TEDGlobal 2012
Michael Anti: Behind the Great Firewall of China
Michael Anti: Za wielkim, cyfrowym murem Chin
Filmed:
Readability: 4.7
1,648,457 views
Michael Anti (znany też jako Jing Zhao) blogguje z Chin od 12 lat. Pomimo że, jak twierdzi, kontrola serwerów należy do "Pekinu", miliony chińskich bloggerów tworzą właśnie podwaliny pierwszej w historii Chin sfery publicznej, nieoczekiwanie przechylając szale władzy.
Michael Anti - Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet. Full bio
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
In the past several days, I heard people talking about China.
0
838
4611
Ostatnio wiele słyszałem
na temat Chin.
na temat Chin.
00:21
And also, I talked to friends about China and Chinese Internet.
1
5449
3954
Rozmawiałem ze znajomymi
na temat Chin i internetu.
na temat Chin i internetu.
00:25
Something is very challenging to me.
2
9403
2463
Pewna kwestia
wciąż jest wyzwaniem.
wciąż jest wyzwaniem.
00:27
I want to make my friends understand:
3
11866
3061
Chcę, aby znajomi zrozumieli,
00:30
China is complicated.
4
14927
3568
że to skomplikowana kwestia.
00:34
So I always want to tell the story, like,
5
18495
2095
Zawsze mam ochotę powiedzieć,
00:36
one hand it is that, the other hand is that.
6
20590
3456
że z jednej strony jest tak,
a z drugiej tak.
a z drugiej tak.
00:39
You can't just tell a one sided story.
7
24046
2786
Nie można przedstawiać
jednej wersji.
jednej wersji.
00:42
I'll give an example. China is a BRIC country.
8
26832
3181
Podam wam przykład.
Chiny należą do BRIC.
Chiny należą do BRIC.
00:45
BRIC country means Brazil, Russia, India and China.
9
30013
5410
Brazylia, Rosja,
Indie i Chiny.
Indie i Chiny.
00:51
This emerging economy really is helping the revival of the world economy.
10
35423
5826
Te wschodzące gospodarki
ożywiają gospodarkę światową.
ożywiają gospodarkę światową.
00:57
But at the same time, on the other hand,
11
41249
3169
Z drugiej strony,
01:00
China is a SICK country,
12
44418
2904
Chiny należą również do SICK.
01:03
the terminology coined by Facebook IPO papers -- file.
13
47322
5956
To termin ukuty przez Facebook:
01:09
He said the SICK country means Syria, Iran, China and North Korea.
14
53278
6282
Syria, Iran, Chiny i Korea Północna.
01:15
The four countries have no access to Facebook.
15
59560
4680
Są to kraje,
które nie mają dostępu do Facebooka.
które nie mają dostępu do Facebooka.
01:20
So basically, China is a SICK BRIC country.
16
64240
4118
Te opisujące Chiny akronimy
po angielsku tworzą nazwę "chora cegła".
po angielsku tworzą nazwę "chora cegła".
01:24
(Laughter)
17
68358
994
(Śmiech)
01:25
Another project was built up
18
69352
1895
Ostatnio powstał nowy projekt
01:27
to watch China and Chinese Internet.
19
71247
2844
monitoringu Chin i chińskiego internetu.
01:29
And now, today I want to tell you my personal
20
74091
3383
Chcę wam opowiedzieć
o moich osobistych,
o moich osobistych,
01:33
observation in the past several years, from that wall.
21
77474
5232
kilkuletnich obserwacjach zza tego muru.
01:38
So, if you are a fan of the Game of Thrones,
22
82706
3561
Jeśli jesteście fanami "Gry o Tron",
01:42
you definitely know how important a big wall is for an old kingdom.
23
86267
4983
na pewno wiecie jak istotną rolę
pełni mur dla bezpieczeństwa Królestw.
pełni mur dla bezpieczeństwa Królestw.
01:47
It prevents weird things from the north.
24
91250
4876
Chroni on mieszkańców
przed zagrożeniami z Północy.
przed zagrożeniami z Północy.
01:52
Same was true for China.
25
96126
3197
Podobnie było w przypadku Chin.
01:55
In the north, there was a great wall, Chang Cheng.
26
99323
3560
Wielki Mur Chiński, Chang Cheng,
01:58
It protected China from invaders for 2,000 years.
27
102883
5372
przez 2000 lat chronił Chiny
przed najeźdźcami.
przed najeźdźcami.
02:04
But China also has a great firewall.
28
108255
4063
Obecnie kraj ma dodatkowo
ogromna zaporę sieciową.
ogromna zaporę sieciową.
02:08
That's the biggest digital boundary in the whole world.
29
112318
4329
Największe cyfrowe "ogrodzenie"
na całym świecie.
na całym świecie.
02:12
It's not only to defend the Chinese regime from overseas,
30
116647
4325
To nie tylko ochrona chińskiego reżimu
przed wpływami zagranicy,
przed wpływami zagranicy,
02:16
from the universal values, but also to prevent
31
120972
3704
ale również uniemożliwianie Chińczykom
02:20
China's own citizens to access the global free Internet,
32
124676
3675
dojścia do zasobów światowego internetu
02:24
and even separate themselves into blocks, not united.
33
128351
5288
i dzielenia się na grupy.
02:29
So, basically the "Internet" has two Internets.
34
133639
4146
I tak internet zyskał dwa oblicza.
Jedno światowe,
Jedno światowe,
02:33
One is the Internet, the other is the Chinanet.
35
137785
3992
a drugie chińskie - "chinanet".
02:37
But if you think the Chinanet is something
36
141777
3792
Ale jeśli myślicie,
02:41
like a deadland, wasteland, I think it's wrong.
37
145569
6522
że to martwe pustkowie, mylicie się.
02:47
But we also use a very simple metaphor, the cat and the mouse game,
38
152091
5737
Stan rzeczy ostatnich 15 lat,
02:53
to describe in the past 15 years
39
157828
3023
najlepiej oddaje metafora
o zabawie w kotka i myszkę.
o zabawie w kotka i myszkę.
02:56
the continuing fight between Chinese
40
160851
3400
To niekończąca się walka
03:00
censorship, government censorship, the cat,
41
164251
3280
między kotem, cenzurą rządową,
03:03
and the Chinese Internet users. That means us, the mouse.
42
167531
6152
a chińskimi internautami
odgrywającymi role myszy.
odgrywającymi role myszy.
03:09
But sometimes this kind of a metaphor is too simple.
43
173683
4193
Czasami jednak ta metafora
już nie wystarcza.
już nie wystarcza.
03:13
So today I want to upgrade it to 2.0 version.
44
177876
5435
Podrasuję ją zatem.
Oto wersja 2.0.
Oto wersja 2.0.
03:19
In China, we have 500 million Internet users.
45
183311
3762
Prawie 500 milionów użytkowników
korzysta z chińskiej sieci.
korzysta z chińskiej sieci.
03:22
That's the biggest population of Netizens, Internet users, in the whole world.
46
187073
4855
To największa populacja
internautów na całym świecie.
internautów na całym świecie.
03:27
So even though China's is a totally censored Internet,
47
191928
5511
Mimo że chiński internet
objęty jest całkowitą cenzurą,
objęty jest całkowitą cenzurą,
03:33
but still, Chinese Internet society is really booming.
48
197439
3594
chińska społeczność internetowa kwitnie.
03:36
How to make it? It's simple.
49
201033
2710
Jak to możliwe? To proste.
03:39
You have Google, we have Baidu.
50
203743
2701
Wy macie Google, my mamy Baidu.
03:42
You have Twitter, we have Weibo.
51
206444
3114
Wy macie Twittera, a my Weibo.
03:45
You have Facebook, we have Renren.
52
209558
3025
Wy macie Facebook, my mamy Renren.
03:48
You have YouTube, we have Youku and Tudou.
53
212583
5333
Wy macie YouTube, my Youku i Tudou.
03:53
The Chinese government blocked every
54
217916
4530
Chiński rząd zablokował
03:58
single international Web 2.0 service,
55
222446
3711
każdą międzynarodową stronę
serwisów Web 2.0,
serwisów Web 2.0,
04:02
and we Chinese copycat every one.
56
226157
2816
a my wszystkie kopiujemy.
04:04
(Laughter)
57
228973
1393
(Śmiech)
04:06
So, that's the kind of the thing I call smart censorship.
58
230366
4615
To nazywam inteligentną cenzurą,
04:10
That's not only to censor you.
59
234981
3568
bo nie chodzi wyłącznie o kontrolę.
04:14
Sometimes this Chinese national Internet policy is very simple:
60
238549
4599
Czasami chińska polityka internetowa
04:19
Block and clone.
61
243148
2387
ma inne cele: blokuj i klonuj.
04:21
On the one hand, he wants to satisfy people's need of a social network,
62
245535
5104
Z jednej strony chce zaspokoić potrzebę
tworzenia serwisów społecznościowych,
tworzenia serwisów społecznościowych,
04:26
which is very important; people really love social networking.
63
250639
3280
bo to bardzo istotne,
ludzie je uwielbiają.
ludzie je uwielbiają.
04:29
But on the other hand, they want to keep the server
64
253919
2825
Z drugiej strony,
serwery muszą być w Pekinie,
serwery muszą być w Pekinie,
04:32
in Beijing so they can access the data any time they want.
65
256744
4530
żeby rządowi mieli stały dostęp do danych.
04:37
That's also the reason Google was pulled out from China,
66
261274
4248
Google zostało wyparte z Chin,
04:41
because they can't accept the fact
67
265522
1809
bo nie mogło zaakceptować faktu,
04:43
that Chinese government wants to keep the server.
68
267331
4799
że chiński rząd chce utrzymać serwer.
04:48
Sometimes the Arab dictators didn't understand these two hands.
69
272130
5428
Niektórzy arabscy dyktatorzy
nie rozumieli inteligentnej cenzury.
nie rozumieli inteligentnej cenzury.
04:53
For example, Mubarak, he shut down the Internet.
70
277558
3753
Przykład - Mubarak zablokował internet,
04:57
He wanted to prevent the Netizens [from criticizing] him.
71
281311
3112
chcąc uniemożliwić internautom
krytykowanie swojego reżimu.
krytykowanie swojego reżimu.
05:00
But once Netizens can't go online, they go in the street.
72
284423
5690
A kiedy internauci nie mogą
wejść do internetu, wychodzą na ulicę.
wejść do internetu, wychodzą na ulicę.
05:06
And now the result is very simple.
73
290113
3280
Na efekty nie trzeba było długo czekać.
05:09
We all know Mubarak is technically dead.
74
293393
5610
Wszyscy wiemy,
że Mubarak już praktycznie nie istnieje.
że Mubarak już praktycznie nie istnieje.
05:14
But also, Ben Ali, Tunisian president,
75
299003
4512
Podobnie Ben Ali - prezydent Tunezji.
05:19
didn't follow the second rule.
76
303515
1926
Miał problem z zastosowaniem
drugiej zasady,
drugiej zasady,
05:21
That means keep the server in your hands.
77
305441
3953
"trzymaj serwer w swoich rękach".
05:25
He allowed Facebook, a U.S.-based service,
78
309394
5845
Pozwolił na funkcjonowanie
amerykańskiego Facebooka
amerykańskiego Facebooka
05:31
to continue to stay on inside of Tunisia.
79
315239
3402
na terenie Tunezji.
05:34
So he can't prevent it, his own citizens to post
80
318641
3572
A tym samym przyzwolił
na publikowanie opinii krytycznych
na publikowanie opinii krytycznych
05:38
critical videos against his corruption.
81
322213
2652
względem skorumpowanych rządów.
05:40
The same thing happend. He was the first
82
324865
4049
Jak we wcześniejszym przykładzie,
05:44
to topple during the Arab Spring.
83
328914
3017
obalił go gniew Arabskiej Wiosny.
05:47
But those two very smart international censorship policies
84
331931
5150
Mimo wszystko
ta polityka nie przeszkodziła
ta polityka nie przeszkodziła
05:52
didn't prevent Chinese social media [from] becoming a really public sphere,
85
337081
6337
chińskim mediom społecznościowym
05:59
a pathway of public opinion and the nightmare of Chinese officials.
86
343418
5673
wtargnąć w sferę publiczną,
06:04
Because we have 300 million microbloggers in China.
87
349091
4528
co jest koszmarem chińskich urzędników.
Mamy w Chinach 300 mln bloggerów.
Mamy w Chinach 300 mln bloggerów.
06:09
It's the entire population of the United States.
88
353619
3832
To liczba odpowiadająca
ludności Stanów Zjednoczonych.
ludności Stanów Zjednoczonych.
06:13
So when these 300 million people, microbloggers,
89
357451
3864
I nawet jeśli te 300 mln ludzi
06:17
even they block the tweet in our censored platform.
90
361315
4768
nie może tweetować
ze względu na cenzurę,
ze względu na cenzurę,
06:21
But itself -- the Chinanet -- but itself can create
91
366083
3987
to chinanet sam w sobie
ma ogromny potencjał,
ma ogromny potencjał,
06:25
very powerful energy, which has never happened
92
370070
4095
jakiego Chiny w całej w swojej historii
06:30
in the Chinese history.
93
374165
1654
dotąd nie widziały.
06:31
2011, in July, two [unclear] trains crashed,
94
375819
4696
W lipcu 2001 roku
zderzyły się dwa pociągi
zderzyły się dwa pociągi
06:36
in Wenzhou, a southern city.
95
380515
2256
w mieście Wenzhou.
06:38
Right after the train crash,
96
382771
1624
Niezwłocznie po wypadku
06:40
authorities literally wanted to cover up the train, bury the train.
97
384395
5016
władze próbowały zatuszować całą sprawę,
06:45
So it angered the Chinese Netizens.
98
389411
2216
co rozwścieczyło chińskich internautów.
06:47
The first five days after the train crash,
99
391627
3063
W ciągu pierwszych 5 dni po wypadku
06:50
there were 10 million criticisms of the posting
100
394690
4145
na władze spadło 10 milionów
krytycznych postów.
krytycznych postów.
06:54
on social media, which never happened in Chinese history.
101
398835
3753
Pierwszy raz w historii Chin.
06:58
And later this year, the rail minister
102
402588
3328
Kilka miesięcy później minister transportu
07:01
was sacked and sentenced to jail for 10 years.
103
405916
5466
został zdymisjonowany
i skazany na 10 lat więzienia.
i skazany na 10 lat więzienia.
07:07
And also, recently, very funny debate between
104
411382
5047
Kolejnym przykładem będzie zabawna debata
07:12
the Beijing Environment Ministry
105
416429
3296
pomiędzy chińskim Ministerstwem Środowiska
07:15
and the American Embassy in Beijing
106
419725
3368
i Amerykańską Ambasadą w Pekinie,
07:18
because the Ministry blamed
107
423093
2465
kiedy to ministerstwo oskarżyło ambasadę
07:21
the American Embassy for intervening in
108
425558
2145
o wtrącanie się
07:23
Chinese internal politics by disclosing
109
427703
3429
w wewnętrzne sprawy Chin
07:27
the air quality data of Beijing.
110
431132
2684
i ujawnianie jakości powietrza w stolicy.
07:29
So, the up is the Embassy data, the PM 2.5.
111
433816
6888
Na górze są dane atmosferyczne
z ambasady: PM 2,5,
z ambasady: PM 2,5,
07:36
He showed 148, they showed it's dangerous for the sensitive group.
112
440704
5944
liczba 148 oznacza niebezpieczeństwo
dla grup wrażliwych.
dla grup wrażliwych.
07:42
So a suggestion, it's not good to go outside.
113
446648
3802
Sugestia, żeby nie wychodzić z domu.
07:46
But that is the Ministry's data. He shows 50.
114
450450
5624
Według danych Ministerstwa,
wartość ta wynosiła 50,
wartość ta wynosiła 50,
07:51
He says it's good. It's good to go outside.
115
456074
3352
co oznacza, że wyjście jest bezpieczne.
07:55
But 99 percent of Chinese microbloggers
116
459426
3544
99% chińskich bloggerów
07:58
stand firmly on the Embassy's side.
117
462970
3760
stanęło zdecydowanie po stronie ambasady.
08:02
I live in Beijing. Every day, I just watch
118
466730
4672
Mieszkam w Pekinie
i każdego dnia sprawdzam,
i każdego dnia sprawdzam,
08:07
the American Embassy's data to decide whether I should open my window.
119
471402
8731
czy dane z Ambasady Amerykańskiej
pozwolą mi otworzyć okno.
pozwolą mi otworzyć okno.
08:16
Why is Chinese social networking, even within the censorship,
120
480133
4291
Dlaczego pomimo cenzury
chińskie sieci społecznościowe rozkwitają?
chińskie sieci społecznościowe rozkwitają?
08:20
so booming? Part of the reason is Chinese languages.
121
484424
4244
Odpowiedź ma związek z chińskim językiem.
08:24
You know, Twitter and Twitter clones have a kind of
122
488668
3672
Twitter i inne mikro-blogi
08:28
a limitation of 140 characters.
123
492340
2465
są ograniczone do 140 znaków.
08:30
But in English it's 20 words or a sentence with a short link.
124
494805
4199
W angielskim to może 20 wyrazów
lub jedno zdanie i krótki link.
lub jedno zdanie i krótki link.
08:34
Maybe in Germany, in German language, it may be just "Aha!"
125
499004
3248
W niemieckim starczy na zdawkowe "Aha".
08:38
(Laughter)
126
502252
2534
(Śmiech)
08:40
But in Chinese language, it's really about 140 characters,
127
504786
5745
W chińskim to pole do popisu,
08:46
means a paragraph, a story.
128
510531
2676
zmieści się cały akapit, jakaś historia.
08:49
You can almost have all the journalistic elements there.
129
513207
4238
Można tam praktycznie zawrzeć
wszystkie dziennikarskie ozdobniki.
wszystkie dziennikarskie ozdobniki.
08:53
For example, this is Hamlet, of Shakespeare.
130
517445
3687
To na przykład jest "Hamlet" Szekspira.
08:57
It's the same content. One, you can see exactly
131
521132
3791
Ta sama treść,
zawarta w jednym tweecie,
zawarta w jednym tweecie,
09:00
one Chinese tweet is equal to 3.5 English tweets.
132
524923
6513
odpowiada 3,5 tweeta angielskiego.
09:07
Chinese is always cheating, right?
133
531436
3257
Chińczycy zawsze oszukują, prawda?
09:10
So because of this, the Chinese really regard this
134
534693
3913
Dlatego Chińczycy postrzegają blog
09:14
microblogging as a media, not only a headline to media.
135
538606
5081
jako medium przekazu,
nie tylko nagłówek do treści.
nie tylko nagłówek do treści.
09:19
And also, the clone, Sina company is
136
543687
3711
Przedsiębiorstwo Sina
09:23
the guy who cloned Twitter.
137
547398
2087
skopiowało Twittera.
09:25
It even has its own name, with Weibo.
138
549485
2421
Ma nawet swoją własną nazwę, Weibo,
09:27
"Weibo" is the Chinese translation for "microblog".
139
551906
2435
co po chińsku znaczy "mikroblog".
09:30
It has its own innovation.
140
554341
1904
Ma też udoskonalenia
09:32
At the commenting area, [it makes] the Chinese Weibo
141
556245
3633
w zakresie komentowania,
co czyni go bardziej podobnym
co czyni go bardziej podobnym
09:35
more like Facebook, rather than the original Twitter.
142
559878
3742
do Facebooka niż Twittera.
09:39
So these innovations and clones, as the Weibo and microblogging,
143
563620
4424
Kiedy te nowatorskie klony,
czyli Weibo i inne,
czyli Weibo i inne,
09:43
when it came to China in 2009,
144
568044
2320
dotarły do Chin w 2009 roku,
09:46
it immediately became a media platform itself.
145
570364
4013
natychmiast stały się platformą medialną.
09:50
It became the media platform of 300 million readers.
146
574377
4201
Platformą dla 300 milionów czytelników.
09:54
It became the media.
147
578578
1901
Stały się mediami sensu stricto.
09:56
Anything not mentioned in Weibo,
148
580479
2425
Jeśli coś nie pojawiło się na Weibo,
09:58
it does not appear to exist for the Chinese public.
149
582904
5284
dla chińskiej opinii publicznej nie istnieje.
10:04
But also, Chinese social media is
150
588188
2436
Chińskie media społecznościowe
10:06
really changing Chinese mindsets and Chinese life.
151
590624
4395
zmieniają też chiński styl życia
i sposób myślenia.
i sposób myślenia.
10:10
For example, they give the voiceless people
152
595019
3489
Pozwalają usłyszeć głos ludzi,
10:14
a channel to make your voice heard.
153
598508
2753
którym wcześniej odmawiano tego prawa.
10:17
We had a petition system. It's a remedy outside the judicial system,
154
601261
5443
Mieliśmy w Chinach system petycji,
narzędzie poza władzą sądowniczą.
narzędzie poza władzą sądowniczą.
10:22
because the Chinese central government wants to keep a myth:
155
606704
3077
Rząd centralny próbuje pokazać się
jako stróż porządku,
jako stróż porządku,
10:25
The emperor is good. The old local officials are thugs.
156
609781
4626
Cesarz jest dobroduszny,
to lokalni oficjele są źli.
to lokalni oficjele są źli.
10:30
So that's why the petitioner, the victims, the peasants,
157
614407
3391
Petycjonista, ofiara systemu,
człowiek ze wsi
człowiek ze wsi
10:33
want to take the train to Beijing to petition to the central government,
158
617798
3631
mógł wsiąść w pociąg,
przyjechać do Pekinu
przyjechać do Pekinu
10:37
they want the emperor to settle the problem.
159
621429
2795
i uskarżać się na swój los.
10:40
But when more and more people go to Beijing,
160
624224
2839
Ale jeśli taką chęć
wyraża więcej osób,
wyraża więcej osób,
10:42
they also cause the risk of a revolution.
161
627063
3523
stwarza to realne zagrożenie rewolucją.
10:46
So they send them back in recent years.
162
630586
2872
Dlatego od jakiegoś czasu
odsyłają ich z kwitkiem.
odsyłają ich z kwitkiem.
10:49
And even some of them were put into black jails.
163
633458
3567
Niektórych z tego powodu
wtrącono do więzienia.
wtrącono do więzienia.
10:52
But now we have Weibo, so I call it the Weibo petition.
164
637025
3601
Ale teraz zamiast petycji jest Weibo.
10:56
People just use their cell phones to tweet.
165
640626
2839
Wysyłamy tweeta z telefonu
i każda smutna historia
i każda smutna historia
10:59
So your sad stories, by some chance your story
166
643465
3577
ma szansę zostać dostrzeżoną
11:02
will be picked up by reporters, professors or celebrities.
167
647042
3641
przez jakiegoś reportera,
profesora czy celebrytę.
profesora czy celebrytę.
11:06
One of them is Yao Chen,
168
650683
1913
Jedną z takich osób jest Yao Chen.
11:08
she is the most popular microblogger in China,
169
652596
3389
Jedna z najsłynniejszych
blogerek w Chinach,
blogerek w Chinach,
11:11
who has about 21 million followers.
170
655985
3859
z 21 milionową armią fanów.
11:15
They're almost like a national TV station.
171
659844
3622
Prawie jak widownia stacji telewizyjnej.
11:19
If you -- so a sad story will be picked up by her.
172
663466
3336
I tak serwis Weibo,
11:22
So this Weibo social media, even in the censorship,
173
666802
4448
mimo wszechogarniającej cenzury,
11:27
still gave the Chinese a real chance for 300 million people
174
671250
5740
daje 300 milionom Chińczyków szansę
11:32
every day chatting together, talking together.
175
676990
3324
codziennej wymiany informacji.
11:36
It's like a big TED, right?
176
680314
2906
To taki duży TED, nie?
11:39
But also, it is like the first time a public sphere
177
683220
3848
Jest to pierwszy przejaw
kształtowania się w Chinach
kształtowania się w Chinach
11:42
happened in China.
178
687068
1704
sfery publicznej.
11:44
Chinese people start to learn how to negotiate
179
688772
3215
Chińczycy uczą się, jak rozmawiać
11:47
and talk to people.
180
691987
3185
i dogadywać się z innymi ludźmi.
11:51
But also, the cat, the censorship, is not sleeping.
181
695172
3704
Niestety, cenzura nie śpi.
11:54
It's so hard to post some sensitive words on the Chinese Weibo.
182
698876
4246
Ciężko zamieszczać słowa
określające kwestie drażliwe.
określające kwestie drażliwe.
11:59
For example, you can't post the name of the president,
183
703122
3207
Nie można używać
nazwiska prezydenta Hu Jintao,
nazwiska prezydenta Hu Jintao,
12:02
Hu Jintao, and also you can't post the city of Chongqing, the name,
184
706329
5578
ani pisać o mieście Chongqing.
12:07
and until recently, you can't search the surname of top leaders.
185
711907
4734
Nie można szukać w sieci
nazwisk liderów partyjnych.
nazwisk liderów partyjnych.
12:12
So, the Chinese are very good at these puns
186
716641
4333
Dlatego Chińczycy wyspecjalizowali się
12:16
and alternative wording and even memes.
187
720974
3672
w słownych kalamburach
i memach internetowych.
i memach internetowych.
12:20
They even name themselves -- you know,
188
724646
2245
Stworzyli swój własny, internetowy żargon,
12:22
use the name of this world-changing
189
726891
2495
odwołując się do legendarnej walki
12:25
battle between the grass-mud horse and the river crab.
190
729386
3971
pomiędzy "koniem trawiasto-błotnym"
a krabem.
a krabem.
12:29
The grass-mud horse is caoníma,
191
733357
2009
Po chińsku ten koń to "cào nǐ mā",
12:31
is the phonogram for motherfucker,
192
735366
2954
co znaczy też "sukinsyn",
12:34
the Netizens call themselves.
193
738320
6216
jak sami siebie nazywają
chińscy internauci.
chińscy internauci.
12:40
River crab is héxiè, is the phonogram for
194
744536
2617
Krab rzeczny to po chińsku "héxiè"
12:43
harmonization, for censorship.
195
747153
2894
fonetycznie znaczy to "harmonizacja",
czyli cenzura.
czyli cenzura.
12:45
So that's kind of a caoníma versus the héxiè, that's very good.
196
750047
5120
Obserwujemy walkę cào nǐ mā z héxiè.
12:51
So, when some very political, exciting moments happened,
197
755167
5977
Szczególnie w momentach ekscytujących
wydarzeń politycznych,
wydarzeń politycznych,
12:57
you can see on Weibo, you see a lot of very weird stories happened.
198
761144
5581
Weibo aż wrze
od dziwnie brzmiących słów i zdań,
od dziwnie brzmiących słów i zdań,
13:02
Weird phrases and words, even if you have a PhD
199
766725
4832
niezrozumiałych nawet dla posiadaczy
13:07
of Chinese language, you can't understand them.
200
771557
3467
doktoratu z sinologii.
13:10
But you can't even expand more, no, because
201
775024
2823
Ale to nadal niewielkie pole manewru.
13:13
Chinese Sina Weibo, when it was founded
202
777847
2923
Sina Weibo zostało utworzone
13:16
was exactly one month after the official blocking of Twitter.com.
203
780770
5136
zaledwie miesiąc po zablokowaniu Twittera.
13:21
That means from the very beginning,
204
785906
2096
Dlatego od samego początku
13:23
Weibo has already convinced the Chinese government,
205
788002
4192
właściciele Weibo
musieli zapewniać chińskie władze,
musieli zapewniać chińskie władze,
13:28
we will not become the stage for
206
792194
2744
że serwis nie będzie polem
politycznej krytyki
politycznej krytyki
13:30
any kind of a threat to the regime.
207
794938
2592
i zagrożeniem dla reżimu.
13:33
For example, anything you want to post,
208
797530
2200
Wszystkie posty, trywializmy,
13:35
like "get together" or "meet up" or "walk,"
209
799730
2895
jak "spotkanie", "zebranie", "spacer",
13:38
it is automatically recorded and data mined
210
802625
4193
są automatycznie rejestrowane
13:42
and reported to a poll for further political analyzing.
211
806818
6528
i zgłaszane do analizy politycznej.
13:49
Even if you want to have some gathering,
212
813346
2000
Załóżmy, że planujesz
spotkanie dużej grupy.
spotkanie dużej grupy.
13:51
before you go there, the police are already waiting for you.
213
815346
3680
Na miejscu już na ciebie czeka milicja.
13:54
Why? Because they have the data.
214
819026
1808
Mają dane.
13:56
They have everything in their hands.
215
820834
2192
Wszystko zależy od nich.
13:58
So they can use the 1984 scenario data mining of the dissident.
216
823026
6224
Korzystają z iście orwellowskich sposobów
monitoringu dysydenta
monitoringu dysydenta
14:05
So the crackdown is very serious.
217
829250
3599
i rozprawiają się z nim w podobny sposób.
14:08
But I want you to notice a very funny thing
218
832849
2541
W całej tej zabawie w kotka i myszkę
14:11
during the process of the cat-and-mouse.
219
835390
2888
ciekawe jest również to,
14:14
The cat is the censorship, but Chinese is not only one cat,
220
838278
4225
że oprócz kota centralnego, cenzury,
14:18
but also has local cats. Central cat and local cats.
221
842503
3628
Chiny mają jeszcze koty lokalne.
14:22
(Laughter)
222
846131
1926
(Śmiech)
14:23
You know, the server is in the [central] cats' hands,
223
848057
3074
Serwery lokalne trzymają w pazurach,
14:27
so even that -- when the Netizens criticize the local government,
224
851131
4622
ale kiedy internauci
krytykują lokalną administrację,
krytykują lokalną administrację,
14:31
the local government has not any access to the data in Beijing.
225
855753
4638
nie ma ona możliwości
wglądu w dane z Pekinu,
wglądu w dane z Pekinu,
14:36
Without bribing the central cats,
226
860391
1888
bez którego pozwolenia
14:38
he can do nothing, only apologize.
227
862279
3426
nie może absolutnie nic.
14:41
So these three years, in the past three years,
228
865705
2728
Dzięki temu w ciągu 3 ostatnich lat
14:44
social movements about microblogging
229
868433
2646
nastąpił taki rozkwit
portali społecznościowych i blogów,
portali społecznościowych i blogów,
14:46
really changed local government,
230
871079
2361
że lokalne władze uległy dużej zmianie,
14:49
became more and more transparent,
231
873440
2256
stały się bardziej przejrzyste.
14:51
because they can't access the data.
232
875696
2848
Bo nie mają dostępu do tych danych.
14:54
The server is in Beijing.
233
878544
3613
Serwery są w stolicy.
14:58
The story about the train crash,
234
882157
1470
Katastrofa kolejowa
14:59
maybe the question is not about why 10 million
235
883627
3207
niesie ze sobą bardzo istotne pytanie:
15:02
criticisms in five days, but why the Chinese central government
236
886834
4246
dlaczego rząd centralny
pozwolił obywatelom
pozwolił obywatelom
15:06
allowed the five days of freedom of speech online.
237
891080
3224
na 5 dni całkowitej wolności słowa?
15:10
It's never happened before.
238
894304
1909
To się nigdy dotąd nie zdarzyło.
15:12
And so it's very simple, because even the top leaders
239
896213
3451
Odpowiedź jest prosta.
Nawet najwyższa władza
Nawet najwyższa władza
15:15
were fed up with this guy, this independent kingdom.
240
899664
3521
miała już dość
panoszenia się tego ministra.
panoszenia się tego ministra.
15:19
So they want an excuse --
241
903185
1670
Chcieli pretekstu,
15:20
public opinion is a very good excuse to punish him.
242
904855
3457
by go odsunąć od władzy,
i było nim publiczne wzburzenie.
i było nim publiczne wzburzenie.
15:24
But also, the Bo Xilai case recently, very big news,
243
908312
2970
Wiele uwagi zyskała również sprawa
15:27
he's a princeling.
244
911282
1331
Bo Xilai'a.
15:28
But from February to April this year,
245
912613
4119
Między lutym a kwietniem tego roku
15:32
Weibo really became a marketplace of rumors.
246
916732
2703
Weibo zmieniło charakter
na bardziej plotkarski.
na bardziej plotkarski.
15:35
You can almost joke everything about these princelings,
247
919435
3337
Można tam obśmiewać wszystko i wszystkich.
15:38
everything! It's almost like you're living in the United States.
248
922772
3400
Prawie jak w Ameryce.
15:42
But if you dare to retweet or mention any fake coup
249
926172
4649
Jednak jeśli ktoś pozwoli sobie,
nawet dla żartu,
nawet dla żartu,
15:46
about Beijing, you definitely will be arrested.
250
930821
3943
na wzmiankę o zamachu stanu,
na pewno zostanie aresztowany.
na pewno zostanie aresztowany.
15:50
So this kind of freedom is a targeted and precise window.
251
934764
5923
Oto jaką wolność słowa aprobuje reżim.
15:56
So Chinese in China, censorship is normal.
252
940687
3869
Dla chińskich obywateli cenzura to norma.
16:00
Something you find is, freedom is weird.
253
944556
2745
Wolność słowa za to jest dość osobliwa
16:03
Something will happen behind it.
254
947301
1767
i skrzętnie zakamuflowana.
16:04
Because he was a very popular Leftist leader,
255
949068
3156
Xilai był bardzo popularnym
komunistycznym prominentem
komunistycznym prominentem
16:08
so the central government wanted to purge him,
256
952224
2204
i rząd chciał oczyścić go z zarzutów.
16:10
and he was very cute, he convinced all the Chinese people,
257
954428
4082
Jednak on pokazał opinii publicznej
prawdziwe oblicze
prawdziwe oblicze
16:14
why he is so bad.
258
958510
1830
i stracił poparcie.
16:16
So Weibo, the 300 million public sphere,
259
960340
3778
Weibo z 300 milionową opinią publiczną
16:20
became a very good, convenient tool for a political fight.
260
964118
4511
stało się efektywnym
i wygodnym narzędziem walki politycznej.
i wygodnym narzędziem walki politycznej.
16:24
But this technology is very new,
261
968629
2157
Technologia może jest nowa,
16:26
but technically is very old.
262
970786
1666
ale sposób bardzo stary.
16:28
It was made famous by Chairman Mao, Mao Zedong,
263
972452
2928
To taktyka stosowana
przez Mao Zedonga,
przez Mao Zedonga,
16:31
because he mobilized millions of Chinese people
264
975380
2897
który w trakcie rewolucji kulturalnej
16:34
in the Cultural Revolution to destroy every local government.
265
978277
4082
potrafił zmobilizować miliony
do niszczenia władz lokalnych.
do niszczenia władz lokalnych.
16:38
It's very simple, because Chinese central government
266
982359
2870
Obecnie to nawet łatwiejsze.
16:41
doesn't need to even lead the public opinion.
267
985229
2136
Nie trzeba "napuszczać" publiki,
16:43
They just give them a target window to not censor people.
268
987365
4531
wystarczy poluzować węzeł cenzury.
16:47
Not censoring in China has become a political tool.
269
991896
5909
W Chinach ograniczanie cenzury
to skuteczne narzędzie polityczne.
to skuteczne narzędzie polityczne.
16:53
So that's the update about this game, cat-and-mouse.
270
997805
3970
To udoskonalona wersja
gry w kotka i myszkę.
gry w kotka i myszkę.
16:57
Social media changed Chinese mindset.
271
1001775
2170
Nowe media zmieniają sposób myślenia.
16:59
More and more Chinese intend to embrace freedom of speech
272
1003945
3510
Coraz więcej Chińczyków
rozpatruje wolność słowa
rozpatruje wolność słowa
17:03
and human rights as their birthright,
273
1007455
2160
i poszanowanie praw człowieka
17:05
not some imported American privilege.
274
1009615
3622
jako swoje niezbywalne prawo,
a nie tylko amerykański przywilej.
a nie tylko amerykański przywilej.
17:09
But also, it gave the Chinese a national public sphere
275
1013237
3712
Technologia umożliwiła Chińczykom
stworzenie przestrzeni publicznej,
stworzenie przestrzeni publicznej,
17:12
for people to, it's like a training of their citizenship,
276
1016949
4330
trening do życia obywatelskiego,
17:17
preparing for future democracy.
277
1021279
2571
przygotowanie się na przyszłą demokrację.
17:19
But it didn't change the Chinese political system,
278
1023850
2456
Te innowacje nie zmieniły jednak
systemu politycznego.
systemu politycznego.
17:22
and also the Chinese central government utilized this
279
1026306
3245
Reżim skrzętnie wykorzystuje
nowe możliwości
nowe możliwości
17:25
centralized server structure to strengthen its power
280
1029551
3936
do wzmacniania struktur władzy,
17:29
to counter the local government and the different factions.
281
1033487
4498
zwalczania władz lokalnych
i opozycyjnych frakcji.
i opozycyjnych frakcji.
17:33
So, what's the future?
282
1037985
2772
Co nam niesie przyszłość?
17:36
After all, we are the mouse.
283
1040757
2184
Jesteśmy tylko myszą.
17:38
Whatever the future is, we should fight against the [cat].
284
1042941
3800
I jako myszy,
musimy dalej walczyć z kotem.
musimy dalej walczyć z kotem.
17:42
There is not only in China, but also in the United States
285
1046741
3991
Nie tylko w Chinach,
także w Stanach Zjednoczonych,
także w Stanach Zjednoczonych,
17:46
there are some very small, cute but bad cats.
286
1050732
4829
które też mają swoje koty,
nie tylko małe i słodkie.
nie tylko małe i słodkie.
17:51
(Laughter)
287
1055561
1644
(Śmiech)
17:53
SOPA, PIPA, ACTA, TPP and ITU.
288
1057205
6738
SOPA, PIPA, ACTA, TPP czy ITU.
17:59
And also, like Facebook and Google, they claim they are friends of the mouse,
289
1063943
5355
Również Facebook czy Google
jawią się jako nasi przyjaciele,
jawią się jako nasi przyjaciele,
18:05
but sometimes we see them dating the cats.
290
1069298
4187
a jednak czasami umawiają się z kotem.
18:09
So my conclusion is very simple.
291
1073485
3184
Reasumując.
18:12
We Chinese fight for our freedom,
292
1076669
2845
My, Chińczycy
będziemy dalej walczyć o swoją wolność,
będziemy dalej walczyć o swoją wolność,
18:15
you just watch your bad cats.
293
1079514
3595
a wy pilnujcie swoich kotów.
18:19
Don't let them hook [up] with the Chinese cats.
294
1083109
2903
Nie pozwólcie im się bratać
z chińskim kotem.
z chińskim kotem.
18:21
Only in this way, in the future,
295
1086012
2841
Tylko w ten sposób
18:24
we will achieve the dreams of the mouse:
296
1088853
3248
spełni się mysie marzenie
18:28
that we can tweet anytime, anywhere, without fear.
297
1092101
3976
o możliwości tweetowania bez strachu,
kiedykolwiek i gdziekolwiek.
kiedykolwiek i gdziekolwiek.
18:31
(Applause)
298
1096077
7359
(Brawa)
18:39
Thank you.
299
1103436
1685
Dziękuję.
18:41
(Applause)
300
1105121
4348
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Michael Anti - BloggerMichael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet.
Why you should listen
One morning in 2011, Michael Anti woke up to find himself a nonperson: His Facebook profile, with 1,000+ contacts, had been suspended. Anti, whose given name is Zhao Jing, ran up against Facebook's real-name policy--but he points out that for Chinese bloggers and information activists, the pseudonym is an important protection for the free exchange of information.
Facebook itself is blocked in China (along with Twitter and YouTube), but the country boasts some 500 million netizens--including 200 million microbloggers on sites like Sina Weibo, a freewheeling though monitored platform for text and photo updates that offers, perhaps for the first time, a space for public debate in China. It's not a western-style space, Anti clarifies, but for China it is revolutionary: It's the first national public sphere. Microblogs' role became clear in the wake of the high-speed train crash in Wenzhou in 2011, when Weibo became a locus of activism and complaint--and a backchannel that refuted official reports and has continued to play a key role in more recent events.
Michael Anti | Speaker | TED.com