TED2005
Edward Burtynsky: My wish: Manufactured landscapes and green education
Edward Burtynsky o wytworzonych krajobrazach
Filmed:
Readability: 3.5
1,287,199 views
Przyjmując nagrodę TED Prize w 2005 roku, fotograf Edward Burtynsky przedstawia swoje marzenie, aby jego fotografie - niesamowite krajobrazy, które dokumentują wpływ ludzkości na świat - pomogły przekonać miliony ludzi do uczestnictwa w globalnej dyskusji na temat zrównoważonego rozwoju.
Edward Burtynsky - Photographer
2005 TED Prize winner Edward Burtynsky has made it his life's work to document humanity's impact on the planet. His riveting photographs, as beautiful as they are horrifying, capture views of the Earth altered by mankind. Full bio
2005 TED Prize winner Edward Burtynsky has made it his life's work to document humanity's impact on the planet. His riveting photographs, as beautiful as they are horrifying, capture views of the Earth altered by mankind. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
Walk around for four months with three wishes,
0
1000
4000
Wystarczy pomyśleć przez cztery miesiące o trzech życzeniach,
00:29
and all the ideas will start to percolate up.
1
5000
2000
a rozmaite pomysły zaczną się klarować.
00:31
I think everybody should do it -- think that you've got three wishes.
2
7000
2000
Każdy powinien spróbować -- pomyśleć nad trzema życzeniami.
00:33
And what would you do? It's actually a great exercise
3
9000
2000
Co byście zrobili? To świetne ćwiczenie
00:35
to really drill down to the things that you feel are important,
4
11000
5000
zagłębić się w to, co uznajemy za ważne
00:40
and really reflect on the world around us.
5
16000
3000
i rozmyślać o otaczającym nas świecie.
00:43
And thinking that, can an individual actually do something,
6
19000
4000
Tak myśląc, czy jednostka może coś zdziałać
00:47
or come up with something,
7
23000
2000
albo wymyślić coś,
00:49
that may actually get some traction out there and make a difference?
8
25000
4000
co może się sprawdzić w świecie i się do czegoś przydać?
00:53
Inspired by nature -- that's the theme here.
9
29000
4000
Inspiracje z natury -- oto motyw przewodni.
00:57
And I think, quite frankly, that's where I started.
10
33000
5000
Szczerze mówiąc, to od tego właśnie zaczynałem.
01:02
I became very interested in the landscape as a Canadian.
11
38000
5000
Jako Kanadyjczyk bardzo zainteresowałem się krajobrazem.
01:07
We have this Great North. And there was a pretty small population,
12
43000
3000
Mamy wielką północ, bardzo słabo zaludnioną.
01:10
and my father was an avid outdoorsman.
13
46000
2000
Mój ojciec uwielbiał przyrodę,
01:12
So I really had a chance to experience that.
14
48000
3000
więc i ja miałem okazję obcować z naturą.
01:15
And I could never really understand exactly what it was, or how it was informing me.
15
51000
4000
Nigdy w pełni nie rozumiałem, jak to się działo, skąd czerpałem wiedzę,
01:19
But what I think it was telling me
16
55000
2000
ale sądzę, że natura dawała mi znać,
01:21
is that we are this transient thing that's happening,
17
57000
5000
że jesteśmy jedynie przemijającym bytem
01:26
and that the nature that you see out there -- the untouched shorelines,
18
62000
4000
i że natura, którą widzimy w świecie -- nietknięte linie brzegowe,
01:30
the untouched forest that I was able to see --
19
66000
3000
nienaruszone lasy, które mogłem zobaczyć --
01:33
really bring in a sense of that geological time,
20
69000
7000
dają odczuć upływ geologicznego czasu,
01:40
that this has gone on for a long time,
21
76000
2000
że to wszystko istnieje od bardzo dawna,
01:42
and we're experiencing it in a different way.
22
78000
3000
a my doświadczamy tego na swój sposób.
01:45
And that, to me, was a reference point that I think I needed to have
23
81000
6000
I sądzę, że dla mnie był to punkt odniesienia potrzebny
01:51
to be able to make the work that I did.
24
87000
2000
do wykonania mojej pracy.
01:53
And I did go out, and I did this picture of grasses coming through in the spring,
25
89000
5000
Wyszedłem kiedyś i zrobiłem to zdjęcie wiosennych traw wschodzących
01:58
along a roadside.
26
94000
2000
przy drodze.
02:00
This rebirth of grass. And then I went out for years
27
96000
3000
Odrodzenie trawy. A potem przez kolejne lata
02:03
trying to photograph the pristine landscape.
28
99000
3000
próbowałem uchwycić dziewicze krajobrazy.
02:06
But as a fine-art photographer I somehow felt
29
102000
3000
Zajmując się fotografią artystyczną
02:09
that it wouldn't catch on out there,
30
105000
2000
czułem jednak, że to nie zadziała,
02:11
that there would be a problem with trying to make this as a fine-art career.
31
107000
4000
że w ten sposób nie rozwinę swojej kariery artystycznej.
02:15
And I kept being sucked into this genre of the calendar picture,
32
111000
5000
Marnowałem czas na fotografię kalendarzową
02:20
or something of that nature, and I couldn't get away from it.
33
116000
2000
i tym podobne, od czego nie mogłem uciec.
02:22
So I started to think of, how can I rethink the landscape?
34
118000
4000
Zacząłem się zastanawiać, jak inaczej ująć krajobraz.
02:26
I decided to rethink the landscape
35
122000
2000
Postanowiłem spojrzeć na niego
02:28
as the landscape that we've transformed.
36
124000
3000
jako na krajobraz, który został przetworzony przez nas.
02:31
I had a bit of an epiphany being lost in Pennsylvania,
37
127000
2000
Miałem objawienie, gdy
02:33
and I took a left turn trying to get back to the highway.
38
129000
4000
szukając drogi w Pensylwanii skręciłem w lewo próbując wrócić na autostradę
02:37
And I ended up in a town called Frackville.
39
133000
2000
i trafiłem do miasteczka o nazwie Frackville.
02:39
I got out of the car, and I stood up,
40
135000
2000
Stanąłem obok samochodu
02:41
and it was a coal-mining town. I did a 360 turnaround,
41
137000
4000
i ujrzałem kopalniane miasto. Spojrzałem naokoło
02:45
and that became one of the most surreal landscapes I've ever seen.
42
141000
4000
i zobaczyłem najbardziej surrealistyczny krajobraz w moim życiu.
02:49
Totally transformed by man.
43
145000
3000
Całkowicie przekształcony przez człowieka.
02:52
And that got me to go out and look at mines like this,
44
148000
3000
Zacząłem rozglądać się za innymi kopalniami tego typu,
02:55
and go out and look at the largest industrial incursions
45
151000
3000
oglądałem największe przemysłowe ingerencje w krajobraz,
02:58
in the landscape that I could find.
46
154000
2000
jakie mogłem znaleźć.
03:00
And that became the baseline of what I was doing.
47
156000
3000
I to stało się podstawą moich działań
03:03
And it also became the theme that I felt that I could hold onto,
48
159000
5000
i motywem, na który mogłem przystać bez konieczności
03:08
and not have to re-invent myself --
49
164000
2000
ponownego wynajdywania własnej tożsamości.
03:10
that this theme was large enough to become a life's work,
50
166000
3000
Motywem tak ważnym, że stał się pracą mojego życia,
03:13
to become something that I could sink my teeth into
51
169000
4000
czymś, w co mogłem się zagłębić i zbadać,
03:17
and just research and find out where these industries are.
52
173000
4000
aby odnaleźć takie miejsca zdominowane przez przemysł.
03:21
And I think one of the things I also wanted to say in my thanks,
53
177000
3000
W moich podziękowaniach chciałem również wspomnieć o czymś,
03:24
which I kind of missed,
54
180000
2000
co dotychczas pominąłem.
03:26
was to thank all the corporations who helped me get in.
55
182000
3000
Chciałem podziękować korporacjom, które pomogły mi się dostać w te miejsca.
03:29
Because it took negotiation for almost every one of these photographs --
56
185000
4000
Prawie dla każdej fotografii potrzebne były negocjacje --
03:33
to get into that place to make those photographs,
57
189000
4000
by wejść na teren i robić zdjęcia.
03:37
and if it wasn't for those people letting me in
58
193000
3000
Gdyby nie ci ludzie, którzy mnie wpuścili,
03:40
at the heads of those corporations,
59
196000
2000
władze korporacji,
03:42
I would have never made this body of work.
60
198000
2000
to nigdy nie stworzyłbym tych prac.
03:44
So in that respect, to me, I'm not against the corporation.
61
200000
5000
W tym sensie więc nie jestem przeciw korporacjom.
03:49
I own a corporation. I work with them,
62
205000
3000
Sam jestem właścicielem jednej z nich, pracuję z nimi
03:52
and I feel that we all need them and they're important.
63
208000
3000
i myślę, że wszyscy ich potrzebujemy, że są ważne.
03:55
But I am also for sustainability.
64
211000
2000
Ale popieram też zrównoważony rozwój.
03:57
So there's this thing that is pulling me in both directions.
65
213000
3000
A więc z tego powodu jestem rozdarty.
04:00
And I'm not making an indictment towards what's happening here,
66
216000
4000
Nie osądzam przy tym tego, co się tu dzieje,
04:04
but it is a slow progression.
67
220000
2000
ale jest to powolna przemiana.
04:06
So I started thinking, well, we live in all these ages of man:
68
222000
3000
Zacząłem więc myśleć -- żyjemy w epokach ludzkości:
04:09
the Stone Age, and the Iron Age, and the Copper Age.
69
225000
4000
epoce kamienia łupanego, epoce żelaza, epoce brązu.
04:13
And these ages of man are still at work today.
70
229000
4000
Te epoki są nadal obecne w dzisiejszym świecie,
04:17
But we've become totally disconnected from them.
71
233000
2000
ale całkowicie się od nich odłączyliśmy.
04:19
There's something that we're not seeing there.
72
235000
3000
Jest coś czego nie zauważamy.
04:22
And it's a scary thing as well. Because when we start looking
73
238000
4000
Jest to dośc zatrważające. Gdy spojrzymy
04:26
at the collective appetite for our lifestyles,
74
242000
3000
na zbiorowy apetyt na nowoczesny styl życia
04:29
and what we're doing to that landscape --
75
245000
3000
i na to, co robimy z krajobrazem --
04:32
that, to me, is something that is a very sobering moment for me to contemplate.
76
248000
6000
to dochodzimy do bardzo trzeźwiących wniosków.
04:38
And through my photographs,
77
254000
2000
Poprzez moje fotografie
04:40
I'm hoping to be able to engage the audiences of my work,
78
256000
6000
staram się zachęcić publiczność do przemyśleń,
04:46
and to come up to it and not immediately be rejected by the image.
79
262000
3000
aby ludzi nie zniechęcało to, na co patrzą.
04:49
Not to say, "Oh my God, what is it?" but to be challenged by it --
80
265000
3000
By nie mówili: "O Boże, co to jest?", ale zechcieli pomyśleć.
04:52
to say, "Wow, this is beautiful," on one level,
81
268000
2000
Powiedzieć: "Z jednej strony
04:54
but on the other level, "This is scary. I shouldn't be enjoying it."
82
270000
4000
to jest piękne, ale z drugiej strony -- przerażające. To nie powinno mnie zachwycać"
04:58
Like a forbidden pleasure. And it's that forbidden pleasure
83
274000
3000
Jak zakazany owoc. I to właśnie ten rodzaj przyjemności
05:01
that I think is what resonates out there,
84
277000
2000
wywołuje reakcję u ludzi
05:03
and it gets people to look at these things,
85
279000
2000
i skłania ich do patrzenia na to,
05:05
and it gets people to enter it. And it also, in a way, defines kind of what I feel, too --
86
281000
7000
do wejścia w te miejsca. Określa to w pewien sposób i moje odczucia.
05:12
that I'm drawn to have a good life.
87
288000
3000
Pociąga mnie wizja dobrego życia.
05:15
I want a house, and I want a car.
88
291000
2000
Chcę mieć dom i samochód.
05:17
But there's this consequence out there.
89
293000
2000
Ale gdzieś tam jest tego konsekwencja.
05:19
And how do I begin to have that attraction, repulsion?
90
295000
3000
Czy stąd się bierze to przyciąganie - odpychanie?
05:22
It's even in my own conscience I'm having it,
91
298000
3000
Odczuwam to nawet w moim sumieniu
05:25
and here in my work, I'm trying to build that same toggle.
92
301000
4000
i w moich pracach staram się tworzyć tę samą huśtawkę nastroju.
05:29
These things that I photographed -- this tire pile here
93
305000
3000
Rzeczy, które fotografuję -- jak ten stos opon,
05:32
had 45 million tires in it. It was the largest one.
94
308000
3000
który składa się z 45 milionów sztuk -- ten był największy.
05:35
It was only about an hour-and-a-half away from me, and it caught fire
95
311000
3000
To jest półtorej godziny drogi ode mnie. Stos zapalił się
05:38
about four years ago. It's around Westley, California, around Modesto.
96
314000
4000
cztery lata temu. Obok Westley w Kalifornii, niedaleko Modesto.
05:42
And I decided to start looking at something that, to me, had --
97
318000
4000
I wtedy zacząłem dostrzegać coś, co moim zdaniem miało --
05:46
if the earlier work of looking at the landscape
98
322000
2000
o ile wcześniejsze prace zajmujace się krajobrazem
05:48
had a sense of lament to what we were doing to nature,
99
324000
3000
miały w sobie coś z lamentowania nad tym, co robimy naturze,
05:51
in the recycling work that you're seeing here
100
327000
3000
to w pracach o recyklingu, które tu pokazuję,
05:54
was starting to point to a direction. To me, it was our redemption.
101
330000
4000
zacząłem odnajdywać nowy kierunek. Jest nim nasze ocalenie.
05:58
That in the recycling work that I was doing,
102
334000
2000
W mojej pracy na temat recyklingu
06:00
I'm looking for a practice, a human activity that is sustainable.
103
336000
7000
szukam praktyki -- ludzkich działań, które są zrównoważone.
06:07
That if we keep putting things, through industrial and urban existence,
104
343000
5000
Jeśli będziemy oddawać rzeczy, po wykorzystaniu ich w miastach i przemyśle,
06:12
back into the system --
105
348000
2000
z powrotem do systemu --
06:14
if we keep doing that -- we can continue on.
106
350000
3000
gdy będziemy to dalej robić -- to damy radę przetrwać.
06:17
Of course, listening at the conference,
107
353000
2000
Oczywiście, z tej konferencji wiemy,
06:19
there's many, many things that are coming. Bio-mimicry,
108
355000
3000
o wielu rzeczach, które nadchodzą. Bionika
06:22
and there's many other things that are coming on stream --
109
358000
2000
i wiele innych nadchodzących innowacji,
06:24
nanotechnology that may also prevent us from having
110
360000
5000
jak nanotochnologia, które zapobiegną konieczności
06:29
to go into that landscape and tear it apart.
111
365000
3000
szkodliwej ingerencji w kolejne krajobrazy.
06:32
And we all look forward to those things.
112
368000
2000
Patrzymy z nadzieją na ich nadejście.
06:34
But in the meantime, these things are scaling up.
113
370000
2000
Tymczasem te zjawiska się nasilają.
06:36
These things are continuing to happen.
114
372000
2000
Cały czas postępują.
06:38
What you're looking at here -- I went to Bangladesh,
115
374000
3000
Widzicie teraz Bangladesz -
06:41
so I started to move away from North America;
116
377000
3000
zacząłem oddalać się od Ameryki Północnej.
06:44
I started to look at our world globally.
117
380000
2000
Zacząłem patrzeć na świat globalnie.
06:46
These images of Bangladesh
118
382000
2000
Te zdjęcia z Bangladeszu
06:48
came out of a radio program I was listening to.
119
384000
3000
powstały po tym, jak usłyszałem w radio
06:51
They were talking about Exxon Valdez,
120
387000
3000
rozmowę na temat Exxon Valdez.
06:54
and that there was going to be a glut of oil tankers
121
390000
2000
Zbliżał się wysyp nadmiarowych tankowców
06:56
because of the insurance industries.
122
392000
2000
wywołany przez przemysł ubezpieczeniowy.
06:58
And that those oil tankers needed to be decommissioned,
123
394000
2000
Tankowce musiały być wycofane z użytku,
07:00
and 2004 was going to be the pinnacle.
124
396000
2000
a rok 2004 miał być szczytowym momentem.
07:02
And I thought, "My God, wouldn't that be something?"
125
398000
2000
Pomyślałem wtedy: "To by było coś!"
07:04
To see the largest vessels of man being deconstructed by hand,
126
400000
4000
Zobaczyć największe statki rozbierane ręcznie
07:08
literally, in third-world countries.
127
404000
2000
w krajach trzeciego świata.
07:10
So originally I was going to go to India.
128
406000
2000
Na początku zamierzałem jechać do Indii.
07:12
And I was shut out of India because of a Greenpeace situation there,
129
408000
3000
Ale nie wpuszczono mnie z powodu problemu z Greenpeace w Indiach.
07:15
and then I was able to get into Bangladesh,
130
411000
2000
Wtedy udało mi się dostać do Bangladeszu.
07:17
and saw for the first time a third world, a view of it,
131
413000
5000
I po raz pierwszy zobaczyłem trzeci świat,
07:22
that I had never actually thought was possible.
132
418000
4000
i coś, o czym sądziłem, że jest niemożliwe.
07:26
130 million people living in an area the size of Wisconsin --
133
422000
3000
130 milionów ludzi żyjących na obszarze wielkości połowy Polski.
07:29
people everywhere -- the pollution was intense,
134
425000
3000
Wszędzie ludzie, wysokie zanieczyszczenie
07:32
and the working conditions were horrible.
135
428000
3000
i fatalne warunki pracy.
07:35
Here you're looking at some oil fields in California,
136
431000
2000
Patrzycie teraz na pola naftowe w Kalifornii,
07:37
some of the biggest oil fields. And again, I started to think that --
137
433000
5000
jedne z największych pól naftowych. Znów zacząłem myśleć -
07:42
there was another epiphany --
138
438000
3000
raz jeszcze doznałem olśnienia -
07:45
that the whole world I was living in was
139
441000
2000
że cały świat, w którym żyję, został stworzony
07:47
a result of having plentiful oil.
140
443000
3000
dzięki bogatym złożom ropy naftowej.
07:50
And that, to me, was again something that I started building on,
141
446000
4000
Na tym temacie oparłem kolejne prace
07:54
and I continued to build on.
142
450000
2000
i zajmowałem się tym w dalszym ciągu.
07:56
So this is a series I'm hoping to have ready
143
452000
4000
Jest to seria, którą mam nadzieję skończyć
08:00
in about two or three years,
144
456000
2000
za jakieś dwa do trzech lat.
08:02
under the heading of "The Oil Party."
145
458000
2000
Seria o tytule "The Oil Party".
08:04
Because I think everything that we're involved in --
146
460000
2000
Sądzę, że wszystko wokół nas -
08:06
our clothing, our cars, our roads, and everything -- are directly a result.
147
462000
4000
ubrania, samochody, drogi - wszystko jest efektem obfitości ropy.
08:10
I'm going to move to some pictures of China.
148
466000
5000
Przejdę teraz do zdjęć z Chin.
08:15
And for me China -- I started photographing it four years ago,
149
471000
3000
Chiny zacząłem fotografować 4 lata temu
08:18
and China truly is a question of sustainability in my mind,
150
474000
3000
i dla mnie to jest głównie kwestia zrównoważonego rozwóju.
08:21
not to mention that China, as well,
151
477000
3000
Chiny poza tym mają duży wpływ
08:24
has a great effect on the industries that I grew up around.
152
480000
3000
na gałęzi przemysłu wokół których dorastałem.
08:27
I came out of a blue-collar town,
153
483000
2000
Wywodzę się z miasta pracowników fizycznych -
08:29
a GM town, and my father worked at GM,
154
485000
3000
miasta General Motors - mój ojciec pracował dla GM.
08:32
so I was very familiar with that kind of industry
155
488000
4000
Ten rodzaj przemysłu był mi więc znany.
08:36
and that also informed my work. But you know,
156
492000
5000
Miało to wpływ również na moje prace, ale zobaczyć
08:41
to see China and the scale at which it's evolving, is quite something.
157
497000
6000
Chiny i skalę do jakiej to się rozrosło - to niesamowite.
08:47
So what you see here is the Three Gorges Dam,
158
503000
3000
Widzicie tutaj Zaporę Trzech Przełomów -
08:50
and this is the largest dam by 50 percent ever attempted by man.
159
506000
5000
o połowę większą od jakiejkolwiek wcześniej zbudowanej zapory.
08:55
Most of the engineers around the world left the project
160
511000
4000
Większość inżynierów z całego świata porzuciło ten projekt
08:59
because they said, "It's just too big."
161
515000
2000
uznając go za zbyt duży.
09:01
In fact, when it did actually fill with water a year and a half ago,
162
517000
4000
Gdy wypełniano wąwóz wodą półtora roku temu,
09:05
they were able to measure a wobble within the earth as it was spinning.
163
521000
3000
to udało im się zmierzyć zaburzenia w ruchu obrotowym ziemi.
09:08
It took fifteen days to fill it.
164
524000
2000
Napełnianie trwało 15 dni
09:10
So this created a reservoir 600 kilometers long,
165
526000
5000
i utworzono zbiornik długi na 600 kilometrów -
09:15
one of the largest reservoirs ever created.
166
531000
2000
jeden z największych kiedykolwiek zbudowanych.
09:17
And what was also one of the bigger projects around that
167
533000
5000
Jednym z większych projektów z tym związanych
09:22
was moving 13 full-size cities up out of the reservoir,
168
538000
4000
było przeniesienie 13 dużych miast poza obszar zbiornika
09:26
and flattening all the buildings so they could make way for the ships.
169
542000
3000
i zburzenie porzuconych budynków, żeby nie zagrażały statkom.
09:29
This is a "before and after." So that was before.
170
545000
4000
Tutaj widzimy 'przed' i 'po'. Najpierw było tak,
09:33
And this is like 10 weeks later, demolished by hand.
171
549000
3000
a 10 tygodni później już tak, po ręcznych wyburzeniach.
09:36
I think 11 of the buildings they used dynamite,
172
552000
2000
Chyba 11 budynków zburzono dynamitem,
09:38
everything else was by hand. That was 10 weeks later.
173
554000
2000
wszystkie inne rękoma - 10 tygodni później.
09:40
And this gives you an idea.
174
556000
2000
To daje obraz sytuacji.
09:42
And it was all the people who lived in those homes,
175
558000
3000
Ci wszyscy ludzie, dotychczas żyjący w tych domach
09:45
were the ones that were actually taking it apart
176
561000
2000
samodzielnie je rozbierali,
09:47
and working, and getting paid per brick to take their cities apart.
177
563000
4000
a za wyburzanie całych miast płacono im od każdej usuniętej cegły.
09:52
And these are some of the images from that.
178
568000
2000
Oto niektóre ze zdjęć tam zrobionych.
09:54
So I spent about three trips to the Three Gorges Dam,
179
570000
3000
Trzy razy pojawiałem się w rejonie Zapory Trzech Przełomów
09:57
looking at that massive transformation of a landscape.
180
573000
4000
i przyglądałem się olbrzymiej transformacji krajobrazu.
10:01
And it looks like a bombed-out landscape, but it isn't.
181
577000
3000
Wygląda to jak krajobraz po bombardowaniu - ale nim nie jest.
10:04
What it is, it's a landscape that is an intentional one.
182
580000
4000
Jest to zamierzona transformacja krajobrazu.
10:08
This is a need for power, and they're willing to go through this
183
584000
5000
Zapotrzebowanie na energię sprawia, że ludzie gotowi są
10:13
massive transformation, on this scale, to get that power.
184
589000
7000
przekształcić krajobraz na tak dużą skalę, by ją zdobyć.
10:20
And again, it's actually a relief for what's going on in China
185
596000
6000
Mimo wszystko, to co dzieje się w Chinach jest pozytywne,
10:26
because I think on the table right now,
186
602000
2000
bo sądzę, że w tej chwili jest w planach
10:28
there's 27 nuclear power stations to be built.
187
604000
3000
budowa 27 elektrowni atomowych.
10:31
There hasn't been one built in North America for 20 years
188
607000
2000
W USA przez ostatnich 20 lat nie zbudowano ani jednej
10:33
because of the "NIMBY" problem -- "Not In My BackYard."
189
609000
2000
z powodu problemu "NIMBY" - "tylko nie w moim ogródku".
10:35
But in China they're saying, "No, we're putting in 27 in the next 10 years."
190
611000
3000
Ale w Chinach mówią: "Nie, stawiamy 27 w ciągu najbliższych 10 lat".
10:38
And coal-burning furnaces are going in there
191
614000
4000
A elektrownie węglowe są tam zastępowane
10:42
for hydroelectric power literally weekly.
192
618000
3000
hydroelektrycznymi - dosłownie co tydzień.
10:45
So coal itself is probably one of the largest problems.
193
621000
5000
Węgiel jest więc jednym z największych problemów.
10:50
And one of the other things that happened in the Three Gorges --
194
626000
2000
Kolejną kwestią związaną z Trzema Przełomami
10:52
a lot of the agricultural land that you see there on the left was also lost;
195
628000
5000
jest utrata wielu terenów uprawnych, co widać po lewej.
10:57
some of the most fertile agricultural land was lost in that.
196
633000
3000
Niektóre z nich były bardzo żyzne.
11:00
And 1.2 to 2 million people were relocated,
197
636000
3000
W pewnym momencie 2 miliony ludzi zostało przesiedlonych -
11:03
depending on whose statistics you're looking at.
198
639000
3000
w zależności od statystyk, które weźmiemy.
11:06
And this is what they were building.
199
642000
2000
A oto co zostało wybudowane.
11:08
This is Wushan, one of the largest cities that was relocated.
200
644000
4000
Wushan - jedno z największych przeniesionych miast.
11:12
This is the town hall for the city.
201
648000
3000
Oto kwatera główna - ratusz miejski.
11:15
And again, the rebuilding of the city -- to me, it was sad to see
202
651000
5000
I znów, mnie było żal patrzeć na taką przebudowę miasta, na to
11:20
that they didn't really grab a lot of, I guess,
203
656000
2000
jak niewiele sobie przyswoili
11:22
what we know here, in terms of urban planning.
204
658000
3000
z naszej wiedzy o planowaniu przestrzeni miejskiej.
11:25
There were no parks; there were no green spaces.
205
661000
3000
Nie ma parków ani obszarów zielonych.
11:28
Very high-density living on the side of a hill.
206
664000
3000
Bardzo duża gęstość zaludnienia na zboczu wzgórza.
11:31
And here they had a chance to rebuild cities from the bottom up,
207
667000
3000
Mieli tu szansę odbudować miasto od podstaw,
11:34
but somehow were not connecting with them.
208
670000
2000
ale z jakiegoś powodu nasza wiedza do nich nie dotarła.
11:37
Here is a sign that, translated, says, "Obey the birth control law.
209
673000
5000
Tu jest napisane: "Przestrzegaj prawa o kontroli urodzeń.
11:42
Build our science, civilized and advanced idea of marriage and giving birth."
210
678000
4000
Twórz naszą naukę. Cywilizowana i zaawansowana idea małżeństwa i rodzicielstwa."
11:46
So here, if you look at this poster,
211
682000
3000
Gdy spojrzymy na ten plakat,
11:49
it has all the trappings of Western culture.
212
685000
3000
to widzimy wszystkie przywileje kultury zachodu.
11:52
You're seeing the tuxedos, the bouquets.
213
688000
4000
Widzimy te marynarki, te bukiety.
11:56
But what's really, to me, frightening about the picture
214
692000
3000
Ale dla mnie najbardziej przerażająca w tym bilbordzie
11:59
and about this billboard is the refinery in the background.
215
695000
3000
jest rafineria znajdująca się w tle.
12:02
So it's like marrying up all the things that we have
216
698000
3000
Jest to więc małżeństwo znanych nam rzeczy
12:05
and it's an adaptation of our way of life, full stop.
217
701000
6000
i adaptacja naszego stylu życia, kropka.
12:11
And again, when you start seeing that kind of embrace,
218
707000
6000
Gdy obserwujesz tego typu przejęcie kultury zachodu
12:17
and you start looking at them leading their rural lifestyle
219
713000
4000
i mieszkańców widących wiejski styl życia
12:21
with a very, very small footprint and moving into an urban lifestyle
220
717000
5000
z bardzo małym śladem ekologicznym, którzy nagle przechodzą do miast,
12:26
with a much higher footprint, it starts to become very sobering.
221
722000
3000
gdzie wymagania ekologiczne są dużo wyższe - to bardzo otrzeźwia.
12:29
This is a shot in one of the biggest squares in Guangdong --
222
725000
3000
To ujęcie z jednego z największych placów w Guangdong -
12:32
and this is where a lot of migrant workers are coming in from the country.
223
728000
5000
tutaj przyjeżdża ze wsi wielu szukających pracy.
12:37
And there's about 130 million people in migration
224
733000
3000
Około 130 milionów ludzi ciągle migruje
12:40
trying to get into urban centers at all times,
225
736000
2000
próbując dostać się do miejskich centrów.
12:42
and in the next 10 to 15 years, are expecting
226
738000
4000
W ciągu kolejnych 10 do 15 lat spodziewane są
12:46
another 400 to 500 million people to migrate
227
742000
3000
migracje następnych 400-500 milionów ludzi
12:49
into the urban centers like Shanghai and the manufacturing centers.
228
745000
5000
do ośrodków miejskich takich jak Szanghaj i centra produkcyjne.
12:54
The manufacturers are --
229
750000
2000
Producenci to -
12:56
the domestics are usually -- you can tell a domestic factory by the fact
230
752000
4000
lokalnych producentów łatwo rozróżnić
13:00
that they all use the same color uniforms.
231
756000
3000
po takim samym ubiorze pracowników.
13:03
So this is a pink uniform at this factory. It's a shoe factory.
232
759000
3000
Tak jak w różowy w tej fabryce butów.
13:06
And they have dorms for the workers.
233
762000
2000
Mają też hotele pracownicze.
13:08
So they bring them in from the country and put them up in the dorms.
234
764000
3000
Przywożą pracownikół ze wsi i umieszczają ich w tych hotelach pracowniczych.
13:11
This is one of the biggest shoe factories, the Yuyuan shoe factory
235
767000
4000
To jedna z największych fabryk obuwia - farbyka w Yuyuan
13:15
near Shenzhen. It has 90,000 employees making shoes.
236
771000
5000
niedaleko Shenzhen - zatrudnia 90 000 robotników.
13:20
This is a shift change, one of three.
237
776000
3000
To moment końca zmiany - jednej z trzech na dobę.
13:23
There's two factories of this scale in the same town.
238
779000
3000
W mieście są dwie fabryki tej wielkości.
13:26
This is one with 45,000, so every lunch,
239
782000
3000
W tej jest 45 000 pracowników -
13:29
there's about 12,000 coming through for lunch.
240
785000
2000
około 12 000 osób przychodzi więc na lunch.
13:31
They sit down; they have about 20 minutes.
241
787000
2000
Siadają na 20 minutową przerwę.
13:33
The next round comes in. It's an incredible workforce
242
789000
3000
Przychodzi następna zmiana - tam powstaje
13:36
that's building there. Shanghai --
243
792000
3000
wielka kumulacja siły roboczej. Szanghaj -
13:39
I'm looking at the urban renewal in Shanghai,
244
795000
3000
obserwuję miejską renowację w Szanghaju -
13:42
and this is a whole area that will be flattened
245
798000
2000
cały ten obszar będzie wyrównany
13:44
and turned into skyscrapers in the next five years.
246
800000
5000
i zamieniony w drapacze chmur w ciągu nadchodzących 5 lat.
13:49
What's also happening in Shanghai is --
247
805000
2000
Więcej rzeczy dzieje się w Szanghaju -
13:51
China is changing because this wouldn't have happened
248
807000
4000
Chiny się zmieniają - to nie byłoby możliwe
13:55
five years ago, for instance. This is a holdout.
249
811000
2000
5 lat temu. To jest opór.
13:57
They're called dengzahoos -- they're like pin tacks to the ground.
250
813000
3000
Nazywa się ich "Dengzahoos" - są jak przybici do podłogi.
14:00
They won't move. They're not negotiating.
251
816000
2000
Nie ruszą się, nie negocjują.
14:02
They're not getting enough, so they're not going to move.
252
818000
3000
Póki nie dostaną tyle, ile chcą, nie zamierzają ustąpić.
14:05
And so they're holding off until they get a deal with them.
253
821000
3000
Wyczekują, aż dostaną ofertę, która ich usatysfakcjonuje.
14:08
And they've been actually quite successful in getting better deals
254
824000
3000
I jak do tej pory osiągali spore sukcesy w negocjacjach,
14:11
because most of them are getting a raw deal.
255
827000
2000
ponieważ większość z nich dostaje niesprawiedliwe oferty.
14:13
They're being put out about two hours --
256
829000
2000
Z niektórymi załatwia się sprawę w 2 godziny -
14:15
the communities that have been around for literally hundreds of years,
257
831000
3000
społeczności, które żyły tam przez setki
14:18
or maybe even thousands of years,
258
834000
2000
lub nawet tysiące lat
14:20
are being broken up and spread across in the suburban areas
259
836000
3000
są rozbijane i przesiedlane w obszary podmiejskie
14:23
outside of Shanghai. But these are a whole series of guys
260
839000
3000
poza Szanghajem. Ale są tu grupy ludzi
14:26
holding out in this reconstruction of Shanghai.
261
842000
5000
stawiających opór rekonstrukcji Szanghaju.
14:31
Probably the largest urban-renewal project, I think,
262
847000
4000
Prawdopodobnie największy na świecie projekt
14:35
ever attempted on the planet.
263
851000
3000
rewitalizacji obszaru miejskiego.
14:38
And then the embrace of the things that they're replacing it with --
264
854000
3000
I kwestia wyboru rzeczy, które budują w ramach rewitalizacji -
14:41
again, one of my wishes, and I never ended up going there,
265
857000
3000
jednym z moich życzeń, jeszcze niezrealizowanych,
14:44
was to somehow tell them that there were better ways to build a house.
266
860000
3000
było powiedzieć im, że są lepsze sposoby na budowę domu.
14:47
The kinds of collisions of styles and things were quite something,
267
863000
6000
Te zderzenia różnych styli są dość ciekawe -
14:53
and these are called the villas.
268
869000
4000
te tutaj zwane są willami.
14:57
And also, like right now, they're just moving.
269
873000
3000
Cały czas się przemieszczają -
15:00
The scaffolding is still on, and this is an e-waste area,
270
876000
4000
rusztowanie jeszcze świeże - to jest obszar e-odpadów.
15:04
and if you looked in the foreground on the big print,
271
880000
2000
Jeśli spojrzeć na pierwszy plan
15:06
you'd see that the industry -- their industry -- they're all recycling.
272
882000
3000
zobaczymy, że zajmują się przetwarzaniem odpadów.
15:09
So the industry's already growing
273
885000
2000
Ten przemysł rośnie więc
15:11
around these new developments.
274
887000
2000
wokół tych nowych terenów mieszkalnych.
15:14
This is a five-level bridge in Shanghai.
275
890000
2000
Oto pięciopoziomowy wiadukt w Szanghaju.
15:16
Shanghai was a very intriguing city -- it's exploding on a level
276
892000
6000
Szanghaj to intrygujące miasto - rozprzestrzeniające się w stopniu,
15:22
that I don't think any city has experienced.
277
898000
4000
jakiego chyba nie doznało żadne inne.
15:26
In fact, even Shenzhen, the economic zone --
278
902000
5000
Nawet Shenzhen - przemysłowa lub ekonomiczna strefa -
15:31
one of the first ones -- 15 years ago was about 100,000 people,
279
907000
5000
jedna z pierwszych - 15 lat temu liczyła 100 000 ludzi,
15:36
and today it boasts about 10 to 11 million.
280
912000
3000
a dziś może się pochwalić 10-11 milionami.
15:39
So that gives you an idea of the kinds of migrations and the speed with which --
281
915000
5000
Daje to obraz wielkości tej migracji i jej tempa.
15:44
this is just the taxis being built by Volkswagen.
282
920000
3000
To są taksówki produkowane przez Volkswagena.
15:47
There's 9,000 of them here,
283
923000
3000
Tutaj jest ich 9 000
15:50
and they're being built for most of the big cities,
284
926000
4000
i są robione dla większości dużych miast:
15:54
Beijing and Shanghai, Shenzhen.
285
930000
3000
Pekinu, Szanghaju, Shenzhen.
15:57
And this isn't even the domestic car market; this is the taxi market.
286
933000
7000
To nawet nie jest lokalny rynek samochodowy - tylko rynek taksówek.
16:06
And what we would see here as a suburban development --
287
942000
5000
To, co tu widzimy, wygląda jak budownictwo podmiejskie,
16:11
a similar thing, but they're all high-rises.
288
947000
3000
ale to są wszystko wieżowce,
16:14
So they'll put 20 or 40 up at a time,
289
950000
2000
stawiane po 20, 40 za jednym razem.
16:16
and they just go up in the same way
290
952000
2000
Stawiane tak samo,
16:18
as a single-family dwelling would go up here in an area.
291
954000
7000
jak u nas buduje się domy jednorodzinne.
16:25
And the density is quite incredible.
292
961000
3000
Gęstość zaludnienia jest niewiarygodna.
16:28
And one of the things in this picture that I wanted to point out
293
964000
7000
Chciałem tu zwrócić uwagę na jedną rzecz:
16:35
is that when I saw these kinds of buildings,
294
971000
3000
gdy oglądałem te budynki,
16:38
I was shocked to see
295
974000
2000
to zszokował mnie fakt,
16:40
that they're not using a central air-conditioning system;
296
976000
4000
że nie mają one centralnego systemu klimatyzacji.
16:44
every window has an air conditioner in it.
297
980000
3000
W każdym oknie jest osobny klimatyzator.
16:47
And I'm sure there are people here who probably
298
983000
3000
Z pewnością wielu z was lepiej ode mnie zna się
16:50
know better than I do about efficiencies,
299
986000
2000
na wydajności takich systemów,
16:52
but I can't imagine that every apartment having its own air conditioner
300
988000
4000
ale nie wyobrażam sobie, że klimatyzowanie każdego mieszkania osobno
16:56
is a very efficient way to cool a building on this scale.
301
992000
2000
jest wydajnym sposobem chłodzenia tak dużego budynku.
16:58
And when you start looking at that,
302
994000
2000
Patrzymy na to,
17:00
and then you start factoring up into a city the size of Shanghai,
303
996000
5000
a potem zaczynamy odnosić to do miasta wielkości Szanghaju,
17:05
it's literally a forest of skyscrapers.
304
1001000
3000
które jest dosłownie lasem drapaczy chmur.
17:08
It's breathtaking, in terms of the speed at which this city is transforming.
305
1004000
6000
Prędkość zmian w tym mieście zapiera dech.
17:14
And you can see in the foreground of this picture,
306
1010000
2000
Na pierwszym planie tego zdjęcia widzimy
17:16
it's still one of the last areas that was being held up.
307
1012000
3000
jeden z ostatnich obszarów jeszcze uchowanych.
17:19
Right now that's all cleared out -- this was done about eight months ago --
308
1015000
3000
Teraz już wszystko jest wyczyszczone - zdjęcie jest sprzed 8 miesięcy,
17:22
and high-rises are now going up into that central spot.
309
1018000
3000
a teraz wieżowce wypełniają już centrum tego obszaru.
17:25
So a skyscraper is built, literally, overnight in Shanghai.
310
1021000
8000
Dosłownie z dnia na dzień powstaje w Szanghaju drapacz chmur.
17:34
Most recently I went in, and I started looking
311
1030000
2000
Ostatnimi czasy zainteresowałem się
17:36
at some of the biggest industries in China.
312
1032000
3000
niektórymi z największych gałęzi przemysłu w Chinach.
17:39
And this is Baosteel, right outside of Shanghai.
313
1035000
4000
Na zdjęciu jest Baosteel, na obrzeżach Szanghaju.
17:43
This is the coal supply for the steel factory -- 18 square kilometers.
314
1039000
5000
To dostawca węgla dla fabryki stali - 18 kilometrów kwadratowych.
17:48
It's an incredibly massive operation, I think 15,000 workers,
315
1044000
7000
Olbrzymie przedsięwzięcie - 15 000 robotników,
17:55
five cupolas, and the sixth one's coming in here.
316
1051000
4000
pięć pieców - a szósty jest w budowie.
17:59
So they're building very large blast furnaces
317
1055000
5000
Budują olbrzymie piece hutnicze
18:04
to try to deal with the demand for steel in China.
318
1060000
4000
by sprostać zapotrzebowaniu na stal w Chinach.
18:08
So this is three of the visible blast furnaces within that shot.
319
1064000
5000
W tym ujęciu widzimy trzy piece hutnicze.
18:13
And again, looking at these images, there's this constant, like, haze that you're seeing.
320
1069000
6000
Na zdjęciach widać wszechobecne zamglenie tam panujące.
18:19
This is going to show you, real time, an assembler. It's a circuit breaker.
321
1075000
5000
Zobaczymy teraz w czasie rzeczywistym robotnika montującego bezpiecznik.
18:38
10 hours a day at this speed.
322
1094000
3000
10 godzin na dzien, przy tej szybkości.
18:52
I think one of the issues
323
1108000
5000
Myślę, że jedną z rzeczy
18:58
that we here are facing with China,
324
1114000
5000
jakie budzą zainteresowanie w odniesieniu do Chin
19:03
is that they're using a lot of the latest production technology.
325
1119000
3000
jest to, że używają oni dużo nowoczesnych technologii produkcyjnych.
19:06
In that one, there were 400 people that worked on the floor.
326
1122000
3000
W tej fabryce 400 osób pracowało na tym piętrze.
19:09
And I asked the manager to point out five of your fastest producers,
327
1125000
5000
Poprosiłem menadżera by wskazał pięciu najszybszych pracowników
19:14
and then I went and looked at each one of them for about 15 or 20 minutes,
328
1130000
4000
i obserwowałem ich - każdego przez około 15-20 minut.
19:18
and picked this one woman.
329
1134000
2000
Wybrałem tamtą kobietę.
19:20
And it was just lightning fast;
330
1136000
2000
Jej tempo było piorunujące -
19:22
the way she was working was almost unbelievable.
331
1138000
2000
sposób pracy niewiarygodny.
19:24
But that is the trick that they've got right now,
332
1140000
3000
Tutaj widzimy na czym polega ich trik -
19:27
that they're winning with, is that they're using
333
1143000
3000
dzięki czemu wygrywają z innymi - używają
19:30
all the latest technologies and extrusion machines,
334
1146000
2000
nowoczesnych technologii i wyciskarek,
19:32
and bringing all the components into play,
335
1148000
4000
wprowadzają wszystkie te elementy do gry,
19:36
but the assembly is where they're actually bringing in --
336
1152000
3000
a przewagę uzyskują dzięki pracy manualnej -
19:39
the country workers are very willing to work. They want to work.
337
1155000
5000
przyjezdni ze wsi palą się do pracy.
19:44
There's a massive backlog of people wanting their jobs.
338
1160000
4000
Olbrzymia liczba ludzi czeka w kolejce na ich pracę.
19:48
That condition's going to be there for the next 10 to 15 years
339
1164000
3000
Te uwarunkowania się nie zmienią przez kolejnych 10-15 lat,
19:51
if they realize what they want, which is, you know,
340
1167000
3000
jeśli Chiny osiągną swój cel, czyli sprowadzą
19:54
400 to 500 million more people coming into the cities.
341
1170000
3000
do miast kolejne 400 do 500 milionów ludzi.
19:57
In this particular case -- this is the assembly line that you saw;
342
1173000
3000
Na tym slajdzie widzimy linię montażową z filmu -
20:00
this is a shot of it.
343
1176000
1000
oto ujęcie z tej linii.
20:01
I had to use a very small aperture to get the depth of field.
344
1177000
3000
Użyłem bardzo dużej przysłony, żeby uzyskać głębię ostrości.
20:04
I had to have them freeze for 10 seconds to get this shot.
345
1180000
5000
Musieli stać nieruchomo przez 10 sekund, żeby zdjęcie się udało.
20:09
It took me five fake tries
346
1185000
3000
Pięć prób poszło na marne,
20:12
because they were just going. To slow them down was literally impossible.
347
1188000
4000
bo cały czas pracowali. Zatrzymanie ich pracy graniczyło z cudem.
20:16
They were just wound up doing these things all day long,
348
1192000
3000
Byli nakręceni tą pracą przez cały dzień,
20:19
until the manager had to, with a stern voice, say,
349
1195000
2000
aż w końcu menadżer surowym głosem zarządził:
20:21
"Okay, everybody freeze."
350
1197000
2000
"Dobra, wszyscy nieruchomo!"
20:23
It wasn't too bad,
351
1199000
3000
Nie wyszło źle,
20:26
but they're driven to produce these things at an incredible rate.
352
1202000
6000
ale tempo ich pracy przy produkcji jest oszałamiające.
20:32
This is a textile mill doing synthetic silk, an oil byproduct.
353
1208000
7000
Widzimy zakład włókienniczy produkujący sztuczny jedwab, produkt uboczny ropy.
20:39
And what you're seeing here is,
354
1215000
2000
Na tym zdjęciu widać
20:41
again, one of the most state-of-the-art textile mills.
355
1217000
4000
jedną z najnowocześniejszych maszyn tkackich.
20:45
There are 500 of these machines; they're worth about 200,000 dollars each.
356
1221000
3000
Jest ich tam 500 - każda warta około 200 000 dolarów.
20:48
So you have about 12 people running this,
357
1224000
2000
12 osób kontroluje pracę fabryki:
20:50
and they're just inspecting it -- and they're just walking the lines.
358
1226000
3000
dokonują inspekcji, obchodzą kolejne linie.
20:53
The machines are all running,
359
1229000
2000
Wszystkie maszyny cały czas pracują.
20:55
absolutely incredible to see what the scale of industries are.
360
1231000
3000
To niesamowite zobaczyć przemysł na tą skalę.
20:58
And I started getting in further and further into the factories.
361
1234000
5000
Zacząłem wnikać coraz głębiej do fabryk.
21:03
And that's a diptych. I do a lot of pairings
362
1239000
3000
Tutaj mamy dyptyk - często paruję zdjęcia,
21:06
to try and get the sense of scale in these places.
363
1242000
3000
by uzyskać wrażenie skali towarzyszącej tym miejscom.
21:09
This is a line where they get the threads
364
1245000
2000
Na tej linii robią nici -
21:11
and they wind the threads together,
365
1247000
2000
nawijają je razem
21:13
pre-going into the textile mills.
366
1249000
4000
przed wprowadzeniem do krosien.
21:17
Here's something that's far more labor-intensive,
367
1253000
2000
A to zajęcie dużo bardziej pracochłonne -
21:19
which is the making of shoes.
368
1255000
2000
produkcja butów.
21:21
This floor has about 1,500 workers on this floor.
369
1257000
5000
Na tym piętrze jest około 1500 pracowników.
21:26
The company itself had about 10,000 employees,
370
1262000
4000
W firmie zatrudnionych jest około 10 000 ludzi,
21:30
and they're doing domestic shoes.
371
1266000
3000
którzy robią buty na rynek lokalny.
21:33
It was very hard to get into the international companies
372
1269000
3000
Bardzo cięzko dostać się do firm międzynarodowych -
21:36
because I had to get permission from companies like Nike and Adidas,
373
1272000
4000
trzeba uzyskać zezwolenie od takich firm jak Nike czy Adidas,
21:40
and that's very hard to get.
374
1276000
2000
a o to bardzo trudno.
21:42
And they don't want to let me in.
375
1278000
2000
Oni mnie tam nie chcą.
21:44
But the domestic was much easier to do.
376
1280000
2000
Dużo łatwiej było z lokalnymi producentami.
21:46
It just gives you a sense of, again -- and that's where,
377
1282000
3000
Daje to pewien obraz - od tego właśnie zaczęło się
21:49
really, the whole migration of jobs started going over to China
378
1285000
3000
całe przenoszenie miejsc pracy do Chin,
21:52
and making the shoes. Nike was one of the early ones.
379
1288000
3000
od produkcji obuwia. Nike była jedną z pierwszych takich firm.
21:55
It was such a high labor component to it
380
1291000
5000
W tej branży jest tak duży udział pracy fizycznej,
22:00
that it made a lot of sense to go after that labor market.
381
1296000
3000
że skorzystanie z chińskiego rynku pracy było bardzo rozsądne.
22:03
This is a high-tech mobile phone: Bird mobile phone,
382
1299000
4000
Oto nowoczesne telefony komórkowe - marki Bird -
22:07
one of the largest mobile makers in China.
383
1303000
2000
jednego z największych producentów telefonów w Chinach.
22:09
I think mobile phone companies
384
1305000
3000
Operatorzy telefonii komórkowej
22:12
are popping up, literally, on a weekly basis,
385
1308000
4000
pojawiają się dosłownie co tydzień
22:16
and they have an explosive growth in mobile phones.
386
1312000
4000
i odnotowują olbrzymi wzrost sprzedaży telefonów komórkowych.
22:20
This is a textile where they're doing shirts --
387
1316000
4000
Firma tekstylna, w której robią koszule.
22:24
Youngor, the biggest shirt factory and clothing factory in China.
388
1320000
3000
Youngor - największa firma odzieżowa w Chinach.
22:27
And this next shot here is one of the lunchrooms.
389
1323000
4000
Następne ujęcie pokazuje jedną ze stołówek.
22:31
Everything is very efficient.
390
1327000
2000
Wszystko bardzo wydajne.
22:33
While setting up this shot,
391
1329000
2000
W czasie gdy przygotowywałem to ujęcie
22:35
people on average would spend eight to 10 minutes having a lunch.
392
1331000
6000
ludzie spędzali średnio 8 do 10 minut na lunchu.
22:43
This was one of the biggest factories I've ever seen.
393
1339000
2000
Jedna z największych fabryk, jakie widziałem.
22:45
They make coffeemakers here, the biggest coffeemaker
394
1341000
5000
Tutaj produkują automaty do kawy, to największy producent
22:50
and the biggest iron makers --
395
1346000
4000
tych automatów i żelazek.
22:54
they make 20 million of them in the world.
396
1350000
2000
Na świecie wytwarzają 20 milionów sztuk.
22:56
There's 21,000 employees. This one factory -- and they had several of them --
397
1352000
5000
Zatrudniają 21 000 pracowników. Ta fabryka, a mają kilka,
23:01
is half a kilometer long.
398
1357000
2000
jest długa na pół kilometra.
23:03
These are just recently shot -- I just came back about a month ago,
399
1359000
3000
Bardzo aktualne zdjęcia - wróciłem około miesiąca temu -
23:06
so you're the first ones to be seeing these,
400
1362000
3000
jesteście pierwszymi osobami, które je widzą -
23:09
these new factory pictures I've taken.
401
1365000
3000
te nowe zdjęcia fabryki.
23:12
So it's taken me almost a year to gain access into these places.
402
1368000
5000
Prawie rok spędziłem próbując uzyskać dostęp do tych miejsc.
23:18
The other aspect of what's happening in China
403
1374000
3000
Kolejnym problemem w Chinach jest
23:21
is that there's a real need for materials there.
404
1377000
3000
duże zapotrzebowanie na surowce.
23:24
So a lot of the recycled materials that are collected here
405
1380000
3000
Wiele zebranych u nas surowców z recyclingu
23:27
are being recycled and taken to China by ships.
406
1383000
3000
zostaje przetworzonych i odesłanych do Chin.
23:30
That's cubed metal. This is armatures, electrical armatures,
407
1386000
4000
Metalowe elementy zbite w sześciany, armatura -
23:34
where they're getting the copper and the high-end steel
408
1390000
2000
oni odzyskują miedź i wysokiej jakości stal
23:36
from electrical motors out, and recycling them.
409
1392000
5000
z silników elektrycznych, a potem je przetwarzają.
23:41
This is certainly connected to California and Silicon Valley.
410
1397000
3000
To się wiąże z Kalifornią i Doliną Krzemową.
23:44
But this is what happens to most of the computers.
411
1400000
3000
Ale tak się dzieje z większością komputerów.
23:47
Fifty percent of the world's computers end up in China to be recycled.
412
1403000
4000
50% komputerów na świecie kończy w recyclingu w Chinach.
23:51
It's referred to as "e-waste" there.
413
1407000
2000
Nazywa się to e-odpady.
23:53
And it is a bit of a problem. The way they recycle the boards
414
1409000
4000
Stwarza to pewien problem. Do recyklingu układów scalonych
23:57
is that they actually use the coal briquettes,
415
1413000
3000
używają podpałki z węgla -
24:00
which are used all through China, but they heat up the boards,
416
1416000
3000
tak jest w całych Chinach - podgrzewają układy scalone
24:03
and with pairs of pliers they pull off all the components.
417
1419000
3000
i pensetami wyciągają z nich komponenty.
24:06
They're trying to get all the valued metals out of those components.
418
1422000
3000
Z tych komponentów próbują odzyskać cenne metale.
24:09
But the toxic smells -- when you come into a town
419
1425000
3000
Odór toksyn czuć gdy zbliżamy się do miasta -
24:12
that's actually doing this kind of burning of the boards,
420
1428000
3000
przy takim wypalaniu układów scalonych
24:15
you can smell it a good five or 10 kilometers before you get there.
421
1431000
3000
zapach roznosi się na 5 do 10 kilometrów.
24:18
Here's another operation. It's all cottage industries,
422
1434000
3000
Oto koleje zajęcie. Wszystko jest robione chałupniczo,
24:21
so it's not big places -- it's all in people's front porches,
423
1437000
5000
bo nie ma dużych punktów przetwarzania. Ludzie pracują na gankach,
24:26
in their backyards, even in their homes they're burning boards,
424
1442000
6000
na podwórkach, nawet w swoich domach - wypalają układy scalone.
24:32
if there's a concern for somebody coming by --
425
1448000
3000
Boją się, że ktoś mogłby to zobaczyć -
24:35
because it is considered in China to be illegal, doing it,
426
1451000
3000
w Chinach bowiem to zajęcie jest nielegalne,
24:38
but they can't stop the product from coming in.
427
1454000
4000
ale nie da się powstrzymać napływu tych produktów.
24:42
This portrait -- I'm not usually known for portraits,
428
1458000
3000
Ten portret - normalnie nie jestem z nich znany,
24:45
but I couldn't resist this one, where she's been through Mao,
429
1461000
4000
ale nie mogłem się oprzeć - ta kobieta przeżyła Mao,
24:49
and she's been through the Great Leap Forward,
430
1465000
2000
przeżyła Wielki Skok
24:51
and the Cultural Revolution, and now she's sitting on her porch
431
1467000
3000
oraz Rewolucję Kulturalną, a teraz siedzi na ganku
24:54
with this e-waste beside her. It's quite something.
432
1470000
3000
z tą stertą elektronicznych śmieci - to niesamowite.
24:57
This is a road where it's been shored up by computer boards
433
1473000
4000
Ta droga została zbudowana na układach komputerowych,
25:01
in one of the biggest towns where they're recycling.
434
1477000
2000
w jednym z największych recyclingujących miast.
25:04
So that's the photographs that I wanted to show you.
435
1480000
4000
Więc to były fotografie, które chciałem Wam pokazać.
25:08
(Applause)
436
1484000
2000
(Oklaski)
25:10
I want to dedicate my wishes to my two girls.
437
1486000
2000
Moje życzenia chciałbym dedykować moim dwóm dziewczynkom.
25:12
They've been sitting on my shoulder the whole time while I've been thinking.
438
1488000
3000
Siedziały ze mną cały czas, gdy myślałem nad życzeniami.
25:15
One's Megan, the one of the right, and Katja there.
439
1491000
3000
Po prawiej Megan, ta druga to Katja.
25:18
And to me the whole notion --
440
1494000
2000
Dla mnie cała ta idea -
25:20
the things I'm photographing are out of a great concern
441
1496000
2000
rzeczy które fotografuję wywołują zadumę
25:22
about the scale of our progress and what we call progress.
442
1498000
5000
nad tempem naszego rozwoju i tym, co nazywamy postępem.
25:27
And as much as there are great things around the corner --
443
1503000
3000
Chociaż za rogiem czekają wielkie odkrycia -
25:30
and it's palpable in this room --
444
1506000
3000
a w tej sali tym bardziej to czujemy -
25:33
of all of the things that are just about to break
445
1509000
2000
te wszystkie tych rzeczy, które się pojawią,
25:35
that can solve so many problems,
446
1511000
3000
które będą mogły rozwiązać tyle problemów -
25:38
I'm really hoping that those things will spread around the world
447
1514000
3000
mam szczerą nadzieję, że rozejdą się one po świecie
25:41
and will start to have a positive effect.
448
1517000
3000
i będą miały pozytywny efekt.
25:44
And it isn't something that isn't just affecting our world,
449
1520000
2000
To nie jest problem, który nie dotyczy to naszego świata,
25:46
but it starts to go up -- because I think we can start correcting
450
1522000
3000
on się zaczyna nasilać. Sądzę, że możemy zacząć zmniejszać
25:49
our footprint and bring it down -- but there's a growing footprint
451
1525000
5000
nasz odcisk ekologiczny, ale w równocześnie w Azji
25:54
that's happening in Asia, and is growing at a rapid, rapid rate,
452
1530000
4000
on wzrasta w bardzo szybkim tempie.
25:58
and so I don't think we can equalize it. So ultimately the strategy,
453
1534000
5000
Nie sądzę, żebyśmy dali radę to zrównoważyć. Naszą strategią więc
26:03
I think, here is that we have to be very concerned about their evolution,
454
1539000
4000
powinna być ogromna troska o ich sposób rozwoju.
26:07
because it is going to be connected to our evolution as well.
455
1543000
4000
Bo ich rozwój będzie wpływał na nasz rozwój.
26:11
So part of my thinking, and part of my wishes,
456
1547000
3000
Częścią mojego rozumowania - moich życzeń -
26:14
is sitting with these thoughts in mind,
457
1550000
3000
jest pochylenie się nad tymi myślami
26:17
and thinking about,
458
1553000
2000
i zastanowienie się:
26:19
"How is their life going to be when they want to have children,
459
1555000
3000
"Jakie będzie ich życie, gdy będą chcieli mieć dzieci
26:22
or when they're ready to get married 20 years from now -- or whatever,
460
1558000
3000
lub gdy bedą brać ślub za 20 lat
26:25
15 years from now?"
461
1561000
2000
albo nawet za 15 lat?"
26:27
And to me that has been the core behind most of my thinking --
462
1563000
3000
Dla mnie to jest rdzeniem wszystkich moich przemyśleń,
26:30
in my work, and also for this incredible chance to have some wishes.
463
1566000
8000
całej mojej twórczości i tych moich trzech życzeń.
26:38
Wish one: world-changing. I want to use my images
464
1574000
4000
Życzenie pierwsze: przemiana świata. Chcę użyć moich obrazów
26:42
to persuade millions of people to join in the global conversation on sustainability.
465
1578000
5000
by przekonać miliony ludzi do uczestnictwa w globalnej dyskusji o zrównoważonym rozwoju.
26:47
And it is through communications today
466
1583000
3000
Przy obecnych środkach przekazu
26:50
that I believe that that is not an unreal idea.
467
1586000
4000
uważam, że ten pomysł nie jest nierealny.
26:54
Oh, and I went in search -- I wanted to put what I had in mind,
468
1590000
4000
Szukałem przykłądu, na którym możnaby to pokazać,
26:58
hitch it onto something. I didn't want a wish just to start from nowhere.
469
1594000
4000
żeby od czegoś zacząć. Nie chciałem, by pomysły wynikały z nikąd.
27:02
One of them I'm starting from almost nothing, but the other one,
470
1598000
3000
Jedną z myśli zaczynam prawie od zera, ale inna -
27:05
I wanted to find out what's going on that's working right now.
471
1601000
3000
chciałem dowiedzieć się co się obecnie robi na świecie - co już działa.
27:08
And Worldchanging.com is a fantastic blog, and that blog
472
1604000
8000
Worldchanging.com jest fantastycznym blogiem,
27:16
is now being visited by close to half-a-million people a month.
473
1612000
5000
co miesiąc odwiedzanym przez pół miliona ludzi.
27:21
And it just started about 14 months ago.
474
1617000
5000
Rozpoczęło działalność ledwie 14 miesięcy temu.
27:26
And the beauty of what's going on there
475
1622000
2000
Jego urok leży w tonie konwersacji -
27:28
is that the tone of the conversation is the tone that I like.
476
1624000
6000
to jest ton, który jest mi bardzo bliski.
27:34
What they're doing there is that they're not --
477
1630000
3000
Oni tam nie robią -
27:37
I think the environmental movement has failed
478
1633000
3000
uważam, że ruch ekologiczny poległ
27:40
in that it's used the stick too much;
479
1636000
2000
używając za dużo kija,
27:42
it's used the apocalyptic tone too much;
480
1638000
3000
przesadzając z tonem apokaliptycznym.
27:45
it hasn't sold the positive aspects of
481
1641000
5000
Nie sprzedali pozytywnych aspektów
27:50
being environmentally concerned and trying to pull us out.
482
1646000
3000
troski o środowisko i starań o jego naprawę.
27:53
Whereas this conversation that is going on in this blog
483
1649000
3000
Natomiast blog się zajmuje
27:56
is about positive movements,
484
1652000
3000
pozytywnymi inicjatywami.
27:59
about how to change our world in a better way, quickly.
485
1655000
3000
O tym, jak zmienić nasz świat na lepsze - i to szybko.
28:02
And it's looking at technology, and it's looking at new energy-saving devices,
486
1658000
5000
Zajmują się technologią i nowymi energooszczędnymi urządzeniami,
28:07
and it's looking at how to rethink and how to re-strategize
487
1663000
4000
szukają sposobów na stworzenie i przyjęcie nowych strategii
28:11
the movement towards sustainability.
488
1667000
3000
dla ruchów na rzecz zrównoważonego rozwoju.
28:14
And so for me, one of the things that I thought
489
1670000
4000
Więc pomyślałem, że mógłbym
28:18
would be to put some of my work in the service of promoting
490
1674000
6000
swoimi pracami pomóc w promocji
28:24
the Worldchanging.com website.
491
1680000
3000
portalu worldchanging.com.
28:27
Some of you might know, he's a TEDster -- Stephen Sagmeister and I
492
1683000
5000
Niektórzy z Was go znają - TEDster, Stephan Sagmeister
28:32
are working on some layouts. And this is still in preliminary stages;
493
1688000
4000
i ja pracujemy nad wyglądem portalu, ale to ciągle faza wstępna.
28:36
these aren't the finals. But these images, with Worldchanging.com,
494
1692000
6000
To jeszcze nie ostateczny wygląd, ale dzięki worldchanging.com te obrazy
28:42
can be placed into any kind of media.
495
1698000
2000
mogą być umieszczone w dowolnych mediach:
28:44
They could be posted through the Web;
496
1700000
3000
opublikowane w internecie,
28:47
they could be used as a billboard or a bus shelter, or anything of that nature.
497
1703000
7000
użyte na bilbordach albo wiatach przystankowych i tym podobnych.
28:54
So we're looking at this as trying to build out.
498
1710000
4000
Staramy się to wszystko rozbudować.
28:58
And what we ended up discussing
499
1714000
2000
A w naszych dyskusjach zauważyliśmy,
29:00
was that in most media you get mostly an image with a lot of text,
500
1716000
5000
że w większości mediów dostaje się obraz i dużo tekstu,
29:05
and the text is blasted all over.
501
1721000
2000
porozrzucanego po całej powierzchni.
29:07
What was unusual, according to Stephen,
502
1723000
2000
Według Stephena ciekawe jest,
29:09
is less than five percent of ads are actually leading with image.
503
1725000
5000
że poniżej 5% reklam skupia się na przekazie graficznym.
29:14
And so in this case,
504
1730000
2000
W tym przypadku więc,
29:16
because it's about a lot of these images and what they represent,
505
1732000
3000
ponieważ wiele z tych obrazów przedstawia sedno problemu
29:19
and the kinds of questions they bring up,
506
1735000
2000
i prowokuje do zadawania pytań,
29:21
that we thought letting the images play out and bring someone to say,
507
1737000
5000
chcieliśmy pozwolić obrazom odegrać główną rolę. Niech ludzie pytają:
29:26
"Well, what's Worldchanging.com, with these images, have to do?"
508
1742000
5000
"Co ma wspólnego worldchanging.com z tymi zdjęciami?"
29:31
And hopefully inspire people to go to that website.
509
1747000
4000
Mamy nadzieję, że to zainspiruje do odwiedzenia portalu.
29:35
So Worldchanging.com, and building that blog, and it is a blog,
510
1751000
4000
Stworzyliśmy worldchanging.com jako blog,
29:39
and I'm hoping that it isn't -- I don't see it as the kind of blog
511
1755000
3000
ale to nie jest taki blog, gdzie my się będziemy nawzajem
29:42
where we're all going to follow each other to death.
512
1758000
2000
śledzić aż do znudzenia.
29:44
This one is one that will spoke out, and will go out,
513
1760000
3000
Ten blog będzie mówił głośno i będzie szedł w świat,
29:47
and to start reaching. Because right now there's conversations
514
1763000
3000
gdzie będzie wywierał wpływ. Właśnie teraz trwają tam rozmowy
29:50
in India, in China, in South America --
515
1766000
2000
w Indiach, w Chinach i Ameryce Południowej -
29:52
there's entries coming from all around the world.
516
1768000
3000
pojawiają się wpisy z całego świata.
29:55
I think there's a chance to have a dialogue, a conversation
517
1771000
3000
Jest szansa stworzenia dialogu, rozmowy
29:58
about sustainability at Worldchanging.com.
518
1774000
3000
na temat zrównoważonego rozwoju, na worldchanging.com
30:01
And anything that you can do to promote that would be fantastic.
519
1777000
5000
Będę wdzięczny za każdą pomoc z waszej strony w promocji tego portalu.
30:06
Wish two is more of the bottom-up, ground-up one that I'm trying to work with.
520
1782000
3000
Drugie życzenie, nad którym pracuję, jest bardziej oddolne:
30:09
And this one is: I wish to launch a groundbreaking competition
521
1785000
4000
chcę stworzyć przełomowy konkurs, w którym dzieci będą
30:13
that motivates kids to invest ideas on, and invent ideas on, sustainability.
522
1789000
7000
tworzyć i opracowywać pomysły dotyczące zrównoważonego rozwoju.
30:20
And one of the things that came out --
523
1796000
2000
Jeden z rezultatów -
30:22
Allison, who actually nominated me, said something earlier on
524
1798000
3000
Allison, która zresztą mnie nominowała, w czasie burzy mózgów
30:25
in a brainstorming. She said that recycling in Canada
525
1801000
3000
powiedziała, że recycling w Kanadzie
30:28
had a fantastic entry into our psyche through kids between grade four and six.
526
1804000
8000
przyjął się dzięki przemówieniu do psychiki dzieci pomiędzy 4 i 6 klasą.
30:36
And you think about it, you know,
527
1812000
2000
Gdy się nad tym zastanowić,
30:38
grade four -- my wife and I, we say age seven is the age of reason,
528
1814000
4000
4 klasa - z żoną sądzimy że 7 lat jest wiekiem rozsądku.
30:42
so they're into the age of reason. And they're pre-puberty.
529
1818000
4000
Są więc w wieku rozsądku, ale przed dojrzewaniem, to jest właśnie czas,
30:46
So it's this great window where they actually are --
530
1822000
2000
gdy możemy znacząco wpływać na dzieci.
30:48
you can influence them. You know what happens at puberty?
531
1824000
3000
Co dzieje się w czasie dojrzewania?
30:51
You know, we know that from earlier presentations.
532
1827000
3000
To wiemy z poprzednich prezentacji.
30:54
So my thinking here is that we try to motivate those kids
533
1830000
7000
Sądzę więc, że możemy zachęcić dzieci, by przyswoiły sobie te pomysły.
31:01
to start driving home ideas. Let them understand what sustainability is,
534
1837000
4000
Niech zrozumieją, na czym polega zrównoważony rozwój
31:05
and that they have a vested interest in it to happen.
535
1841000
2000
i jak bardzo jest on w ich interesie.
31:07
And one of the ways I thought of doing it is to use my prize,
536
1843000
5000
Jednym ze sposobów będzie wykorzystanie mojej nagrody.
31:12
so I would take 30,000 or 40,000 dollars of the winnings,
537
1848000
4000
Zatrzymam dla siebie 30-40 tysięcy dolarów z tej nagrody,
31:16
and the rest is going to be to manage this project,
538
1852000
2000
a całą resztę przeznaczę na realizację tego projektu.
31:18
but to use that as prizes for kids to get into their hands.
539
1854000
3000
Wykorzystam to na nagrody dla dzieci.
31:21
But the other thing that I thought would be fantastic
540
1857000
2000
Inny pomysł, który uważam za świetny,
31:23
was to create these -- call them "prize targets."
541
1859000
4000
to stworzenie takich nagród specjalnych.
31:27
And so one could be for the best sustainable idea
542
1863000
4000
Jedna byłaby za najlepszy pomysł na zrównoważony rozwój
31:31
for an in-school project, the best one for a household project,
543
1867000
5000
dla projektu wewnątrz-szkolnego. Inna za projekt w gospodarstwie domowym.
31:36
or it could be the best community project for sustainability.
544
1872000
3000
Albo za najlepszy projekt w obrębie społeczności.
31:39
And I also thought there should be a nice prize
545
1875000
3000
Pomyślałem również, że powinna być nagroda
31:42
for the best artwork for "In My World." And what would happen --
546
1878000
4000
za dzieła artystyczne na temat: "W moim świecie".
31:46
it's a scalable thing. And if we can get people to put in things --
547
1882000
5000
I to nabierze rozmiarów. Jeśli inni będą dodawać od siebie -
31:51
whether it's equipment, like a media lab,
548
1887000
2000
sprzęt elektroniczny, pracownie multimedialne
31:53
or money to make the prize significant enough --
549
1889000
2000
lub pieniądze by zwiększyć znaczenie nagrody -
31:55
and to open it up to all the schools that are public schools,
550
1891000
5000
i otworzymy ten konkurs dla wszystkich szkół publicznych,
32:00
or schools that are with kids that age,
551
1896000
2000
wszystkich z dziećmi w tym wieku,
32:02
and make it a wide-open competition for them
552
1898000
3000
i zrobimy z tego rywalizację otwartą dla wszystkich,
32:05
to go after those prizes and to submit them.
553
1901000
2000
gdzie każdy będzie mógł zawalczyć o nagrody.
32:07
And the prize has to be a verifiable thing, so it's not about just ideas.
554
1903000
5000
Nagrody muszą być przyznawane za weryfikowalne kryteria, nie same pomysły.
32:12
The art pieces are about the ideas and how they present them
555
1908000
3000
Dzieła artystyczne są kwestią idei i ich wyrażania,
32:15
and do them, but the actual things have to be verifiable.
556
1911000
3000
ale konkretne rzeczy muszą być weryfikowalne.
32:18
In that way, what's happening is that
557
1914000
2000
W ten sposób jesteśmy w stanie
32:20
we're motivating a certain age group to start thinking.
558
1916000
3000
zmotywować pewną grupę wiekową do myślenia.
32:23
And they're going to push that up, from the bottom -- up into,
559
1919000
5000
I oni będą w stanie wprowadzać to w życie -
32:28
I believe, into the households. And parents will be reacting to it,
560
1924000
4000
od podstaw, w swoich domach. A rodzice będą reagować
32:32
and trying to help them with the projects.
561
1928000
2000
i próbować pomóc przy tych projektach.
32:34
And I think it starts to motivate the whole idea towards sustainability
562
1930000
4000
I sądzę, że to pobudzi myślenie o zrównoważonym rozwoju
32:38
in a very positive way,
563
1934000
2000
w bardzo pozytywny sposób
32:40
and starts to teach them. They know about recycling now,
564
1936000
3000
i zacznie ich uczyć. Już teraz wiedzą o recyclingu,
32:43
but they don't really, I think, get sustainability in all the things,
565
1939000
3000
ale jak sądzę nie rozumieją idei zrównoważonego rozwoju,
32:46
and the energy footprint, and how that matters.
566
1942000
3000
śladu energetycznego i ich znaczenia.
32:49
And to teach them, to me, would be a fantastic wish,
567
1945000
4000
Nauczenie ich tego, jest fantastycznym życzeniem
32:53
and it would be something that I would certainly put my shoulder into.
568
1949000
4000
i z pewnością jest czymś, do czego się przyłożę.
32:58
And again, in "In My World," the competition --
569
1954000
2000
Jeśli chodzi o konkurs "W moim świecie" -
33:00
we would use the artwork that comes in from that competition to promote it.
570
1956000
4000
prace z niego byłyby wykorzystane do promocji.
33:04
And I like the words, "in my world,"
571
1960000
2000
Lubię te słowa: "W moim świecie" -
33:06
because it gives possession of the world to the person who's doing it.
572
1962000
3000
dają one poczucie posiadania świata temu, kto tworzy dzieło.
33:09
It is my world; it's not someone else's. I want to help it;
573
1965000
3000
To mój świat, nie należy do nikogo innego, ja chcę mu pomóc.
33:12
I want to do something with it. So I think it has a great opportunity
574
1968000
5000
Chcę coś z nim zrobić. Myślę więc, że jest to wielka szansa
33:17
to engage the imaginations -- and great ideas, I think, come from kids --
575
1973000
5000
aby zaprząc ich wyobraźnię, a wielkie pomysły pochodzą właśnie od dzieci,
33:22
and engage their imagination into a project,
576
1978000
2000
szansa by uruchomić ich wyobraźnię dla projektu
33:24
and do something for schools.
577
1980000
2000
i by zrobić coś dla szkół.
33:26
I think all schools could use extra equipment, extra cash --
578
1982000
3000
Myślę, że wszystkim szkołom przydałby się nowy sprzęt, pieniądze -
33:29
it's going to be an incentive for them to do that.
579
1985000
4000
to będzie dla nich bodźcem.
33:33
And these are some of the ideas in terms of where
580
1989000
3000
To były pewne pomysły dotyczące tego, jak moglibyśmy
33:36
we could possibly put in some promotion for "In My World."
581
1992000
6000
promować konkurs "W moim świecie".
33:42
And wish three is: Imax film. So I was told I should do one for myself,
582
1998000
6000
Życzenie trzecie to film Imax. Mówiono mi, że powinienem go zrobić.
33:48
and I've always wanted to actually get involved with doing something.
583
2004000
4000
Zawsze chciałem wziąć w tym udział.
33:52
And the scale of my work, and the kinds of ideas I'm playing with --
584
2008000
3000
Przy rozmiarze moich prac, ideach z jakimi eksperymentuję -
33:55
when I first saw an Imax film, I almost immediately thought,
585
2011000
3000
gdy pierwszy raz widziałem film Imax natychmiast pomyślałem:
33:58
"There's a real resonance between what I'm trying to do
586
2014000
2000
"Jest wyraźna zbieżność pomiędzy tym, co usiłuję zrobić
34:00
and the scale of what I try to do as a photographer."
587
2016000
3000
i skalą moich poczynań fotograficznych."
34:03
And I think there's a real possibility
588
2019000
4000
Myślę, że jest szansa na bardzo dosadny przekaz -
34:07
to reach new audiences if I had a chance.
589
2023000
2000
by zdobyć nową widownię, jeśli będę miał szansę.
34:09
So I'm looking, really, for a mentor, because I just had my birthday.
590
2025000
4000
Szukam więc nauczyciela - dopiero co skończyłem 50 lat,
34:13
I'm 50, and I don't have time to go back to school right now --
591
2029000
3000
więc nie mam czasu by znów iść do szkoły.
34:16
I'm too busy. So I need somebody
592
2032000
2000
Jestem zbyt zajęty, potrzebuję kogoś,
34:18
who can put me on a quick catch-up course on how to do something like that,
593
2034000
5000
kto pokaże mi w jaki sposób stworzyć coś takiego
34:23
and lead me through the maze of how one does something like this.
594
2039000
4000
i przeprowadzi przez labirynt sztuczek w montażu.
34:27
That would be fantastic. So those are my three wishes.
595
2043000
3000
Byłoby wspaniale. To moje trzy życzenia.
34:30
(Applause)
596
2046000
1000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Edward Burtynsky - Photographer2005 TED Prize winner Edward Burtynsky has made it his life's work to document humanity's impact on the planet. His riveting photographs, as beautiful as they are horrifying, capture views of the Earth altered by mankind.
Why you should listen
To describe Canadian photographer Edward Burtynsky's work in a single adjective, you have to speak French: jolie-laide. His images of scarred landscapes -- from mountains of tires to rivers of bright orange waste from a nickel mine -- are eerily pretty yet ugly at the same time. Burtynsky's large-format color photographs explore the impact of humanity's expanding footprint and the substantial ways in which we're reshaping the surface of the planet. His images powerfully alter the way we think about the world and our place in it.
With his blessing and encouragement, WorldChanging.com and others use his work to inspire ongoing global conversations about sustainable living. Burtynsky's photographs are included in the collections of over 50 museums around the world, including the Tate, London and the Museum of Modern Art and the Guggenheim in New York City. A large-format book, 2003's Manufactured Landscapes, collected his work, and in 2007, a documentary based on his photography, also called Manufactured Landscapes, debuted at the Toronto Film Festival before going on to screen at Sundance and elsewhere. It was released on DVD in March 2007. In 2008, after giving a talk at the Long Now Foundation, Burtynsky proposed "The 10,000 Year Gallery," which could house art to be curated over thousands of years preserved through carbon transfers in an effort to reflect the attitudes and changes of the world over time.
When Burtynsky accepted his 2005 TED Prize, he made three wishes. One of his wishes: to build a website that will help kids think about going green. Thanks to WGBH and the TED community, the show and site Meet the Greens debuted at TED2007. His second wish: to begin work on an Imax film, which morphed into the jaw-dropping film Manufactured Landscapes with Jennifer Baichwal. And his third wish, wider in scope, was simply to encourage "a massive and productive worldwide conversation about sustainable living." Thanks to his help and the input of the TED community, the site WorldChanging.com got an infusion of energy that has helped it to grow into a leading voice in the sustainability community.
In 2016, he won a Governor General's Award in Visual and Media Arts for his work.
Edward Burtynsky | Speaker | TED.com