.
Zatem nauczyłem się świetnie,
Zatem nauczyłem się świetnie,
07:31
but in a woman's voice.
128
439574
1993
tyle że damskim głosem.
07:33
(Laughter)
129
441567
2223
(Śmiech)
07:35
(Applause)
130
443790
7310
(Oklaski)
07:43
HP: Okay. So this imitation business
131
451100
3419
HP: Naśladownictwo
07:46
does come with risk.
132
454519
1685
niesie za sobą ryzyko.
07:48
It doesn't always go as you plan it,
133
456204
2708
Nie zawsze wychodzi zgodnie z planem,
07:50
even with a talented translator.
134
458912
3470
nawet z utalentowanym tłumaczem.
07:54
But I am going to stick with it,
135
462382
2286
Będę się tego trzymał,
07:56
because contrary to what we might usually assume,
136
464668
4365
bo wbrew powszechnej opinii
08:01
imitating somebody can reveal something unique.
137
469033
4099
naśladownictwo może odsłonić
coś unikalnego.
coś unikalnego.
08:05
So every time I fail
138
473132
3255
Gdy nie udaje mi się
08:08
to become more like my father,
139
476387
2556
naśladować ojca,
08:10
I become more like myself.
140
478943
3895
staję się bardziej sobą.
08:14
Every time I fail to become Bruce Lee,
141
482838
4582
Gdy nie mogę być Brucem Lee,
08:19
I become more authentically me.
142
487420
3646
staję się autentycznym sobą.
08:23
This is my art.
143
491066
1485
Oto moja sztuka.
08:24
I strive for authenticity,
144
492551
3320
Dążenie do autentyczności,
08:27
even if it comes in a shape
145
495871
2235
nawet jeśli jej kształt
08:30
that we might not usually expect.
146
498106
3696
odbiega od oczekiwań.
08:33
It's only recently that I've started to understand
147
501802
4236
Niedawno zrozumiałem,
08:38
that I didn't learn to sit like this
148
506038
3707
że nie nauczyłem się tak siedzieć
08:41
through being Indian.
149
509745
2146
będąc Hindusem.
08:43
I learned this from Spider-Man.
150
511891
3276
Umiem to od Spidermana.
08:47
(Laughter)
151
515167
1738
(Śmiech)
08:48
Thank you.
152
516905
1557
Dziękuję.
08:50
(Applause)
153
518462
6016
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKERS
Hetain Patel - ArtistIn his compelling stage works, Hetain Patel uses powerful imagery and storytelling to examine questions of identity.
Why you should listen
"What determines our identities anyway?" asks Hetain Patel. As a child, Patel wanted to be like Spider-Man or Bruce Lee; later, he aimed to be more like his father, who displays a much different kind of bravery. From these ambitions, Patel's new show Be Like Water examines shifting identities of all kinds, using dance and bold imagery to power a story of self-examination and self-creation.
As a conceptual artist, Patel has used photography, sculpture, installation and performance to challenge cultural identity. For his work, he has grown a mustache exactly like the one his father wore when he emigrated from India to the United Kingdom in the 1960s, and remixed the practice henna tattooing to incorporate English words and comics books. Patel's conclusion about identity: that it is an ever-shifting game of imitation.
Hetain Patel | Speaker | TED.com
Yuyu Rau - Dancer
Yuyu Rau's dance skills span a wide range, from ballet to contemporary to Chinese classical.
Why you should listen
Yuyu Rau is a dancer trained in ballet, contemporary and Chinese classical dance. Born in Taiwan and now a resident of the United Kingdom, Rau has performed with a wide range of dance companies and worked with choreographers like Wayne McGregor, Javier De Frutos, Luca Silvestrini and Douglas Thorpe.
Yau has toured with conceptual artist Hetain Patel, performing in his stage work Be Like Water. In the piece, Rau acts as Patel's translator, and often stands in to help him tell his story.
Yuyu Rau | Speaker | TED.com