TEDxHousesOfParliament
David Puttnam: Does the media have a "duty of care"?
David Puttnam: Czy media mają obowiązek dochowania należytej staranności?
Filmed:
Readability: 5.4
935,362 views
W tej dającej do myślenia prelekcji David Puttnam stawia istotne pytania na temat mediów. Czy media mają moralny obowiązek tworzyć poinformowane społeczeństwo, czy też mogą za wszelką cenę gonić za zyskiem, podobnie jak każde inne przedsiębiorstwo? Jego rozwiązanie odnośnie równoważenia zysku i odpowiedzialności jest odważne... i może się z nim nie zgodzicie.
(Sfilmowane na TEDxHousesofParliament)
David Puttnam - Producer
After a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy. Full bio
After a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Pozwólcie, że zacznę
00:12
I'd like to start, if I may,
0
872
1544
00:14
with the story of the Paisley snail.
1
2416
2724
od historii ślimaka z Paisley.
00:17
On the evening of the 26th of August, 1928,
2
5140
3215
Wieczorem 26 sierpnia 1928 roku
00:20
May Donoghue took a train from Glasgow
3
8355
2374
May Donoghue pojechała pociągiem
z Glasgow do miasteczka Paisley,
11 km na wschód od miasta,
11 km na wschód od miasta,
00:22
to the town of Paisley, seven miles east of the city,
4
10729
2531
00:25
and there at the Wellmeadow Café,
5
13260
2313
gdzie w kawiarni Wellmeadow
00:27
she had a Scots ice cream float,
6
15573
3126
zjadła deser lodowy
składający się z lodów i piwa imbirowego,
00:30
a mix of ice cream and ginger beer
7
18699
1847
00:32
bought for her by a friend.
8
20546
1955
zamówiony dla niej przez przyjaciela.
00:34
The ginger beer came in a brown, opaque bottle
9
22501
2401
Piwo imbirowe podano w brązowej,
nieprzezroczystej butelce
nieprzezroczystej butelce
00:36
labeled "D. Stevenson, Glen Lane, Paisley."
10
24902
3863
z napisem na etykiecie
"D. Stevenson. Glen Lane, Paisley".
"D. Stevenson. Glen Lane, Paisley".
00:40
She drank some of the ice cream float,
11
28765
2076
Wypiła część deseru,
ale kiedy resztę piwa
00:42
but as the remaining ginger beer was poured
12
30841
1834
00:44
into her tumbler,
13
32675
1396
nalano do jej szklanki,
00:46
a decomposed snail
14
34071
2453
na powierzchnię wypłynęły
00:48
floated to the surface of her glass.
15
36524
2582
szczątki gnijącego ślimaka.
00:51
Three days later, she was admitted
16
39106
1544
Trzy dni później przyjęto ją
00:52
to the Glasgow Royal Infirmary
17
40650
1506
do szpitala w Glasgow,
00:54
and diagnosed with severe gastroenteritis
18
42156
2058
gdzie zdiagnozowano
poważny nieżyt żołądka i jelit
poważny nieżyt żołądka i jelit
00:56
and shock.
19
44214
1953
oraz oszołomienie.
00:58
The case of Donoghue vs. Stevenson that followed
20
46167
3268
Późniejsza sprawa sądowa
Donoghue kontra Stevenson
Donoghue kontra Stevenson
01:01
set a very important legal precedent:
21
49435
2645
zaowocowała ważnym precedensem.
Uznano, że Stevenson,
producent piwa imbirowego,
producent piwa imbirowego,
01:04
Stevenson, the manufacturer of the ginger beer,
22
52080
1731
01:05
was held to have a clear duty of care
23
53811
2777
powinien był dochować
należytej staranności
należytej staranności
01:08
towards May Donoghue,
24
56588
1448
w stosunku do May Donoghue,
01:10
even though there was no contract between them,
25
58036
2102
choć nie została między nimi
zawarta umowa,
zawarta umowa,
01:12
and, indeed, she hadn't even bought the drink.
26
60138
2817
a May nawet nie kupiła napoju osobiście.
01:14
One of the judges, Lord Atkin, described it like this:
27
62955
3019
Jeden z sędziów, Lord Atkin,
opisał to następująco.
opisał to następująco.
01:17
You must take care to avoid acts or omissions
28
65974
2910
Należy unikać działań lub zaniechań,
01:20
which you can reasonably foresee
29
68884
2068
co do których można przewidzieć,
01:22
would be likely to injure your neighbor.
30
70952
3228
że mogłyby skrzywdzić bliźniego.
W istocie, można zastanawiać się,
ile osób musiałoby się zatruć,
ile osób musiałoby się zatruć,
01:26
Indeed, one wonders that without a duty of care,
31
74180
2343
01:28
how many people would have had to suffer
32
76523
1746
zanim Stevenson zwinąłby interes,
01:30
from gastroenteritis before Stevenson
eventually went out of business.
eventually went out of business.
33
78269
3724
gdyby nie istniał obowiązek
dochowania należytej staranności.
dochowania należytej staranności.
01:33
Now please hang on to that Paisley snail story,
34
81993
2381
Pamiętajcie, proszę,
o historii ślimaka z Paisley,
o historii ślimaka z Paisley,
01:36
because it's an important principle.
35
84374
3233
bo mówi o ważnej zasadzie.
W ubiegłym roku Hansard Society,
niepartyjna organizacja,
niepartyjna organizacja,
01:39
Last year, the Hansard Society,
a nonpartisan charity
a nonpartisan charity
36
87607
2494
01:42
which seeks to strengthen parliamentary democracy
37
90101
1906
której celem jest umacnianie
demokracji parlamentarnej
demokracji parlamentarnej
01:44
and encourage greater public involvement in politics
38
92007
3237
i zachęcanie ludzi
do angażowania się w politykę,
do angażowania się w politykę,
01:47
published, alongside their annual audit
39
95244
2587
w swoim corocznym audycie dotyczącym
uczestnictwa w życiu politycznym
uczestnictwa w życiu politycznym
01:49
of political engagement, an additional section
40
97831
2873
opublikowała dodatkową sekcję,
01:52
devoted entirely to politics and the media.
41
100704
3123
poświęconą w całości polityce i mediom.
01:55
Here are a couple of rather depressing observations
42
103827
2375
Oto kilka przygnębiających spostrzeżeń
01:58
from that survey.
43
106202
2008
z tego raportu.
02:00
Tabloid newspapers do not appear
44
108210
2165
Tabloidy raczej nie wzmacniają
02:02
to advance the political citizenship of their readers,
45
110375
2833
politycznej postawy
obywatelskiej czytelników,
obywatelskiej czytelników,
02:05
relative even to those
46
113208
1573
nawet w porównaniu do osób,
02:06
who read no newspapers whatsoever.
47
114781
3226
które w ogóle nie czytają gazet.
02:10
Tabloid-only readers are twice as likely to agree
48
118007
2992
Osoby, które czytają tylko tabloidy,
zgadzają się z negatywnymi opiniami
na temat polityki
na temat polityki
02:12
with a negative view of politics
49
120999
1851
02:14
than readers of no newspapers.
50
122850
2575
dwa razy częściej,
niż osoby nie czytające gazet.
niż osoby nie czytające gazet.
Są nie tylko mniej
politycznie zaangażowane.
politycznie zaangażowane.
02:17
They're not just less politically engaged.
51
125425
1993
02:19
They are consuming media that reinforces
52
127418
2448
Są konsumentami mediów,
które wzmacniają ich negatywne zdanie
na temat polityki,
na temat polityki,
02:21
their negative evaluation of politics,
53
129866
1962
02:23
thereby contributing to a fatalistic and cynical
54
131828
3103
przyczyniając się do fatalistycznej
i cynicznej postawy
i cynicznej postawy
02:26
attitude to democracy and their own role within it.
55
134931
3335
w stosunku do demokracji
i ich roli w demokracji.
i ich roli w demokracji.
02:30
Little wonder that the report concluded that
56
138266
2160
Nie dziwi więc, że w raporcie stwierdzono,
02:32
in this respect, the press, particularly the tabloids,
57
140426
3190
że prasa, w szczególności tabloidy,
02:35
appear not to be living up to the importance
58
143616
2339
wydają się nie przywiązywać wagi
02:37
of their role in our democracy.
59
145955
2636
do istoty swojej roli w demokracji.
02:40
Now I doubt if anyone in this room would seriously
60
148591
2059
Wątpię, czy ktoś na tej sali
poważnie kwestionował to zdanie.
02:42
challenge that view.
61
150650
1447
02:44
But if Hansard are right, and they usually are,
62
152097
2616
Ale jeśli Hansard, jak zwykle, ma rację,
02:46
then we've got a very serious problem on our hands,
63
154713
1976
to stoimy przed poważnym problemem,
02:48
and it's one that I'd like to spend the next 10 minutes
64
156689
2635
na którym chciałbym skupić się
02:51
focusing upon.
65
159324
2029
przez kolejne 10 minut.
02:53
Since the Paisley snail,
66
161353
1683
Od czasów ślimaka z Paisley,
02:55
and especially over the past decade or so,
67
163036
2464
a zwłaszcza w ciągu ostatniej dekady,
było wiele przemyśleń
na temat należytej staranności,
na temat należytej staranności,
02:57
a great deal of thinking has been developed
68
165500
1919
02:59
around the notion of a duty of care
69
167419
1859
jako że ma ona związek z wieloma
aspektami społeczeństwa obywatelskiego.
aspektami społeczeństwa obywatelskiego.
03:01
as it relates to a number of aspects of civil society.
70
169278
2539
03:03
Generally a duty of care arises when one individual
71
171817
2744
Zasadniczo, obowiązek dochowania
należytej staranności pojawia się,
należytej staranności pojawia się,
03:06
or a group of individuals undertakes an activity
72
174561
2734
gdy jedna lub więcej osób
podejmuje działalność,
która może potencjalnie skrzywdzić innych,
która może potencjalnie skrzywdzić innych,
03:09
which has the potential to cause harm to another,
73
177295
2530
03:11
either physically, mentally or economically.
74
179825
2714
czy to w sposób fizyczny,
psychiczny, czy ekonomiczny.
psychiczny, czy ekonomiczny.
03:14
This is principally focused on obvious areas,
75
182539
2471
Dotyczy to przede wszystkim
oczywistych kwestii,
oczywistych kwestii,
03:17
such as our empathetic response
to children and young people,
to children and young people,
76
185010
3042
takich jak empatia
w stosunku do dzieci i młodzieży,
w stosunku do dzieci i młodzieży,
03:20
to our service personnel, and
to the elderly and infirm.
to the elderly and infirm.
77
188052
2726
osób, które nas obsługują
oraz osób starszych i chorych.
oraz osób starszych i chorych.
03:22
It is seldom, if ever, extended
to equally important arguments
to equally important arguments
78
190778
4193
Rzadko, o ile w ogóle,
obowiązek ten jest rozciągany
obowiązek ten jest rozciągany
na równie istotny aspekt kruchości
obecnego systemu rządów,
obecnego systemu rządów,
03:26
around the fragility of our
present system of government,
present system of government,
79
194971
4250
03:31
to the notion that honesty, accuracy and impartiality
80
199221
3509
przekonania o tym, że szczerość,
dokładność i bezstronność
dokładność i bezstronność
03:34
are fundamental to the process of building
81
202730
2144
są fundamentalne w procesie
03:36
and embedding an informed,
82
204874
1729
budowania i ukorzeniania
03:38
participatory democracy.
83
206603
2757
świadomej demokracji partycypacyjnej.
Im bardziej się nad tym zastanowić,
tym dziwniejsze się to wydaje.
tym dziwniejsze się to wydaje.
03:41
And the more you think about it,
84
209360
1421
03:42
the stranger that is.
85
210781
1831
03:44
A couple of years ago, I had the pleasure
86
212612
1462
Kilka lat temu miałem przyjemność
03:46
of opening a brand new school
87
214074
1754
otworzyć nową szkołę
w północno-wschodniej Anglii.
w północno-wschodniej Anglii.
03:47
in the northeast of England.
88
215828
1571
03:49
It had been renamed by its pupils as Academy 360.
89
217399
3539
Jej nazwa została przez uczniów
zmieniona na Akademię 360.
zmieniona na Akademię 360.
03:52
As I walked through their impressive,
90
220938
1852
Przechodząc przez imponujące,
03:54
glass-covered atrium,
91
222790
1375
przeszklone atrium,
03:56
in front of me, emblazoned on the wall
92
224165
1818
zobaczyłem przed sobą
03:57
in letters of fire
93
225983
1548
wypisany na ścianie
03:59
was Marcus Aurelius's famous injunction:
94
227531
3101
słynny nakaz Marka Aureliusza:
04:02
If it's not true, don't say it;
95
230632
2855
"Co nie przystoi, nie czyń tego;
04:05
if it's not right, don't do it.
96
233487
3083
Co nie jest prawdą, nie mów tego".
04:08
The head teacher saw me staring at it,
97
236570
1988
Jeden z nauczycieli zobaczył,
że się przyglądam,
że się przyglądam,
04:10
and he said, "Oh, that's our school motto."
98
238558
2792
i powiedział:
"Ach tak, to motto naszej szkoły".
"Ach tak, to motto naszej szkoły".
04:13
On the train back to London,
99
241350
1727
W pociągu powrotnym do Londynu
04:15
I couldn't get it out of my mind.
100
243077
1854
nie mogłem o tym zapomnieć.
04:16
I kept thinking, can it really have taken us
101
244931
2559
Myślałem: czy naprawdę
04:19
over 2,000 years to come to terms
102
247490
2211
pogodzenie się z tą prostą ideą
04:21
with that simple notion
103
249701
1865
jako minimum wzajemnych oczekiwań
04:23
as being our minimum expectation of each other?
104
251566
2952
mogło nam zająć ponad 2 tysiące lat?
04:26
Isn't it time that we develop this concept
105
254518
2608
Czy nie nadszedł czas,
żebyśmy rozwinęli pojęcie
należytej staranności
należytej staranności
04:29
of a duty of care
106
257126
1669
04:30
and extended it to include a care
107
258795
2426
i rozszerzyli je na ochronę wspólnych,
04:33
for our shared but increasingly
endangered democratic values?
endangered democratic values?
108
261221
3264
a jednak coraz bardziej zagrożonych
wartości demokratycznych?
wartości demokratycznych?
Koniec końców, brak należytej staranności
04:36
After all, the absence of a duty of care
109
264485
1857
04:38
within many professions
110
266342
1590
w przypadku wielu zawodów
04:39
can all too easily amount to
accusations of negligence,
accusations of negligence,
111
267932
2503
może łatwo doprowadzić
do oskarżeń o niedbalstwo.
do oskarżeń o niedbalstwo.
04:42
and that being the case, can we be
really comfortable with the thought
really comfortable with the thought
112
270435
3107
A skoro tak, to czy naprawdę
możemy dobrze czuć się z myślą,
możemy dobrze czuć się z myślą,
04:45
that we're in effect being negligent
113
273542
2301
że w rezultacie zaniedbujemy
04:47
in respect of the health of our own societies
114
275843
2791
zdrowie społeczeństwa i wartości,
04:50
and the values that necessarily underpin them?
115
278634
2735
które są jego niezbędnymi filarami?
04:53
Could anyone honestly suggest, on the evidence,
116
281369
2995
Czy ktoś mógłby na serio twierdzić,
04:56
that the same media which
Hansard so roundly condemned
Hansard so roundly condemned
117
284364
3256
że te same media,
które tak otwarcie potępił Hansard,
które tak otwarcie potępił Hansard,
04:59
have taken sufficient care to avoid behaving
118
287620
3287
wystarczająco starały się
unikać takich zachowań,
unikać takich zachowań,
05:02
in ways which they could reasonably have foreseen
119
290907
3442
co do których mogły podejrzewać,
05:06
would be likely to undermine or even damage
120
294349
2101
że podważą a nawet uszkodzą
05:08
our inherently fragile democratic settlement.
121
296450
2834
z natury kruchy system demokratyczny?
05:11
Now there will be those who will argue
122
299284
2021
Niektórzy uznają,
05:13
that this could all too easily drift into a form
123
301305
1773
że to wszystko zbyt łatwo
może przekształcić się w formę cenzury,
czy też autocenzury,
czy też autocenzury,
05:15
of censorship, albeit self-censorship,
124
303078
2007
05:17
but I don't buy that argument.
125
305085
1956
ale ja tego nie kupuję.
05:19
It has to be possible
126
307041
2059
Musi istnieć możliwość
05:21
to balance freedom of expression
127
309100
2100
pogodzenia wolności słowa
05:23
with wider moral and social responsibilities.
128
311200
3207
z szerzej pojętymi moralnymi
i społecznymi obowiązkami.
i społecznymi obowiązkami.
05:26
Let me explain why by taking the example
129
314407
1851
Pozwólcie, że wyjaśnię, dlaczego,
05:28
from my own career as a filmmaker.
130
316258
2903
na podstawie mojej kariery jako filmowca.
05:31
Throughout that career, I never accepted
131
319161
1807
W trakcie tej kariery
nigdy nie godziłem się z tym,
05:32
that a filmmaker should set about putting
132
320968
1627
że filmowiec powinien
przekładać swoją pracę nad to,
przekładać swoją pracę nad to,
05:34
their own work outside or above what he or she
133
322595
3050
05:37
believed to be a decent set of values
134
325645
1950
jakie wartości uważa za właściwe
05:39
for their own life, their own family,
135
327595
3349
w swoim życiu, dla swojej rodziny
05:42
and the future of the society in which we all live.
136
330944
3591
i dla przyszłości społeczeństwa,
w którym wszyscy żyjemy.
w którym wszyscy żyjemy.
05:46
I'd go further.
137
334535
1324
Pójdę dalej.
05:47
A responsible filmmaker should
never devalue their work
never devalue their work
138
335859
3294
Odpowiedzialny filmowiec nie powinien
nigdy dewaluować swojej pracy tak,
nigdy dewaluować swojej pracy tak,
05:51
to a point at which it becomes less than true
139
339153
2044
aby przestała odzwierciedlać świat,
05:53
to the world they themselves wish to inhabit.
140
341197
3440
w którym on sam chciałby żyć.
05:56
As I see it, filmmakers, journalists, even bloggers
141
344637
3386
Moim zdaniem, filmowcy,
dziennikarze, a nawet blogerzy
dziennikarze, a nawet blogerzy
06:00
are all required to face up to the social expectations
142
348023
2524
mają obowiązek sprostać
oczekiwaniom społeczeństwa,
oczekiwaniom społeczeństwa,
06:02
that come with combining the
intrinsic power of their medium
intrinsic power of their medium
143
350547
3755
które wynikają z połączenia
siły właściwej ich mediom
siły właściwej ich mediom
06:06
with their well-honed professional skills.
144
354302
3374
z ich dobrze wyrobionymi
profesjonalnymi zdolnościami.
profesjonalnymi zdolnościami.
06:09
Obviously this is not a mandated duty,
145
357676
2887
Nie jest to oczywiście
usankcjonowany obowiązek,
usankcjonowany obowiązek,
06:12
but for the gifted filmmaker
and the responsible journalist
and the responsible journalist
146
360563
2482
ale dla utalentowanego filmowca,
odpowiedzialnego dziennikarza
odpowiedzialnego dziennikarza
06:15
or even blogger, it strikes me
as being utterly inescapable.
as being utterly inescapable.
147
363045
3809
a nawet blogera,
to całkowicie nieuniknione.
to całkowicie nieuniknione.
06:18
We should always remember that our notion
148
366865
2599
Powinniśmy zawsze pamiętać,
że pojęcie wolności jednostki
i towarzyszącej jej wolności tworzenia
i towarzyszącej jej wolności tworzenia
06:21
of individual freedom and
its partner, creative freedom,
its partner, creative freedom,
149
369464
2891
06:24
is comparatively new
150
372355
1795
jest dość nowe
06:26
in the history of Western ideas,
151
374150
2262
w historii idei Zachodu,
a w związku z tym jest często niedoceniane
06:28
and for that reason, it's often undervalued
152
376412
1918
06:30
and can be very quickly undermined.
153
378330
2363
i może zostać szybko podważone.
06:32
It's a prize easily lost,
154
380693
2227
To nagroda, którą można łatwo stracić,
06:34
and once lost, once surrendered,
155
382920
1763
a po jej utracie, po rezygnacji z niej,
06:36
it can prove very, very hard to reclaim.
156
384683
3317
może się okazać bardzo trudna
do odzyskania.
do odzyskania.
06:40
And its first line of defense
157
388000
1525
Pierwszą linią obrony
06:41
has to be our own standards,
158
389525
2351
muszą być nasze własne standardy,
06:43
not those enforced on us by a censor or legislation,
159
391876
3739
nie te wymuszone na nas
przez cenzora albo ustawodawcę.
przez cenzora albo ustawodawcę.
Własne standardy i uczciwość.
06:47
our own standards and our own integrity.
160
395615
1823
06:49
Our integrity as we deal with those
161
397438
1994
Uczciwość musimy zachować
06:51
with whom we work
162
399432
1548
w kontaktach z osobami,
z którymi pracujemy,
z którymi pracujemy,
06:52
and our own standards as we operate within society.
163
400980
3625
a standardy, kiedy działamy
w społeczeństwie.
w społeczeństwie.
06:56
And these standards of ours
164
404605
1470
Te standardy powinny być w zgodzie
06:58
need to be all of a piece with
a sustainable social agenda.
a sustainable social agenda.
165
406075
3265
ze zrównoważonym planem społecznym.
07:01
They're part of a collective responsibility,
166
409340
2113
Są częścią zbiorowej odpowiedzialności,
07:03
the responsibility of the artist or the journalist
167
411453
2130
odpowiedzialności artysty czy dziennikarza
07:05
to deal with the world as it really is,
168
413583
2374
za branie świata takim,
jaki jest naprawdę,
jaki jest naprawdę,
07:07
and this, in turn, must go hand in hand
169
415957
2449
a to z kolei musi iść ramię w ramię
07:10
with the responsibility of those governing society
170
418406
2418
z odpowiedzialnością rządzących
07:12
to also face up to that world,
171
420824
2077
za konfrontowanie się z tym światem,
07:14
and not to be tempted to misappropriate
172
422901
2360
a nie uleganie pokusie
07:17
the causes of its ills.
173
425276
2577
defraudowania przyczyn jego chorób.
07:19
Yet, as has become strikingly clear
174
427853
2646
Jednak w ostatnich latach stało się jasne,
07:22
over the last couple of years,
175
430499
2068
że ta odpowiedzialność
została w znacznym stopniu
została w znacznym stopniu
07:24
such responsibility has to a very great extent
176
432567
2034
07:26
been abrogated by large sections of the media.
177
434601
3043
porzucona przez dużą część mediów.
07:29
And as a consequence, across the Western world,
178
437644
1940
W rezultacie w świecie Zachodu
07:31
the over-simplistic policies of the parties of protest
179
439584
3299
nadmiernie proste programy polityczne
partii sprzeciwiających się
obecnemu systemowi
obecnemu systemowi
07:34
and their appeal to a largely disillusioned,
180
442883
2385
przyciągają poparcie
rozczarowanych osób starszych,
rozczarowanych osób starszych,
07:37
older demographic,
181
445268
1389
07:38
along with the apathy and obsession with the trivial
182
446657
2208
oraz apatię i obsesję
na punkcie spraw trywialnych,
na punkcie spraw trywialnych,
07:40
that typifies at least some of the young,
183
448865
1898
która cechuje część młodych ludzi.
07:42
taken together, these and other similarly
184
450763
2058
Te i inne współczesne zaburzenia
07:44
contemporary aberrations
185
452821
2081
07:46
are threatening to squeeze the life
186
454902
2047
grożą zduszeniem
07:48
out of active, informed debate and engagement,
187
456949
3574
aktywnej, podkreślam, aktywnej,
poinformowanej debaty
i społecznego zaangażowania.
i społecznego zaangażowania.
07:52
and I stress active.
188
460523
2527
Najbardziej zajadli libertarianie
może stwierdziliby,
może stwierdziliby,
07:55
The most ardent of libertarians might argue
189
463050
2277
07:57
that Donoghue v. Stevenson should
have been thrown out of court
have been thrown out of court
190
465327
2994
że sprawa Donoghue kontra Stevenson
powinna zostać oddalona,
powinna zostać oddalona,
08:00
and that Stevenson would eventually
have gone out of business
have gone out of business
191
468321
2118
i że Stevenson w końcu zwinąłby interes,
08:02
if he'd continued to sell ginger beer with snails in it.
192
470439
3417
gdyby nadal sprzedawał
piwo imbirowe ze ślimakami.
piwo imbirowe ze ślimakami.
08:05
But most of us, I think, accept some small role
193
473856
3414
Ale chyba większość z nas
akceptuje niewielką potrzebę
akceptuje niewielką potrzebę
08:09
for the state to enforce a duty of care,
194
477270
3078
wymuszenia przez państwo
należytej staranności.
należytej staranności.
08:12
and the key word here is reasonable.
195
480348
2672
Kluczową sprawą jest rozsądek.
08:15
Judges must ask, did they take reasonable care
196
483020
3580
Sędziowie muszą stwierdzić,
czy dołożono należytej staranności,
czy dołożono należytej staranności,
08:18
and could they have reasonably foreseen
197
486600
1415
i czy można było przewidzieć
08:20
the consequences of their actions?
198
488015
2198
konsekwencje podjętych działań.
08:22
Far from signifying overbearing state power,
199
490213
2982
Chodzi mi o niewielki
zdroworozsądkowy test,
zdroworozsądkowy test,
08:25
it's that small common sense test of reasonableness
200
493195
3525
daleki od przytłaczającej siły państwa,
który chciałbym zaaplikować
ludziom w mediach.
ludziom w mediach.
08:28
that I'd like us to apply to those in the media
201
496720
2659
08:31
who, after all, set the tone and the content
202
499379
2271
Koniec końców to oni
wyznaczają ton i treść
wyznaczają ton i treść
08:33
for much of our democratic discourse.
203
501650
3317
znaczącej części
naszej demokratycznej debaty.
naszej demokratycznej debaty.
08:36
Democracy, in order to work, requires that
204
504967
2720
Aby demokracja działała,
rozsądni ludzie muszą poświęcić
czas na zrozumienie i debatę
czas na zrozumienie i debatę
08:39
reasonable men and women take
the time to understand and debate
the time to understand and debate
205
507687
2948
08:42
difficult, sometimes complex issues,
206
510635
2332
trudnych, czasem złożonych kwestii,
08:44
and they do so in an atmosphere which strives
207
512967
2293
i robić to w atmosferze
takiego zrozumienia,
takiego zrozumienia,
08:47
for the type of understanding that leads to,
208
515260
2399
które nawet jeśli nie prowadzi do zgody,
08:49
if not agreement, then at least a productive
209
517659
2067
to chociaż do produktywnego kompromisu,
08:51
and workable compromise.
210
519726
2367
pozwalającego na dalszą pracę.
08:54
Politics is about choices,
211
522093
2357
W polityce ważne są wybory
08:56
and within those choices, politics is about priorities.
212
524450
3991
i ustalanie wśród nich priorytetów.
Chodzi o pogodzenie
przeciwnych preferencji,
przeciwnych preferencji,
09:00
It's about reconciling conflicting preferences
213
528441
2538
09:02
wherever and whenever possibly based on fact.
214
530979
5216
opierając się na faktach tam,
gdzie i kiedy tylko to możliwe.
gdzie i kiedy tylko to możliwe.
09:08
But if the facts themselves are distorted,
215
536195
2471
Ale jeśli same fakty są wypaczone,
09:10
the resolutions are likely only
to create further conflict,
to create further conflict,
216
538666
3723
ich rozwiązania będą prowadzić
tylko do dalszych konfliktów,
tylko do dalszych konfliktów,
09:14
with all the stresses and strains on society
217
542389
1887
które w nieunikniony sposób
09:16
that inevitably follow.
218
544276
2216
odbiją się napięciami w społeczeństwie.
09:18
The media have to decide:
219
546492
1947
Media muszą podjąć decyzję.
09:20
Do they see their role as being to inflame
220
548439
3174
Czy ich rolą jest bycie zapalnikiem
09:23
or to inform?
221
551613
2330
czy dostarczanie informacji.
09:25
Because in the end, it comes down to a combination
222
553943
2862
Ponieważ tak naprawdę
09:28
of trust and leadership.
223
556805
2491
jest to kwestia połączenia
zaufania i przywództwa.
zaufania i przywództwa.
W tym tygodniu mija 50 lat
odkąd prezydent John F. Kennedy
odkąd prezydent John F. Kennedy
09:31
Fifty years ago this week,
President John F. Kennedy
President John F. Kennedy
224
559296
2577
09:33
made two epoch-making speeches,
225
561873
1606
wygłosił dwa epokowe przemówienia.
09:35
the first on disarmament
and the second on civil rights.
and the second on civil rights.
226
563479
3497
Pierwsze na temat rozbrojenia,
a drugie na temat praw obywatelskich.
a drugie na temat praw obywatelskich.
09:38
The first led almost immediately
227
566976
2102
Pierwsze niemal natychmiast doprowadziło
09:41
to the Nuclear Test Ban Treaty,
228
569078
1581
do podpisania traktatu
o zakazie prób nuklearnych,
o zakazie prób nuklearnych,
09:42
and the second led to the 1964 Civil Rights Act,
229
570659
3065
a drugie do powstania w 1964 roku
Aktu Praw Obywatelskich.
Aktu Praw Obywatelskich.
09:45
both of which represented giant leaps forward.
230
573724
3586
Obydwa stanowiły ogromne kroki naprzód.
09:49
Democracy, well-led and well-informed,
231
577310
2405
Dobrze prowadzona
i poinformowana demokracja
i poinformowana demokracja
09:51
can achieve very great things,
232
579715
2493
może prowadzić do wielu
wspaniałych rzeczy,
wspaniałych rzeczy,
09:54
but there's a precondition.
233
582208
1673
ale pod pewnym warunkiem.
09:55
We have to trust that those making those decisions
234
583881
3311
Musimy wierzyć, że ci,
którzy podejmują decyzje
którzy podejmują decyzje
09:59
are acting in the best interest not of themselves
235
587192
2467
działają w najlepszym interesie,
10:01
but of the whole of the people.
236
589659
1764
nie swoim, ale ogółu.
10:03
We need factually-based options,
237
591423
3079
Potrzebujemy opinii popartych faktami,
10:06
clearly laid out,
238
594502
1239
dobrze wyłożonych.
10:07
not those of a few powerful
239
595741
1398
Nie tych pochodzących od kilku potężnych
10:09
and potentially manipulative corporations
240
597139
2097
i potencjalnie manipulatorskich korporacji
10:11
pursuing their own frequently narrow agendas,
241
599236
2367
realizujących własne plany,
często wąsko zdefiniowane.
często wąsko zdefiniowane.
10:13
but accurate, unprejudiced information
242
601603
2429
Ale dokładnych,
niestronniczych informacji,
niestronniczych informacji,
10:16
with which to make our own judgments.
243
604032
2376
które pozwolą nam
dokonywać własnych sądów.
dokonywać własnych sądów.
10:18
If we want to provide decent, fulfilling lives
244
606408
1894
Jeśli chcemy zapewnić
naszym dzieciom i wnukom
naszym dzieciom i wnukom
10:20
for our children and our children's children,
245
608302
2311
godne, dające satysfakcję życie,
10:22
we need to exercise to the
very greatest degree possible
very greatest degree possible
246
610613
3117
musimy jak najsilniej egzekwować
tę należytą staranność
tę należytą staranność
10:25
that duty of care for a vibrant,
247
613730
1712
dla żywej, i oby trwałej, demokracji.
10:27
and hopefully a lasting, democracy.
248
615442
2897
10:30
Thank you very much for listening to me.
249
618339
2083
Dziękuję bardzo za wysłuchanie.
10:32
(Applause)
250
620422
3939
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
David Puttnam - ProducerAfter a much-awarded career as a film producer, Lord David Puttnam now works at the intersection of education, media and policy.
Why you should listen
David Puttnam spent thirty years as an independent producer of award-winning films, including The Mission, The Killing Fields, Local Hero, Chariots of Fire, Midnight Express, Bugsy Malone and Memphis Belle. His films have won ten Oscars, 25 Baftas and the Palme D'Or at Cannes.
He retired from film production in 1998 to focus on his work in public policy as it relates to education, the environment, and the creative and communications industries. In 1998 he founded the National Teaching Awards, which he chaired until 2008, also serving as the first Chair of the General Teaching Council from 2000 to 2002. From July 2002 to July 2009 he was president of UNICEF UK, playing a key role in promoting UNICEF’s advocacy and awareness objectives.
David Puttnam | Speaker | TED.com