TEDxStanford
Mark Applebaum: The mad scientist of music
Mark Applebaum: Çılgın Müzik Adamı
Filmed:
Readability: 3.8
5,439,346 views
Mark Applebaum inanılmaz bir şekilde kalıpları kırarak müzik besteliyor, bir çiçekçi için konçerto oluşturarak ve bulduğu ve işe yaramayan nesnelerle enstrüman üreterek. Bu alışılmadık konuşma kendi yaratıcı işinizde bazı kalıpları kırarak size ilham verebilir. (TEDxStanford tarafından kayda alınmıştır.)
Mark Applebaum - Composer
Mark Applebaum has built an instrument out of doorstops and combs, as well as composed a piece of music to be performed by a florist. Full bio
Mark Applebaum has built an instrument out of doorstops and combs, as well as composed a piece of music to be performed by a florist. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
I thought if I skipped it might help my nerves,
0
3005
3222
Eğer zıplarsam heyecanıma iyi geleceğini düşündüm
00:22
but I'm actually having a paradoxical reaction to that,
1
6227
3186
ama aslında mantıksız bir tepki içindeyim
00:25
so that was a bad idea. (Laughter)
2
9413
1822
ve bu kötü bir fikirdi.
00:27
Anyway, I was really delighted to receive the invitation
3
11235
3421
Her neyse, bu daveti aldığım için çok memnun oldum
00:30
to present to you some of my music and some of my work
4
14656
3937
besteci olarak sizlere müziğimi
ve yaptığım işleri göstereceğim
ve yaptığım işleri göstereceğim
00:34
as a composer, presumably because it appeals
5
18593
3094
galiba bu benim şöhretime ve
00:37
to my well-known and abundant narcissism. (Laughter)
6
21687
3983
bolca olan narsizmime iyi geliyor. (Gülüşmeler)
00:41
And I'm not kidding, I just think we should just
7
25670
2608
Ve şaka yapmıyorum. Ben sadece düşünüyorum ki
00:44
say that and move forward. (Laughter)
8
28278
3456
bunu söylemeliyiz ve önümüze bakmalıyız. (Gülüşmeler)
00:47
So, but the thing is, a dilemma quickly arose,
9
31734
2880
Sorun şu ki, hemen ikilem oluşuyor
00:50
and that is that I'm really bored with music,
10
34614
2205
müzikten sıkıldığıma ve
00:52
and I'm really bored with the role of the composer,
11
36819
3066
besteci rolünden sıkıldığıma dair
00:55
and so I decided to put that idea, boredom,
12
39885
3208
ve ben de bugün size sunumumda bu sıkılma fikrine
00:58
as the focus of my presentation to you today.
13
43093
2974
odaklanmaya karar verdim.
01:01
And I'm going to share my music with you, but I hope
14
46067
2288
Ve bugün sizinle müziğimi paylaşacağım. Umarım
01:04
that I'm going to do so in a way that tells a story,
15
48355
2235
bir hikaye anlatacak şekilde sunabilirim
01:06
tells a story about how I used boredom as a catalyst
16
50590
3409
sıkıntıyı bir katalizör gibi nasıl kullandığımı anlatan bir hikaye
01:09
for creativity and invention, and how boredom
17
53999
2554
yaratıcılık ve buluş olarak, ve
01:12
actually forced me to change the fundamental question
18
56553
3161
sıkıntının beni nasıl temel bir soruya yönlendirdiğiyle alakalı
01:15
that I was asking in my discipline,
19
59714
2081
disiplinime sorduğum bir soru
01:17
and how boredom also, in a sense,
20
61795
2059
bir bakıma sıkıntının beni nasıl bir besteci olmanın
01:19
pushed me towards taking on roles beyond the sort of
21
63854
4444
en dar ve geleneksel tanımı olan
01:24
most traditional, narrow definition of a composer.
22
68298
2610
bir rol elde etmeye doğru ittiğiyle alakalı.
01:26
What I'd like to do today is to start with an excerpt
23
70908
2471
Bugün yapmak istediğim şey şu, piyanoda
01:29
of a piece of music at the piano.
24
73379
2828
size alıntı bir müzik ile başlamak istiyorum.
01:32
(Music)
25
76207
9315
(Müzik)
01:41
Okay, I wrote that. (Laughter)
26
85522
3314
Evet, bunu ben yazdım. (Gülüşmeler)
01:44
No, it's not — (Applause) Oh, why thank you.
27
88836
1907
Yok hayır. (Alkış) Oh teşekkürler.
01:46
No, no, I didn't write that.
28
90743
1631
Hayır, hayır bunu ben yazmadım.
01:48
In fact, that was a piece by Beethoven,
29
92374
2272
Aslında bu Beethoven'dan bir parçaydı
01:50
and so I was not functioning as a composer.
30
94646
2555
ve bu durumda besteci olarak hiçbir şey yapmadım.
01:53
Just now I was functioning in the role of the interpreter,
31
97201
3051
Şu anda sadece yorumcu olarak size bunu çaldım
01:56
and there I am, interpreter.
32
100252
2061
işte burda yorumcuyum.
01:58
So, an interpreter of what? Of a piece of music, right?
33
102313
2709
Neyin yorumcusuyum? Bir parça müzik değil mi?
02:00
But we can ask the question, "But is it music?"
34
105022
4207
Şu soruyu sorabiliriz: "Ama bu müzik midir?"
02:05
And I say this rhetorically, because of course
35
109229
1780
Ve bunu söz bilimle ilgili olarak söyleyebilirim, çünkü
02:06
by just about any standard we would have to concede
36
111009
2821
herhangi bir standarda göre kabul etmeliyiz
02:09
that this is, of course, a piece of music,
37
113830
1948
ve bu tabi ki de bir müzik parçasıdır
02:11
but I put this here now because,
38
115778
2326
bunu buraya koydum çünkü
02:14
just to set it in your brains for the moment,
39
118104
2283
bir anlığına kafanızda şekillendirmek için
02:16
because we're going to return to this question.
40
120387
1841
bu soruya geri döneceğiz
02:18
It's going to be a kind of a refrain
41
122228
1782
Biz sunuma göz atarken
02:19
as we go through the presentation.
42
124010
1811
biraz geri durmak gibi olacak.
02:21
So here we have this piece of music by Beethoven,
43
125821
2228
Evet şimdi Beethoven'ın müziğini dinledik
02:23
and my problem with it is, it's boring.
44
128049
3206
ve benim bu müzikle problemim şu, bu çok sıkıcı
02:27
I mean, you — I'm just like, a hush, huh -- It's like -- (Laughter)
45
131255
6820
Yani... Şöyle... Şey... (Gülüşmeler)
02:33
It's Beethoven, how can you say that?
46
138075
1718
Bu Beethoven! Bunu nasıl diyebilirsin?
02:35
No, well, I don't know, it's very familiar to me.
47
139793
1735
Bilmiyorum ben bu müziğe çok aşinayım.
02:37
I had to practice it as a kid, and I'm really sick of it. So -- (Laughter)
48
141528
3031
Çocukken bununla sürekli alıştırma yapmak zorundaydım
ve bundan çok bunaldım. Bu yüzden...(Gülüşmeler)
ve bundan çok bunaldım. Bu yüzden...(Gülüşmeler)
02:40
I would, so what I might like to try to do is to change it,
49
144559
2723
Nasıl bir şey yapabilirim diye düşündüm,
02:43
to transform it in some ways, to personalize it,
50
147282
2644
bir şekilde değiştirebilirim, kişiselleştirebilirim
02:45
so I might take the opening, like this idea --
51
149926
2427
ve açılışı şöyle yapabilirim...
02:48
(Music)
52
152353
2208
(Müzik)
02:50
and then I might substitute -- (Music)
53
154561
4897
ve sonra şöyle değiştirebilirim. (Müzik)
02:55
and then I might improvise on that melody
54
159458
1639
Bu melodinin üstüne şöyle doğaçlama yapabilirim
02:56
that goes forward from there -- (Music)
55
161097
3635
şöyle de geliştirebilirim. (Müzik)
03:00
(Music)
56
164732
26022
(Müzik)
03:26
So that might be the kind of thing -- Why thank you.
57
190754
3112
Ve artık şöyle bir şey olur. Oh teşekkürler.
03:29
(Applause)
58
193866
3595
(Alkış)
03:33
That would be the kind of thing that I would do,
59
197461
2118
Benim yapacağım bu tarz bir şey bu olurdu,
03:35
and it's not necessarily better than the Beethoven.
60
199579
2097
Beethoven'dan daha iyi olmasına gerek yok.
03:37
In fact, I think it's not better than it. The thing is -- (Laughter) --
61
201676
3732
Aslında, bence ondan daha iyi değil. Ama, (Gülüşmeler)
03:41
it's more interesting to me. It's less boring for me.
62
205408
5299
benim ilgimi daha çok çeker. Benim için daha az sıkıcı.
03:46
I'm really leaning into me, because I, because I have
63
210707
3170
Ben gerçekten kendime güveniyorum çünkü zaman akıp giderken
03:49
to think about what decisions I'm going to make on the fly
64
213877
3572
hangi kararları alacağım diye düşünmek zorundayım
03:53
as that Beethoven text is running in time through my head
65
217449
3202
Beethoven'ın notaları aklımdan geçerken,
03:56
and I'm trying to figure out what kinds of transformations
66
220651
2205
ve aynı zamanda ona nasıl değişiklikler yapacağımı
03:58
I'm going to make to it.
67
222856
1598
düşünüyorum.
04:00
So this is an engaging enterprise for me, and
68
224454
2575
Ve böylelikle bu benim için merak uyandıran bir girişim.
04:02
I've really leaned into that first person pronoun thing there,
69
227029
4658
Burada birinci tekil şahıs durumuna çok sıcak bakıyorum ve
04:07
and now my face appears twice, so I think we can agree
70
231687
2321
şimdi yüzüm ikinci kez görülüyor böylelikle sanırım şu noktada anlaşabiliriz
04:09
that this is a fundamentally solipsistic enterprise. (Laughter)
71
234008
3691
bu solipsist bir girişim.(Gülüşmeler)
04:13
But it's an engaging one, and it's interesting to me
72
237699
2414
Ama bu merak uyandırıcı, ve bana göre enteresan
04:16
for a while, but then I get bored with it, and by it,
73
240113
2420
sadece bir süre için... Sonra yine sıkıldım, beni sıktı.
04:18
I actually mean, the piano, because it becomes,
74
242533
2651
Piyanoyu kastediyorum, çünkü
04:21
it's this familiar instrument, it's timbral range is actually
75
245184
3218
o çok tanıdık bir enstrüman, ses tını aralığı
04:24
pretty compressed, at least when you play on the keyboard,
76
248402
2521
çok sıkışık, en azından piyanoda çalınca
04:26
and if you're not doing things like listening to it
77
250923
2610
tabi sonrasında onu ateşe verip dinlemek gibi
04:29
after you've lit it on fire or something like that, you know.
78
253533
2723
şeyler yapmıyorsanız
04:32
It gets a little bit boring, and so pretty soon
79
256256
1969
Biraz sıkıcı olmaya başlıyor, ve çok yakında
04:34
I go through other instruments, they become familiar,
80
258225
2160
başka enstrümanlara geçiyorum, onlar da çok bilindik hale geliyor
04:36
and eventually I find myself designing and constructing
81
260385
2677
ve sonunda kendimi tasarlarken ve imal ederken buldum.
04:38
my own instrument, and I brought one with me today,
82
263062
4163
benim kendi enstrümanım, ve bugün bunu da getirdim
04:43
and I thought I would play a little bit on it for you
83
267225
2936
sizin için biraz çalarım diye düşündüm
04:46
so you can hear what it sounds like.
84
270161
2206
böylelikle sesini duyabilirsiniz.
04:48
(Music)
85
272367
11413
(Müzik)
04:59
You gotta have doorstops, that's important. (Laughter)
86
283780
5763
Kapı durdurucuları var, bunlar çok önemli. (Gülüşmeler)
05:05
I've got combs. They're the only combs that I own. (Music)
87
289543
3108
Bir de taraklarım var. Sahip olduğum tek taraklar bunlar. (Müzik)
05:08
They're all mounted on my instruments. (Laughter)
88
292651
3156
Benim enstrümanıma monteli hepsi. (Gülüşmeler)
05:11
(Music)
89
295807
9059
(Müzik)
05:20
I can actually do all sorts of things. I can play
90
304866
2585
Her türlü şey yapabilirim aslında.
05:23
with a violin bow. I don't have to use the chopsticks.
91
307451
2498
Keman yayıyla çalabilirim. Bu çubukları kullanmak zorunda değilim.
05:25
So we have this sound. (Music)
92
309949
7853
Böylelikle şu ses çıkıyor. (Müzik)
05:33
And with a bank of live electronics,
93
317802
2044
Elektronik müzik setiyle
05:35
I can change the sounds radically. (Music)
94
319846
4121
sesi tamamıyla değiştirebilirim. (Müzik)
05:39
(Music)
95
323967
9074
(Müzik)
05:48
Like that, and like this. (Music)
96
333041
6251
Şöyle ve... Böyle. (Müzik)
05:55
And so forth.
97
339292
2118
Vesaire vesaire.
05:57
So this gives you a little bit of an idea of the sound world
98
341410
2139
Bu size enstrümanımın yapısı hakkında biraz da olsa
05:59
of this instrument, which I think is quite interesting
99
343549
2677
bilgi verdi sanırım. Ki bence çok ilginç bir yapısı var.
06:02
and it puts me in the role of the inventor, and the nice thing about —
100
346226
3774
Ve bu beni mucit rolüne bürüdü, ve bunun iyi yanı.
06:05
This instrument is called the Mouseketeer ... (Laughter)
101
350000
3119
Bu enstrümanın adı Mouseketeer (Gülüşmeler)
06:09
and the cool thing about it is
102
353119
2264
ve havalı olan şey de
06:11
I'm the world's greatest Mouseketeer player. (Laughter)
103
355383
3568
ben dünyanın en iyi Mouseketeer çalan kişisiyim. (Gülüşmeler)
06:14
Okay? (Applause)
104
358951
1619
Değil mi? (Alkış)
06:16
So in that regard, this is one of the things,
105
360570
3176
O bakımdan bu,
06:19
this is one of the privileges of being,
106
363746
1860
var olmanın ayrıcalıklarından biri
06:21
and here's another role, the inventor, and by the way,
107
365606
3006
ve işte başka bir rol, mucit. Ve bu arada
06:24
when I told you that I'm the world's greatest,
108
368612
2178
dünyanın en iyisi olduğumu söylediğimde
06:26
if you're keeping score, we've had narcissism and solipsism
109
370790
4004
eğer sayıyorsanız, narsizm ve bencillik de var
06:30
and now a healthy dose of egocentricism.
110
374794
2004
ve şimdi de yeterli dozda benmerkezcilik var.
06:32
I know some of you are just, you know, bingo! Or, I don't know. (Laughter)
111
376798
3600
Biliyorum bazılarınız "Evet bingo!" dediniz. Ya da demediniz.(Gülüşmeler)
06:36
Anyway, so this is also a really enjoyable role.
112
380398
5547
Neyse, bu da eğlenceli rollerden biri.
06:41
I should concede also that I'm the world's worst Mouseketeer player,
113
385945
2732
Hem de kabul etmeliyim ki ben dünyanın en kötü Mouseketeer çalan kişisiyim
06:44
and it was this distinction that I was most worried about
114
388677
2250
ve bu sınırdayken
06:46
when I was on that prior side of the tenure divide.
115
390927
2937
en çok endişelendiğim kısım
06:49
I'm glad I'm past that. We're not going to go into that.
116
393864
2486
Onu geçtiğime sevindim. Bunun ayrıntısına gitmeyeceğiz.
06:52
I'm crying on the inside. There are still scars.
117
396350
2957
İçten içe ağlıyorum. Hala izleri var.
06:55
Anyway, but I guess my point is that all of these enterprises
118
399307
3816
Neyse, sanırım amacım şu bütün bu girişimler
06:59
are engaging to me in their multiplicity, but as I've presented them
119
403123
3735
çeşitlilikleriyle beni meraklandırıyor, ama ben bunları size sunarken
07:02
to you today, they're actually solitary enterprises,
120
406858
3352
bunlar tek başına girişimlerdi,
07:06
and so pretty soon I want to commune with other people, and so
121
410210
3027
ve yakın bir zaman içinde bunları başka insanlarla da konuşmak istedim
07:09
I'm delighted that in fact I get to compose works for them.
122
413237
2518
onlar için besteler yapmaya başladığım için memnun oldum.
07:11
I get to write, sometimes for soloists and I get to work with one person,
123
415755
3086
Bazen solistler için yazdım ve tek kişiyle çalıştım
07:14
sometimes full orchestras, and I work with a lot of people,
124
418841
3309
bazen bütün orkestra için, ve bu durumda çok fazla kişiyle çalıştım
07:18
and this is probably the capacity, the role creatively
125
422150
3679
bu da yaratıcılıkla alakalı
07:21
for which I'm probably best known professionally.
126
425829
3162
muhtemelen profesyonel olarak tanındığım rol.
07:24
Now, some of my scores as a composer look like this,
127
428991
2975
Evet, besteci olarak notlarımın bir kısmı şöyle gözüküyor,
07:27
and others look like this,
128
431966
2073
diğerleri böyle,
07:29
and some look like this,
129
434039
2084
ve bazıları da şöyle,
07:32
and I make all of these by hand, and it's really tedious.
130
436123
3046
ve bunların hepsini ellerimle yaptım, bu gerçekten çok meşakkatli.
07:35
It takes a long, long time to make these scores,
131
439169
2333
Bu notaları yapabilmek çok çok uzun zaman alıyor
07:37
and right now I'm working on a piece
132
441502
2173
ve şu anda 180 sayfa uzunluğunda
07:39
that's 180 pages in length,
133
443675
2023
bir parça üzerinde çalışıyorum.
07:41
and it's just a big chunk of my life, and I'm just pulling out hair.
134
445698
4196
Bu hayatımda büyük bir adım, ve ben saçımı başımı yoluyorum.
07:45
I have a lot of it, and that's a good thing I suppose. (Laughter)
135
449894
2509
Çok fazla olduğu için, sanırım bu iyi bir şey. (Gülüşmeler)
07:48
So this gets really boring and really tiresome for me,
136
452403
3564
Ve bu benim için çok sıkıcı ve yorucu bir hal almaya başladı
07:51
so after a while the process of notating is not only boring,
137
455967
2973
nota yazma süreci sadece sıkıcı bir şey değil
07:54
but I actually want the notation to be more interesting,
138
458940
3132
ama bir süre sonra onu enteresan hale getirmek istedim.
07:57
and so that's pushed me to do other projects like this one.
139
462072
2719
Bu da beni başka projeler yapmaya itti, örneğin bunun gibi.
08:00
This is an excerpt from a score called
140
464791
2230
Bu "Nota Yazmanın Metafiziği"
08:02
"The Metaphysics of Notation."
141
467021
2191
diye adlandırılan notadan bir alıntı.
08:05
The full score is 72 feet wide.
142
469212
2544
Parçanın tamamı 72 fit uzunluğunda.
08:07
It's a bunch of crazy pictographic notation.
143
471756
2698
Bu çılgın bir grafiksel nota yazımı.
08:10
Let's zoom in on one section of it right here. You can see
144
474454
2886
Şurada bir kısma odaklanalım.
08:13
it's rather detailed. I do all of this with drafting templates,
145
477340
3817
Daha detaylı olduğunu görebilirsiniz. Bunun hepsini taslak bir kalıptan çıkardım
08:17
with straight edges, with French curves, and by freehand,
146
481157
3617
keskin kenarlarıyle, fransız eğrisiyle, hepsini el yazısı olarak
08:20
and the 72 feet was actually split
147
484774
2654
ve bu 72 fit çapı 12 fit olan
08:23
into 12 six-foot-wide panels that were installed
148
487428
3035
ve şu anda Cantor Sanat Merkezi Müzesindeki lobi balkonunda
08:26
around the Cantor Arts Center Museum lobby balcony,
149
490463
4884
panellere bölündü
08:31
and it appeared for one year in the museum,
150
495347
3808
müzede bir yıl boyunca sergilendi
08:35
and during that year, it was experienced as visual art
151
499155
2858
ve o yıl boyunca, görsel sanat olarak görüldü
08:37
most of the week, except, as you can see in these pictures,
152
502013
1901
haftanın çoğu zamanlarında , ama resimde gördüğünüz gibi
08:39
on Fridays, from noon til one, and only during that time,
153
503914
3038
cuma günleri öğlenden 1'e kadar sadece o zaman boyunca
08:42
various performers came and interpreted these strange
154
506952
3380
çeşitli sanatçılar geldi ve bu tanımlanamayan ve
08:46
and undefined pictographic glyphs. (Laughter)
155
510332
3279
tuhaf glifleri yorumladılar. (Gülüşmeler)
08:49
Now this was a really exciting experience for me.
156
513611
3684
Bu benim için çok heyecan verici bir deneyimdi.
08:53
It was gratifying musically, but I think
157
517295
1603
Bu müziğe kendini kaptırmaktı, ama bence
08:54
the more important thing is it was exciting because I got to take on
158
518898
2696
daha önemli olan şey şuydu evet heyecan vericiydi çünkü ben başka bir kimliğe
08:57
another role, especially given that it appeared in a museum,
159
521594
2896
bürünmeye başladım, özellikle de müzede sergilendiği için
09:00
and that is as visual artist. (Laughter)
160
524490
3276
ve bu da görsel sanatlardı. (Gülüşmeler)
09:03
We're going to fill up the whole thing, don't worry. (Laughter)
161
527766
2500
Hepsini dolduracağız merak etmeyin. (Gülüşmeler)
09:06
I am multitudes. (Laughter)
162
530266
2003
Ben birçok şeyim. (Gülüşmeler)
09:08
So one of the things is that, I mean, some people
163
532269
2904
Şimdi bazı insanlar diyecekler ki
09:11
would say, like, "Oh, you're being a dilettante,"
164
535173
1787
"oh, çok sanat meraklısısın"
09:12
and maybe that's true. I can understand how, I mean,
165
536960
2577
ve belki de bu doğru. Neden olduğunu anlayabiliyorum
09:15
because I don't have a pedigree in visual art
166
539537
2159
çünkü görsel sanatlar üzerine temelim yok
09:17
and I don't have any training, but it's just something
167
541696
2036
ve hiçbir şekilde eğitimim de yok, ama besteci olmama ek olarak
09:19
that I wanted to do as an extension of my composition,
168
543732
2467
bu yapmak istediğim bir şeydi
09:22
as an extension of a kind of creative impulse.
169
546199
2900
yaratıcı dürtünün devamı olarak.
09:24
I can understand the question, though. "But is it music?"
170
549099
3096
Soruyu anlayabilirim aslında. "Ama bu müzik mi?"
09:28
I mean, there's not any traditional notation.
171
552195
2259
Yani, geleneksel notalar yok burada.
09:30
I can also understand that sort of implicit criticism
172
554454
2253
Bunun bir çeşit dolaylı yoldan eleştiri olduğunu da anlayabilirim
09:32
in this piece, "S-tog," which I made when I was living in Copenhagen.
173
556707
3372
bu parçada "S-tog" benim Kopenhag'da yaşarken yaptığım bir şey
09:35
I took the Copenhagen subway map and
174
560079
1987
Kopenhag'ın metro haritasını aldım ve
09:37
I renamed all the stations to abstract musical provocations,
175
562066
3132
bütün istasyonların isimlerini müziksel terimlere çevirdim
09:41
and the players, who are synchronized with stopwatches,
176
565198
2771
çalgıcıları da kronometrelerle senkronize ettim
09:43
follow the timetables, which are listed in minutes past the hour.
177
567969
2861
listelenmiş saatlerde sefer sürelerini takip ettiler
09:46
So this is a case of actually adapting something,
178
570830
3061
Bu bir şeye adapte olma durumudur,
09:49
or maybe stealing something,
179
573891
1883
ya da bir şeyi çalma,
09:51
and then turning it into a musical notation.
180
575774
2341
ve sonrasında onu müziksel notalara dönüştürme.
09:54
Another adaptation would be this piece.
181
578115
2155
Başka bir adaptasyon şu parça olabilir.
09:56
I took the idea of the wristwatch, and I turned it into a musical score.
182
580270
3346
Kol saati fikrini aldım ve onu müziksel notalara çevirdim.
09:59
I made my own faces, and had a company fabricate them,
183
583616
3238
Kendi yüzlerimi yaptım ve bir şirkete onları üretmeleri için verdim
10:02
and the players follow these scores.
184
586854
2238
ve çalgıcılar bu notaları takip edecekler.
10:04
They follow the second hands, and as they pass over
185
589092
2021
Saniye ibresini takip edecekler ve birçok sembol geçerken
10:07
the various symbols, the players respond musically.
186
591113
2986
çalgıcılar müziksel olarak buna cevap verecekler.
10:09
Here's another example from another piece,
187
594099
2223
Ve başka bir parçadan bir tane daha örnek,
10:12
and then its realization.
188
596322
2054
ve sonrasında farkına varma.
10:14
So in these two capacities, I've been scavenger,
189
598376
2479
Ve bu iki durumda, çöpçülük yaptım
10:16
in the sense of taking, like, the subway map, right,
190
600855
2387
bu alma durumda da, metro haritasında olduğu gibi,
10:19
or thief maybe, and I've also been designer,
191
603242
2518
hırsız oldum belki de ve kol saati yapma durumunda da
10:21
in the case of making the wristwatches.
192
605760
2315
aynı zamanda tasarımcı oldum.
10:23
And once again, this is, for me, interesting.
193
608075
3580
Ve yine söylüyorum, bu benim için enteresan.
10:27
Another role that I like to take on is that of the performance artist.
194
611655
3319
Bürünmeyi sevdiğim başka bir rol de gösteri sanatçılığı.
10:30
Some of my pieces have these kind of weird theatric elements,
195
614974
2687
Parçalarımın bazıları bu tarz tiyatral öğeler içeriyor,
10:33
and I often perform them. I want to show you a clip
196
617661
2154
ve sık sık onları canlandırıyorum. Ve size "Ekolali" isimli
10:35
from a piece called "Echolalia."
197
619815
1764
parçadan bir klip göstermek istiyorum.
10:37
This is actually being performed by Brian McWhorter,
198
621579
3071
Bu aslında Brian McWhorter tarafından sergileniyor
10:40
who is an extraordinary performer.
199
624650
1305
o çok sıra dışı bir oyuncu.
10:41
Let's watch a little bit of this, and please notice the instrumentation.
200
625955
3432
Hadi birazını seyredelim, ve lütfen enstrümantasyona dikkat edelim
10:45
(Music)
201
629387
28888
(Müzik)
11:14
Okay, I hear you were laughing nervously because
202
658275
1684
Evet, hepinizi gergin bir biçimde gülerken duyabiliyorum
11:15
you too could hear that the drill was a little bit sharp,
203
659959
2294
çünkü matkabın biraz şiddetli olduğunu duydunuz
11:18
the intonation was a little questionable. (Laughter)
204
662253
2128
ses tonu biraz tartışılabilir. (Gülüşmeler)
11:20
Let's watch just another clip.
205
664381
2012
Başka bir klip izleyelim.
11:22
(Music)
206
666393
10576
(Müzik)
11:32
You can see the mayhem continues, and there's, you know,
207
676969
2696
Gördüğünüz gibi kargaşa devam ediyor, ve burada da
11:35
there were no clarinets and trumpets
208
679665
1878
klarnet ve trompet yok
11:37
and flutes and violins. Here's a piece that has
209
681543
1904
ya da flüt ve keman... Ve başka bir parça
11:39
an even more unusual, more peculiar instrumentation.
210
683447
2555
ve bu daha olağandışı, daha tuhaf bir enstrüman.
11:41
This is "Tlön," for three conductors and no players. (Laughter)
211
686002
3577
Bu "Tlön" üç bestecisi var ve hiçbir çalgıcısı yok. (Gülüşmeler)
11:58
This was based on the experience of actually watching
212
702327
1940
Bu iki insanın işaret dilinde kavga etmesini
12:00
two people having a virulent argument in sign language,
213
704267
2516
ve hiç ses çıkarmadan desibeli olmayan bir sesle
12:02
which produced no decibels to speak of,
214
706783
1859
izleme deneyimine dayanır.
12:04
but affectively, psychologically, was a very loud experience.
215
708642
3411
Ama etkili, psikolojik ve çok fazla sesli bir deneyim.
12:07
So, yeah, I get it, with, like, the weird appliances
216
712053
3668
Evet, anladım. Tuhaf araçlarla ve
12:11
and then the total absence of conventional instruments
217
715721
4102
alışılagelmiş enstrümanların yokluğuyla
12:15
and this glut of conductors, people might, you know,
218
719823
2873
bol miktarda bestecilerle, insanlar şunu merak edebilir
12:18
wonder, yeah, "Is this music?"
219
722696
2903
Evet. " Bu müzik midir?"
12:21
But let's move on to a piece where clearly I'm behaving myself,
220
725599
3847
Ama açıkça kendim gibi davrandığım bir parçaya geçelim,
12:25
and that is my "Concerto for Orchestra."
221
729446
2487
ve bu "Orkestra Konçertosu".
12:27
You're going to notice a lot of conventional instruments
222
731933
1998
Bu klipte birçok geleneksel enstrüman
12:29
in this clip. (Music)
223
733931
3700
duyacaksınız. (Müzik)
12:33
(Music)
224
737631
12847
(Müzik)
12:46
This, in fact, is not the title of this piece.
225
750478
2040
Bu aslında parçanın başlığı değil.
12:48
I was a bit mischievous. In fact, to make it more interesting,
226
752518
2555
Biraz afacandım. Aslında bunu daha ilginç yapmak için
12:50
I put a space right in here, and this is the actual title of the piece.
227
755073
4285
buraya boşluk koydum ve işte bu parçanın asıl başlığı.
12:55
Let's continue with that same excerpt.
228
759358
2026
Aynı alıntıyla devam edelim.
12:57
(Music)
229
761384
10293
(Müzik)
13:07
It's better with a florist, right? (Laughter) (Music)
230
771677
8090
Bir çiçekçiyle daha güzel oldu değil mi? (Gülüşmeler) (Müzik)
13:15
Or at least it's less boring. Let's watch a couple more clips.
231
779767
2236
Ya da en azından az sıkıcı. Hadi biraz daha izleyelim.
13:17
(Music)
232
782003
13976
(Müzik)
13:31
So with all these theatric elements, this pushes me in another role,
233
795979
3048
Ve bütün bu tiyatral unsurlar beni farklı bir role bürüdü,
13:34
and that would be, possibly, the dramaturge.
234
799027
2823
ve bu rol de, muhtemelen drama yazarı.
13:37
I was playing nice. I had to write the orchestra bits, right?
235
801850
4487
Kurallara göre davrandım. Orkestra bölümleri yazdım değil mi?
13:42
Okay? But then there was this other stuff, right?
236
806337
2463
Bir de başka şeyler vardı değil mi?
13:44
There was the florist, and I can understand that,
237
808800
1933
Çiçekçi vardı. Bunu anlayabilirim,
13:46
once again, we're putting pressure on the ontology of music
238
810733
3140
bir kez daha müziğin ontolojisine baskı yapıyoruz
13:49
as we know it conventionally,
239
813873
2713
geleneksel olarak bildiğimiz gibi.
13:52
but let's look at one last piece today I'm going to share with you.
240
816586
4423
Bugün sizinle paylaşacağım son parçaya göz atalım.
13:56
This is going to be a piece called "Aphasia,"
241
821009
2665
Bu parça "Afazi" olarak adlandırılacak
13:59
and it's for hand gestures synchronized to sound,
242
823674
3435
ve el hareketlerinin senkronize bir müzikle
14:03
and this invites yet another role, and final one
243
827109
2739
ve bu beni başka bir role bürüyor, sizinle paylaşacağım
14:05
I'll share with you, which is that of the choreographer.
244
829848
2573
son rol, ve bu da koreograf.
14:08
And the score for the piece looks like this,
245
832421
2478
Bu parçanın notaları şöyle,
14:10
and it instructs me, the performer, to make
246
834899
4410
ve bu da beni icracı olarak görevlendiriyor
14:15
various hand gestures at very specific times
247
839309
2730
belirli zamanlarda çeşitli el hareketleri yaparak
14:17
synchronized with an audio tape, and that audio tape
248
842039
2254
sadece sesli örneklerden oluşturulan
14:20
is made up exclusively of vocal samples.
249
844293
2877
ses bandıyla senkronize olarak.
14:23
I recorded an awesome singer,
250
847170
2422
Muhteşem bir şarkıcının sesini kayda aldım
14:25
and I took the sound of his voice in my computer,
251
849592
2345
ve bilgisayarımda onun sesini kaydettim
14:27
and I warped it in countless ways to come up with
252
851937
2599
şimdi duyacağınız sesi oluşturmak için
14:30
the soundtrack that you're about to hear.
253
854536
2268
sesini sayısız yolla çarpıttım.
14:32
And I'll perform just an excerpt of "Aphasia" for you here. Okay?
254
856804
4965
Ve burada size "Afazi" örneği sergileyeceğim. Tamam mı?
14:37
(Music)
255
861769
38336
(Müzik)
15:16
So that gives you a little taste of that piece. (Applause)
256
900108
6623
İşte bu size bir parça fikir vermiştir. (Alkış)
15:22
Yeah, okay, that's kind of weird stuff.
257
906731
2284
Evet, böyle garip bir şey.
15:24
Is it music? Here's how I want to conclude.
258
909015
2239
Bu müzik midir? İşte şimdi bunu sonuçlandırmak istiyorum.
15:27
I've decided, ultimately, that this is the wrong question,
259
911254
2576
En sonunda bunun yanlış soru olduğuna karar verdim,
15:29
that this is not the important question.
260
913830
1958
önemli olan soru bu değil.
15:31
The important question is, "Is it interesting?"
261
915788
2733
Soru şu: "İlgi çekici mi?"
15:34
And I follow this question, not worrying about "Is it music?" --
262
918521
2892
Ben bu sorunun peşindeyim. "Bu müzik mi?" diye hiç kafa yormuyorum.
15:37
not worrying about the definition of the thing that I'm making.
263
921413
2486
Ya da yapmakta olduğum şeyin tanımı hakkında da kafa yormuyorum.
15:39
I allow my creativity to push me
264
923899
2453
Benim ilgimi çeken yönlere itmesi için
15:42
in directions that are simply interesting to me,
265
926352
2160
yaratıcılığıma izin veriyorum,
15:44
and I don't worry about the likeness of the result
266
928512
3049
ve sonucun nasıl olduğuyla ilgilenmiyorum
15:47
to some notion, some paradigm,
267
931561
2056
bir müzik parçasının nasıl olabileceğiyle ilgili
15:49
of what music composition is supposed to be,
268
933617
2989
bazı fikirler, bazı örnekler
15:52
and that has actually urged me, in a sense,
269
936606
2443
ve bu gerçekten beni teşvik etti,
15:54
to take on a whole bunch of different roles,
270
939049
1735
bir anlamda bir dizi farklı rollere bürünmek
15:56
and so what I want you to think about is,
271
940784
2135
ve sizden düşünmenizi istediğim şu
15:58
to what extent might you change the fundamental question
272
942919
3218
temel soruyu değiştirmek için neler yapabilirsiniz
16:02
in your discipline, and, okay,
273
946137
2723
kendi disiplininizle alakalı ve evet
16:04
I'm going to put one extra little footnote in here,
274
948860
2380
buraya ekstradan bir dipnot eklemek istiyorum
16:07
because, like, I realized I mentioned
275
951240
1614
çünkü, ben size bahsettiğim bazı psikolojik rahatsızlıkları
16:08
some psychological defects earlier, and we also,
276
952854
2935
daha önceden fark ettim, ve hepimiz hayatımız boyunca
16:11
along the way, had a fair amount of obsessive behavior,
277
955789
3743
biraz da olsa saplantı haline gelmiş davranışlara sahip oluyoruz
16:15
and there was some delusional behavior and things like that,
278
959532
2161
ve bazıları da kuruntulu davranışlar, ve buna benzer şeyler
16:17
and here I think we could say that this is an argument
279
961693
2981
düşünüyorum ki, bunu kendinden nefret etme
16:20
for self-loathing and a kind of schizophrenia,
280
964674
1979
ve bir tür şizofreni olarak söyleyebiliriz
16:22
at least in the popular use of the term,
281
966653
1936
en azından genelde kullanıldığı haliyle
16:24
and I really mean dissociative identity disorder, okay. (Laughter)
282
968589
2234
ve çoklu kişi rahatsızlığı olarak, evet. (Gülüşmeler)
16:26
Anyway, despite those perils, I would urge you
283
970823
3063
Her neyse, bu risklere rağmen size tavsiyem
16:29
to think about the possibility that you might take on roles
284
973886
2575
işinizde farklı bir şekilde rol alabileceğiniz ihtimalleri düşünün
16:32
in your own work, whether they are neighboring
285
976461
2091
profesyonel kimliğinizle alakalı olabilir
16:34
or far-flung from your professional definition.
286
978552
2498
ya da çok farklı bir şey de olabilir.
16:36
And with that, I thank you very much. (Applause)
287
981050
1777
Ve bu kadar. Çok teşekkür ederim. (Alkış)
16:38
(Applause)
288
982827
6199
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Mark Applebaum - ComposerMark Applebaum has built an instrument out of doorstops and combs, as well as composed a piece of music to be performed by a florist.
Why you should listen
Don’t ask Mark Applebaum the question, “Is this music?” A composer and performer, he takes great joy in challenging the conventional boundaries of musical ontology. His solo, chamber, choral, orchestral, operatic and electroacoustic work has been performed throughout the world. He is also an accomplished jazz pianist and the founding director of the Stanford Improvisation Collective.
An associate professor of composition at Stanford University, Applebaum received the Walter J. Gores Award for excellence in teaching in 2003. He was also recently named the Hazy Family University Fellow in Undergraduate Education and the Leland & Edith Smith Faculty Scholar.
Mark Applebaum | Speaker | TED.com