ABOUT THE SPEAKER
Carolyn Bertozzi - Chemical biologist
Professor Carolyn Bertozzi is a chemical biologist who invents technologies and medicines based on disease-causing sugar molecules.

Why you should listen

Professor Carolyn Bertozzi's research interests span the disciplines of chemistry and biology with an emphasis on studies of cell surface sugars important to human health and disease. She was originally trained in organic chemistry and immunology, and today her research group works at the interface of these two disciplines They recently made discoveries that link particular sugars that coat the surfaces of cancer cells with the ability of those disease-causing cells to avoid elimination by the human immune system.  Now her research group is developing medicines that attack cancer cell-surface sugars so as to render the immune system more potent at eliminating disease. Bertozzi also studies other human health problems including tuberculosis infections and rare genetic disorders, using tools from chemistry to power biomedical research.

More profile about the speaker
Carolyn Bertozzi | Speaker | TED.com
TEDxStanford

Carolyn Bertozzi: What the sugar coating on your cells is trying to tell you

Carolyn Bertozzi: Hücrelerinizi kaplayan şeker ne söylemeye çalışıyor

Filmed:
1,527,740 views

Hücreleriniz gizli bir dil konuşan ve bilgiyi depolayan şekerlerle kaplanmıştır. Bize ne anlatmaya çalışırlar? Bunlardan biri kan grubunuz -- ve olanak dahilinde, kanser olup olmadığınız. Biyokimyacı Carolyn Bertozzi, kanserli hücreler üzerindeki şekerlerin bağışıklık sisteminizle nasıl etkileşime girdiğini (ve bazen kandırdığını) araştırıyor. Vücudumuzun kanseri nasıl tespit ettiğini ve en güncel kanser ilaçlarının bağışıklık sisteminizin bu hastalığı yenmesine nasıl yardımcı olduğu hakkında daha fazla bilgi edinin.
- Chemical biologist
Professor Carolyn Bertozzi is a chemical biologist who invents technologies and medicines based on disease-causing sugar molecules. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Bu şeker ve kanser hakkında bir
konuşmadır.
00:12
This is a talk about sugarşeker and cancerkanser.
0
669
2775
Üniversitede iken şeker ile
ilgilenmeye başladım.
00:15
I becameoldu interestedilgili in sugarşeker
when I was in collegekolej.
1
3889
3277
00:19
Not this kindtür of sugarşeker.
2
7190
1852
Bu tipte bir şekerle değil.
00:21
It was the sugarşeker that our biologyBiyoloji
professorsprofesörler taughtöğretilen us about
3
9066
4951
Biyoloji profesörlerimizin
hücrelerinizin kaplaması bağlamında
00:26
in the contextbağlam of the coatingkaplama
of your cellshücreler.
4
14041
4142
bize öğrettiği şekerdi.
00:30
Maybe you didn't know that your cellshücreler
are coatedkaplı with sugarşeker.
5
18733
4110
Belki de hücrelerinizin şekerle
kaplandığını bilmiyordunuz.
00:34
And I didn't know that, eitherya,
6
22867
1575
Üniversitede bu dersleri alana kadar
00:36
untila kadar I tookaldı these coursesdersler in collegekolej,
7
24466
2155
ben de bilmiyordum,
00:38
but back then --
8
26645
1412
fakat o zamana dönersek
00:40
and this was in, let's just
call it the 1980s --
9
28081
3559
ki o zaman 1980'lerdi diyelim--
00:44
people didn't know much about why
our cellshücreler are coatedkaplı with sugarşeker.
10
32560
4254
İnsanlar hücrelerimizin neden
şekerle kaplandığını bilmiyordu bile.
00:48
And when I dugkazdık throughvasitasiyla my notesnotlar,
what I noticedfark I had writtenyazılı down
11
36838
3967
Notlarımı incelediğimde hücrelerimizi
kaplayan şekerin
00:52
is that the sugarşeker coatingkaplama on our cellshücreler
is like the sugarşeker coatingkaplama
12
40829
4545
tıpkı M&M fıstıklarının şeker kaplaması
gibi olduğunu
00:57
on a peanutFıstık M&ampamp;M.
13
45398
1206
not ettiğimi fark ettim.
00:59
And people thought
the sugarşeker coatingkaplama on our cellshücreler
14
47198
3666
İnsanlar hücrelerimizi kaplayan şekerin
01:02
was like a protectivekoruyucu coatingkaplama
15
50888
1830
hücreyi her nasılsa daha da
güçlü ve sert yapan
01:04
that somehowbir şekilde madeyapılmış our cellshücreler
strongergüçlü or toughersert.
16
52742
3251
koruyucu bir kaplama gibi
olduğunu düşünürlerdi.
01:08
But we now know, manyçok decadeson yıllar latersonra,
17
56934
2126
Fakat yıllar geçtikten sonra
öğrendik ki,
01:11
that it's much more complicatedkarmaşık than that,
18
59084
2276
bu kaplama düşünülenden
daha karmaşık
01:13
and that the sugarsşekerler on our cellshücreler
are actuallyaslında very complexkarmaşık.
19
61906
4461
ve hücrelerimizi kaplayan şeker
aslında çok karmaşık.
01:19
And if you could shrinkküçültmek yourselfkendin down
to a little miniatureminyatür airplaneuçak
20
67183
5512
Eğer kendinizi minyatür bir uçak
olana kadar küçültüp
01:24
and flyuçmak right alonguzun bir
the surfaceyüzey of your cellshücreler,
21
72719
3782
hücrelerinizin yüzeyi boyunca
uçabilseydiniz,
01:28
it mightbelki look something like this --
22
76525
2366
buna benzer bir şey --
01:30
with geographicalcoğrafi featuresÖzellikler.
23
78915
2201
coğrafi yapılar görebilirsiniz.
01:33
And now, the complexkarmaşık sugarsşekerler
are these treesağaçlar and bushesçalılık --
24
81140
4030
Kompleks şekerler rüzgârda sallanan,
01:37
weepingağlayan willowsWillows that are
swayingsallanan in the windrüzgar
25
85194
2532
dalgalarla hareket eden
salkım söğüt gibi
01:39
and movinghareketli with the wavesdalgalar.
26
87750
2037
ağaçlar ve çalılar şeklindedir.
01:41
And when I startedbaşladı thinkingdüşünme about
all these complexkarmaşık sugarsşekerler
27
89811
3813
Hücrelerimizin üzerindeki
bu yaprak gibi
01:45
that are like this foliageyeşillik on our cellshücreler,
28
93648
2926
kompleks şekerler hakkında
düşünmeye başladığımda,
01:48
it becameoldu one of the mostçoğu interestingilginç
problemssorunlar that I encounteredkarşılaşılan
29
96598
3117
bir biyolog ve kimyager olarak
karşılaştığım en ilginç
problemlerden biri hâline geldi.
01:51
as a biologistbiyolog and alsoAyrıca as a chemistkimyager.
30
99739
3004
01:55
And so now we tendeğiliminde
to think about the sugarsşekerler
31
103657
2935
Ve şu anda şekerler hakkında
01:58
that are populatingdoldurma
the surfaceyüzey of our cellshücreler
32
106616
3268
hücrelerimizin yüzeyine
bir lisan gibi yerleştiğini
02:01
as a languagedil.
33
109908
1795
düşünme eğilimindeyiz.
02:04
They have a lot of informationbilgi
storeddepolanan in theironların complexkarmaşık structuresyapıları.
34
112342
3881
Kompleks yapılarının içerisinde
çok fazla miktarda bilgi depoluyorlar.
02:09
But what are they tryingçalışıyor to tell us?
35
117142
2569
Fakat bize anlatmaya çalıştıkları şey ne?
02:12
I can tell you that we do know
some informationbilgi
36
120548
3315
Bu şekerlerden elde edilen ve hâlihazırda
sağlık dünyasında inanılmaz derecede
02:15
that comesgeliyor from these sugarsşekerler,
37
123887
1605
02:17
and it's turneddönük out alreadyzaten
to be incrediblyinanılmaz importantönemli
38
125516
2935
önemli hâle gelen bazı bilgileri
sizlerle paylaşabilirim.
02:20
in the worldDünya of medicinetıp.
39
128475
1820
02:22
For exampleörnek, one thing
your sugarsşekerler are tellingsöylüyorum us
40
130777
3661
Örnek olarak, şekerinizin söylediği
şeylerden biri
02:26
is your bloodkan typetip.
41
134462
1457
kan grubunuzdur.
02:29
So your bloodkan cellshücreler, your redkırmızı bloodkan
cellshücreler, are coatedkaplı with sugarsşekerler,
42
137041
4154
Kan hücreleriniz, kırmızı kan
hücreleriniz şekerle kaplanmıştır
02:33
and the chemicalkimyasal structuresyapıları of those
sugarsşekerler determinebelirlemek your bloodkan typetip.
43
141219
4677
ve bu şekerlerin kimyasal yapısı sizin
kan grubunuzu belirler.
02:37
So for exampleörnek, I know
that I am bloodkan typetip O.
44
145920
3923
Örnek olarak kan grubumun "0"
olduğunu biliyorum.
02:41
How manyçok people are alsoAyrıca bloodkan typetip O?
45
149867
3111
Kaç kişinin kan grubu benim gibi "0"?
02:45
Put your handseller up.
46
153002
1158
Elinizi kaldırınız.
02:46
It's a prettygüzel commonortak one,
47
154184
1193
Çok yaygın bir gruptur,
02:47
so when so fewaz handseller go up,
eitherya you're not payingödeme yapan attentionDikkat
48
155401
2935
az el kalkıyorsa, ya siz
dikkat etmemişsinizdir
veya kan grubunuzu bilmiyorsunuzdur.
Bunlarını her ikisi de kötü.
02:50
or you don't know your bloodkan typetip,
and bothher ikisi de of those are badkötü.
49
158360
2890
(Gülüşmeler)
02:53
(LaughterKahkaha)
50
161274
1015
Benimle aynı kan grubunda
olduğunu söyleyenler,
02:54
But for those of you who sharepay
the bloodkan typetip O with me,
51
162313
2663
yani bizim kan hücrelerimizin yüzeyinde
02:57
what this meansanlamına geliyor is that we have
this chemicalkimyasal structureyapı
52
165000
2715
02:59
on the surfaceyüzey of our bloodkan cellshücreler:
53
167739
2038
şu şekilde bir kimyasal yapıya sahibiz:
03:02
threeüç simplebasit sugarsşekerler linkedbağlantılı togetherbirlikte
to make a more complexkarmaşık sugarşeker.
54
170296
3723
Bileşik bir şeker elde etmek için
üç basit şeker birbiri ile bağlanır.
03:06
And that, by definitiontanım, is bloodkan typetip O.
55
174043
2268
Ve tanım gereği bu, 0 kan grubudur.
03:09
Now, how manyçok people are bloodkan typetip A?
56
177366
2130
Şimdi, kaç kişinin kan grubu A?
03:12
Right here.
57
180574
1169
Tam burada.
03:13
That meansanlamına geliyor you have
an enzymeenzim in your cellshücreler
58
181767
2961
Bunun anlamı sizler hücrelerinizde
bir enzime sahipsiniz
03:16
that addsekler one more buildingbina blockblok,
59
184752
2416
ve bu, fazladan bir yapı taşı olan
03:19
that redkırmızı sugarşeker,
60
187192
1375
kırmızı şekeri daha da bileşik bir yapı
03:20
to buildinşa etmek a more complexkarmaşık structureyapı.
61
188591
1824
inşa etmek için ekler.
03:23
And how manyçok people are bloodkan typetip B?
62
191116
2390
Kaç kişinin kan grubu B?
Oldukça az.
03:26
QuiteOldukça a fewaz.
63
194298
1165
A gruplu insanlardan çok az
farklı bir enzime sahipsiniz,
03:27
You have a slightlyhafifçe differentfarklı enzymeenzim
than the A people,
64
195487
2728
03:30
so you buildinşa etmek a slightlyhafifçe
differentfarklı structureyapı,
65
198239
2116
bu yüzden biraz farklı bir yapınız var
03:32
and those of you that are ABAB
66
200379
2113
ve siz AB grubu olanlar
03:34
have the enzymeenzim from your motheranne,
the other enzymeenzim from your fatherbaba,
67
202516
3192
annenizden ve babanızdan
enzimler alıp
03:37
and now you make bothher ikisi de of these structuresyapıları
in roughlykabaca equaleşit proportionsOranlar.
68
205732
3775
kabaca eşit oranlarda bu yapıların
her ikisini oluşturuyorsunuz.
03:41
And when this was figuredanladım out,
69
209531
2404
Bu ilk çözüldüğünde,
03:43
whichhangi is now back in the previousönceki centuryyüzyıl,
70
211959
2738
ki geçtiğimiz yüzyıl içerisindeydi,
03:46
this enabledetkin one of the mostçoğu importantönemli
medicaltıbbi proceduresyordamlar in the worldDünya,
71
214721
3517
dünyada çok önemli tıbbi
prosedürlerden biri olan
03:50
whichhangi, of coursekurs,
is the bloodkan transfusionKan nakli.
72
218262
2378
kan naklini ortaya çıkardı.
03:52
And by knowingbilme what your bloodkan typetip is,
73
220664
1896
Eğer kan grubunuzu biliyorsak,
03:54
we can make sure,
if you ever need a transfusionKan nakli,
74
222584
2592
nakle ihtiyacınız olduğu anda
03:57
that your donordonör has the sameaynı bloodkan typetip,
75
225200
2521
donörünüzle kan grubunuz aynı ise
03:59
so that your bodyvücut
doesn't see foreignyabancı sugarsşekerler,
76
227745
3321
vücudunuza kesinlikle reddedeceği
ve sevmeyeceği
04:03
whichhangi it wouldn'tolmaz like
and would certainlykesinlikle rejectReddet.
77
231783
2437
yabancı şekerlerin girmeyeceğinden
emin olabiliriz.
04:08
What elsebaşka are the sugarsşekerler on the surfaceyüzey
of your cellshücreler tryingçalışıyor to tell us?
78
236113
4242
Peki hücrelerinizin yüzeyindeki şekerler
bize başka ne söylerler?
04:13
Well, those sugarsşekerler mightbelki be tellingsöylüyorum us
that you have cancerkanser.
79
241112
4693
Bu şekerler kanser hastası
olduğunuzu söyleyebilirler.
04:18
So a fewaz decadeson yıllar agoönce,
80
246708
2252
Birkaç on yıl önce,
tümör dokusunun analizinden koreleasyonlar
ortaya çıkmaya başladı.
04:20
correlationskorelasyonlar beganbaşladı to emergeçıkmak
from the analysisanaliz of tumortümör tissuedoku.
81
248984
5393
04:26
And the typicaltipik scenariosenaryo is a patienthasta
would have a tumortümör detectedtespit,
82
254401
4511
Ve normal bir durumda,
tümör tespit edilmiş tipik bir hastanın
04:30
and the tissuedoku would be removedçıkarıldı
in a biopsyBiyopsi procedureprosedür
83
258936
3828
bir biopsi prosedürüyle dokusu alınır
04:34
and then sentgönderilen down to a pathologypatoloji lablaboratuvar
84
262788
2770
ve patoloji laboratuvarına gönderilir.
04:37
where that tissuedoku would be analyzedanaliz
to look for chemicalkimyasal changesdeğişiklikler
85
265582
4131
Burada doku kimyasal
değişiklikler için analiz edilir,
04:41
that mightbelki informbilgi vermek the oncologistonkolog
about the besten iyi coursekurs of treatmenttedavi.
86
269737
4714
bu sayede en iyi tedavi hakkında
onkolojist bilgilendirilecektir.
04:46
And what was discoveredkeşfedilen
from studiesçalışmalar like that
87
274979
2884
Ve bu tip çalışmalarda
04:49
is that the sugarsşekerler have changeddeğişmiş
88
277887
2864
hücrede sağlıklıdan
hasta olmaya geçişte
04:52
when the cellhücre transformsdönüşümler
from beingolmak healthysağlıklı to beingolmak sickhasta.
89
280775
4997
şekerlerin değiştiği keşfedilmiştir.
04:58
And those correlationskorelasyonlar have come up
again and again and again.
90
286823
4983
Bu koreleasyonlar tekrar ve tekrar
önümüze gelmektedir.
05:04
But a bigbüyük questionsoru in the fieldalan
has been: Why?
91
292497
4466
Bu alandaki büyük soru ise şudur: Neden?
05:08
Why do cancerskanserler have differentfarklı sugarsşekerler?
What's the importanceönem of that?
92
296987
4244
Niçin kanserler farklı şekere sahiptir?
Bunun önemi nedir?
05:13
Why does it happenolmak, and what
can we do about it if it does turndönüş out
93
301255
3361
Niçin olmaktadır ve bunun hastalık
süreciyle ilişkili olduğu anlaşılırsa
05:16
to be relatedilgili to the diseasehastalık processsüreç?
94
304640
3755
bu konuda ne yapabiliriz?
05:21
So, one of the changesdeğişiklikler that we studyders çalışma
95
309783
3211
Çalışmalarımızdaki değişiklerden biri
05:25
is an increaseartırmak in the densityyoğunluk
of a particularbelirli sugarşeker
96
313018
5545
sialik asit olarak isimlendirilen
kısmi bir şekerin
05:30
that's calleddenilen sialicsialik acidasit.
97
318587
2329
yoğunluğunun artmasıdır.
05:33
And I think this is going to be
one of the mostçoğu importantönemli sugarsşekerler
98
321617
3924
Bizim zamanımızın en önemli
şekerlerinden biri olacağına
inanıyorum,
05:37
of our timeszamanlar,
99
325565
1158
bu nedenle bu kelimeye aşina olmaları
yönünde herkesi teşvik ediyorum.
05:38
so I would encourageteşvik etmek everybodyherkes
to get familiartanıdık with this wordsözcük.
100
326747
4075
05:43
SialicSialik acidasit is not
the kindtür of sugarşeker that we eatyemek.
101
331502
2965
Sialik asit bizim yediğimiz türde
bir şeker değildir.
05:46
Those are differentfarklı sugarsşekerler.
102
334491
1556
Bunlar farklı şekerlerdir.
05:48
This is a kindtür of sugarşeker
that is actuallyaslında foundbulunan
103
336602
2964
Şekerin bu türü
vücudumuzdaki hücrelerin
05:51
at certainbelli levelsseviyeleri on all
of the cellshücreler in your bodyvücut.
104
339590
3128
tümünün üzerinde belli
seviyelerde bulunur,
aslında hücreleriniz üzerinde oldukça
yaygındır da.
05:54
It's actuallyaslında quiteoldukça commonortak on your cellshücreler.
105
342742
2868
05:58
But for some reasonneden,
106
346393
1311
Fakat bazı nedenlerden dolayı,
06:00
cancerkanser cellshücreler, at leasten az in a successfulbaşarılı,
progressiveilerici diseasehastalık,
107
348451
5488
kanser hücreleri, en azından
başarılı olup hastalığı ilerletenler,
06:05
tendeğiliminde to have more sialicsialik acidasit
108
353963
3109
sağlıklı hücrenin sahip
olduğundan daha fazla
06:09
than a normalnormal, healthysağlıklı cellhücre would have.
109
357096
2347
silaik asit barındırma eğilimindedir.
06:11
And why?
110
359467
1442
Peki niçin?
06:12
What does that mean?
111
360933
1246
Bunu anlamı nedir?
06:15
Well, what we'vebiz ettik learnedbilgili
112
363276
1452
Şunu öğrendik:
06:16
is that it has to do
with your immunebağışık systemsistem.
113
364752
3475
Bu, sizin bağışıklık sisteminizle alakalı.
06:20
So let me tell you a little bitbit
about the importanceönem of your immunebağışık systemsistem
114
368935
3566
Bu nedenle müsaadenizle kanserde
bağışıklık sisteminizin önemi hakkında
size bir şeyler söyleyeyim.
06:24
in cancerkanser.
115
372525
1164
06:25
And this is something that's, I think,
in the newshaber a lot these daysgünler.
116
373713
3518
Sanırım bu tip şeyler bugünlerde
çok gündemde.
06:29
You know, people are startingbaşlangıç
to becomeolmak familiartanıdık with the termterim
117
377255
2906
Bilindiği gibi, insanlar
"Kanser bağışıklık terapisi" terimine
06:32
"cancerkanser immunebağışık therapyterapi."
118
380185
2762
daha da aşina olmaya başladılar.
06:34
And some of you mightbelki even know people
119
382971
1811
Ve bazılarınız çok yeni
kanser tedavi yönteminden
06:36
who are benefitingyararlanan from these very newyeni
waysyolları of treatingtedavi cancerkanser.
120
384806
3907
faydalanan insanlar tanıyor
olabilirsiniz.
Şu anda biliyoruz ki,
bağışıklık hücreleriniz,
06:41
What we now know
is that your immunebağışık cellshücreler,
121
389848
3241
06:45
whichhangi are the whitebeyaz bloodkan cellshücreler
coursingakan throughvasitasiyla your bloodstreamkan dolaşımına,
122
393113
3934
yani kan dolaşımınızda akan
beyaz kan hücreleriniz
06:49
protectkorumak you on a dailygünlük basistemel
from things gonegitmiş badkötü --
123
397071
4656
sizi kötü giden şeylerden
günlük olarak korurlar,
06:53
includingdahil olmak üzere cancerkanser.
124
401751
1341
buna kanser de dâhil.
06:55
And so in this pictureresim,
125
403951
1991
Bu resimdeki,
06:57
those little greenyeşil ballstaşaklar
are your immunebağışık cellshücreler,
126
405966
2721
küçük yeşil toplar sizin
bağışıklık hücrelerinizdir
07:00
and that bigbüyük pinkpembe cellhücre is a cancerkanser cellhücre.
127
408711
2948
ve bu pespembe hücre bir
kanser hücresidir.
07:04
And these immunebağışık cellshücreler go around
and tastedamak zevki all the cellshücreler in your bodyvücut.
128
412250
4765
Bağışıklık hücreleri vücudunuzdaki tüm
hücreleri dolaşır ve onların tadına bakar.
07:09
That's theironların job.
129
417039
1295
Onların işi budur.
07:10
And mostçoğu of the time, the cellshücreler tastedamak zevki OK.
130
418913
2755
Ve çoğu zaman hücrelerin tadı normaldir.
07:13
But oncebir Zamanlar in a while,
a cellhücre mightbelki tastedamak zevki badkötü.
131
421692
2504
Fakat bazen, bir hücrenin
tadı kötü olabilir.
07:16
HopefullyUmut verici bir biçimde, that's the cancerkanser cellhücre,
132
424744
1811
Umulur ki, bu kanser hücresidir
ve bu bağışıklık sistemi hücreleri
kötü tadı tespit eder
07:18
and when those immunebağışık cellshücreler
get the badkötü tastedamak zevki,
133
426579
2383
07:20
they launchbaşlatmak an all-outtopyekün strikegrev
and killöldürmek those cellshücreler.
134
428986
2809
ve topyekûn saldırı ile
bu tip hücreleri öldürürler.
07:24
So we know that.
135
432630
1153
Yani bunu biliyoruz.
07:25
We alsoAyrıca know that if you can
potentiatepotentiate that tastingtatma,
136
433807
4416
Aynı zamanda eğer bu tadımlamanın
gücünü arttırabilirsek,
07:30
if you can encourageteşvik etmek those immunebağışık cellshücreler
to actuallyaslında take a bigbüyük oldeski biteısırmak
137
438247
3828
bu bağışıklık hücrelerinin
bir kanser hücresi üzerinden
büyük bir ısırık almaya
her gün teşvik edebilirseniz,
07:34
out of a cancerkanser cellhücre,
138
442099
1243
07:35
you get a better job protectingkoruyucu
yourselfkendin from cancerkanser everyher day
139
443366
3591
kendini kanserden korunma işini
daha da iyi yaparsın
07:38
and maybe even curingkür a cancerkanser.
140
446981
1732
ve belki kanseri tedavi de edebilirsin.
07:41
And there are now a coupleçift of drugsilaçlar
out there in the marketpazar
141
449509
2846
Bu tedavi şekliyle aynı hareket eden
ve kanser hastalarının tedavisinde
07:44
that are used to treattedavi etmek cancerkanser patientshastalar
142
452379
2071
kullanılan birkaç çeşit ilaç
07:46
that actdavranmak exactlykesinlikle by this processsüreç.
143
454474
2741
şu anda piyasada.
Onlar bağışık sistemimizi etkinleştirir,
07:49
They activateetkinleştirmek the immunebağışık systemsistem
144
457726
1629
07:51
so that the immunebağışık systemsistem
can be more vigorousdinç
145
459379
2747
bu sayede bağışıklık sistemi
bizi kanserde korumak için
07:54
in protectingkoruyucu us from cancerkanser.
146
462150
1752
daha aktif olabilir.
07:55
In factgerçek, one of those drugsilaçlar
147
463926
2043
Aslında, bu ilaçlardan biri
Başkan Jimmy Carter'ın
07:57
mayMayıs ayı well have sparedbağışladı
PresidentBaşkan JimmyJimmy Carter'sCarter'ın life.
148
465993
2990
hayatını uzatmış olabilir.
08:01
Do you rememberhatırlamak, PresidentBaşkan CarterCarter
had malignantMalign melanomaMelanom
149
469516
4480
Başkan Carter'ın beyninde yayılan
kötü huylu kara tümör olduğunu
hatırlıyor musunuz?
08:06
that had metastasizedmetastaz to his brainbeyin,
150
474020
2858
Ve bu teşhis "yaşanacak ayların"
sayılarla ifade edildiği
08:08
and that diagnosisTanı is one
that is usuallygenellikle accompaniedeşlik by numberssayılar
151
476902
3354
08:12
like "monthsay to livecanlı."
152
480280
1845
hastalıklardan biridir.
08:15
But he was treatedişlenmiş with one
of these newyeni immune-stimulatingbağışıklık uyarıcı drugsilaçlar,
153
483093
4395
Fakat kendisi, yeni bağışıklığı uyarıcı
ilaçlardan biri ile tedavi edildi
ve şimdi görünüşe göre tümör küçülüyor,
08:19
and now his melanomaMelanom
appearsbelirir to be in remissionremisyon,
154
487512
3359
ki sadece birkaç yıl önceki
durum düşünüldüğünde
08:22
whichhangi is remarkabledikkat çekici,
155
490895
1641
08:24
consideringdikkate alınarak the situationdurum
only a fewaz yearsyıl agoönce.
156
492560
3441
bu olağanüstü bir şey.
08:28
In factgerçek, it's so remarkabledikkat çekici
157
496025
1820
Aslında, bu yeni bağışıklık iyileştirme
ilaçları hakkında insanların:
08:29
that provocativekışkırtıcı statementsifadeleri like this one:
158
497869
2800
"Kanser bir penisilin anında"
08:32
"CancerKanser is havingsahip olan a penicillinpenisilin momentan,"
people are sayingsöz,
159
500693
3715
gibi provakatif ifadeler kullanması
08:36
with these newyeni immunebağışık therapyterapi drugsilaçlar.
160
504432
1821
çok dikkat çekici.
Demek istediğim, çok uzun süredir
savaştığımız ve çoğunlukla
08:38
I mean, that's an incrediblyinanılmaz boldcesur thing
to say about a diseasehastalık
161
506277
3198
savaşı kaybettiğimiz bu hastalık
08:41
whichhangi we'vebiz ettik been fightingkavga for a long time
162
509499
2649
hakkında söylenen inanılmaz cesur şeyler.
08:44
and mostlyçoğunlukla losingkaybetme the battlesavaş with.
163
512172
2080
Dolayısıyla bu oldukça heyecan verici.
08:46
So this is very excitingheyecan verici.
164
514855
1529
08:48
Now what does this have to do with sugarsşekerler?
165
516907
2412
Şimdi bunun şekerle ne ilgisi var?
Peki, size şu ana kadar
ne öğrendiğimi söyleyeceğim.
08:51
Well, I'll tell you what we'vebiz ettik learnedbilgili.
166
519343
2720
08:54
When an immunebağışık cellhücre snugglesşefkati
up againstkarşısında a cancerkanser cellhücre to take a tastedamak zevki,
167
522944
6336
Bir bağışıklık hücresi tadına bakmak için
kanser hücresine yanaştığında,
09:01
it's looking for signsişaretler of diseasehastalık,
168
529304
2649
hastalık işaretleri arar
09:03
and if it findsbuluntular those signsişaretler,
169
531977
1919
ve eğer bu işaretleri bulursa
hücre etkinleşir ve füze saldırısı
gerçekleştirerek hücreyi öldürür.
09:05
the cellhücre getsalır activatedaktif and it launcheslansmanlar
a missilefüze strikegrev and killsöldürür the cellhücre.
170
533920
4246
09:11
But if that cancerkanser cellhücre has a denseyoğun forestorman
of that sugarşeker, sialicsialik acidasit,
171
539269
5810
Fakat eğer kanser hücreleri sialik asit
gibi bir şeker ormanı içerisinde ise
09:17
well, it startsbaşlar to tastedamak zevki prettygüzel good.
172
545731
2968
tatları oldukça iyi gelmeye başlar.
09:21
And there's a proteinprotein on immunebağışık cellshücreler
that grabskapmak the sialicsialik acidasit,
173
549507
4644
Bağışıklık sistemi üzerinde sialik asidi
yakalayan bir protein vardır
09:26
and if that proteinprotein
getsalır heldbekletilen at that synapseSYNAPSE
174
554175
3801
ve eğer bu protein bağışıklık hücreleri
ile kanser hücresi arasındaki
09:30
betweenarasında the immunebağışık cellhücre
and the cancerkanser cellhücre,
175
558000
2424
sinapsta tutulursa
09:33
it putskoyar that immunebağışık cellhücre to sleepuyku.
176
561171
1985
bağışıklık hücresini uyutur.
09:35
The sialicsialik acidsasitler are tellingsöylüyorum
the immunebağışık cellhücre,
177
563809
3302
Sialik asitler bağışıklık hücrelerine:
"Hey, bu hücre oldukça iyi.
Burada bir şey yok, devam edin.
09:39
"Hey, this cell'shücrenin all right.
Nothing to see here, movehareket alonguzun bir.
178
567135
3201
09:42
Look somewherebir yerde elsebaşka."
179
570360
1494
Başka yerlere bakın." derler.
09:44
So in other wordskelimeler,
180
572741
1222
Diğer bir deyişle,
09:45
as long as our cellshücreler are wearinggiyme
a thickkalın coatceket of sialicsialik acidasit,
181
573987
4744
hücrelerimiz kalın bir sialik asit
kaplaması ile kaplandığı sürece
09:51
they look fabulousharika, right?
182
579399
2018
onlar muhteşem görünürler, değil mi?
09:54
It's amazingşaşırtıcı.
183
582036
1352
İnanılmaz.
09:56
And what if you could stripşerit off that coatceket
184
584524
3154
Eğer bu kaplamayı ayırır
ve şekeri uzaklaştırırsanız
09:59
and take that sugarşeker away?
185
587702
2298
ne olur?
10:02
Well, your immunebağışık systemsistem
186
590024
2999
Bu hâlde, bağışıklık sisteminiz
10:05
mightbelki be ableyapabilmek to see that cancerkanser cellhücre
for what it really is:
187
593047
4201
kanser hücresinin
gerçek yüzünü görebilecektir:
10:09
something that needsihtiyaçlar to be destroyedyerlebir edilmiş.
188
597272
2224
Yani yok edilmesi gereken
bir şey olduğunu.
10:12
And so this is what we're doing in my lablaboratuvar.
189
600875
2311
İşte bunlar laboratuvarımda
yaptığımız şeyler.
10:15
We're developinggelişen newyeni medicinesilaçlar
190
603704
2322
Yeni ilaçlar geliştiriyoruz;
10:18
that are basicallytemel olarak
cell-surfacehücre yüzeyine lawnmowersÇim biçme makineleri --
191
606050
3057
bunlar basitçe hücre yüzeyinin
çim biçme makinalarıdır.
10:21
moleculesmoleküller that go down
to the surfaceyüzey of these cancerkanser cellshücreler
192
609861
3653
Kanserli hücrelerin yüzeylerine inerek
10:25
and just cutkesim off those sialicsialik acidsasitler,
193
613538
2865
onların sialik asitlerini kopartırlar
10:28
so that the immunebağışık systemsistem
can reachulaşmak its fulltam potentialpotansiyel
194
616427
4305
ve bu sayede bağışıklı sistemi
vücumuzdaki kanser hücrelerini
10:32
in eliminatingortadan kaldırarak those cancerkanser
cellshücreler from our bodyvücut.
195
620756
2657
yok etmek için en üst düzeydeki
potensiyellerine ulaşabilirler.
Ve cümlelerimi sonlandırırken,
10:36
So in closingkapanış,
196
624983
2131
size bir şey hatırlatmama izin verin:
10:39
let me just remindhatırlatmak you again:
197
627819
2153
10:41
your cellshücreler are coatedkaplı with sugarsşekerler.
198
629996
2267
Hücreleriniz şeker ile kaplanmıştır.
Şekerler, kapladığı hücrenin
etrafındaki hücrelere, bu hücrenin
10:44
The sugarsşekerler are tellingsöylüyorum cellshücreler
around that cellhücre
199
632972
4695
iyi mi yoksa kötü mü olduğunu söylüyor.
10:49
whetherolup olmadığını the cellhücre is good or badkötü.
200
637691
1920
Ve bu önemli,
10:52
And that's importantönemli,
201
640682
1165
çünkü bağışıklık sisteminizin
iyi hücreleri yalnız bırakması gerekiyor.
10:53
because our immunebağışık systemsistem needsihtiyaçlar
to leaveayrılmak the good cellshücreler aloneyalnız.
202
641871
3056
10:56
OtherwiseAksi takdirde, we'devlenmek have autoimmuneOtoimmün diseaseshastalıklar.
203
644951
2470
Yoksa otoimmün hastalıklara yakalanırız.
11:00
But oncebir Zamanlar in a while,
cancerskanserler get the abilitykabiliyet
204
648315
3148
Fakat bir süre sonra,
kanserler bu yeni şekerleri
ifade etme kabiliyetini edinirler.
11:03
to expressekspres these newyeni sugarsşekerler.
205
651487
1556
11:05
And now that we understandanlama
206
653067
1332
Ve artık bu şekerlerin
bağışıklık sistemini
11:06
how those sugarsşekerler mesmerizeipnotize
the immunebağışık systemsistem,
207
654423
3160
nasıl şaşırttığını bildiğimize göre,
11:09
we can come up with newyeni medicinesilaçlar
to wakeuyanmak up those immunebağışık cellshücreler,
208
657607
4185
bağışıklık sistemimizi uyandırmak
için yeni ilaçlar bulabiliriz.
11:13
tell them, "IgnoreYoksay
the sugarsşekerler, eatyemek the cellhücre
209
661816
3227
Onlara: "Şekerleri önemseme, hücreyi ye,
11:17
and have a deliciouslezzetli snackAperatif, on cancerkanser."
210
665067
2583
kanserin üzerinde kendine
bir ziyafet çek." deriz.
11:20
Thank you.
211
668574
1163
Teşekkürler.
(Alkışlar)
11:22
(ApplauseAlkış)
212
670073
2368
Translated by kutay dimitoka
Reviewed by Ramazan Şen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Carolyn Bertozzi - Chemical biologist
Professor Carolyn Bertozzi is a chemical biologist who invents technologies and medicines based on disease-causing sugar molecules.

Why you should listen

Professor Carolyn Bertozzi's research interests span the disciplines of chemistry and biology with an emphasis on studies of cell surface sugars important to human health and disease. She was originally trained in organic chemistry and immunology, and today her research group works at the interface of these two disciplines They recently made discoveries that link particular sugars that coat the surfaces of cancer cells with the ability of those disease-causing cells to avoid elimination by the human immune system.  Now her research group is developing medicines that attack cancer cell-surface sugars so as to render the immune system more potent at eliminating disease. Bertozzi also studies other human health problems including tuberculosis infections and rare genetic disorders, using tools from chemistry to power biomedical research.

More profile about the speaker
Carolyn Bertozzi | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee