ABOUT THE SPEAKER
Richard Turere - Inventor
Young inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks.

Why you should listen

Richard Turere is a young Maasai man who lives in the wilderness of the Kenya savanna, on the edge of a national park full of rhino, giraffe, buffalo and lions. Since he was 9, Richard has held the honored chore of tending his father's cattle; in his free time, he tinkered with electrical gadgets. After dismantling the few household appliances, Richard taught himself how to fix them, and then he started inventing. He fit his parents' home with fans made from car parts and other junkyard components harvested from junkyards, then built other inventions for his neighbors.

Now 13, he is renowned for inventing "lion lights," a fence made of basic pieces (solar charging cells, flashlight parts), which quickly and effectively scares lions away from his father's cattle. Richard's dream is to be an aircraft engineer.

Read more about Richard Turere on CNN.com >>

More profile about the speaker
Richard Turere | Speaker | TED.com
TED2013

Richard Turere: My invention that made peace with lions

Richard Turere: ခြင်္သေ့တွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရယူခဲ့တဲ့ ကျွန်တော့် တီထွင်ကြံဆမှု

Filmed:
2,467,150 views

မာဆိုင်း အသိုင်းအဝိုင်းမှာနေတဲ့ ၁၃ နှစ်သား Richard Turere အတွက် နွားတွေဟာ အရမ်းအရေးပါလှပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ခြင်္သေ့တွေရဲ့တိုက်ခိုက်ခံရမှု ကြိမ်ရေများလာခဲ့တယ်။ အနှစ်ချုပ် - စိတ်ဝင်စားဖွယ်ဆွေးနွှေးမှု၊ နေရောင်ခြည်စွမ်းအားအသုံးပြုပြီး ခြင်္သေ့တွေကို မောင်းထုတ်နိုင်တဲ့ သက်ငယ် တီထွင်ကြံစသူ ရဲ့ အတွေ့အကြုံကို မျှဝေထားတားပါ။
- Inventor
Young inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
This is where I live. I live in Kenya,
0
982
2774
ဒါကျွန်တော်နေတဲ့နေရာ။ ကင်ညာမှာနေတာပါ
00:15
at the south parts of the Nairobi National Park.
1
3756
3067
နိုင်ရိုဘီ အမျိုးသားဥယျာဉ်ရဲ့
တောင်ပိုင်းမှာပေါ့
00:18
Those are my dad's cows at the back,
2
6823
1988
အနောက်က နွားတွေကတော့ အဖေ့နွားတွေပါ
00:20
and behind the cows,
3
8811
1980
အဲ့နွားတွေရဲ့အနောက်ကတော့
00:22
that's the Nairobi National Park.
4
10791
2304
နိုင်ရိုဘီ အမျိုးသားဥယျာဉ်ပါ။
00:25
Nairobi National Park is not fenced in the south widely,
5
13095
3505
နိုင်ရိုဘီ အမျိုးသားဥယျာဉ် တောင်ပိုင်းမှာ
စည်းရိုးခတ်မထားတာ အကျယ်ကြီးပဲ။
00:28
which means wild animals like zebras
6
16600
3462
အဲ့တော့ မြင်းကျားလို တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေ
00:32
migrate out of the park freely.
7
20062
3921
လွတ်လွတ်လပ်လပ် ထွက်သွားနိုင်တာပေါ့။
00:35
So predators like lions follow them,
8
23983
4013
ခြင်္သေ့လို အသားစားတိရစ္ဆာန်တွေက
သူတို့နောက်လိုက်လာပါတယ်
00:39
and this is what they do.
9
27996
2795
ပြီးတော့သူတို့ လုပ်ကြသေးတာက၊
00:42
They kill our livestock.
10
30791
3001
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေကိုပါ
သတ်တော့တာပဲ။
00:45
This is one of the cows which was killed at night,
11
33792
2447
ဒါကတော့ ညဘက်မှာ အသတ်ခံရတဲ့ နွားတစ်ကောင်ပါ
00:48
and I just woke up in the morning and I found it dead,
12
36239
4040
မိုးလင်း ကျွန်တော်နိုးတော့
အသေပဲတွေ့ရတော့တယ်၊
00:52
and I felt so bad,
13
40279
2426
ကျွန်တော် စိတ်မကောင်းဖြစ်မိတယ်၊
00:54
because it was the only bull we had.
14
42705
4487
အဲ့ဒါကျွန်တော်တို့မှာရှိတဲ့
တစ်ကောင်တည်းသော နွားထီးမို့လို့ပါ။
00:59
My community, the Maasai, we believe that
15
47192
2787
ကျွန်တော်တို့ မာဆိုင်း အသိုင်းအဝိုင်းမှာ
ယုံကြည်တာက၊
01:01
we came from heaven with all our animals and all the land
16
49979
6057
ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ တိရစ္ဆာန်တွေနဲ့အတူ
မြေနေရာနဲ့အတူ နတ်ပြည်ကနေလာခဲ့ကြတယ်၊
01:08
for herding them, and that's why we value them so much.
17
56036
3775
သူတို့ကို မွေးရ၊ ကျောင်းရတာကို
အရမ်းတန်ဖိုးထားပါတယ်
01:11
So I grew up hating lions so much.
18
59811
3759
ကျွန်တော် ကြီးပြင်းလာတော့ ခြင်္သေ့တွေကို
တစ်လျှောက်လုံး မုန်းခဲ့တယ်။
01:15
The morans are the warriors
19
63570
3053
မိုရမ်တွေကတော့ သူရဲကောင်းတွေပေါ့၊
01:18
who protect our community and the livestock,
20
66623
3317
သူတို့က ကျွန်တော်တို့အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့
တိရစ္ဆာန်တွေကို ကာကွယ်ပေးတယ်၊
01:21
and they're also upset about this problem.
21
69940
3079
သူတို့ကလည်း ဒီပြဿနာကို စိတ်ပျက်နေကြတာပေါ့
01:25
So they kill the lions.
22
73019
3005
အဲ့တော့ သူတို့က ခြင်္သေ့တွကို သတ်ကြပါတယ်။
01:28
It's one of the six lions which were killed in Nairobi.
23
76024
3914
နိုင်ရိုဘီမှာရှိတဲ့ ခြင်္သေ့ ၆ ကောင်မှာ
၁ ကောင်က အသတ်ခံရပါတယ်။
01:31
And I think this is why the Nairobi National Park lions are few.
24
79938
4539
နိုင်ရိုဘီအမျိုးသားဥယျာဉ်ထဲက ခြင်္သေ့တွေ
နည်းလာ အဲဒါကြောင့်လို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်။
01:36
So a boy, from six to nine years old, in my community
25
84477
4961
အဲ့တော့ ကျွန်တော့် အသိုင်းအဝိုင်းထဲက
ခြောက်နှစ် - ကိုးနှစ်ကြား ကောင်လေး...
01:41
is responsible for his dad's cows,
26
89438
2874
သူ့အဖေရဲ့ နွားတွေအတွက် တာဝန်ယူရတယ်။
01:44
and that's the same thing which happened to me.
27
92312
3130
အဲဒီအချက်က ကျွန်တော့်အတွက်လည်း မှန်ပါတယ်။
01:47
So I had to find a way of solving this problem.
28
95442
3415
အဲ့တော့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့အတွက်
ကျွန်တော် အဖြေကို စရှာပါတယ်
01:50
And the first idea I got was to use fire,
29
98857
4814
ပထမဆုံးရတဲ့ အကြံကတော့ မီးကိုအသုံးပြုဖို့၊
01:55
because I thought lions were scared of fire.
30
103671
3793
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ခြင်္သေ့တွေဟာ
မီးကိုကြောက်တယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်လို့ပါ။
01:59
But I came to realize that that didn't really help,
31
107464
4719
ဒါပေမယ့် အဲဒါ အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆိုတာ
ကျွန်တော်သိလာတယ်၊
02:04
because it was even helping the lions
32
112183
2609
ခြင်္သေ့တွေကို ကူပေးသလိုတောင်
ဖြစ်နေသေးတယ်၊
02:06
to see through the cowshed.
33
114792
3511
နွားတင်းကုတ်ထဲကို လှမ်းမြင်ရအောင်
လုပ်ပေးနေသလိုမို့လို့ပါ။
02:10
So I didn't give up. I continued.
34
118303
3329
အဲ့ဒါနဲ့ ကျွန်တော် ဇွဲမလျှော့ဘဲ
ဆက်ကြိုးစားတယ်။
02:13
And a second idea I got was
35
121632
2640
ဒုတိယရတဲ့ အကြံဉာဏ်ကတော့
02:16
to use a scarecrow.
36
124272
2067
စာခြောက်ရုပ်လုပ်ဖို့ပဲ။
02:18
I was trying to trick the lions
37
126339
1614
ခြင်္သေ့တွေကိုလှည့်စားမယ်ပေါ့
02:19
[into thinking] that I was standing near the cowshed.
38
127953
2907
နွားတင်းကုတ်နား ကျွန်တော်ရပ်နေသလိုလိုပေါ့။
02:22
But lions are very clever. (Laughter)
39
130860
4076
ဒါပေမယ့်ခြင်္သေ့တွေက မခေဘူးဗျာ။ (ရယ်မောသံ)
02:26
They will come the first day and they see the scarecrow, and they go back,
40
134936
4446
ပထမရက်လာကြည့်တယ်။
စာခြောက်ရုပ်တွေ့တော့ ပြန်သွားတယ်။
02:31
but the second day, they'll come and they say,
41
139382
3274
ဒါပေမယ့် ဒုတိယနေ့လာကြည့်တော့
သူတို့ကပြောကြလိမ့်မယ်၊
02:34
this thing is not moving here, it's always here. (Laughter)
42
142656
3110
ဒီဟာကြီးက လှုပ်တာလည်းမတွေ့ဘူး။
အမြဲတနေရာမှာပဲပေါ့။ (ရယ်မောသံ)
02:37
So he jumps in and kills the animals.
43
145766
3237
ပြီးတော့ခုန်အုပ်ပြီး
တိရစ္ဆာန်တွေကို သတ်တော့တာပဲ။
02:41
So one night, I was walking around the cowshed with a torch,
44
149003
3953
တစ်ညတော့ ကျွန်တော်ဟာ နွားတင်းကုတ်နားမှာ
ဓါတ်မီးနဲ့ လမ်းလျှောက်ဖြစ်တယ်။
02:44
and that day, the lions didn't come.
45
152956
3843
အဲ့ညမှာ ခြင်္သေ့တွေမလာဘူး။
02:48
And I discovered that lions are afraid of a moving light.
46
156799
4558
အဲ့တော့ လှုပ်နေတဲ့ မီးတွေ့ရင် ခြင်္သေ့တွေ
ကြောက်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်သိလိုက်ရတယ်။
02:53
So I had an idea.
47
161357
2573
အဲ့မှာအကြံရတာပဲ။
02:55
Since I was a small boy,
48
163930
2310
ကျွန်တော် ငယ်ငယ်လေးလည်းက၊
02:58
I used to work in my room for the whole day,
49
166240
3258
ကျွန်တော့် အခန်းထဲမှာ
တစ်နေကုန် အလုပ်လုပ်လေ့ရှိတယ်။
03:01
and I even took apart my mom's new radio,
50
169498
3106
အမေ့ရေဒီယို အသစ်စက်စက်ကို ယူပြီး
တစ်စစီဖြုတ်တာပါ ပါတာပေါ့၊
အဲ့နေ့က အမေကျွန်တော့်ကို သတ်မယ်တောင်လုပ်တာ
03:04
and that day she almost killed me,
51
172604
1818
03:06
but I learned a lot about electronics. (Laughter)
52
174422
6254
ဒါပေမယ့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေအကြောင်း
အသေးစိတ်လေ့လာခွင့် ရလိုက်တယ်။ (ရယ်မောသံ)
03:12
So I got an old car battery,
53
180676
3360
အဲ့ဒါနဲ့ပဲ ကားအဟောင်းက ဘက်ထရီကိုထုတ်၊
03:16
an indicator box. It's a small device found in a motorcycle,
54
184036
3790
မော်တော်ဆိုင်ကယ်က အချက်ပြမီးကိုယူ
03:19
and it helps motorists when they want to turn right or left. It blinks.
55
187826
5051
ယာဉ်မောင်းတွေဘယ်ညာကွေ့မယ်ဆိုရင်
မှိတ်တုတ်မှိတ်တုတ် အချက်ပြတဲ့မီး
03:24
And I got a switch where I can switch on the lights, on and off.
56
192877
4554
ပြီးတော့ မီးအဖွင့်အပိတ်လုပ်လို့ရမယ့်
ခလုတ်တစ်ခုရှာ၊
03:29
And that's a small torch from a broken flashlight.
57
197431
4828
ပြီးတော့ ဓါတ်မီးအပျက်က မီးသီးကိုဖြုတ်၊
03:34
So I set up everything.
58
202259
2881
အကုန်လုံးကို ဆင်လိုက်တယ်။
03:37
As you can see, the solar panel charges the battery,
59
205140
3224
တွေ့တဲ့အတိုင်းပဲ ဆိုလာပြားက
ဘက်ထရီကိုအားသွင်း၊
03:40
and the battery supplies the power
60
208364
2121
ဘက်ထရီက အချက်ပြမီးဘူးကို ဓါတ်အားထုတ်ပေး။
03:42
to the small indicator box. I call it a transformer.
61
210485
3055
ကျွန်တော်ကတော့ ထရန်စဖော်မာလို့ခေါ်တယ်။
ဓါတ်အားထုတ်ပေးလို့ပါ။
03:45
And the indicator box makes the lights flash.
62
213540
4721
အချက်ပြဘူးက မီးကိုလင်းစေတယ်။
03:50
As you can see, the bulbs face outside,
63
218261
3751
မီးလုံးကတော့ တွေ့တဲ့အတိုင်း
အပြင်ကို လှည့်ထားတယ်
03:54
because that's where the lions come from.
64
222012
2488
အဲ့ဘက်က ခြင်္သေ့တွေလာလေ့ရှိတာကိုး။
03:56
And that's how it looks to lions when they come at night.
65
224500
4064
ဒါကတော့ ခြင်္သေ့တွေညအချိန်လာရင်
သူတို့တွေ့ရတဲ့ပုံစံပေါ့
မှိတ်တုတ်မှိတ်တုတ်မီးနဲ့ လှည့်ကွက်လေးက
ခြင်္သေ့တွေအတွက်
04:00
The lights flash and trick
66
228564
2728
ကျွန်တော်က နွားတင်းကုတ်ထဲ
လမ်းလျှောက်နေသလို ထင်ဖို့၊
04:03
the lions into thinking I was walking around the cowshed,
67
231292
1942
04:05
but I was sleeping in my bed.
68
233234
1926
အမှန်က ကျွန်တော်က အိပ်ယာထဲမှာ
04:07
(Laughter)
69
235160
2740
(ရယ်မောသံ)
04:09
(Applause)
70
237900
1669
(လက်ခုပ်တီးအားပေးသံ)
04:11
Thanks.
71
239569
5595
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
04:17
So I set it up in my home two years ago,
72
245164
4276
ဒါကို လွန်ခဲ့တဲ့ ၂နှစ်က အိမ်မှာတပ်ခဲ့တာပါ၊
04:21
and since then, we have never experienced any problem with lions.
73
249440
3320
အဲ့အချိန်ကနေစပြီး ခြင်္သေ့
ပြဿနာမကြုံရတော့ပါဘူး။
04:24
And my neighboring homes heard about this idea.
74
252760
4012
ဘေးအိမ်တွေကလည်း
ဒီအကြံဉာဏ်ကို ကြားသွားကြတယ်
04:28
One of them was this grandmother.
75
256772
2464
သူတို့ထဲက တစ်ယောက်ကတော့
အဖွားအိုတစ်ယောက်ပေါ့
04:31
She had a lot of her animals being killed by lions,
76
259236
4276
သူ့တိရစ္ဆာန်အများအပြားဟာလည်း
ခြင်္သေ့တွေသတ်လို့ သေကုန်လို့၊
04:35
and she asked me if I could put the lights for her.
77
263512
2134
သူ့အတွက်လည်း တပ်ပေးဖို့ ပြောလာတယ်။
04:37
And I said, "Yes."
78
265646
1278
ကျွန်တော်က ဟုတ်ကဲ့ ပေါ့။
04:38
So I put the lights. You can see at the back, those are the lion lights.
79
266924
4600
ကျွန်တော် မီးတွေ လိုက်တပ်ပေးတယ်။ အနောက်မှာ
မြင်နေရတာတွေကတော့ ခြင်္သေ့အတွက်မီးတွေပေါ့
04:43
Since now, I've set up seven homes around my community,
80
271524
3416
အခုထိ ကျွန်တော့်အသိုင်းအဝိုင်းထဲက
၇ အိမ်ကို ကျွန်တော်လိုက်တပ်ပြီးပြီ၊
04:46
and they're really working.
81
274940
2225
တကယ်အလုပ်လုပ်တယ်ဗျ။
04:49
And my idea is also being used now all over Kenya
82
277165
5180
ဒီအကြံဉာဏ်ကို အခုဆိုရင်
ကင်ညာ တနိုင်လုံးမှာ သုံးလာကြပြီ။
04:54
for scaring other predators like hyenas, leopards,
83
282345
5113
အသားစားသတ္တဝါတွေ တောခွေး၊ ကျားသစ်
စတဲ့အကောင်တွေကို ခြောက်ဖို့ပေါ့၊
04:59
and it's also being used
84
287458
2235
ဒါတင်မဟုတ်သေးဘူး၊
05:01
to scare elephants away from people's farms.
85
289693
4045
ဆင်တွေကိုလည်း လယ်ယာတွေထဲမဝင်အောင်
ဒါသုံးပြီးခြောက်ကြတယ်။
05:05
Because of this invention, I was lucky to get a scholarship
86
293738
3040
ဒီတီထွင်မှုကြောင့် ကျွန်တော်
ပညာတော်သင်ဆုကို ရရှိခဲ့တယ်၊
05:08
in one of the best schools in Kenya,
87
296778
2650
ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ အကောင်းဆုံး
ကျောင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့
05:11
Brookhouse International School,
88
299428
1907
Brookhouse International School မှာပေါ့၊
05:13
and I'm really excited about this.
89
301335
2927
ဒီ့အတွက် ကျွန်တော် အရမ်းကို
စိတ်လှုပ်ရှားခဲ့ရတယ်။
05:16
My new school now is coming in and helping
90
304262
3850
ကျွန်တော့်ကျောင်းအသစ်က အခုဆိုရင်
05:20
by fundraising and creating an awareness.
91
308112
4532
အများသိစေဖို့ ရံပုံငွေရှာပြီး
အကူအညီတွေပေးနေပါတယ်။
05:24
I even took my friends back to my community,
92
312644
5283
သူငယ်ချင်းတစ်ချို့ကိုတောင်
ကျွန်တော့် အသိုင်းအဝိုင်းဆီခေါ်သွားပြီး၊
05:29
and we're installing the lights to the homes
93
317927
3197
မီးမရှိသေးတဲ့ အိမ်တွေမှာ
မီးလိုက်ဆင်ပေးကြတယ်။
05:33
which don't have [any], and I'm teaching them how to put them.
94
321124
4649
ပြီးတော့ သူတို့ကို တပ်ဆင်နည်းကို
သင်ပေးတယ်လေ။
05:37
So one year ago, I was just a boy in the savanna grassland
95
325773
3897
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်က ကျွန်တော်ဟာ
ဆာဗားနား မြက်ခင်းပြင်က
အဖေ့နွားတွေကို ကျောင်းပေးတဲ့
ကောင်လေးတစ်ယောက်၊
05:41
herding my father's cows,
96
329670
1674
05:43
and I used to see planes flying over,
97
331344
2954
ကောင်းကင်ကနေ
လေယာဉ်ပျံတွေပျံတာ ကိုကြည့်ပြီး
05:46
and I told myself that one day, I'll be there inside.
98
334298
4211
တစ်နေ့တွင် ငါအဲဒါစီးနိုင်ရမယ်လို့
ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြောခဲ့ဖူးတယ်။
05:50
And here I am today.
99
338509
3088
ကဲ... အခု ကျွန်တော်ဒီမှာ...
05:53
I got a chance to come by plane for my first time for TED.
100
341597
5936
ကျွန်တော့် ပထမဦးဆုံး TED ပွဲကိုတက်ဖို့
လေယာဉ်ပျံနဲ့ လာခွင့်ရခဲ့တယ်။
05:59
So my big dream is to become an aircraft engineer and pilot when I grow up.
101
347533
5436
ကျွန်တော့်အိပ်မက်က ကြီးလာရင် လေယာဉ်မောင်း၊
လေကြောင်း အင်ဂျင်နီယာဖြစ်ဖို့ပဲ။
06:04
I used to hate lions, but now because my invention
102
352969
3694
ကျွန်တော်အရင်က ခြင်္သေ့တွေမုန်းခဲ့ပေမဲ့
ကျွန်တော့် ကြံဆမှုကြောင့် အခုဆိုရင်
06:08
is saving my father's cows and the lions,
103
356663
3318
အဖေ့ နွားရော ခြင်္သေ့တွေပါ ကယ်နိုင်ခဲ့တယ်။
06:11
we are able to stay with the lions without any conflict.
104
359981
3700
ခြင်္သေ့တွေနဲ့ ထိပ်တိုက်မတွေ့အောင်
နေနိုင်ကြပြီ။
06:15
Ashê olên. It means in my language, thank you very much.
105
363681
3220
"အစ်ရှဲအိုလန်း" ကျွန်တော့်ဘာသာစကားအရ
ကျေးဇူးအထူးတင်ပါတယ်
06:18
(Applause)
106
366901
10900
(လက်ခုပ်ဩဘာပေးသံများ)
06:33
Chris Anderson: You have no idea how exciting it is
107
381381
2301
Chris Anderson - ခင်ဗျား
အဖြစ်ကြားရတာ
ဘယ်လောက် စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းလဲ သိလားဗျာ။
06:35
to hear a story like yours.
108
383682
2111
အဲ့တော့ ခင်ဗျားအခု ပညာတော်သင်ဆုရပြီပေါ့။
Richard Turere - ဟုတ်။
06:37
So you got this scholarship.Richard Turere: Yep.
109
385793
2036
06:39
CA: You're working on other electrical inventions.
110
387829
2577
CA- လျှပ်စစ်ပိုင်း အခြားတီထွင်မှုတွေ
လုပ်နေတယ်ပေါ့
06:42
What's the next one on your list?
111
390406
1858
စာရင်းထဲက နောက်တစ်ခုကဘာဖြစ်မလဲဗျ
06:44
RT: My next invention is,
112
392264
2674
RT- နောက်ထပ်လုပ်ချင်တာဆိုရင်တော့၊
06:46
I want to make an electric fence.CA: Electric fence?
113
394938
2582
လျှပ်စစ်စည်းရိုး လုပ်ချင်တယ်။
စီအေ -လျှပ်စစ်စည်းရိုး
06:49
RT: But I know electric fences are already invented,
114
397520
2161
RT- လျှပ်စစ်ခြံစည်းရိုးက
တီထွင်ပြီးဖြစ်ပေမဲ့၊
06:51
but I want to make mine.
115
399681
2237
ကျွန်တော်ဟာ ကျွန်တော်လုပ်ကြည့်ချင်တာပါ။
06:53
(Laughter)
116
401918
2091
(ရယ်မောသံ)
06:56
CA: You already tried it once, right, and you --RT: I tried it before,
117
404009
3170
CA- တစ်ကြိမ် စမ်းပြီးပြီတော့ ခင်ဗျား--
RT- အရင်က စမ်းပြီးခဲ့ပေမဲ့၊
06:59
but I stopped because it gave me a shock. (Laughter)
118
407179
6757
ဓါတ်လိုက်လို့ ဆက်မလုပ်တော့တာ။
(ရယ်မောသံများ)
RT- အခက်အခဲတွေကြုံခဲ့ရတာပဲ။ Richard Turere
ခင်ဗျားကတော့ တကယ်ထူးခြားတယ်ဗျာ။
07:05
CA: In the trenches. Richard Turere, you are something else.
119
413936
3326
07:09
We're going to cheer you on every step of the way, my friend.
120
417262
2968
ငါတို့ မင်းရဲ့ နောက်ခြေလှမ်းအတွက်
အားပေးနေတယ် သူငယ်ချင်းရေ။
07:12
Thank you so much.RT: Thank you. (Applause)
121
420230
3557
ကျေးဇူးအထူးတင်ပါတယ်ဗျာ။
RT- ကျေးဇူးပါဗျာ (လက်ခုပ်တီးသံများ)
Translated by Htike Aung Kyaw
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Richard Turere - Inventor
Young inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks.

Why you should listen

Richard Turere is a young Maasai man who lives in the wilderness of the Kenya savanna, on the edge of a national park full of rhino, giraffe, buffalo and lions. Since he was 9, Richard has held the honored chore of tending his father's cattle; in his free time, he tinkered with electrical gadgets. After dismantling the few household appliances, Richard taught himself how to fix them, and then he started inventing. He fit his parents' home with fans made from car parts and other junkyard components harvested from junkyards, then built other inventions for his neighbors.

Now 13, he is renowned for inventing "lion lights," a fence made of basic pieces (solar charging cells, flashlight parts), which quickly and effectively scares lions away from his father's cattle. Richard's dream is to be an aircraft engineer.

Read more about Richard Turere on CNN.com >>

More profile about the speaker
Richard Turere | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee