TED2017
Noriko Arai: Can a robot pass a university entrance exam?
Noriko Arai: Liệu robot có thể đậu kỳ thi tuyển đại học?
Filmed:
Readability: 4.4
1,550,497 views
Cùng gặp gỡ Robot Todai nằm trong dự án Trí tuệ Nhân tạo, đứng trong top 20% những học sinh vượt qua kì thi tuyển sinh của Đại học Tokyo mà thực sự không hiểu một điều gì cả. Dù robot Todai sẽ không trúng tuyển đại học, nhưng sự thành công của nó dấy lên những vấn đề đầy hoang mang về việc giáo dục của thế hệ tương lai. Làm thế nào chúng ta có thể giúp con em mình vượt trội hơn trong những việc mà con người vốn dĩ luôn thực hiện tốt hơn Trí tuệ Nhân tạo đây?
Noriko Arai - AI expert
Could an AI pass the entrance exam for the University of Tokyo? Noriko Arai oversees a project that wants to find out. Full bio
Could an AI pass the entrance exam for the University of Tokyo? Noriko Arai oversees a project that wants to find out. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Today, I'm going to talk about AI and us.
0
1014
3660
Hôm nay, tôi sẽ bàn về Trí tuệ nhân tạo
(TTNT) và loài người chúng ta.
(TTNT) và loài người chúng ta.
00:18
AI researchers have always said
1
6206
2143
Những nhà nghiên cứu về TTNT luôn nói rằng
00:20
that we humans do not need to worry,
2
8373
2594
con người thật sự không cần phải lo lắng
00:22
because only menial jobs
will be taken over by machines.
will be taken over by machines.
3
10991
3580
vì máy móc chỉ đảm nhiệm những
công việc của người giúp việc thôi.
công việc của người giúp việc thôi.
00:27
Is that really true?
4
15274
1603
Nhưng điều đó có thật sự đúng?
00:30
They have also said
that AI will create new jobs,
that AI will create new jobs,
5
18365
3827
Họ còn nói rằng TTNT
sẽ tạo ra thêm những việc làm,
sẽ tạo ra thêm những việc làm,
00:34
so those who lose their jobs
will find a new one.
will find a new one.
6
22216
3411
vì vậy những người mất việc
sẽ tìm được công việc mới.
sẽ tìm được công việc mới.
00:38
Of course.
7
26264
1355
Dĩ nhiên là vậy.
00:39
But the real question is:
8
27643
2172
Nhưng câu hỏi thật sự là:
00:41
How many of those
who may lose their jobs to AI
who may lose their jobs to AI
9
29839
4105
Có bao nhiêu người có lẽ bị
mất việc vì TTNT
mất việc vì TTNT
00:45
will be able to land a new one,
10
33968
2489
sẽ có thể tìm được một công việc mới,
00:48
especially when AI is smart enough
to learn better than most of us?
to learn better than most of us?
11
36481
5850
đặc biệt khi TTNT đủ thông minh
để có thể học hỏi tốt hơn đa số chúng ta?
để có thể học hỏi tốt hơn đa số chúng ta?
00:55
Let me ask you a question:
12
43397
2185
Để tôi hỏi các bạn một câu hỏi:
00:58
How many of you think
13
46666
1798
Bao nhiêu người trong các bạn nghĩ là
01:00
that AI will pass the entrance examination
of a top university by 2020?
of a top university by 2020?
14
48488
6094
TTNT sẽ vượt qua kì thi tuyển sinh của các
trường đại học hàng đầu trước năm 2020?
trường đại học hàng đầu trước năm 2020?
01:07
Oh, so many. OK.
15
55836
2457
Ồ nhiều người nghĩ vậy sao, được rồi.
01:10
So some of you may say, "Of course, yes!"
16
58317
4358
Một vài người trong số các bạn
có thể sẽ nói : " Tất nhiên là có!".
có thể sẽ nói : " Tất nhiên là có!".
01:15
Now singularity is the issue.
17
63369
2134
Giả thuyết thiểu số chính là vấn đề.
01:18
And some others may say, "Maybe,
18
66590
3095
Và một số người khác có thể
sẽ nói: " Có thể lắm chứ,
sẽ nói: " Có thể lắm chứ,
01:21
because AI already won
against a top Go player."
against a top Go player."
19
69709
4508
bởi vì TTNT đã thắng
các kì thủ cờ vây hàng đầu rồi."
các kì thủ cờ vây hàng đầu rồi."
01:27
And others may say, "No, never. Uh-uh."
20
75213
3681
Những người khác có thể sẽ nói:
"Uh-Uh. Không, không bao giờ. "
"Uh-Uh. Không, không bao giờ. "
01:32
That means we do not know
the answer yet, right?
the answer yet, right?
21
80195
3593
Nghĩa là chúng ta thật sự không biết
câu trả lời là gì, phải không?
câu trả lời là gì, phải không?
01:36
So that was the reason why
I started Todai Robot Project,
I started Todai Robot Project,
22
84268
4960
Đó chính là lí do vì sao tôi đã
khởi động Dự án Robot Todai,
khởi động Dự án Robot Todai,
01:41
making an AI which passes
the entrance examination
the entrance examination
23
89252
3872
nhằm chế tạo ra TTNT có
khả năng vượt qua kỳ thi tuyển sinh
khả năng vượt qua kỳ thi tuyển sinh
01:45
of the University of Tokyo,
24
93148
2589
của Đại học Tokyo,
01:47
the top university in Japan.
25
95761
2537
đại học hàng đầu Nhật Bản.
01:51
This is our Todai Robot.
26
99464
2548
Đây là Robot Todai của chúng tôi.
01:56
And, of course, the brain of the robot
is working in the remote server.
is working in the remote server.
27
104131
5810
Và dĩ nhiên, não của chú robot này
đang làm việc trên máy chủ từ xa.
đang làm việc trên máy chủ từ xa.
02:02
It is now writing a 600-word essay
28
110747
4222
Chú đang viết bài văn 600 từ
02:06
on maritime trade in the 17th century.
29
114993
4119
về thương mại hàng hải ở thế kỉ 17.
02:11
How does that sound?
30
119136
1765
Các bạn cảm thấy thế nào?
02:14
Why did I take the entrance exam
as its benchmark?
as its benchmark?
31
122113
4104
Tại sao tôi lại tham gia kì thi tuyển
này theo điểm chuẩn của trường?
này theo điểm chuẩn của trường?
02:19
Because I thought we had to study
the performance of AI
the performance of AI
32
127098
4741
Bởi vì tôi nghĩ chúng ta phải nghiên cứu
thành tích của TTNT
thành tích của TTNT
02:23
in comparison to humans,
33
131863
2114
so với con người,
02:26
especially on the scales and expertise
34
134001
2860
đặc biệt là về mặt kĩ năng
và sự thành thạo
và sự thành thạo
02:28
which are believed
to be acquired only by humans
to be acquired only by humans
35
136885
4088
vốn được cho là chỉ con người
mới đạt được, tiếp thu được
mới đạt được, tiếp thu được
02:32
and only through education.
36
140997
2335
và chỉ thông qua được đào tạo.
02:35
To enter Todai, the University of Tokyo,
37
143782
4043
Để có thể học tập tại
Đại học Tokyo, Todai,
Đại học Tokyo, Todai,
02:39
you have to pass
two different types of exams.
two different types of exams.
38
147849
4421
bạn phải vượt qua hai bài thi khác nhau.
02:44
The first one is
a national standardized test
a national standardized test
39
152294
3760
Bài thứ nhất là khảo thí
theo tiêu chuẩn quốc gia
theo tiêu chuẩn quốc gia
02:48
in multiple-choice style.
40
156078
2403
theo hình thức trắc nghiệm.
02:50
You have to take seven subjects
41
158505
2455
Bạn phải thi bảy môn
02:52
and achieve a high score --
42
160984
1955
và phải đạt được điểm cao.
02:54
I would say like an 84 percent
or more accuracy rate --
or more accuracy rate --
43
162963
4772
Hay phải đúng được 84% hoặc hơn thế nữa ,
02:59
to be allowed to take
the second stage written test
the second stage written test
44
167759
4087
để đủ tiêu chuẩn làm bài thứ hai, thi viết
03:03
prepared by Todai.
45
171870
2159
được soạn bởi Todai.
03:06
So let me first explain
how modern AI works,
how modern AI works,
46
174994
5317
Vậy, để tôi giải thích TTNT
hiện đại vận hành như thế nào,
hiện đại vận hành như thế nào,
03:12
taking the "Jeopardy!" challenge
as an example.
as an example.
47
180335
3069
thông qua ví dụ tham gia gameshow
đố vui kiến thức "Jeopardy!"
đố vui kiến thức "Jeopardy!"
03:17
Here is a typical "Jeopardy!" question:
48
185539
3079
Đây là câu hỏi điển hình của "Jeopardy!":
03:20
"Mozart's last symphony
shares its name with this planet."
shares its name with this planet."
49
188642
4461
"Bản giao hưởng cuối cùng của Mozart
có cùng tên với hành tinh này."
có cùng tên với hành tinh này."
03:26
Interestingly, a "Jeopardy!"
question always asks,
question always asks,
50
194195
4013
Thú vị là, ''Jeopardy!" luôn
có câu hỏi dạng như vậy,
có câu hỏi dạng như vậy,
03:30
always ends with "this" something:
51
198232
3328
luôn luôn kết thúc với từ "này" như:
03:33
"this" planet, "this" country,
52
201584
2827
hành tinh "này", đất nước "này",
03:36
"this" rock musician, and so on.
53
204435
2608
nhạc sĩ nhạc rock "này", v.v.
03:39
In other words, "Jeopardy!" doesn't ask
many different types of questions,
many different types of questions,
54
207067
4299
Nói cách khác, "Jeopardy!" không có
nhiều loại câu hỏi đa dạng, phong phú
nhiều loại câu hỏi đa dạng, phong phú
03:43
but a single type,
55
211390
1837
mà chỉ có một loại,
03:45
which we call "factoid questions."
56
213251
2536
gọi là "câu hỏi factoid"
(câu hỏi ai,cái gì,ở đâu...)
(câu hỏi ai,cái gì,ở đâu...)
03:48
By the way, do you know the answer?
57
216975
2167
Nhân tiện, bạn có biết đáp án không?
03:53
If you do not know the answer
and if you want to know the answer,
and if you want to know the answer,
58
221980
4055
Nếu bạn thật sự không tìm ra
câu trả lời và nếu muốn biết,
câu trả lời và nếu muốn biết,
03:58
what would you do?
59
226059
1287
bạn sẽ làm gì?
04:00
You Google, right? Of course.
60
228160
3132
Tất nhiên là tra Google phải không?
04:03
Why not?
61
231316
1480
Tại sao không chứ?
04:04
But you have to pick appropriate keywords
62
232820
3592
Nhưng bạn phải chọn ra
những từ khoá thích hợp
những từ khoá thích hợp
04:08
like "Mozart," "last"
and "symphony" to search.
and "symphony" to search.
63
236436
4364
như "Mozart", "cuối cùng" và
"bản giao hưởng" để tìm kiếm.
"bản giao hưởng" để tìm kiếm.
04:13
The machine basically does the same.
64
241462
2400
Máy móc về cơ bản cũng làm giống vậy.
04:16
Then this Wikipedia page
will be ranked top.
will be ranked top.
65
244457
4660
Sau đó trang Wikipedia sẽ
hiện ra ở đầu trang tìm kiếm.
hiện ra ở đầu trang tìm kiếm.
04:21
Then the machine reads the page.
66
249840
1908
Và rồi máy sẽ đọc trang này.
04:23
No, uh-uh.
67
251772
1171
Không, uh-uh.
04:25
Unfortunately, none of the modern AIs,
68
253470
3462
Không may là, không có một
TTNT hiện đại nào,
TTNT hiện đại nào,
04:28
including Watson, Siri and Todai Robot,
69
256956
3968
bao gồm cả Watson, Siri and Robot Todai,
04:32
is able to read.
70
260948
1661
có thể đọc được.
04:35
But they are very good
at searching and optimizing.
at searching and optimizing.
71
263437
3800
Nhưng chúng lại rất giỏi trong
việc tìm kiếm và tối ưu hoá.
việc tìm kiếm và tối ưu hoá.
04:40
It will recognize
72
268158
2023
Nó sẽ nhận dạng
04:42
that the keywords "Mozart,"
"last" and "symphony"
"last" and "symphony"
73
270866
2935
các từ khoá "Mozart", "cuối cùng"
và "bản giao hưởng"
và "bản giao hưởng"
04:45
are appearing heavily around here.
74
273825
2903
đang xuất hiện dày đặc khắp xung quanh.
04:49
So if it can find a word which is a planet
75
277790
4375
Vì vậy nếu nó có thể tìm ra từ "hành tinh"
04:54
and which is co-occurring
with these keywords,
with these keywords,
76
282189
3648
và từ đồng thời xuất hiện
với những từ khoá này,
với những từ khoá này,
04:57
that must be the answer.
77
285861
1989
đó chắc chắn là câu trả lời.
05:00
This is how Watson finds
the answer "Jupiter," in this case.
the answer "Jupiter," in this case.
78
288762
5186
Trong trường hợp này, đây chính là cách
Watson tìm ra đáp án "Jupiter" (Sao Mộc) .
Watson tìm ra đáp án "Jupiter" (Sao Mộc) .
05:08
Our Todai Robot works similarly,
but a bit smarter
but a bit smarter
79
296433
4049
Robot Todai cũng làm việc tương tự vậy,
nhưng thông minh hơn một chút
nhưng thông minh hơn một chút
05:12
in answering history yes-no questions,
80
300506
3239
trong việc trả lời các câu hỏi
về lịch sử dạng có- không,
về lịch sử dạng có- không,
05:16
like, "'Charlemagne repelled the Magyars.'
Is this sentence true or false?"
Is this sentence true or false?"
81
304560
5663
như: "Hoàng đế Charlemagne
đã chinh phục người Magyar. Đúng hay sai?"
đã chinh phục người Magyar. Đúng hay sai?"
05:23
Our robot starts producing
a factoid question,
a factoid question,
82
311181
4073
Robot liền bắt đầu tự
đưa ra câu hỏi factoid,
đưa ra câu hỏi factoid,
05:27
like: "Charlemagne repelled
[this person type]" by itself.
[this person type]" by itself.
83
315278
4899
như: "Hoàng đế Charlemagne
đã chinh phục [người này]."
đã chinh phục [người này]."
05:32
Then, "Avars" but not
"Magyars" is ranked top.
"Magyars" is ranked top.
84
320995
4732
Sau đó, "người Avar" sẽ xuất hiện ở
top tìm kiếm thay vì "người Magya".
top tìm kiếm thay vì "người Magya".
05:38
This sentence is likely to be false.
85
326357
3049
Câu này có thể sai.
05:42
Our robot does not read,
does not understand,
does not understand,
86
330772
4860
Bởi vì robot của chúng tôi thật sự
không đọc được, không hiểu được,
không đọc được, không hiểu được,
05:48
but it is statistically
correct in many cases.
correct in many cases.
87
336335
4144
nhưng qua số liệu thống kê, nó lại
đúng trong rất nhiều trường hợp.
đúng trong rất nhiều trường hợp.
05:54
For the second stage written test,
88
342147
2508
Về bài thi viết của bước thứ hai,
05:56
it is required to write
a 600-word essay like this one:
a 600-word essay like this one:
89
344679
5106
yêu cầu phải viết một bài văn
dài 600 từ chẳng hạn như:
dài 600 từ chẳng hạn như:
06:01
[Discuss the rise and fall
of the maritime trade
of the maritime trade
90
349809
2278
[Bàn về sự tăng và giảm
của thương mại hàng hải
của thương mại hàng hải
06:04
in East and Southeast Asia
in the 17th century ...]
in the 17th century ...]
91
352111
2422
ở phía Đông và Đông Nam
châu Á trong thế kỉ 17...]
châu Á trong thế kỉ 17...]
06:06
and as I have shown earlier,
92
354557
1387
và như những gì tôi đã nói,
06:07
our robot took the sentences
from the textbooks and Wikipedia,
from the textbooks and Wikipedia,
93
355968
4194
robot đã trích những câu từ
sách giáo khoa và Wikipedia,
sách giáo khoa và Wikipedia,
06:12
combined them together,
94
360186
1961
rồi kết hợp chúng lại với nhau,
06:14
and optimized it to produce an essay
95
362171
3619
và tối ưu hoá để viết thành một bài văn
06:17
without understanding a thing.
96
365814
2207
mà chẳng cần hiểu một thứ gì cả.
06:20
(Laughter)
97
368045
1737
(Tiếng cười)
06:21
But surprisingly, it wrote a better essay
98
369806
4895
Nhưng thật bất ngờ, bài văn
mà robot viết còn tốt hơn cả
mà robot viết còn tốt hơn cả
06:26
than most of the students.
99
374725
1561
đa số học sinh.
06:28
(Laughter)
100
376310
2391
(Tiếng cười)
06:30
How about mathematics?
101
378725
1529
Vậy môn Toán thì sao?
06:33
A fully automatic math-solving machine
102
381354
3158
Một chiếc máy giải toán tự động hoàn toàn
06:36
has been a dream
103
384536
1631
luôn là ước mơ của bao người
06:38
since the birth of the word
"artificial intelligence,"
"artificial intelligence,"
104
386191
4679
từ lúc thuật ngữ "Trí tuệ nhân tạo" ra đời
06:43
but it has stayed at the level
of arithmetic for a long, long time.
of arithmetic for a long, long time.
105
391785
6007
nhưng nó vẫn chỉ gói gọn ở cấp độ
thuật toán đã rất lâu, rất lâu rồi.
thuật toán đã rất lâu, rất lâu rồi.
06:51
Last year, we finally succeeded
in developing a system
in developing a system
106
399530
5350
Vào năm ngoái, cuối cùng chúng tôi cũng
thành công trong việc phát triển hệ thống
thành công trong việc phát triển hệ thống
06:56
which solved pre-university-level
problems from end to end,
problems from end to end,
107
404904
5173
giải toán cấp độ dự bị
đại học từ đầu đến cuối,
đại học từ đầu đến cuối,
07:02
like this one.
108
410101
1262
như cái này đây.
07:05
This is the original problem
written in Japanese,
written in Japanese,
109
413648
4002
Đây là bài toán gốc viết bằng tiếng Nhật,
07:09
and we had to teach it
2,000 mathematical axioms
2,000 mathematical axioms
110
417674
4397
và chúng tôi đã phải dạy robot
những 2000 tiên đề toán học
những 2000 tiên đề toán học
07:14
and 8,000 Japanese words
111
422095
2774
và 8000 chữ Nhật
07:16
to make it accept the problems
written in natural language.
written in natural language.
112
424893
4558
để nó chấp nhận những bài toán
được viết bằng ngôn ngữ tự nhiên.
được viết bằng ngôn ngữ tự nhiên.
07:22
And it is now translating
the original problems
the original problems
113
430234
3542
Và hiện tại nó đang dịch các bài toán gốc
07:25
into machine-readable formulas.
114
433800
3139
sang dạng thuật ngữ máy tính.
07:30
Weird, but it is now ready
to solve it, I think.
to solve it, I think.
115
438578
6099
Có vẻ kì quặc nhưng tôi nghĩ là robot
bây giờ đã sẵn sàng để giải toán rồi.
bây giờ đã sẵn sàng để giải toán rồi.
07:36
Go and solve it.
116
444701
1411
Giải đi nào.
07:38
Yes! It is now executing
symbolic computation.
symbolic computation.
117
446818
4284
Đúng vậy! Hiện giờ robot đang tính toán
các thuật toán dùng kí hiệu.
các thuật toán dùng kí hiệu.
07:44
Even more weird,
118
452030
1580
Nghe có vẻ kì lạ hơn
07:45
but probably this is the most
fun part for the machine.
fun part for the machine.
119
453634
4825
nhưng đó chắc chắn là phần
thú vị nhất của chiếc máy.
thú vị nhất của chiếc máy.
07:50
(Laughter)
120
458483
2351
(Tiếng cười)
07:52
Now it outputs a perfect answer,
121
460858
2815
Bây giờ robot xuất ra một đáp án hoàn hảo,
07:55
though its proof is impossible to read,
even for mathematicians.
even for mathematicians.
122
463697
4707
ngay cả các nhà toán học cũng không thể
hiểu được cách đáp án được chứng minh.
hiểu được cách đáp án được chứng minh.
08:02
Anyway, last year our robot
was among the top one percent
was among the top one percent
123
470773
6961
Dù sao chăng nữa thì vào năm ngoái,
robot của chúng tôi nằm trong top 1%
robot của chúng tôi nằm trong top 1%
08:10
in the second stage written
exam in mathematics.
exam in mathematics.
124
478199
3633
ở bài thứ hai, bài thi toán tự luận.
08:14
(Applause)
125
482652
3210
(Vỗ tay)
08:18
Thank you.
126
486412
1311
Cám ơn.
08:19
So, did it enter Todai?
127
487747
2471
Vậy, robot có được học tại Todai?
08:22
No, not as I expected.
128
490981
3058
Không, khác xa những gì tôi mong chờ.
08:26
Why?
129
494783
1399
Tại sao ư?
08:28
Because it doesn't understand any meaning.
130
496206
2639
Vì nó không thể hiểu những thứ có nghĩa.
08:32
Let me show you a typical error
it made in the English test.
it made in the English test.
131
500308
4079
Để tôi đưa ra lỗi sai điển hình mà chú
mắc phải trong bài kiểm tra tiếng Anh.
mắc phải trong bài kiểm tra tiếng Anh.
08:36
[Nate: We're almost at the bookstore.
Just a few more minutes.
Just a few more minutes.
132
504411
2977
[Nate: Chúng ta gần đến nhà sách rồi.
Một vài phút nữa thôi.
Một vài phút nữa thôi.
08:39
Sunil: Wait. ______ .
Nate: Thank you! That always happens ...]
Nate: Thank you! That always happens ...]
133
507412
3039
Sunil: Chờ đã.____.
Nate: Cám ơn! Chuyện này xảy ra suốt...]
Nate: Cám ơn! Chuyện này xảy ra suốt...]
08:42
Two people are talking.
134
510475
1151
Bọn họ đang nói chuyện.
08:43
For us, who can understand
the situation --
the situation --
135
511650
2054
Chúng tôi có thể hiểu tình huống như sau:
08:45
[1. "We walked for a long time."
2. "We're almost there."
2. "We're almost there."
136
513704
2773
[1."Chúng ta đã đi lâu lắm rồi."
2."Chúng ta gần tới rồi."
2."Chúng ta gần tới rồi."
08:48
3. "Your shoes look expensive."
4. "Your shoelace is untied."]
4. "Your shoelace is untied."]
137
516501
3032
3."Giày của bạn nhìn đắt quá."
4."Dây giày bạn bung rồi kìa."]
4."Dây giày bạn bung rồi kìa."]
08:51
it is obvious number four
is the correct answer, right?
is the correct answer, right?
138
519557
2873
Rõ ràng số 4 là đáp án
chính xác, đúng không?
chính xác, đúng không?
08:54
But Todai Robot chose number two,
139
522454
2238
Nhưng Robot Todai lại chọn số 2,
08:56
even after learning 15 billion
English sentences
English sentences
140
524716
5360
mặc dù nó đã học 15 triệu câu tiếng Anh,
09:02
using deep learning technologies.
141
530100
2728
sử dụng
các công nghệ học sâu.
các công nghệ học sâu.
09:07
OK, so now you might
understand what I said:
understand what I said:
142
535600
4172
Được rồi, bây giờ các bạn
có thể đã hiểu tôi nói gì rồi:
có thể đã hiểu tôi nói gì rồi:
09:12
modern AIs do not read,
143
540399
2648
TTNT hiện đại
thật sự không đọc được,
thật sự không đọc được,
09:15
do not understand.
144
543071
1413
không hiểu được.
09:17
They only disguise as if they do.
145
545516
3169
Chúng chỉ đang nguỵ trang như thể
chúng có thể đọc, hiểu được vậy.
chúng có thể đọc, hiểu được vậy.
09:24
This is the distribution graph
146
552867
2981
Đây là đồ thị phân loại
09:27
of half a million students
who took the same exam as Todai Robot.
who took the same exam as Todai Robot.
147
555872
5777
500.000 học sinh tham dự
kì thi giống với Robot Todai.
kì thi giống với Robot Todai.
09:34
Now our Todai Robot
is among the top 20 percent,
is among the top 20 percent,
148
562558
5165
Robot Todai nằm trong số top 20%,
09:40
and it was capable to pass
149
568986
2415
có thể đạt đủ điểm chuẩn kì thi
09:43
more than 60 percent
of the universities in Japan --
of the universities in Japan --
150
571425
3941
của hơn 60% các trường đại học ở Nhật Bản,
09:47
but not Todai.
151
575390
1377
ngoại trừ trường Todai
09:50
But see how it is beyond the volume zone
152
578116
4025
Nhưng có thể thấy rằng
robot nằm ngoài khu vực
robot nằm ngoài khu vực
09:54
of to-be white-collar workers.
153
582165
2864
những người chuẩn bị trở thành
nhân viên văn phòng.
nhân viên văn phòng.
10:00
You might think I was delighted.
154
588060
2858
Bạn có thể nghĩ là tôi đã rất vui mừng.
10:03
After all, my robot was surpassing
students everywhere.
students everywhere.
155
591939
3971
Vì sau tất cả, robot của tôi đã vượt trội
hơn những học sinh từ khắp mọi nơi.
hơn những học sinh từ khắp mọi nơi.
10:09
Instead, I was alarmed.
156
597022
2691
Thay vì vui mừng, tôi đã hoảng sợ.
10:13
How on earth could this unintelligent
machine outperform students --
machine outperform students --
157
601086
5607
Làm thế nào cỗ máy không hiểu biết gì
lại thể hiện giỏi hơn
lại thể hiện giỏi hơn
10:18
our children?
158
606717
1292
con em chúng ta?
10:20
Right?
159
608033
1153
Phải không?
10:22
I decided to investigate
what was going on in the human world.
what was going on in the human world.
160
610101
4402
Tôi quyết định nghiên cứu chuyện gì
đã xảy ra với thế giới loài người.
đã xảy ra với thế giới loài người.
10:28
I took hundreds of sentences
from high school textbooks
from high school textbooks
161
616542
4729
Tôi đã trích hàng trăm câu từ
sách giáo khoa bậc trung học
sách giáo khoa bậc trung học
10:33
and made easy multiple-choice quizzes,
162
621859
3313
và biến chúng thành những câu đố
đơn giản theo hình thức trắc nghiệm,
đơn giản theo hình thức trắc nghiệm,
10:37
and asked thousands
of high school students to answer.
of high school students to answer.
163
625196
4143
và đem hỏi hàng ngàn học sinh trung học.
10:42
Here is an example:
164
630690
1176
Và đây là ví dụ:
10:43
[Buddhism spread to ... ,
Christianity to ... and Oceania,
Christianity to ... and Oceania,
165
631890
2818
[Đạo Phật truyền bá đến...,Đạo Chúa đến
...và Châu Đại Dương
...và Châu Đại Dương
10:46
and Islam to ...]
166
634732
1151
và đạo Hồi truyền đến..]
10:47
Of course, the original problems
are written in Japanese,
are written in Japanese,
167
635907
2740
Các câu hỏi gốc này tất nhiên
được viết bằng tiếng Nhật,
được viết bằng tiếng Nhật,
10:50
their mother tongue.
168
638671
1155
tiếng mẹ đẻ của các em.
10:51
[ ______ has spread to Oceania.
169
639850
1515
[ __lan rộng tới châu Đại Dương
10:53
1. Hinduism 2. Christianity
3. Islam 4. Buddhism ]
3. Islam 4. Buddhism ]
170
641389
2417
1. Đạo Hindu 2. Đạo Cơ đốc
3. Đạo Hồi 4.Đạo Phật ]
3. Đạo Hồi 4.Đạo Phật ]
10:55
Obviously, Christianity
is the answer, isn't it?
is the answer, isn't it?
171
643830
2299
Đạo Cơ đốc rõ ràng là
đáp án đúng, phải không?
đáp án đúng, phải không?
10:58
It's written!
172
646153
1214
Đáp án được viết ra rồi!
11:01
And Todai Robot chose
the correct answer, too.
the correct answer, too.
173
649482
4026
Và Robot Todai cũng chọn
ngay đáp án chính xác luôn.
ngay đáp án chính xác luôn.
11:06
But one-third of junior
high school students
high school students
174
654758
4879
Nhưng 1/3 học sinh trung học cơ sở
11:11
failed to answer this question.
175
659661
2612
đã không đưa ra được đáp án chính xác.
11:16
Do you think it is only the case in Japan?
176
664456
3159
Vậy bạn có nghĩ đó là trường hợp
duy nhất chỉ xảy ra ở Nhật không?
duy nhất chỉ xảy ra ở Nhật không?
11:19
I do not think so,
177
667639
1976
Nhưng tôi thật sự không nghĩ như vậy,
11:21
because Japan is always ranked
among the top in OECD PISA tests,
among the top in OECD PISA tests,
178
669639
6371
Vì Nhật luôn có kết quả nằm trong top
của bài kiểm tra PISA trong OECD,
của bài kiểm tra PISA trong OECD,
11:28
measuring 15-year-old
students' performance in mathematics,
students' performance in mathematics,
179
676034
3927
xem xét đánh giá năng lực đạt được của
học sinh lứa tuổi 15 trong lĩnh vực toán,
học sinh lứa tuổi 15 trong lĩnh vực toán,
11:31
science and reading
180
679985
1964
khoa học và đọc hiểu
11:33
every three years.
181
681973
1636
trong mỗi 3 năm.
11:39
We have been believing
182
687390
2053
Chúng tôi vẫn luôn tin tưởng rằng
11:41
that everybody can learn
183
689467
2043
mọi người có thể học
11:43
and learn well,
184
691534
1905
và có thể học tốt, học giỏi,
11:45
as long as we provide
good learning materials
good learning materials
185
693463
3697
miễn là chúng ta cứ cung cấp
những tài liệu học tập thật tốt
những tài liệu học tập thật tốt
11:49
free on the web
186
697184
1455
miễn phí trên web
11:50
so that they can access
through the internet.
through the internet.
187
698663
3069
để mọi người có thể tiếp cận qua internet.
11:53
But such wonderful materials
may benefit only those who can read well,
may benefit only those who can read well,
188
701756
5859
Nhưng những tài liệu tuyệt vời này có thể
chỉ giúp ích cho người có thể đọc hiểu tốt
chỉ giúp ích cho người có thể đọc hiểu tốt
12:00
and the percentage
of those who can read well
of those who can read well
189
708534
3935
và phần trăm số người
có khả năng đọc hiểu tốt
có khả năng đọc hiểu tốt
12:04
may be much less than we expected.
190
712493
3378
có lẽ ít hơn hẳn chúng tôi đã nghĩ.
12:10
How we humans will coexist with AI
191
718040
4241
Vậy chúng ta phải suy nghĩ cẩn thận rằng
12:14
is something we have
to think about carefully,
to think about carefully,
192
722305
3522
làm sao loài người lại có thể
cùng tồn tại với Trí tuệ nhân tạo
cùng tồn tại với Trí tuệ nhân tạo
12:17
based on solid evidence.
193
725851
2137
dựa vào căn cứ xác thực.
12:21
At the same time,
we have to think in a hurry
we have to think in a hurry
194
729063
3977
Đồng thời, chúng ta phải gấp rút suy nghĩ
12:25
because time is running out.
195
733064
2402
bởi vì thời gian đang dần rút ngắn đi rồi.
12:28
Thank you.
196
736106
1162
Cám ơn.
12:29
(Applause)
197
737626
3933
(Tiếng vỗ tay)
12:34
Chris Anderson: Noriko, thank you.
198
742211
2080
Xin cám ơn bà Noriko.
12:36
Noriko Arai: Thank you.
199
744315
1765
Cám ơn.
12:38
CA: In your talk, you so beautifully
give us a sense of how AIs think,
give us a sense of how AIs think,
200
746104
5304
Trong bài nói,bà đã cho thấy
việc TTNT suy nghĩ ra sao,
việc TTNT suy nghĩ ra sao,
12:43
what they can do amazingly
201
751432
1564
thứ chúng có thể làm xuất sắc
12:45
and what they can't do.
202
753020
1695
và thứ chúng không thể làm được.
12:46
But -- do I read you right,
203
754739
1494
Nhưng, tôi có hiểu ý bà không,
12:48
that you think we really need
quite an urgent revolution in education
quite an urgent revolution in education
204
756257
5270
rằng chúng ta cần một cuộc cách mạng
khẩn cấp trong lĩnh vực giáo dục nhằm giúp
khẩn cấp trong lĩnh vực giáo dục nhằm giúp
12:53
to help kids do the things
that humans can do better than AIs?
that humans can do better than AIs?
205
761551
4155
thế hệ mai sau thực hiện các thứ con người
vốn có thể làm tốt hơn TTNT, phải không?
vốn có thể làm tốt hơn TTNT, phải không?
12:57
NA: Yes, yes, yes.
206
765730
1328
Vâng, đúng, đúng vậy.
12:59
Because we humans
can understand the meaning.
can understand the meaning.
207
767082
4035
Bởi vì loài người chúng ta
có thể hiểu được ý nghĩa,
có thể hiểu được ý nghĩa,
13:03
That is something
which is very, very lacking in AI.
which is very, very lacking in AI.
208
771141
4906
thứ mà TTNT rất, rất thiếu.
13:08
But most of the students
just pack the knowledge
just pack the knowledge
209
776071
4368
Nhưng phần lớn học sinh chỉ biết
nhồi nhét kiến thức vào đầu mình
nhồi nhét kiến thức vào đầu mình
13:12
without understanding
the meaning of the knowledge,
the meaning of the knowledge,
210
780463
3903
mà không hiểu được ý nghĩa những
thứ các em đang học thật sự là gì.
thứ các em đang học thật sự là gì.
13:16
so that is not knowledge,
that is just memorizing,
that is just memorizing,
211
784390
2809
Đó cũng chỉ là thứ ta đang cố nhớ,
không phải là kiến thức
không phải là kiến thức
13:19
and AI can do the same thing.
212
787223
2450
và TTNT có thể làm tương tự như thế.
13:21
So we have to think about
a new type of education.
a new type of education.
213
789697
3631
Vì vậy, chúng ta cần nghĩ đến
một loại hình giáo dục mới.
một loại hình giáo dục mới.
13:25
CA: A shift from knowledge,
rote knowledge, to meaning.
rote knowledge, to meaning.
214
793352
3289
Tức là thay đổi từ kiến thức, học vẹt
sang học theo kiểu hiểu ý nghĩa.
sang học theo kiểu hiểu ý nghĩa.
13:28
NA: Mm-hmm.
215
796665
1151
Ừm.
13:29
CA: Well, there's a challenge
for the educators. Thank you so much.
for the educators. Thank you so much.
216
797840
3240
Vâng,đó sẽ là thách thức cho những
người làm giáo dục đây.Cám ơn bà.
người làm giáo dục đây.Cám ơn bà.
13:33
NA: Thank you very much. Thank you.
217
801104
1698
Cám ơn rất nhiều. Cám ơn.
13:34
(Applause)
218
802826
1185
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Noriko Arai - AI expertCould an AI pass the entrance exam for the University of Tokyo? Noriko Arai oversees a project that wants to find out.
Why you should listen
Noriko Arai is the program director of an AI challenge, Todai Robot Project, which asks the question: Can AI get into the University of Tokyo? The project aims to visualize both the possibilities and the limitation of current AI by setting a concrete goal: a software system that can pass university entrance exams. In 2015 and 2016, Todai Robot achieved top 20 percent in the exams, and passed more than 70 percent of the universities in Japan.
The inventor of Reading Skill Test, in 2017 Arai conducted a large-scale survey on reading skills of high and junior high school students with Japan's Ministry of Education. The results revealed that more than half of junior high school students fail to comprehend sentences sampled from their textbooks. Arai founded the Research Institute of Science for Education to elucidate why so many students fail to read and how she can support them.
Noriko Arai | Speaker | TED.com