TED2005
Ben Saunders: Why did I ski to the North Pole?
Ben Saunders đi trượt tuyết ở Bắc Cực
Filmed:
Readability: 3.6
914,689 views
Nhà thám hiểm Bắc Cực Ben Saunders thuật lại chuyến đi trượt tuyết 1 mình đầy khổ ải của anh tới Bắc Cực, dệt lên 1 câu chuyện đầy hào hứng, những tấm hình tuyệt vời và những thước phim chưa ai từng thấy.
Ben Saunders - Polar explorer
In 2004, Ben Saunders became the youngest person ever to ski solo to the North Pole. In 2013, he set out on another record-breaking expedition, this time to retrace Captain Scott’s ill-fated journey to the South Pole on foot. Full bio
In 2004, Ben Saunders became the youngest person ever to ski solo to the North Pole. In 2013, he set out on another record-breaking expedition, this time to retrace Captain Scott’s ill-fated journey to the South Pole on foot. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
This is me. My name is Ben Saunders.
0
1000
1000
Đây chính là tôi. Tên tôi là Ben Saunders.
00:26
I specialize in dragging heavy things
1
2000
2000
Tôi chuyên kéo đồ nặng nề như vậy
00:28
around cold places.
2
4000
2000
tới những nơi giá lạnh.
00:30
On May 11th last year,
3
6000
2000
vào ngày 11 tháng 5 năm ngoái,
00:32
I stood alone at the North geographic Pole.
4
8000
3000
Tôi 1 mình đứng trên đỉnh cực Bắc.
00:35
I was the only human being in an area
5
11000
2000
Tôi là người duy nhất ở một vùng có diện tích lớn
00:37
one-and-a-half times the size of America,
6
13000
2000
gấp rưỡi châu Mỹ;
00:39
five-and-a-half thousand square miles.
7
15000
2000
14 triệu km2.
00:41
More than 2,000 people have climbed Everest.
8
17000
2000
Đã có hơn 2000 người leo lên Everest.
00:43
12 people have stood on the moon.
9
19000
2000
12 người đặt chân lên mặt trăng.
00:45
Including me, only four people
10
21000
2000
Tính cả tôi thì chỉ có 4 người
00:47
have skied solo to the North Pole.
11
23000
2000
đi 1 mình trượt tuyết lên Bắc Cực.
00:50
And I think the reason for that --
12
26000
2000
Và tôi nghĩ lý do tôi làm điều này là --
00:52
(Applause)
13
28000
4000
(Vỗ tay)
00:56
-- thank you -- I think the reason for that is that it's -- it's --
14
32000
2000
-- Xin cảm ơn -- Tôi nghĩ lý do tôi làm điều này là
00:58
well, it's as Chris said, bonkers.
15
34000
2000
cũng đơn giản như Chris nói thôi, sự say mê điên cuồng.
01:00
It's a journey that is right at the limit
16
36000
3000
Đây là chuyến hành trình chạm tới mức giới hạn
01:03
of human capability.
17
39000
2000
sức chịu đựng của con người.
01:05
I skied the equivalent of 31 marathons
18
41000
2000
Tôi đi tương đương với 31 kì marathon
01:07
back to back. 800 miles in 10 weeks.
19
43000
3000
liên tiếp. 1300 cây số trong 10 tuần.
01:10
And I was dragging all the food I needed,
20
46000
2000
Và tôi kéo tất cả những thực phẩm cần thiết,
01:12
the supplies, the equipment, sleeping bag,
21
48000
2000
những đồ dụng cụ, dự trữ, túi ngủ.
01:14
one change of underwear -- everything I needed for nearly three months.
22
50000
3000
1 bộ đồ lót để thay -- mọi thứ tôi cần tới trong 3 tháng.
01:17
(Laughter)
23
53000
3000
(Tiếng cười)
01:20
What we're going to try and do today, in the 16 and a bit minutes I've got left,
24
56000
3000
Những gì chúng ta cần làm ngày hôm nay, trong 16 phút còn lại,
01:23
is to try and answer three questions. The first one is, why?
25
59000
3000
là cố gắng trả lời 3 câu hỏi. Một là, tại sao?
01:26
The second one is,
26
62000
2000
Hai là,
01:28
how do you go to the loo at minus 40?
27
64000
2000
tôi đại tiểu tiện như thế nào ở -40 độ (-40C = -40F)
01:30
"Ben, I've read somewhere that at minus 40,
28
66000
3000
"Ben, tôi đọc được ở đâu đó là ở -40 độ,
01:33
exposed skin becomes frostbitten in less than a minute, so how do you answer the call of nature?"
29
69000
3000
vùng da hở sẽ bị phỏng lạnh trong vòng chưa tới 1 phút, vậy anh giải quyết chuyện vệ sinh như thế nào?"
01:36
I don't want to answer these now. I'll come on to them at the end.
30
72000
2000
Tôi không muốn trả lời bây giờ. Tôi sẽ quay lại vấn đề này vào khúc cuối.
01:39
Third one: how do you top that? What's next?
31
75000
3000
Câu hỏi thứ ba là: Sắp tới anh đi đâu nữa?
01:43
It all started back in 2001.
32
79000
2000
Tất cả bắt đầu từ năm 2001.
01:45
My first expedition was with a guy called Pen Hadow -- enormously experienced chap.
33
81000
3000
Chuyến hành trình đầu tiên của tôi cùng với 1 anh tên là Pen Hadow -- 1 người dày dạn kinh nghiệm.
01:48
This was like my polar apprenticeship.
34
84000
3000
Tôi giống như là đi học việc.vậy thôi.
01:51
We were trying to ski from this group of islands up here,
35
87000
3000
Chúng tôi cố đi tới cái quần đảo trên đây,
01:54
Severnaya Zemlya, to the North Pole.
36
90000
2000
Savernaya Zemlya, tới Bắc Cực.
01:56
And the thing that fascinates me about the North Pole,
37
92000
2000
Và điều hấp dẫn tôi tới Bắc Cực
01:58
geographic North Pole, is that it's slap bang in the middle of the sea.
38
94000
3000
là sự dữ dội ở giữa biển.
02:01
This is about as good as maps get,
39
97000
2000
Cũng giống như bản đồ ở đây,
02:03
and to reach it you've got to ski literally
40
99000
2000
và để tới được đó, bạn phải đi
02:05
over the frozen crust,
41
101000
2000
qua phần băng giá của vỏ trái đất,
02:07
the floating skin of ice on the Artic Ocean.
42
103000
3000
lớp băng mỏng trên Bắc Băng Dương.
02:10
I'd spoken to all the experts.
43
106000
2000
Tôi có nói chuyện với nhiều chuyên gia.
02:12
I'd read lots of books. I studied maps and charts.
44
108000
2000
Đọc rất nhiều sách, và tìm hiểu các bản đồ và biểu đồ.
02:14
But I realized on the morning of day one
45
110000
2000
Nhưng vào ngày đầu tiên, tôi nhận ra là
02:16
that I had no idea exactly
46
112000
2000
tôi chẳng biết gì về cái nơi
02:18
what I'd let myself in for.
47
114000
2000
mà tôi đang đi tới.
02:20
I was 23 years old. No one my age
48
116000
2000
Lúc đó tôi 23 tuổi. Không ai ở tuổi của tôi
02:22
had attempted anything like this,
49
118000
2000
cố gắng làm những chuyện như vậy,
02:24
and pretty quickly, almost everything
50
120000
2000
và khá nhanh sau đó, những điều tệ hại
02:26
that could have gone wrong did go wrong.
51
122000
2000
có thể xảy ra đều xảy ra.
02:28
We were attacked by a polar bear on day two.
52
124000
3000
Chúng tôi bị tấn công bởi gấu trắng vào ngày thứ hai.
02:31
I had frostbite in my left big toe.
53
127000
3000
Ngón chân cái bên trái của tôi bị phỏng lạnh.
02:34
We started running very low on food. We were both pretty hungry, losing lots of weight.
54
130000
3000
Chúng tôi bắt đầu cạn kiệt lương thực. Cả hai đều khá là đói và sụt cân rất nhiều.
02:37
Some very unusual weather conditions, very difficult ice conditions.
55
133000
3000
Điều kiện thời tiết đôi khi rất kì lạ và khó khăn.
02:41
We had
56
137000
2000
Chúng tôi
02:43
decidedly low-tech communications.
57
139000
2000
chỉ có những phương tiện liên lạc nghèo nàn.
02:45
We couldn't afford a satellite phone, so we had HF radio.
58
141000
3000
Chúng tôi không đủ tiền mua điện thoại vệ tinh, nên chúng tôi xài sóng radio cao tần.
02:48
You can see two ski poles sticking out of the roof of the tent.
59
144000
2000
Bạn có thể thấy 2 cây xào trượt tuyết nhô ra khỏi cái lều.
02:50
There's a wire dangling down either side.
60
146000
2000
Có 1 sợi dây treo lủng lẳng ở đằng sau.
02:52
That was our HF radio antenna.
61
148000
2000
Đó là ăn-ten bắt sóng radio cao tần của chúng tôi.
02:54
We had less than two hours
62
150000
2000
Chúng tôi chỉ có ít hơn 2 tiếng đồng hồ
02:56
two-way communication with the outside world in two months.
63
152000
3000
để liên lạc hai chiều với thế giới bên ngoài trong hai tháng.
03:00
Ultimately, we ran out of time.
64
156000
2000
Cuối cùng, chúng tôi đã không còn thời gian.
03:02
We'd skied 400 miles. We were just over 200 miles left
65
158000
3000
Chúng tôi đã đi được 650 cây số. Chỉ còn lại hơn 300 cây số nữa
03:05
to go to the Pole, and we'd run out of time.
66
161000
2000
là tới cực Bắc, nhưng chúng tôi đã hết thời gian.
03:07
We were too late into the summer; the ice was starting to melt;
67
163000
2000
Chúng tôi đi vào gần mùa hè, băng bắt đầu tan,
03:09
we spoke to the Russian helicopter pilots on the radio,
68
165000
2000
chúng tôi gọi cho các phi công trực thăng người Nga qua sóng radio,
03:11
and they said, "Look boys, you've run out of time.
69
167000
2000
và họ nói: "Xem này các cậu trai, các cậu đã hết thời gian rồi.
03:13
We've got to pick you up."
70
169000
2000
Chúng tôi phải tới đón các cậu thôi."
03:15
And I felt that I had failed, wholeheartedly.
71
171000
3000
Và tôi cảm giác là mình đã thất bại hoàn toàn.
03:18
I was a failure.
72
174000
2000
Tôi là 1 thằng thất bại.
03:20
The one goal, the one dream I'd had
73
176000
2000
Đó là mục tiêu duy nhất tôi hướng tới
03:22
for as long as I could remember -- I hadn't even come close.
74
178000
3000
từ khi tôi bắt đầu biết chuyện -- mà thậm chí tôi còn không tới được gần đó.
03:26
And skiing along that first trip, I had two
75
182000
2000
Và trong suốt chuyến đi, tôi cứ nghĩ tới nghĩ lui
03:28
imaginary video clips that I'd replay over and over again in my mind
76
184000
3000
hai đoạn video mà tôi hình dung ra
03:31
when the going got tough, just to keep my motivation going.
77
187000
3000
mỗi khi chuyến đi trở nên khó khăn, để giữ vững động lực của mình.
03:34
The first one was reaching the Pole itself.
78
190000
3000
Cái đầu tiên là tôi lên tới cực Bắc.
03:37
I could see vividly, I suppose,
79
193000
2000
Tôi có thể thấy mồn một là
03:39
being filmed out of the door of a helicopter, there was, kind of, rock music playing in the background,
80
195000
3000
tôi được quay phim từ trên trực thăng, và 1 đoạn nhạc rock làm nền,
03:42
and I had a ski pole with a Union Jack, you know, flying in the wind.
81
198000
3000
và tôi có 1 cái sào trượt tuyết treo cờ Anh bay phấp phới.
03:45
I could see myself sticking the flag in a pole, you know --
82
201000
3000
Tôi thấy mình cắm sào xuống,
03:48
ah, glorious moment -- the music kind of reaching a crescendo.
83
204000
2000
khoảnh khắc vinh quang --nhạc bắt đầu lên tới cao trào.
03:50
The second video clip
84
206000
2000
Cái thứ hai là
03:52
that I imagined was getting back to Heathrow airport,
85
208000
2000
tôi trở về phi trường Heathrow,
03:54
and I could see again, vividly,
86
210000
2000
và 1 lần nữa, tôi thấy
03:56
the camera flashbulbs going off,
87
212000
2000
đèn flash của máy chụp hình nhấp nháy,
03:58
the paparazzi, the autograph hunters,
88
214000
3000
paparazzi, những tay săn ảnh,
04:01
the book agents coming to sign me up for a deal.
89
217000
2000
đại diện nhà xuất bản tới ký hợp đồng với tôi.
04:03
And of course, neither of these things happened.
90
219000
3000
Và rõ ràng là chẳng có điều gì xảy ra.
04:06
We didn't get to the Pole, and we didn't have any money
91
222000
3000
Chúng tôi đã không tới cực Bắc, chúng tôi chẳng có tiền
04:09
to pay anyone to do the PR, so no one had heard
92
225000
2000
để trả cho việc truyền bá, nên chẳng ai biết tới
04:11
of this expedition.
93
227000
2000
chuyến hành trình đó.
04:13
And I got back to Heathrow. My mum was there; my brother was there;
94
229000
3000
Và tôi trở về Heathrow. Mẹ tôi, em tôi
04:16
my granddad was there -- had a little Union Jack --
95
232000
3000
và ông nội tôi tới đón -- vẫy lá cờ Anh nho nhỏ --
04:19
(Laughter)
96
235000
2000
(Tiếng cười)
04:21
-- and that was about it. I went back to live with my mum.
97
237000
2000
-- và chỉ vậy thôi. Tôi trở về sống với mẹ tôi.
04:23
I was physically exhausted,
98
239000
2000
Tôi mệt lã ra,
04:25
mentally an absolute wreck, considered myself a failure.
99
241000
3000
tinh thần hoàn toàn sụp đổ, tự xem mình là 1 thằng thất bại.
04:28
In a huge amount of debt personally to this expedition,
100
244000
2000
và nợ ngập đầu vì chuyến hành trình này,
04:30
and lying on my mum's sofa,
101
246000
2000
nằm ở sofa nhà mẹ tôi,
04:32
day in day out, watching daytime TV.
102
248000
3000
ngày qua ngày, xem TV.
04:36
My brother sent me a text message, an SMS --
103
252000
2000
Anh tôi gửi cho tôi 1 tin nhắn SMS
04:38
it was a quote from the "Simpsons." It said,
104
254000
2000
là 1 câu trích dẫn trong phim Simpsons. Câu đó là:
04:40
"You tried your hardest and failed miserably.
105
256000
3000
"Bạn cố gắng hết sức và thất bại 1 cách tệ hại.
04:44
The lesson is: don't even try."
106
260000
2000
Bài học là: đừng cố gắng làm gì."
04:46
(Laughter)
107
262000
1000
(Tiếng cười)
04:47
Fast forward three years. I did eventually get off the sofa,
108
263000
3000
Tới 3 năm sau. Cuối cùng tôi cũng rời ghế sofa,
04:50
and start planning another expedition. This time,
109
266000
2000
bắt đầu lên kế hoạch chuyến hành trình khác. Lần này,
04:52
I wanted to go right across, on my own this time,
110
268000
2000
Tôi chỉ muốn đi 1 mình
04:54
from Russia, at the top of the map,
111
270000
2000
từ Nga, tại đỉnh của bản đồ,
04:56
to the North Pole, where the sort of kink in the middle is,
112
272000
2000
đi tới Bắc Cực, cái xoáy ở giữa này đây,
04:58
and then on to Canada.
113
274000
2000
và đến Canada.
05:00
No one has made a complete crossing of the Arctic Ocean on their own.
114
276000
3000
Chưa có ai từng đi xuyên qua Bắc Băng Dương 1 mình.
05:03
Two Norwegians did it as a team in 2000. No one's done it solo.
115
279000
4000
Có 2 người Na-uy đã làm vào năm 2000. Nhưng chưa ai đi 1 mình.
05:07
Very famous, very accomplished Italian mountaineer,
116
283000
3000
1 nhà leo núi rất nổi tiếng người Ý,
05:11
Reinhold Messner, tried it in 1995,
117
287000
1000
Reinhold Messner, đã thử vào năm 1955,
05:12
and he was rescued after a week.
118
288000
2000
và ông được giải cứu sau 1 tuần.
05:14
He described this expedition as 10 times
119
290000
3000
Ông mô tả chuyến đi này nguy hiểm gấp 10 lần
05:17
as dangerous as Everest.
120
293000
2000
so với leo Everest.
05:19
So for some reason, this was what I wanted to have a crack at,
121
295000
4000
Và với 1 vài lý do nào đó mà tôi muốn phá vỡ kỷ lục này,
05:24
but I knew that even to stand a chance of getting home in one piece,
122
300000
2000
nhưng tôi biết là để có cơ hội trở về nguyên vẹn,
05:26
let alone make it across to Canada,
123
302000
2000
sau chuyến đi vượt qua tới Canada này,
05:28
I had to take a radical approach.
124
304000
2000
tôi cần phải có 1 cách tiếp cận từ căn bản.
05:31
This meant everything from perfecting the
125
307000
2000
Nghĩa là tôi phải cải thiện tất cả từ
05:33
sawn-off, sub-two-gram toothbrush,
126
309000
3000
bàn chải được cắt bớt đi dưới 2 gram.
05:36
to working with one of the world's leading nutritionists
127
312000
2000
đến việc nghiên cứu với một trong những chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu thế giới
05:38
in developing a completely new,
128
314000
2000
trong việc phát triển lại từ đầu
05:40
revolutionary nutritional strategy from scratch:
129
316000
3000
1 chế độ dinh dưỡng hoàn toàn mới:
05:43
6,000 calories a day.
130
319000
2000
6000 calorie 1 ngày.
05:45
And the expedition started in February last year.
131
321000
3000
Và chuyến du hành bắt đầu vào tháng Hai năm ngoái.
05:48
Big support team. We had a film crew,
132
324000
2000
Có 1 đội hỗ trợ và 1 đoàn quay phim,
05:50
a couple of logistics people with us,
133
326000
2000
1 vài người làm hậu cần,
05:52
my girlfriend, a photographer.
134
328000
2000
bạn gái tôi, 1 nhiếp ảnh gia.
05:55
At first it was pretty sensible. We flew British Airways to Moscow.
135
331000
3000
Đầu tiên . Chúng tôi bay từ British Airways đến Moscow.
05:59
The next bit in Siberia to Krasnoyarsk,
136
335000
2000
Tiếp theo là từ Siberia đến Krasnoyarsk,
06:01
on a Russian internal airline called KrasAir,
137
337000
3000
tại 1 đường bay nội địa ở Nga tên là KrasAir,
06:04
spelled K-R-A-S.
138
340000
2000
đánh vần là K-R-A-S.
06:06
The next bit, we'd chartered a pretty elderly Russian plane
139
342000
3000
Tiếp theo chúng tôi thuê 1 chiếc máy bay Nga đã khá cũ kỹ
06:09
to fly us up to a town called Khatanga,
140
345000
2000
để bay tới thành phố Khatanga,
06:11
which was the sort of last bit of civilization.
141
347000
3000
nơi đó như là rìa của nền văn minh.
06:14
Our cameraman, who it turned out was a pretty nervous flier at the best of times,
142
350000
3000
Người quay phim của chúng tôi trở nên rất lo lắng,
06:18
actually asked the pilot, before we got on the plane, how long this flight would take,
143
354000
2000
và hỏi người phi công trước khi lên máy bay là chuyến bay mất bao lâu,
06:20
and the pilot -- Russian pilot -- completely deadpan, replied,
144
356000
3000
và viên phi công người Nga đã lạnh lùng trả lời
06:23
"Six hours -- if we live."
145
359000
3000
6 tiếng -- nếu chúng tôi còn sống.
06:26
(Laughter)
146
362000
3000
(Tiếng cười)
06:29
We got to Khatanga.
147
365000
2000
Chúng tôi tới Khatanga.
06:31
I think the joke is that Khatanga isn't the end of the world,
148
367000
3000
Tôi nghĩ có 1 câu nói đùa là Khatanga không phải tận cùng của thế giới.
06:34
but you can see it from there.
149
370000
2000
nhưng bạn có thể nhìn thấy đây.
06:36
(Laughter)
150
372000
1000
(Tiếng cười)
06:37
It was supposed to be an overnight stay. We were stuck there for 10 days.
151
373000
3000
Lẽ ra chúng tôi chỉ ở lại 1 đêm. Nhưng lại bị kẹt ở đó tới 10 ngày.
06:40
There was a kind of vodka-fueled pay dispute between
152
376000
2000
Có 1 cuộc tranh chấp về việc trả tiền nhiên liệu giữa
06:42
the helicopter pilots and the people that owned the helicopter,
153
378000
2000
viên phi công và chủ của chiếc trực thăng,
06:44
so we were stuck. We couldn't move.
154
380000
2000
nên chúng tôi bị kẹt lại. Chúng tôi không thể đi.
06:46
Finally, morning of day 11, we got the all-clear,
155
382000
2000
Cuối cùng, vào sáng ngày thứ 11, mội chuyện suông sẻ,
06:49
loaded up the helicopters -- two helicopters flying in tandem --
156
385000
4000
chất đồ lên trực thăng -- hai chiếc trực thăng bay song song nhau --
06:53
dropped me off at the edge of the pack ice.
157
389000
2000
thả tôi xuống chỗ này.
06:55
We had a frantic sort of 45 minutes of filming,
158
391000
3000
Chúng tôi mất hết 45 phút để quay phim,
06:58
photography; while the helicopter was still there,
159
394000
2000
chụp hình, khi chiếc trực thăng còn ở đó,
07:00
I did an interview on the satellite phone;
160
396000
2000
Tôi làm 1 cuộc phỏng vấn qua điện thoại vệ tinh,
07:02
and then everyone else climbed back into the helicopter,
161
398000
3000
và sau đó mọi người trở về trực thăng,
07:06
wham, the door closed, and I was alone.
162
402000
4000
cánh cửa đóng rầm 1 cái và tôi ở lại đó 1 mình.
07:11
And I don't know if words will ever quite do that moment justice.
163
407000
2000
Và tôi không biết có lời nào để diễn tả khoảnh khắc đó.
07:13
All I could think about was running back up to the door,
164
409000
2000
Tất cả những gì tôi nghĩ lúc đó là trở lại
07:15
banging on the door, and saying, "Look guys,
165
411000
2000
đập cửa và nói: "Này các anh,
07:17
I haven't quite thought this through."
166
413000
2000
tôi chưa nghĩ thông suốt chuyện này đâu."
07:19
(Laughter)
167
415000
5000
(Tiếng cười)
07:24
To make things worse, you can just see the white dot
168
420000
2000
Mọi chuyện tệ hơn, bạn thấy có 1 chấm trắng
07:26
up at the top right hand side of the screen; that's a full moon.
169
422000
3000
ở trên bên phải màn hình, đó là trăng tròn.
07:29
Because we'd been held up in Russia, of course,
170
425000
2000
Do là chúng tôi bị kẹt ở Nga,
07:31
the full moon brings the highest and lowest tides;
171
427000
2000
Trăng tròn nâng thủy triều lên cao nhất và hạ xuống thấp nhất;
07:33
when you're standing on the frozen surface of the sea,
172
429000
3000
khi bạn đứng trên mặt biển bị đóng băng,
07:36
high and low tides generally mean
173
432000
2000
thủy triều lên cao thấp nghĩa là
07:38
that interesting things are going to happen -- the ice is going to start moving around a bit.
174
434000
3000
sẽ có những chuyện thú vị sắp xảy ra -- các tảng băng bên dưới bắt đầu di chuyển 1 chút.
07:42
I was, you can see there, pulling two sledges.
175
438000
2000
Bạn thấy đây là tôi đang kéo 2 cái xe.
07:44
Grand total in all, 95 days of food and fuel,
176
440000
2000
toàn bộ thực phẩm và đồ dùng cho 95 ngày,
07:46
180 kilos -- that's almost exactly 400 pounds.
177
442000
4000
180kg -- gần như là 400 pounds.
07:50
When the ice was flat or flattish,
178
446000
2000
Có đoạn phẳng hoặc hơi phẳng,
07:52
I could just about pull both.
179
448000
2000
tôi có thể kéo cả hai cùng lúc.
07:54
When the ice wasn't flat, I didn't have a hope in hell.
180
450000
2000
có đoạn đường gồ ghề, thì rất cực nhọc.
07:56
I had to pull one, leave it, and go back and get the other one.
181
452000
2000
Tôi phải kéo 1 cái, để đó, rồi quay lại kéo cái còn lại.
07:58
Literally scrambling through what's called pressure ice --
182
454000
3000
Tôi phải đi qua cái gọi là áp lực băng --
08:01
the ice had been smashed up under the pressure of the currents of the ocean,
183
457000
3000
những tảng băng va vào nhau dưới áp lực của dòng thủy lưu,
08:04
the wind and the tides.
184
460000
2000
gió và thủy triều.
08:07
NASA described the ice conditions last year as the worst since records began.
185
463000
4000
NASA thông báo là điều kiện các tảng băng ở đây vào năm ngoái là xấu nhất từ lúc bắt đầu thống kê.
08:12
And it's always drifting. The pack ice is always drifting.
186
468000
2000
Và nó luôn dịch chuyển.
08:15
I was skiing into headwinds for nine
187
471000
2000
Tôi đã phải đi ngược gió
08:17
out of the 10 weeks I was alone last year,
188
473000
2000
trong 9 trên 10 tuần tôi ở đó,
08:19
and I was drifting backwards most of the time.
189
475000
3000
và luôn bị đầy lùi lại.
08:22
My record was minus 2.5 miles.
190
478000
3000
Tôi tính là bị mất 4 cây số.
08:25
I got up in the morning, took the tent down, skied north for seven-and-a-half hours,
191
481000
3000
Tôi thức dậy vào buổi sáng, dọn lều, đi về hướng Bắc trong 7 tiếng rưỡi,
08:28
put the tent up, and I was two and a half miles further back
192
484000
3000
dựng lều, và rồi bị đẩy lùi lại 4 cây số
08:31
than when I'd started.
193
487000
2000
khi bắt đầu đi vào ngày hôm sau.
08:33
I literally couldn't keep up with the drift of the ice.
194
489000
3000
Tôi thật sự không thể chịu nổi sự dịch chuyển này.
08:37
(Video): So it's day 22.
195
493000
3000
(Video): Đây là ngày thứ 22.
08:42
I'm lying in the tent, getting ready to go.
196
498000
3000
Tôi đang nằm trong lều, chuẩn bị lên đường.
08:45
The weather is just appalling --
197
501000
2000
Thời tiết rất tệ --
08:47
oh, drifted back about five miles
198
503000
3000
tôi bị đẩy lùi lại gần 8 cây số
08:50
in the last -- last night.
199
506000
2000
vào đêm qua.
08:52
Later in the expedition, the problem was no longer the ice.
200
508000
3000
Về sau chuyến đi, vấn đề không còn là mấy tảng băng nữa.
08:55
It was a lack of ice -- open water.
201
511000
2000
Mà là thiếu băng -- chỉ còn lại vũng nước mà thôi.
08:57
I knew this was happening. I knew the Artic was warming.
202
513000
3000
Tôi đã biết là điều này xảy ra. Tôi biết Bắc Cực đang ấm dần lên.
09:00
I knew there was more open water. And I had a secret weapon up my sleeve.
203
516000
3000
Tôi biết là ở đó còn nhiều vũng nước như vậy. Nhưng tôi có vũ khí bí mật.
09:03
This was my little bit of bio-mimicry.
204
519000
2000
1 dạng mô phỏng sinh học.
09:05
Polar bears on the Artic Ocean move in dead straight lines.
205
521000
4000
Gấu trắng Bắc Cực di chuyển theo 1 hướng thẳng.
09:09
If they come to water, they'll climb in, swim across it.
206
525000
2000
Nếu gặp nước, nó sẽ bơi qua.
09:11
So we had a dry suit developed -- I worked with a team in Norway --
207
527000
3000
Nên tôi có làm việc với 1 đội nghiên cứu ở Na-uy, phát triển 1 bộ đồ chống ướt,
09:14
based on a sort of survival suit --
208
530000
2000
1 dạng áo bảo hộ --
09:16
I suppose, that helicopter pilots would wear --
209
532000
2000
Tôi đề nghị các viên phi công nên mặc nó --
09:18
that I could climb into. It would go on over my boots, over my mittens,
210
534000
2000
Tôi có thể trùm nó lên người. Nó sẽ phủ hết cả đôi giày, găng tay,
09:20
it would pull up around my face,
and seal pretty tightly around my face.
and seal pretty tightly around my face.
211
536000
3000
kéo nó qua đầu, và dán chặt lại quanh khuôn mặt .
09:23
And this meant I could ski
212
539000
2000
Và điều đó có nghĩa là tôi có thể đi
09:25
over very thin ice,
213
541000
2000
qua lớp băng mỏng,
09:27
and if I fell through, it wasn't the end of the world.
214
543000
2000
và nếu bị rớt xuống nước thì cũng không đến nỗi gì ghê gớm.
09:29
It also meant, if the worst came to the worst,
215
545000
2000
Và cũng có nghĩa là, nếu điều tồi tệ nhất xảy ra,
09:31
I could actually jump in and swim across
216
547000
2000
Tôi có thể nhảy xuống và bơi qua
09:33
and drag the sledge over after me.
217
549000
3000
và kéo 2 chiếc xe đằng sau tôi.
09:36
Some pretty radical technology,
218
552000
2000
Chỉ là 1 vài công nghệ căn bản,
09:38
a radical approach --but it worked perfectly.
219
554000
2000
nhưng vô cùng hiệu quả.
09:40
Another exciting thing we did last year
220
556000
2000
1 điều thú vị khác chúng tôi làm năm ngoái
09:42
was with communications technology.
221
558000
2000
là về công nghệ liên lạc.
09:45
In 1912, Shackleton's Endurance expedition --
222
561000
3000
Vào năm 1912, cuộc thám hiểm về sức chịu đựng của Shackleton --
09:48
there was -- one of his crew, a guy called Thomas Orde-Lees.
223
564000
3000
trong đoàn có 1 người tên là Thomas Orde-Lees.
09:51
He said, "The explorers of 2012,
224
567000
2000
Ông nói: "Những nhà thám hiểm của năm 2012,
09:53
if there is anything left to explore,
225
569000
2000
nếu còn nơi để khai phá,
09:55
will no doubt carry pocket wireless telephones
226
571000
3000
thì không còn nghi ngờ gì là họ sẽ mang theo những chiếc điện thoại không dây bỏ túi
09:58
fitted with wireless telescopes."
227
574000
3000
cùng với kính thiên văn không dây."
10:01
Well, Orde-Lees guessed wrong by about eight years. This is my pocket wireless telephone,
228
577000
3000
Orde-Lees đã đoán sai đi khoản 8 năm. Đây là điện thoại không dây bỏ túi của tôi,
10:04
Iridium satellite phone.
229
580000
2000
điện thoại vệ tinh Iridium.
10:06
The wireless telescope was a digital camera I had tucked in my pocket.
230
582000
3000
kính thiên văn không dây chính là máy chụp hình kỹ thuật số tôi bỏ trong túi.
10:09
And every single day of the 72 days I was alone on the ice,
231
585000
2000
Và mỗi ngày trong 72 ngày tôi ở trên vùng cực,
10:11
I was blogging live from my tent,
232
587000
3000
Tôi vẫn viết blog từ cái lều của mình,
10:14
sending back a little diary piece,
233
590000
2000
viết nhật ký,
10:16
sending back information on the distance I'd covered --
234
592000
2000
gửi đi những thông tin về quãng đường tôi đã đi qua --
10:18
the ice conditions, the temperature --
235
594000
2000
điều kiện băng tuyết, nhiệt độ --
10:20
and a daily photo.
236
596000
2000
và những tấm hình chụp hàng ngày.
10:22
Remember, 2001,
237
598000
2000
Nhớ lại hồi 2001,
10:24
we had less than two hours radio contact with the outside world.
238
600000
3000
chúng tôi có ít hơn 2 tiếng đồng hồ để liên lạc bằng sóng radio với thế giới bên ngoài.
10:28
Last year, blogging live from an expedition
239
604000
2000
Năm ngoái, viết blog trực tiếp từ chuyến du hành
10:30
that's been described as 10 times as dangerous as Everest.
240
606000
3000
được cho là nguy hiểm gấp 10 lần leo Everest.
10:33
It wasn't all high-tech. This is navigating
241
609000
2000
Không phải tất cả đều là công nghệ cao gì. Còn đây là định hướng
10:35
in what's called a whiteout.
242
611000
2000
cho cái gọi là hiện tượng "trắng xóa"
10:37
When you get lots of mist, low cloud, the wind starts blowing the snow up.
243
613000
3000
Khi bạn bị lạc vào 1 khu vực mù mịt, mây thấp, và gió thổi tung tuyết lên.
10:40
You can't see an awful lot. You can just see, there's a yellow
244
616000
2000
Bạn không thể nhìn thấy điều dễ sợ đó. Bạn chỉ thấy ở đây,
10:42
ribbon tied to one of my ski poles.
245
618000
2000
là 1 dải băng màu vàng cột vào 1 cái sào trượt của tôi.
10:44
I'd navigate using the direction of the wind.
246
620000
2000
Tôi định hướng nhờ vào hướng gió.
10:46
So, kind of a weird combination of high-tech and low-tech.
247
622000
2000
Và 1 sự kết hợp lạ lùng giữa công nghệ cao và thấp.
10:49
I got to the Pole on the 11th of May.
248
625000
2000
Tôi đến đỉnh cực Bắc vào ngày 11 tháng 5.
10:51
It took me 68 days to get there from Russia,
249
627000
2000
Tôi mất 68 ngày để đi lên đó từ Nga,
10:53
and there is nothing there.
250
629000
2000
và chẳng có cái gì ở đó cả.
10:56
(Laughter).
251
632000
2000
(Tiếng cười)
10:58
There isn't even a pole at the Pole. There's nothing there,
252
634000
2000
Thậm chí chẳng có tới 1 cái cọc nào ở đỉnh cực. Chẳng có gì ở đó,
11:00
purely because it's sea ice. It's drifting.
253
636000
3000
là vì đó là lớp băng trên biển nên nó sẽ dịch chuyển.
11:03
Stick a flag there, leave it there, pretty soon it will drift off, usually towards Canada or Greenland.
254
639000
3000
Cắm cờ ở đó, thì không lâu sau nó sẽ bị dịch chuyển đi, thường là tới Canada hoặc Greenland.
11:06
I knew this, but I was expecting something.
255
642000
4000
Tôi biết điều đó, nhưng tôi cũng mong chờ 1 cái gì đó.
11:11
Strange mixture of feelings: it was extremely warm by this stage,
256
647000
3000
Những cảm giác xáo trộn lạ lùng: nơi này đã ấm lên rất nhiều,
11:15
a lot of open water around, and
257
651000
2000
có rất nhiều vũng nước,
11:17
of course, elated that I'd got there under my own steam,
258
653000
3000
dĩ nhiên là tôi cũng phấn khởi vì tôi đã lên tới đây 1 mình,
11:20
but starting to really realize
259
656000
3000
nhưng tôi bắt đầu nhận ra là
11:23
that my chances of making it all the way across to Canada,
260
659000
2000
cơ hội để hoàn thành chuyến đi tới Canada
11:25
which was still 400 miles away,
261
661000
2000
còn tới 650 cây số này,
11:27
were slim at best.
262
663000
2000
rất mỏng manh.
11:29
The only proof I've got that I was there
263
665000
2000
Bằng chứng cho thấy tôi đã ở đỉnh cực
11:31
is a blurry photo of my GPS, the little satellite navigation gadget.
264
667000
3000
là những hình ảnh mờ nhạt trên GPS của tôi,
11:34
You can just see --
265
670000
2000
Bạn chỉ có thể thấy --
11:36
there's a nine and a string of zeros here.
266
672000
3000
có 1 số 9 và 1 dãy số 0 ở đây.
11:39
Ninety degrees north -- that is slap bang in the North Pole.
267
675000
3000
90 độ Bắc -- đó chính xác là đỉnh cực Bắc.
11:43
I took a photo of that. Sat down on my sledge. Did a sort of video diary piece.
268
679000
3000
Tôi chụp hình đó lại, ngồi trên xe đẩy, quay phim lại 1 chút.
11:46
Took a few photos. I got my satellite phone out.
269
682000
2000
Tôi chụp thêm vài tấm nữa, lấy điện thoại vệ tinh của tôi ra.
11:48
I warmed the battery up in my armpit.
270
684000
2000
kẹp vào nách để làm nóng pin.
11:50
I dialed three numbers. I dialed my mum.
271
686000
3000
Tôi gọi 3 người, mẹ tôi,
11:53
I dialed my girlfriend. I dialed the CEO of my sponsor.
272
689000
2000
bạn gái tôi, và người giám đốc của hãng bảo trợ cho tôi.
11:55
And I got three voicemails.
273
691000
3000
Và tôi chỉ nhận được hộp thư thoại.
11:58
(Laughter)
274
694000
3000
(Tiếng cười)
12:04
(Video): Ninety.
275
700000
2000
(Video): 90.
12:11
It's a special feeling.
276
707000
2000
1 cảm giác thật đặc biệt.
12:13
The entire planet
277
709000
2000
cả hành tinh
12:15
is rotating
278
711000
2000
đang xoay
12:17
beneath my feet.
279
713000
2000
dưới chân tôi.
12:21
The -- the whole world underneath me.
280
717000
2000
Cả thế giới bên dưới tôi.
12:23
I finally got through to my mum. She was at the queue of the supermarket.
281
719000
3000
Cuối cùng tôi cũng gọi được cho mẹ tôi. Bà đang xếp hàng ở siêu thị.
12:26
She started crying. She asked me to call her back.
282
722000
3000
Bà khóc. Bà bảo tôi gọi lại cho bà.
12:29
(Laughter)
283
725000
1000
(Tiếng cười)
12:31
I skied on for a week past the Pole.
284
727000
2000
Tôi tiếp tục đi thêm 1 tuần nữa.
12:33
I wanted to get as close to Canada as I could
285
729000
2000
Tôi muốn tới càng gần Canada càng tốt
12:35
before conditions just got too dangerous to continue.
286
731000
2000
trước khi điều kiện khí hậu ở đây trở nên quá nguy hiểm để đi tiếp.
12:38
This was the last day I had on the ice.
287
734000
2000
Đây là ngày cuối cùng tôi ở đó.
12:40
When I spoke to the -- my project management team,
288
736000
2000
Khi tôi nói chuyện với đội quản lý dự án này,
12:42
they said, "Look, Ben, conditions are getting too dangerous.
289
738000
3000
họ nói: "Này Ben, điều kiện thời tiết đang trở nên quá nguy hiểm.
12:47
There are huge areas of open water just south of your position.
290
743000
2000
Có 1 vũng nước lớn về phía nam nơi anh đang đứng.
12:49
We'd like to pick you up.
291
745000
2000
Chúng tôi sẽ tới đón anh.
12:51
Ben, could you please look for an airstrip?"
292
747000
2000
Ben, anh có thể tìm nơi hạ cánh được không?"
12:53
This was the view outside my tent
293
749000
3000
Đây là quang cảnh bên ngoài lều của tôi
12:56
when I had this fateful phone call.
294
752000
3000
khi tôi có cuộc gọi định mệnh này.
13:00
I'd never tried to build an airstrip before. Tony, the expedition manager, he said,
295
756000
2000
Tôi chưa bao giờ thử tìm 1 nơi cho máy bay hạ cánh trước đây. Tony, người điều hành chuyến đi nói:
13:02
"Look Ben, you've got to find 500 meters of
296
758000
2000
"Này Ben, anh phải tìm ra 1 nơi có lớp băng dày
13:04
flat, thick safe ice."
297
760000
2000
phẳng và an toàn dài 500 mét."
13:06
The only bit of ice I could find --
298
762000
2000
Sau 36 tiếng đồng hồ
13:08
it took me 36 hours of skiing around trying to find an airstrip --
299
764000
3000
tôi cũng tìm ra được 1 nơi làm bãi đáp --
13:12
was exactly 473 meters. I could measure it with my skis.
300
768000
3000
chính xác là 473 mét. tôi có thể đo bằng cây sào của mình.
13:15
I didn't tell Tony that. I didn't tell the pilots that.
301
771000
2000
Tôi đã không nói cho Tony và viên phi công điều đó.
13:17
I thought, it'll have to do.
302
773000
2000
Tôi nghĩ, chắc là được thôi,
13:20
(Video): Oh, oh, oh, oh, oh, oh.
303
776000
2000
(Video): Oh, oh, oh, oh ,oh, oh.
13:23
It just about worked. A pretty dramatic landing --
304
779000
3000
Cuối cùng thì cũng đáp được, 1 cú đáp rất ấn tượng --
13:26
the plane actually passed over four times,
305
782000
2000
Chiếc máy bay bay tới bay lui cũng 4 lần,
13:28
and I was a bit worried it wasn't going to land at all.
306
784000
2000
và tôi hơi lo là nó không đáp được.
13:30
The pilot, I knew, was called Troy. I was expecting someone called Troy
307
786000
3000
Tôi biết có 1 viên phi công tên Troy. Tôi đang chờ anh ta,
13:33
that did this for a living to be a pretty tough kind of guy.
308
789000
2000
tôi nghĩ anh là người bặm trợn và sống bằng nghề này.
13:36
I was bawling my eyes out by the time the plane landed -- a pretty emotional moment.
309
792000
4000
Tôi òa khóc khi máy bay hạ cánh, 1 khoảnh khắc đầy cảm xúc.
13:40
So I thought, I've got to compose myself for Troy.
310
796000
3000
Và tôi nghĩ, tôi phải ra dáng trước mặt Troy.
13:43
I'm supposed to be the roughty toughty explorer type.
311
799000
3000
Là 1 nhà thám hiểm bặm trợn, dữ dằn.
13:47
The plane taxied up to where I was standing.
312
803000
2000
Chiếc máy bay dừng từ từ lại ngay chỗ tôi đứng.
13:49
The door opened. This guy jumped out. He's about that tall. He said, "Hi, my name is Troy."
313
805000
3000
Cánh cửa mở ra, viên phi công đi xuống, anh ta cao cỡ này. Anh nói: "Chào, tôi là Troy."
13:52
(Laughter).
314
808000
2000
(Tiếng cười)
13:54
The co-pilot was a lady called Monica.
315
810000
2000
Phụ lái là 1 người phụ nữ tên là Monica.
13:56
She sat there in a sort of hand-knitted jumper.
316
812000
2000
Cô ngồi trên đó, mặc 1 cái áo choàng may tay.
13:58
They were the least macho people I've ever met, but they made my day.
317
814000
3000
Họ chẳng có vẻ gì là người bặm trợn, nhưng họ làm tôi rất vui.
14:02
Troy was smoking a cigarette on the ice;
318
818000
2000
Troy -- anh đang hút thuốc
14:04
we took a few photos. He
319
820000
2000
Chúng tôi đã chụp 1 vài tấm hình.
14:06
climbed up the ladder. He said, "Just -- just get in the back."
320
822000
3000
Anh ta trèo lên máy bay và nói: "Anh ngồi đằng sau nhé."
14:09
He threw his cigarette out as he got on the front,
321
825000
2000
Anh quăng điếu thuốc đi và ngồi ở đắng trước,
14:11
and I climbed in the back.
322
827000
2000
và tôi ngồi đằng sau.
14:13
(Laughter)
323
829000
1000
(Tiếng cười)
14:14
Taxied up and down the runway a few times,
324
830000
2000
Máy bay chạy tới chạy lui 1 vài lần,
14:16
just to flatten it out a bit, and he said, "Right, I'm going to --
325
832000
2000
để sang phẳng đường bay 1 chút, rồi anh nói: "Được rồi,
14:18
I'm going to give it a go." And he --
326
834000
2000
tôi chuẩn bị cất cánh đây."
14:21
I've now learned that this is standard practice, but it had me worried at the time.
327
837000
2000
Tôi học được rằng đó là 1 bài tập tiêu chuẩn, nhưng lúc đó tôi khá là lo ngại.
14:23
He put his hand on the throttle.
328
839000
2000
Anh ta đặt tay lên cần điều khiển.
14:25
You can see the control for the engines is actually on the roof of the cockpit.
329
841000
3000
Bạn có thể thấy bộ điều khiển nằm ở nóc của buồng lái.
14:28
It's that little bar there. He put his hand on the throttle.
330
844000
2000
Có thanh ngang ở đó. Anh ta đặt tay lên cần lái.
14:30
Monica very gently put her hand sort of on top of his.
331
846000
2000
Monica thì nhẹ nhàng đặt tay lên tay anh ta.
14:32
I thought, "God, here we go. We're, we're -- this is all or nothing."
332
848000
3000
Tôi nghĩ: "Trời đất, được ăn cả ngã về không."
14:35
Rammed it forwards. Bounced down the runway. Just took off.
333
851000
2000
Máy bay chạy về phía trước. Ra ngoài đường băng và cất cánh.
14:37
One of the skis just clipped a pressure ridge at the end of the runway,
334
853000
3000
Cây sào của tôi đã cắt qua 1 tảng băng nhô lên ở cuối đường băng,
14:40
banking. I could see into the cockpit, Troy battling the controls,
335
856000
3000
Tôi có thể nhìn qua buồng lái và thấy Troy đang vất vả điều khiển,
14:43
and he just took one hand off, reached back,
336
859000
3000
anh ta bỏ 1 tay ra, với lùi lại
14:46
flipped a switch on the roof of the cockpit,
337
862000
2000
bật công tắt trên nóc buồng lái,
14:48
and it was the "fasten seat belt" sign you can see on the wall.
338
864000
4000
và có bảng báo hiệu "thắt dây an toàn" hiện ra.
14:52
(Laughter)
339
868000
3000
(Tiếng cười)
14:56
And only from the air did I see the big picture.
340
872000
2000
Và khi lên trên không tôi mới nhìn được toàn cảnh.
14:58
Of course, when you're on the ice, you only ever see one obstacle at a time,
341
874000
2000
Dĩ nhiên là khi ở dưới đó, tôi chỉ đối diện với từng chướng ngại,
15:00
whether it's a pressure ridge or there's a bit of water.
342
876000
3000
là 1 tảng băng nhô lên hay là 1 vũng nước gì đó.
15:03
This is probably why I didn't get into trouble about the length of my airstrip.
343
879000
3000
Đó là tại sao tôi đã không bị rắc rối về đường băng mà tôi tìm ra.
15:06
I mean, it really was starting to break up.
344
882000
2000
Ý tôi là, nó đang bắt đầu nứt ra.
15:08
Why? I'm not an explorer in the traditional sense.
345
884000
3000
Tại sao? Tôi không phải là 1 nhà thám hiểm kiểu cũ.
15:11
I'm not skiing along drawing maps;
346
887000
2000
Tôi không đi vòng vòng rồi vẽ bản đồ;
15:13
everyone knows where the North Pole is.
347
889000
2000
mọi người đều biết Bắc Cực nằm ở đâu.
15:15
At the South Pole there's a big scientific base. There's an airstrip.
348
891000
2000
Ở Nam Cực có 1 trạm nghiên cứu khoa học. Có 1 đường bay ở đó.
15:17
There's a cafe and there's a tourist shop.
349
893000
2000
Đây là tiệm cà phê và 1 tiệm bán đồ lưu niệm.
15:20
For me, this is about exploring human limits,
350
896000
3000
Đối với tôi, đây là chuyến đi khám phá giới hạn của con người,
15:23
about exploring the limits of physiology, of psychology
351
899000
3000
những giới hạn về tâm lý, thể chất
15:26
and of technology. They're the things that excite me.
352
902000
2000
và công nghệ. Đó là những thứ làm tôi hứng thú.
15:29
And it's also about potential, on a personal level.
353
905000
2000
Và cũng vì mục đích tìm ra những tiềm năng của con người.
15:31
This, for me, is a chance to explore the limits --
354
907000
3000
Đối với tôi, là 1 cơ hội khám phá những giới hạn này --
15:34
really push the limits of my own potential, see how far they stretch.
355
910000
3000
thật sự đẩy giới hạn về tiềm năng của tôi lên, để xem nó tới đâu.
15:37
And on a wider scale, it amazes me how people go through life
356
913000
3000
Và rộng hơn, tôi ngạc nhiên là con người chỉ mới
15:41
just scratching the surface of their potential,
357
917000
3000
cọ sát lớp vỏ tiềm năng ở bên ngoài,
15:44
just doing three or four or five percent
358
920000
3000
chỉ làm việc ở 3-5 %
15:47
of what they're truly capable of. So,
359
923000
2000
khả năng thật sự của họ.
15:49
on a wider scale, I hope that this journey
360
925000
2000
Nên, qua chuyến đi này, tôi hy vọng
15:51
was a chance to inspire other people
361
927000
2000
là cơ hội để gây cảm hứng cho mọi người
15:53
to think about what they want to do
362
929000
2000
nghĩ về cái họ muốn làm
15:55
with their potential, and what they want to do with the tiny amount of time
363
931000
3000
với tiềm năng của họ, và cái họ muốn làm trong thời gian ít ỏi
15:58
we each have on this planet.
364
934000
3000
mà họ sống trên đời này.
16:02
That's as close as I can come to summing that up.
365
938000
2000
Điều đó gần như là tất cả những gì tôi tổng kết lại.
16:04
The next question is, how do you answer the call of nature at minus 40?
366
940000
3000
Câu hỏi tiếp theo là, làm thế nào tôi giải quyết chuyện vệ sinh ở -40 độ (-40C= -40F)?
16:07
The answer, of course, to which is a trade secret --
367
943000
4000
Thật sự, đó là 1 bí mật thương mại --
16:12
and the last question,
368
948000
2000
và câu hỏi cuối cùng,
16:14
what's next? As quickly as possible,
369
950000
2000
Tôi sẽ làm gì tiếp theo? Tôi có giải thích nhanh,
16:16
if I have a minute left at the end, I'll go into more detail.
370
952000
3000
nếu tôi dư 1 phút ở cuối giờ, tôi sẽ nói cụ thể hơn.
16:20
What's next:
371
956000
2000
Tôi sẽ làm gì nữa:
16:22
Antarctica.
372
958000
2000
Nam Cực.
16:24
It's the coldest, highest,
373
960000
2000
Đó là nơi lạnh nhất, cao nhất,
16:26
windiest and driest continent on Earth.
374
962000
3000
sóng gió dữ dội nhất và là lục địa khô nhất hành tinh.
16:30
Late 1911, early 1912,
375
966000
2000
Cuối năm 1911, đầu 1912,
16:32
there was a race to be the first
376
968000
2000
Có 1 cuộc đua xem ai là người
16:36
to the South Pole: the heart of the Antarctic continent.
377
972000
1000
tới Nam Cực đầu tiên: sâu trong lòng châu Nam Cực.
16:38
If you include the coastal ice shelves, you can see that the Ross Ice Shelf --
378
974000
3000
Nếu bạn tính luôn cả rặng đá ngầm ngoài bờ biển, thì bạn có thể thấy Ross Ice Shelf --
16:41
it's the big one down here -- the Ross Ice Shelf is the size of France.
379
977000
3000
là 1 rặng đá ngầm lớn ở đây -- Ross Ice Shelf bự cỡ nước Pháp.
16:44
Antarctica, if you include the ice shelves,
380
980000
2000
Châu Nam Cực, nếu bạn tính luôn cả các rặng đá này,
16:46
is twice the size of Australia -- it's a big place.
381
982000
2000
thì sẽ gấp đôi châu Úc -- là 1 nơi rất rộng lớn.
16:48
And there's a race to get to the Pole between Amundsen,
382
984000
2000
Và đó là cuộc đua đến đỉnh cực giữa Amundsen,
16:50
the Norwegian -- Amundsen had dog sleds and huskies --
383
986000
3000
người Na-uy -- Admundsen có xe chó kéo --
16:53
and Scott, the British guy, Captain Scott.
384
989000
2000
và Scott, người Anh, Thuyền trưởng Scott.
16:55
Scott had sort of ponies and some tractors
385
991000
3000
Scott có vài con ngựa nhỏ và xe kéo
16:58
and a few dogs, all of which went wrong,
386
994000
2000
và vài con chó, tất cả đều chả có ích gì,
17:00
and Scott and his team of four people ended up on foot.
387
996000
3000
nên Scott và đồng đội 4 người của ông đã quyết định đi bộ.
17:04
They got to the Pole late January 1912
388
1000000
2000
Họ tới đỉnh cực là vào cuối tháng 1, 1912
17:06
to find a Norwegian flag already there.
389
1002000
3000
và thấy cờ Na-uy đã cắm ở đó.
17:09
There was a tent, a letter to the Norwegian king.
390
1005000
2000
Ở đó có 1 cái lều, 1 bức thư gửi Vua xứ Na-uy.
17:11
And they turned around, headed back to the coast,
391
1007000
3000
Và họ quay lại, hướng tới bờ biển,
17:14
and all five of them died on the return journey.
392
1010000
3000
và cả 5 người họ chết trên đường trở về.
17:17
Since then, no one has ever skied --
393
1013000
2000
Từ đó, không ai dám đi tới đó --
17:19
this was 93 years ago -- since then, no one has ever skied
394
1015000
3000
đã là 93 năm về trước -- từ lúc đó, không ai thực hiện chuyến đi
17:22
from the coast of Antarctica to the Pole and back.
395
1018000
3000
từ bờ biển châu Nam Cực đi đến đỉnh cực Nam và trở về.
17:25
Every South Pole expedition you may have heard about
396
1021000
2000
Tất cả nhưng chuyến đi tới Nam Cực mà bạn nghe nói
17:27
is either flown out from the Pole or has used vehicles
397
1023000
2000
đều trở về bằng cách sử dụng xe cộ
17:29
or dogs or kites to do some kind of crossing --
398
1025000
3000
chó hoặc máy bay để băng ngang qua --
17:32
no one has ever made a return journey. So that's the plan.
399
1028000
2000
chưa ai từng đi trở về. Và đó là kế hoạch.
17:34
Two of us are doing it.
400
1030000
2000
2 chúng tôi đang cố gắng thực hiện.
17:36
That's pretty much it.
401
1032000
2000
Tất cả chỉ là vậy.
17:39
One final thought before I get to the toilet bit, is --
402
1035000
3000
1 ý cuối cùng trước khi tôi đi toilet
17:42
is, I have a -- and I meant to scan this and I've forgotten --
403
1038000
3000
là tôi đã tính scan nó ra nhưng mà quên mất --
17:45
but I have a -- I have a school report. I was 13 years old,
404
1041000
3000
đó là sổ liên lạc của tôi. Lúc đó tôi 13 tuổi,
17:48
and it's framed above my desk at home. It says,
405
1044000
2000
và nó được đóng khung treo trên bàn của tôi ở nhà. Trong đó viết,
17:50
"Ben lacks sufficient impetus
406
1046000
3000
"Ben thiếu động lực
17:53
to achieve anything worthwhile."
407
1049000
2000
để đạt được nhưng điều có giá trị."
17:56
(Laughter)
408
1052000
1000
(Tiếng cười)
17:57
(Applause)
409
1053000
3000
(Vỗ tay)
18:00
I think if I've learned anything, it's this: that no one else
410
1056000
2000
Tôi nghĩ là nếu tôi học được điều gì đó thì điều đó là: nếu không ai khác
18:02
is the authority on your potential.
411
1058000
2000
có quyền đánh giá tiềm năng của bạn.
18:04
You're the only person that decides how far you go and what you're capable of.
412
1060000
3000
Thì bạn là người duy nhất quyết định bạn có thể đi bao xa và bạn có khả năng làm được điều gì.
18:07
Ladies and gentlemen, that's my story.
413
1063000
3000
Thưa quý vị, đó là câu chuyện của tôi. Xin cảm ơn rất nhiều.
18:11
Thank you very much.
414
1067000
1000
Xin cảm ơn.
ABOUT THE SPEAKER
Ben Saunders - Polar explorerIn 2004, Ben Saunders became the youngest person ever to ski solo to the North Pole. In 2013, he set out on another record-breaking expedition, this time to retrace Captain Scott’s ill-fated journey to the South Pole on foot.
Why you should listen
Although most of the planet's surface was mapped long ago, there's still a place for explorers in the modern world. And Ben Saunders' stories of arctic exploration -- as impressive for their technical ingenuity as their derring-do -- are decidedly modern. In 2004, at age 26, he skied solo to the North Pole, updating his blog each day of the trip. Humble and self-effacing, Saunders is an explorer of limits, whether it's how far a human can be pushed physically and psychologically, or how technology works hundreds of miles from civilization. His message is one of inspiration, empowerment and boundless potential.
He urges audiences to consider carefully how to spend the “tiny amount of time we each have on this planet.” Saunders is also a powerful advocate for the natural world. He's seen first-hand the effects of climate change, and his expeditions are raising awareness for sustainable solutions.
Being the youngest person to ski solo to the North Pole did not satiate Saunders' urge to explore and push the boundaries. In 2008, he attempted to break the speed record for a solo walk to the North Pole; however, his journey was ended abruptly both then and again in 2010 due to equipment failure. From October 2013 to February 2014, he led a two-man team to retrace Captain Robert Falcon Scott’s ill-fated 1,800-mile expedition to the South Pole on foot. He calls this journey the hardest 105 days of his life.
Ben Saunders | Speaker | TED.com