TED2018
Kirsty Duncan: Scientists must be free to learn, to speak and to challenge
Kirsty Duncan: Bilim insanları öğrenme, seslerini duyurma ve meydan okumada özgür olmalılar
Filmed:
Readability: 4.6
1,281,799 views
Kanada'nın ilk Bilim Bakanı Kirsty Duncan'a göre ''Bilim gibi bu kadar köklü ve değerli bir şeyi altüst edemezsiniz.'' Bilimin sınırları aşma misyonu hakkındaki bu içten, ilham verici konuşmasında Duncan, araştırmacıların uygunsuz gerçekleri sunarken ve o günün düşünce yapısına meydan okurken özgür olmaları gerektiğini savunuyor ve bilim zaptedildiği veya bastırıldığı zaman hepimizin buna karşı sesini çıkarma görevi olduğunu söylüyor.
Kirsty Duncan - Politician, scientist
Kirsty Duncan works for all Canadians to nurture science in Canada and encourages people of all ages to have inquisitive minds. Full bio
Kirsty Duncan works for all Canadians to nurture science in Canada and encourages people of all ages to have inquisitive minds. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let me tell you about rock snot.
0
920
3720
Size kaya mukusundan bahsedeyim.
00:19
Since 1992, Dr. Max Bothwell,
1
7080
3536
Kanada Hükûmetinin bilimcisi
00:22
a Government of Canada scientist,
2
10640
3016
Dr. Max Bothwell, 1992'den bu yana
00:25
has been studying a type of algae
that grows on rocks.
that grows on rocks.
3
13680
4936
kayaların üzerinde büyüyen
bir tür yosun üzerinde çalışıyor.
bir tür yosun üzerinde çalışıyor.
00:30
Now, the very unscientific term
for that algae is rock snot,
for that algae is rock snot,
4
18640
6576
Bu yosun için kullanılan
bilimsel olmayan sözcük kaya mukusu,
bilimsel olmayan sözcük kaya mukusu,
00:37
because as you can imagine,
5
25240
2416
çünkü anlayacağınız üzere
00:39
it looks a lot like snot.
6
27680
2680
mukusa çok benziyor.
00:43
But scientists also call it
Didymosphenia geminata
Didymosphenia geminata
7
31080
5656
Bilim insanlarının ona verdiği diğer ad
Didymosphenia geminata
Didymosphenia geminata
00:48
and for decades, this algae
has been sliming up riverbeds
has been sliming up riverbeds
8
36760
4336
ve yıllar boyunca bu yosun
dünyanın her bir yanında
dünyanın her bir yanında
00:53
around the world.
9
41120
2136
nehir yataklarını kaplıyor.
00:55
The problem with this algae
10
43280
2536
Bu yosunla ilgili sorun şu ki
00:57
is that it is a threat to salmon, to trout
11
45840
3896
somon balığı ve alabalığın yanı sıra
01:01
and the river ecosystems it invades.
12
49760
3656
dâhil olduğu ekosistemi de tehdit ediyor.
01:05
Now, it turns out Canada's Dr. Bothwell
13
53440
3216
Kanadalı Dr. Bothwell'in
01:08
is actually a world expert in the field,
14
56680
4176
alanında dünya çapında
uzman olduğunu öğrendik,
uzman olduğunu öğrendik,
01:12
so it was no surprise in 2014
15
60880
4176
bu yüzden de 2014 yılında
01:17
when a reporter contacted Dr. Bothwell
16
65080
3456
bir gazetecinin yosunla alakalı bir konuda
01:20
for a story on the algae.
17
68560
2520
Dr. Bothwell'le iletişime geçmesi
şaşırtıcı olmadı.
şaşırtıcı olmadı.
01:23
The problem was, Dr. Bothwell
wasn't allowed to speak to the reporter,
wasn't allowed to speak to the reporter,
18
71880
6656
Ancak Dr. Bothwell
gazeteciyle konuşamazdı,
gazeteciyle konuşamazdı,
01:30
because the government of the day
wouldn't let him.
wouldn't let him.
19
78560
4736
çünkü o zamanın hükûmeti
buna izin vermedi.
buna izin vermedi.
01:35
110 pages of emails
20
83320
3416
110 sayfalık bir eposta
01:38
and 16 government communication experts
21
86760
3936
ve 16 hükûmet iletişim uzmanı
01:42
stood in Dr. Bothwell's way.
22
90720
3160
Bothwell'e engel oldular.
01:46
Why couldn't Dr. Bothwell speak?
23
94800
3256
Dr. Bothwell niçin konuşamıyordu?
01:50
Well, we'll never know for sure,
24
98080
2816
Bunu asla kesin olarak bilemeyeceğiz
01:52
but Dr. Bothwell's research did suggest
25
100920
3736
ama onun çalışması şunu gösterdi;
01:56
that climate change
may have been responsible
may have been responsible
26
104680
3856
bu yosunun aşırı yayılmasından
02:00
for the aggressive algae blooms.
27
108560
2520
iklim değişikli sorumlu olabilir.
02:03
But who the heck would want to stifle
climate change information, right?
climate change information, right?
28
111920
7000
Peki kim iklim değişikliğiyle ilgili
bilgileri bastırmak ister ki?
bilgileri bastırmak ister ki?
02:12
Yes, you can laugh.
29
120240
1816
Gülebilirsiniz.
02:14
It's a joke,
30
122080
1896
Bu bir şaka,
02:16
because it is laughable.
31
124000
1840
çünkü gülünecek bir durum.
02:19
We know that climate change
is suppressed for all sorts of reasons.
is suppressed for all sorts of reasons.
32
127760
5416
İklim değişikliğinin
birçok sebepten bastırıldığını biliyoruz.
birçok sebepten bastırıldığını biliyoruz.
02:25
I saw it firsthand
when I was a university professor.
when I was a university professor.
33
133200
4256
Üniversitede akademisyenken de
bunu bizzat yaşadım.
bunu bizzat yaşadım.
02:29
We see it when countries pull out
of international climate agreements
of international climate agreements
34
137480
5536
Kyoto Protokolü ve Paris Anlaşması gibi
uluslararası anlaşmalardan
uluslararası anlaşmalardan
02:35
like the Kyoto Protocol
and the Paris Accord,
and the Paris Accord,
35
143040
4136
ülkelerin kendilerini
çekişine şahit olduk,
çekişine şahit olduk,
02:39
and we see it when industry fails
to meet its emissions reduction targets.
to meet its emissions reduction targets.
36
147200
5200
ayrıca endüstrilerin salınım azaltma
hedeflerine ulaşamadığını da gördük.
hedeflerine ulaşamadığını da gördük.
02:45
But it's not just climate change
information that's being stifled.
information that's being stifled.
37
153400
5296
Fakat bastırılan bilim
iklim değişikliğinden ibaret değil.
iklim değişikliğinden ibaret değil.
02:50
So many other scientific issues
are obscured by alternate facts,
are obscured by alternate facts,
38
158720
6656
Pek çok diğer bilimsel sorun da
alternatif gerçeklerle, sahte haberlerle
alternatif gerçeklerle, sahte haberlerle
02:57
fake news and other forms of suppression.
39
165400
4776
ve diğer baskı yöntemleriyle
örtbas ediliyor.
örtbas ediliyor.
03:02
We've seen it in the United Kingdom,
40
170200
2216
Bunu Birleşik Krallık'ta da gördük,
03:04
we've seen it in Russia,
41
172440
1936
Rusya'da da,
03:06
we've seen it in the United States
42
174400
2616
Birleşik Devletler'de de
03:09
and, until 2015,
43
177040
2736
ve 2015 yılına kadar,
03:11
right here in Canada.
44
179800
2680
Kanada'da da.
03:15
In our modern technological age,
45
183840
2816
Modern teknoloji çağımızda
03:18
when our very survival
depends on discovery,
depends on discovery,
46
186680
4176
hayatta kalmamız keşfetmeye,
03:22
innovation and science,
47
190880
2776
inovasyon ve bilime bağlıyken
03:25
it is critical, absolutely critical,
48
193680
4136
bilim insanlarımızın işlerini yaparken
03:29
that our scientists are free
to undertake their work,
to undertake their work,
49
197840
4016
özgür olması ve özgür bir şekilde
diğer bilim insanlaryla işbirliği yapması
diğer bilim insanlaryla işbirliği yapması
03:33
free to collaborate with other scientists,
50
201880
3296
basınla konuşabilmesi
03:37
free to speak to the media
51
205200
2576
ve halkla konuşabilmesi
03:39
and free to speak to the public.
52
207800
3016
çok büyük önem taşıyor.
03:42
Because after all,
53
210840
1776
Çünkü şunu unutmamalıyız ki
03:44
science is humanity's best effort
at uncovering the truth
at uncovering the truth
54
212640
6056
bilim, insanoğlunun dünyamız hakkında
03:50
about our world,
55
218720
1536
ve varoluşumuz hakkında
03:52
about our very existence.
56
220280
2736
gerçeği ortaya çıkarma çabasıdır.
03:55
Every new fact that is uncovered
57
223040
2656
Ortaya çıkan her gerçek
03:57
adds to the growing body
of our collective knowledge.
of our collective knowledge.
58
225720
5816
kolektif bilgimizin
büyüyen hacmine katkı sağlar.
büyüyen hacmine katkı sağlar.
04:03
Scientists must be free to explore
59
231560
3736
Bilim insanları, uygunsuz konuları da
04:07
unconventional or controversial topics.
60
235320
4376
tartışmalı konuları da özgürce keşfetmeli.
04:11
They must be free to challenge
the thinking of the day
the thinking of the day
61
239720
3656
Günün düşünce yapısına
özgürce meydan okuyabilmeli
özgürce meydan okuyabilmeli
04:15
and they must be free
62
243400
1296
ve uygunsuz gerçekleri
04:16
to present uncomfortable
or inconvenient truths,
or inconvenient truths,
63
244720
6360
halka özgürce sunabilmeli,
04:24
because that's how scientists
push boundaries
push boundaries
64
252400
2816
çünkü bilim insanları
sınırları bu şekilde zorlar
sınırları bu şekilde zorlar
04:27
and pushing boundaries is, after all,
what science is all about.
what science is all about.
65
255240
5015
ve sınırları zorlamak da
bilim demektir.
bilim demektir.
04:32
And here's another point:
66
260279
2097
Bir de şu açıdan bakalım:
04:34
scientists must be free to fail,
67
262400
4456
Bilim insanları başarısızlıkta da
özgür olmalılar,
özgür olmalılar,
04:38
because even a failed hypothesis
teaches us something.
teaches us something.
68
266880
4856
çünkü başarısız bir hipotez
bize bir şeyler öğretiyor.
bize bir şeyler öğretiyor.
04:43
And the best way I can explain that
is through one of my own adventures.
is through one of my own adventures.
69
271760
5176
Bunu da başımdan geçen bir olayı
anlatarak çok iyi açıklayabilirim.
anlatarak çok iyi açıklayabilirim.
04:48
But first I've got
to take you back in time.
to take you back in time.
70
276960
2960
Sizi biraz zamanda geriye götüreyim.
04:53
It's the early 1900s
71
281000
2456
1900'lü yılların başı,
04:55
and Claire and Vera
are roommates in southern Ontario.
are roommates in southern Ontario.
72
283480
4000
Claire ve Vera
Güney Ontario'da ev arkadaşları.
Güney Ontario'da ev arkadaşları.
05:00
One evening during the height
of the Spanish flu pandemic,
of the Spanish flu pandemic,
73
288520
4256
İspanyol gribi salgınının
tavan yaptığı bir akşam
tavan yaptığı bir akşam
05:04
the two attend a lecture together.
74
292800
2440
iki arkadaş bir derse giderler.
05:08
The end of the evening,
they head for home and for bed.
they head for home and for bed.
75
296280
4056
Akşam eve dönüp yatarlar.
05:12
In the morning, Claire calls up to Vera
76
300360
3216
Sabah olunca Claire, Vera'ya seslenir
05:15
and says she's going out to breakfast.
77
303600
2440
ve dışarı kahvaltıya çıkacağını söyler.
05:19
When she returns a short while later,
78
307080
3256
Kısa bir süre sonra dönünce
05:22
Vera wasn't up.
79
310360
1976
Vera'nın hâlâ kalkmadığını görür.
05:24
She pulls back the covers
80
312360
3016
Yatak örtüsü çekince
05:27
and makes the gruesome discovery.
81
315400
2600
korkunç gerçekle karşılaşır.
05:30
Vera was dead.
82
318720
2120
Vera ölmüştür.
05:34
When it comes to Spanish flu,
83
322240
2336
İspanyol gribi konusunda
05:36
those stories are common,
84
324600
2216
bu hikâyeler oldukça yaygın,
05:38
of lightning speed deaths.
85
326840
3536
çok hızlı vefatlar gerçekleşebiliyor.
05:42
Well, I was a professor in my mid-20s
86
330400
3096
bu dehşet verici gerçekleri
ilk öğrendiğimde
ilk öğrendiğimde
05:45
when I first heard those shocking facts
87
333520
3576
20'li yaşların ortasında akademisyendim
05:49
and the scientist in me
wanted to know why and how.
wanted to know why and how.
88
337120
4400
ve içimdeki bilim insanı
neden ve nasıl diye sormamı istedi.
neden ve nasıl diye sormamı istedi.
05:55
My curiosity would lead me
to a frozen land
to a frozen land
89
343160
4096
Merakım beni donmuş bir bölgeye
05:59
and to lead an expedition
90
347280
2616
ve bir keşif gezisinde liderlik yapmaya
06:01
to uncover the cause
of the 1918 Spanish flu.
of the 1918 Spanish flu.
91
349920
4176
1918 İspanyol gribinin nedenini
ortaya çıkarmaya itti.
ortaya çıkarmaya itti.
06:06
I wanted to test our current drugs against
one of history's deadliest diseases.
one of history's deadliest diseases.
92
354120
6256
Mevcut ilaçlarımızı, tarihin en ölümcül
hastalıklarına karşı test etmek istedim.
hastalıklarına karşı test etmek istedim.
06:12
I hoped we could make a flu vaccine
93
360400
2776
Geri döndüğü takdirde
06:15
that would be effective against the virus
94
363200
3256
hem bu virüse
06:18
and mutation of it,
95
366480
1656
hem de mutasyonlarına karşı etkili
06:20
should it ever return.
96
368160
2240
bir grip aşısı yapabilmeyi umuyordum.
06:24
And so I led a team, a research team,
97
372280
4736
17 kişiden oluşan bir araştırma ekibine
06:29
of 17 men
98
377040
2536
liderlik yaptım,
06:31
from Canada, Norway, the United Kingdom
99
379600
3936
Kanada, Norveç, Birleşik Krallık
06:35
and the United States
100
383560
1856
ve Birleşik Devletler'den oluşan ekiple
06:37
to the Svalbard Islands
in the Arctic Ocean.
in the Arctic Ocean.
101
385440
4216
yolculuğumuz Arktik Okyanus'un
Svalbard Adaları'na uzanıyordu.
Svalbard Adaları'na uzanıyordu.
06:41
These islands are between
Norway and the North Pole.
Norway and the North Pole.
102
389680
4336
Bu adalar Norveç ve Kuzey Kutbu arasında.
06:46
We exhumed six bodies
103
394040
2200
Don tabakasında gömülmüş
06:49
who had died of Spanish flu
and were buried in the permafrost
and were buried in the permafrost
104
397280
4176
İspanyol gribinden vefat etmiş
6 bedeni mezardan çıkardık
6 bedeni mezardan çıkardık
06:53
and we hoped the frozen ground
would preserve the body and the virus.
would preserve the body and the virus.
105
401480
5240
çünkü donmuş toprağın
virüsü ve bedenleri koruyacağını umduk.
virüsü ve bedenleri koruyacağını umduk.
06:59
Now, I know what you are all waiting for,
106
407600
2576
Ne beklediğinizi biliyorum,
07:02
that big scientific payoff.
107
410200
3120
bilimden karşılığını aldığımızı.
07:06
But my science story doesn't have
that spectacular Hollywood ending.
that spectacular Hollywood ending.
108
414240
5560
Ancak benim bilim hikâyemde
Hollywood tarzı muhteşem bir son yok.
Hollywood tarzı muhteşem bir son yok.
07:12
Most don't.
109
420800
1736
Çoğu böyle.
07:14
Truth is, we didn't find the virus,
110
422560
3816
Gerçek şu ki virüsü bulamadık
07:18
but we did develop new techniques
111
426400
3176
ama virüs taşıma ihtimali olan bedenleri
07:21
to safely exhume bodies
112
429600
2616
güvenli bir şekilde çıkarmak için
07:24
that might contain virus.
113
432240
2080
yeni teknikler geliştirdik.
07:26
We did develop new techniques
114
434920
2696
Virüs taşıma ihtimali olan dokuları
07:29
to safely remove tissue
115
437640
2576
güvenli bir şekilde çıkarmak için
07:32
that might contain virus.
116
440240
3016
yeni teknikler geliştirdik.
07:35
And we developed new safety protocols
117
443280
3256
Araştırma ekibimizi
ve yakındaki topluluğu koruyacak
ve yakındaki topluluğu koruyacak
07:38
to protect our research team
and the nearby community.
and the nearby community.
118
446560
5656
yeni güvenlik protokolleri geliştirdik.
07:44
We made important contributions to science
119
452240
3496
Yaptığımız katkılar
07:47
even though the contributions we made
120
455760
3496
ilk niyet ettiğimizden farklı olsa da
07:51
were not the ones originally intended.
121
459280
3120
bilime önemli katkılar yaptık.
07:55
In science, attempts fail,
122
463280
3136
Bilimde denemeler başarısız olur,
07:58
results prove inconclusive
123
466440
2616
sonuçlar tutarsız olur
08:01
and theories don't pan out.
124
469080
2440
ve kuramlar başarıya ulaşmaz.
08:04
In science,
125
472360
1360
Bilimde,
08:07
research builds upon the work
and knowledge of others,
and knowledge of others,
126
475320
4176
araştırma, başkalarının bilgi
ve araştırmasıyla yükselir
ve araştırmasıyla yükselir
08:11
or by seeing further,
127
479520
1536
veya daha ilerisini görerek
08:13
by standing on the shoulders of giants,
128
481080
3016
veya Newton'dan alıntı yapacak olursam
08:16
to paraphrase Newton.
129
484120
2696
devlerin omuzlarından bakarak.
08:18
The point is, scientists must be free
130
486840
3616
Anlatmak istediğim şu ki
08:22
to choose what they want to explore,
131
490480
4016
bilim insanları
keşfetmek istedikeri şeyde,
keşfetmek istedikeri şeyde,
08:26
what they are passionate about
132
494520
2216
hırslı oldukları konularda
08:28
and they must be free
to report their findings.
to report their findings.
133
496760
3240
ve bulgularını bildirmede özgür olmalılar.
08:33
You heard me say
134
501200
1256
Size Kanada'da
08:34
that respect for science
started to improve in Canada in 2015.
started to improve in Canada in 2015.
135
502480
6216
bilime olan saygının 2015 yılında
ilerlediğini söyledim.
ilerlediğini söyledim.
08:40
How did we get here?
136
508720
2016
Bu aşamaya nasıl geldik?
08:42
What lessons might we have to share?
137
510760
3000
Paylaşmamız gereken dersler ne?
08:46
Well, it actually goes back
to my time as a professor.
to my time as a professor.
138
514520
4456
Benim akademisyen olduğum
zamana gidiyor aslında.
zamana gidiyor aslında.
08:51
I watched while agencies, governments
and industries around the world
and industries around the world
139
519000
5576
Kurumlar, hükûmetler ve endüstri
iklim değişikliği haberlerini bastırırken
iklim değişikliği haberlerini bastırırken
08:56
suppressed information on climate change.
140
524600
4536
bunlara seyirci kaldım.
09:01
It infuriated me.
141
529160
2256
Beni çileden çıkardı.
09:03
It kept me up at night.
142
531440
2256
Gece uykularım kaçtı.
09:05
How could politicians
twist scientific fact for partisan gain?
twist scientific fact for partisan gain?
143
533720
6280
Siyasetçiler daha fazla oy için
nasıl bilimsel gerçekleri çarpıtabilir?
nasıl bilimsel gerçekleri çarpıtabilir?
09:13
So I did what anyone
appalled by politics would do:
appalled by politics would do:
144
541560
4656
Ben de siyasetin dehşete düşürdüğü
herkesin yaptığı şeyi yaptım:
herkesin yaptığı şeyi yaptım:
09:18
I ran for office, and I won.
145
546240
3296
Aday oldum ve kazandım.
09:21
(Applause)
146
549560
6256
(Alkışlar)
09:27
I thought I would use my new platform
147
555840
3536
Bu yeni platformu
09:31
to talk about the importance of science.
148
559400
3736
bilimin önemi hakkında konuşarak
kullanacağımı sanıyordum.
kullanacağımı sanıyordum.
09:35
It quickly became a fight
for the freedom of science.
for the freedom of science.
149
563160
5336
Konu hızlı bir şekilde
bilimin bağımsızlığı kavgasına dönüştü.
bilimin bağımsızlığı kavgasına dönüştü.
09:40
After all, I was a scientist,
I came from the world under attack,
I came from the world under attack,
150
568520
5256
Ancak ben zaten bir bilim insanıydım,
saldırıya uğramış bir dünyadan geliyordum
saldırıya uğramış bir dünyadan geliyordum
09:45
and I had personally felt the outrage.
151
573800
2920
ve bu öfkeyi bizzat hissettim.
09:50
I could be a voice
for those who were being silenced.
for those who were being silenced.
152
578800
4856
Susturulan o insanların sesi olabilirdim.
09:55
But I quickly learned
that scientists were nervous,
that scientists were nervous,
153
583680
4376
Öğrendiğim şey ise
bilim insanlarının korktuğuydu,
bilim insanlarının korktuğuydu,
10:00
even afraid to talk to me.
154
588080
2736
hatta benimle konuşmaktan bile.
10:02
One government scientist,
a friend of mine,
a friend of mine,
155
590840
2776
Hükûmet çalışanı
bir bilim insanı arkadaşım
bir bilim insanı arkadaşım
10:05
we'll call him McPherson,
156
593640
1560
ona McPherson diyeceğim,
10:08
was concerned about the impact
157
596920
2976
devlet politikalarının
araştırması üzerindeki etkisi
araştırması üzerindeki etkisi
10:11
government policies
were having on his research
were having on his research
158
599920
4216
ve Kanada'da kötüye gitmekte olan
10:16
and the state of science
deteriorating in Canada.
deteriorating in Canada.
159
604160
4456
bilimin mevcut durumu hakkında
bilhassa endişeliydi.
bilhassa endişeliydi.
10:20
He was so concerned, he wrote to me
160
608640
3176
O kadar endişeliydi ki
10:23
from his wife's email account
161
611840
2976
eşinin eposta adresinden bana yazdı
10:26
because he was afraid
a phone call could be traced.
a phone call could be traced.
162
614840
3616
çünkü telefon konuşmasının
takip edilebileceğinden korkuyordu.
takip edilebileceğinden korkuyordu.
10:30
He wanted me to phone
his wife's cell phone
his wife's cell phone
163
618480
4296
Konuşabilmek için eşini aramamı istedi,
10:34
so that call couldn't be traced.
164
622800
3056
arama takibi yapılmasın diye.
10:37
I only wish I were kidding.
165
625880
2040
Keşke bunlar gerçek olmasaydı.
10:41
It quickly brought what was happening
in Canada into sharp focus for me.
in Canada into sharp focus for me.
166
629200
6136
Bu olay Kanada'da olanlara
derinlemesine odaklanmamı sağladı.
derinlemesine odaklanmamı sağladı.
10:47
How could my friend of 20 years
be that afraid to talk to me?
be that afraid to talk to me?
167
635360
5200
20 yıllık arkadaşım benimle
konuşmaktan nasıl korkabilirdi?
konuşmaktan nasıl korkabilirdi?
10:53
So I did what I could at the time.
168
641360
2656
O zaman yapabileceğimi yaptım.
10:56
I listened and I shared what I learned
169
644040
3960
Dinledim ve öğrendiklerimi
11:01
with my friend in Parliament,
170
649720
2536
meclisten bir arkadaşımla paylaştım,
11:04
a man who was interested
in all things environment, science,
in all things environment, science,
171
652280
3936
çevre, bilim, teknoloji, inovasyon
gibi konularda
gibi konularda
11:08
technology, innovation.
172
656240
2600
oldukça ilgili biriydi.
11:12
And then the 2015 election rolled around
173
660120
4056
Sonra 2015 seçimleri yapıldı
11:16
and our party won.
174
664200
3176
ve partimiz kazandı.
11:19
And we formed government.
175
667400
2176
Ve hükûmeti kurduk.
11:21
And that friend of mine
176
669600
1720
Bahsettiğim bu arkadaşım,
11:25
is now the Prime Minister
of Canada, Justin Trudeau.
of Canada, Justin Trudeau.
177
673120
3696
şimdi Kanada Başbakanı Justin Trudeau.
11:28
(Applause)
178
676840
5616
(Alkışlar)
11:34
And he asked if I would serve
as his Minister of Science.
as his Minister of Science.
179
682480
4456
Benden Bilim Bakanı olmamı istedi.
11:38
Together, with the rest of the government,
180
686960
2816
Kabinenin geri kalanıyla birlikte
11:41
we are working hard to restore
science to its rightful place.
science to its rightful place.
181
689800
6056
bilimi hak ettiği yere
geri taşımak için çok çalışıyoruz.
geri taşımak için çok çalışıyoruz.
11:47
I will never forget that day
in December 2015
in December 2015
182
695880
5416
2015 Aralık ayındaki
o günü hiç unutmayacağım,
o günü hiç unutmayacağım,
11:53
when I proudly stood in Parliament
183
701320
3016
mecliste gururla durdum
11:56
and proclaimed,
184
704360
1336
ve şu sözleri haykırdım:
11:57
"The war on science is now over."
185
705720
3880
''Bilime açılan savaş sona ermiştir.''
12:02
(Applause)
186
710720
5576
(Alkışlar)
12:08
And I have worked hard
to back up those words with actions.
to back up those words with actions.
187
716320
4256
Ve bu sözlere arka çıkmak için
çok sıkı çalışıyorum.
çok sıkı çalışıyorum.
12:12
We've had many successes.
188
720600
2456
Çok başarı elde ettik.
12:15
There's still more work to do,
189
723080
2120
Hâlâ yapılacaklar var
12:18
because we're building this culture shift.
190
726640
2456
çünkü kültürel bir değişim
gerçekleştiriyoruz.
gerçekleştiriyoruz.
12:21
But we want our government scientists
to talk to the media, talk to the public.
to talk to the media, talk to the public.
191
729120
5936
Devlet için çalışan bilim insanlarımızın
basın ve kamuyla konuşmalarını istiyoruz.
basın ve kamuyla konuşmalarını istiyoruz.
12:27
It'll take time, but we are committed.
192
735080
3456
Zaman alacak ama biz kararlıyız.
12:30
After all, Canada is seen
as a beacon for science internationally.
as a beacon for science internationally.
193
738560
6376
Kanada uluslararası platformda
bilime bir ilham kaynağı oldu.
bilime bir ilham kaynağı oldu.
12:36
And we want to send a message
194
744960
2320
Ve biz dünyaya şu mesajı gönderiyoruz,
12:40
that you do not mess
with something so fundamental,
with something so fundamental,
195
748560
4256
bilim gibi bu kadar köklü
ve bu kadar değerli bir şeyi
ve bu kadar değerli bir şeyi
12:44
so precious, as science.
196
752840
2800
altüst edemezsiniz.
12:49
So, for Dr. Bothwell, for Claire and Vera,
197
757680
5016
Dr. Bothwell için,
Claire ve Vera için,
Claire ve Vera için,
12:54
for McPherson and all those other voices,
198
762720
3576
McPherson ve tüm diğer sesler için,
12:58
if you see that science is being stifled,
suppressed or attacked,
suppressed or attacked,
199
766320
5816
bilimin bastırıldığını,
bilime saldırı olduğunu görüyorsanız
bilime saldırı olduğunu görüyorsanız
13:04
speak up.
200
772160
1696
sesinizi çıkarın.
13:05
If you see that scientists
are being silenced, speak up.
are being silenced, speak up.
201
773880
5656
Bilim insanlarının susturulduğunu
görüyorsanız, sesinizi çıkarın.
görüyorsanız, sesinizi çıkarın.
13:11
We must hold our leaders to account.
202
779560
3816
Liderlerimizi sorumlu tutmalıyız.
13:15
Whether that is
by exercising our right to vote,
by exercising our right to vote,
203
783400
3856
Bu yeri geldiğinde
oy verme hakkımızı kullanarak
oy verme hakkımızı kullanarak
13:19
whether it is by penning
an op-ed in a newspaper
an op-ed in a newspaper
204
787280
4336
yeri geldiğinde bir köşe yazısı olarak
13:23
or by starting a conversation
on social media,
on social media,
205
791640
4856
veya sosyal medyada
bir sohbet başlatarak olabilir.
bir sohbet başlatarak olabilir.
13:28
it is our collective voice
that will ensure the freedom of science.
that will ensure the freedom of science.
206
796520
5976
Bilimin bağımsızlığını mümkün kılacak şey
bizim beraberlik içindeki sesimiz.
bizim beraberlik içindeki sesimiz.
13:34
And after all, science is for everyone,
207
802520
4616
Çünkü bilim herkes için
13:39
and it will lead to a better,
brighter, bolder future for us all.
brighter, bolder future for us all.
208
807160
6736
ve hepimizi daha iyi, daha parlak
ve daha kararlı bir geleceğe yönlendirir.
ve daha kararlı bir geleceğe yönlendirir.
13:45
Thank you.
209
813920
1216
Teşekkür ederim.
13:47
(Applause)
210
815160
4640
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Kirsty Duncan - Politician, scientistKirsty Duncan works for all Canadians to nurture science in Canada and encourages people of all ages to have inquisitive minds.
Why you should listen
Kirsty Duncan is the Minister of Science and Minister of Sport and Persons with Disabilities for the Government of Canada. As a member of Parliament, she has been the voice on Parliament Hill for the citizens of Etobicoke-North since 2008. Duncan has also been a driving force for putting science front and center in the federal government's agenda. She is committed to strengthening science and evidence-based decision making and fostering a culture of curiosity in Canada. And she is taking action to improve equity, diversity and youth participation in Canada’s research community.
Duncan is a medical geographer who led an expedition to remote Svalbard, Norway, to search for the cause of the Spanish Flu, the deadliest of flu pandemics, which has killed upwards of 50 million people worldwide. She is internationally recognized as a leading expert in pandemic influenza and environmental change and its impact on human health. As a fierce defender of the environment, Duncan contributed to the Intergovernmental Panel on Climate Change, an organization which, jointly with Al Gore, won the Nobel Peace Prize in 2007. Prior to entering politics in 2008, Duncan was an associate professor at the University of Toronto and the University of Windsor.
Kirsty Duncan | Speaker | TED.com