ABOUT THE SPEAKER
Michael Anti - Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet.

Why you should listen

One morning in 2011, Michael Anti woke up to find himself a nonperson: His Facebook profile, with 1,000+ contacts, had been suspended. Anti, whose given name is Zhao Jing, ran up against Facebook's real-name policy--but he points out that for Chinese bloggers and information activists, the pseudonym is an important protection for the free exchange of information.

Facebook itself is blocked in China (along with Twitter and YouTube), but the country boasts some 500 million netizens--including 200 million microbloggers on sites like Sina Weibo, a freewheeling though monitored platform for text and photo updates that offers, perhaps for the first time, a space for public debate in China. It's not a western-style space, Anti clarifies, but for China it is revolutionary: It's the first national public sphere. Microblogs' role became clear in the wake of the high-speed train crash in Wenzhou in 2011, when Weibo became a locus of activism and complaint--and a backchannel that refuted official reports and has continued to play a key role in more recent events.

More profile about the speaker
Michael Anti | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2012

Michael Anti: Behind the Great Firewall of China

མ་ཨི་ཁལ་ཨེན་ཊིཿ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་འཕྲིན་ལྕགས་རིའི་ལྟག་རྒྱབ་ཏུ།

Filmed:
1,648,457 views

མ་ཨི་ཁལ་ཨེན་ཊིཿ་ཁོང་གིས་ལོ་ངོ་༡༢་གྱི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་ནས་ཟིན་བྲིས་སྤེལ་ཡོད། ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱ་སྟངས་འཛིན་གྱི་བདག་དབང་གཞུང་གི་ལག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་། མི་མང་ས་ཡ་མང་པོས་དྲ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་མི་མང་གི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་བསྐྲུན་ཡོད་པ་དང་། དབང་ཚད་སྙོམས་སྒྲིག་གི་འགྱུར་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་བ་ཞིག་འགྲོ་གི་འདུག།
- Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
In the past several days, I heard people talking about China.
0
838
4611
འདས་བའི་ཉིན་ཤས་ཀྱི་རིང་ལ་ངས་མི་མང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་སྐོར་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་གོ་བྱུང་།
00:21
And also, I talked to friends about China and Chinese Internet.
1
5449
3954
མ་ཟད། ངས་གྲོགས་པོ་ཚོར་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱའི་སྐོར་གླེང་མོལ་བྱས་པ་ཡིན།
00:25
Something is very challenging to me.
2
9403
2463
གནད་དོན་གཅིག་ནི་ང་ལ་མཚོན་ན་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་འདུག།
00:27
I want to make my friends understand:
3
11866
3061
དེ་ནི་ངས་ཁོང་ཚོར་རྒྱ་ནག་ནི་རྙོག་འཛིང་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་
00:30
China is complicated.
4
14927
3568
ཧ་གོ་འཇུག་དགོས་པ་དེ་རེད།
00:34
So I always want to tell the story, like,
5
18495
2095
དེར་བརྟེན། ངས་རྟག་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་འདི་འདྲ་ཡིན་པ་དང་།
00:36
one hand it is that, the other hand is that.
6
20590
3456
ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།
00:39
You can't just tell a one sided story.
7
24046
2786
སྒྲུང་ངོས་གཅིག་ཅན་ཁོ་ན་ཞིག་བཤད་ནས་ཡོང་ཐབས་མེད།
00:42
I'll give an example. China is a BRIC country.
8
26832
3181
དཔེར་ན། རྒྱ་ནག་ནི་བྷི་རིས་ཁི་(BRIC)རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་རེད།
00:45
BRIC country means Brazil, Russia, India and China.
9
30013
5410
བྷི་རིས་ཁི་ཡིས་བྷི་ར་ཛིལ་(Brazil)དང་། ཨུ་རུ་སུ།(Russia) རྒྱ་གར།(India)
རྒྱ་ནག(China)་བཅས་མཚོན་གྱི་ཡོད།
00:51
This emerging economy really is helping the revival of the world economy.
10
35423
5826
རྒྱལ་ཁབ་འདི་དག་གི་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་འཛམ་གླིང་
དཔལ་འབྱོར་བསྐྱར་གསོ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་ཡོད།
00:57
But at the same time, on the other hand,
11
41249
3169
འོན་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས
01:00
China is a SICK country,
12
44418
2904
རྒྱ་ནག་ནི་སིག་ཁི་(SICK)རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་རེད།
01:03
the terminology coined by Facebook IPO papers -- file.
13
47322
5956
བརྡ་ཆད་འདི་ངོ་དེབ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གི་ཡིག་ཆའི་ནང་དུ་བཏོན་འདུག
01:09
He said the SICK country means Syria, Iran, China and North Korea.
14
53278
6282
ཁོང་གིས་སིག་ཁི་ཞེས་པ་འདིས་སིས་རི་ཡ་(Syria)དང་། ཨི་རན།(Iran) རྒྱ་ནག།(Chia)
བྱང་ཀོ་རི་ཡ་(North korea)བཅས་མཚོན་གྱི་ཡོད།
01:15
The four countries have no access to Facebook.
15
59560
4680
རྒྱལ་ཁབ་འདི་བཞིའི་ནང་དུ་ངོ་དེབ་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་མེད།
01:20
So basically, China is a SICK BRIC country.
16
64240
4118
དེར་བརྟེན། གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་རྒྱ་ནག་ནི་ཞེན་པ་ལོག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་རེད།
01:24
(Laughter)
17
68358
994
(དགོད་སྒྲ།)
01:25
Another project was built up
18
69352
1895
ལས་འཆར་གཞན་པ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ།
01:27
to watch China and Chinese Internet.
19
71247
2844
རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱར་ལྟ་རྟོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
01:29
And now, today I want to tell you my personal
20
74091
3383
དེ་རིང་ངས་ཁྱེད་ཚོར་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་འཕྲིན་
01:33
observation in the past several years, from that wall.
21
77474
5232
ལྕགས་རིའི་ནང་གི་སྒེར་གྱི་མཐོང་སྣང་དག་བརྗོད་འདོད་བྱུང་།
01:38
So, if you are a fan of the Game of Thrones,
22
82706
3561
གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་སྲིད་སྟེགས་ཀྱི་རྩེད་མོ(Game of Thrones)་ལ་དགའ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ།
01:42
you definitely know how important a big wall is for an old kingdom.
23
86267
4983
རྒྱལ་གཞིས་རྙིང་པ་ཞིག་ལ་རྩིག་གྱང་ནི་ག་ཚོད་གལ་ཆེན་ཡིན་མིན་ཤེས་ངེས་རེད།
01:47
It prevents weird things from the north.
24
91250
4876
དེས་བྱང་གི་གནོད་འཚེ་དག་འགོག་གི་ཡོད།
01:52
Same was true for China.
25
96126
3197
རྒྱ་ནག་གི་གནས་བབ་ཀྱང་དེ་མཚུངས་རེད།
01:55
In the north, there was a great wall, Chang Cheng.
26
99323
3560
བྱང་རྒྱུད་དུ་རྒྱ་ནག་ལྕགས་རི་རིང་པོ་ཡོད།
01:58
It protected China from invaders for 2,000 years.
27
102883
5372
འདིས་ལོ་ངོ་༢༠༠༠ གི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་བཙན་འཛུལ་
བྱེད་པོ་དག་གི་སོ་ཁ་ནས་བསྐྱབས་ཡོད།
02:04
But China also has a great firewall.
28
108255
4063
ད་དུང་། རྒྱ་ནག་ལ་ཆ་འཕྲིན་འགོག་པའི་ལྕགས་རི་ཞིག་ཀྱང་ཡོད།
02:08
That's the biggest digital boundary in the whole world.
29
112318
4329
དེ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཆེ་བའི་ཆ་འཕྲིན་ལྕགས་རི་ཡིན།
02:12
It's not only to defend the Chinese regime from overseas,
30
116647
4325
འདིས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ཕྱི་ཕྱོགས་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་།
02:16
from the universal values, but also to prevent
31
120972
3704
ཡོངས་ཁྱབ་རིན་ཐང་བཀག་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་མིན་པར།
02:20
China's own citizens to access the global free Internet,
32
124676
3675
རྒྱ་ནག་རང་གི་མི་སེར་རྣམས་འཛམ་གླིང་རང་དབང་དྲ་བར་འཛུལ་བཅུག་མེད།
02:24
and even separate themselves into blocks, not united.
33
128351
5288
ཐ་ན་ཁོང་ཚོ་དུམ་བགོ་བྱེད་པ་ལས་ཆིག་སྒྲིལ་བྱེད་འཇུག་གི་མེད།
02:29
So, basically the "Internet" has two Internets.
34
133639
4146
རྩ་བའི་ཆ་ནས་དྲ་རྒྱ་ལ་རིགས་གཉིས་ཡོད་པ་རེད།
02:33
One is the Internet, the other is the Chinanet.
35
137785
3992
དང་པོ་དེ་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་དང་། གཞན་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱ་རེད།
02:37
But if you think the Chinanet is something
36
141777
3792
འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱ་ནི་
02:41
like a deadland, wasteland, I think it's wrong.
37
145569
6522
ནུས་མེད་བེམ་རོ་ཞིག་རེད་སྙམ་ན་ནོར་འཁྲུལ་རེད།
02:47
But we also use a very simple metaphor, the cat and the mouse game,
38
152091
5737
ང་ཚོས་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙི་ཡི་མཚུངས་བསྡུར་ཐབས་ལམ་སླ་བོ་ཞིག་གིས་
02:53
to describe in the past 15 years
39
157828
3023
འདས་བའི་ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔའི་རིང་གི་
02:56
the continuing fight between Chinese
40
160851
3400
རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་དེ།
03:00
censorship, government censorship, the cat,
41
164251
3280
ཞི་མི་མཚོན་པའི་ཞིབ་བཤེར་དང་།
03:03
and the Chinese Internet users. That means us, the mouse.
42
167531
6152
ཙི་ཙི་མཚོན་པའི་དྲ་དམངས་དབར་གྱི་རྩོད་པ་འགྲེལ་གྱི་་ཡོད།
03:09
But sometimes this kind of a metaphor is too simple.
43
173683
4193
འོན་ཀྱང་། མཚམས་རེར་འདི་ལྟ་བུའི་མཚུངས་བསྡུར་ཏེ་ཆེས་སྤྱིར་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པས།
03:13
So today I want to upgrade it to 2.0 version.
44
177876
5435
དེ་རིང་ངས་འདིར་རིམ་པ་གཉིས་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འགྲེལ་གྱི་ཡིན།
03:19
In China, we have 500 million Internet users.
45
183311
3762
རྒྱ་ནག་ཏུ་དྲ་དམངས་ས་ཡ་༥༠༠་ཡོད།
03:22
That's the biggest population of Netizens, Internet users, in the whole world.
46
187073
4855
འཛམ་གླིང་གི་དྲ་རྒྱ་སྤྱོད་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་མང་ཤོས་རེད།
03:27
So even though China's is a totally censored Internet,
47
191928
5511
རྒྱ་ནག་དྲ་རྒྱ་ནི་རྩ་བ་ནས་ཡོངས་སུ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་།
03:33
but still, Chinese Internet society is really booming.
48
197439
3594
རྒྱ་ནག་དྲ་རྒྱའི་སྤྱི་ཚོགས་དངོས་ཡོད་ཐོག་ཁ་ཡར་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོད།
03:36
How to make it? It's simple.
49
201033
2710
ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལས་སླ་བོ་རེད།
03:39
You have Google, we have Baidu.
50
203743
2701
ཁྱེད་ཚོར་གྷོས་གྷིལ་(Google)ཡོད་སར། ང་ཚོར་པེ་ཏོས་(Baidu)ཡོད།
03:42
You have Twitter, we have Weibo.
51
206444
3114
ཁྱེད་ཚོར་ཌིས་ཌིར་(Twitter)ཡོད་སར། ང་ཚོར་ཝེ་པོ་(Weibo)ཡོད།
03:45
You have Facebook, we have Renren.
52
209558
3025
ཁྱེད་ཚོར་ངོ་དེབ་(Facebook)ཡོད་སར། ང་ཚོར་རིན་རིན་(Renren)ཡོད།
03:48
You have YouTube, we have Youku and Tudou.
53
212583
5333
ཁྱེད་ཚོར་ཡོས་ཌོབ་(Youtube)ཡོད་སར། ང་ཚོར་ཡོས་ཁོས་(Youku)དང་ཐོས་ཏོས་(Tudou)ཡོད།
03:53
The Chinese government blocked every
54
217916
4530
རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲ་ལམ་
03:58
single international Web 2.0 service,
55
222446
3711
ཚད་རིམ་ ༢་༠ ཅན་ཆ་ཚང་བཀག་ཡོད་ཀྱང་།
04:02
and we Chinese copycat every one.
56
226157
2816
རེ་རེ་བྱས་ནས་འདྲ་བཟོ་བྱས་ཡོད།
04:04
(Laughter)
57
228973
1393
(དགོད་སྒྲ།)
04:06
So, that's the kind of the thing I call smart censorship.
58
230366
4615
ངས་འདི་ལ་ཐབས་མཁས་བའི་ཞིབ་བཤེར་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད།
04:10
That's not only to censor you.
59
234981
3568
དེས་ཁྱེད་རང་གཅིག་པུར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་མ་རེད།
04:14
Sometimes this Chinese national Internet policy is very simple:
60
238549
4599
རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་སྟངས་འཛིན་སྲིད་ཇུས་འདི་སྟབས་བདེ་མོ་ཞིག་སྟེ།
04:19
Block and clone.
61
243148
2387
བཀག་འགོག་དང་འདྲ་བཟོ་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་རེད།
04:21
On the one hand, he wants to satisfy people's need of a social network,
62
245535
5104
ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་འདོད་ཡོད།
04:26
which is very important; people really love social networking.
63
250639
3280
མི་མང་ཚོ་དངོས་གནས་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བར་དགའ།
04:29
But on the other hand, they want to keep the server
64
253919
2825
འོན་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞནཞིག་ནས་ཁོང་ཚོས་འདོད་མོས་ལྟར་དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་དེ་
04:32
in Beijing so they can access the data any time they want.
65
256744
4530
དུས་ནམ་ཡིན་ཡང་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཆེད་པེ་ཅིང་དུ་ཉར་དགོས་པ་དེ་རེད།
04:37
That's also the reason Google was pulled out from China,
66
261274
4248
གུ་གལ་རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད།
04:41
because they can't accept the fact
67
265522
1809
ཁོང་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་དོ་དམ་
04:43
that Chinese government wants to keep the server.
68
267331
4799
བྱེད་རྒྱུ་དེ་དང་ལེན་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་རེད།
04:48
Sometimes the Arab dictators didn't understand these two hands.
69
272130
5428
ཨ་རབ་ཀྱི་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱ་
སྟངས་འཛིན་གྱི་ཐབས་ལམ་གཉིས་ཆ་རྟོགས་མི་འདུག།
04:53
For example, Mubarak, he shut down the Internet.
70
277558
3753
དཔེར་ན། མོ་བྷ་ར་ཁས་(Mubarak)དྲ་ལམ་བཀག་པ་རེད།
04:57
He wanted to prevent the Netizens [from criticizing] him.
71
281311
3112
ཁོང་གིས་དྲ་དམངས་ཚོས་རང་ཉིད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་འགོག་འདོད་པ་རེད།
05:00
But once Netizens can't go online, they go in the street.
72
284423
5690
ཡིན་ཡང་། དྲ་དམངས་ཚོས་དྲ་རྒྱ་འགྲིམས་མ་ཐུབ་པས་་སྲང་ལམ་དུ་འཛོམས་པ་རེད།
05:06
And now the result is very simple.
73
290113
3280
དེའི་མཇུག་འབྲས་མངོན་གསལ་རེད།
05:09
We all know Mubarak is technically dead.
74
293393
5610
ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་མོ་བྷ་ར་ཁི་དངོས་ཡོད་ལག་ལེན་ཐོག་ནས་
ཤི་བ་རེད།
05:14
But also, Ben Ali, Tunisian president,
75
299003
4512
ད་དུང་ཊ་ནེ་ཤི་ཡ་(Tunisia)ཡི་་སྲིད་འཛིན་བྷན་ཨ་ལས་(Ben Ali)ཀྱིས་
05:19
didn't follow the second rule.
76
303515
1926
དྲ་རྒྱ་སྟངས་འཛིན་གྱི་ཐབས་ལམ་གཉིས་པ་དེ་གཞིར་བཟུང་བྱས་མེད།
05:21
That means keep the server in your hands.
77
305441
3953
དེ་ནི་དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་རང་གི་ལག་ཏུ་ཉར་རྒྱུ་དེ་རེད།
05:25
He allowed Facebook, a U.S.-based service,
78
309394
5845
ཁོང་གིས་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་བའི་ངོ་དེབ་
05:31
to continue to stay on inside of Tunisia.
79
315239
3402
ཊུ་ནེ་ཤེ་ཡའི་(Tunisia)ནང་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཅུག་པ་རེད།
05:34
So he can't prevent it, his own citizens to post
80
318641
3572
དེར་བརྟེན། ཁོང་གིས་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་པར་རྒོལ་བའི་
05:38
critical videos against his corruption.
81
322213
2652
སྐྱོན་འཛུགས་གྱི་བརྙན་ཐུང་དག་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཐུབ་མེད།
05:40
The same thing happend. He was the first
82
324865
4049
གནས་ཚུལ་གཅིག་པ་བྱུང་བ་རེད། ཁོང་ནི་ཨ་རབ་
05:44
to topple during the Arab Spring.
83
328914
3017
དཔྱིད་ཀའི་ཡོ་ལངས་ཁྲོད་མགོ་རྟིང་སློག་པ་དང་པོ་རེད།
05:47
But those two very smart international censorship policies
84
331931
5150
འོན་ཀྱང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲ་རྒྱ་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ཐབས་ལམ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་
05:52
didn't prevent Chinese social media [from] becoming a really public sphere,
85
337081
6337
རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་རྒྱ་དེ་མི་མང་གི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་དང་།
05:59
a pathway of public opinion and the nightmare of Chinese officials.
86
343418
5673
བསམ་འཆར་བརྒྱུད་ལམ། དཔོན་རིགས་ཚོའི་འཇིགས་སྣང་བྱེད་ཡུལ་ཆགས་པ་དེ་འགོག་ཐུབ་མེད།
06:04
Because we have 300 million microbloggers in China.
87
349091
4528
གང་ལགས་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་ཏུ་དྲ་ཐོག་ཟིན་བྲིས་བ་ས་ཡ་༣༠༠་ཙམ་ཡོད།
06:09
It's the entire population of the United States.
88
353619
3832
དེ་ནི་ཨ་རིའི་མི་འབོར་ཁ་གྲངས་དང་གཅིག་པ་རེད།
06:13
So when these 300 million people, microbloggers,
89
357451
3864
ཟིན་བྲིས་བ་ས་ཡ་༣༠༠་དེ་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ར་བ་ནས་
06:17
even they block the tweet in our censored platform.
90
361315
4768
ཟིན་བྲིས་འདེབས་རྒྱུ་བཀག་ཀྱང་།
06:21
But itself -- the Chinanet -- but itself can create
91
366083
3987
རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱས་ལོ་རྒྱུས་ནང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་
06:25
very powerful energy, which has never happened
92
370070
4095
ནུས་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཞིག་
06:30
in the Chinese history.
93
374165
1654
བསྐྲུན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
06:31
2011, in July, two [unclear] trains crashed,
94
375819
4696
༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་༧་པའི་ནང་ལྷོ་རྒྱུད་གྲོང་ཁྱེར་བིན་གྲོས་(Wenzhou)ནང་
06:36
in Wenzhou, a southern city.
95
380515
2256
གནས་ཚུལ་གསལ་ཁ་མེད་པའི་མེ་འཁོར་བརྡབ་སྐྱོན་གཉིས་བྱུང་བ་རེད།
06:38
Right after the train crash,
96
382771
1624
ཆག་སྒོ་དེ་བྱུང་མ་ཐག
06:40
authorities literally wanted to cover up the train, bury the train.
97
384395
5016
དབང་འཛིན་པ་ཚོས་དངོས་ཡོད་ཐོག་དོན་རྐྱེན་ཏེ་སྦས་འདོད་སྐྱེས་བ་རེད།
06:45
So it angered the Chinese Netizens.
98
389411
2216
གནད་དོན་དེས་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་དམངས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བསླངས་ཡོད།
06:47
The first five days after the train crash,
99
391627
3063
ཆག་སྒོ་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཉིན་ལྔའི་ནང་།
06:50
there were 10 million criticisms of the posting
100
394690
4145
དྲ་ཐོག་ཏུ་དོན་རྐྱེན་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་ས་ཡ་༡༠་བྱུང་བ་རེད།
06:54
on social media, which never happened in Chinese history.
101
398835
3753
དེ་འདྲ་རྒྱ་ནག་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་བྱུང་མྱོང་མེད།
06:58
And later this year, the rail minister
102
402588
3328
ད་ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ། མེ་འཁོར་བློན་ཆེན་གོ་གནས་ནས་
07:01
was sacked and sentenced to jail for 10 years.
103
405916
5466
ཕབ་སྟེ་ཁྲིམས་ཆད་བཙོན་འཇུག་ལོ་༡༠་བྱས་སོང་།
07:07
And also, recently, very funny debate between
104
411382
5047
ཉེ་ཆར་པེ་ཅིང་ཁོར་ཡུག་བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་དང་
07:12
the Beijing Environment Ministry
105
416429
3296
པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་གཉིས་ཀྱི་དབར་ལ་
07:15
and the American Embassy in Beijing
106
419725
3368
དགོད་བྲོ་བའི་རྩོད་པ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད།
07:18
because the Ministry blamed
107
423093
2465
གང་ལེགས་ཞེ་ན། བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་གིས་
07:21
the American Embassy for intervening in
108
425558
2145
ཨ་རིས་གཞུང་ཚབ་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་སྲིད་ལ་ཇུས་གཏོགས་ཀྱིས་
07:23
Chinese internal politics by disclosing
109
427703
3429
མཁའ་དབུགས་གནས་བབས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་
07:27
the air quality data of Beijing.
110
431132
2684
ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས།
07:29
So, the up is the Embassy data, the PM 2.5.
111
433816
6888
ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཀྱིས་བཏོན་པའི་ཡིག་ཆ་དེ་འགྲིག་ཡོད།
07:36
He showed 148, they showed it's dangerous for the sensitive group.
112
440704
5944
ཁོང་གིས་མཁའ་དབུགས་ཀྱི་ཚད་༡༤༨་ཡིན་པས་ཚོར་བ་སྐྱེན་པའི་མི་རྣམས་
07:42
So a suggestion, it's not good to go outside.
113
446648
3802
ཕྱི་ལ་མ་སོང་ན་ལེགས་པའི་བསམ་ཚུལ་བཏོན།
07:46
But that is the Ministry's data. He shows 50.
114
450450
5624
བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་གིས་མཁའ་དབུགས་གཙང་བཙོག་གི་ཚད་༥༠་ཡིན་པས།
07:51
He says it's good. It's good to go outside.
115
456074
3352
ཕྱི་ལ་སོང་ན་སྐྱོན་མེད་ཚུལ་བརྗོད།
07:55
But 99 percent of Chinese microbloggers
116
459426
3544
ཡིན་ན་འང་། རྒྱ་ནག་གི་ཟིན་བྲིས་བ་བརྒྱ་ཆ་༩༩
07:58
stand firmly on the Embassy's side.
117
462970
3760
ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་ཡོད།
08:02
I live in Beijing. Every day, I just watch
118
466730
4672
སྐབས་དེར་ང་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད། ངས་རྟག་པར་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་ཡིག་ཆར་བལྟས་ཏེ།
08:07
the American Embassy's data to decide whether I should open my window.
119
471402
8731
སྒེའུ་ཁུང་ཕྱེ་ན་འགྲིག་མིན་གྱི་ཐག་་ཆོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
08:16
Why is Chinese social networking, even within the censorship,
120
480133
4291
ཞིབ་བཤེར་གྱི་རྒྱ་ལས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་དྲ་རྒྱ་ཇི་ལྟར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན།
08:20
so booming? Part of the reason is Chinese languages.
121
484424
4244
རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཆ་ཤས་གཅིག་ནི་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་རེད།
08:24
You know, Twitter and Twitter clones have a kind of
122
488668
3672
ཌིས་ཌིར་དང་ཌིས་ཌིར་འདྲ་བཟོ་བྱས་པ་གཉིས་ཀར་
08:28
a limitation of 140 characters.
123
492340
2465
ཡིག་འབྲུ་༡༤༠་ཙམ་འབྲི་བའི་ཚད་གཞི་ཡོད་པ་རེད།
08:30
But in English it's 20 words or a sentence with a short link.
124
494805
4199
འོན་ཀྱང་། དབྱིན་ཡིག་ནང་དུ་ཚིག་༢༠་འམ་ཡང་ན་འབྲེལ་ཐག་ཐུང་ཐུང་ཞིག་རེད།
08:34
Maybe in Germany, in German language, it may be just "Aha!"
125
499004
3248
ལྗར་མན་གྱི་སྐད་ཡིག་ནང་དུ་ཕལ་ཆེར་(Aha)ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
08:38
(Laughter)
126
502252
2534
(དགོད་སྒྲ།)
08:40
But in Chinese language, it's really about 140 characters,
127
504786
5745
འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ཡིག་ནང་དུ་ཡིག་འབྲུ་༡༤༠་ནི་
08:46
means a paragraph, a story.
128
510531
2676
ཡིག་འབེབ་ཞིག་གམ་སྒྲུང་ཞིག་རེད།
08:49
You can almost have all the journalistic elements there.
129
513207
4238
དེའི་ནང་དུ་གསར་གནས་ཤིག་གི་རྒྱུ་ཆ་ཁག་ཀྱང་ཚང་ཡོད།
08:53
For example, this is Hamlet, of Shakespeare.
130
517445
3687
དཔེར་ན། འདི་ནི་ཤེག་སི་ཧྥིར་གྱི་ཧམ་ལེ་ཐི་རེད།
08:57
It's the same content. One, you can see exactly
131
521132
3791
ནང་དོན་འདི་རྒྱ་ཡིག་གི་ནང་ཏུ་ཌིས་ཌིར་ཐོག་འགོད་ཐེངས་གཅིག་ནི་
09:00
one Chinese tweet is equal to 3.5 English tweets.
132
524923
6513
དབྱིན་ཡིག་གི་འགོད་ཐེངས་གསུམ་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་རེད།
09:07
Chinese is always cheating, right?
133
531436
3257
རྒྱ་མི་ཚོས་དུས་རྟག་ཏུ་བསླུ་ཡི་མི་འདུག་གམ།
09:10
So because of this, the Chinese really regard this
134
534693
3913
དེར་བརྟེན། རྒྱ་མི་ཚོས་ཟིན་བྲིས་སྤེལ་བ་འདི་གསར་ལམ་ཞིག་ལས་
09:14
microblogging as a media, not only a headline to media.
135
538606
5081
གསར་འགྱུར་གྱི་མགོ་བརྗོད་ལྟ་བུ་ཞིག་ངོས་འཛིན་གྱི་མེད།
09:19
And also, the clone, Sina company is
136
543687
3711
མ་ཟད། སེ་ན་(Sina)བཟོ་ཚོང་ཁང་ནི་
09:23
the guy who cloned Twitter.
137
547398
2087
ཌིས་ཌིར་འདྲ་བཟོ་བྱེད་མཁན་རེད།
09:25
It even has its own name, with Weibo.
138
549485
2421
དེར་མིང་ཞིག་བཏགས་པ་ནི་ཝེ་པོ་(Weibo)རེད།
09:27
"Weibo" is the Chinese translation for "microblog".
139
551906
2435
ཝེ་པོ་ཞེས་བ་ནི་ཟིན་ཕྲན་ཞེས་བའི་རྒྱ་འགྱུར་དེ་ཡིན།
09:30
It has its own innovation.
140
554341
1904
དེ་ལ་རང་གི་གསར་གཏོད་ཀྱི་ཆ་ཡོད།
09:32
At the commenting area, [it makes] the Chinese Weibo
141
556245
3633
ཝེ་པོ་སྟེང་གི་མཆན་འདོགས་ས་དེ་ནི་ཌིས་ཌིར་ངོ་མ་དང་མི་འདྲ་བར་
09:35
more like Facebook, rather than the original Twitter.
142
559878
3742
ངོ་དེབ་དང་ཅུང་འདྲ་བོ་ཡོད།
09:39
So these innovations and clones, as the Weibo and microblogging,
143
563620
4424
ཝེ་པོ་(Weibo)དང་ཟིན་ཕྲན་སོགས་ཀྱི་གསར་གཏོད་དང་། འདྲ་བཟོ་འདི་དག
09:43
when it came to China in 2009,
144
568044
2320
༢༠༠༩་ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་དར་ཁྱབ་ཕྱིན་སྐབས།
09:46
it immediately became a media platform itself.
145
570364
4013
གསར་ལམ་གླེང་སྟེགས་ཤིག་ཆགས་པ་རེད།
09:50
It became the media platform of 300 million readers.
146
574377
4201
ཀློག་པ་པོ་ས་ཡ་༣༠༠་ཅན་གྱི་གསར་ལམ་གླེང་སྟེགས་ཤིག་ཆགས་པ་རེད།
09:54
It became the media.
147
578578
1901
གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།
09:56
Anything not mentioned in Weibo,
148
580479
2425
ཝེ་པོ་ནང་དུ་མ་གླེང་བའི་གནད་དོན་ཞིག
09:58
it does not appear to exist for the Chinese public.
149
582904
5284
རྒྱ་ནག་མི་མང་གིས་མི་ཤེས་བའི་ཚད་དུ་སླེབས་ཡོད།
10:04
But also, Chinese social media is
150
588188
2436
ད་དུང་། རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་རྒྱས་
10:06
really changing Chinese mindsets and Chinese life.
151
590624
4395
དངོས་གནས་མི་མང་གི་ལྟ་སྟངས་དང་འཚོ་བ་གཉིས་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་བཅུག་ཡོད།
10:10
For example, they give the voiceless people
152
595019
3489
དཔེར་ན། མངོན་འདོད་གླེང་སའི་བརྒྱུད་ལམ་མེད་པའི་མི་མང་
10:14
a channel to make your voice heard.
153
598508
2753
ཚོར་རང་གི་མངོན་འདོད་གཞན་གྱིས་གོ་ཐུབ་པའི་བརྒྱུད་ལམ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད།
10:17
We had a petition system. It's a remedy outside the judicial system,
154
601261
5443
རྒྱ་ནག་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་ཆའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཞུ་གཏུག་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡོད།
10:22
because the Chinese central government wants to keep a myth:
155
606704
3077
གང་ལེགས་ཞེ་ན། དབུས་གཞུང་གིས་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ཞིག་རྒྱུན་སྐྱོང་འདོད་ཡོད།
10:25
The emperor is good. The old local officials are thugs.
156
609781
4626
གོང་མ་ནི་སྐྱོན་མེད་དང་། ས་གནས་དཔོན་རིགས་ཚོ་ནི་ཇག་ཚོགས་ཤིག་ཡིན་པའི་ལྟ་སྟངས་རེད།
10:30
So that's why the petitioner, the victims, the peasants,
157
614407
3391
དེར་བརྟེན། ཞུ་གཏུག་བྱེད་མཁན་ཏེ་གནོད་ཐེབས་ཞིང་པ་ཚོ་
10:33
want to take the train to Beijing to petition to the central government,
158
617798
3631
མེ་འཁོར་ལ་བསྡད་དེ་པེ་ཅིང་དབུས་གཞུང་དུ་ཞུ་གཏུག་ལ་ཡོང་ཚེ།
10:37
they want the emperor to settle the problem.
159
621429
2795
ཁོང་ཚོས་དཀའ་རྙོག་དེ་གོང་མས་སེལ་བའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
10:40
But when more and more people go to Beijing,
160
624224
2839
ཡིན་ཡང་། པེ་ཅིང་དུ་ཞུ་གཏུག་པ་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ན།
10:42
they also cause the risk of a revolution.
161
627063
3523
གྱེན་ལངས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཡང་ཡོད་པས།
10:46
So they send them back in recent years.
162
630586
2872
དབུས་གཞུང་གིས་ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ས་གནས་སུ་ལོག་བཏང་བ་དང་།
10:49
And even some of them were put into black jails.
163
633458
3567
ཐ་ན་མང་པོ་ཞིག་བཙོན་ཁང་དུ་བཅུགས་འདུག།
10:52
But now we have Weibo, so I call it the Weibo petition.
164
637025
3601
འོན་ཀྱང་། ད་ལྟ་ང་ཚོར་ཝེ་པོ་ཡོད། ངས་དེ་ལ་ཝེ་པོ་ཞུ་གཏུག་ཅེས་ལབ་ཀྱི་ཡོད།
10:56
People just use their cell phones to tweet.
165
640626
2839
མི་མང་གིས་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་ལ་བསྟེན་ནས་དྲ་ཞུགས་བྱེད།
10:59
So your sad stories, by some chance your story
166
643465
3577
སྐབས་རེར་སྟབས་ལེགས་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་གྱི་སྒྲུང་དེར་
11:02
will be picked up by reporters, professors or celebrities.
167
647042
3641
གསར་འགོད་པ་དང་། སློབ་དཔོན། མི་སྣ་གྲགས་ཅན་ཚོས་དོ་སྣང་སྤྲད་སྲིད།
11:06
One of them is Yao Chen,
168
650683
1913
ཡོ་ཁྲིན་ནི་ཁོང་ཚོའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་རེད།
11:08
she is the most popular microblogger in China,
169
652596
3389
ཁོ་མོ་རྒྱ་ནག་གི་ཆེས་སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་ཟིན་བྲིས་པ་ཞིག་རེད།
11:11
who has about 21 million followers.
170
655985
3859
ཁོ་མོའི་ཟིན་བྲིས་བལྟ་ཀློག་བྱེད་མཁན་མི་གྲངས་ས་ཡ་༢༡ ཙམ་ཡོད།
11:15
They're almost like a national TV station.
171
659844
3622
དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་རྒྱལ་ཡོངས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ཞིག་དང་འདྲ།
11:19
If you -- so a sad story will be picked up by her.
172
663466
3336
གལ་ཏེ། རང་གི་དཀའ་ངལ་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་ཁོ་མོས་བདག་རྒྱག་སྲིད།
11:22
So this Weibo social media, even in the censorship,
173
666802
4448
དེར་བརྟེན། ཝེ་པོ་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བ་འདིས་ཞིབ་བཤེར་གྱི་རྒྱ་ལས་ཀྱང་
11:27
still gave the Chinese a real chance for 300 million people
174
671250
5740
རྒྱ་ནག་མི་མང་ས་ཡ་༣༠༠་ཙམ་ལ་མཉམ་དུ་གླེང་མོལ་དང་ཁ་བརྡ་
11:32
every day chatting together, talking together.
175
676990
3324
བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་དཀོན་མོ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད།
11:36
It's like a big TED, right?
176
680314
2906
དེ་ནི་ཌེ་ཌི་(TED)ཆེན་པོ་ཞིག་དང་འདྲ་པོ་རེད།
11:39
But also, it is like the first time a public sphere
177
683220
3848
མ་ཟད། འདི་ནི་རྒྱ་ནག་མི་མང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་
11:42
happened in China.
178
687068
1704
ཐོག་དང་པོར་བྱུང་བ་རེད།
11:44
Chinese people start to learn how to negotiate
179
688772
3215
རྒྱ་ནག་མི་མང་གིས་མི་རྣམས་ལ་གྲོས་མོལ་དང་
11:47
and talk to people.
180
691987
3185
ཁ་བརྡ་གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་མིན་སློབ་ཀྱི་ཡོད།
11:51
But also, the cat, the censorship, is not sleeping.
181
695172
3704
ཡིན་ཡང་། ཞིབ་བཤེར་གྱི་ཞི་མི་གཉིད་ཁུག་མེད།
11:54
It's so hard to post some sensitive words on the Chinese Weibo.
182
698876
4246
རྒྱ་ནག་ཝེ་པོ་དྲ་ཐོག་ཏུ་ཚོར་བ་སྐྱེན་པའི་གནད་དོན་རིགས་བཀོལ་ཐབས་མེད།
11:59
For example, you can't post the name of the president,
183
703122
3207
དཔེར་ན། རྒྱ་ནག་སྲིད་འཛིན་ཧོས་ཅིན་ཐོ་ཡི་མིང་དང་།
12:02
Hu Jintao, and also you can't post the city of Chongqing, the name,
184
706329
5578
ཁྲོང་ཆིན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མིང་འགོད་མི་ཐུབ།
12:07
and until recently, you can't search the surname of top leaders.
185
711907
4734
ཉེ་ཆར་བར་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ཚོས་རུས་མིང་འཚོལ་མི་ཐུབ།
12:12
So, the Chinese are very good at these puns
186
716641
4333
དེར་བརྟེན། རྒྱ་མི་ཚོ་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམས་གྲངས་ཅན་གྱི་ཚིག་དང་།
12:16
and alternative wording and even memes.
187
720974
3672
ཚབ་མཚོན་གྱི་ཚིག ད་དུང་བརྒྱུད་སྤྲོད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སྤྱོད་པར་མཁས།
12:20
They even name themselves -- you know,
188
724646
2245
ཐ་ན་ཁོང་ཚོས་སོ་སོར་མིང་བཏགས་ཏེ་
12:22
use the name of this world-changing
189
726891
2495
འཛམ་གླིང་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བའི་འཐབ་རྩོད་ཅིག
12:25
battle between the grass-mud horse and the river crab.
190
729386
3971
འདམ་རྩའི་རྟ་དང་ཆུ་འབུ་དབར་དུ་བསླངས་ཡོད།
12:29
The grass-mud horse is caoníma,
191
733357
2009
རྩ་འདམ་རྟ་ཞེས་བ་ནི་
12:31
is the phonogram for motherfucker,
192
735366
2954
ཨ་མར་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བ་དང་དོན་འདྲ།
12:34
the Netizens call themselves.
193
738320
6216
ཁོང་ཚོས་སོ་སོར་མིང་དེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད།
12:40
River crab is héxiè, is the phonogram for
194
744536
2617
(hexie)ཆུ་འབུ་ཞེས་བ་ནི།
12:43
harmonization, for censorship.
195
747153
2894
འཆམ་མཐུན་དང་ཞིབ་བཤེར་གྱི་མཚོན་དོན་ཡིན།
12:45
So that's kind of a caoníma versus the héxiè, that's very good.
196
750047
5120
འདི་ལྟ་བུའི་ཚིག་དག་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོད།
12:51
So, when some very political, exciting moments happened,
197
755167
5977
དེར་བརྟེན། ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་རེ་བྱུང་ཚེ་སྤྲོ་བ་འདྲེན་པའི་དུས་སྐབས་ཤིག་འབྱུང་གི་རེད།
12:57
you can see on Weibo, you see a lot of very weird stories happened.
198
761144
5581
ཝེ་པོ་དྲ་ཐོག་ཏུ་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་བའི་སྒྲུང་རྐྱང་རྐྱང་མཐོང་།
13:02
Weird phrases and words, even if you have a PhD
199
766725
4832
ཡ་མ་ཟུང་གི་ཚིག་དང་བརྗོད་པ་དེ་ཚོ་རྒྱ་ཡིག་གི་འབུམ་རམས་པའི་
13:07
of Chinese language, you can't understand them.
200
771557
3467
ཤེས་ཚད་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནའང་འགྲེལ་དཀའ།
13:10
But you can't even expand more, no, because
201
775024
2823
འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་མི་ཐུབ།
13:13
Chinese Sina Weibo, when it was founded
202
777847
2923
གང་ལགས་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་གི་ཝེ་པོ་གསར་འཛུགས་བྱེད་སྐབས་ནི་
13:16
was exactly one month after the official blocking of Twitter.com.
203
780770
5136
གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ཌིས་ཌིར་གཏན་འགོག་བྱས་བའི་ཟླ་གཅིག་ཙམ་གྱི་རྗེས་རེད།
13:21
That means from the very beginning,
204
785906
2096
དེས་ཝེ་པོ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ཝེ་པོ་ནི་ཐོག་དང་པོ་ནས་
13:23
Weibo has already convinced the Chinese government,
205
788002
4192
རྒྱ་གཞུང་ལ་ཉེན་ཁ་འབྱུང་གཞིའི་གླེང་སྟེགས་
13:28
we will not become the stage for
206
792194
2744
ཤིག་མི་ཆགས་པའི་གོ་བསྐོན་བློ་འགུགས་
13:30
any kind of a threat to the regime.
207
794938
2592
བྱས་ཡོད་པ་མཚོན་ཐུབ།
13:33
For example, anything you want to post,
208
797530
2200
དཔེར་ན། མཉམ་འཛོམས་དང་ཐུག་འཕྲད།
13:35
like "get together" or "meet up" or "walk,"
209
799730
2895
སྤྲོ་འཆམ་ལྟ་བུའི་ཚིག་དག་འཁོད་ཚེ།
13:38
it is automatically recorded and data mined
210
802625
4193
རང་བཞིན་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ།
13:42
and reported to a poll for further political analyzing.
211
806818
6528
ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་མིན་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་གཏོང་གི་ཡོད།
13:49
Even if you want to have some gathering,
212
813346
2000
ཁྱེད་ཀྱིས་ཐུག་འཕྲད་དེ་འདྲ་བྱེད་དགོས་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན།
13:51
before you go there, the police are already waiting for you.
213
815346
3680
ཁྱེད་རང་ས་གནས་སུ་མ་འབྱོར་སྔོན་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་སླེབས་ཏེ་སྒུག་བསྡད་ཡོད།
13:54
Why? Because they have the data.
214
819026
1808
ག་རེ་བྱས་ནས། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་ཚོར་ཡིག་ཆ་ཡོད་པས་རྐྱེན་གྱིས་རེད།
13:56
They have everything in their hands.
215
820834
2192
ཁོང་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཆ་ཚང་ཡོད།
13:58
So they can use the 1984 scenario data mining of the dissident.
216
823026
6224
དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོས་༡༩༨༤་ལོའི་ངོ་ལོག་བ་དག་གི་ཡིག་ཆ་གསང་ཞིབ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་བཀོལ་ཐུབ།
14:05
So the crackdown is very serious.
217
829250
3599
དེར་བརྟེན་དྲག་གནོན་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་ཡིན།
14:08
But I want you to notice a very funny thing
218
832849
2541
འོན་ཀྱང་། ངས་ཁྱེད་ཚོར་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་
14:11
during the process of the cat-and-mouse.
219
835390
2888
གནད་དོན་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཤེས་འཇུག་འདོད།
14:14
The cat is the censorship, but Chinese is not only one cat,
220
838278
4225
ཞི་མི་ནི་ཞིབ་བཤེར་མཁན་རེད། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་མི་གཅིག་ལས་མེད་པ་མིན།
14:18
but also has local cats. Central cat and local cats.
221
842503
3628
ད་དུང་དབུས་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཞི་མི་ཡོད།
14:22
(Laughter)
222
846131
1926
(དགོད་སྒྲ།)
14:23
You know, the server is in the [central] cats' hands,
223
848057
3074
དྲ་རྒྱའི་དོ་དམ་གྱི་ཨ་མ་དབུས་ཀྱི་ཞི་མིའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པས་
14:27
so even that -- when the Netizens criticize the local government,
224
851131
4622
དྲ་དམངས་ཚོས་ས་གནས་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ།
14:31
the local government has not any access to the data in Beijing.
225
855753
4638
ས་གནས་གཞུང་ལ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད།
14:36
Without bribing the central cats,
226
860391
1888
དབུས་གཞུང་ལ་ལྐོག་རྔན་མ་སྤྲད་པར་
14:38
he can do nothing, only apologize.
227
862279
3426
ས་གནས་གཞུང་གིས་དགོངས་དག་ཞུ་བ་ལས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ།
14:41
So these three years, in the past three years,
228
865705
2728
དེར་བརྟེན། འདས་བའི་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ།
14:44
social movements about microblogging
229
868433
2646
དྲ་རྒྱར་སྤེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལས་འགུལ་གྱིས་
14:46
really changed local government,
230
871079
2361
ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཐོག་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སོང་།
14:49
became more and more transparent,
231
873440
2256
ཁོང་ཚོས་ལག་ཏུ་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད་པས་
14:51
because they can't access the data.
232
875696
2848
ཅུང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཆགས་བྱུང་།
14:54
The server is in Beijing.
233
878544
3613
དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པ་རེད།
14:58
The story about the train crash,
234
882157
1470
མེ་འཁོར་བརྡབ་སྐྱོན་གྱི་གནད་དོན་ཐད་ནས།
14:59
maybe the question is not about why 10 million
235
883627
3207
ཅིའི་ཕྱིར་ཉིན་ལྔའི་ནང་སྐྱོན་བརྗོད་གྱི་གཏམ་ས་ཡ་༡༠་ཙམ་སྤེལ་བ་དེ་ཁོ་ན་མིན་པར་
15:02
criticisms in five days, but why the Chinese central government
236
886834
4246
ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་
15:06
allowed the five days of freedom of speech online.
237
891080
3224
དྲ་ཐོག་ཏུ་ཉིན་ལྔའི་རིང་ལ་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་སྤྲད་པ་དེ་རེད།
15:10
It's never happened before.
238
894304
1909
དེ་འདྲ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད།
15:12
And so it's very simple, because even the top leaders
239
896213
3451
གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཐ་ན་དཔོན་རིགས་མཐོ་ཁག་དེ་ཚོ་ཡང་
15:15
were fed up with this guy, this independent kingdom.
240
899664
3521
ས་གནས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་ལོག་ཡོད།
15:19
So they want an excuse --
241
903185
1670
དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོར་ཁ་གཡར་ས་ཞིག་དགོས་པ་རེད།
15:20
public opinion is a very good excuse to punish him.
242
904855
3457
མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་ནི་ཁ་གཡར་ས་སྟབས་བདེ་ཤོས་ཏེ་རེད།
15:24
But also, the Bo Xilai case recently, very big news,
243
908312
2970
ད་དུང་། ཉེ་ཆར་བྱུང་བའི་པོ་ཤེས་ལེ་དོན་རྐྱེན་དེ་གསར་འགྱུར་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་རེད།
15:27
he's a princeling.
244
911282
1331
ཁོང་ནི་རྒྱལ་སྲས་རེད།
15:28
But from February to April this year,
245
912613
4119
འོན་ཀྱང་། འདོ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གཉིས་པ་དང་བཞི་བའི་བར་
15:32
Weibo really became a marketplace of rumors.
246
916732
2703
ཝེ་པོ་ནི་དཀྲོག་གཏམ་བཀྲམ་སའི་ཁྲོམ་ས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།
15:35
You can almost joke everything about these princelings,
247
919435
3337
ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱས་སྲས་དེའི་སྐོར་ལ་བསྟན་བཤིག་སློང་བའི་སྐད་ཆ་ག་རེ་བཤད་ཀྱང་ཆོག
15:38
everything! It's almost like you're living in the United States.
248
922772
3400
སྐབས་དེར་ཁྱེད་རང་ཨ་རིར་ཡོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།
15:42
But if you dare to retweet or mention any fake coup
249
926172
4649
འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་པེ་ཅིང་གི་དམག་མིའི་གྱེན་ལངས་སྐོར་གྱི་དཀྲོག་གཏམ་སྤེལ་ན།
15:46
about Beijing, you definitely will be arrested.
250
930821
3943
ཁྱེད་རང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཁོ་ཐག་རེད།
15:50
So this kind of freedom is a targeted and precise window.
251
934764
5923
འདི་ལྟ་བུའི་རང་དབང་ནི་དམིགས་འབེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད།
15:56
So Chinese in China, censorship is normal.
252
940687
3869
རྒྱ་ནག་ཏུ་ཞིབ་བཤེར་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཞིག་རེད།
16:00
Something you find is, freedom is weird.
253
944556
2745
ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་རང་དབང་འདུག་འདོད་པ་དེ་རྒྱུན་ལྡན་མ་རེད།
16:03
Something will happen behind it.
254
947301
1767
དེའི་རྒྱབ་ཏུ་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་གི་རེད།
16:04
Because he was a very popular Leftist leader,
255
949068
3156
གང་ལགས་ཞེ་ན། ཁོང་ནི་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བའི་དཔོན་རིགས་ཤིག་རེད།
16:08
so the central government wanted to purge him,
256
952224
2204
དབུས་གཞུང་གིས་ཁོང་ནི་དེ་སྔོན་ཧ་ཅང་མི་ཡག་པོ་ཞིག་དང་།
16:10
and he was very cute, he convinced all the Chinese people,
257
954428
4082
ད་ལྟ་མི་ངན་གཏེ་བོ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་
16:14
why he is so bad.
258
958510
1830
མི་མང་ལ་ཤེས་འཇུག་འདོད་པ་རེད།
16:16
So Weibo, the 300 million public sphere,
259
960340
3778
དེར་བརྟེན། དྲ་དམངས་ས་ཡ་༣༠༠་ཅན་གྱི་ཝེ་པོ་ནི་
16:20
became a very good, convenient tool for a political fight.
260
964118
4511
ཆབ་སྲིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལག་ཆ་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།
16:24
But this technology is very new,
261
968629
2157
ལག་རྩལ་འདི་གསར་བ་ཡིན་ཀྱང་།
16:26
but technically is very old.
262
970786
1666
ལམ་ལུགས་རྙིང་བ་རེད།
16:28
It was made famous by Chairman Mao, Mao Zedong,
263
972452
2928
ལམ་ལུགས་འདི་མོ་ཙེ་ཏུང་གིས་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་བཟོས་བ་རེད།
16:31
because he mobilized millions of Chinese people
264
975380
2897
གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཁོང་གིས་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོར་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་
16:34
in the Cultural Revolution to destroy every local government.
265
978277
4082
རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ས་གནས་གཞུང་རྩ་མེད་གཏོང་བཅུག་པ་རེད།
16:38
It's very simple, because Chinese central government
266
982359
2870
དེ་སྟབས་བདེ་རེད། གང་ལགས་ཞེ་ན། དབུས་གཞུང་གིས་
16:41
doesn't need to even lead the public opinion.
267
985229
2136
མི་མང་གི་བསམ་འཆར་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་དགོས་ཀྱི་མེད།
16:43
They just give them a target window to not censor people.
268
987365
4531
ཁོང་ཚོས་མི་མང་ལ་དམིགས་འབེན་གྱི་ལམ་ཞིག་བསྟན་པ་ལས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་མེད།
16:47
Not censoring in China has become a political tool.
269
991896
5909
ཞིབ་བཤེར་མི་བྱེད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།
16:53
So that's the update about this game, cat-and-mouse.
270
997805
3970
འདི་ནི་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་རྩེད་མོ་ཡི་གནས་ཚུལ་གསར་ཤོས་ཏེ་ཡིན།
16:57
Social media changed Chinese mindset.
271
1001775
2170
སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བས་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བ་རེད།
16:59
More and more Chinese intend to embrace freedom of speech
272
1003945
3510
སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནི་ཁོང་ཚོའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་
17:03
and human rights as their birthright,
273
1007455
2160
པ་ལས་ཨ་རི་ནས་ནང་འདྲེན་བྱས་བའི་ཆེ་མཐོང་ཞིག་མིན་པའི་
17:05
not some imported American privilege.
274
1009615
3622
བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་མི་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
17:09
But also, it gave the Chinese a national public sphere
275
1013237
3712
ད་དུང་། འདིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཚོར་སྦྱོང་བརྡར་དང་།
17:12
for people to, it's like a training of their citizenship,
276
1016949
4330
མང་གཙོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་གྲ་སྒྲིག་ཐད་ནས་
17:17
preparing for future democracy.
277
1021279
2571
མི་མང་གི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་ཡོད་ཀྱང་།
17:19
But it didn't change the Chinese political system,
278
1023850
2456
དེས་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་མེད་པར།
17:22
and also the Chinese central government utilized this
279
1026306
3245
རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་གཅིག་སྡུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་དོ་དམ་དེ་སྤྱད་ནས་
17:25
centralized server structure to strengthen its power
280
1029551
3936
དབུས་གཞུང་གི་དབང་ཆ་སྲ་བརྟན་གཏོང་ཞིང་།
17:29
to counter the local government and the different factions.
281
1033487
4498
ས་གནས་གཞུང་དང་ཤོག་ཁག་མ་འདྲ་བ་ཚོར་ཁ་གཏད་གཅོག་བྱེད་ཆགས་ཡོད།
17:33
So, what's the future?
282
1037985
2772
དེས་ན། ང་ཚོའི་མ་འོངས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
17:36
After all, we are the mouse.
283
1040757
2184
ཅི་བཤད་ཀྱང་། ང་ཚོ་ནི་ཙི་ཙི་རེད།
17:38
Whatever the future is, we should fight against the [cat].
284
1042941
3800
ང་ཚོའི་མ་འོངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཞི་མིར་འཐབ་རྩོད་བྱེད་དགོས།
17:42
There is not only in China, but also in the United States
285
1046741
3991
རྒྱ་ནག་གཅིག་པུ་མིན་པར་ཨ་རིའི་ནང་དུའང་
17:46
there are some very small, cute but bad cats.
286
1050732
4829
ཞི་མི་ངན་པ་ཆུང་ཆུང་དང་སྙིང་རྗེ་བོ་དེ་འདྲ་འདུག།
17:51
(Laughter)
287
1055561
1644
(དགོད་སྒྲ།)
17:53
SOPA, PIPA, ACTA, TPP and ITU.
288
1057205
6738
སོ་པ།(SOPA) པི་པ།(PIPA) ཨེ་ཁི་ཊ།(ACTA) ཊི་པས་པས་(TPP)དང་། ཨེ་ཊི་ཡོས།(ITU)
17:59
And also, like Facebook and Google, they claim they are friends of the mouse,
289
1063943
5355
ད་དུང་། ངོ་དེབ་དང་གུ་གལ་གཉིས་ཀྱིས་ཙི་ཙི་ཡི་གྲོགས་པོ་ཡིན་མདོག་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་།
18:05
but sometimes we see them dating the cats.
290
1069298
4187
མཚམས་མཚམས་ཞི་མི་དང་མཉམ་དུ་མཐུན་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག།
18:09
So my conclusion is very simple.
291
1073485
3184
དེར་བརྟེན། ངའི་མཇུག་སྡོམ་ནི་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཡིན།
18:12
We Chinese fight for our freedom,
292
1076669
2845
ང་ཚོ་རྒྱ་མི་ཚོས་་རང་དབང་ཆེད་འཐབ་རྩོད་བྱེད།
18:15
you just watch your bad cats.
293
1079514
3595
ཁྱེད་ཚོས་ཞི་མི་ངན་པ་ཚོར་ལྟ་རྟོག་བྱོས།
18:19
Don't let them hook [up] with the Chinese cats.
294
1083109
2903
ཁོང་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞི་མི་ཚོ་དང་མཉམ་སྦྲེལ་བྱེད་མ་འཇུག
18:21
Only in this way, in the future,
295
1086012
2841
འདི་ལྟར། ང་ཚོས་མ་འོངས་པར་
18:24
we will achieve the dreams of the mouse:
296
1088853
3248
ག་དུས་ཡིན་ཡང་། གང་དུ་ཡིན་ཡང་། ཞེད་སྣང་མེད་པར་
18:28
that we can tweet anytime, anywhere, without fear.
297
1092101
3976
དྲ་རྒྱ་ལོངས་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་ཙི་ཙིའི་རྨི་ལམ་དེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་འཇུག་གི་ཡིན།
18:31
(Applause)
298
1096077
7359
(ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ།)
18:39
Thank you.
299
1103436
1685
ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
18:41
(Applause)
300
1105121
4348
(ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ།)
Translated by choegyal kyab
Reviewed by trinley tenzin

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Michael Anti - Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet.

Why you should listen

One morning in 2011, Michael Anti woke up to find himself a nonperson: His Facebook profile, with 1,000+ contacts, had been suspended. Anti, whose given name is Zhao Jing, ran up against Facebook's real-name policy--but he points out that for Chinese bloggers and information activists, the pseudonym is an important protection for the free exchange of information.

Facebook itself is blocked in China (along with Twitter and YouTube), but the country boasts some 500 million netizens--including 200 million microbloggers on sites like Sina Weibo, a freewheeling though monitored platform for text and photo updates that offers, perhaps for the first time, a space for public debate in China. It's not a western-style space, Anti clarifies, but for China it is revolutionary: It's the first national public sphere. Microblogs' role became clear in the wake of the high-speed train crash in Wenzhou in 2011, when Weibo became a locus of activism and complaint--and a backchannel that refuted official reports and has continued to play a key role in more recent events.

More profile about the speaker
Michael Anti | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee