ABOUT THE SPEAKER
Arthur Potts Dawson - Green chef
Arthur Potts Dawson wants us to take responsibility not just for the food we eat, but how we shop for and even dispose of it. And he's showing the way -- with impeccable taste.

Why you should listen

Which came first, epicure or eco-warrior? For 23 years, Arthur Potts Dawson has worked alongside Britain's most respected chefs, including Hugh Fearnley-Whittingstall and Jamie Oliver. But his interest in food began during childhood, on a Dorset farm. "There was never much money around when I was growing up," he says. "We learned to turn lights off, put a jumper on instead of the heating."

This thrifty sensibility found expression in his acclaimed London restaurants Acorn House and Water House, opened in 2006. From rooftop gardens to low-energy refrigerators and wormeries that turn food waste into compost, these restaurants prove the profitability of an eco-friendly approach -- and serve as training grounds for the next generation of green chefs. Potts Dawson is now taking his crusade to kitchen tables, launching The People's Supermarket, a member-run cooperative supporting British farms, and cooking for Mrs Paisley's Lashings, a supper club whose profits fund urban gardens in London schools.

More profile about the speaker
Arthur Potts Dawson | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2010

Arthur Potts Dawson: A vision for sustainable restaurants

ئارثەر پۆتس داوسن: بینینێک بۆ ڕیستۆرانتە بەردەوامەکان

Filmed:
938,666 views

ئەگەر چوبنە چێشتخانەی ڕێستۆرانتێکەوە، بینیوتانە کە چەندە خۆراک، چەند ئاو هەروەها چەند ووزە لەوێدا بە فیڕۆ دەدرێت، ئارثەر پۆتس داوسن-ی چێشت لێنەردیدی تایبەتی خۆی لەبارەی بەفیڕۆدان لە ڕێستۆرانتو سوپەرمارکێتەکان دەخاتە ڕوو، ...باس لە درووست کردنی ئامێڕێک دەکات بۆ دووبارە بەکار هێنانەوەی مادە بەفیڕۆدراوەکان دەکات بۆ درووست کردنی پەینی کیمیایی و شتی تر..
- Green chef
Arthur Potts Dawson wants us to take responsibility not just for the food we eat, but how we shop for and even dispose of it. And he's showing the way -- with impeccable taste. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
Restaurants and the food industry in general
0
1000
3000
ڕیستۆرانتەکان و پیشەسازی خۆراک بە گشتی
00:19
are pretty much the most wasteful industry
1
4000
2000
سەرچاوەی زۆرینەی پاشماوەکانی پیشەسازین
00:21
in the world.
2
6000
2000
لە جیهاندا
00:23
For every calorie of food that we consume here in Britain today,
3
8000
3000
بۆ هەموو گەرمۆکەیەکی خواردن کە ئەمڕۆ ئێمە لە بەریتانیادا لە ناوی دەبەین
00:26
10 calories are taken to produce it.
4
11000
2000
دەبێت دە گەرمۆکەی بۆ بەرهەم بهێنین
00:28
That's a lot.
5
13000
2000
ئەوەش زۆرە
00:30
I want to take something rather humble
6
15000
2000
من دەمەوێت شتێکی سادە بکەین
00:32
to discuss.
7
17000
2000
بۆ گفتوگۆ
00:34
I found this in the farmers' market today,
8
19000
2000
ئەمڕۆ لە بازاڕ لە ناو جوتیارەکاندا ئەمەم دۆزیەوە
00:36
and if anybody wants to take it home and mash it later, you're very welcome to.
9
21000
3000
ئەگەر هەر کەسێک ویستی ئەوە بباتەوە بۆ ماڵەوە بۆ ئەوەی دواتر بخورێت، ئێوە بەوە زۆر دڵخۆش دەبن
00:39
The humble potato --
10
24000
2000
پەتاتە سادەکە
00:41
and I've spent a long time, 25 years, preparing these.
11
26000
2000
کاتێکی زۆرم بەسەربرد بۆ ئامادەکردنی ئەمە، کە ماوەی بیست و پێنج ساڵ بوو
00:43
And it pretty much goes through
12
28000
2000
ئەوە زۆر خۆش بەڕێوە دەچێت
00:45
eight different forms in its lifetime.
13
30000
3000
ئەوە هەشت شێوەی جیاوازی هەیە لە تەمەنیدا
00:48
First of all, it's planted, and that takes energy.
14
33000
3000
یەکەمیان، دەچێندرێت، و وزەیان دەوێت
00:51
It grows and is nurtured.
15
36000
3000
گەورە دەبن و گەشە دەکەن
00:54
It's then harvested.
16
39000
2000
پاشان بەرهەمەکە بەدەست دێت
00:56
It's then distributed,
17
41000
2000
دوای ئەوە دابەش بوون و
00:58
and distribution is a massive issue.
18
43000
2000
بڵاو دەکرێنەوە و مشتەریەکیان بۆ پەیدا دەبێت
01:00
It's then sold and bought,
19
45000
2000
پاشان کڕین و فرۆشتنیان پێوە دەکرێت
01:02
and it's then delivered to me.
20
47000
2000
دوای هەموو ئەمانەش بە دەستی من گەیشتن
01:04
I basically take it, prepare it,
21
49000
2000
پێشەکی خەڵک بە دەستی دێنن، ئامادەی دەکەن
01:06
and then people consume it -- hopefully they enjoy it.
22
51000
3000
پاشان لە ناوی دەبەن.. هیوادارم چێژیان لێوەرگرتبێت
01:09
The last stage is basically waste,
23
54000
2000
دواهەمین قۆناغ بە شێوەیەکی بنچینەیی بە فیڕۆدانیەتی
01:11
and this is is pretty much where everybody disregards it.
24
56000
3000
ئەمە ئەو شتەیە کە زۆربەی کەسەکان خۆیانی لێ گێل دەکەن
01:14
There are different types of waste.
25
59000
2000
جۆری جیاوازمان هەیە لە بەفیڕۆدان
01:16
There's a waste of time; there's a waste of space; there's a waste of energy;
26
61000
3000
بەفیڕۆدانی کات، بە فیڕۆدانی زەوی و زار، بەفیڕۆدانی ووزە
01:19
and there's a waste of waste.
27
64000
2000
بە فیڕۆدانی پاشەڕۆ
01:21
And every business I've been working on
28
66000
2000
هەموو ئەو ئیشانەی کە کارم تێدا کردون
01:23
over the past five years,
29
68000
2000
لەماوەی پێنج ساڵی ڕابردودا
01:25
I'm trying to lower each one of these elements.
30
70000
3000
هەوڵ دەدەم بۆ کەمکردنەوەی هەر یەکێک لەم بەشانە
01:28
Okay, so you ask what a sustainable restaurant looks like.
31
73000
3000
باشە، ئێوە پرسیار دەکەن ئایا شێوەی چی ڕیستۆرانتێک گونجاوە
01:31
Basically a restaurant just like any other.
32
76000
2000
بەشێوەیەکی بنچینەیی هەموو ڕێستۆرانتەکان لە یەکتر دەچن
01:33
This is the restaurant, Acorn House.
33
78000
2000
ئەمە ڕیستۆرانت (ئەکەرۆن هاوس)ە
01:35
Front and back.
34
80000
2000
پێشەوە و دواوە
01:37
So let me run you through a few ideas.
35
82000
3000
ڕێگەم بدەن کەمێک بیرۆکەتان نیشان بدەم
01:40
Floor: sustainable, recyclable.
36
85000
2000
زەویەکە: گونجاوەو توانای بەکارهێنانەوەی هەیە
01:42
Chairs: recycled and recyclable.
37
87000
3000
کورسیەکان: بەکاردەهێنرێت و توانای بەکارهێنانەوەی هەیە
01:45
Tables: Forestry Commission.
38
90000
2000
مێزەکان: هی لیژنەی دارستانن
01:47
This is Norwegian Forestry Commission wood.
39
92000
2000
ئەمە داری لیژنەی دارستانی نەرویجە
01:49
This bench, although it was uncomfortable for my mom --
40
94000
3000
ئەم مێزە، گونجاو نەبوو بۆ دایکم
01:52
she didn't like sitting on it,
41
97000
2000
ئەو حەزی لە دانیشتن نەبوو لەسەر ئەوە
01:54
so she went and bought these cushions for me from a local jumble sale --
42
99000
3000
بۆیە ڕۆشت ئەم سەرینانەی بۆ من کڕی لە بازاڕێکی ناوخۆیی کە شتی بەکارهێنراوی تێدا دەفرۆشرایەوە
01:57
reusing, a job that was pretty good.
43
102000
2000
ئەوە ئیشێکی زۆر باش بوو
01:59
I hate waste, especially walls.
44
104000
2000
ڕقم لە بەفیڕۆدانە، بەتایبەتی دیوارەکان
02:01
If they're not working, put a shelf on it, which I did,
45
106000
3000
ئەگەر ئەوانە ئیشێکیان پێناکرێت، خۆ دەتوانین ڕەفەیەکیان پێدا داکوتین،
02:04
and that shows all the customers my products.
46
109000
3000
ئەوە نیشاندانی بەرهەمەکانمە بە هەموو موشتەریەکان
02:07
The whole business is run on sustainable energy.
47
112000
2000
هەموو ئیشەکە کار دەکات لەسەر ووزەی گونجاو
02:09
This is powered by wind. All of the lights are daylight bulbs.
48
114000
3000
ئەمە بە هۆی باوە ئیش دەکات. هەموو ڕوناکیەکانی هی گڵۆپەکانی بەرەبەیان
02:12
Paint is all low-volume chemical,
49
117000
2000
وێنەی هەموو مادە کیمیاییە کەمەکان نیشان دەدات
02:14
which is very important when you're working in the room all the time.
50
119000
2000
ئەمەش زۆر گرنگە لە کاتێکدا تۆ هەموو کاتێک ئیش دەکەیت لە ژورەکەدا
02:16
I was experimenting with these -- I don't know if you can see it --
51
121000
2000
تاقیکردنەوەیەکم لەگەڵ ئەمانەدا کرد... نازانم ئەگەر بتوانن ئەوە ببینن
02:18
but there's a work surface there.
52
123000
2000
بەڵام لەوێدا ڕوبەرێک هەیە کە بتوانیت کاری تێدا بکەیت
02:20
And that's a plastic polymer.
53
125000
2000
ئەوە پلاستیکێکی پۆلیمەرە
02:22
And I was thinking, well I'm trying to think nature, nature, nature.
54
127000
2000
بیرم لەوە دەکردەوە لە ڕاستیدا دەمەوێت بیر لە سرووشت بکەمەوە، سروشت، سروشت
02:24
But I thought, no, no, experiment with resins,
55
129000
2000
بەڵام بیرم کەوتەوە نەخێر، نەخێر، تاقیکردنەوە کیماییەکان
02:26
experiment with polymers.
56
131000
2000
تاقیکردنەوە لەگەڵ پۆڵیمەرەکان
02:28
Will they outlive me? They probably might.
57
133000
2000
ئەمانە بۆ من باشترن؟ لەوانەیە وابێت
02:30
Right, here's a reconditioned coffee machine.
58
135000
2000
لێرەدا ئامێرێکی ئامادەکردنی قاوەی لێیە
02:32
It actually looks better than a brand new one -- so looking good there.
59
137000
3000
لە ڕاستیدا شێوەی زۆر باشترە لە دانەیەکی تازە... لەوێدا شێوەیەکی جوانی وەرگرتوە
02:35
Now reusing is vital.
60
140000
3000
ئێستا بەکارهێنانەوە شتێکی پێویستە
02:38
And we filter our own water.
61
143000
2000
ئێمە ئاوی خۆمان دەپاڵێوین
02:40
We put them in bottles, refrigerate them,
62
145000
2000
دەیانکەینە بوتڵەکانەوە، دەیانخەینە سەلاجەوە
02:42
and then we reuse that bottle again and again and again.
63
147000
2000
پاشان ئەو بوتڵە بەکاردەهێنینەوە جارێکی تر و جارێکی تر جارێکی تر
02:44
Here's a great little example.
64
149000
2000
ئەمانە چەند نمونەیەکی کەمن
02:46
If you can see this orange tree, it's actually growing in a car tire,
65
151000
2000
ئەگەر بتوانن ئەم داری پڕتەقاڵە ببینن، لەڕاستیدا ئەوە چێندراوە لە ناو تایەی سەیارەدا
02:48
which has been turned inside out and sewn up.
66
153000
2000
دەخولایەوە لە ناوەوە بۆ دەرەوە و دەبەسترایەوە بەیەکەوە
02:50
It's got my compost in it, which is growing an orange tree, which is great.
67
155000
3000
پەینم تێکرد ئێستا گەشە دەکات، ئەوە زۆر نایابە
02:53
This is the kitchen, which is in the same room.
68
158000
2000
ئەمە چێشتخانەکەیە، کە لە هەمان ژوردایە
02:55
I basically created a menu that allowed people
69
160000
2000
بەشێوەیەکی بنچینەیی ئەو خواردنانەی تێدا دروست دەکرێت، دەکرێن بە لیستێک و دەدرێت بەخەڵک
02:57
to choose the amount and volume of food
70
162000
2000
بۆ ئەوەی بڕو قەبارەی خواردنەکە دیاری بکەن
02:59
that they wanted to consume.
71
164000
2000
کە ئەوان دەیانەوێت بەکاری بهێنن
03:01
Rather than me putting a dish down,
72
166000
2000
بەڵکو زیاتر لەوەی کە من دایدەنێم لە قاپێکدا
03:03
they were allowed to help themselves to as much or as little as they wanted.
73
168000
3000
ئەوان ڕێگەیان دەدرێت و یارمەتیان دەدرێت تاکو خۆیان بڕیار بدەن کەمیان دەوێت یان زۆر
03:06
Okay, it's a small kitchen. It's about five square meters.
74
171000
3000
باشە، ئەوە چێشتخانەیەکی بچوکە، نزیکەی پێنج مەتر چوار گۆشەیە
03:09
It serves 220 people a day.
75
174000
2000
لە ڕۆژێکدا خزمەتگوزاری پێشکەشی دوو سەدو بیست کەس دەکات
03:11
We generate quite a lot of waste.
76
176000
2000
ئینجا ئێمە بەیەکجاری زیادەڕەوی دروست دەکەین
03:13
This is the waste room.
77
178000
2000
ئەمە ژوری شتە زیادەکانە
03:15
You can't get rid of waste.
78
180000
2000
ناتوانن ڕزگارتان بێت لە شتە زیادەکان
03:17
But this story's not about eliminating it, it's about minimizing it.
79
182000
3000
بەڵام ئەم چیرۆکە دەربارەی لابردنی ئەوە نیە، دەربارەی بچوک کردنەوەی ئەوەیە
03:20
In here, I have produce and boxes
80
185000
3000
لێرە، بەرهەم و سندوقەکانی منی لێیە
03:23
that are unavoidable.
81
188000
2000
ئەوە خۆی لێ لانادرێت
03:25
I put my food waste into this dehydrating, desiccating macerator --
82
190000
3000
زیادەی خواردنەکەم دادەنێم لە ناو ئەمەداو تاکو وشکی بکات، هەروەها وشکی دەکاتەوە و نەرمی دەکات
03:28
turns food into an inner material,
83
193000
3000
خواردنەکە دەخولێنێتەوە لەناو کەرەستە ناوخۆییەکەدا
03:31
which I can store and then compost later.
84
196000
2000
کەدەتوانم هەڵیبگرم و پاشان وەک پەین بەکاری بهێنم
03:33
I compost it in this garden.
85
198000
3000
پەین دەکەمە ناو ئەم باخچەیەوە
03:36
All of the soil you can see there is basically my food,
86
201000
3000
هەموو خاکەکە دەتوانن ببینن لەوێدا کە بەشێوەیەکی بنچینەیی خواردنەکەی منن
03:39
which is generated by the restaurant,
87
204000
2000
کە دەستم کەوتوە لە لایەن ڕیستۆرانتەکەوە
03:41
and it's growing in these tubs, which I made out of storm-felled trees
88
206000
2000
ئەوانە گەشە دەکەن لە ناو ئەم حەوزانەدا، کە دروست کراون لە کارگەکانی بڕینی دار و درەخت
03:43
and wine casks and all kinds of things.
89
208000
3000
بەرمیلەکانی مەی و کۆمەڵێک شتی تر
03:46
Three compost bins --
90
211000
2000
سێ سندوقی زبڵدانی لێیە
03:48
go through about 70 kilos of raw vegetable waste a week --
91
213000
2000
کە حەفتا کیلۆ لە سەوزەی کاڵی زیادە دەگرێت لەیەک هەفتەدا
03:50
really good, makes fantastic compost.
92
215000
2000
بەڕاستی باشە، پەینێکی بێوینە دروست دەبیت
03:52
A couple of wormeries in there too.
93
217000
2000
هەروەها لەوێدا دوو سندوقی دروست کردنی پەینی لێیە لە ڕێگەی کرمەکانەوە
03:54
And actually one of the wormeries
94
219000
2000
لە ڕاستیدا یەکێک لە سندوقەکان
03:56
was a big wormery. I had a lot of worms in it.
95
221000
2000
زۆر گەورە بوو. کرمی زۆرم تیا دانابوو
03:58
And I tried taking the dried food waste,
96
223000
2000
هەوڵمدا خواردنی زیادەی وشکی تێبکەم
04:00
putting it to the worms, going, "There you go, dinner."
97
225000
2000
دامدەنا بۆ کرمەکان، دەمگوت، فەرمون نانی ئێوارەیە
04:02
It was like vegetable jerky,
98
227000
2000
ئەوە وەک خواردنی سەگ وابوو
04:04
and killed all of them.
99
229000
2000
هەموویانی کوشت
04:06
I don't know how many worms [were] in there,
100
231000
2000
نازانم ژمارەی کرمەکان کە لەوێدا بوون چەندە
04:08
but I've got some heavy karma coming, I tell you.
101
233000
3000
بەڵام وەک پێم وتن، چارەسەرێکی قورس ڕوبەڕویان بوویەوە
04:11
(Laughter)
102
236000
2000
پێکەنین
04:13
What you're seeing here is a water filtration system.
103
238000
3000
ئەوەی لێرەدا دەیبینن سیستەمێکی ئاو پاڵاوتنە
04:16
This takes the water out of the restaurant,
104
241000
2000
ئەمە ئەو ئاوە وەردەگرێت کە لە ڕیستۆرانتەکەوە دێتە دەرەوە
04:18
runs it through these stone beds -- this is going to be mint in there --
105
243000
3000
دەڕوات بە ناو ئەم بەردانەدا، ئەمە زۆر بەباشی دەڕوات بەڕێوە
04:21
and I sort of water the garden with it.
106
246000
2000
ئاوەکەیم دابەش کردوە بە ناو باخچەکەدا
04:23
And I ultimately want to recycle that, put it back into the loos,
107
248000
2000
لە کۆتایدا ویستم ئەوە بەکار بهێنمەوە، دووبارە ئەو ئاوە بەکاربهێنرێتەوە
04:25
maybe wash hands with it, I don't know.
108
250000
2000
لەوانەیە ئەوە بۆ دەست شۆردن بێت، نازانم
04:27
So, water is a very important aspect.
109
252000
3000
لەبەرئەوە ئاو لایەنێکی زۆر گرنگە
04:30
I started meditating on that
110
255000
2000
دەستم کرد بە بیرکردنەوە لەوە
04:32
and created a restaurant called Waterhouse.
111
257000
3000
ڕیستۆرانتێکم دروست کرد بە ناوی ماڵی ئاو
04:35
If I could get Waterhouse to be a no-carbon restaurant
112
260000
2000
ئەگەر بمتوانیایە ماڵی ئاو بکەم بەڕیستۆرانتێکی نا کاربۆنی
04:37
that is consuming no gas to start with, that would be great.
113
262000
3000
وە هیچ گازێکم تێدا بەکارنەهێنایە، ئەوە زۆر خۆش دەبوو
04:40
I managed to do it.
114
265000
2000
دەتوانم ئەوە بکەم
04:42
This restaurant looks a little bit like Acorn House --
115
267000
2000
ئەم ڕیستۆرانتە تۆزێک شێوەی لە خانوی ئەکۆرن دەچێت
04:44
same chairs, same tables.
116
269000
2000
هەمان کورسی، هەمان مێزەکان
04:46
They're all English and a little bit more sustainable.
117
271000
3000
هەموو ئینگلیزەکان بەشێوەیەکی زۆر کەم هاوڕێی ژینگەن
04:49
But this is an electrical restaurant.
118
274000
2000
بەڵام ئەمە ڕیستۆرانتێکی کارەباییە
04:51
The whole thing is electric, the restaurant and the kitchen.
119
276000
2000
هەموو شتەکانی کارەباییە، ڕیستۆرانت و چێشتخانەکە
04:53
And it's run on hydroelectricity,
120
278000
2000
ئەوە ئیش دەکات بە کارۆ ئاوی
04:55
so I've gone from air to water.
121
280000
2000
کەواتە، من تەواو بوم لە هەواوە بۆ ئاو
04:57
Now it's important to understand
122
282000
3000
ئێستا ئەوەی گرنگە تێگەشتنە
05:00
that this room
123
285000
2000
لەم ژوورە
05:02
is cooled by water, heated by water,
124
287000
2000
فێنک دەکرێتەوە بە ئاو، گەرم دەکرێت بە ئاو
05:04
filters its own water,
125
289000
2000
ئاوەکەی خۆی دەپاڵێوێت
05:06
and it's powered by water.
126
291000
2000
ووزەکەی بە ئاوە
05:08
It literally is Waterhouse.
127
293000
2000
ئەوە بەتەواوی خانوی ئاویە
05:10
The air handling system inside it --
128
295000
2000
سیستەمی هەواگۆڕکێی لە ناو خۆیدایە
05:12
I got rid of air-conditioning
129
297000
2000
لە هەوای پیس خۆی ڕزگار دەکات
05:14
because I thought there was too much consumption going on there.
130
299000
2000
لەبەرەئوەی هەستم کرد لەوێدا کارکردنێکی زۆر هەیە
05:16
This is basically air-handling.
131
301000
2000
ئەمە بەشێوەیەکی بنچینەیی سیستەمی هەواگۆڕکێیە
05:18
I'm taking the temperature of the canal outside,
132
303000
2000
پلەی گەرماکەیم بە نۆکەندێکدا بردۆتە دەرەوە
05:20
pumping it through the heat exchange mechanism,
133
305000
2000
میکانیکی ئاڵوگۆڕی گەرمیەکە بە هۆی ترومپایەکەوە دەبێت
05:22
it's turning through these amazing sails on the roof,
134
307000
2000
ئەوەش بە هۆی ئەم چارۆکە سەرنج ڕاکێشانەی سەقفەکەوە دەخولێتەوە
05:24
and that, in turn, is falling softly onto the people in the restaurant,
135
309000
3000
دەخولێتەوە، زۆر بەنەرمی دەکەوێتە سەر خەڵکی لە ناو ڕیستۆرانتەکەدا
05:27
cooling them, or heating them, as the need may be.
136
312000
3000
فێنکیان دەکاتەوە، یان گەرمیان دەکاتەوە، ئەوەی پێویست بێت دەیکات
05:30
And this is an English willow air diffuser,
137
315000
2000
ئەمە دار چناری ئینگلیزیە کە بەناو هەوادا بڵاو دەبێتەوە
05:32
and that's softly moving
138
317000
2000
بە هێواشی دەجوڵێتەوە
05:34
that air current through the room.
139
319000
2000
تەوژمی هەواکەی بە ناو ژوورەکەدا دەڕوات
05:36
Very advanced, no air-conditioning -- I love it.
140
321000
3000
زۆر پێش کەوتوە، بە بێ هەواگۆڕکێ، من حەزم لەوەیە
05:39
In the canal, which is just outside the restaurant,
141
324000
2000
لە نۆکەندەکەدا، تەنها لەدەرەوەی ڕیستۆرانتەکە
05:41
there is hundreds of meters of coil piping.
142
326000
2000
سەدان مەتر لە بۆری پێچاوپێچ هەیە
05:43
This takes the temperature of the canal
143
328000
2000
ئەمە پلەی گەرمای نۆکەندەکە وەردەگریت
05:45
and turns it into this four-degrees of heat exchange.
144
330000
3000
ئەوە دەخولێتەوە لە ناو ئەم چوار پلەیەی ئاڵوگۆڕی گەرمیەدا
05:48
I have no idea how it works, but I paid a lot of money for it.
145
333000
3000
هیچ بیرۆکەیەکم نیە دەربارەی ئەوەی کە ئەوە چۆن ئیش دەکات، بەڵام پارەیەکی زۆرم تێدا سەرف کردوە
05:51
(Laughter)
146
336000
2000
پێکەنین
05:53
And what's great is one of the chefs who works in that restaurant
147
338000
2000
شتێکی خۆش ئەوەیە کە یەکێک لەو چێشت لێنەرانەی کە لەو ڕیستۆرانتە ئیش دەکات لەوێ
05:55
lives on this boat -- it's off-grid; it generates all its own power.
148
340000
3000
لە ناو بەلەمێکدا دەژی، ئەوە ژوورێکە کە خۆی ووزە ی خۆی دروست دەکات
05:58
He's growing all his own fruit, and that's fantastic.
149
343000
3000
هەموو میوەکانی تێدا گەورە کردوە، ئەوە زۆر سەرنج ڕاکێشە
06:01
There's no accident in names of these restaurants.
150
346000
2000
ئەم ڕیستۆرانتانە لە خۆیانەوە ناو نەنراون
06:03
Acorn House is the element of wood; Waterhouse is the element of water;
151
348000
3000
ماڵی ئەکۆرن بەشەکانی پێک هاتوە لە دار، ماڵی ئاو بەشەکانی پێک هاتوە لە ئاو
06:06
and I'm thinking, well, I'm going to be making
152
351000
3000
بیرم دەکردەوە دەست بکەم بە دروستکردنی
06:09
five restaurants based
153
354000
2000
پێنج ڕیستۆرانت
06:11
on the five Chinese medicine acupuncture specialities.
154
356000
4000
لە پێنج بنکە بۆ کاری تایبەتی پزیشکی چینی
06:15
I've got water and wood. I'm just about to do fire.
155
360000
3000
ئاو و دارم بەدەست هێناوە، تەنها ئاگرم ماوە
06:18
I've got metal and earth to come.
156
363000
2000
پێویستم بەوە بوو کانزام دەست بکەوێت لە زەویەکەوە
06:20
So you've got to watch your space for that.
157
365000
3000
کەواتە بۆ بەدەست هێنانی ئەوە دەبێت سەیری بۆشاییەکەت بکەیت
06:23
Okay. So this is my next project.
158
368000
2000
باشە، کەواتە ئەمە پرۆژەی داهاتومە
06:25
Five weeks old,
159
370000
2000
پێنج هەفتە دواتر
06:27
it's my baby, and it's hurting real bad.
160
372000
3000
منداڵەکەم، زۆر بەخراپی بریندار بوو
06:30
The People's Supermarket.
161
375000
2000
خەڵکی سۆپەرمارکێتەکان
06:32
So basically, the restaurants only really hit
162
377000
2000
بەشێوەیەکی بنچینەیی، ڕیستۆرانتەکان تەنها کاریگەرییان
06:34
people who believed in what I was doing anyway.
163
379000
2000
لەسەر خەڵک هەیە، ئەوانەی باوەڕیان وایە کە هەرچۆنێ بێت بەردەوام بێت
06:36
What I needed to do was get food out
164
381000
2000
چیم پێویست بوو بۆ ئەوەی خواردنەکە بکەمە دەرەوە
06:38
to a broader spectrum of people.
165
383000
2000
تا مەودایەکی بێسنور لە خەڵکی دووربکەوێتەوە
06:40
So people -- i.e., perhaps, more working-class --
166
385000
3000
کەواتە خەڵک، مانای ئەوەیە زۆرینەیان چینی کرێکارانن
06:43
or perhaps people who actually believe in a cooperative.
167
388000
2000
یان لەوانەیە ئەو خەڵکانە بن کە باوەڕیان بە هاوکاری کردنی یەکتر هەیە
06:45
This is a social enterprise,
168
390000
2000
ئەمە پڕۆژەیەکی کۆمەڵایەتیە
06:47
not-for-profit cooperative supermarket.
169
392000
3000
هاوکاری کردنی سۆپەرمارکێتەکان قازانج نەویستە
06:50
It really is about the social disconnect
170
395000
2000
لە ڕاستیدا ئەوە دەربارەی لێک ترازانی کۆمەڵایەتیە
06:52
between food, communities
171
397000
2000
لە نێوان خواردن و کۆمەڵگاکاندا
06:54
in urban settings
172
399000
2000
لە ناوچە خاوەن شارستانیەتەکاندا
06:56
and their relationship to rural growers --
173
401000
2000
پەیوەندیان بە جوتیارە لادێیەکانەوە
06:58
connecting communities in London to rural growers.
174
403000
2000
پەیوەندیان بە کۆمەڵگاکان لە لەندەن بۆ جوتیارە لادێیەکان
07:00
Really important.
175
405000
2000
بەڕاستی گرنگە
07:02
So I'm committing to potatoes; I'm committing to milk;
176
407000
2000
کەواتە، من بەرهەم هێنەری پەتاتەکانم، بەرهەم هێنەری شیرم
07:04
I'm committing to leeks and broccoli -- all very important stuff.
177
409000
3000
بەرهەم هێنەری کەوەر و قەڕنابیتم... هەموو شتە گرنگەکان
07:07
I've kept the tiles; I've kept the floors;
178
412000
2000
خشتەکانم دەپاراست، زەویەکانم دەپاراست
07:09
I've kept the trunking; I've got in some recycled fridges;
179
414000
2000
قەدەکانم دەپاراست، سەلاجەکانم بەکاردەهێنا بۆ دووبارە بەکارهێنانەوەی هەندێکیان
07:11
I've got some recycled tills; I've got some recycled trolleys.
180
416000
3000
هەندێکیانم بەکاردەهێنایەوە لە فرۆشگاکاندا، هەندێکیانم بەکاردەهێنایەوە لە عەرەبانەی خواردنەکاندا
07:14
I mean, the whole thing is is super-sustainable.
181
419000
2000
مەبەستم ئەوەیە، هەموو شتەکان دۆستی ژینگەن بە شێوەیەکی گەورە
07:16
In fact, I'm trying and I'm going to make this
182
421000
2000
لە ڕاستیدا، هەوڵ دەدەم، واتە بەنیازم ئەمە دروست بکەم
07:18
the most sustainable supermarket in the world.
183
423000
3000
زۆرترین سۆپەرمارکێتی دۆستی ژینگەیی لە جیهاندا
07:21
That's zero food waste.
184
426000
2000
کە ڕێژەی بە فیڕۆدانی خۆراک تیایدا سفر بێت
07:23
And no one's doing that just yet.
185
428000
2000
تا ئێستا کەس ئەوەی نەکردوە
07:25
In fact, Sainsbury's, if you're watching,
186
430000
2000
لە ڕاستیدا، سینسیبری، ئەگەر سەیرتان کردبێت
07:27
let's have a go. Try it on.
187
432000
2000
بابڕۆین، هەوڵی بۆ دەدەین
07:29
I'm going to get there before you.
188
434000
2000
بە نیازم پێش ئێوە بگەمە ئەوێ
07:31
So nature doesn't create waste
189
436000
3000
کەواتە سروشت پاشەڕۆ و شتی زیادە دروست ناکات
07:34
doesn't create waste as such.
190
439000
2000
پاشەڕۆیەکی دیاریکراوی نیە
07:36
Everything in nature is used up in a closed continuous cycle
191
441000
3000
هەموو شتێک لە سروشتدا بەکاردەهێنرێت لە سوڕێکی بەردەوامی داخراودا
07:39
with waste being the end of the beginning,
192
444000
3000
لەگەڵ بەفیڕۆدان کە کۆتایی سەرەتایە
07:42
and that's been something that's been nurturing me for some time,
193
447000
3000
ئەو شتەش بوە هۆی سەرقاڵ کردنی من بۆ ماوەیەک
07:45
and it's an important statement to understand.
194
450000
3000
ئەوە دەستەواژەیەکی گرنگە بۆ تێگەشتن
07:48
If we don't stand up
195
453000
2000
ئەگەر ئێمە هەلنەستین
07:50
and make a difference
196
455000
2000
وە جیاوازیەک دروست نەکەین
07:52
and think about sustainable food,
197
457000
3000
وە بیر لە خواردنێک نەکەینەوە کە دۆستی ژینگە بێت
07:55
think about the sustainable nature of it,
198
460000
2000
وە بیر نەکەینەوە لە سروشتێک کە دۆستی ژینگە بێت
07:57
then we may fail.
199
462000
2000
ئەو کاتە لەوانەیە شکست بهێنین
07:59
But, I wanted to get up and show you
200
464000
2000
بەڵام، من ویستم نیشانی ئێوەی بدەم
08:01
that we can do it if we're more responsible.
201
466000
2000
ئەگەر زیاتر هەست بە لێپرسراوێتی بکەین دەتوانین ئەو کارە ئەنجام بدەین
08:03
Environmentally conscious businesses are doable.
202
468000
3000
کۆمپانیاکانی دۆستی ژینگە دەتوانن ئەوە بکەن
08:06
They're here. You can see I've done three so far;
203
471000
3000
ئەوان لێرەن، دەتوانن بیبینن هەتا ئێستا سێ جار کردومە
08:09
I've got a few more to go.
204
474000
3000
کەمێک ماوە بۆ ئەوەی زیاتر هەنگاو بنێم
08:12
The idea is embryonic.
205
477000
2000
بیرۆکەکە کۆرپەییە
08:14
I think it's important.
206
479000
2000
واهەست دەکەم ئەوە گرنگ بێت
08:16
I think that if we reduce, reuse, refuse
207
481000
3000
هەست دەکەم ئەگەر ئێمە ئەمانە کەم بکەینەوە، دووبارە بەکارهێنان، ڕەت کردنەوە
08:19
and recycle -- right at the end there --
208
484000
2000
لەگەڵ بەکارهێنانەو...بە تەواوەتی لە کۆتایی دا
08:21
recycling is the last point I want to make;
209
486000
3000
دووبارە بەکارهێنانەوە، دواهەمین خاڵە کە من دەمەوێت نیشانتانی بدەم
08:24
but it's the four R's, rather than the three R's --
210
489000
3000
بەڵام ئەوە چوار ڕێگەیە نەک سێ ڕێگە
08:27
then I think we're going to be on our way.
211
492000
2000
دواتر وا هەست دەکەم لەسەر ئەم کارە بەردەوام دەبین
08:29
So these three are not perfect -- they're ideas.
212
494000
3000
کەواتە ئەم سیانە بەس نین... بیرۆکەکانیان
08:32
I think that there are many problems to come,
213
497000
3000
هەست دەکەم ژمارەیەکی زۆر کێشە و گرفت ڕوبەڕویان دەبێتەوە
08:35
but with help, I'm sure I'm going to find solutions.
214
500000
3000
بەڵام لەگەڵ یارمەتی، دڵنیام ڕێگا چارەسەرەکان دەدۆزینەوە
08:38
And I hope you all take part.
215
503000
2000
هیوادارم هەمووتان بەشدار بن
08:40
Thank you very much. (Applause)
216
505000
2000
زۆر سوپاس، چەپڵە
Translated by Hiwa Foundation
Reviewed by Hiwa Foundation II

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Arthur Potts Dawson - Green chef
Arthur Potts Dawson wants us to take responsibility not just for the food we eat, but how we shop for and even dispose of it. And he's showing the way -- with impeccable taste.

Why you should listen

Which came first, epicure or eco-warrior? For 23 years, Arthur Potts Dawson has worked alongside Britain's most respected chefs, including Hugh Fearnley-Whittingstall and Jamie Oliver. But his interest in food began during childhood, on a Dorset farm. "There was never much money around when I was growing up," he says. "We learned to turn lights off, put a jumper on instead of the heating."

This thrifty sensibility found expression in his acclaimed London restaurants Acorn House and Water House, opened in 2006. From rooftop gardens to low-energy refrigerators and wormeries that turn food waste into compost, these restaurants prove the profitability of an eco-friendly approach -- and serve as training grounds for the next generation of green chefs. Potts Dawson is now taking his crusade to kitchen tables, launching The People's Supermarket, a member-run cooperative supporting British farms, and cooking for Mrs Paisley's Lashings, a supper club whose profits fund urban gardens in London schools.

More profile about the speaker
Arthur Potts Dawson | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee