ABOUT THE SPEAKER
Emiliano Salinas - Community activist
Emiliano Salinas, the son of former Mexican president Carlos Salinas de Gortari, is helping communities throughout Mexico organize and peacefully respond to escalating violence.

Why you should listen

Emiliano Salinas is the vice president of Prorsus Capital, an investment fund that promotes ethical and innovative projects in Mexico. He's general coordinator of Movimiento Inlak'ech por la Paz, A.C. (Inlak'ech Peace Movement), a civil initiative, founded by scientist and humanist Keith Raniere, that seeks to restore peace in Mexico by strengthening its society to transform violence with compassion.

More profile about the speaker
Emiliano Salinas | Speaker | TED.com
TEDxSanMigueldeAllende

Emiliano Salinas: A civil response to violence

Emiliano Salinas: Phản ứng của công dân với sự bạo lực

Filmed:
545,472 views

Trong bài diễn thuyết đầy sức cuốn hút này từ TEDxSanMigueldeAllende, mà đã tạo ra sự chao đảo trong cộng đồng Mexico, Emiliano Salinas, con trai của cựu tổng thống Carlos Salinas de Gortafi, đối mặt với tình trạng bạo lực hiện nay tại Mexico -- cũng như là, cách thức mà cộng đồng người Mexico phản ứng lại với nó. Anh đã phác họa phương thức giúp cho cộng đồng chuyển từ sự từ chối và sợ hãi thành một hành động hòa bình dựa trên cộng đồng, kêu gọi những công dân bình thường hãy đứng lên và nắm lấy tương lai của đất nước. Đây là bài nói TEDTalk đầu tiên được truyền tải không phải bằng Tiếng Anh.
- Community activist
Emiliano Salinas, the son of former Mexican president Carlos Salinas de Gortari, is helping communities throughout Mexico organize and peacefully respond to escalating violence. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
My nameTên is EmilianoEmiliano SalinasSalinas
0
700
1500
Xin chào. Tôi là Emiliano Salinas
00:18
and I'm going to talk about the rolevai trò
1
2200
4200
và tôi sẽ nói về vai trò
00:22
we memberscác thành viên of societyxã hội playchơi
2
6400
2100
của các thành viên trong xã hội
00:24
in the violenthung bạo atmospherekhông khí
3
8500
1300
trong môi trường đầy tính bạo lực
00:25
this countryQuốc gia is livingsống in right now.
4
9800
3330
đang hiện diện trên đất nước này.
00:29
I was bornsinh ra in 1976.
5
13140
3060
Tôi sinh năm 1976
00:32
I grewlớn lên up in a traditionaltruyên thông MexicanMexico familygia đình.
6
16200
3400
và lớn lên trong một gia đình đậm truyền thống Mexico.
00:35
As a childđứa trẻ, I had a prettyđẹp normalbình thường life:
7
19600
2000
Khi còn nhỏ, cuộc sống của tôi bình thường như mọi người
00:37
I would go to schooltrường học, playchơi with my friendsbạn bè and cousinsanh chị em họ.
8
21600
4100
Tôi đi học, chơi với bạn bè và các anh chị em.
00:41
But then my fathercha becameđã trở thành PresidentTổng thống of MexicoMexico
9
25700
2300
Nhưng sau đó, cha tôi trở thành Tổng thống của Mexico
00:43
and my life changedđã thay đổi.
10
28000
3500
và cuộc sống của tôi thay đổi.
00:47
What I'm about to say,
11
31500
2300
Những gì tôi đang định nói
00:49
at leastít nhất some of what I'm about to say,
12
33800
1500
hoặc ít nhất là một vài điều trong số đó
00:51
will causenguyên nhân controversytranh cãi.
13
35300
1800
sẽ gây ra sự tranh cãi.
00:53
FirstlyThứ nhất, because I'm the one who'sai going to say it.
14
37100
3100
Một là bởi vì tôi là người đầu tiên nói về chúng
00:56
And secondlythứ nhì, because what I'm going to say is truethật,
15
40200
3000
Hai là chúng đều là sự thật,
00:59
and it will make a lot of people nervouslo lắng
16
43200
2000
và sẽ làm cho nhiều người hoang mang
01:01
because it's something we don't want to hearNghe.
17
45200
2650
bởi vì có những điều mà chúng ta không muốn nghe tới.
01:03
But it's imperativebắt buộc that we listen
18
47850
2050
Nhưng chúng ta buộc phải lắng nghe
01:05
because it's undeniablekhông thể phủ nhận and definitivedứt khoát.
19
49900
2358
bởi vì những điều đó là dứt khoát và không thể phủ nhận.
01:08
It will alsocũng thế make memberscác thành viên of
20
52258
1742
Những điều này cũng sẽ khiến cho một số thành viên
01:09
criminalphạm tội organizationstổ chức nervouslo lắng
21
54000
1935
của các tổ chức tội phạm hoang mang
01:11
for the sametương tự reasonslý do.
22
55935
1765
cũng vì những lí do tương tự.
01:13
I'm going to talk about the rolevai trò
23
57700
3200
Tôi sẽ nói về vai trò
01:16
we memberscác thành viên of societyxã hội playchơi
24
60900
1838
mà các thành viên trong xã hội chúng ta đang đóng
01:18
in this phenomenonhiện tượng,
25
62738
1562
trong hiện tượng này,
01:20
and about fourbốn differentkhác nhau responsephản ứng levelscấp
26
64300
1700
và về bốn cấp độ phản ứng khác nhau của con người
01:21
we citizenscông dân have againstchống lại violencebạo lực.
27
66000
4300
nhằm chống lại bạo lực.
01:26
I know manynhiều will find it difficultkhó khăn to separatetách rời the factthực tế
28
70300
2200
Tôi biết rằng có nhiều người sẽ thấy khó khăn để bỏ qua suy nghĩ
01:28
that I'm CarlosCarlos SalinasSalinas dede Gortari'sCủa Gortari sonCon trai
29
72500
1900
rằng tôi là con trai của Carlos Salinas de Gortari
01:30
from the factthực tế that I'm a citizencông dân
30
74400
1800
Nhưng hãy nhớ rằng, tôi cũng là một công dân
01:32
concernedliên quan about the country'scủa đất nước currenthiện hành situationtình hình.
31
76200
1800
và cũng quan tâm tới thực trạng của đất nước mình.
01:33
Don't worrylo.
32
78000
1200
Vậy nên đừng bận tâm.
01:35
It's not necessarycần thiết for understandinghiểu biết
33
79200
2000
Quý vị không nhất thiết phải hiểu
01:37
the importancetầm quan trọng of what I'm going to say.
34
81200
3500
tầm quan trọng của những thứ mà tôi sắp đề cập.
01:40
I think we have a problemvấn đề in MexicoMexico.
35
84700
1700
Nhưng tôi cho rằng Mexico đang tồn tại một vấn đề.
01:42
We have a biglớn problemvấn đề.
36
86400
1300
Nó thực sự nghiêm trọng.
01:43
I think there's consensussự đồng thuận on this.
37
87700
2000
Tôi cho rằng có một sự nhất trí về việc này
01:45
No one argueslập luận --
38
89700
1000
Không ai phản đối --
01:46
we all agreeđồng ý there's a problemvấn đề.
39
90700
1300
chúng ta đều đồng ý rằng xã hội thực sự đang có một vấn nạn.
01:47
What we don't agreeđồng ý on
40
92000
1500
Điều mà chúng ta không đồng tình với nhau
01:49
is what the problemvấn đề actuallythực ra is.
41
93500
3300
đó là vấn nạn đó thực sự là gì.
01:52
Is it the ZetasZetas? The drugthuốc uống traffickerskẻ buôn bán? The governmentchính quyền?
42
96800
4700
Liệu đó là Zetas, những kẻ buôn lậu ma túy, hay là chính phủ?
01:57
CorruptionTham nhũng? PovertyĐói nghèo? Or is it something elsekhác?
43
101500
4200
Tham nhũng, đói nghèo, hay là một điều gì khác?
02:01
I think nonekhông ai of these is the problemvấn đề.
44
105700
2200
Tôi cho rằng không điều nào trong số trên thực sự là vấn đề
02:03
I don't mean they don't deservexứng đáng attentionchú ý.
45
107900
2300
Tôi không có ý nói rằng chúng không đáng để để ý tới.
02:06
But we won'tsẽ không be ablecó thể to take carequan tâm of any of those things
46
110200
2470
Nhưng chúng ta không đủ khả năng để lo tới bất kì điều gì trong số đó
02:08
if we don't solvegiải quyết the realthực problemvấn đề
47
112670
2130
nếu như trước tiên chúng ta không giải quyết vấn nạn thực sự
02:10
we have in MexicoMexico first.
48
114800
1500
đang hiện diện ở Mexico.
02:12
The realthực problemvấn đề we have is
49
116300
1390
Vấn đề đó là
02:13
mostphần lớn of us MexicansNgười Mexico, we believe we are victimsnạn nhân
50
117690
3210
hầu hết các công dân Mexico chúng ta tin rằng mình là nạn nhân
02:16
of our circumstanceshoàn cảnh.
51
120900
1746
của hoàn cảnh sống hiện nay.
02:18
We are a countryQuốc gia of victimsnạn nhân.
52
122646
2354
Đây là một đất nước của những nạn nhân.
02:20
HistoricallyTrong lịch sử, we'vechúng tôi đã always actedhoạt động as victimsnạn nhân
53
125000
2750
Từ xưa, chúng ta đã luôn hành xử như thể mình là nạn nhân
02:23
of something or somebodycó ai.
54
127750
1770
của ai hay việc gì đó.
02:25
We were victimsnạn nhân of the SpaniardsNgười Tây Ban Nha.
55
129520
2280
Chúng ta từng là nạn nhân của người Tây Ban Nha.
02:27
Then we were victimsnạn nhân of the FrenchTiếng Pháp.
56
131800
2020
Rồi của Pháp.
02:29
Then we were victimsnạn nhân of DonDon PorfirioPorfirio.
57
133820
2444
Rồi của Don Porfirio.
02:32
Then we were victimsnạn nhân of the PRIPRI.
58
136264
2152
Tiếp đó là của PRI.
02:34
Even of SalinasSalinas.
59
138416
1684
Sau nữa là Salinas.
02:36
And of ElEl PejePeje.
60
140100
2121
Và El Peje.
02:38
And now of the ZetasZetas and the traffickerskẻ buôn bán and the criminalstội phạm and the kidnapperskẻ bắt cóc ...
61
142221
2986
Còn ngày nay thì là Zetas, những kẻ buôn người, tội phạm, bắt cóc, ...
02:41
HoldTổ chức on! Wait a minutephút!
62
145207
2480
Gượm đã!
02:43
What if nonekhông ai of these things is the problemvấn đề?
63
147687
3535
Sẽ như thế nào nếu tất cả bọn họ đều không phải là vấn đề thực sự?
02:47
The problemvấn đề is not the things we feel victimsnạn nhân of.
64
151222
3303
Vấn đề đáng nói không phải là ai khiến chúng ta lo sợ
02:50
The problemvấn đề is that we playchơi the rolevai trò of victimsnạn nhân.
65
154525
4200
Mà là chúng ta đang đóng vai là những nạn nhân.
02:54
We need to openmở our eyesmắt and see that we are not victimsnạn nhân.
66
158725
3775
Chúng ta phải tỉnh táo để nhận thức rằng chúng ta không phải là nạn nhân của họ.
02:58
If only we stoppeddừng lại feelingcảm giác like victimsnạn nhân,
67
162500
2200
Chỉ khi chúng ta chấm dứt cảm giác rằng mình là nạn nhân,
03:00
if we stoppeddừng lại actingdiễn xuất as victimsnạn nhân,
68
164700
1300
chỉ khi ta ngừng hành động như những nạn nhân,
03:01
our countryQuốc gia would changethay đổi so much!
69
166000
3222
thì khi đó đất nước chúng ta sẽ thay đổi rất nhiều!
03:05
I'm going to talk about how to go from a societyxã hội
70
169235
3465
Tôi sẽ nói về việc tiến lên như thế nào từ một xã hội
03:08
that actshành vi as a victimnạn nhân of circumstanceshoàn cảnh
71
172700
1699
có xu hướng hành động như là nạn nhân của hoàn cảnh
03:10
to a responsiblechịu trách nhiệm, involvedcó tính liên quan societyxã hội
72
174399
2901
đến một xã hội đầy trách nhiệm, mọi người đều tham gia
03:13
that takes the futureTương lai of its countryQuốc gia in its ownsở hữu handstay.
73
177300
3536
để nắm trong tay tương lai của cả quốc gia.
03:16
I'm going to talk about fourbốn differentkhác nhau levelscấp
74
180836
2464
Giờ tôi sẽ nói về bốn cấp độ khác nhau
03:19
of civildân sự responsephản ứng againstchống lại violencebạo lực,
75
183300
2100
của những phản ứng của công dân nhằm chống lại bạo lực,
03:21
from weakestyếu nhất
76
185400
2300
từ yếu nhất
03:23
to strongestmạnh nhất.
77
187700
2300
đến mạnh mẽ nhất.
03:25
The first levelcấp độ, the weakestyếu nhất levelcấp độ of civildân sự responsephản ứng againstchống lại violencebạo lực,
78
190000
2500
Mức 1, phản ứng nhẹ nhất
03:28
is denialtừ chối and apathythờ ơ.
79
192500
2900
là phủ nhận và lãnh đạm.
03:31
TodayHôm nay, much of MexicanMexico societyxã hội is in denialtừ chối
80
195400
2600
Hiện nay có rất nhiều người Mexico chọn cách phủ nhận
03:33
of the situationtình hình we're going throughxuyên qua.
81
198000
2000
tình cảnh mà chúng ta đang trải qua.
03:36
We want to go on with our dailyhằng ngày life
82
201000
2258
Chúng ta muốn tiếp tục cuộc sống thường nhật
03:39
even thoughTuy nhiên we are not livingsống underDưới normalbình thường circumstanceshoàn cảnh.
83
203258
2542
cho dù không sống trong hoàn cảnh bình thường.
03:41
DailyHàng ngày life in our countryQuốc gia is,
84
205800
2700
Cuộc sống thường nhật ở nước ta,
03:44
to say the leastít nhất,
85
208500
3229
nói đơn giản nhất,
03:47
underDưới extraordinarybất thường, exceptionalđặc biệt circumstanceshoàn cảnh.
86
211729
1964
là đầy những tình cảnh lạ lùng, khác thường.
03:49
It's like someonengười nào who has a seriousnghiêm trọng illnessbệnh
87
213693
3807
Nó giống như việc ai đó ốm rất nặng
03:53
and pretendsgiả vờ it's the flucúm
88
217500
2000
nhưng lại giả vờ rằng chỉ là cảm cúm xoàng
03:55
and it will just go away.
89
219500
1970
và cho rằng nó sẽ tự khỏi.
03:57
We want to pretendgiả vờ that MexicoMexico has the flucúm.
90
221470
3241
Chúng ta muốn giả vờ rằng Mexico đang bị cúm.
04:00
But it doesn't.
91
224711
2102
Nhưng thực tế không phải.
04:02
MexicoMexico has cancerung thư.
92
226813
2217
Mexico có một khối u.
04:04
And if we don't do something about it,
93
229030
2170
Và nếu chúng ta không chữa trị
04:07
the cancerung thư will endkết thúc up killinggiết chết it.
94
231200
3154
sớm muộn nó cũng sẽ giết chết chúng ta.
04:10
We need to movedi chuyển MexicanMexico societyxã hội
95
234354
2446
Chúng ta cần thay đổi xã hội Mexico
04:12
from denialtừ chối and apathythờ ơ
96
236800
2000
từ sự phủ nhận và thờ ơ
04:14
to the nextkế tiếp levelcấp độ of citizencông dân responsephản ứng,
97
238800
2400
đến một mức tiếp theo của sự phản ứng
04:17
which is, effectivelycó hiệu quả, recognitionsự công nhận.
98
241200
3132
đó là sự thừa nhận một cách rõ ràng.
04:20
And that recognitionsự công nhận will sowlợn nái fearnỗi sợ --
99
244332
3834
Và sự thừa nhận đó sẽ gieo rắc nỗi sợ hãi --
04:24
recognizingcông nhận the seriousnesstính nghiêm trọng of the situationtình hình.
100
248166
3159
khi chúng ta nhận ra mức độ nghiêm trọng của hoàn cảnh.
04:27
But, fearnỗi sợ is better than apathythờ ơ
101
251325
3647
Nhưng, sợ hãi còn tốt hơn là thờ ơ
04:30
because fearnỗi sợ makeslàm cho us do something.
102
254972
3314
vì sợ hãi sẽ thôi thúc chúng ta hành động.
04:34
ManyNhiều people in MexicoMexico
103
258286
3243
Rất nhiều người Mexico
04:37
are afraidsợ todayhôm nay.
104
261529
1957
đang sợ hãi.
04:39
We're very afraidsợ.
105
263486
1476
Chúng ta rất sợ.
04:40
And we're actingdiễn xuất out of that fearnỗi sợ.
106
264962
2138
Và thể hiện nỗi sợ đó ra ngoài.
04:43
And let me tell you what the problemvấn đề is
107
267100
1700
Tôi sẽ cho các bạn biết những vấn đề
04:44
with actingdiễn xuất out of fearnỗi sợ --
108
268800
1700
khi bộc lộ sự sợ hãi --
04:46
and this is the secondthứ hai levelcấp độ of civildân sự responsephản ứng:
109
270500
2500
và đây chính là mức độ phản ứng thứ 2:
04:48
fearnỗi sợ.
110
273000
1600
Sợ hãi.
04:50
Let's think about MexicanMexico streetsđường phố:
111
274600
2400
Hãy nghĩ đến đường phố ở Mexico:
04:52
they're unsafekhông an toàn because of violencebạo lực,
112
277000
3500
Chúng không an toàn vì luôn có bạo lực,
04:56
so people stayở lại at home.
113
280500
2500
vì thế mọi người đều ở trong nhà.
04:58
Does that make streetsđường phố more or lessít hơn safean toàn?
114
283000
4200
Điều đó có làm cho đường phố an toàn hơn hay ít đi?
05:03
LessÍt safean toàn!
115
287200
1000
Ít đi!
05:04
So streetsđường phố becometrở nên more desolatehoang vắng and unsafekhông an toàn,
116
288200
1800
Chúng lại càng trở nên vắng vẻ và kém an toàn,
05:05
so we stayở lại home more --
117
290000
1400
do đó chúng ta ở trong nhà nhiều hơn --
05:07
which makeslàm cho streetsđường phố even more desolatehoang vắng and unsafekhông an toàn,
118
291400
2400
và điều đó lại làm cho phố xá heo hút hơn
05:09
and we stayở lại home even more.
119
293800
1500
và chúng ta lại ở nhà nhiều hơn nữa.
05:11
This viciousluẩn quẩn circlevòng tròn endskết thúc up with the wholetoàn thể populationdân số
120
295300
2700
Vòng tròn nguy hiểm ấy kết thúc với toàn bộ dân cư
05:13
stuckbị mắc kẹt insidephía trong theirhọ housesnhà ở, scaredsợ hãi to deathtử vong --
121
298000
2000
mắc kẹt trong nhà mình, sợ tới chết --
05:15
even more afraidsợ than when we were out on the streetsđường phố.
122
300000
2500
thậm chí còn sợ hãi hơn cả khi chúng ta ở ngoài đường.
05:18
We need to confrontđối đầu this fearnỗi sợ.
123
302500
2500
Chúng ta phải đối diện với nỗi sợ đó.
05:20
We need to movedi chuyển MexicanMexico societyxã hội,
124
305000
2400
Chúng ta phải thay đổi xã hội Mexico,
05:23
the memberscác thành viên of societyxã hội who are at this levelcấp độ,
125
307400
2600
chuyển biến những thành viên xã hội đang ở mức độ này
05:25
to the nextkế tiếp levelcấp độ, which is actionhoạt động.
126
310000
2200
đến mức cao hơn, đó là hành động.
05:28
We need to faceđối mặt our fearssợ hãi and take back our streetsđường phố,
127
312200
4000
Chúng ta cần đối mặt với sự sợ hãi và lấy lại những con đường,
05:32
our citiescác thành phố, our neighborhoodskhu phố.
128
316200
2800
những thành phố, những vùng lân cận.
05:34
For manynhiều people, actingdiễn xuất involvesliên quan couragelòng can đảm.
129
319000
6200
Đối với nhiều người, hành động đòi hỏi sự giận dữ.
05:41
We go from fearnỗi sợ to couragelòng can đảm.
130
325200
2000
Chúng ta đi từ sợ hãi tới giận dữ.
05:43
They say, "I can't take it anymorenữa không.
131
327200
2800
Chúng ta nói: "Tôi không thể chịu được nữa.
05:45
Let's do something about it."
132
330000
3000
Hãy làm điều gì đó đi."
05:48
RecentlyGần đây --
133
333000
2000
Mới đây,
05:50
this is a sensitivenhạy cảm figurenhân vật --
134
335000
3000
một thông tin nhạy cảm được công bố
05:53
35 publiccông cộng lynchingslynchings have been recordedghi lại
135
338000
3200
có 35 vụ xử tử được ghi nhận
05:57
so farxa in 2010
136
341200
1600
trong năm 2010
05:58
in MexicoMexico.
137
342800
4200
ở Mexico.
06:02
UsuallyThông thường it's one or two a yearnăm.
138
347000
3400
Thông thường, chỉ có 1 hoặc 2 vụ mỗi năm.
06:06
Now we're experiencingtrải nghiệm one everymỗi weektuần.
139
350400
2600
Nhưng nay thì nó xảy ra hàng tuần.
06:08
This showstrình diễn that societyxã hội is desperatetuyệt vọng
140
353000
3000
Điều đó chứng tỏ rằng xã hội này đang tuyệt vọng
06:11
and it's takinglấy the lawpháp luật into its ownsở hữu handstay.
141
356000
3500
và nó đang thao túng luật pháp về tay mình.
06:15
UnfortunatelyThật không may, violenthung bạo actionhoạt động --
142
359500
2500
Thật không may, những hành động bạo lực đó --
06:17
thoughTuy nhiên actionhoạt động is better than no actionhoạt động --
143
362000
3000
mặc dù là có hành động còn hơn không --
06:20
but takinglấy partphần in it
144
365000
3000
nhưng tham gia vào đó
06:23
only disguisesDisguises violencebạo lực.
145
368000
2500
chỉ giúp ngụy trang cho sự bạo lực.
06:26
If I'm violenthung bạo with you
146
370500
2500
Nếu tôi dùng bạo lực với bạn,
06:28
and you respondtrả lời with violencebạo lực,
147
373000
2000
và bạn cũng đáp trả bằng bạo lực,
06:30
you becometrở nên partphần of the violencebạo lực
148
375000
2000
thì bạn trở thành một phần của sự bạo lực
06:32
and you just disguisengụy trang my violencebạo lực.
149
377000
4000
và bạn chỉ ngụy trang cho hành động bạo lực của tôi thôi.
06:36
So civildân sự actionhoạt động
150
381000
2200
Vì thế, phản ứng của công dân
06:39
is vitalquan trọng,
151
383200
1800
là rất quan trọng,
06:40
but it's alsocũng thế vitalquan trọng to take people
152
385000
2000
nhưng cũng rất cần đưa những người
06:42
who are at the levelcấp độ of couragelòng can đảm
153
387000
2200
đang ở mức độ giận dữ
06:45
and violenthung bạo actionhoạt động
154
389200
1800
và hành động bạo lực
06:46
to the nextkế tiếp levelcấp độ,
155
391000
2000
đến mức độ kế tiếp,
06:48
which is non-violentkhông bạo lực actionhoạt động.
156
393000
1600
đó là hành động phi bạo lực.
06:50
It's pacifichòa bình, coordinatedphối hợp civildân sự actionhoạt động,
157
394600
2900
Đó là những hành động mang tính hòa bình, được cân nhắc
06:53
which doesn't mean passivethụ động actionhoạt động.
158
397500
2000
mà không hề bị động.
06:55
It meanscó nghĩa it's determinedxác định and effectivecó hiệu lực,
159
399500
2800
Nó có nghĩa là quyết đoán và hiệu quả
06:58
but not violenthung bạo.
160
402300
2500
nhưng không bạo lực.
07:00
There are examplesví dụ of this kindloại of actionhoạt động in MexicoMexico.
161
404800
2700
Có một vài ví dụ về kiểu hành động này ở Mexico.
07:03
Two yearsnăm agotrước, in GalenaGalena CityThành phố, ChihuahuaChihuahua,
162
407500
4700
Hai năm trước, ở thành phố Galena, Chihuahua,
07:08
a memberhội viên of the communitycộng đồng was kidnappedbắt cóc,
163
412200
1800
một người đã bị bắt cóc, tên là
07:09
EricEric LeLe BarBarón.
164
414000
1700
Eric Le Barón.
07:11
His brothersanh em, BenjamBenjamín and JuliNămán,
165
415700
1600
Anh em trai của anh ấy, Benjamín and Julián,
07:13
got togethercùng với nhau with the restnghỉ ngơi of the communitycộng đồng
166
417300
2000
đã cùng với mọi người trong cộng đồng
07:15
to think of the besttốt coursekhóa học of actionhoạt động:
167
419300
2400
bàn bạc cách giải quyết hợp lý nhất:
07:17
to paytrả the ransomđòi tiền chuộc,
168
421700
2100
là nộp tiền chuộc,
07:19
to take up armscánh tay and go after the kidnapperskẻ bắt cóc
169
423800
4500
là trang bị vũ khí rồi theo dõi bọn bắt cóc,
07:24
or to askhỏi the governmentchính quyền for help.
170
428300
2300
hay là nhờ sự trợ giúp của chính quyền.
07:26
In the endkết thúc, BenjamBenjamín and JuliNămán decidedquyết định
171
430600
2400
Cuối cùng, Benjamín and Julián quyết định
07:28
the besttốt thing they could do
172
433000
2000
điều tốt nhất họ nên làm là
07:30
was to organizetổ chức the communitycộng đồng and acthành động togethercùng với nhau.
173
435000
2800
tổ chức một tập thể và hành động cùng nhau.
07:33
So what did they do?
174
437800
1700
Họ đã làm gì?
07:35
They mobilizedhuy động the wholetoàn thể communitycộng đồng of LeLe BarBarón
175
439500
2300
Họ đã huy động toàn bộ người trong dòng họ Le Barón
07:37
to go to ChihuahuaChihuahua,
176
441800
2800
cùng đi tới Chihuahua,
07:40
where they organizedtổ chức a sit-inSit-in
177
444600
2400
nơi họ tổ chức một cuộc biểu tình ngồi
07:42
in the centralTrung tâm parkcông viên of the citythành phố.
178
447000
2300
ở công viên trung tâm thành phố.
07:45
They sentgởi a messagethông điệp to the kidnapperskẻ bắt cóc:
179
449300
1900
Họ gửi tới những kẻ bắt cóc một thông điệp:
07:47
"If you want your ransomđòi tiền chuộc come and get it.
180
451200
3000
"Nếu các anh muốn tiền chuộc, hãy tới đây và lấy nó;
07:50
We'llChúng tôi sẽ be waitingđang chờ đợi for you right here."
181
454200
2400
Chúng tôi sẽ đợi ở đây."
07:52
They stayedở lại there.
182
456600
2000
Họ đã ngồi đó.
07:54
SevenBảy daysngày latermột lát sau, EricEric was setbộ freemiễn phí
183
458600
2500
Và 7 ngày sau, Eric được trả tự do
07:57
and was ablecó thể to returntrở về home.
184
461100
2000
và có thể trở về nhà.
07:59
This is an examplethí dụ of what an organizedtổ chức societyxã hội can do,
185
463100
3800
Đây là một ví dụ mà một xã hội có tổ chức có thể làm,
08:02
a societyxã hội that actshành vi.
186
466900
2600
một xã hội hành động.
08:05
Of coursekhóa học, criminalstội phạm can respondtrả lời.
187
469500
2200
Dĩ nhiên là những tên tội phạm có thể trả thù.
08:07
And in this casetrường hợp, they did.
188
471700
2000
Và trong trường hợp này chúng đã làm như vậy.
08:09
On JulyTháng bảy 7ththứ, 2009,
189
473700
3300
Vào ngày 7 tháng 7 năm 2009
08:12
BenjamBenjamín LeLe BarBarón was murderedbị giết.
190
477000
2500
Benjamín Le Barón đã bị ám sát.
08:15
But JuliNămán LeLe BarBarón keepsgiữ workingđang làm việc
191
479500
2700
Nhưng Julián Le Barón vẫn tiếp tục hành động,
08:18
and he has been mobilizinghuy động communitiescộng đồng in ChihuahuaChihuahua
192
482200
2200
anh vẫn tiếp tục huy động
08:20
for over a yearnăm.
193
484400
2600
các gia tộc trong Chihuahua trong hơn một năm.
08:22
And for over a yearnăm he has knownnổi tiếng that a pricegiá bán has been put on his headcái đầu.
194
487000
2700
Và trong suốt hơn một năm đó anh biết cái giá phải trả sẽ đặt lên đầu anh.
08:25
But he keepsgiữ fightingtrận đánh.
195
489700
1800
Nhưng anh ta vẫn tiếp tục đấu tranh.
08:27
He keepsgiữ organizingtổ chức.
196
491500
1500
Anh vẫn tiếp tục tổ chức.
08:28
He keepsgiữ mobilizinghuy động.
197
493000
2000
Anh vẫn tiếp tục huy động.
08:30
These heroicAnh hùng actshành vi are presenthiện tại all over the countryQuốc gia.
198
495000
2600
Những nghĩa cử anh hùng này xuất hiện ở khắp mọi nơi trên đất nước.
08:33
With a thousandnghìn JuliNămánsNS workingđang làm việc togethercùng với nhau,
199
497600
2400
Với một ngàn Julianes cùng hành động với nhau
08:35
MexicoMexico would be a very differentkhác nhau countryQuốc gia.
200
500000
2000
thì Mexico sẽ trở thành một đất nước khác hẳn.
08:37
And they're out there!
201
502000
1500
Và họ có mặt ở ngoài kia!
08:39
They just have to raisenâng cao theirhọ handstay.
202
503500
4500
Họ chỉ cần giơ tay.
08:43
I was bornsinh ra in MexicoMexico, I grewlớn lên up in MexicoMexico
203
508000
6000
Tôi sinh ra ở Mexico, trưởng thành ở Mexico,
08:49
and alongdọc theo the way, I learnedđã học to love MexicoMexico.
204
514000
5000
và theo năm tháng, tôi đã học để yêu Mexico.
08:54
I think anyonebất kỳ ai who has steppedbước lên footchân on this landđất đai --
205
519000
3200
Tôi nghĩ bất kỳ ai khi đặt chân lên mảnh đất này
08:58
not to mentionđề cập đến all MexicanMexico people --
206
522200
2000
-- tôi không nói là tất cả người Mexico --
09:00
will agreeđồng ý that it's not difficultkhó khăn
207
524200
2800
sẽ đồng ý rằng không khó
09:02
to love MexicoMexico.
208
527000
3000
để yêu Mexico.
09:05
I've traveledđi du lịch a lot
209
530000
2500
Tôi đã du lịch nhiều nơi
09:08
and nowherehư không elsekhác have I foundtìm the passionniềm đam mê MexicansNgười Mexico have.
210
532500
5500
và tôi thấy không đâu có thể có được tình yêu nồng nàn giống như của người Mexico.
09:13
That devotioncống hiến we feel
211
538000
2000
Sự hiến dâng mà chúng ta
09:15
for the nationalQuốc gia footballbóng đá teamđội.
212
540000
2000
dành cho đội bóng đá Quốc gia.
09:17
That devotioncống hiến we showchỉ
213
542000
2000
Sự tận tụy hết lòng mà chúng ta đã bộc lộ
09:19
in helpinggiúp victimsnạn nhân of disastersthiên tai,
214
544000
2000
khi cứu giúp những nạn nhân của thảm họa tự nhiên
09:21
suchnhư là as the earthquakeđộng đất in 1985
215
546000
2000
như trong trận động đất năm 1985
09:23
or this year'snăm floodslũ lụt.
216
548000
2500
hay như trong những đợt lũ năm nay.
09:26
The passionniềm đam mê with which we'vechúng tôi đã been singingca hát the nationalQuốc gia anthemanthem
217
550500
5500
Tình cảm nồng nàn mà chúng ta thể hiện khi hát Quốc ca
09:31
sincekể từ we were kidstrẻ em.
218
556000
1500
khi chúng ta vẫn còn là những đứa trẻ.
09:33
When we thought MasiosareMasiosare
219
557500
1500
Khi mà chúng ta nghĩ Masiosare
09:34
was the strangekỳ lạ enemykẻ thù,
220
559000
3000
là một kẻ thù lạ.
09:37
and we sanghát, with a childlikengây thơ hearttim,
221
562000
2500
Và chúng ta đã hát, với một trái tim trẻ thơ,
09:40
"a soldierlính in eachmỗi sonCon trai."
222
564500
5200
"trong mỗi một người con của đất nước là một người lính".
09:45
I think the biggestlớn nhất insultsự xúc phạm,
223
569700
2300
Tôi nghĩ rằng cách nhục mạ lớn nhất,
09:47
the worsttệ nhất way you can offendxúc phạm a MexicanMexico
224
572000
2000
tồi tệ nhất để bạn xúc phạm một người Mexico
09:49
is to insultsự xúc phạm theirhọ mothermẹ.
225
574000
1800
là xúc phạm mẹ của họ.
09:51
A mothermẹ is the mostphần lớn sacredLinh thiêng thing in life.
226
575800
4200
Người mẹ là điều thiêng liêng nhất trong cuộc sống.
09:55
MexicoMexico is our mothermẹ and todayhôm nay she crieskhóc out for her childrenbọn trẻ.
227
580000
3000
Mexico chính là mẹ của chúng ta và bà đang thét gọi những đứa con của bà.
09:58
We are going throughxuyên qua the darkestđen tối nhất momentchốc lát
228
583000
3000
Chúng ta đang đi qua giai đoạn tăm tối nhất
10:01
in our recentgần đây historylịch sử.
229
586000
2000
của lịch sử cận đại.
10:03
Our mothermẹ, MexicoMexico, is beingđang violatedvi phạm before our very eyesmắt.
230
588000
3700
Đất mẹ Mexico của chúng ta đang bị bạo hành ngay chính trước mắt chúng ta.
10:07
What are we going to do?
231
591700
3000
Chúng ta sẽ làm gì?
10:10
MasiosareMasiosare, the strangekỳ lạ enemykẻ thù, is here.
232
594700
2500
Masiosare, kẻ thù xa lạ, đang ở đây.
10:13
Where is the soldierlính in eachmỗi sonCon trai?
233
597200
4800
Những người lính trong mỗi đứa con đang ở đâu rồi?
10:17
MahatmaMahatma GandhiGandhi,
234
602000
2000
Mahatma Gandhi,
10:19
one of the greatestvĩ đại nhất civildân sự fightersmáy bay chiến đấu of all time, said,
235
604000
3800
một trong những nhà đấu tranh dân sự vĩ đại nhất của mọi thời đại, đã nói:
10:23
"Be the changethay đổi you wishmuốn to see in the worldthế giới."
236
607800
4000
"Hãy chính là sự thay đổi mà chúng ta mong muốn nhìn thấy ở thế giới".
10:27
TodayHôm nay in MexicoMexico we're askinghỏi for GandhisGandhis.
237
611800
3200
Hôm nay ở Mexico chúng ta đang đòi hỏi phải có những Gandhi.
10:30
We need GhandisGhandis.
238
615000
2500
Chúng ta đang cần những Gandhi.
10:33
We need menđàn ông and womenđàn bà who love MexicoMexico
239
617500
3000
Chúng ta cần những người đàn ông và phụ nữ yêu Mexico
10:36
and who are willingsẵn lòng to take actionhoạt động.
240
620500
3000
và sẵn sàng hành động.
10:39
This is a call for everymỗi truethật MexicanMexico
241
623500
5000
Đây là lời kêu gọi tới tất cả những người Mexico chân chính
10:44
to jointham gia this initiativesáng kiến.
242
628500
2000
hãy cùng tham gia vai trò tiên phong này.
10:46
This is a call
243
630500
1500
Đây là một lời kêu gọi
10:47
so that everymỗi singleĐộc thân thing we love about MexicoMexico --
244
632000
3000
để cho những thứ đơn giản nhất mà chúng ta yêu quý về Mexico --
10:50
the festivalsLễ hội, the marketsthị trường,
245
635000
2000
những festivals, các phiên chợ,
10:52
the restaurantsnhà hàng, the cantinascantinas,
246
637000
2000
các nhà hàng, các quán rượu nhỏ,
10:54
the tequilaTequila, the mariachismariachis, the serenadesserenades,
247
639000
3000
rượu tequila, mariachis, những khúc nhạc chiều,
10:57
the posadasPosadas, ElEl GritoGrito, the Day of the DeadChết,
248
642000
3800
lễ posadas, El Grito, ngày lễ tưởng nhớ những người đã khuất,
11:01
SanSan MiguelMiguel, the joyvui sướng, the passionniềm đam mê for life,
249
645800
3400
bia San Miguel, niềm vui, niềm đam mê cuộc sống,
11:05
the fightchiến đấu and everything it meanscó nghĩa to be MexicanMexico --
250
649200
4200
những cuộc đấu tranh, và tất cả những gì đặc trưng cho người Mexico --
11:09
doesn't disappearbiến mất from this worldthế giới.
251
653400
4400
không biến mất khỏi thế giới này.
11:13
We're facingđối diện a very powerfulquyền lực opponentphản đối.
252
657800
3200
Chúng ta đang phải đối mặt với một đối thủ đầy sức mạnh.
11:16
But we are manynhiều more.
253
661000
2500
Nhưng chúng ta còn mạnh hơn thế.
11:19
They can take a man'sngười đàn ông life.
254
663500
2500
Chúng có thể cướp đi tính mạng một con người.
11:21
AnyoneBất cứ ai can killgiết chết me,
255
666000
2000
Chúng có thể giết tôi,
11:23
or you, or you.
256
668000
1500
hoặc bạn, hoặc bạn.
11:25
But no one can killgiết chết
257
669500
2500
Nhưng không ai có thể giết được
11:27
the spirittinh thần of truethật MexicansNgười Mexico.
258
672000
2500
tinh thần của những người Mexico chân chính.
11:30
The battlechiến đấu is wonthắng,
259
674500
2000
Chúng ta đã chiến thắng,
11:32
but we still have to fightchiến đấu it.
260
676500
2900
nhưng chúng ta vẫn tiếp tục phải chiến đấu.
11:35
2000 yearsnăm agotrước, the RomanLa Mã poetnhà thơ JuvenalJuvenal
261
679400
5600
2000 năm trước, nhà thơ La Mã Juvenal
11:40
said something that todayhôm nay echoesâm vang
262
685000
3000
đã nói đến một cái gì đó mà ngày hôm nay đang vang lên
11:43
in the hearttim of everymỗi truethật MexicanMexico.
263
688000
3000
trong trái tim của những người Mexico chân chính.
11:46
He said, "CountSố đếm it the greatestvĩ đại nhất sintội lỗi
264
691000
4300
Ông nói: "Tội lỗi lớn nhất
11:51
to preferthích hơn life to honortôn vinh,
265
695300
5700
là coi trọng tính mạng hơn danh dự,
11:56
and for the sakelợi ích of livingsống
266
701000
4000
và chỉ vì tham sống
12:00
to losethua what makeslàm cho life worthgiá trị livingsống."
267
705000
3600
mà đánh mất ý nghĩa thực sự của cuộc sống".
12:04
Thank you.
268
708600
1400
Xin cảm ơn.
12:05
(ApplauseVỗ tay)
269
710000
3000
(Vỗ tay)
Translated by Van Pham
Reviewed by Duc Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Emiliano Salinas - Community activist
Emiliano Salinas, the son of former Mexican president Carlos Salinas de Gortari, is helping communities throughout Mexico organize and peacefully respond to escalating violence.

Why you should listen

Emiliano Salinas is the vice president of Prorsus Capital, an investment fund that promotes ethical and innovative projects in Mexico. He's general coordinator of Movimiento Inlak'ech por la Paz, A.C. (Inlak'ech Peace Movement), a civil initiative, founded by scientist and humanist Keith Raniere, that seeks to restore peace in Mexico by strengthening its society to transform violence with compassion.

More profile about the speaker
Emiliano Salinas | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee