ABOUT THE SPEAKER
Hamish Jolly - Inventor, ocean swimmer
Hamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks.

Why you should listen

Hamish Jolly is an ocean swimmer and kitesurfer who's committed to creating sustainable businesses through innovation management, business development, business management, program management, investment analysis and finance. In 2006, Jolly was listed in Western Australian Business News' 40 Under 40 business leaders.

Formerly Director of Strategy and Ventures at BankWest, Jolly was responsible for group strategy and mergers and acquisitions. He is a qualified Chartered Accountant and  fulfils a number of Board positions including Botanic Gardens and Parks Authority Board of Management (Kings Park). He most recently consulted as the Chief Executive Officer of Greening Australia, Australia’s largest environmental not-for-profit organisation and formerly a Director of Ajilon, where he was part of the leadership team for one of the top-3 management and technology consulting firms in Western Australia.

More profile about the speaker
Hamish Jolly | Speaker | TED.com
TEDxPerth

Hamish Jolly: A shark-deterrent wetsuit (and it's not what you think)

Hamish Jolly: Odstraszacz rekinów (to nie to, co myślicie)

Filmed:
2,723,690 views

Hamish Jolly pływa w oceanie w Australii i chciał mieć skafander piankowy, który uniemożliwiłby rekinowi pomylenie człowieka z potencjalnym obiadem. (Statystycznie rzadkie, jednak zdecydowanie coś, czemu warto zapobiegać). We współpracy z grupą naukowców, on i jego koledzy podeszli do tematu w innowacyjny sposób - nie klatka dla rekina, nie kostium z kolczugi, ale śliski strój, który wykorzystuje naszą wiedzę na temat wzorku rekina.
- Inventor, ocean swimmer
Hamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
ScientificNaukowych breakthroughprzełom,
0
1202
1509
Przełom naukowy,
00:14
the kinduprzejmy that can potentiallypotencjalnie savezapisać liveszyje,
1
2711
2613
który może ocalić życie wielu ludziom,
00:17
can sometimesczasami be lyingkłamstwo right out in the openotwarty
2
5324
2064
czasami jest tuż na wyciągnięcie ręki
00:19
for us to discoverodkryć,
3
7388
1562
i czeka na odkrycie,
00:20
in the evolvedewoluował, accumulatednagromadzony bodyciało
4
8950
2206
na przykład w zbiorze anegdot
00:23
of humanczłowiek anecdoteanegdota, for exampleprzykład,
5
11156
2592
lub w sprawdzonych adaptacjach,
00:25
or in the time-testedsprawdzone adaptationsadaptacje
6
13748
2026
00:27
that we observenależy przestrzegać in the naturalnaturalny worldświat around us.
7
15774
3462
które widzimy w środowisku naturalnym.
00:31
ScienceNauka startszaczyna się with observationobserwacja,
8
19236
2620
Nauka zaczyna się od obserwacji,
00:33
but the tricksztuczka is to identifyzidentyfikować the patternswzorce and signaturespodpisy
9
21856
3396
ale sztuka polega na tym,
aby rozpoznać wzory i schematy
00:37
that we mightmoc otherwisew przeciwnym razie dismissoddalenie
10
25252
1945
które łatwo odrzucić
00:39
as mythmit or coincidenceprzypadek,
11
27197
1867
jako mit czy przypadek.
00:41
isolateizolować them, and testtest them with scientificnaukowy rigorrygor.
12
29064
3853
Trzeba wyizolować je
i przetestować z naukową dokładnością,
00:44
And when we do, the resultswyniki will oftenczęsto surpriseniespodzianka.
13
32917
4058
a wtedy rezultat może nas zaskoczyć.
Zachodnia Australia zmaga się
ze specyficznym problemem:
00:48
WesternWestern AustraliaAustralia has had a particularszczególny problemproblem
14
36975
1880
00:50
with sharkrekin attacksataki over the last threetrzy yearslat,
15
38855
3215
rekiny atakują ludzi od trzech lat,
00:54
unfortunatelyNiestety and tragicallytragicznie culminatingzakończone
16
42070
2181
z tragiczną kulminacją
00:56
in fivepięć fatalfatalny sharkrekin attacksataki in a 10-month-miesiąc periodokres
17
44251
3080
5 śmiertelnych ataków w ciągu 10 miesięcy.
00:59
duringpodczas that time.
18
47331
1760
01:01
But WesternWestern AustraliaAustralia is not alonesam in this.
19
49091
2129
Zachodnia Australia nie jest wyjątkiem.
01:03
The incidentincydent of sharkrekin engagementszobowiązania on humansludzie
20
51220
2905
Przypadki rekinów atakujących ludzi
01:06
is escalatingeskalacji worldwidena calym swiecie.
21
54125
2344
zdarzają się na świecie coraz częściej.
01:08
And so it's not surprisingzaskakujący, perhapsmoże,
22
56469
1744
Trudno się dziwić,
01:10
that in JulyLipiec of this yearrok,
23
58213
1643
że w lipcu tego roku
01:11
SharkRekin AttackAtak MitigationŁagodzenia SystemsSystemy in collaborationwspółpraca
24
59856
2479
firma Shark Attack Mitigation Systems
we współpracy z Instytutem Morskim
Uniwersytetu Zachodniej Australii
01:14
with the UniversityUniwersytet of WesternWestern
AustraliaAustralia OceansOceany InstituteInstytut
25
62335
3064
01:17
madezrobiony an announcementogłoszenie whichktóry capturedschwytany the attentionUwaga
26
65399
2774
wydały oświadczenie, które zwróciło uwagę
01:20
of the worldwidena calym swiecie mediagłoska bezdźwięczna and of oceanocean usersużytkowników
27
68173
2236
mediów na całym świecie,
jak również miłośników oceanu.
01:22
worldwidena calym swiecie,
28
70409
1791
01:24
and that was around the developmentrozwój of technologytechnologia
29
72200
1731
Dotyczyło to nowej technologii
01:25
to mitigatezłagodzenia or reducezmniejszyć the riskryzyko of sharkrekin attackatak
30
73931
2641
zmniejszającej ryzyko ataku rekinów
01:28
basedna podstawie on the sciencenauka of what sharksrekiny can see.
31
76572
3148
dzięki wiedzy o tym, co rekiny widzą.
01:31
And I have for you todaydzisiaj
32
79720
1589
Mam dziś dla was
01:33
the storyfabuła of that journeypodróż,
33
81309
1867
historię tej podróży
01:35
but alsorównież the notionpojęcie that sciencenauka can be
34
83176
2340
oraz koncept, że nauka może być
równie świetnym tłumaczem, co wynalazcą.
01:37
as powerfulpotężny as a translatortłumacz
35
85516
2465
01:39
as it can be for inventionwynalazek.
36
87981
3359
01:43
When we beganrozpoczął się this processproces,
37
91340
1706
Kiedy zaczynaliśmy ten proces,
01:45
we were looking, it was about threetrzy yearslat agotemu,
38
93046
3182
jakieś 3 lata temu,
01:48
and we'dpoślubić just had the first two fatalfatalny sharkrekin attacksataki
39
96228
3422
zaraz po pierwszych dwóch
śmiertelnych atakach rekinów
01:51
in WesternWestern AustraliaAustralia,
40
99650
1771
w Zachodniej Australii,
01:53
and by chanceszansa, in a previouspoprzedni rolerola,
41
101421
2207
przez przypadek byłem właśnie
01:55
I happenedstało się to be havingmający dinnerobiad with HarryHarry ButlerButler.
42
103628
2923
na obiedzie z Harrym Butlerem,
01:58
Now HarryHarry ButlerButler, who mostwiększość AustraliansAustralijczycy
would know is a famoussławny naturalistprzyrodnik,
43
106551
3707
znanym australijskim przyrodnikiem,
02:02
had spentwydany a lot of time in the marineMarine environmentśrodowisko.
44
110258
2335
który spędził dużo czasu w morzu.
02:04
HarryHarry ButlerButler is a precursorprekursor, if you like,
45
112593
2106
Można więc powiedzieć,
02:06
to the latepóźno SteveSteve IrwinIrwin.
46
114699
1911
że jest poprzednikiem Steve'a Irwina.
02:08
When I askedspytał him about
47
116610
1311
Kiedy zapytałem go,
02:09
what the solutionrozwiązanie to the problemproblem mightmoc be,
48
117921
3298
jak zaradzić temu problemowi,
02:13
the answerodpowiedź was quitecałkiem surprisingzaskakujący.
49
121219
1512
odpowiedział mi dosyć zaskakująco.
02:14
He said, "Take a blackczarny wetsuitKombinezon,
50
122731
1875
Powiedział: "Obwiń czarny strój nurka
02:16
bandzespół muzyczny it in yellowżółty stripespaski like a bumblebeetrzmiel,
51
124606
2765
żółtymi paskami, jak u trzmiela,
02:19
and you'llTy będziesz be mimickingnaśladować the warningostrzeżenie systemssystemy
52
127371
2288
co imituje system obronny
charakterystyczny dla większości
gatunków morskich".
02:21
of mostwiększość marineMarine speciesgatunki."
53
129659
2309
02:23
I didn't think about that much at the time,
54
131968
1898
Wtedy nie myślałem o tym za dużo.
02:25
and it wasn'tnie było untilaż do the nextNastępny threetrzy
fatalfatalny sharkrekin attacksataki happenedstało się,
55
133866
3590
Dopiero po trzech kolejnych atakach
02:29
and it causedpowodowany me to think,
56
137456
1434
pomyślałem sobie,
02:30
maybe there's some meritZasługi to this ideapomysł.
57
138890
2131
że może jest w tym jakiś sens.
02:33
And I turnedobrócony to the websieć
58
141021
1465
Zacząłem szukać wskazówek w internecie
02:34
to see if there mightmoc be some clueswskazówki.
59
142486
2255
i okazało się, że internet jest pełen
02:36
And it turnsskręca out the websieć is awashzalany
60
144741
2277
02:39
with this sortsortować of evidencedowód that supportsobsługuje
61
147018
2396
przykładów popierających tę tezę.
02:41
this sortsortować of thinkingmyślący.
62
149414
1562
Z biologicznego punktu widzenia,
02:42
So biologicallybiologicznie, there are plentydużo of speciesgatunki
63
150976
1984
wiele gatunków ma specyficzne ubarwienie,
02:44
that displaypokaz bandingbanding or patternswzorce, warningostrzeżenie patternswzorce,
64
152960
2596
albo żeby kamuflować się w wodzie,
02:47
to eitherzarówno be crypticalcryptical in the waterwoda
65
155556
1702
02:49
or warnostrzec againstprzeciwko beingistota attackedzaatakowany,
66
157258
2584
albo żeby odstraszać ataki,
02:51
not the leastnajmniej of whichktóry is the pilotpilot fishryba
67
159842
2113
na przykład ryba pilot,
02:53
whichktóry spendswydaje a bigduży slabpłyty of its life
68
161955
2156
która przez większość życia
02:56
around the businessbiznes endkoniec of a sharkrekin.
69
164111
2279
kręci się przy rekinach.
02:58
On the humanczłowiek sidebok, WalterWalter StarckStarck, an oceanographeroceanograf,
70
166390
3091
Oceanograf Walter Strack
maluje swoją piankę od lat 70.,
03:01
has been paintingobraz his wetsuitKombinezon sinceod the 1970s,
71
169481
2862
a antropolog zauważyłby,
03:04
and anthropologicallyanthropologically,
72
172343
1622
03:05
PacificPacyfiku islandwyspa tribesplemiona paintednamalowany themselvessami in bandskołnierz sutanny i togi
73
173965
3630
że ludy wysp Oceanu Spokojnego
malują się w ceremoniach węża morskiego,
03:09
in a seamorze snakewąż ceremonyCeremonia
74
177595
1781
03:11
to wardOddział off the sharkrekin god.
75
179376
2594
aby odstraszyć boga rekinów.
O co tutaj chodzi?
03:13
So what's going on here?
76
181970
1442
03:15
Is this an ideapomysł lyingkłamstwo wideszeroki out in the openotwarty
77
183412
2878
Czy to ogólnie dostępny pomysł,
który trzeba przemyśleć i zdefiniować?
03:18
for us to considerrozważać and definedefiniować?
78
186290
3131
03:21
We know that sharksrekiny use a rangezasięg of sensorsczujniki
79
189421
4369
Wiemy, że rekiny używają licznych zmysłów,
03:25
when they engageangażować, particularlyszczególnie for attackatak,
80
193790
3372
zwłaszcza szykując się do ataku.
03:29
but the sightwidok sensorczujnik is the one that they use
81
197162
1960
Do zidentyfikowania ofiary
03:31
to identifyzidentyfikować the targetcel, and particularlyszczególnie
82
199122
1564
używają zmysłu wzroku,
03:32
in the last numbernumer of metersmetrów before the attackatak.
83
200686
3734
szczególnie na ostatnich
metrach przed atakiem.
03:36
It makesczyni sensesens to payzapłacić attentionUwaga
to the biologicalbiologiczny anecdoteanegdota
84
204420
2958
Warto przyjrzeć się
tej biologicznej anegdocie,
03:39
because that's time-testedsprawdzone evolutionewolucja
85
207378
1852
ponieważ jest to ewolucja
03:41
over manywiele millenniatysiąclecia.
86
209230
2473
przetestowana przez tysiąclecia.
03:43
But isn't humanczłowiek anecdoteanegdota alsorównież an evolutionewolucja of sortssortuje,
87
211703
3477
Ale czy nasza wiedza
też nie jest przykładem ewolucji,
03:47
the ideapomysł that there's a kerneljądra of truthprawda
88
215180
1731
ziarnkiem prawdy,
03:48
thought to be importantważny,
89
216911
1592
któremu przypisywano wagę
03:50
passedminęło down from generationgeneracja to generationgeneracja,
90
218503
3285
i przekazywano z pokolenia na pokolenie,
03:53
so that it actuallytak właściwie endskończy się up shapingkształtowanie humanczłowiek behaviorzachowanie?
91
221788
3315
kształtując nasze zachowanie?
03:57
I wanted to testtest this ideapomysł.
92
225103
1660
Chciałem wypróbować tę tezę,
03:58
I wanted to put some sciencenauka
93
226763
1218
połączyć naukę z tymi anegdotami,
03:59
to this anecdotalniepotwierdzone evidencedowód,
94
227981
2336
04:02
because if sciencenauka could supportwsparcie this conceptpojęcie,
95
230317
1956
bo jeśli nauka je podtrzyma,
04:04
then we mightmoc have at leastnajmniej partczęść of the solutionrozwiązanie
96
232273
2095
to przynajmniej częściowe rozwiązanie
04:06
to sharkrekin attackatak right underpod our very nosenos.
97
234368
3058
problemu ataków zobaczymy jak na dłoni.
04:09
To do that, I neededpotrzebne some expertseksperci
98
237426
1795
W tym celu potrzebni mi byli eksperci
04:11
in sharkrekin visionwizja and sharkrekin neurologyneurologia,
99
239221
1853
z zakresu wzroku i neurologii rekina.
04:13
and a worldwidena calym swiecie searchszukanie, again,
100
241074
1809
Światowe poszukiwania wskazały
04:14
led to the UniversityUniwersytet of W.A.
101
242883
1439
na Uniwersytet Zachodniej Australii,
04:16
on the doorstepdrzwi here, with the OceansOceany InstituteInstytut.
102
244322
2403
Instytut Oceanologii.
04:18
And professorprofesor NathanNathan HartHart and his teamzespół
103
246725
2597
Profesor Nathan Hart z zespołem
04:21
had just writtenpisemny a paperpapier whichktóry tellsmówi us,
104
249322
2660
opublikowali pracę potwierdzającą,
że rekiny widzą w czarno-białych barwach
04:23
confirmspotwierdza that predatorydrapieżne sharksrekiny see
105
251982
2352
04:26
in blackczarny and whitebiały, or grayscaleSkala szarości.
106
254334
2863
lub w odcieniach szarości.
Zadzwoniłem do Nathana
04:29
So I callednazywa up NathanNathan,
107
257197
1803
i nieśmiało zapytałem,
04:31
a little bitkawałek sheepishlynieśmiało, actuallytak właściwie, about this ideapomysł
108
259000
1866
04:32
that maybe we could use these patternswzorce and shapeskształty
109
260866
1881
czy można wykorzystać te wzory i kształty
04:34
to produceprodukować a wetsuitKombinezon to try and
mitigatezłagodzenia the riskryzyko of sharkrekin attackatak,
110
262747
3506
do produkcji pianki,
która obniży ryzyko ataku rekinów.
04:38
and fortunatelyna szczęście, he thought that was a good ideapomysł.
111
266253
2172
Na szczęście pomysł mu się spodobał.
04:40
So what ensuedmilczenie is a collaborativewspółpracujący bitkawałek of researchBadania
112
268425
2462
Zaowocowało to współpracą badawczą
04:42
supportedutrzymany by the WestWest AustralianAustralijski StatePaństwa GovernmentRząd.
113
270887
2624
pod patronatem rządu Wschodniej Australii.
04:45
And we did threetrzy keyklawisz things.
114
273511
2559
Dokonaliśmy trzech kluczowych rzeczy.
04:48
The first is that we mappedmapowane the characteristicscechy,
115
276070
2720
Po pierwsze, dokonaliśmy pomiarów
04:50
the physicalfizyczny characteristicscechy of the eyesoczy
116
278790
2020
cech fizycznych oczu
04:52
of the threetrzy mainGłówny predatorydrapieżne sharksrekiny,
117
280810
1938
trzech głównych rekinów-drapieżników:
04:54
so the great whitebiały, tigerTygrys and bullbyk sharkrekin.
118
282748
3718
żarłacza białego,
tygrysiego i tępogłowego.
04:58
We did that geneticallygenetycznie
119
286466
1554
Dokonaliśmy pomiarów genetycznych
05:00
and we did that anatomicallyanatomicznie.
120
288020
2900
i anatomicznych.
Za pomocą komputerowego modelu
05:02
The nextNastępny thing we did was to understandzrozumieć,
121
290920
1842
05:04
usingza pomocą complexzłożony computerkomputer modelingmodelowanie,
122
292762
1435
udało nam się zrozumieć,
05:06
what that eyeoko can see
123
294197
2054
co widzi oko na rożnych głębokościach,
05:08
at differentróżne depthsgłębokości, distancesodległości,
124
296251
1769
z różnych odległości,
05:10
lightlekki conditionswarunki, and waterwoda clarityprzejrzystość in the oceanocean.
125
298020
4241
w różnym świetle
i w różnej klarowności wody.
05:14
And from there, we were ablezdolny to pinpointsprecyzować
126
302261
1190
Dzięki temu ustaliliśmy
dwie kluczowe cechy:
05:15
two keyklawisz characteristicscechy:
127
303451
1800
05:17
what patternswzorce and shapeskształty would presentteraźniejszość the wearerdla noszącego
128
305251
3033
jakie wzory i kształty
ułatwiłyby pływakowi
05:20
as hiddenukryty or hardciężko to make out in the waterwoda, cryptictajemnicze,
129
308284
3232
ukrycie się lub kamuflaż
05:23
and what patternswzorce and shapeskształty mightmoc providezapewniać
130
311516
1496
oraz jakie kształty i kolory
05:25
the greatestnajwiększy contrastkontrast but providezapewniać the greatestnajwiększy
131
313012
2921
dadzą największy kontrast,
przy jednoczesnym załamaniu sylwetki
05:27
breakuprozstanie of profileprofil użytkownika
132
315933
1457
05:29
so that that personosoba wasn'tnie było confusedzmieszany for sharkrekin preyzdobycz
133
317390
3644
żeby pływak nie przypominał ofiar rekina
05:33
or sharkrekin foodjedzenie.
134
321034
2353
czy jedzenia.
05:35
The nextNastępny thing we neededpotrzebne to do was to convertkonwertować this
135
323387
2192
Następnym zadaniem była produkcja pianki,
05:37
into wetsuitsKombinezony that people mightmoc actuallytak właściwie wearmieć na sobie,
136
325579
2749
którą dałoby się nosić.
05:40
and to that endkoniec, I invitedzaproszony RayRay SmithSmith,
137
328328
2622
W tym celu zaprosiłem Raya Smitha
05:42
a surferSurfer, industrialprzemysłowy designerprojektant, wetsuitKombinezon designerprojektant,
138
330950
3230
surfera, projektanta przemysłowego
i projektanta pianek,
05:46
and in factfakt the guy that designedzaprojektowany
the originaloryginalny QuiksilverQUIKSILVER logologo,
139
334180
2362
projektanta logo marki Quiksilver,
05:48
to come over and sitsiedzieć with the sciencenauka teamzespół
140
336542
2285
aby z naszą naukową grupą
05:50
and interpretzinterpretować that sciencenauka
141
338827
3596
przeniósł naukę na estetyczny strój,
05:54
into aestheticestetyczny wetsuitsKombinezony that
people mightmoc actuallytak właściwie wearmieć na sobie.
142
342423
3142
który ludzie mogliby założyć.
05:57
And here'soto jest an exampleprzykład of one of the first drawingsrysunki.
143
345565
2456
A oto jeden z jego pierwszych szkiców.
06:00
So this is what I call a "don't eatjeść me" wetsuitKombinezon.
144
348021
3004
To pianka "nie jedz mnie".
06:03
So this takes that bandingbanding ideapomysł,
145
351025
4269
Tutaj zastosowanie znajdują paski.
06:07
takes that bandingbanding ideapomysł, it's highlywysoko visiblewidoczny,
146
355294
2586
Jest to bardzo widoczne
06:09
provideszapewnia a highlywysoko disruptiveniszczący profileprofil użytkownika,
147
357880
2005
i taka sylwetka dekoncentruje drapieżnika,
06:11
and is intendedzamierzony to preventzapobiec the sharkrekin
148
359885
1827
dzięki czemu rekin
06:13
from consideringbiorąc pod uwagę that you would be ordinaryzwykły foodjedzenie,
149
361712
2668
nie bierze cię za potencjalny obiad.
06:16
and potentiallypotencjalnie even createStwórz confusionzamieszanie for the sharkrekin.
150
364380
3346
Być może nawet robi mu
pewien mętlik w głowie.
06:19
And this one'sswoje configuredskonfigurowany to go with a surfboarddeska surfingowa.
151
367726
3775
Jest zaprojektowany tak,
aby współgrać z deską.
06:23
You can see that darkciemny, opaquenieprzezroczysty panelpłyta on the frontz przodu,
152
371501
2613
Widzicie ciemną część na przodzie,
06:26
and it's particularlyszczególnie better for the surfacepowierzchnia,
153
374114
2727
to jest szczególnie dobre na powierzchni,
06:28
where beingistota backlitpodświetlany and providingże a silhouettesylwetka
154
376841
2848
gdy problemem jest podświetlenie
i zarys sylwetki.
06:31
is problematicproblematyczny.
155
379689
1612
06:33
SecondDrugi iterationiteracji is the cryptictajemnicze wetsuitKombinezon,
156
381301
2908
Kolejną innowacją jest "zagadkowa pianka",
06:36
or the one whichktóry attemptspróbowanie to hideukryć the wearerdla noszącego
157
384209
1611
która ma ukryć pływaka
06:37
in the waterwoda columnkolumna.
158
385820
1490
w masie wody.
Strój posiada trzy części
06:39
There are threetrzy panelspanele on this suitgarnitur,
159
387310
1690
i w każdych warunkach
06:41
and in any givendany conditionswarunki,
160
389000
1624
jeden lub więcej z nich
06:42
one or more of those panelspanele
161
390624
1355
06:43
will matchmecz the reflectiveodblaskowy spectraSpectra of the waterwoda
162
391979
2590
dopasuje się do refleksów wodnych,
06:46
so as to disappearznikać fullycałkowicie or partiallyczęściowo,
163
394569
2599
przez co prawie przestaje być widoczny,
zostawiając ostatnią część
06:49
leavingodejście the last panelpłyta or panelspanele
164
397168
2192
i tworząc w wodzie zaburzoną sylwetkę.
06:51
to createStwórz a disruptiveniszczący profileprofil użytkownika in the waterwoda columnkolumna.
165
399360
2887
Ten model nadaje się
zwłaszcza do nurkowania
06:54
And this one'sswoje particularlyszczególnie well-suiteddoskonale nadaje się
166
402247
2165
06:56
to the divenurkować configurationKonfiguracja,
167
404412
2447
na większych głębokościach.
06:58
so when you're deepergłębiej underpod the waterwoda.
168
406859
3068
Wiedzieliśmy, że mamy do czynienia
07:01
So we knewwiedziałem that we had
169
409927
1710
07:03
some really solidsolidny sciencenauka here.
170
411637
1770
z konkretną nauką.
07:05
We knewwiedziałem, if you wanted to standstoisko out,
171
413407
1626
Wiedzieliśmy, że aby się wyróżnić,
07:07
you neededpotrzebne to look stripyprążkowana,
172
415033
1172
trzeba mieć paski,
07:08
and we knewwiedziałem if you wanted to be cryptictajemnicze,
173
416205
1424
a żeby się rozmyć,
07:09
you neededpotrzebne to look like this.
174
417629
1552
trzeba wyglądać tak.
07:11
But the acidkwas testtest is always going to be,
175
419181
1826
Ale sprawdzianem
będzie reakcja rekina
07:13
how would sharksrekiny really behavezachować się
176
421007
1332
07:14
in the contextkontekst of these patternswzorce and shapeskształty.
177
422339
2731
na wzory i kształty.
07:17
And testingtestowanie to simulatesymulować a personosoba in a wetsuitKombinezon
178
425070
3311
Symulowanie człowieka w piance
07:20
in the waterwoda with a predatorydrapieżne sharkrekin
179
428381
1548
w wodzie z rekinem
w naturalnym środowisku
07:21
in a naturalnaturalny environmentśrodowisko
180
429929
1366
07:23
is actuallytak właściwie a lot hardertrudniejsze than you mightmoc think.
181
431295
1952
jest o wiele trudniejsze, niż się wydaje.
07:25
(LaughterŚmiech)
182
433247
3351
(Śmiech)
07:28
So we have to baitprzynęta the rigtakielunek,
183
436598
2566
Trzeba zarzucić przynętę,
07:31
because we need to get the statisticalstatystyczny numbernumer
184
439164
1544
żeby uzyskać statystycznie znaczącą
07:32
of samplespróbki throughprzez to get the scientificnaukowy evidencedowód,
185
440708
3024
liczbę naukowych dowodów,
07:35
and by baitingprzynęty the rigtakielunek,
186
443732
789
a w ten sposób
07:36
we're obviouslyoczywiście changingwymiana pieniędzy sharkrekin behaviorzachowanie.
187
444521
2229
manipulujemy zachowaniem rekina.
07:38
We can't put humansludzie in the waterwoda.
188
446750
1817
Nie możemy w eksperymencie użyć człowieka.
07:40
We're ethicallyetycznie precludedwykluczone from even usingza pomocą
189
448567
2886
Etycznie nie wolno nam nawet użyć
07:43
humanoidHumanoid shapeskształty and baitingprzynęty them up in the waterwoda.
190
451453
2647
ludzkich sylwetek owiniętych paskami.
Rozpoczęliśmy testy
07:46
But neverthelessNiemniej jednak, we startedRozpoczęty the testingtestowanie processproces
191
454100
2272
07:48
in JanuaryStycznia of this yearrok,
192
456372
1848
w styczniu tego roku.
07:50
initiallypoczątkowo with tigerTygrys sharksrekiny
193
458220
1136
Początkowo z rekinami tyrysimi
07:51
and subsequentlynastępnie with great whitebiały sharksrekiny.
194
459356
3339
następnie z żarłaczami białymi.
07:54
The way we did that
195
462695
1435
Zrobiliśmy to za pomocą
07:56
was to get a perforatedperforowane drumbęben whichktóry is fullpełny of baitprzynęta,
196
464130
4755
podziurkowanego bębna pełnego przynęt,
08:00
wrapowinąć it in a neopreneNeopren skinskóra,
197
468885
1896
owinętego neoprenem
08:02
and then runbiegać two stereostereofoniczny underwaterPodwodny cameraskamery
198
470781
2563
oraz dwóch kamer podwodnych
08:05
to watch how the sharkrekin
actuallytak właściwie engagesangażuje się with that rigtakielunek.
199
473344
3349
do obserwowania reakcji rekina
wobec tej instalacji.
08:08
And because we use stereostereofoniczny,
200
476693
1688
Dzięki systemowi stereo
mogliśmy zebrać wszystkie statystki:
08:10
we can capturezdobyć all the statisticsStatystyka
on how bigduży the sharkrekin is,
201
478381
2792
rozmiar rekina, kąt, pod którym nadpływa,
08:13
what anglekąt it comespochodzi in at, how quicklyszybko it leavesodchodzi,
202
481173
2256
jak szybko odpływa, jego zachowanie.
08:15
and what its behaviorzachowanie is
203
483429
1856
08:17
in an empiricalempiryczne ratherraczej than a subjectivesubiektywny way.
204
485285
3206
To dane empiryczne a nie subiektywne.
08:20
Because we neededpotrzebne to
preservezachować the scientificnaukowy methodmetoda,
205
488491
2488
Aby zachować naukowy
charakter doświadczenia
08:22
we ranpobiegł a controlkontrola rigtakielunek
206
490979
1698
mieliśmy też kontrolną przynętę,
08:24
whichktóry was a blackczarny neopreneNeopren rigtakielunek
207
492677
3712
pokrytą czarnym neoprenem,
jak normalne pianki,
08:28
just like a normalnormalna blackczarny wetsuitKombinezon
208
496389
1809
żeby móc ją porównać do tak zwanej
08:30
againstprzeciwko the, what we call,
209
498198
1479
08:31
SAMSSAMS technologytechnologia rigtakielunek.
210
499677
2128
technologicznej przynęty SAMS.
08:33
And the resultswyniki were not just excitingekscytujący,
211
501805
2728
Wyniki były nie tylko ekscytujące,
08:36
but very encouragingzachęcający,
212
504533
1438
ale bardzo zachęcające.
08:37
and todaydzisiaj I would like to just give you a snapshotmigawka
213
505971
2548
Dziś przestawię urywki
08:40
of two of those engagementszobowiązania.
214
508519
3662
takich dwóch spotkań.
08:44
So here we'vemamy got a four-metercztery metry tigerTygrys sharkrekin
215
512181
2120
Oto 4-metrowy rekin tygrysi,
08:46
engagingujmujący the blackczarny controlkontrola rigtakielunek,
216
514301
3087
zainteresowany przynętą kontrolną,
który napotkał półtorej minuty wcześniej.
08:49
whichktóry it had encounterednapotkał about
217
517388
1341
08:50
a minutechwila and a halfpół before.
218
518729
3960
09:11
Now that exactdokładny samepodobnie sharkrekin had engagedzaręczony,
219
539780
2430
Tutaj ten sam rekin
09:14
or encounterednapotkał this SAMSSAMS rigtakielunek,
220
542210
1830
napotkał przynętę SAMS
09:16
whichktóry is the EludeWymykają SAMSSAMS rigtakielunek,
221
544040
1612
typu Elude,
09:17
about eightosiem minutesminuty before,
222
545652
1179
jakieś osiem minut wcześniej.
09:18
and spentwydany sixsześć minutesminuty circlingkrąży it, huntingpolowanie for it,
223
546831
3143
i przez 6 minut pływał dookoła,
próbując zapolować na coś,
09:21
looking for what it could
smellzapach and sensesens but not see,
224
549974
2805
co zwęszył i wyczuwał,
ale nie mógł zobaczyć,
09:24
and this was the finalfinał engagementzaręczynowy.
225
552779
2472
Tu zbliżył się po raz ostatni.
09:29
Great whitebiały sharksrekiny are more
confidentpewni than the tigersTygrysy,
226
557734
2953
Żarłacze białe są bardziej
pewne siebie niż żarłacze tygrysie
09:32
and here you see great whitebiały sharkrekin
227
560687
2048
i oto właśnie żarłacz biały.
09:34
engagingujmujący a controlkontrola rigtakielunek,
228
562735
1407
W spotkaniu z panelem kontrolnym,
09:36
so a blackczarny neopreneNeopren wetsuitKombinezon,
229
564142
1833
czarną neoprenową pianką,
09:37
and going straightproste to the bottomDolny,
230
565975
1584
płynie do dołu,
potem wraca na górę
09:39
comingprzyjście up
231
567559
2551
09:42
and engagingujmujący.
232
570110
3037
i atakuje.
09:46
In contrastkontrast to the SAMSSAMS technologytechnologia rigtakielunek,
233
574257
2683
W przypadku panelu SAMS,
to model w paski,
09:48
this is the bandedŚwitezianka one,
234
576940
1469
09:50
where it's more tactiledotykowe,
235
578409
1941
rekin próbuje dotykać i badać,
09:52
it's more investigativeśledczych,
236
580350
1510
09:53
it's more apprehensivelękliwy,
237
581860
1634
jest bardziej płochliwty
09:55
and showsprzedstawia a reluctanceniechęć to come straightproste in and go.
238
583494
4005
i niechętnie podpływa.
10:08
(ApplauseAplauz)
239
596297
7303
(Brawa)
10:18
So, it's importantważny for us that all
the testingtestowanie is doneGotowe independentlyniezależnie,
240
606601
4276
Zależy nam na tym,
żeby badania przeprowadzano niezależnie.
10:22
and the UniversityUniwersytet of W.A. is doing the testingtestowanie.
241
610877
2318
Uniwersytet Zachodniej Australii
przeprowadza te testy.
10:25
It'llBędzie to be an ongoingtrwający processproces.
242
613195
1752
To potrwa.
10:26
It's subjectPrzedmiot to peerpar reviewrecenzja and subjectPrzedmiot to publicationopublikowanie.
243
614947
2409
Rezultaty zostaną zrecenzowane
naukowo i opublikowane.
10:29
It's so importantważny that this conceptpojęcie
244
617356
2343
To bardzo ważne,
żeby ten koncept przetestować naukowo.
10:31
is led with the sciencenauka.
245
619699
1798
10:33
From the perspectiveperspektywiczny of SharkRekin
AttackAtak MitigationŁagodzenia SystemsSystemy,
246
621497
2244
Shark Attack Mitigation Systems
to firma biotechnologiczna,
10:35
we're a biotechnologybiotechnologia licensingkoncesjonowanie companyfirma,
247
623741
2405
10:38
so we don't make wetsuitsKombinezony ourselvesmy sami.
248
626146
2287
więc sami nie produkujemy pianek.
10:40
We'llMy będziemy licenselicencja othersinni to do that.
249
628433
2280
Damy licencję komuś innemu,
ale myślałem, że was zainteresuje,
10:42
But I thought you mightmoc be interestedzainteresowany
250
630713
959
10:43
in seeingwidzenie what SAMSSAMS technologytechnologia lookswygląda like
251
631672
2001
jak wygląda technologia SAMS.
10:45
embeddedosadzone in a wetsuitKombinezon, and to that endkoniec,
252
633673
2999
wcielona w piankę.
W tym celu po raz pierwszy
na świecie, na żywo...
10:48
for the first time, liverelacja na żywo, worldwidena calym swiecie --
253
636672
3216
10:51
(LaughterŚmiech) —
254
639888
1974
(Śmiech)
10:53
I can showpokazać you what biologicalbiologiczny adaptationdostosowanie,
255
641862
2896
Pokażę, jak wygląda zastosowanie biologii,
10:56
sciencenauka and designprojekt lookswygląda like in realreal life.
256
644758
3527
nauki i designu do życia.
11:00
So I can welcomeWitamy SamSam, the surferSurfer,
257
648285
1897
Powitajmy Sama, surfera
11:02
from this sidebok. Where are you, SamSam?
258
650182
2708
z tej strony. Gdzie jesteś Sam?
(Brawa)
11:04
(ApplauseAplauz)
259
652890
1796
11:06
And EduardoEduardo.
260
654686
1670
i Eduardo
11:08
(ApplauseAplauz)
261
656356
1816
(Brawa)
11:10
CheersOkrzyki, mateMate.
262
658172
2694
Dzięki
dzięki.
11:12
CheersOkrzyki.
263
660866
2090
Dziękuję panom. (Brawa)
11:14
ThanksDzięki, gentlemenpanowie. (ApplauseAplauz)
264
662956
4964
11:21
So what have we doneGotowe here?
265
669656
1287
Co więc zrobiliśmy?
11:22
Well, to my mindumysł, ratherraczej than take a blankpusty sheetarkusz
266
670943
3017
Zamiast wziąć czystą kartkę
oraz naukę jako środek inwencji,
11:25
and use sciencenauka as a toolnarzędzie for inventionwynalazek,
267
673960
3320
11:29
we'vemamy paidpłatny attentionUwaga to the biologicalbiologiczny evidencedowód,
268
677280
2856
skupiliśmy się na dowodach biologicznych.
11:32
we'vemamy put importanceznaczenie to the
269
680136
1690
Przyłożyliśmy wagę do anegdot
11:33
humanczłowiek anecdotalniepotwierdzone evidencedowód,
270
681826
1710
11:35
and we'vemamy used sciencenauka as a toolnarzędzie
271
683536
3082
i użyliśmy nauki jako narzędzia
do jego przekształcenia czegoś,
11:38
for translationtłumaczenie,
272
686618
1403
co już istniało w coś,
11:40
translationtłumaczenie of something that was alreadyjuż there
273
688021
2227
co może przynieść
korzyść naszemu gatunkowi.
11:42
into something that we can
use for the benefitzasiłek of mankindludzkości.
274
690248
3571
11:45
And it strikesUderzenia me that this ideapomysł of sciencenauka
275
693819
1924
Uderza mnie to, że ten koncept nauki
11:47
as a toolnarzędzie for translationtłumaczenie ratherraczej than inventionwynalazek
276
695743
3056
jako narzędzia nie inwencji,
a właśnie transformacji,
11:50
is one that we can applyzastosować much more widelyszeroko than this
277
698799
2664
znajduje zastosowanie
znacznie częściej w poszukiwaniu inowacji.
11:53
in the pursuitpościg of innovationinnowacja.
278
701463
1947
11:55
After all, did the WrightWright brothersbracia
279
703410
2325
Czy bracia Wright
11:57
discoverodkryć mannedzałogowy flightlot,
280
705735
2052
odkryli lot załogowy?
11:59
or did they observenależy przestrzegać the biologicalbiologiczny factfakt of flightlot
281
707787
3189
Czy może zaobserwowali
biologiczny fakt latania
i przekształcili go za pomocą mechaniki,
12:02
and translateTłumaczyć that mechanicallymechanicznie, replicatereplika it
282
710976
3192
skopiowali go tak,
12:06
in a way that humansludzie could use?
283
714168
2517
żeby ludzie mogli z tego korzystać?
12:08
As for the humblepokorny wetsuitKombinezon,
284
716685
1534
Jeśli chodzi o skromną piankę do pływania,
12:10
who knowswie what oceanwearoceanwear will look like
285
718219
1941
to kto wie, jak ocean będzie wyglądał
12:12
in two years'lata time, in fivepięć years'lata time
286
720160
2951
za dwa czy pięć lat czy za pięćdziesiąt,
12:15
or in 50 years'lata time, but with this newNowy thinkingmyślący,
287
723111
3092
ale dzięki innowacyjnemu myśleniu
12:18
I'm guessingzgadywania there's a fairtargi chanceszansa
288
726203
1266
moim zdaniem jest szansa,
12:19
it won'tprzyzwyczajenie be pureczysty blackczarny.
289
727469
1721
że nie będzie to czarna otchłań.
12:21
Thank you.
290
729190
2169
Dziękuję.
12:23
(ApplauseAplauz)
291
731359
3911
(Brawa)
Translated by Julia Kapała
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hamish Jolly - Inventor, ocean swimmer
Hamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks.

Why you should listen

Hamish Jolly is an ocean swimmer and kitesurfer who's committed to creating sustainable businesses through innovation management, business development, business management, program management, investment analysis and finance. In 2006, Jolly was listed in Western Australian Business News' 40 Under 40 business leaders.

Formerly Director of Strategy and Ventures at BankWest, Jolly was responsible for group strategy and mergers and acquisitions. He is a qualified Chartered Accountant and  fulfils a number of Board positions including Botanic Gardens and Parks Authority Board of Management (Kings Park). He most recently consulted as the Chief Executive Officer of Greening Australia, Australia’s largest environmental not-for-profit organisation and formerly a Director of Ajilon, where he was part of the leadership team for one of the top-3 management and technology consulting firms in Western Australia.

More profile about the speaker
Hamish Jolly | Speaker | TED.com