ABOUT THE SPEAKER
Douglas Thomas - Designer, writer and historian of typography
Douglas Thomas's research explores the power of fonts at the intersection of design and culture.

Why you should listen

Douglas Thomas is is the author of Never Use Futura (Princeton Architectural Press, 2017). His work explores the nexus of typography, design and culture. He specializes in user experience design, publication design and branding. His design work has been featured in Communication Arts, Eye, Design Observer, Print and Graphis. He is assistant professor of graphic design at Brigham Young University.

(Photo: Kei Ito)

More profile about the speaker
Douglas Thomas | Speaker | TED.com
TEDxSanFrancisco

Douglas Thomas: How a typeface helped launch Apollo

Douglas Thomas: Phông chữ đã giúp phóng tàu Apollo như thế nào

Filmed:
326,595 views

Khi loài người lần đầu đặt chân lên mặt trăng vào năm 1969, phông chữ Futura đã ở bên cạnh họ. Trong bài nói đầy thú vị về lịch sử của nghệ thuật chữ (typography), nhà thiết kế Douglas Thomas chia sẻ vai trò của Futura trong việc phóng tàu Apollo 11 - và làm thế nào nó trở thành một trong những phông chữ phổ biến nhất trên thế giới.
- Designer, writer and historian of typography
Douglas Thomas's research explores the power of fonts at the intersection of design and culture. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
In 1969 in JulyTháng bảy,
0
833
2518
Vào tháng 7 năm 1969,
00:15
threesố ba AmericansNgười Mỹ launchedđưa ra into spacekhông gian.
1
3375
2934
ba người Mỹ được đưa vào không gian.
00:18
Now, they wentđã đi to the surfacebề mặt of the moonmặt trăng,
2
6333
2393
Khi đặt chân đến bề mặt của mặt trăng,
00:20
they famouslynổi tiếng madethực hiện
the great leapnhảy vọt for mankindnhân loại.
3
8750
3476
họ đã tạo nên bước nhảy vọt
cho loài người.
00:24
BuzzBuzz AldrinAldrin, NeilNeil ArmstrongArmstrong,
they walkedđi bộ on the surfacebề mặt,
4
12250
3101
Buzz Aldrin, Neil Armstrong,
họ đã bước đi trên mặt trăng,
00:27
they plantedtrồng this flaglá cờ.
5
15375
1268
cắm một lá cờ trên đó.
00:28
It's rightlyđúng celebratedkỷ niệm as a momentchốc lát
that in AmericaAmerica we say is a triumphchiến thắng.
6
16667
5434
Ở Mỹ, chúng ta hân hoan ăn mừng
thành công vĩ đại này.
00:34
We think it was this
amazingkinh ngạc accomplishmenthoàn thành.
7
22125
2976
Chúng ta nghĩ
đó là một thành tựu tuyệt vời.
00:37
They didn't just leaverời khỏi behindphía sau
this flaglá cờ, thoughTuy nhiên.
8
25125
2268
Họ không chỉ để lại lá cờ đó.
00:39
They alsocũng thế left behindphía sau a plaquemảng bám.
9
27417
1477
Họ cũng để lại một tấm biển.
00:40
This plaquemảng bám is a beautifulđẹp objectvật,
10
28918
1641
Một tấm biển tuyệt vời,
00:42
and one that I want to talk to you
a little bitbit about.
11
30583
2560
là thứ mà tôi muốn nói với bạn.
Đầu tiên, bạn có thể thấy
2 hình chiếu của quả địa cầu
00:45
First, you mightcó thể noticeđể ý
that there's two globesquả cầu vàng,
12
33167
2239
00:47
representingđại diện all of earthtrái đất.
13
35430
1254
đại diện cho cả trái đất.
00:48
And then there's this beautifulđẹp statementtuyên bố:
14
36708
2018

Và sau đó là tuyên bố tuyệt đẹp này:
00:50
"We cameđã đến in peacehòa bình for all mankindnhân loại."
15
38750
1684
"Hòa bình cho toàn nhân loại"
00:52
Now, at first, this is just
nicetốt đẹp poeticthơ mộng languagengôn ngữ,
16
40458
3101
Lúc đầu, đây chỉ là một cách nói hoa mỹ,
00:55
but it's alsocũng thế setbộ in a typefacekiểu chữ
that's perfecthoàn hảo for this momentchốc lát.
17
43583
3851
nhưng nó cũng dùng một kiểu phông chữ
hoàn hảo cho thời khắc này.
00:59
It seemsdường như industrialcông nghiệp, it seemsdường như engineeredthiết kế.
18
47458
3185
Nó có vẻ công nghiệp, như được lập trình.
01:02
It alsocũng thế is the besttốt possiblekhả thi nameTên
19
50667
1572
Nó cũng là cái tên hay nhất
01:04
you could come up with
for something on the moonmặt trăng: FuturaFutura.
20
52263
3796
mà bạn có thể nghĩ đến
cho mặt trăng: Futura.
01:08
Now, I want to talk to you about fontsphông chữ,
21
56083
1858
Và bây giờ tôi muốn nói đến phông chữ,
01:09
and why this typefacekiểu chữ is perfecthoàn hảo
for this momentchốc lát.
22
57965
2344
và vì sao phông chữ này hoàn hảo
cho thời điểm đó.
01:12
But it's actuallythực ra more
than just ceremonialnghi lễ.
23
60333
2084
Nó mang ý nghĩa nhiều hơn
cả tính nghi lễ.
01:15
Now, when all of you arrivedđã đến here todayhôm nay,
24
63250
2768
Khi các bạn đến đây ngày hôm nay,
01:18
you actuallythực ra had to think about fontsphông chữ.
25
66042
2601
bạn thực sự phải nghĩ về phông chữ này.
01:20
You mightcó thể not realizenhận ra it,
26
68667
1267
Bạn có thể không nhận ra,
01:21
but you're all unconsciousbất tỉnh
expertsCác chuyên gia on typographyTypography.
27
69958
2976
nhưng các bạn đều vô thức
là những chuyên gia phông chữ.
01:24
TypographyTypography is the studyhọc
of how fontsphông chữ inhabitsống our worldthế giới,
28
72958
4351
Nghệ thuật chữ (typography) là nghiên cứu
về các phông chữ tồn tại trên thế giới,
01:29
they're the visualtrực quan languagengôn ngữ
of the wordstừ ngữ we use.
29
77333
3917
chúng thể hiện ngôn ngữ bằng hình ảnh.
01:34
Here'sĐây là the thing
that's funnybuồn cười about this, thoughTuy nhiên.
30
82000
2309
Có một điều hay ho về nó như sau.
01:36
I know you're probablycó lẽ not like me,
you're not a fontphông chữ nerdmọt sách,
31
84333
2768
Tôi biết có thể bạn không đam mê
phông chữ như tôi.
01:39
maybe some of you are,
but if you're not, that's alrightổn thỏa,
32
87125
2726
Có thể một số bạn có đam mê này.
Nếu không cũng không sao.
01:41
because I mightcó thể spendtiêu hoursgiờ everymỗi day
33
89875
1976
bởi vì tôi có thể dành nhiều giờ mỗi ngày
01:43
tryingcố gắng to pickchọn the perfecthoàn hảo typefacekiểu chữ
for the perfecthoàn hảo projectdự án,
34
91875
2810
chọn ra phông chữ phù hợp nhất
cho một dự án hoàn hảo nhất,
01:46
or I mightcó thể spendtiêu thousandshàng nghìn
of dollarsUSD everymỗi yearnăm,
35
94709
2309
hoặc tôi có thể tiêu
hàng ngàn đô-la mỗi năm,
01:49
tryingcố gắng to get onesnhững người
with the right featuresTính năng, đặc điểm.
36
97042
2059
để mua được một kiểu chữ
có đặc tính phù hợp
01:51
But all of you actuallythực ra spendtiêu hoursgiờ
everymỗi day, evaluatingđánh giá fontsphông chữ.
37
99125
3143
Nhưng các bạn đều dành nhiều giờ
trong ngày, để đánh giá phông chữ.
01:54
If you don't believe me,
think about how you got here.
38
102292
2559
Nếu các bạn không tin,
hãy nghĩ xem làm sao bạn ở đây.
01:56
EachMỗi of you had to judgethẩm phán by the signsdấu hiệu
39
104875
1768
Mỗi người phải đánh giá các tín hiệu
01:58
and maybe even on your phoneđiện thoại,
40
106667
1434
và ngay cả trên điện thoại,
02:00
which signalstín hiệu to trustLòng tin
and which to ignorebỏ qua.
41
108125
3476
tín hiệu nào đáng tin
và tín hiệu nào không.
02:03
You were evaluatingđánh giá fontsphông chữ.
42
111625
1268
Bạn đánh giá phông chữ.
02:04
Or maybe when you're just
buyingmua a newMới productsản phẩm,
43
112917
2226
Hoặc khi bạn mua một mặt hàng mới,
02:07
you have to think about
whetherliệu something is expensiveđắt
44
115167
2524
bạn phải nghĩ xem nó đắt hay rẻ,
02:09
or cheapgiá rẻ or hardcứng to get or easydễ dàng to find.
45
117715
3719
khó kiếm hay dễ tìm.
02:13
And the funnybuồn cười thing about it is,
46
121458
1601
Và điều thú vị là,
02:15
this mayTháng Năm not seemhình như extraordinarybất thường to you,
47
123083
1858
điều này có vẻ chả có gì bất thường,
02:16
but the momentchốc lát you see
something out of placeđịa điểm,
48
124965
2303
nhưng ngay khi bạn thấy gì đó khác lạ,
02:19
you recognizenhìn nhận it right away.
49
127292
1351
bạn nhận ra nó ngay lập tức.
02:20
(LaughterTiếng cười)
50
128667
2392
(Cười)
02:23
The thing I love about typographyTypography,
51
131083
1685
Điều tôi thích về nghệ thuật chữ,
02:24
and why I love fontsphông chữ
and why I love FuturaFutura,
52
132792
2267
và lí do tôi yêu các phông chữ và Futura,
02:27
is that, for me,
what I studyhọc is everywheremọi nơi.
53
135083
3851
đó là, đối với tôi,
những thứ tôi học ở khắp mọi nơi.
02:30
EveryMỗi streetđường phố that I walkđi bộ down,
everymỗi booksách that I pickchọn up,
54
138958
2685
Mọi con đường tôi đi qua,
những cuốn sách mà tôi cầm lên,
02:33
everymỗi thing that I readđọc
is filledđầy with the thing I love.
55
141667
5142
mọi thứ mà tôi đọc
đều được phủ kín điều mà tôi yêu.
02:38
Now, onceMột lần you understandhiểu không the historylịch sử
and what happensxảy ra with typographyTypography,
56
146833
4310
Khi bạn hiểu về lịch sử
và những gì đã xảy ra với các kiểu chữ,
02:43
you actuallythực ra have a historylịch sử
of everything before you.
57
151167
3392
bạn thực sự đang có
toàn bộ lịch sử ngay trước mắt.
02:46
And this is the typefacekiểu chữ FuturaFutura.
58
154583
2226
Đây là kiểu chữ Futura.
02:48
As previouslytrước đây we'vechúng tôi đã discussedthảo luận,
this is modernismchủ nghĩa hiện đại in miniaturethu nhỏ.
59
156833
3393
Như chúng ta đã thảo luận,
đây là chủ nghĩa hiện đại ở tầng vi mô.
02:52
This is a way in which modernismchủ nghĩa hiện đại
infiltratedthâm nhập this countryQuốc gia
60
160250
2768
Đây là một cách mà chủ nghĩa hiện đại
xâm nhập đất nước này
02:55
and becameđã trở thành perhapscó lẽ the mostphần lớn popularphổ biến,
or promiscuouslộn xộn typefacekiểu chữ,
61
163042
3226
và trở thành kiểu chữ hỗn tạp
có lẽ là nổi tiếng nhất
02:58
of the twentiethXX centurythế kỷ.
62
166292
1976
của thế kỷ hai mươi.
03:00
"LessÍt is more," right, these are
the aphorismscách ngôn of modernismchủ nghĩa hiện đại.
63
168292
3309
"Ít là nhiều", đúng, đây là
câu cách ngôn của chủ nghĩa hiện đại.
03:03
And in the visualtrực quan artsnghệ thuật,
the sametương tự thing happenedđã xảy ra.
64
171625
2268
Trong nghệ thuật thị giác,
điều tương tự xảy ra.
03:05
Let's focustiêu điểm on the essentialsyếu tố cần thiết,
focustiêu điểm on the basiccăn bản shapeshình dạng,
65
173917
2684
Hãy tập trung vào yếu tố cần thiết,
các hình dạng cơ bản,
03:08
focustiêu điểm on geometryhình học.
66
176625
1268
vào hình dáng hình học.
03:09
So FuturaFutura actuallythực ra holdsgiữ this to its corecốt lõi.
67
177917
2726
Đây thực ra chính là cốt lõi của Futura.
03:12
You mightcó thể noticeđể ý that the shapeshình dạng
inherentvốn có in FuturaFutura
68
180667
2434
Bạn sẽ nhận thấy các hình dạng gốc
có ở Futura
03:15
have circleshình tròn, squareshình vuông, triangleshình tam giác.
69
183125
1726
có hình tròn, hình vuông, tam giác.
03:16
Some of the shapeshình dạng
are all baseddựa trên on circleshình tròn,
70
184875
2101
Có những chữ chỉ dựa trên hình tròn,
03:19
like the O, D and C,
71
187000
1268
như chữ O, D và C,
03:20
or othersKhác have this pointednhọn
apexApex of the triangleTam giác.
72
188292
3476
hoặc những chữ khác có đỉnh nhọn
của hình tam giác.
03:23
OthersNhững người khác just look like
they mightcó thể have been madethực hiện
73
191792
2226
Các hình khác lại giống như
chúng được tạo nên
03:26
with a rulercai trị or a compassla bàn.
74
194042
1309
với thước kẻ và compa.
03:27
They feel geometrichình học,
they feel mathematicCác, precisetóm lược.
75
195375
2684
Chúng cho cảm giác hình học,
toán học, sự chính xác.
03:30
In factthực tế, this wholetoàn thể systemhệ thống
carriesmang throughxuyên qua with the way
76
198083
2601
Trên thực tế, toàn bộ hệ thống này
đã thành công
03:32
that the typefacekiểu chữ was designedthiết kế.
77
200708
1518
với thiết kể kiểu chữ như này.
03:34
To not look like it was madethực hiện
like other typefaceskiểu chữ, to be something newMới.
78
202250
3351
Để không nhìn giống những kiểu chữ khác,
để tạo ra một thứ gì đó mới.
03:37
Here it is in the lightweightnhẹ,
the mediumTrung bình weightcân nặng and the boldDũng cảm weightcân nặng.
79
205625
4226
Đây là kiểu chữ viết mảnh,
viết đậm vừa, viết đậm.
03:41
The wholetoàn thể familygia đình has
differentkhác nhau things to commendkhen thưởng to it.
80
209875
2976
Toàn bộ hệ thống kiểu chữ
có những đặc tính khác nhau.
03:44
This was a consciouscó ý thức breakphá vỡ from the pastquá khứ,
81
212875
1976
Đây là thay đổi có chủ ý
so với quá khứ.
03:46
something that lookednhìn like it was madethực hiện
by a machinemáy móc, and not by handtay.
82
214875
3268
một thứ nhìn như được viết bằng máy,
không phải bằng tay.
03:50
When I say not madethực hiện by handtay,
this is what I mean.
83
218167
2309
Khi tôi nói không bằng tay,
đây là ý của tôi.
03:52
This is what we think about maybe,
84
220500
1643
Đây có lẽ là thứ ta nghĩ đến
03:54
when you mightcó thể createtạo nên something
with a calligraphicthư pháp brushBàn chải or a pencây bút.
85
222167
3601
khi bạn viết với cọ thư pháp hay bút mực.
03:57
That there's thicksthicks dày and thinsMỏng.
86
225792
1434
Có nét thanh, nét đậm.
03:59
And even more traditionaltruyên thông typefaceskiểu chữ,
say like a GaramondGaramond,
87
227250
3393
Kể cả những kiểu chữ truyền thống hơn,
như Garamond chẳng hạn,
04:02
holdsgiữ vestigesdấu tích of this old systemhệ thống
88
230667
1767
vẫn còn các đặc tính của hệ thống cũ.
04:04
in which you can see the A
where it get little bitbit thinnermỏng hơn at the tophàng đầu
89
232458
3268
Chữ A thanh mảnh hơn ở đầu
và đậm hơn ở bên dưới.
04:07
and thickerdày hơn down belowphía dưới,
90
235750
1268
Nó cố nhìn như người viết.
04:09
because it's tryingcố gắng to look like
someonengười nào had madethực hiện it by handtay.
91
237042
2892
Ngược lại, Futura được thiết kế
04:11
But FuturaFutura, in contrasttương phản,
92
239958
1310
04:13
is designedthiết kế to look like
no one had touchedchạm vào it at all,
93
241292
2559
để trông như chưa có ai đụng vào nó.
04:15
that this was madethực hiện by a machinemáy móc,
94
243875
1559
Nó nhìn như được tạo bởi máy móc
04:17
for a machinemáy móc agetuổi tác, for an industrialcông nghiệp agetuổi tác.
95
245458
1976
cho thời đại máy móc công nghiệp.
04:19
There's actuallythực ra a sleightSleight of handtay here
96
247458
2060
Có một sự khéo léo ở đây
04:21
that PaulPaul RennerRenner, the designernhà thiết kế
who madethực hiện this in 1927, employedlàm việc.
97
249542
3726
đã được vận dụng bởi Paul Renner,
người thiết kế ra nó năm 1927.
04:25
If you look at the way in which
98
253292
1517
Nếu bạn nhìn vào
04:26
the circulartròn shapehình dạng
joinsgia nhập with the verticaltheo chiều dọc shafttrục,
99
254833
2934
cách hình tròn nối với đường thẳng đứng
04:29
you'llbạn sẽ noticeđể ý that it taperstapers
just everymỗi so slightlykhinh bỉ.
100
257791
3226
bạn sẽ thấy nó được vuốt thon đi một chút.
04:33
And this is one of hundredshàng trăm of wayscách
101
261041
1727
Đây là một trong hàng trăm cách
04:34
in which this typefacekiểu chữ was designedthiết kế
to look geometricallygeometrically perfecthoàn hảo,
102
262792
3142
phông chữ được thiết kế
để nhìn cân đối hoàn hảo
04:37
even thoughTuy nhiên it's mathematicallytoán học not.
103
265958
1768
dù không cân xứng về mặt toán học.
04:39
And this is what typefacekiểu chữ
designersnhà thiết kế do all the time
104
267750
2393
Những người thiết kế phông chữ
làm như vậy mỗi ngày
04:42
to make typefaceskiểu chữ work, everymỗi day.
105
270167
2642
để tạo ra các phông chữ.
04:44
Now, there were other designersnhà thiết kế doing this
at the sametương tự time in EuropeEurope and AmericaAmerica.
106
272833
3893
Có những người thiết kế làm điều tương tự
ở Châu Âu và Mỹ.
04:48
These are a fewvài other
excellentTuyệt vời examplesví dụ from EuropeEurope,
107
276750
2518
Đây là một số ví dụ tiêu biểu ở Châu Âu
04:51
tryingcố gắng to createtạo nên something newMới
for the newMới agetuổi tác, a newMới momentchốc lát in time.
108
279292
3267
nhằm tạo ra những thứ mới
cho thời đại mới trong lịch sử.
04:54
These are some other onesnhững người in GermanyĐức
109
282583
1768
Đây là một vài kiểu khác ở Đức
04:56
that in some wayscách
look very similargiống to FuturaFutura,
110
284375
2184
nhìn khá giống Futura
ở một số góc độ
04:58
maybe with highercao hơn waisteo or lowerthấp hơn waisteo
or differentkhác nhau proportionstỷ lệ.
111
286583
3060
có thể phần eo cao hoặc thấp hơn.
hay tỉ lệ có khác biệt.
05:01
Then why did FuturaFutura take over the worldthế giới?
112
289667
1934
Vậy, vì sao Futura chiếm lĩnh thế giới?
05:03
In this casetrường hợp, if you can readđọc
the titlestiêu đề there,
113
291625
2518
Ở đây, nếu bạn có thể đọc
những danh xưng này,
05:06
some of these namestên
don't quitekhá rollcuộn off the tonguelưỡi:
114
294167
2767
một vài cái tên khá khó đọc.
05:08
ErbarThanh tẩy, KabelKabel LightÁnh sáng,
Berthold-GroteskBerthold-Grotesk, Elegant-GroteskThanh lịch-Grotesk.
115
296958
5351
Erbar, Kabel Light,
Berthold-Grotesk, Elegant-Grotesk.
05:14
These aren'tkhông phải exactlychính xác
householdhộ gia đình namestên, are they?
116
302333
2226
Chúng không phải những tên quen thuộc.
05:16
And so when you compareso sánh that to FuturaFutura,
117
304583
2685
Khi bạn so sánh nó với Futura,
05:19
you realizenhận ra that this was a really
good choicelựa chọn by the marketingtiếp thị teamđội.
118
307292
3267
bạn nhận ra đó là lựa chọn đúng đắn
của đội marketing.
05:22
What's amazingkinh ngạc about this nameTên --
119
310583
1726
Điều kì diệu về cái tên này là
05:24
you know, what's in this nameTên
is that this is a nameTên
120
312333
2643
khi bạn nghĩ về nó,
05:27
that actuallythực ra invokesinvokes hopemong
and an ideaý kiến about the futureTương lai.
121
315000
3684
nó thực chất khơi dậy hi vọng
và ý tưởng về tương lại.
05:30
And this isn't actuallythực ra the wordtừ
for futureTương lai in GermanĐức,
122
318708
2524
Trong tiếng Đức,
từ này không mang nghĩa tương lai
05:33
it wasn'tkhông phải là a GermanĐức nameTên,
123
321256
1262
cũng không phải tên riêng.
05:34
they actuallythực ra pickedđã chọn something
124
322542
1476
Họ đã chọn một thứ
05:36
that would speaknói to a widerrộng hơn,
largerlớn hơn audiencethính giả, a universalphổ cập audiencethính giả.
125
324042
3184
có thể liên kết toàn bộ khán giả
trên phạm vi rộng.
05:39
And when you compareso sánh it
to what was beingđang donelàm xong in AmericaAmerica --
126
327250
2851
Và khi bạn so sánh nó với những cái ở Mỹ
05:42
these are the typefaceskiểu chữ
from the sametương tự periodgiai đoạn
127
330125
2101
đây là các phông chữ cùng thời kì đó
05:44
in the UnitedVương StatesTiểu bang in the 1920s,
128
332250
1643
ở Mỹ những năm 1920,
05:45
boldDũng cảm, brashbrash, braggadocioscá lác.
129
333917
1309
táo bạo, khoe khoang.
05:47
You almosthầu hết think of this as exactlychính xác
like what the stockcổ phần marketthị trường lookednhìn like
130
335250
3518
Bạn sẽ nghĩ nó nhìn y hệt
thị trường chứng khoán
05:50
when they were all
going nutsquả hạch in the 1920s.
131
338792
2059
như phát điên vào những năm 1920.
05:52
And you realizenhận ra that FuturaFutura
is doing something revolutionarycách mạng.
132
340875
2893
Và bạn nhận ra Futura
đang làm một việc có tính cách mạng.
05:55
I want to stepbậc thang back and talk
about an examplethí dụ of the typefacekiểu chữ in use.
133
343792
4184
Tôi muốn chuyển sang nói về
ví dụ một phông chữ đang được dùng.
06:00
So this is a magazinetạp chí that we all
probablycó lẽ know todayhôm nay, "VanityBàn trang điểm FairHội chợ."
134
348000
3268
Đây là một tạp chí chắc hẳn
chúng ta đều biết, "Vanity Fair."
06:03
This is what it lookednhìn like
in 1929, in the summermùa hè.
135
351292
3351
Nó nhìn như thế này vào mùa hè năm 1929.
06:06
And in manynhiều wayscách, there's
nothing wrongsai rồi with this designthiết kế.
136
354667
3392
Nhìn chung, thiết kế này không có gì sai.
06:10
This is absolutelychắc chắn rồi typicalđiển hình of the 1920s.
137
358083
2601
Nó là điển hình của những năm 1920.
06:12
There's a photographảnh chụp
of an importantquan trọng personngười,
138
360708
2101
Có một bức ảnh của một người quan trọng,
06:14
in this casetrường hợp FranklinFranklin RooseveltRoosevelt,
then-governorsau đó-thống đốc of NewMới YorkYork.
139
362833
2810
đây là Franklin Roosevelt,
nguyên thống đốc New York
06:17
Everything seemsdường như centeredTrung tâm,
everything seemsdường như symmetricalđối xứng.
140
365667
2642
Mọi thứ được đặt ở trung tâm
và trông cân đối.
06:20
There's still a little bitbit
of ornamentationTrang trí,
141
368333
2101
Vẫn có một vài thứ để trang trí.
06:22
so this is still maybe havingđang có
some vestigesdấu tích of the paintedSơn ladyquý bà
142
370458
2976
Có lẽ vẫn còn đó
những đặc trưng cũ của tranh trang trí,
06:25
and not fullyđầy đủ modernistictánh.
143
373458
1268
và chưa thực sự hiện đại.
06:26
But everything seemsdường như kidđứa trẻ of solidchất rắn.
144
374750
1643
Nhưng mọi thứ trong có vẻ ổn.
06:28
There's even droprơi vãi caps
to help you get into the textbản văn.
145
376417
2517
Còn cả chữ cái lớn đầu dòng
để báo hiệu đầu văn bản.
06:30
But this all changedđã thay đổi very quicklyMau
and in OctoberTháng mười of 1929,
146
378958
2726
Nhưng mọi thứ thay đổi nhanh chóng
vào tháng 10, năm 1929,
06:33
a Berlin-basedDựa trên Berlin designernhà thiết kế cameđã đến
and redesignedthiết kế lại "VanityBàn trang điểm FairHội chợ."
147
381708
2976
khi một nhà thiết kế ở Berlin đến,
thiết kế lại "Vanity Fair."
06:36
And this is what
it looksnhìn like with FuturaFutura.
148
384708
3185
Nó nhìn như thế này với phông Futura.
06:39
InsteadThay vào đó of the governorthống đốc
149
387917
1851
Thay vì ảnh của thống đốc
06:41
now we have a photographảnh chụp
of an abstracttrừu tượng, beautifulđẹp settingcài đặt,
150
389792
2892
giờ ta có bức ảnh
của một khung hình trừu tượng tuyệt đẹp.
06:44
in this casetrường hợp, the oceanđại dương.
151
392708
1518
Trong đây là ảnh của đại dương.
06:46
InsteadThay vào đó of droprơi vãi caps,
there's nothing at all.
152
394250
2226
Giờ không còn chữ cái lớn đầu dòng nữa.
06:48
And replacedthay thế with a centeredTrung tâm
layoutbố trí is now asymmetryđối xứng.
153
396500
4059
Bố cục trung tâm bị thay thế bởi
sự mất cân xứng.
06:52
And it getsđược even more radicalcăn bản
the furtherthêm nữa you enterđi vào the magazinetạp chí.
154
400583
3060
Càng đọc, bạn sẽ càng thấy rõ rệt
sự thay đổi.
06:55
In this casetrường hợp,
even more dramatickịch tính asymmetryđối xứng.
155
403667
2017
Ở đây có sự mất cân xứng rõ rệt hơn.
06:57
In this casetrường hợp, illustrationsminh họa
by PabloPablo PicassoPicasso, movingdi chuyển acrossbăng qua the pagetrang
156
405708
3268
Còn đây là những tranh của Pablo Picasso
di chuyển trên trang giấy
07:01
and breakingphá vỡ the guttergutter of the two pagestrang.
157
409000
3893
và phá vỡ ranh giới giữa hai trang.
07:04
And there's something even more radicalcăn bản.
158
412917
1934
Còn có một thay đổi rõ rệt hơn.
07:06
If you look closelychặt chẽ at the FuturaFutura,
you mightcó thể noticeđể ý something.
159
414875
2934
Nếu bạn nhìn vào Futura,
bạn có thể nhận thấy điều gì đó.
07:09
You mightcó thể not pickchọn it up at first,
160
417833
1643
Có lẽ bạn không nhận ra nó ngay,
07:11
but there are no capitalthủ đô lettersbức thư
in the titlechức vụ or the captionschú thích on this pagetrang.
161
419500
3559
nhưng không có chữ in hoa ở đầu đề
hay các tiêu đề trên trang này.
07:15
You mightcó thể not think that's very radicalcăn bản,
162
423083
1935
Có lẽ bạn không nghĩ nó cực đoan đến vậy
07:17
but pickchọn up any magazinetạp chí,
any booksách or go to any websitetrang mạng,
163
425042
2642
nhưng hãy xem bất kì tạp chí, sách,
hay trang web nào,
07:19
and I guaranteeBảo hành, you are not
going to find it very easilydễ dàng.
164
427708
2768
và tôi đảm bảo
bạn sẽ không dễ dàng tìm được nó.
07:22
This is still a radicalcăn bản ideaý kiến.
165
430500
2393
Đây là một ý tưởng cực đoan.
07:24
And why is that radicalcăn bản?
166
432917
1267
Vì sao nó lại cực đoan?
07:26
When we think about
what capitalthủ đô lettersbức thư denotechứng tỏ,
167
434208
2976
Khi ta nghĩ đến chữ in hoa,
07:29
they denotechứng tỏ something importantquan trọng,
168
437208
1810
chúng hàm ý cái gì đó quan trọng,
07:31
whetherliệu it's our namestên, or our titlestiêu đề.
169
439042
2142
có thể là tên hay chức tước của chúng ta.
07:33
Or maybe even just
the nameTên of our corporationscông ty,
170
441208
2935
có thể là tên của các tổ chức,
07:36
or maybe our trademarksThương hiệu.
171
444167
1726
hoặc thương hiệu của chúng ta.
07:37
ActuallyTrên thực tế, in some wayscách,
America'sAmerica's the home of capitalizationchữ viết hoa.
172
445917
3434
Thành thực mà nói, Mỹ là cái nôi
của việc dùng chữ in hoa.
07:41
We love puttingđặt capitalsthủ đô in everything.
173
449375
1893
Chúng ta dùng chữ in hoa
cho mọi thứ.
07:43
(LaughterTiếng cười)
174
451292
1642
(Cười)
07:44
But think about how radicalcăn bản this would be
175
452958
1976
Nhưng hãy nghĩ xem
sẽ cực đoan mức nào
07:46
to introducegiới thiệu a magazinetạp chí where you're
takinglấy away all the capitalthủ đô lettersbức thư.
176
454958
4310
nếu ta có một tạp chí
không có chữ in hoa.
07:51
This has maybe had
the sametương tự politicalchính trị forcelực lượng
177
459292
2059
Nó có lẽ cũng có
tầm ảnh hưởng chính trị
07:53
that we now arguetranh luận over things
like pronounsđại từ in our societyxã hội todayhôm nay.
178
461375
3726
như việc ta tranh luận
về đại từ nhân xưng trong xã hội ngày nay.
07:57
In the 1920s,
179
465125
1559
Vào những năm 1920,
07:58
this is just shortlymột thời gian ngắn after SovietLiên Xô RussiaLiên bang Nga
had a communistĐảng Cộng sản revolutionCuộc cách mạng.
180
466708
4625
Liên bang Xô Viết vừa mới trải qua
cuộc cách mạng cộng sản.
08:04
And for them, this actuallythực ra representedđại diện
a socialistxã hội chủ nghĩa infiltrationxâm nhập into AmericaAmerica.
181
472250
4643
Với họ, điều này thể hiện
sự xâm nhập của chủ nghĩa xã hội vào Mỹ.
08:08
All lowercasechữ thường lettersbức thư meantý nghĩa
that this was an egalitarianegalitarian,
182
476917
3851
Tất cả chữ viết thường
mang hàm ý của chủ nghĩa bình quân,
08:12
completehoàn thành loweringgiảm of everything
into one equalcông bằng playingđang chơi fieldcánh đồng.
183
480792
4017
hạ thấp tất cả xuống cùng một mức độ
bình đẳng như nhau.
08:16
Now this is still kindloại of a radicalcăn bản ideaý kiến.
184
484833
1976
Đây vẫn là một ý tưởng khá cực đoan.
08:18
Think about how oftenthường xuyên
you do capitalizetận dụng something
185
486833
2286
Nghĩ xem bạn thường xuyên viết hoa như nào
08:21
to have more powerquyền lực or prestigeuy tín to it.
186
489143
1791
để nó thêm phần quyền lực và uy thế.
08:22
So for them to do this was a way
in which FuturaFutura was usingsử dụng this ideaý kiến.
187
490958
4185
Đây là cách Futura đang dùng ý tưởng đó.
08:27
Now, other designersnhà thiết kế
were doing other things with FuturaFutura.
188
495167
3184
Những nhà thiết kế khác
đang làm những thứ khác với Futura.
08:30
OthersNhững người khác broughtđưa other ideasý tưởng
of modernismchủ nghĩa hiện đại with it,
189
498375
2268
Họ đem theo những ý tưởng khác
về sự hiện đại,
08:32
whetherliệu it was interestinghấp dẫn
newMới illustrationhình minh họa stylesphong cách,
190
500667
2392
dù đó là phong cách minh họa mới thú vị,
08:35
or interestinghấp dẫn newMới collagecắt dán
typesloại of illustrationhình minh họa.
191
503083
2851
hay những loại hình minh họa mới
dùng tranh cắt dán đặc sắc.
08:37
Or even just newMới booksách coversbao gồm,
192
505958
2060
Hay những bìa sách mới,
08:40
whetherliệu they were from EuropeEurope.
193
508042
2101
đến từ Châu Âu.
08:42
But here'sđây là the funnybuồn cười thing.
194
510167
1851
Nhưng có một điều thú vị.
08:44
In the 1920s, if you wanted
to use a newMới typefacekiểu chữ,
195
512042
2351
Những năm 1920, nếu bạn muốn dùng
kiểu chữ mới,
08:46
you couldn'tkhông thể just go downloadtải về it
ontotrên your computermáy vi tính.
196
514417
2434
bạn không thể tải nó xuống máy tính.
08:48
You actuallythực ra had to have piecesmiếng of leadchì.
197
516875
2183
Bạn phải có các mảnh chữ bằng chì.
08:51
So for AmericansNgười Mỹ who wanted to adoptthông qua this
198
519082
2061
Với những người Mỹ muốn dùng nó
08:53
and make it partphần of theirhọ ownsở hữu systemhệ thống,
199
521167
2016
và biến nó thành một phần trong hệ thống,
08:55
something they could use
in everydaymỗi ngày typographyTypography,
200
523207
2852
thành thứ phông chữ
họ có thể dùng mỗi ngày
08:58
whetherliệu in adsQuảng cáo or anything elsekhác,
201
526083
1643
trong quảng cáo hay cái gì khác,
08:59
they actuallythực ra had to have metalkim loại typekiểu.
202
527750
2184
họ phải có kiểu chữ bằng kim loại.
09:01
So beingđang good AmericanNgười Mỹ
capitalistsnhà tư bản, what did we do?
203
529958
2435
Vậy những nhà tư sản Mỹ giỏi giang
đã làm gì?
09:04
We madethực hiện all sortsloại of copiesbản sao.
204
532417
1392
Ta tạo ra vô số bản sao chép
09:05
OnesNhững that had nothing to do
with the nameTên FuturaFutura,
205
533833
2310
không liên quan gì đến cái tên Futura
09:08
but lookednhìn identicalgiống nhau to it,
206
536167
1851
nhưng lại nhìn giống y hệt nó
09:10
whetherliệu it was SpartanSpartan or TempoTempo.
207
538042
1559
như là Spartan hay Tempo.
09:11
And in factthực tế, by the time
that WorldTrên thế giới WarChiến tranh IIII startedbắt đầu,
208
539625
2726
Thật ra, khi Thế Chiến II bắt đầu,
09:14
AmericanNgười Mỹ corporationscông ty were actuallythực ra tryingcố gắng
to boycotttẩy chay NaziĐức Quốc xã goodsCác mặt hàng.
209
542375
3434
các công ty Mỹ cố gắng
tẩy chay hàng hóa của Phát Xít.
09:17
But they said,
"Go aheadphía trước and use our copiesbản sao.
210
545833
2476
Nhưng họ nói,
"Cứ dùng bản sao chép của chúng tôi."
09:20
Use 20ththứ CenturyThế kỷ, use SpartanSpartan,
use VogueTạp chí Vogue, use TempoTempo.
211
548333
2685
Hãy dùng 20th Century, Spartan,
Vogue, Tempo.
09:23
These are identicalgiống nhau to FuturaFutura."
212
551042
2309
Chúng y hệt Futura.
09:25
And in factthực tế, for mostphần lớn people,
they didn't even learnhọc hỏi the newMới namestên,
213
553375
3184
Thật ra hầu hết mọi người
không biết đế những cái tên mới,
09:28
they just still calledgọi là it all FuturaFutura.
214
556583
1768
họ gọi chung là Futura.
09:30
So AmericaAmerica tooklấy this typefacekiểu chữ in,
215
558375
2559
Vậy là Mỹ tiếp nhận kiểu chữ này,
09:32
conqueredchinh phục it and madethực hiện it its ownsở hữu.
216
560958
1976
chiếm đoạt nó và biến nó thành của mình.
09:34
So by the time WorldTrên thế giới WarChiến tranh IIII finisheskết thúc,
217
562958
2893
Đến khi Thế Chiến II kết thúc,
09:37
AmericansNgười Mỹ are usingsử dụng this on everything,
218
565875
1858
người Mỹ đang dùng nó trên mọi thứ,
09:39
whetherliệu it be catalogsdanh mục, or atlasestập bản đồ,
219
567757
2219
ấn phẩm quảng cáo, bản đồ,
09:42
or encyclopediasBách khoa toàn thư or chartsbiểu đồ and graphsđồ thị,
220
570000
3309
sách bách khoa, biểu đồ, đồ thị,
09:45
or calendarslịch, or even politicalchính trị materialvật chất.
221
573333
3643
lịch, tài liệu chính trị,
09:49
And even the logoLogo for a newMới
expansionsự bành trướng footballbóng đá teamđội.
222
577000
3083
thậm chí cho logo một đội bóng
mới mở rộng quy mô.
09:53
And in factthực tế, it was used even on some
of the mostphần lớn importantquan trọng advertisingquảng cáo
223
581042
3392
Sự thật nó được dùng
cho những quảng cáo quan trọng nhất
09:56
of the 20ththứ centurythế kỷ.
224
584458
1310
thế kỉ XX.
09:57
So it's in this contextbối cảnh
225
585792
1309
Chính trong bối cảnh này
09:59
that when the US governmentchính quyền
was pickingnhặt a typefacekiểu chữ
226
587125
2351
khi chính phủ My đang lựa chọn kiểu chữ
10:01
to use after WorldTrên thế giới WarChiến tranh IIII
for newMới mapsbản đồ and newMới projectsdự án,
227
589500
2620
để dùng cho các bản đồ và dự án mới
hậu Thế Chiến II,
10:04
they pickedđã chọn FuturaFutura.
228
592144
1249
họ đã chọn Futura.
10:05
It wasn'tkhông phải là an astoundingđáng kinh ngạc choicelựa chọn,
it wasn'tkhông phải là a radicalcăn bản choicelựa chọn,
229
593417
2809
Đó không phải một lựa chọn đáng ngạc nhiên
hay cực đoan,
10:08
it didn't have anything
to do with communismchủ nghĩa cộng sản.
230
596250
2143
nó không liên quan gì
đến chủ nghĩa cộng sản.
10:10
But in this casetrường hợp, it was used
on some of the mostphần lớn importantquan trọng mapsbản đồ,
231
598417
3101
Nhưng ở đây, nó được dùng
cho những bản đồ quan trọng nhất,
10:13
so this one, an airkhông khí forcelực lượng mapbản đồ in 1962,
232
601542
1851
Đây là bản đồ của Không quân năm 1962,
10:15
or used for the mapsbản đồ in VietnamViệt Nam in '66.
233
603417
2416
Bản đồ Việt Nam năm 1966.
10:18
And so it wasn'tkhông phải là a surprisesự ngạc nhiên
234
606833
1310
Nên không hề bất ngờ
10:20
that when astronautsphi hành gia
first startedbắt đầu the MercuryThủy ngân programchương trình,
235
608167
3059
khi các phi hành gia bắt đầu
chương trình Mercury,
10:23
suchnhư là as JohnJohn GlennGlenn orbitingquay quanh the earthtrái đất,
236
611250
1810
như khi John Glenn bay quanh Trái Đất,
10:25
that chartsbiểu đồ and mapsbản đồ
that he was usingsử dụng were in FuturaFutura.
237
613084
2600
các biểu đồ, bản đồ ông sử dụng
có phông chữ Futura.
10:27
And in factthực tế, by the time
MercuryThủy ngân morphedbiến hình into ApolloApollo,
238
615708
4018
Đến khi Mercury sát nhập vào Apollo,
10:31
it startedbắt đầu gettingnhận được used
more and more for more things.
239
619750
2601
nó được dùng ngày càng nhiều,
cho nhiều thứ khác nhau.
10:34
So in this casetrường hợp for a safetyan toàn plankế hoạch,
240
622375
2643
Ở đây là một kế hoạch an toàn,
10:37
or even startingbắt đầu to get used
on instrumentdụng cụ panelstấm,
241
625042
2601
Nó còn được dùng cho bảng tín hiệu,
10:39
or navigationalđiều hướng aidsAIDS.
242
627667
1684
hay phương tiện dẫn đường.
10:41
Or even on diagramssơ đồ
to showchỉ how the wholetoàn thể systemhệ thống workedđã làm việc.
243
629375
3143
và cả sơ đồ về cách hoạt động
của toàn hệ thống.
10:44
But here'sđây là the amazingkinh ngạc thing,
244
632542
1392
Nhưng điều kì diệu là,
10:45
it didn't just get used for papersgiấy tờ
that they handedbàn giao out to people.
245
633958
3101
nó không chỉ được dùng trên giấy
phát ra cho mọi người,
10:49
It startedbắt đầu to get used for an interfacegiao diện,
246
637083
1935
nó bắt đầu được dùng cho giao diện,
10:51
for an entiretoàn bộ systemhệ thống
that helpedđã giúp the astronautsphi hành gia
247
639042
2226
cho toàn bộ hệ thống để giúp phi hành gia
10:53
know how to use the machinemáy móc.
248
641292
1517
biết cách sử dụng máy móc.
10:54
NASANASA wasn'tkhông phải là just one biglớn corporationtập đoàn
makingchế tạo everything.
249
642833
3851
NASA không chỉ là một tập đoàn lớn
tạo ra mọi thứ.
10:58
There was hundredshàng trăm of contractorsnhà thầu --
250
646708
1851
Có hàng trăm nhà thầu --
11:00
BoeingMáy bay Boeing, IBMIBM, McDonnellMcdonnell DouglasDouglas --
251
648583
2393
Boeing, IBM, McDonnell Douglas --
11:03
all makingchế tạo differentkhác nhau machinesmáy móc.
252
651000
1434
tạo ra các máy móc khác nhau.
11:04
Now imaginetưởng tượng if astronautsphi hành gia had to use
differentkhác nhau typefaceskiểu chữ and differentkhác nhau systemshệ thống
253
652458
3685
Hãy tưởng tượng phi hành gia phải dùng
kiểu chữ khác nhau cho các hệ thống
11:08
for eachmỗi componentthành phần they had
in the spacekhông gian shuttlestàu con thoi.
254
656167
3392
với từng bộ phận trong tàu con thoi.
11:11
This would have been
impossibleKhông thể nào to navigateđiều hướng
255
659583
2018
Họ không thể nào điều hướng được
11:13
and there would have been
a cognitivenhận thức overloadquá tải
256
661625
2143
và nhận thức sẽ bị quá tải
11:15
everymỗi time they had
to openmở up a newMới systemhệ thống.
257
663792
2101
mỗi khi họ mở một hệ thống mới.
11:17
So in this casetrường hợp, FuturaFutura
beingđang used on the interfacegiao diện
258
665917
2642
Vì vậy, việc Futura được dùng
trên giao diện
11:20
helpedđã giúp them navigateđiều hướng complexityphức tạp
and make it more cleartrong sáng.
259
668583
3476
khiến mọi thứ rõ ràng và bớt phức tạp.
11:24
And it wasn'tkhông phải là just used on buttonsnút,
it was used on labelsnhãn,
260
672083
3143
Nó không chỉ được dùng cho các nút,
mà còn cho cả nhãn hiệu,
11:27
and it was used on theirhọ foodmón ăn rationskhẩu phần,
261
675250
1810
trên khẩu phần ăn,
11:29
and it was used on theirhọ tooldụng cụ kitsbộ dụng cụ.
262
677084
2184
và trên hộp đồ nghề của họ.
11:31
It was used on knobstay nắm and leversđòn bẩy
to tell them what to do.
263
679292
4059
Nó được dùng trên tay cầm, đòn bẩy,
để cho họ biết việc cần làm.
11:35
In factthực tế, maybe even some of the placesnơi
264
683375
1851
Có lẽ cả ở những nơi
11:37
where they neededcần to have things
that were complexphức tạp be more simpleđơn giản to them,
265
685250
3477
họ cần những thứ phức tạp
trở nên đơn giản hơn,
11:40
instructionshướng dẫn were printedin
entirelyhoàn toàn in FuturaFutura,
266
688751
2558
toàn bộ chỉ dẫn dùng kiểu chữ Futura,
11:43
so that they could know
what to do with that one momentchốc lát.
267
691333
2643
để họ biết phải làm gì vào thời điểm đó.
11:46
They didn't have to remembernhớ lại
everything in theirhọ headcái đầu,
268
694000
2559
Họ không phải nhớ gì trong đầu,
11:48
they could have it out there
in the worldthế giới to see and refertham khảo to.
269
696583
2935
họ có thể nhìn thấy nó ngoài đời
và dùng nó để tham khảo.
11:51
In this casetrường hợp, FuturaFutura helpedđã giúp
make that systemhệ thống,
270
699542
2142
Ở đây, Futura đã giúp tạo nên hệ thống đó,
11:53
which was alreadyđã
a very difficultkhó khăn and complexphức tạp systemhệ thống,
271
701708
3310
một thệ thống vốn rất khó khăn và phức tạp
11:57
a little lessít hơn complexphức tạp.
272
705042
1375
trở nên bớt phức tạp hơn.
11:59
In factthực tế, the very first or last thing
an astronautdu hành vũ trụ mightcó thể have seenđã xem
273
707083
3143
Sự thật là, thứ đầu tiên và cuối cùng
phi hành gia có lẽ thấy
12:02
when they were enteringnhập
or exitingthoát the spacecraftphi thuyền
274
710250
2309
khi họ tiến vào hay ra khỏi tàu vũ trụ
12:04
would have been in FuturaFutura.
275
712583
1268
sẽ là Futura.
12:05
One of my favoriteyêu thích examplesví dụ
of how FuturaFutura workedđã làm việc in this way
276
713875
3143
Một trong những ví dụ tôi thích nhất
về cách hoạt động của Futura
12:09
is actuallythực ra this cameraMáy ảnh.
277
717042
1309
chính là cái máy ảnh này.
12:10
This is a HasselbladHasselblad
that was madethực hiện by the SwedishThụy Điển companyCông ty.
278
718375
4226
Đây là máy Hasselblad
được làm bởi một công ty Thụy Điển.
12:14
It's a perfectlyhoàn hảo good cameraMáy ảnh,
some of you mightcó thể have used one,
279
722625
2934
Một máy ảnh hoàn hảo,
một số bạn có lẽ đã dùng nó,
12:17
it's prizedđánh giá cao by photographersnhiếp ảnh gia
as a really great cameraMáy ảnh.
280
725583
3851
nó được các nhiếp ảnh gia tôn vinh
là một máy ảnh tuyệt vời.
12:21
And you mightcó thể noticeđể ý,
if you know anything about camerasmáy ảnh,
281
729458
2685
Và bạn có thể nhận ra,
nếu bạn biết chút gì về máy ảnh,
12:24
that there's some
modificationsSửa đổi madethực hiện to it.
282
732167
2059
nó đã có một chút sửa đổi.
12:26
In this casetrường hợp, there are stickersdán
placedđặt all over the filmphim ảnh canisterscan, thùng chứa,
283
734250
3226
Ở đây có rất nhiều miếng dán
trên hộp đựng phim
12:29
or other partscác bộ phận of the cameraMáy ảnh here.
284
737500
2726
hoặc trên các bộ phận khác của máy ảnh.
12:32
What this enabledcho phép NASANASA to do,
285
740250
2059
Điều này cho phép NASA
12:34
was make something really great
out of the astronautsphi hành gia.
286
742333
3476
tạo ra một thứ tuyệt vời
từ các phi hành gia.
12:37
They're not photographersnhiếp ảnh gia,
they're not expertsCác chuyên gia in artnghệ thuật.
287
745833
2685
Họ không phải nhiếp ảnh gia
hay chuyên gia nghệ thuật.
12:40
But they could ensuređảm bảo that they
would know how to use this cameraMáy ảnh
288
748542
3142
Nhưng họ chắc chắn
biết cách dùng máy ảnh này
12:43
because of the labelsnhãn
placedđặt there in FuturaFutura.
289
751708
2185
nhờ những nhãn dán dùng phông Futura.
12:45
So in this casetrường hợp,
290
753917
1267
Ở trường hợp này,
12:47
FuturaFutura acquiredđã mua and madethực hiện sure
that they had legitimacyhợp pháp
291
755208
3810
Futura đảm bảo họ hiểu rõ
12:51
with the things they were usingsử dụng.
292
759042
1601
thứ họ đang sử dụng.
12:52
In this casetrường hợp to not take off the filmphim ảnh
before it would exposelộ ra.
293
760667
3142
Như là không được lấy film ra trước
nếu không nó sẽ nổ.
12:55
Which, in this casetrường hợp,
we would have never had
294
763833
2101
Chúng ta sẽ không thể nào có được
12:57
some of the amazingkinh ngạc photosảnh we had
withoutkhông có this labelnhãn.
295
765958
2518
những bức ảnh đẹp tuyệt diệu
nếu thiếu nhãn dán này.
13:00
When we see something as decorativeTrang trí
as this, a ceremonialnghi lễ patch,
296
768500
5601
Khi ta thấy thứ gì đó để trang trí
như mác dán dùng cho buổi lễ,
13:06
or something like this plaquemảng bám on the moonmặt trăng,
297
774125
2184
hay tấm biến trên mặt trăng,
13:08
we realizenhận ra that FuturaFutura was more
than just something ceremonialnghi lễ,
298
776333
3101
ta nhận ra Futura còn hơn cả
một thứ gì đó dùng cho các lễ nghi,
13:11
something more than something
that had just been pickedđã chọn for its designthiết kế.
299
779458
4643
hơn cả những nhứ được chọn
vì thiết kế của nó.
13:16
In factthực tế, FuturaFutura had authoritythẩm quyền,
300
784125
2684
Futura có uy quyền,
13:18
had legitimacyhợp pháp and had powerquyền lực
because of this choicelựa chọn.
301
786833
2476
tính chuẩn xác và sức mạnh
nhờ vào sự lựa chọn này.
13:21
There's one other thing
I want to talk about in closingđóng cửa.
302
789333
3185
Có một điều nữa tôi muốn nói ở đoạn kết,
13:24
And that is that FuturaFutura tellsnói a storycâu chuyện.
303
792542
3476
đó là Futura kể một câu chuyện.
13:28
And this is what I love about typefaceskiểu chữ,
is that all of them tell storiesnhững câu chuyện.
304
796042
4184
Đó là điều tôi thích về kiểu chữ.
Tất cả chúng đều kể những câu chuyện.
13:32
And in this casetrường hợp, this typefacekiểu chữ
tellsnói a very powerfulquyền lực storycâu chuyện
305
800250
2809
Ở đây, kiểu chữ này
kể một câu chuyện có sức mạnh to lớn
13:35
about assimilationđồng hóa, about something
beingđang takenLấy into AmericaAmerica
306
803083
3393
về sự du nhập vào nước Mỹ
13:38
and beingđang madethực hiện partphần of its culturenền văn hóa.
307
806500
2434
và trở thành một phần nền văn hóa nơi đây.
13:40
And that's one of the besttốt
and worsttệ nhất things AmericaAmerica does,
308
808958
2726
Nó nằm trong số những thứ tốt nhất
và tệ nhất nước Mỹ làm.
13:43
is we take things into our culturenền văn hóa
and we spitkhạc nhổ them out back again
309
811708
3101
Chúng ta du nhập những thứ
vào nền văn hóa của mình, vứt bỏ nó
13:46
and claimyêu cầu them our ownsở hữu.
310
814833
1268
rồi nhận nó là của mình.
13:48
And in this casetrường hợp, FuturaFutura mirrorsgương
exactlychính xác what happenedđã xảy ra with the technologyCông nghệ
311
816125
3601
Futura phản ánh chính xác những gì
xảy ra với công nghệ
13:51
undergirdingundergirding the wholetoàn thể systemhệ thống.
312
819750
1643
đặt nền móng cho toàn hệ thống.
13:53
FuturaFutura was a GermanĐức typefacekiểu chữ,
takenLấy in, madethực hiện into an AmericanNgười Mỹ commodityhàng hóa.
313
821417
4434
Futura là kiểu chữ của Đức,
du nhập và trở thành hàng hóa Mỹ.
13:57
And so were the technologiescông nghệ:
314
825875
1434
Các công nghệ cũng vậy:
13:59
the rocketstên lửa, the scientistscác nhà khoa học
all cameđã đến from GermanyĐức as well.
315
827333
2768
tên lửa, các nhà khoa học
đều đến từ Đức.
14:02
So in some wayscách, this GermanĐức typefacekiểu chữ
on an AmericanNgười Mỹ plaquemảng bám
316
830125
3226
Có thể nói kiểu chữ Đức
trên tấm biển Mỹ này
14:05
perfectlyhoàn hảo mirrorsgương what happenedđã xảy ra
with the technologyCông nghệ.
317
833375
2434
là phản chiếu hoàn hảo
điều xảy ra với công nghệ.
14:07
And in this casetrường hợp,
318
835833
1268
Ở đây,
14:09
when you think about this storycâu chuyện,
you realizenhận ra that typographyTypography on the moonmặt trăng
319
837125
5476
khi bạn nghĩ về câu chuyện này,
bạn nhận ra kiểu chữ trên mặt trăng
14:14
representsđại diện legitimacyhợp pháp,
representsđại diện authoritythẩm quyền,
320
842625
2851
đại diện cho tính hợp pháp và uy quyền,
14:17
and this gaveđưa ra them, the astronautsphi hành gia,
the powerquyền lực to get to the moonmặt trăng.
321
845500
3684
và nó đã cho các phi hành gia uy lực
để lên mặt trăng.
14:21
Thank you.
322
849208
1268
Xin cảm ơn.
14:22
(ApplauseVỗ tay)
323
850500
2583
(Vỗ tay)
Translated by Lam Phan
Reviewed by Ly Nguyễn

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Douglas Thomas - Designer, writer and historian of typography
Douglas Thomas's research explores the power of fonts at the intersection of design and culture.

Why you should listen

Douglas Thomas is is the author of Never Use Futura (Princeton Architectural Press, 2017). His work explores the nexus of typography, design and culture. He specializes in user experience design, publication design and branding. His design work has been featured in Communication Arts, Eye, Design Observer, Print and Graphis. He is assistant professor of graphic design at Brigham Young University.

(Photo: Kei Ito)

More profile about the speaker
Douglas Thomas | Speaker | TED.com