Daniel Kahneman: The riddle of experience vs. memory
დენიელ კანემანი: გამოცდილება vs მეხსიერების გამოცანა
Widely regarded as the world's most influential living psychologist, Daniel Kahneman won the Nobel in Economics for his pioneering work in behavioral economics -- exploring the irrational ways we make decisions about risk. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
ბედნიერებაზე.
ბოლო 5 წლის განმავლობაში
მქონე წიგნები.
თუმცა კიდევ ბევრი იყო მსგავსი ლიტერატურა.
უფრო ბედნიერი.
სწორედ კოგნიტურ მახეებს შეეხება.
საკუთარ ბედნიერებაზე,
ბედნიერებაზე,
ჩვენ ყველას გვაქვს პრობლემა.
თუმცა მთლიანობაში,
გამოცდილების და მეხსიერების აღრევა.
ცხოვრებასთან დაკავშირებით,
აქცენტირების ილუზია;
ვიფიქროთ რამე ვითარებაზე,
მის სწორად გასაგებად.
კითხვა–პასუხის სესია,
რაც ჩემ ლექციაზე გაჟღერდა ერთი ისტორია.
იყო შეგრძნების მოგონება.
რაც მას შესანახად დარჩა.
საკუთარ თავზე და სხვებზე
ორ განზომილებაში.
ვისაც ექიმი უსვამს შეკითხვას...
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებული"
ალბანეთში?" ან რამე მსგავსი.
ორ განსხვავებულ წარმონაქმს,
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებული"
ქმნის დაბნეულობას
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებული",
როცა ვიწყებთ მათ მოყოლას;
მიღებული გამოცდილებიდან.
იტარებენ მტკივნეულ პროცედურებს.
დღესდღეობით ეს პროცედურები უმტკივნეულოა,
როცა კვლევა ჩატარდა.
ყოველ 60 წამში ერთხელ.
"რომელმა პაციენტმა განიცადა მეტი ტანჯვა?"
თუ რამდენი იტანჯეს მათ?"
რომ პაციენტ A-ს
იყო განსხვავებული,
თუ როგორი დასასრული აქვს მას.
შთამაგონებელი ან შესანიშნავი,
მნიშვნელოვნად უარესი მეორეზე.
ტკივილის პიკი განიცადა ბოლოში.
კოლონოსკოპიის დამთავრებისთანავე,
იყო პროცედურა, ვიდრე B–სთვის.
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებულს" შორის.
პაციენტი A–სთვის,
კლინიკური ექსპერიმენტები,
კოლონოსკოპია პაციენტ A–ს
გარეშე მისი ადგილზე დატოვებით.
საკუთარ გამოცდილებაზე.
რომლებსაც ჩვენ ვთხზავთ.
დასასრული დომინირებდა.
ერთმანეთის მიყოლებით.
რა ემართებათ ამ მომენტებს?
ჩვენი ცხოვრების უმეტეს მომენტებს.
თვეში დაახლოებით არის 600 000
განცდის ამ მომენტებში,
ინახავს ჩვენთვის.
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებული"
არის ის,
როგორც პირველი,
არ იყენებს მსგავს მიდგომას.
დრო წარმოადგენს კრიტიკულ ცვლადს,
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებულს"
აკეთებს იმაზე მეტს,
და ისტორიის მოყოლაა.
რომელსაც ჰქონდა, ვთქვათ,
რომელ მათგანთან მივიდეს,
არჩევანის გაკეთებისას.
მეხსიერებებს შორის;
როგორც გამოცდილებებზე
ტირანიას;
იმ გამოცდილებების მეშვეობით,
ცოტა რთულია.
ჩვენ მეხსიერებას?
მე მახსენდება შვებულება,
და რომელიც იყო საუკეთესო შვებულება,
და მასზე ხშირად ვფიქრობ
შესახებ მოგონებები,
მანძილზე შევიგრძენი
მოგონებებისთვის,
ამხელა უპირატესობას
(სიცილი)
თქვენ ორ ნაწილს შორის.
თუ როგორ გადაწყვიტოთ ეს კონფლიქტი;
რომელთაც ვირჩევთ,
თითოეული მათგანისთვის.
"ჩვენ მიერ გამოცდილი"?
მომენტები ცხოვრებაში?
ბედნიერება მომენტებისთვის
გარკვეული ხანგრძლივობისას.
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებულის"
ის სრულიად განსხვავებული რამაა.
თუ რამდენად ბედნიერად ცხოვრობს ადამიანი.
კმაყოფილი/ნასიამოვნებია პიროვნება მაშინ,
ზუსტად ამგვარად
კმაყოფილებას შორის,
რომ ისინი ცალ–ცალკე გაიზომოს.
მსოფლიო გამოკითხვა,
საკუთარ ცხოვრებასა
ამ მიმართულებით.
ბედნიერების შესწავლა
რომელიც ვისწავლეთ
ნამდვილად განსხვავებულები არიან.
ვინმე საკუთარი ცხოვრებით
ცხოვრობენ ისინი
"მისი მამა ექვსი ფუტის სიმაღლისაა",
პიროვნების სიმაღლეზე?
შეაფასა 8 ბალით 10 შკალიანი სისტემიდან,
თუ რამდენად ბედნიერები არიან ისინი
ვინც მოგწონს,
რომლებიც მოგვწონს.
მაგრამ ეს დომინანტურია.
ორივე ნაწილის ბედნიერების მაქსიმიზაცია,
ვიფიქროთ ბედნიერებაზე,
ვიფიქროთ ბედნიერებაზე სწორხაზოვნად
ერთი და იმავე რამეს,
და როცა რეალურად ვცხოვრობთ.
თუ რამდენად ბედნიერია ხალხი კალიფორნიაში,
უფრო ბედნიერი იქნება კალიფორნიაში,
ცხოვრებაზე კალიფორნიაში,
"ჩვენ მიერ გამოცდილისთვის"
"ჩვენ მიერ რეფლექსიურისთვის"
"ჩვენ მიერ რეფლექსიური" არის პასუხისმგებელი,
გადახვიდეთ კალიფორნიაში.
თუ რა ხდება იმ ადამიანებთან,
კალიფორნიაში გადავიდნენ.
ისინი იფიქრებენ, რომ უფრო ბედნიერები არიან
თუ რამდენად ცუდი ამინდები იყო ოჰაიოში,
გაკეთებული არჩევანის მართებულობას.
შეგიქმენით წარმოდგენა იმაზე,
შეკითხვა მაქვს თქვენთვის.
ტელეფონზე ვლაპარაკობდით,
შედეგად გამოვლინდა.
გაქვთ დარჩენილი.
რომელიც აღმოვაჩინეთ Gallup–ის გამოკითხვაში
რომლებსაც ჩვენ საერთოდ არ ველოდით.
დაახლეობით 600 000 ადამიანი,
ადამიანები არ არიან ბედნიერები;
ისინი ხდებიან უფრო უბედურები.
რომ იშვიათად მინახავს ასეთი ხაზი.
ბედნიერების გამოცდილებას,
გაგხდით უბედურს;
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებულის" კონტექსტში,
უფრო მეტად კმაყოფილი ხართ.
მთელი ამერიკული ძალისხმევა ხომ
ბედნიერების მოპოვების შესახებაა.
სერიოზულად აღიქვამენ,
რომ პოლიტიკოსები, ზოგადად ქვეყანა
წარმართავს საჯარო პოლიტიკას?
კვლევები ბედნიერებაზე.
ორი აზრი არ არსებობს ამაზე,
გამოცდილების ბედნიერების შესწავლა,
ცხოვრების შეფასების შესწავლა.
გვჭირდება დებატები ამ თემაზე.
თუ როგორ ფიქრობთ ბედნიერებაზე,
"ჩვენ მიერ დამახსოვრებულით"
ზემოქმედებას იქონიებს პოლიტიკაზე.
განცდილი ბედნიერება.
როგორც მინიმუმ უნდა იყოს,
ქცევითი ეკონომიკის გამოგონებისთვის.
ABOUT THE SPEAKER
Daniel Kahneman - Behavioral economics founderWidely regarded as the world's most influential living psychologist, Daniel Kahneman won the Nobel in Economics for his pioneering work in behavioral economics -- exploring the irrational ways we make decisions about risk.
Why you should listen
Daniel Kahneman is an eminence grise for the Freakonomics crowd. In the mid-1970s, with his collaborator Amos Tversky, he was among the first academics to pick apart exactly why we make "wrong" decisions. In their 1979 paper on prospect theory, Kahneman and Tversky examined a simple problem of economic risk. And rather than stating the optimal, rational answer, as an economist of the time might have, they quantified how most real people, consistently, make a less-rational choice. Their work treated economics not as a perfect or self-correcting machine, but as a system prey to quirks of human perception. The field of behavioral economics was born.
Kahneman was awarded the Nobel Memorial prize in 2002 for his work with Tversky, who died before the award was bestowed. In a lovely passage in his Nobel biography, Kahneman looks back on his deep collaboration with Tversky and calls for a new form of academic cooperation, marked not by turf battles but by "adversarial collaboration," a good-faith effort by unlike minds to conduct joint research, critiquing each other in the service of an ideal of truth to which both can contribute.
Daniel Kahneman | Speaker | TED.com