EG 2007
AJ Jacobs: My year of living biblically
Żyjąc rok zgodnie z Biblią
Filmed:
Readability: 3.5
2,923,764 views
Agnostyk, liberał i dziennikarz Arnold Jacobs opowiada jak starał się przez rok żyć zgodnie ze wszystkimi zaleceniami Biblii. Okazało się to bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Ale eksperyment przyniósł też zaskakujące rezultaty.
AJ Jacobs - Author
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I thought I'd tell you a little about what I like to write.
0
0
4000
Myślałem, że opowiem wam trochę o czym lubię pisać.
00:20
And I like to immerse myself in my topics.
1
4000
4000
I zagłębię się w swoich własnych przemyśleniach.
00:24
I just like to dive right in and become sort of a human guinea pig.
2
8000
5000
Po prostu lubię "zanurkować" w temat i stać się czymś w rodzaju ludzkiego królika doświadczalnego.
00:29
And I see my life as a series of experiments.
3
13000
5000
Postrzegam moje życie jako pasmo eksperymentów.
00:34
So, I work for Esquire magazine, and a couple of years ago,
4
18000
4000
Pracuję dla magazynu "Esquire" i dwa lata temu
00:38
I wrote an article called "My Outsourced Life,"
5
22000
3000
napisałem artykuł pod tytułem, "Outsourcing mojego życia".
00:41
where I hired a team of people in Bangalore, India,
6
25000
4000
Opisałem w nim, jak zatrudniłem ludzi z Bangalore w Indiach,
00:45
to live my life for me.
7
29000
2000
aby żyli za mnie moim życiem.
00:47
So, they answered my emails.
8
31000
2000
Odpisywali za mnie e-maile.
00:49
They answered my phone.
9
33000
2000
Odbierali za mnie telefon.
00:51
They argued with my wife for me, and they read my son bedtime stories.
10
35000
7000
Kłócili się za mnie z moją żoną, czytali za mnie mojemu synowi historyjki na dobranoc.
00:58
It was the best month of my life,
11
42000
2000
To był najlepszy miesiąc mojego życia,
01:00
because I just sat back and I read books and watched movies.
12
44000
5000
ponieważ po prostu sobie siedziałem i czytałem książki lub oglądałem filmy.
01:05
It was a wonderful experience.
13
49000
2000
To było wspaniałe doświadczenie.
01:07
More recently, I wrote an article for Esquire called --
14
51000
3000
Całkiem niedawno napisałem kolejny artykuł dla "Esquire" na temat
01:10
about radical honesty.
15
54000
3000
radykalnej szczerości.
01:13
And this is a movement where --
16
57000
2000
I jest to cały ruch -
01:15
this is started by a psychologist in Virginia,
17
59000
4000
rozpoczął to pewien psycholog z Wirginii,
01:19
who says that you should never, ever lie,
18
63000
3000
który powiedział, że nigdy nie powinieneś kłamać,
01:22
except maybe during poker and golf, his only exceptions.
19
66000
5000
no, może poza pokerem i golfem, to są jedyne wyjątki.
01:27
And, more than that, whatever is on your brain
20
71000
2000
Ale nie tylko to, każda myśl, która pojawi się w twojej głowie
01:29
should come out of your mouth.
21
73000
2000
powinna zostać wypowiedziana.
01:31
So, I decided I would try this for a month.
22
75000
3000
Zdecydowałem, że mogę tego spróbować przez jeden miesiąc.
01:34
This was the worst month of my life.
23
78000
3000
To był najgorszy miesiąc w moim życiu.
01:37
(Laughter)
24
81000
1000
(Śmiechy)
01:38
I do not recommend this at all.
25
82000
2000
Zdecydowanie tego nie polecam.
01:40
To give you a sense of the experience,
26
84000
2000
Aby poczuć namiastkę tego eksperymentu,
01:42
the article was called, "I Think You're Fat."
27
86000
4000
artykuł nosił tytuł, "Myślę, że jesteś grubasem".
01:46
(Laughter)
28
90000
2000
(Śmiechy)
01:48
So, that was hard.
29
92000
1000
Było ciężko.
01:50
My most recent book -- my previous book was called "The Know-It-All,"
30
94000
4000
Moja wcześniejsza książka nosiła tytuł "Wiem to wszystko".
01:55
and it was about the year I spent reading the Encyclopedia Britannica
31
99000
4000
I prawie cały rok spędziłem czytając "Encyklopedię Britannica"
01:59
from A to Z in my quest to learn everything in the world,
32
103000
3000
od A do Z, moim zadaniem było wiedzieć wszystko.
02:03
or more precisely from Aak, which is a type of East Asian music,
33
107000
5000
Lub bardziej precyzyjnie od A-ak, co jest rodzajem wschodnioazjatyckiej muzyki,
02:08
all the way to Zwyiec, which is -- well, I don't want to ruin the ending.
34
112000
4000
aż do Żywca, który jest... nie chcę psuć zakończenia.
02:12
(Laughter)
35
116000
1000
(Śmiech)
02:13
It's a very exciting twist ending, like an O. Henry novel, so I won't ruin it.
36
117000
4000
Jest to bardzo ekscytujące, zakręcone zakończenie, jak w powieści O'Henry'ego, więc go nie zepsuję ,
02:17
But I love that one,
37
121000
2000
Ale naprawdę mi się podobało,
02:19
because that was an experiment about how much information
38
123000
4000
ponieważ był to eksperyment o tym, jak wiele informacji
02:23
one human brain could absorb.
39
127000
2000
ludzki umysł potrafi wchłonąć,
02:25
Although, listening to Kevin Kelly, you don't have to remember anything.
40
129000
4000
Chociaż, słuchając Kevina Kelly, nie musisz niczego pamiętać.
02:29
You can just Google it.
41
133000
2000
Można po prostu użyć Google.
02:31
So, I wasted some time there.
42
135000
2000
Tak więc, chyba zmarnowałem sporo czasu.
02:33
I love those experiments,
43
137000
3000
Uwielbiam te wszystkie eksperymenty,
02:36
but I think that the most profound
44
140000
2000
ale myślę, że najbardziej dogłębny
02:38
and life-changing experiment that I've done
45
142000
4000
i zmieniający życie eksperyment którego doświadczyłem
02:42
is my most recent experiment, where I spent a year
46
146000
4000
to mój ostatni eksperyment, gdy spędziłem cały rok
02:46
trying to follow all of the rules of the Bible,
47
150000
3000
próbując przestrzegać wszystkich zasad zawartych w Biblii:
02:49
"The Year of Living Biblically."
48
153000
2000
"Żyjąc rok zgodnie z Biblią".
02:52
And I undertook this for two reasons.
49
156000
3000
Podjąłem się tego z dwóch powodów.
02:55
The first was that I grew up with no religion at all.
50
159000
4000
Po pierwsze dlatego, że wychowałem się całkowicie bez religii.
02:59
As I say in my book, I'm Jewish in the same way
51
163000
4000
Jak napisałem w mojej książce, jestem tak samo Żydem jak
03:03
the Olive Garden is Italian.
52
167000
2000
restauracja "Olive Garden" jest włoska.
03:05
(Laughter)
53
169000
2000
(Śmiech)
03:07
So, not very.
54
171000
2000
Czyli nie bardzo.
03:09
But I've become increasingly interested in religion.
55
173000
3000
Lecz moje zainteresowanie religią wzrastało.
03:12
I do think it's the defining issue of our time,
56
176000
2000
Uważam, że jest to główna kwestia naszych czasów
03:14
or one of the main ones.
57
178000
2000
lub jedna z najważniejszych.
03:16
And I have a son. I want to know what to teach him.
58
180000
3000
Mam syna, chciałem się dowiedzieć czego mogę go nauczyć.
03:19
So, I decided to dive in head first, and try to live the Bible.
59
183000
4000
Dlatego zdecydowałem się zagłębić w tym temacie i spróbować żyć Biblią.
03:24
The second reason I undertook this is because
60
188000
3000
Po drugie, zdecydowałem się na to, ponieważ
03:27
I'm concerned about the rise of fundamentalism,
61
191000
3000
jestem zaniepokojony wzrostem fundamentalizmu,
03:30
religious fundamentalism, and people who say
62
194000
3000
religijnego fundamentalizmu i ludzi, którzy mówią,
03:33
they take the Bible literally, which is, according to some polls,
63
197000
3000
że traktują Biblię dosłownie i nawiązując do kilku sondaży,
03:36
as high as 45 or 50 percent of America.
64
200000
3000
jest to 45-50% populacji Ameryki.
03:40
So I decided, what if you really did take the Bible literally?
65
204000
4000
Tak więc, co się stanie jeśli naprawdę potraktujesz Biblie dosłownie?
03:44
I decided to take it to its logical conclusion
66
208000
4000
Zdecydowałem, że potraktuję to logicznie
03:48
and take everything in the Bible literally,
67
212000
2000
i potraktuję wszystko co jest zawarte w Biblii dosłownie,
03:50
without picking and choosing.
68
214000
3000
bez żadnych wyjątków.
03:53
The first thing I did was I got a stack of bibles.
69
217000
3000
Pierwszą rzecz, którą zrobiłem to zaopatrzyłem się w kupę rożnych Biblii.
03:56
I had Christian bibles.
70
220000
2000
Miałem chrześcijańskie Biblie.
03:58
I had Jewish bibles.
71
222000
2000
Żydowskie Biblie.
04:00
A friend of mine sent me something called a hip-hop bible,
72
224000
3000
Mój przyjaciel przysłał mi coś co zwie się Hip-Hop Biblia,
04:03
where the twenty-third Psalm is rendered as, "The Lord is all that,"
73
227000
4000
gdzie Psalm 23 jest przetłumaczony jako "Pan jest tym wszystkim",
04:07
as opposed to what I knew it as, "The Lord is my shepherd."
74
231000
4000
zamiast tego co ja znam jako, "Pan jest moim pasterzem".
04:11
Then I went down and I read several versions,
75
235000
4000
Wtedy usiadłem i przeczytałem kilka wersji,
04:15
and I wrote down every single law that I could find.
76
239000
3000
i zapisałem sobie każde prawo, które udało mi się znaleźć,
04:18
And this was a very long list -- over 700 rules.
77
242000
4000
a była to bardzo długa lista - ponad 700 reguł.
04:23
And they range from the famous ones that I had heard of --
78
247000
3000
W zakresie od tych znanych, o których słyszałem:
04:26
The Ten Commandments, love your neighbor, be fruitful and multiply.
79
250000
3000
10 Przykazań, kochaj bliźniego swego, bądź płodny i rozmnażaj się.
04:29
So I wanted to follow those.
80
253000
2000
Tak więc chciałem trzymać się tego.
04:31
And actually, I take my projects very seriously,
81
255000
3000
I naprawdę potraktowałem mój projekt bardzo poważnie,
04:34
because I had twins during my year,
82
258000
2000
ponieważ doczekałem się bliźniaków w czasie tego roku,
04:36
so I definitely take my projects seriously.
83
260000
3000
wiec zdecydowanie potraktowałem mój projekt poważnie.
04:39
But I also wanted to follow the hundreds
84
263000
3000
Lecz również chciałem się trzymać setek
04:42
of arcane and obscure laws that are in the Bible.
85
266000
3000
dziwnych i ponurych reguł, które znajdują się w Biblii.
04:45
There is the law in Leviticus,
86
269000
2000
Istnieje takie prawo w Księdze Kapłańskiej:
04:47
"You cannot shave the corners of your beard."
87
271000
2000
"Nie możesz golić rogów swojej brody."
04:49
I didn't know where my corners were,
88
273000
2000
Nie wiedziałem gdzie są rogi mojej brody,
04:51
so I decided to let the whole thing grow,
89
275000
3000
tak wiec zdecydowałem w ogóle się nie golić.
04:54
and this is what I looked like by the end.
90
278000
2000
A oto jak wyglądałem już pod koniec eksperymentu.
04:57
As you can imagine, I spent a lot of time at airport security.
91
281000
4000
Jak pewnie się domyślacie, spędzałem sporo czasu z ochroną lotniska.
05:01
(Laughter)
92
285000
2000
(Śmiech)
05:03
My wife wouldn't kiss me for the last two months.
93
287000
3000
Moja żona nie chciała mnie całować przez ostatnie 2 miesiące.
05:06
So, certainly the challenge was there.
94
290000
2000
Tak wiec było sporo wyzwań.
05:08
The Bible says you cannot wear clothes made of mixed fibers,
95
292000
5000
Biblia mówi, że nie możesz nosić ubrań zrobionych z rożnych tkanin.
05:13
so I thought, "Sounds strange, but I'll try it."
96
297000
2000
Pomyślałem, "To brzmi dziwnie ale spróbuję".
05:15
You only know if you try it.
97
299000
2000
Nie dowiesz się jeśli nie spróbujesz.
05:17
I got rid of all my poly-cotton T-shirts.
98
301000
3000
Wyrzuciłem wszystkie moje poliestrowo-bawełniane koszulki.
05:20
The Bible says that if two men are in a fight,
99
304000
4000
Biblia mówi, jeśli dwóch mężczyzn walczy ze sobą,
05:24
and the wife of one of those men grabs the testicles of the other man,
100
308000
6000
a żona jednego z nich złapie jądra innego mężczyzny,
05:30
then her hand shall be cut off.
101
314000
2000
wtedy powinno się jej uciąć rękę.
05:32
So, I wanted to follow that rule.
102
316000
2000
Tak więc, chciałem się trzymać również tej zasady.
05:34
(Laughter)
103
318000
1000
(Śmiech)
05:35
That one I followed by default,
104
319000
3000
Tej zasady trzymałem się przez zaniedbanie,
05:38
by not getting in a fight with a man whose wife was standing nearby,
105
322000
4000
tzn. nie biłem się z żadnym mężczyzną, którego żona stała obok
05:42
looking like she had a strong grip.
106
326000
2000
i wyglądała na taką co ma silny chwyt.
05:45
(Laughter)
107
329000
2000
(Śmiech)
05:48
So -- oh, there's another shot of my beard.
108
332000
3000
A tutaj następne ujecie mojej brody.
05:52
I will say it was an amazing year
109
336000
2000
Powiem wam, że to był niesamowity rok,
05:54
because it really was life changing, and incredibly challenging.
110
338000
3000
ponieważ to istotnie zmieniło moje życie i było niewiarygodnie ambitne.
05:57
And there were two types of laws that were particularly challenging.
111
341000
3000
Istnieją 2 rodzaje praw, które są szczególnie wyzywające.
06:00
The first was avoiding the little sins that we all commit every day.
112
344000
4000
Po pierwsze to było unikanie tych wszystkich malutkich grzeszków, które popełniamy każdego dnia.
06:04
You know, I could spend a year not killing,
113
348000
2000
Mogę przeżyć cały rok nie zabijając nikogo,
06:06
but spending a year not gossiping, not coveting, not lying --
114
350000
5000
lecz przeżyć rok bez plotkowania, bez chciwości, bez kłamania -
06:11
you know, I live in New York, and I work as a journalist,
115
355000
3000
- zrozumcie, mieszkam w Nowym Jorku i pracuję jako dziennikarz.
06:14
so this was 75, 80 percent of my day I had to do it.
116
358000
5000
Tak wiec, jest to 75-80% mojej pracy, którą muszę wykonać.
06:19
But it was really interesting, because I was able to make some progress,
117
363000
5000
Lecz było to niezwykle interesujące, ponieważ byłem w stanie zrobić postęp,
06:24
because I couldn't believe how much
118
368000
2000
ponieważ nie mogłem uwierzyć,
06:26
my behavior changed my thoughts.
119
370000
3000
jak moje zachowanie wpłynęło na moje myśli.
06:29
This was one of the huge lessons of the year,
120
373000
2000
To była jedna z wielkich lekcji tego roku:
06:31
is that I almost pretended to be a better person,
121
375000
3000
prawie udawałem, aby być lepszym człowiekiem
06:34
and I became a little bit of a better person.
122
378000
3000
i stałem się troszeczkę lepszym człowiekiem.
06:37
So I had always thought, you know, "You change your mind,
123
381000
5000
Zawsze myślałem, że jeśli zmienisz swój umysł -
06:42
and you change your behavior," but it's often the other way around.
124
386000
3000
zmienisz swoje zachowanie, lecz często bywa zupełnie na odwrót.
06:45
You change your behavior, and you change your mind.
125
389000
5000
Zmieniasz swoje zachowanie i zmienia się twój umysł.
06:50
So, you know, if you want to become more compassionate,
126
394000
3000
Także wiecie, jeśli chcesz stać się bardziej współczujący,
06:53
you visit sick people in the hospital,
127
397000
2000
odwiedzasz chorych ludzi w szpitalu
06:55
and you will become more compassionate.
128
399000
2000
i stajesz się bardziej współczujący.
06:57
You donate money to a cause,
129
401000
2000
Ofiarowujesz pieniądze w jakiejś sprawie
06:59
and you become emotionally involved in that cause.
130
403000
3000
i stajesz się emocjonalnie związany z tą sprawą.
07:02
So, it really was cognitive psychology --
131
406000
2000
Tak naprawdę to była psychologia kognitywna -
07:05
you know, cognitive dissonance -- that I was experiencing.
132
409000
3000
dysonans poznawczy - którego doświadczałem.
07:08
The Bible actually talks about cognitive psychology,
133
412000
3000
Właściwie Biblia mówi o psychologii kognitywnej,
07:11
very primitive cognitive psychology.
134
415000
2000
bardzo prymitywnej.
07:13
In the Proverbs, it says that if you smile, you will become happier,
135
417000
4000
Księga Przysłów mówi, że jeśli się uśmiechasz, stajesz się szczęśliwszy,
07:17
which, as we know, is actually true.
136
421000
3000
co jak wiemy faktycznie jest prawdą.
07:20
The second type of rule that was difficult to obey
137
424000
4000
Drugi rodzaj praw, które było ciężko przestrzegać
07:24
was the rules that will get you into a little trouble
138
428000
3000
to prawa dzięki którym możesz wpaść w kłopoty
07:27
in twenty-first-century America.
139
431000
2000
w USA w XXI wieku.
07:30
And perhaps the clearest example of this is stoning adulterers.
140
434000
5000
I być może najbardziej oczywistym tego przykładem jest kamienowanie cudzołożników.
07:35
(Laughter)
141
439000
1000
(Śmiech)
07:36
But it's a big part of the Bible,
142
440000
4000
Stanowi to pokaźną część Biblii,
07:40
so I figured I had to address it.
143
444000
2000
tak więc uznałem, że muszę to jakoś wykonać.
07:43
So, I was able to stone one adulterer.
144
447000
2000
Tak wiec, miałem możliwość ukamienować jednego cudzołożnika.
07:45
It happened -- I was in the park, and I was dressed in my biblical clothing,
145
449000
5000
Byłem w parku i byłem ubrany w moje biblijne ciuszki,
07:50
so sandals and sort of a white robe,
146
454000
3000
- sandały i biała toga -
07:53
you know, because again, the outer affects the inner.
147
457000
2000
ponieważ świat zewnętrzny wpływa na świat wewnętrzny.
07:55
I wanted to see how dressing biblically affected my mind.
148
459000
3000
Chciałem zobaczyć jak biblijny ubiór wpłynie na mój umysł.
07:59
And this man came up to me and he said,
149
463000
2000
I pewien człowiek podszedł do mnie i zapytał:
08:01
"Why are you dressed like that?"
150
465000
2000
"Dlaczego jesteś tak ubrany?"
08:03
And I explained my project,
151
467000
2000
Wytłumaczyłem mu mój projekt,
08:05
and he said, "Well, I am an adulterer, are you going to stone me?"
152
469000
3000
wtedy on powiedział: "Ja jestem cudzołożnikiem, zmierzasz mnie ukamienować?"
08:08
And I said, "Well, that would be great!"
153
472000
3000
A ja powiedziałem: "To byłoby wspaniale!"
08:11
(Laughter)
154
475000
4000
(Śmiech)
08:16
And I actually took out a handful of stones from my pocket
155
480000
5000
I faktycznie wyjąłem garść kamieni z mojej kieszeni,
08:21
that I had been carrying around for weeks,
156
485000
2000
które nosiłem ze sobą od wielu tygodni,
08:23
hoping for just this interaction -- and, you know, they were pebbles --
157
487000
4000
z nadzieją na właśnie takie spotkanie - wiecie, to były malutkie kamyczki -
08:27
but he grabbed them out of my hand.
158
491000
3000
lecz wyrwał mi je z ręki.
08:30
He was actually an elderly man, mid-70s, just so you know.
159
494000
3000
To był właściwie starszy człowiek, ok. 70-tki, tak do waszej wiadomości.
08:33
But he's still an adulterer, and still quite angry.
160
497000
2000
Lecz ciągle cudzołożnik i wciąż całkiem wściekły.
08:35
He grabbed them out of my hand
161
499000
2000
Wyrwał mi je z ręki
08:37
and threw them at my face, and I felt that I could --
162
501000
3000
i rzucił mi nimi prosto w twarz i poczułem, że mogę
08:40
eye for an eye -- I could retaliate, and throw one back at him.
163
504000
4000
- oko za oko - wziąć odwet i rzuciłem jednym w niego.
08:44
So that was my experience stoning, and it did allow me
164
508000
3000
Tak wiec, to było moje doświadczenie w kamienowaniu i dało mi to możliwość
08:47
to talk about, in a more serious way, these big issues.
165
511000
5000
rozmawiania o tym, w bardziej poważny sposób o sprawach wielkich.
08:52
How can the Bible be so barbaric in some places,
166
516000
4000
Jak Biblia może być tak barbarzyńska w pewnych miejscach,
08:56
and yet so incredibly wise in others?
167
520000
2000
a w innych wprost nieprawdopodobnie mądra?
08:59
How should we view the Bible?
168
523000
2000
Jak powinniśmy patrzeć na Biblię?
09:01
Should we view it, you know, as original intent,
169
525000
2000
Czy powinniśmy patrzeć na nią jak na "autentyczną prawdę",
09:03
like a sort of a Scalia version of the Bible?
170
527000
4000
jak robi to sędzia Scalia?
09:08
How was the Bible written?
171
532000
2000
Jak została napisana Biblia?
09:10
And actually, since this is a tech crowd,
172
534000
2000
I ponieważ, tutaj na widowni są sami naukowcy,
09:12
I talk in the book about how the Bible actually reminds me
173
536000
4000
w mojej książce napisałem o tym jak bardzo Biblia przypomina
09:16
of the Wikipedia, because it has all of these authors and editors
174
540000
3000
Wikipedię, ponieważ miała tych wszystkich autorów i edytorów
09:19
over hundreds of years.
175
543000
2000
przez setki lat.
09:21
And it's sort of evolved.
176
545000
2000
I ewoluowała.
09:23
It's not a book that was written and came down from on high.
177
547000
3000
To nie jest książka, która została napisana i spadła z góry.
09:28
So I thought I would end by telling you
178
552000
4000
Zanim skończę opowiem wam o
09:32
just a couple of the take-aways, the bigger lessons
179
556000
3000
kilku rzeczach, które warto zapamiętać, o tzw. wielkich lekcjach,
09:35
that I learned from my year.
180
559000
2000
których się nauczyłem.
09:38
The first is, thou shalt not take the Bible literally.
181
562000
4000
Pierwsza to: "Zaprawdę powiadam ci, nie traktuj Biblii dosłownie".
09:42
This became very, very clear, early on.
182
566000
3000
To stało się dla mnie bardzo oczywiste już na samym początku.
09:45
Because if you do, then you end up acting like a crazy person,
183
569000
3000
Ponieważ, jeśli to zrobisz to skończysz jako szaleniec,
09:48
and stoning adulterers, or -- here's another example.
184
572000
3000
który kamienuje cudzołożników lub - ach to co innego -
09:51
Well, that's another. I did spend some time shepherding.
185
575000
5000
spędziłem trochę czasu pasąc owce.
09:56
(Laughter)
186
580000
1000
(Śmiech)
09:57
It's a very relaxing vocation. I recommend it.
187
581000
3000
Jest to bardzo relaksujące zajęcie. Polecam.
10:01
But this one is -- the Bible says that you cannot touch women
188
585000
4000
Ale weźmy ten przykład, Biblia mówi, że nie możesz dotykać kobiety
10:05
during certain times of the month, and more than that,
189
589000
3000
w czasie pewnych dni w miesiącu, lecz nie tylko to,
10:08
you cannot sit on a seat where a menstruating woman has sat.
190
592000
3000
nie możesz usiąść na miejscu, na którym siedziała kobieta w trakcie okresu.
10:12
And my wife thought this was very offensive,
191
596000
2000
Lecz moja żona uznała, że jej to ubliża,
10:14
so she sat in every seat in our apartment,
192
598000
2000
tak wiec, siadała wszędzie gdzie tylko można w naszym mieszkaniu
10:16
and I had to spend much of the year standing
193
600000
3000
i bylem zmuszony stać przez pewną część roku.
10:19
until I bought my own seat and carried it around.
194
603000
6000
Aż do momentu gdy kupiłem swój własny taboret i nosiłem go wszędzie ze sobą.
10:25
So, you know, I met with creationists.
195
609000
4000
Spotkałem się z kreacjonistami.
10:29
I went to the creationists' museum.
196
613000
2000
Poszedłem do muzeum kreacjonizmu.
10:31
And these are the ultimate literalists.
197
615000
2000
A oni są krańcowo dosłowni.
10:33
And it was fascinating, because they were not stupid people at all.
198
617000
3000
To było fascynujące, ponieważ to wcale nie są głupi ludzie.
10:36
I would wager that their IQ is exactly the same as the average evolutionist.
199
620000
3000
I założę się, że ich IQ jest dokładnie takie same jak przeciętnego ewolucjonisty.
10:39
It's just that their faith is so strong
200
623000
3000
Po prostu ich wiara jest tak silna,
10:42
in this literal interpretation of the Bible
201
626000
2000
w tą dosłowną interpretację Biblii,
10:44
that they distort all the data to fit their model.
202
628000
4000
że wypaczyli wszystkie naukowe fakty aby pasowały do ich modelu.
10:49
And they go through these amazing mental gymnastics to accomplish this.
203
633000
4000
Przechodzą wprost przez niewiarygodną umysłową gimnastykę aby tego dokonać.
10:53
And I will say, though, the museum is gorgeous.
204
637000
5000
Mimo wszystko powiem, że muzeum jest wspaniałe.
10:58
They really did a fantastic job.
205
642000
2000
Naprawdę fantastyczna robota.
11:00
If you're ever in Kentucky,
206
644000
1000
Jeśli kiedykolwiek będziecie w Kentucky...
11:01
there's, you can see a movie of the flood,
207
645000
3000
możecie oglądać film o potopie,
11:04
and they have sprinklers in the ceiling
208
648000
2000
mają zraszacze na suficie,
11:06
that will sprinkle on you during the flood scenes.
209
650000
4000
które was opryskają w trakcie scen z potopu.
11:10
So, whatever you think of creationism -- and I think it's crazy --
210
654000
3000
cokolwiek myślicie o kreacjonizmie - ja myślę, że to szaleństwo -
11:13
they did a great job.
211
657000
2000
wykonali tam naprawdę świetną robotę.
11:16
(Laughter)
212
660000
2000
(Śmiech)
11:18
Another lesson is that thou shalt give thanks.
213
662000
4000
Następna lekcja, której się nauczyłem to: "Zaprawdę dziękuj za wszystko",
11:22
And this one was a big lesson because I was praying,
214
666000
4000
I była to dla mnie wielka lekcja, ponieważ modlitwa
11:26
giving these prayers of thanksgiving, which was odd for an agnostic.
215
670000
4000
i dziękczynienie były czymś osobliwym dla agnostyka.
11:30
But I was saying thanks all the time, every day,
216
674000
4000
Lecz zacząłem dziękować cały czas i każdego dnia
11:34
and I started to change my perspective.
217
678000
3000
i zaczął się zmieniać mój punkt widzenia
11:37
And I started to realize the hundreds of little things
218
681000
3000
i zacząłem zdawać sobie sprawę z setki malutkich rzeczy,
11:40
that go right every day, that I didn't even notice,
219
684000
4000
które idą po mojej myśli, z których nawet nie zdaję sobie sprawy,
11:44
that I took for granted, as opposed to focusing
220
688000
2000
a które uważałem za oczywiste, ponieważ skupiałem się
11:46
on the three or four that went wrong.
221
690000
3000
na 3-4 sprawach, które mi nie wyszły.
11:50
So, this is actually a key to happiness for me,
222
694000
2000
Właściwie jest to dla mnie klucz do bycia szczęśliwym,
11:53
is to just remember when I came over here,
223
697000
2000
pamiętać o tym, że jestem tutaj
11:55
the car didn't flip over, and I didn't trip coming up the stairs.
224
699000
4000
ponieważ mój samochód nie dachował i nie spadłem ze schodów.
11:59
It's a remarkable thing.
225
703000
2000
Jest to niezwykła rzecz.
12:03
Third, that thou shall have reverence.
226
707000
2000
Po trzecie: "Zaprawdę powiadam ci, trzeba coś czcić"
12:05
This one was unexpected because I started the year
227
709000
3000
To było nieoczekiwane ponieważ zacząłem rok
12:08
as an agnostic, and by the end of the year,
228
712000
2000
jako agnostyk, a pod koniec roku
12:10
I became what a friend of mine calls a reverent agnostic, which I love.
229
714000
5000
stałem się, jak mój przyjaciel to nazywa - "nabożnym agnostykiem" - co mi się bardzo podoba
12:15
And I'm trying to start it as a movement.
230
719000
2000
Próbuję stworzyć cały ruch wokół tego.
12:17
So, if anyone wants to join,
231
721000
2000
Tak wiec, jeśli ktoś chce dołączyć...
12:19
the basic idea is, whether or not there is a God,
232
723000
3000
Niezależnie od tego czy Bóg jest czy go nie ma,
12:22
there's something important and beautiful about the idea of sacredness,
233
726000
4000
jest coś ważnego i pięknego w idei świętości.
12:26
and that our rituals can be sacred.
234
730000
2000
Nasze rytuały mogą być święte.
12:28
The Sabbath can be sacred.
235
732000
3000
Szabat może być święty.
12:31
This was one of the great things about my year, doing the Sabbath,
236
735000
3000
Jedna z lepszych rzeczy jaka mi się przytrafiła w tym roku to obchodzenie Szabatu,
12:34
because I am a workaholic, so having this one day
237
738000
4000
ponieważ jestem pracoholikiem i ten jeden dzień w tygodniu
12:38
where you cannot work, it really, that changed my life.
238
742000
3000
kiedy nie możesz pracować - to naprawdę zmieniło moje życie.
12:42
So, this idea of sacredness, whether or not there is a God.
239
746000
4000
Idea świętości, niezależnie od tego czy Bóg istnieje czy tez nie.
12:47
Thou shall not stereotype.
240
751000
2000
"Zaprawdę powiadam ci nie traktuj ludzi stereotypowo"
12:49
This one happened because
241
753000
2000
Mówię to ponieważ
12:51
I spent a lot of time with various religious communities
242
755000
3000
spędziłem sporo czasu z rożnymi społecznościami religijnymi
12:54
throughout America because I wanted it to be more
243
758000
2000
w całej Ameryce, ponieważ chciałem aby to było coś więcej
12:56
than about my journey.
244
760000
2000
niż tylko przygoda.
12:58
I wanted it to be about religion in America.
245
762000
3000
Chciałem być blisko religii w Ameryce.
13:01
So, I spent time with evangelical Christians, and Hasidic Jews, and the Amish.
246
765000
4000
Tak wiec, spędziłem trochę czasu z Ewangelikalistami, Chasydami i Amiszami.
13:05
I'm very proud because
247
769000
2000
Jestem bardzo dumny z siebie ponieważ
13:07
I think I'm the only person in America
248
771000
2000
myślę, że jestem jedyną osobą w Ameryce,
13:09
to out Bible-talk a Jehovah's Witness.
249
773000
3000
która mówiąc o Biblii potrafiła przegadać Świadków Jehowy.
13:12
(Laughter)
250
776000
1000
(Śmiech)
13:13
After three and a half hours, he looked at his watch,
251
777000
3000
Po 3,5 godzinach, spojrzał na zegarek,
13:16
he's like, "I gotta go."
252
780000
2000
i powiedział: "Muszę lecieć".
13:18
(Laughter)
253
782000
2000
(Śmiech)
13:20
Oh, thank you very much.
254
784000
1000
Dziękuję bardzo.
13:25
Thank you. Bless you, bless you.
255
789000
1000
Dziękuję. Na zdrowie.
13:27
But it was interesting
256
791000
2000
To było interesujące,
13:29
because I had some very preconceived notions about, for instance,
257
793000
3000
ponieważ miałem z góry przyjęty pogląd np:
13:32
evangelical Christianity, and I found that
258
796000
4000
o Ewangelikalistach, lecz okazało się
13:36
it's such a wide and varied movement
259
800000
2000
że jest to tak obszerny i zróżnicowany ruch,
13:38
that it is difficult to make generalizations about it.
260
802000
5000
że jest niezwykle trudno generalizować na ten temat.
13:44
There's a group I met with called the Red Letter Christians,
261
808000
3000
Spotkałem grupę zwaną "Red-Letter Christians".
13:47
and they focus on the red words in the Bible,
262
811000
3000
Skupiają swoja uwagę na czerwonych słowach w Biblii,
13:50
which are the ones that Jesus spoke.
263
814000
2000
które stanowią wypowiedzi Jezusa -
13:52
That's how they printed them in the old Bibles.
264
816000
2000
tak to wyglądało w starych wydaniach Biblii.
13:54
And their argument is that Jesus never talked about homosexuality.
265
818000
5000
Jednym z ich argumentów jest to, że Jezus nigdy nic nie powiedział na temat homoseksualizmu.
13:59
They have a pamphlet that says,
266
823000
2000
Mają broszurkę, która mówi:
14:01
"Here's what Jesus said about homosexuality,"
267
825000
2000
"Oto co Jezus powiedział na temat homoseksualizmu",
14:03
and you open it up, and there's nothing in it.
268
827000
2000
otwierasz ją, a w środku nic nie ma.
14:06
So, they say Jesus did talk a lot about helping the outcasts,
269
830000
6000
Twierdzą, że Jezus mówił dużo o tym, aby pomagać wyrzutkom,
14:12
helping poor people.
270
836000
3000
pomagać biedakom.
14:15
So, this was very inspiring to me.
271
839000
3000
Tak wiec, to było dla mnie bardzo inspirujące.
14:19
I recommend Jim Wallis and Tony Campolo.
272
843000
4000
Polecam Jima Wallace'a i Toniego Campolo
14:24
They're very inspiring leaders, even though I disagree
273
848000
4000
Naprawdę potrafią zainspirować, nawet jeśli nie zgadzam się
14:28
with much of what they say.
274
852000
2000
z większością rzeczy, które mówią.
14:30
Also, thou shalt not disregard the irrational.
275
854000
3000
Również, "Zaprawdę powiadam ci, nie lekceważ irracjonalizmu".
14:33
This one was very unexpected because, you know,
276
857000
4000
To było bardzo nieoczekiwane ponieważ
14:37
I grew up with the scientific worldview,
277
861000
3000
wychowałem się z naukowym spojrzeniem na świat
14:40
and I was shocked learning how much of my life
278
864000
7000
i szokiem było dla mnie to jak wiele w rzeczy w moim życiu
14:47
is governed by irrational forces.
279
871000
3000
jest kontrolowanych przez irracjonalne siły.
14:50
And the thing is, if they're not harmful,
280
874000
3000
I właściwie jeśli te rzeczy są nieszkodliwe
14:54
they're not to be completely dismissed.
281
878000
2000
to nie powinny być całkowicie odrzucone.
14:56
Because I learned that -- I was thinking, I was
282
880000
4000
Ponieważ nauczyłem się, że... Zastanawiałem się,
15:00
doing all these rituals, these biblical rituals,
283
884000
3000
wykonywanie tych wszystkich rytuałów, biblijnych rytuałów -
15:03
separating my wool and linen, and I would ask these religious people
284
887000
3000
oddzielanie wełny od lnu i zapytałem tych religijnych ludzi:
15:07
"Why would the Bible possibly tell us to do this? Why would God care?"
285
891000
4000
"Dlaczego w ogóle Biblia mówi nam aby to robić? Dlaczego obchodzi to Boga?"
15:11
And they said, "We don't know,
286
895000
2000
A oni odpowiedzieli: "Nie wiemy,
15:13
but it's just rituals that give us meaning."
287
897000
4000
ale to są po prostu rytuały, które dają nam poczucie sensu".
15:17
And I would say, "But that's crazy."
288
901000
2000
I ja odpowiadałem: "Ale to jest szalone".
15:19
And they would say, "Well, what about you?
289
903000
2000
Wtedy oni odpowiadali: "Tak? To powiedz coś o sobie?"
15:21
You blow out candles on top of a birthday cake.
290
905000
4000
Dmuchasz w świeczkę na torcie urodzinowym.
15:26
If a guy from Mars came down and saw, here's one guy
291
910000
4000
Jeśli gościu z Marsa wylądowałby tutaj i spojrzał -
15:30
blowing out the fire on top of a cake
292
914000
4000
tutaj jest ktoś, kto dmucha w świeczkę na czubku ciasta,
15:34
versus another guy not wearing clothes of mixed fabrics,
293
918000
4000
a tutaj jest ktoś kto nie nosi mieszanych tkanin.
15:38
would the Martians say, 'Well, that guy, he makes sense,
294
922000
4000
Czy Marsjanin powiedziałby: "Ten zachowuje się sensownie
15:42
but that guy's crazy?'"
295
926000
2000
lecz ten drugi koleś jest szalony?"
15:44
So no, I think that rituals are, by nature, irrational.
296
928000
5000
Nie, myślę że rytuały są irracjonalne z natury.
15:49
So the key is to choose the right rituals,
297
933000
3000
Tak więc rozwiązaniem tutaj jest to, aby wybrać odpowiednie rytuały,
15:52
the ones that are not harmful -- but rituals by themselves
298
936000
6000
te które są nieszkodliwe - lecz rytuały same w sobie
15:58
are not to be dismissed.
299
942000
2000
nie powinny być odrzucone.
16:01
And finally I learned that thou shall pick and choose.
300
945000
4000
W końcu nauczyłem się, że "Zaprawdę wybierz to co ci pasuje".
16:05
And this one I learned because
301
949000
2000
I nauczyłem się tego ponieważ
16:07
I tried to follow everything in the Bible.
302
951000
2000
próbowałem stosować się do wszystkiego co znajduje się w Biblii
16:09
And I failed miserably.
303
953000
2000
i skończyłem marnie,
16:11
Because you can't.
304
955000
2000
ponieważ się nie da.
16:13
You have to pick and choose. And anyone who follows the Bible
305
957000
3000
Musisz wybrać to co ci pasuje i każdy kto żyje zgodnie z Biblią
16:16
is going to be picking and choosing.
306
960000
2000
będzie wybierał to co mu akurat pasuje.
16:18
The key is to pick and choose the right parts.
307
962000
5000
Najważniejsze jest jednak to aby wybrać te właściwie fragmenty.
16:23
There's the phrase called cafeteria religion,
308
967000
4000
Istnieje takie wyrażenie jak "religijna kafeteria"
16:27
and the fundamentalists will use it in a denigrating way,
309
971000
4000
i fundamentaliści używają tego w pewien negatywny sposób,
16:31
and they'll say, "Oh, it's just cafeteria religion.
310
975000
2000
Powiedzą: "To jest religijna kafeteria.
16:33
You're just picking and choosing."
311
977000
1000
Wybierasz to co ci akurat pasuje".
16:34
But my argument is, "What's wrong with cafeterias?"
312
978000
4000
Lecz mój argument to: "Co jest takiego złego w kafeterii?"
16:38
I've had some great meals at cafeterias.
313
982000
2000
W kafeteriach jadłem naprawdę świetne posiłki.
16:40
I've also had some meals that make me want to dry heave.
314
984000
4000
Lecz jadłem również posiłki, które przyprawiały mnie o mdłości.
16:44
So, it's about choosing the parts of the Bible about compassion,
315
988000
3000
Tak więc, sprowadza się to do tego, że wybieramy fragmenty Biblii mówiące o współczuciu,
16:48
about tolerance, about loving your neighbor,
316
992000
2000
o tolerancji i miłowaniu bliźniego.
16:51
as opposed to the parts about homosexuality is a sin,
317
995000
5000
W przeciwieństwie do fragmentów, które mówią, że homoseksualizm jest grzechem.
16:56
or intolerance, or violence,
318
1000000
2000
O nietolerancji lub przemocy,
16:58
which are very much in the Bible as well.
319
1002000
2000
której jest również bardzo dużo w Biblii.
17:00
So if we are to find any meaning in this book,
320
1004000
4000
Tak wiec, jeśli chcemy znaleźć jakiś sens w tej księdze,
17:04
then we have to really engage it, and wrestle with it.
321
1008000
4000
musimy naprawdę się w to zaangażować i zmagać się z nią.
17:08
And I thought I'd end with just a couple more.
322
1012000
3000
I myślę, że zakończę pokazując kilka zdjęć.
17:11
There's me reading the Bible.
323
1015000
2000
Tutaj czytam Biblię.
17:13
That's how I hailed taxicabs.
324
1017000
2000
W taki sposób wołałem na taksówki.
17:15
(Laughter)
325
1019000
3000
(Śmiech)
17:18
Seriously, and it worked. And yes,
326
1022000
2000
Naprawdę I działało.
17:20
that was actually a rented sheep,
327
1024000
3000
W rzeczywistości była to wynajęta owca.
17:23
so I had to return that in the morning, but it served well for a day.
328
1027000
4000
Musiałem ją zwrócić nad ranem, ale służyła mi wiernie przez jeden dzień.
17:28
So, anyway, thank you so much for letting me speak.
329
1032000
3000
Tak czy owak, dziękuję bardzo że mogłem do was przemawiać.
ABOUT THE SPEAKER
AJ Jacobs - AuthorImmersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor.
Why you should listen
AJ Jacobs' writings stand at the intersection of philosophy, Gonzo journalism and performance art. Stubbornly curious and slyly perceptive, he takes immersive learning to its irrational and profoundly amusing extreme -- extracting wisdom and meaning after long stints as a self-styled guinea pig. For his widely circulated Esquire article "My Outsourced Life," he explored the phenomenon of outsourcing by hiring a team in Bangalore to take care of every part of his life -- from reading his emails to arguing with his wife to reading bedtime stories to his own son. A previous article, "I Think You're Fat," chronicled a brief, cringe-inducing attempt to live his life in Radical Honesty, telling all the truth, all the time.
Jacobs is author of The Know-It-All, which documents the year he spent reading the Encyclopedia Britannica from A to Z, uncovering both funny and surprising factoids but also poignant insight into history and human nature. In 2007 he released The Year of Living Biblically, in which he attempted to follow every single rule in the Bible as literally as possible for an entire year. His recent book The Guinea Pig Diaries: My Life as an Experiment is a collection of numerous personal experiments. including living according to George Washington's rules of conduct, outsourcing every single task to India, and posing as a woman on an online dating site.
AJ Jacobs | Speaker | TED.com