ABOUT THE SPEAKER

Jessica Shortall - Strategy consultant, social entrepreneur and author
Jessica Shortall is a working mom of two and author of Work. Pump. Repeat: The New Mom's Survival Guide to Breastfeeding and Going Back to Work.

Why you should listen

What do breastfeeding and paid leave for working mothers, sustainable eye care, hunger, green investing, giving shoes and the business case for LGBT equality have in common?

For Jessica Shortall, they have all been opportunities to change the world: challenges that need sustainable solutions and require a deep understanding of market forces, audiences, and cultures. They all require an intense dive into data, and they all benefit from powerful storytelling.

Shortall has provided strategy consulting to dozens of businesses, social enterprises, non-profit organizations and campaigns in the US, UK and beyond. Her first book, Work. Pump. Repeat: The New Mom's Guide to Surviving Breastfeeding and Going Back to Work, was inspired by her own experiences of circumnavigating the globe with a breast pump. She interviewed hundreds of working mothers and dozens of HR professionals to create a practical, relatable, judgment-free guide for women who want to try to continue breastfeeding after they've returned to work.

Shortall started her adult life as a Peace Corps Volunteer in Uzbekistan, and she haven't stopped searching for ways to change the world since, across non-profit and for-profit worlds. In the early 2000s, she co-founded and franchised a non-profit organization that is now active in more than 40 communities. In 2006, she received an MBA with honors from the University of Oxford, as a Skoll Scholar in Social Entrepreneurship. She went on to spend three years providing consulting services to social entrepreneurs. From 2009 to 2014, she was the first Director of Giving at TOMS Shoes, hired to build out the now-iconic One for One giving mission and strategy.

She currently lives in Dallas, TX with her husband Clay and her two children.

More profile about the speaker
Jessica Shortall | Speaker | TED.com

TEDxSMU

Jessica Shortall: The US needs paid family leave -- for the sake of its future

Jessica Shortall: မိဘအသစ်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေအပေါ် အမေရိက ဘယ်လို ကျရှုံးသလဲ။

Filmed: 2015-10-17

Readability: 3.5

1,521,725 views

အမျိုးသမီးတွေအလုပ်လုပ်ဖို့ လိုသလို၊ အလုပ်လုပ်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ကလေးယူဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါဆို အမေရိကန်က ဘာဖြစ်လို့ အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေသစ်တွေကို လစာရ ခွင့် မပေးတဲ့ တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံဖြစ်နေရတာလဲ။ ဒီ ပြတ်သားတဲ့ ဟောပြောချက်မှာ အမေရိကမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေအသစ်ဘဝရဲ့ အမှန်တရားက မမြင်ရတဲ့အပြင် အရမ်းကို ဆိုးရွားလှတာကို Jessica Shortall က ခံစားချက်ပြည့်ဖြင့်ဖော်ထုတ်ထားပါတယ်။ နှစ်တိုင်း သန်းပေါင်းများစွာသော အမျိုးသမီးတွေဟာ ကလေးမွေးပြီး အပတ်အနည်းငယ်အတွင်း အတင်းအဓမ္မ အလုပ်ဆင်းကြရပါတယ်။ သူမရဲ့ အကြံဉာဏ်ကို ဝေမျှဖို့ကောင်းပါတယ် -- အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ကလေးတွေဆိုင်ရာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ချဉ်းကပ်ပုံကြောင့် စီးပွားရေး၊ ရုပ်ပိုင်း၊ စိတ်ပိုင်းအရ ပေးဆပ်နေရတဲ့ တန်ဖိုးတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ရယ်၊ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ မိခင်အားလုံးအတွက် လစာရ ခွင့်ပေးရင်း အနာဂတ်စီးပွားရေးကို ပိုခိုင်ခန့်အောင်လုပ်ဖို့ အချိန်ကျရောက်လို့လာပါပြီ။

Jessica Shortall - Strategy consultant, social entrepreneur and author
Jessica Shortall is a working mom of two and author of Work. Pump. Repeat: The New Mom's Survival Guide to Breastfeeding and Going Back to Work. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12

What does a working mother look like?

0

360

2856

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေတစ်ယောက်ဘာနဲ့တူလဲ။

00:15

If you ask the Internet,
this is what you'll be told.

1

3240

3256

အင်တာနက်ကို မေးရင်
ရှင်ကို ဒီလိုပြောလိမ့်မယ်။

00:18

Never mind that this is
what you'll actually produce

2

6520

4430

ကလေးကို ရှင့်ပေါင်ပေါ်တင်ပြီး ကွန်ပျူတာနဲ့
အလုပ်လုပ်ရင် ရလာမယ့်ရလဒ်က

00:22

if you attempt to work at a computer
with a baby on your lap.

3

10970

2886

ဒါဆိုတာကိုတော့ အရေးမထားပါနဲ့။

00:25

(Laughter)

4

13880

1536

(ရယ်သံများ)

00:27

But no, this isn't a working mother.

5

15440

2896

ဒါပေမဲ့ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါ အလုပ်လုပ်နေတဲ့
အမေ မဟုတ်ဘူး။

00:30

You'll notice a theme in these photos.
We'll look at a lot of them.

6

18360

3176

ဒီပုံတွေထဲက အပြင်အဆင်ကို သတိထားမိမှာပါ။
ဒီပုံတွေအများကြီးကြည့်ရအောင်။

00:33

That theme is amazing natural lighting,

7

21560

2416

အဲ့ဒါက ပြီးပြည့်စုံတဲ့
သဘာဝ အလင်းရောင်လေ။

00:36

which, as we all know,

8

24000

3136

ကျွန်မတို့ သိတဲ့အတိုင်း ဒါက

00:39

is the hallmark
of every American workplace.

9

27160

4176

အမေရိကန် အလုပ်နေရာရဲ့
ဝိသေသလက္ခဏာပေါ့။

00:43

There are thousands of images like these.

10

31360

3456

ဒီလိုပုံတွေ ထောင်ပေါင်းများစွာရှိပါတယ်။

00:46

Just put the term "working mother"
into any Google image search engine,

11

34840

3416

ဓာတ်ပုံ စတော့ဆိုက်မှာ၊ Google ရုပ်ပုံ
ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်ထဲကို "အလုပ်

00:50

stock photo site.

12

38280

1256

လုပ်နေတဲ့အမေ" ရိုက်လိုက်

00:51

They're all over the Internet,

13

39560

1456

ပုံတွေက အင်တာနက်ပေါ်မှာပါ။

00:53

they're topping
blog posts and news pieces,

14

41040

2376

ဘလော့ နဲ့ သတင်းတွေရဲ့
မျက်နှာစာမှာ ရောက်နေပါတယ်။

00:55

and I've become kind of obsessed with them
and the lie that they tell us

15

43440

4336

ဒီသတင်းတွေရယ်၊ မုသားစကားတွေရယ်၊
ကျွန်မတို့ကိုပေးတဲ့ စိတ်သက်သာမှုတွေ၊

00:59

and the comfort that they give us,

16

47800

1976

အမေရိကန်မှာ အလုပ်လုပ်နေသူ
အမေသစ်တစ်ယောက်ဖြစ်လာရင်

01:01

that when it comes
to new working motherhood in America,

17

49800

3416

အရာရာက အဆင်ပြေတယ်ဆိုတာတွေနဲ့
ပတ်သတ်ပြီး

01:05

everything's fine.

18

53240

1776

ရေးနေကြတာ အများကြီးပါပဲ။

01:07

But it's not fine.

19

55040

1576

ဒါပေမဲ့ အဲလိုကောင်းနေတာ မဟုတ်ဘူး။

01:08

As a country, we are sending
millions of women back to work

20

56640

3416

နိုင်ငံတစ်ခုအနေနဲ့ ကျွန်မတို့တွေ
နှစ်တိုင်း သန်းပေါင်းများစွာ

01:12

every year, incredibly
and kind of horrifically soon

21

60080

3936

အမျိုးသမီးတွေကို ကလေးမွေးပြီးချင်း
ဆိုးရွားစွာဘဲ ချက်ချင်း

01:16

after they give birth.

22

64040

1656

အလုပ်ပြန်လုပ်ခိုင်းနေပါတယ်။

01:17

That's a moral problem

23

65720

1696

ဒါက စာရိတ္တပြဿနာပါ။

01:19

but today I'm also going to tell you
why it's an economic problem.

24

67440

3896

ဒါပေမဲ့ ဒါက ဘာလို့ စီးပွားရေးပြဿနာ
ဖြစ်လဲဆိုတာ ကျွန်မ ပြောပါမယ်။

01:23

I got so annoyed and obsessed
with the unreality of these images,

25

71360

3616

ဒီပုံတွေရဲ့ မစစ်မှန်မှုကို ကျွန်မ
စွဲလန်းပြီး စိတ်ကုန်လာတယ်။

01:27

which look nothing like my life,

26

75000

2016

အဲဒါတွေက ကျွန်မ ဘဝနဲ့ တခြားစီပဲလေ။

01:29

that I recently decided to shoot and star
in a parody series of stock photos

27

77040

5176

ဒါကြောင့် မကြာသေးခင်က သရော်ဓာတ်ပုံတွေ
ပါဝင်ရိုက်ကူးဖို့ ကျွန်မဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

01:34

that I hoped the world would start to use

28

82240

2136

ရှင့်ကလေးရဲ့ အဟာရအရင်းအမြစ်က
ရှင့်ကိုယ်မှာ တွယ်ကပ်ရှိနေပေမဲ့

01:36

just showing the really awkward reality
of going back to work

29

84400

4256

အလုပ်ကိုပြန်သွားရတဲ့ နားလည်ရ
ခဲယဉ်းတဲ့ အဖြစ်မှန်ကို

01:40

when your baby's food source
is attached to your body.

30

88680

3560

တစ်ကမ္ဘာလုံးက စသုံးလိမ့်မယ်လို့
မျှော်လင့်ပါတယ်။

01:45

I'm just going to show you two of them.

31

93320

2376

အဲဒီအထဲက နှစ်ပုံကို ကျွန်မပြမယ်။

01:47

(Laughter)

32

95720

2056

(ရယ်သံများ)

01:49

Nothing says "Give that girl a promotion"
like leaking breast milk

33

97800

3096

"တင်ပြမှုလုပ်တုန်း အင်္ကျီမှာ
နို့စွန်းနေတဲ့ ကောင်မလေးကို

01:52

through your dress during a presentation.

34

100920

2136

ရာထူးတိုးပေးလိုက်စမ်း"

01:55

You'll notice that there's
no baby in this photo,

35

103080

2416

ဒီပုံထဲမှာ ကလေးမပါဘူးဆိုတာ
ရှင်တို့ သတိထားမိမယ်။

01:57

because that's not how this works,

36

105520

2616

အကြောင်းက အဲလို လုပ်လို့မရဘူးလေ။

02:00

not for most working mothers.

37

108160

2336

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေအများစုအတွက်ပေါ့။

02:02

Did you know, and this will ruin your day,

38

110520

2056

သိလား။ ဒါက ရှင်တို့ရဲ့ နေ့ကို
ဖျက်ဆီးပစ်မှာ။

02:04

that every time a toilet is flushed,
its contents are aerosolized

39

112600

3176

အိမ်သာရေလောင်းတိုင်း
အိမ်သာရေမှုန်တွေက လေထဲမှာ

02:07

and they'll stay airborne for hours?

40

115800

2416

နာရီအနည်းငယ်ရှိနိုင်တယ် ဆိုတာကိုလေ။

02:10

And yet, for many new working mothers,

41

118240

2736

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေသစ်တွေအတွက်

02:13

this is the only place during the day
that they can find to make food

42

121000

3256

သူတို့ မွေးကင်းစကလေးတွေအတွက်
တနေ့အတွင်း အစာပြင်ဆင်ရေး

02:16

for their newborn babies.

43

124280

1320

တစ်ခုတည်းသော နေရာဖြစ်တယ်။

02:18

I put these things,
a whole dozen of them, into the world.

44

126880

3456

ကမ္ဘာကို ဒီလိုအရာတွေများစွာတင်ပြပါတယ်။

02:22

I wanted to make a point.

45

130360

1616

ကျွန်မ အဆိုပြုချင်လို့ပါ။

02:24

I didn't know what I was also doing
was opening a door,

46

132000

3416

ကျွန်မလုပ်နေတာက တံခါးတစ်ချပ်
ဖွင့်ပေးလိုက်တယ်ဆိုတာ မသိခဲ့ပါဘူး။

02:27

because now, total strangers
from all walks of life

47

135440

3536

အကြောင်းက လူတန်းစားအလွှာစုံ
လုံးဝသူစိမ်းတွေက အချိန်တိုင်း

02:31

write to me all the time

48

139000

1936

ကျွန်မဆီ စာရေးလာကြလို့လေ။

02:32

just to tell me what it's like
for them to go back to work

49

140960

3856

ကလေးမွေးပြီး ရက်၊ အပတ်အနည်းငယ်
အတွင်း အလုပ်ပြန်လုပ်ရတာ

02:36

within days or weeks of having a baby.

50

144840

3016

ဘယ်လိုလဲဆိုတာ ကျွန်မကို
ပြောဖို့ပေါ့။

02:39

I'm going to share
10 of their stories with you today.

51

147880

2576

သူတို့ရဲ့ ပုံပြင်ထဲက ၁၀ ပုဒ်
ရှင်တို့ကို ပြောပြမယ်။

02:42

They are totally real,
some of them are very raw,

52

150480

3376

လုံးဝ အစစ်မှန်တွေပါ။
တစ်ချို့ဟာတွေက ခံစားချက်ပြင်းပါတယ်။

02:45

and not one of them
looks anything like this.

53

153880

3040

အဲဒီအထဲက တစ်ခုမှ ဒါနဲ့ မတူဘူး။

02:50

Here's the first.

54

158360

1776

ဒါက ပထမတစ်ပုဒ်။

02:52

"I was an active duty
service member at a federal prison.

55

160160

3696

"ကျွန်မက ဗဟိုအစိုးရ အကျဉ်းဌာနမှာ
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးပါ။

02:55

I returned to work after the maximum
allowed eight weeks for my C-section.

56

163880

4376

ကျွန်မ ဗိုက်ခွဲမွေးလို့ ခွင့်ပြုထားတဲ့
၈ ပတ်ပြီး အလုပ်ပြန်လုပ်ပါတယ်။

03:00

A male coworker was annoyed
that I had been out on 'vacation,'

57

168280

4056

အမျိုးသား အလုပ်ဖော်တစ်ယောက်က
ကျွန်မ "အားလပ်ရက်"ရလို့ ဒေါသဖြစ်ပါတယ်။

03:04

so he intentionally opened the door on me
while I was pumping breast milk

58

172360

3429

ဒါကြောင့် ကျွန်မ နို့ညှစ်နေတဲ့အချိန်မှာ
တံခါးကို သူ တမင် ဖွင့်လိုက်ပြီး

03:07

and stood in the doorway
with inmates in the hallway."

59

175813

4043

တခြားအကျဉ်းသားတွေနဲ့ အတူ
တံခါးဝမှာ ရပ်ကြပါတယ်။"

03:11

Most of the stories that these women,
total strangers, send to me now,

60

179880

3296

ဒီ ကျွန်မဆီပို့လာတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊
သူစိမ်းတွေရဲ့ ပုံပြင်အများစုဟာ

03:15

are not actually even about breastfeeding.

61

183200

2256

တကယ်တော့ နို့တိုက်တဲ့အကြောင်းတွေ
မဟုတ်ပါဘူး။

03:17

A woman wrote to me to say,

62

185480

1896

အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ကျွန်မဆီ
စာရေးပါတယ်။

03:19

"I gave birth to twins and went back
to work after seven unpaid weeks.

63

187400

4776

"ကျွန်မ အမွှာပူးလေးမွေးပြီး လစာမဲ့ ခွင့်
၇ ပတ်ပြီးနောက် အလုပ်ပြန်ဆင်းပါတယ်။

03:24

Emotionally, I was a wreck.

64

192200

1656

စိတ်ပိုင်းအရ ကျိုးပဲ့ခဲ့ပါတယ်။

03:25

Physically, I had a severe hemorrhage
during labor, and major tearing,

65

193880

4336

ရုပ်ပိုင်းအရတော့ ကလေးမွေးနေတုန်း
သွေးထွက်လွန်ပြီး အသားပြဲသွားလို့

03:30

so I could barely get up, sit or walk.

66

198240

2736

မထနိုင်၊ မရပ်နိုင်၊
လမ်းမလျှောက်နိုင်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

03:33

My employer told me I wasn't allowed
to use my available vacation days

67

201000

3856

ကျွန်မ အလုပ်ရှင်က ကျွန်မရဲ့ ကျန်တဲ့
အားလပ်ရက်တွေသုံးခွင့်မရှိဘူးလို့ ပြောတယ်။

03:36

because it was budget season."

68

204880

1760

အကြောင်းက ဘက်ဂျက်ကာလဖြစ်နေလို့ပါ။"

03:39

I've come to believe that we can't look
situations like these in the eye

69

207800

4616

ဒီလိုအခြေအနေတွေကို ကျွန်မတို့ တည့်တိုး
မကြည့်ရဲကြဘူး လို့ယုံကြည်လာပါတယ်။

03:44

because then we'd be horrified,

70

212440

1816

ကျွန်မတို့က လန့်ကြမှာလေ။

03:46

and if we get horrified
then we have to do something about it.

71

214280

3056

ကျွန်မတို့ လန့်ရင် ကျွန်မတို့က
တစ်ခုခုလုပ်ရမှာပေါ့။

03:49

So we choose to look at,
and believe, this image.

72

217360

3856

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ဒီပုံကို ကြည့်ပြီး
ယုံကြည်ကြတယ်လေ။

03:53

I don't really know
what's going on in this picture,

73

221240

2456

ဒီပုံမှာ ဘာဖြစ်နေလဲတော့ ကျွန်မ
မသိဘူး။

03:55

because I find it weird
and slightly creepy.

74

223720

2656

ဒီပုံ ထူးဆန်းပြီး
ကြောက်ဖို့ကောင်းတယ် ထင်လို့ပါ။

03:58

(Laughter)

75

226400

1416

(ရယ်သံများ)

03:59

Like, what is she doing?

76

227840

1216

ဆိုပါစို့၊ သူဘာလုပ်နေတာလဲ။

04:01

But I know what it tells us.

77

229080

4016

ဒါပေမဲ့ ဒါက ဘာကိုပြောလဲဆိုတာ
ကျွန်မသိပါတယ်။

04:05

It tells us that everything's fine.

78

233120

2536

အရာအားလုံးအဆင်ပြေတယ်လို့
ကျွန်မတို့ကို ပြောနေတာလေ။

04:07

This working mother, all working mothers
and all of their babies, are fine.

79

235680

3736

ဒီအလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေ၊ အလုပ်လုပ်နေတဲ့
အမေအားလုံး၊ ကလေးအားလုံး ကောင်းတယ်ပေါ့။

04:11

There's nothing to see here.

80

239440

1976

ဒီမှာ ဘာမှကြည့်စရာမရှိဘူးပေါ့။

04:13

And anyway, women have made a choice,

81

241440

3416

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်လေ၊ အမျိုးသမီးတွေက
ရွေးချယ်မှုတစ်ခု လုပ်ခဲ့တယ်။

04:16

so none of it's even our problem.

82

244880

2296

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ပြဿနာမဟုတ်ဘူးပေါ့။

04:19

I want to break this choice thing
down into two parts.

83

247200

2936

ဒီရွေးချယ်မှုကို နှစ်ပိုင်း ခွဲချင်ပါတယ်။

04:22

The first choice says
that women have chosen to work.

84

250160

3616

ပထမတစ်ခု - အမျိုးသမီးတွေက
အလုပ်လုပ်ဖို့ ရွေးချယ်တာပါ။

04:25

So, that's not true.

85

253800

2216

အဲဒါ မမှန်ပါဘူး။

04:28

Today in America, women make up
47 percent of the workforce,

86

256040

5215

ကနေ့ အမေရိကန်မှာ အမျိုးသမီးတွေက
အလုပ်အားရဲ့ ၄၇ ရာခိုင်နှုန်းပါ။

04:33

and in 40 percent of American households

87

261279

1977

အမေရိကန် အိမ်ထောင်စု ၄၀ %

04:35

a woman is the sole
or primary breadwinner.

88

263280

3536

အမျိုးသမီးက တစ်ဦးတည်းသော
ပိုက်ဆံရှာသူဖြစ်ပါတယ်။

04:38

Our paid work is a part, a huge part,
of the engine of this economy,

89

266840

4536

ကျွန်မတို့ရဲ့ လစာရ အလုပ်က ဒီစီးပွား
ယန္တာရားရဲ့ အစိတ်အပိုင်းကြီးတစ်ခုပါ။

04:43

and it is essential
for the engines of our families.

90

271400

2776

ကျွန်မတို့ မိသားစု ယန္တရားအတွက်လည်း
အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

04:46

On a national level,
our paid work is not optional.

91

274200

4176

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့
လုပ်အားက ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

04:50

Choice number two says that women
are choosing to have babies,

92

278400

2936

နံပါတ်၂ ပြောတာက အမျိုးသမီးတွေက
ကလေးယူဖို့ ရွေးချယ်တာမို့လို့

04:53

so women alone should bear
the consequences of those choices.

93

281360

3120

ဒီရွေးချယ်မှုရဲ့ နောက်ဆက်တွဲကို
သူတို့ဘဲ ခံယူသင့်တယ်ဆိုတာပါ။

04:58

You know, that's one of those things

94

286200

1776

ဒီလိုအရာတွေက ရှင်သွားလာရင်း
ကြားတဲ့အခါ

05:00

that when you hear it in passing,
can sound correct.

95

288000

2456

မှန်တယ်လို့ ထင်ရနိုင်တဲ့
အရာတွေထဲက တစ်ခုပါ။

05:02

I didn't make you have a baby.

96

290480

1429

မင်းကို ကလေးရအောင် ငါမလုပ်ဘူး။

05:03

I certainly wasn't there
when that happened.

97

291933

2083

မင်းကလေးရတဲ့အချိန် ငါမှ မရှိတာ။

05:06

But that stance
ignores a fundamental truth,

98

294040

6016

ဒါပေမဲ့ ဒီလို အမြင်က အခြေခံကျတဲ့
အမှန်တရားကို လျစ်လျူရှုထားပါတယ်။

05:12

which is that our procreation
on a national scale is not optional.

99

300080

4896

ဒီနိုင်ငံအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကလေး
မွေးဖွားမှု ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

05:17

The babies that women, many of them
working women, are having today,

100

305000

4496

အဲ့အမျိုးသမီးတွေ အလုပ်လုပ်နေတဲ့
အမျိုးသမီးတွေ ရနေတဲ့ ကလေးတွေက

05:21

will one day fill our workforce,
protect our shores,

101

309520

3216

ကျွန်မတို့ လုပ်အားကို ဖြည့်ဆည်းပြီး
ကာကွယ်ပါလိမ့်မယ်။

05:24

make up our tax base.

102

312760

1816

ကျွန်မတို့ အခွန်ကို အစားထိုးပေးပါတယ်။

05:26

Our procreation
on a national scale is not optional.

103

314600

4176

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့ရဲ့
ကလေးမွေးမှုက ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

05:30

These aren't choices.

104

318800

1376

ဒါတွေက ရွေးချယ်မှုမဟုတ်ဘူး။

05:32

We need women to work.
We need working women to have babies.

105

320200

3816

အမျိုးသမီးတွေ အလုပ်လုပ်ဖို့၊ အလုပ်
လုပ်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေကလေးယူဖို့ လိုပါတယ်။

05:36

So we should make
doing those things at the same time

106

324040

2477

ဒါကြောင့် ဒီလိုတွေ တစ်ချိန်တည်းလုပ်တာ
လက်ခံနိုင်အောင်

05:38

at least palatable, right?

107

326541

1400

လုပ်ပေးရမှာ မဟုတ်ဘူးလား။

05:40

OK, this is pop quiz time:

108

328960

2696

ကောင်းပြီ။ အခု အမေးအဖြေ
အချိန်ပါ။

05:43

what percentage of working
women in America do you think

109

331680

2936

အမေရိကန်မှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့
အမျိုးသမီး ရာခိုင်နှုန်း ဘယ်လောက်

05:46

have no access to paid maternity leave?

110

334640

3520

လစာရ သားဖွားခွင့်
မရဘူးလို့ ရှင်တို့ ထင်သလဲ။

05:51

88 percent.

111

339440

1200

၈၈ %။

05:53

88 percent of working mothers
will not get one minute of paid leave

112

341873

3143

အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေရဲ့ ၈၈ %က
ကလေးမွေးပြီး လစာရ ခွင့်

05:57

after they have a baby.

113

345040

1616

တစ်မိနစ်လေးတောင် မရဘူး။

05:58

So now you're thinking about unpaid leave.

114

346680

3616

အခုလောက်ဆို ရှင်တို့ လစာမဲ့ ခွင့်
အကြောင်းကို စဉ်းစားနေလောက်ပြီ။

06:02

It exists in America.
It's called FMLA. It does not work.

115

350320

3576

အမေရိကမှာ ဒီလို ရှိနေတာပါ။
FMLA လို့ခေါ်ပါတယ်။ အလုပ်မဖြစ်ပါဘူး။

06:05

Because of the way it's structured,
all kinds of exceptions,

116

353920

2976

သူ့ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ၊
ခြွင်းချက်များစွာကြောင့်

06:08

half of new mothers are ineligible for it.

117

356920

4016

မိခင်အသစ် တစ်ဝက်လောက်က
ခံစားခွင့်မရှိဘူး။

06:12

Here's what that looks like.

118

360960

1334

ဒါကတော့ ဖြစ်ပျက်ပုံပါ။

06:16

"We adopted our son.

119

364320

1816

"ကျွန်မတို့ သားကို မွေးစားခဲ့ပါတယ်။

06:18

When I got the call, the day he was born,
I had to take off work.

120

366160

4216

သူ့ကို မွေးတဲ့နေ့ ဖုန်းခေါ်တော့
ကျွန်မ အလုပ်ပျက်ခဲ့ရပါတယ်။

06:22

I had not been there long enough
to qualify for FMLA,

121

370400

3136

FMLA ရထိုက်ဖို့အတွက်
လုပ်သက်မပြည့်သေးပါဘူး။

06:25

so I wasn't eligible for unpaid leave.

122

373560

2736

ဒါကြောင့် လစာမဲ့ ခွင့် မရခဲ့ပါဘူး။

06:28

When I took time off
to meet my newborn son,

123

376320

2416

အလုပ်ပျက်ပြီး ကျွန်မ
မွေးကင်းစ သားကို သွားတွေ့တော့

06:30

I lost my job."

124

378760

1200

ကျွန်မ အလုပ်ပြုတ်သွားတယ်။"

06:33

These corporate stock photos
hide another reality, another layer.

125

381840

4896

ဒီစတော့ ပုံတွေက နောက်အမှန်တရား၊
နောက် အလွှာတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်ထားပါတယ်။

06:38

Of those who do have access
to just that unpaid leave,

126

386760

3616

လစာမဲ့ ခွင့်လေးဘဲရတဲ့ သူတွေထဲက

06:42

most women can't afford
to take much of it at all.

127

390400

3176

အမျိုးသမီးအများစုက ခွင့်အများကြီး
ယူဖို့ မတတ်နိုင်ကြဘူး။

06:45

A nurse told me, "I didn't qualify
for short-term disability

128

393600

3496

သူနာပြု တစ်ယောက် ကျွန်မကို ပြောတယ်
"ကျွန်မ ယာယီမသန်စွမ်းမှု သတ်မှတ်မခံရဘူး"

06:49

because my pregnancy
was considered a preexisting condition.

129

397120

4056

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မကိုယ်ဝန်က
ရှိပြီးသား အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရလို့ပါ။

06:53

We used up all of our tax returns
and half of our savings

130

401200

2667

ကျွန်မရဲ့ လစာမဲ့ ၆ ပတ်သာအတွင်း
ပြန်အမ်းအခွန်ငွေအားလုံးနဲ့

06:55

during my six unpaid weeks.

131

403891

1845

စုငွေတစ်ဝက်ကို သုံးလိုက်ပါတယ်။

06:57

We just couldn't manage any longer.

132

405760

1736

ကျွန်မတို့ ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူး။

06:59

Physically it was hard,
but emotionally it was worse.

133

407520

2536

ရုပ်ပိုင်းအရ ခက်ခဲပေမဲ့
စိတ်ပိုင်းအရ ပိုဆိုးပါတယ်။

07:02

I struggled for months
being away from my son."

134

410080

2976

ကျွန်မသားနဲ့ ကွဲကွာရတာကို
လပေါင်းများစွာ ရုန်းကန်ရပါတယ်။"

07:05

So this decision
to go back to work so early,

135

413080

2896

ဒါမို့လို အလုပ်အစောကြီးပြန်လုပ်ဖို့
ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကြီးက

07:08

it's a rational economic decision
driven by family finances,

136

416000

4176

ဒါက မိသားစုငွေကြေးကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့
ကျိုးကြောင်းဆက် စီးပွားရေး ဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။

07:12

but it's often physically horrific

137

420200

2256

ဒါပေမဲ့ ရုပ်ပိုင်းအရ ဆိုးရွားပါတယ်။

07:14

because putting a human
into the world is messy.

138

422480

3536

ဘာလို့ဆိုတော့ လူတစ်ယောက်ကို
မွေးထုတ်လိုက်တာ ရှုပ်ထွေးတယ်လေ။

07:18

A waitress told me,

139

426040

1416

စားပွဲထိုးတစ်ယောက်က ပြောတယ်။

07:19

"With my first baby, I was back
at work five weeks postpartum.

140

427480

3536

"ကျွန်မ ပထမကလေးတုန်းက မွေးပြီး
၅ ပတ်နောက် အလုပ်ကို ပြန်ရောက်နေပါပြီ။

07:23

With my second, I had to have
major surgery after giving birth,

141

431040

3056

ဒုတိယတစ်ယောက်ကျတော့ ကလေးမွေးပြီး
ခွဲစိတ်မှုခံယူရပါတယ်။

07:26

so I waited until six weeks to go back.

142

434120

3016

ဒါကြောင့် အလုပ်ပြန်လုပ်ဖို့
၆ ပတ်လောက် စောင့်လိုက်ရပါတယ်။

07:29

I had third degree tears."

143

437160

2080

တတိယအဆင့် အသားပြဲမှုရှိခဲ့ပါတယ်။

07:32

23 percent of new
working mothers in America

144

440880

3056

အမေရိကန်က အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေ ၂၃ % က

07:35

will be back on the job
within two weeks of giving birth.

145

443960

4600

ကလေးမွေးပြီး နှစ်ပတ်အတွင်း
အလုပ်ပြန်လုပ်နေကြပါလိမ့်မယ်။

07:42

"I worked as a bartender and cook,
average of 75 hours a week while pregnant.

146

450320

4656

"ကျွန်မ ကိုယ်ဝန်နဲ့ တစ်ပတ်ကို ၇၅ နာရီ
ဘားထိန်းသူ၊ အချက်အပြုတ်သမ အဖြစ်လုပ်ပါတယ်

07:47

I had to return to work
before my baby was a month old,

147

455000

2616

ကျွန်မ ကလေး တစ်လ မပြည့်ခင်
အလုပ်ပြန်လုပ်ရပါတယ်။

07:49

working 60 hours a week.

148

457640

2016

တစ်ပတ်ကို နာရီ ၆၀ အလုပ်လုပ်ရင်းပေါ့။

07:51

One of my coworkers was only able
to afford 10 days off with her baby."

149

459680

5056

ကျွန်မ အလုပ်ဖော်တစ်ယောက်ဆို သူ့ကလေးအတွက်
ခွင့် ၁၀ ရက်ပဲ တတ်နိုင်တာပါ။"

07:56

Of course, this isn't just a scenario
with economic and physical implications.

150

464760

4176

ဒါက စီးပွားရေး၊ ရုပ်ပိုင်း ပတ်သတ်မှု
ရှိနေတဲ့ ဖြစ်ရပ်မဟုတ်ဘူးပေါ့။

08:00

Childbirth is, and always will be,
an enormous psychological event.

151

468960

5176

ကလေးမွေးခြင်းက ကြီးမားတဲ့ စိတ်ပိုင်း
ဖြစ်စဉ် ဖြစ်သလို အမြဲဖြစ်နေမှာပါ။

08:06

A teacher told me,

152

474160

2096

ဆရာမ တစ်ယောက် ကျွန်မကို ပြောပြတယ်။

08:08

"I returned to work
eight weeks after my son was born.

153

476280

2976

"ကျွန်မ သားလေးမွေးပြီး ၈ ပတ်ပြီးနောက်
အလုပ်ပြန်လုပ်ပါတယ်။

08:11

I already suffer from anxiety,

154

479280

1896

ကျွန်မ စိုးရိမ်မှု ခံစားနေရပါပြီ၊

08:13

but the panic attacks I had prior
to returning to work were unbearable."

155

481200

5096

ဒါပေမဲ့ အလုပ်ပြန်မဆင်းခင် ရတဲ့
စိတ်ချောက်ချားမှုက မခံနိုင်အောင်ပါဘဲ"

08:18

Statistically speaking,

156

486320

2096

စာရင်းအင်းနဲ့ ပြောရရင်

08:20

the shorter a woman's leave
after having a baby,

157

488440

2696

ကလေးမွေးပြီး အမျိုးသမီးတစ်ဦးရဲ့
ခွင့်ရက်ကတိုလေ

08:23

the more likely she will be to suffer
from postpartum mood disorders

158

491160

3216

စိတ်ကျရောဂါ၊ စိတ်ပူရောဂါလို
စိတ်ရောဂါတွေရဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေ

08:26

like depression and anxiety,

159

494400

2096

ပိုများလေပါပဲ။

08:28

and among many potential
consequences of those disorders,

160

496520

4016

ဒီရောဂါတွေရဲ့ နောက်ဆက်တွဲများစွာထဲကမှ

08:32

suicide is the second
most common cause of death

161

500560

3136

ကိုယ့်ကိုသတ်သေခြင်းက အမျိုးသမီးရဲ့
ကလေးမွေးပြီးပထမနှစ်အတွင်း

08:35

in a woman's first year postpartum.

162

503720

1880

သေရတဲ့ ဒုတိယ
အကြောင်းအရင်းဖြစ်တယ်။

08:39

Heads up that this next story --

163

507240

1576

နောက်ပုံပြင်အတွက် သတိ။

08:40

I've never met this woman,
but I find it hard to get through.

164

508840

4576

ဒီအမျိုးသမီးကို ကျွန်မ မမြင်ဖူးဘူး
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မအတွက် ဒါက ခံစားရခက်တယ်။

08:45

"I feel tremendous grief and rage
that I lost an essential,

165

513440

4176

"ကျွန်မရဲ့ သားလေးနဲ့ အတူ နေဖို့ အရေးပါ၊
အစားမထိုးနိုင်၊ ဖွံ့ဖြိုးတဲ့အချိန်လေးကို

08:49

irreplaceable and formative
time with my son.

166

517640

3856

ဆုံးရှုံးရလို့ ဒေါသ ပူဆွေးမှုကို
အတိုင်းမသိ ခံစားရပါတယ်။

08:53

Labor and delivery
left me feeling absolutely broken.

167

521520

3416

ကလေးမွေးဖွားခြင်းကြောင့်
ကျွန်မ လုံးဝ စိတ်ပင်ပန်းရပါပြီ။

08:56

For months, all I remember
is the screaming: colic, they said.

168

524960

4656

လပေါင်းများစွာ ကျွန်မ မှတ်မိတာက ကလေး
အော်သံပါ။ ကလေး လေနာတာလို့ပြောပါတယ်။

09:01

On the inside, I was drowning.

169

529640

2136

စိတ်ထဲမှာတော့ မွန်းကြပ်နေပါပြီ။

09:03

Every morning, I asked myself
how much longer I could do it.

170

531800

3696

မနက်တိုင်း ဘယ်လောက်ကြာ ဆက်လုပ်နိုင်မလဲလို့
ကျွန်မကိုယ့်ကိုပြန်မေးပါတယ်။

09:07

I was allowed to bring my baby to work.

171

535520

3176

အလုပ်ကို ကလေးခေါ်လာခွင့်တော့
ရှိပါတယ်။

09:10

I closed my office door
while I rocked and shushed

172

538720

3136

ကျွန်မ ဒုက္ခမရောက်အောင် အော်တာ
ရပ်ဖို့ သူ့ကို လှုပ်ပေး၊ ချော့သိပ်၊

09:13

and begged him to stop screaming
so I wouldn't get in trouble.

173

541880

3496

တောင်းဆိုတုန်း ရုံးခန်းတံခါးကို
ပိတ်ထားရပါတယ်။

09:17

I hid behind that office door
every damn day

174

545400

2056

နေ့တိုင်း ရုံးတံခါးနောက်ကွယ်မှာ
ပုန်းပြီး

09:19

and cried while he screamed.

175

547480

1936

သူ အော်တာနဲ့ အမျှ ငိုနေမိပါတယ်။

09:21

I cried in the bathroom
while I washed out the pump equipment.

176

549440

3656

သန့်စင်ခန်းထဲမှာ နို့ညစ်ကိရိယာကို
ဆေးတုန်း ကျွန်မ ငိုပါတယ်။

09:25

Every day, I cried all the way to work
and all the way home again.

177

553120

3136

နေ့စဉ် အလုပ်သွားချိန်၊ အိမ်ပြန်ချိန်
လမ်းတစ်လျှောက် ကျွန်မ ငိုတယ်။

09:28

I promised my boss that the work
I didn't get done during the day,

178

556280

3136

နေ့မှာ မပြီးတဲ့အလုပ်တွေကို ည အိမ်မှာ
ပြီးအောင်လုပ်မယ်လို့

09:31

I'd make up at night from home.

179

559440

1656

ကျွန်မ အကြီးအကဲကို ကတိပေးရပါတယ်။

09:33

I thought, there's just something
wrong with me that I can't swing this."

180

561120

3800

ကျွန်မထင်တာ ဒါကို မပြီးနိုင်တာ ကျွန်မနဲ့
ပတ်သတ်ပြီး တစ်ခုခုမှားနေလို့ပေါ့။"

09:38

So those are the mothers.

181

566520

2616

ဒါဆို အဲဒါတွေက အမေတွေပေါ့နော်။

09:41

What of the babies?

182

569160

1776

ကလေးတွေကော။

09:42

As a country, do we care
about the millions of babies

183

570960

2496

နိုင်ငံတစ်ခုအနေနဲ့ နှစ်တိုင်း
အလုပ်လုပ်တဲ့အမေမွေးတဲ့

09:45

born every year to working mothers?

184

573480

1856

ကလေး သန်းပေါင်းများစွာကို
ဂရုစိုက်ကြလား။

09:47

I say we don't,

185

575360

1336

ဂရုမစိုက်ဘူးလို့ ပြောမယ်။

09:48

not until they're of working
and tax-paying and military-serving age.

186

576720

3456

သူတို့ အလုပ်မလုပ်ခင်၊ အခွန်မဆောင်ခင်
စစ်မှုမထမ်းခင်အထိပေါ့။

09:52

We tell them we'll see them in 18 years,

187

580200

1905

၁၈ နှစ်မှတွေ့မယ်လို့ ကျွန်မတို့ ပြောတယ်။

09:54

and getting there is kind of on them.

188

582129

1762

အဲကို သွားတာ သူတို့ရဲ့ တာဝန်လိုပေါ့။

09:57

One of the reasons I know this
is that babies whose mothers

189

585854

2762

ကျွန်မသိတဲ့ အကြောင်းအရင်းတစ်ခုကတော့
အမေနဲ့ အိမ်မှာ အတူ

10:00

have 12 or more weeks at home with them

190

588640

2296

၁၂ ပတ်နဲ့ အထက်နေရတဲ့ ကလေးတွေက

10:02

are more likely to get their vaccinations
and their well checks in their first year,

191

590960

3976

ပထမနှစ်အတွင်း ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး
ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။

10:06

so those babies are more protected
from deadly and disabling diseases.

192

594960

4696

ဒါကြောင့်အဲ့ကလေးတွေက သေစေတဲ့၊
ဆိုးရွားတဲ့ ရောဂါတွေ ကင်းဝေးပါတယ်။

10:11

But those things are hidden
behind images like this.

193

599680

3240

ဒါပေမဲ့ အဲလိုအရာတွေက ဒီလိုပုံ
နောက်ကွယ်မှာ ပုန်းကွယ်နေတတ်ပါတယ်။

10:18

America has a message for new mothers
who work and for their babies.

194

606280

5496

အမေသစ်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေအတွက်
အမေရိကက အမှာစကားတစ်ခုရှိပါတယ်။

10:23

Whatever time you get together,
you should be grateful for it,

195

611800

3776

မင်းတို့ အတူတူနေရတဲ့ အချိန်တွေအတွက်
မင်းတို့ ကျေးဇူးသိတတ်သင့်တယ်။

10:27

and you're an inconvenience

196

615600

2736

ပြီးရင် မင်းတို့က စီးပွားရေးအတွက်ကော၊

10:30

to the economy and to your employers.

197

618360

3016

မင်းတို့ အလုပ်ရှင်အတွက်ပါ
အဆင်မပြေမှုတစ်ခုဘဲ။

10:33

That narrative of gratitude
runs through a lot of the stories I hear.

198

621400

4536

ဒီလို ကျေးဇူးတရားတင်ပြမှုမျိုးကို ကျွန်မ
ကြားရတဲ့ ပုံပြင်တွေထဲမှာ မြင်နေရပါတယ်။

10:37

A woman told me,

199

625960

1656

အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ပြောတာပါ။

10:39

"I went back at eight weeks
after my C-section

200

627640

2176

"ဗိုက်ခွဲမွေးပြီး ၈ ပတ်မှာ
အလုပ်လုပ်ရပါတယ်။

10:41

because my husband was out of work.

201

629840

1816

ကျွန်မ ယောက်ျားက အလုပ်မရှိလို့ပါ။။

10:43

Without me, my daughter
had failure to thrive.

202

631680

2736

ကျွန်မ မရှိတော့ ကျွန်မ သမီးက
ချူချာလာပါတယ်။

10:46

She wouldn't take a bottle.

203

634440

1296

နို့လည်း မစို့ဘူး။

10:47

She started losing weight.

204

635760

1616

သူ စ ပိန်လာပါတယ်။

10:49

Thankfully, my manager
was very understanding.

205

637400

2816

ကံကောင်းစွာဘဲ ကျွန်မ မန်နေဂျာက
နားလည်ပေးတတ်ပါတယ်။

10:52

He let my mom bring my baby,

206

640240

1536

ကလေးကို နို့တိုက်လို့ရအောင်

10:53

who was on oxygen and a monitor,

207

641800

2296

အောက်စီဂျင်စက်နဲ့ မော်နီတာနဲ့
ကျွန်မအမေကို

10:56

four times a shift so I could nurse her."

208

644120

2120

တစ်ဂျူတီကို လေးကြိမ်
ကလေး ခေါ်လာခွင့်ပေးတယ်။"

10:59

There's a little club
of countries in the world

209

647960

3376

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အမေသစ်တွေကို လစာရ ခွင့်

11:03

that offer no national
paid leave to new mothers.

210

651360

3856

မပေးတဲ့ နိုင်ငံ တစ်စုရှိပါတယ်။

11:07

Care to guess who they are?

211

655240

2456

သူတို့ဘယ်သူလဲဆိုတာ ခန့်မှန်းချင်လား။

11:09

The first eight make up eight million
in total population.

212

657720

3936

ပထမ ၈ ခုက လူဦးရေ ၈ သန်းပါဝင်ပါတယ်။

11:13

They are Papua New Guinea,
Suriname and the tiny island nations

213

661680

3496

သူတို့ကတော့ Papua New Guinea၊
Suriname၊ Micronesia ကျွန်းစု

11:17

of Micronesia, Marshall Islands,
Nauru, Niue, Palau and Tonga.

214

665200

6216

Marshall ကျွန်းစု၊ Nauru၊ Niue၊
Palau နှင့် Tongaပါ။

11:23

Number nine is
the United States of America,

215

671440

2376

နံပါတ် ၉ ကတော့ လူဦးရေ
သန်း ၃၂၀ နဲ့

11:25

with 320 million people.

216

673840

2080

အမေရိကဖြစ်ပါတယ်။

11:29

Oh, that's it.

217

677320

2336

အို ဒါပဲ။

11:31

That's the end of the list.

218

679680

2576

ဒီစာရင်းရဲ့ အဆုံးပဲ။

11:34

Every other economy on the planet

219

682280

1616

ကမ္ဘာပေါ်က တစ်ခြားနိုင်ငံတွေက

11:35

has found a way to make some level
of national paid leave work

220

683920

3896

နိုင်ငံ့အနာဂတ် ဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေတဲ့
လူတွေအတွက် လစာရ ခွင့်ကို ပေးဖို့

11:39

for the people doing the work
of the future of those countries,

221

687840

2976

နည်းတစ်ခုခုကို စီစဉ်ပေးထားကြတယ်။

11:42

but we say,
"We couldn't possibly do that."

222

690840

4056

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ကျတော့ "ဒီလို လုပ်လို့
မရဘူးလေ"လို့ ပြောကြတယ်။

11:46

We say that the market
will solve this problem,

223

694920

2496

စျေးကွက်က ဒီပြဿနာကို ရှင်းလိမ့်မယ်
ဆိုပြီးပြောကြတယ်။

11:49

and then we cheer when corporations
offer even more paid leave to the women

224

697440

4336

အဖွဲ့အစည်းတွေက ပညာအတတ်ဆုံး
လစာအကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးတွေကို

11:53

who are already the highest-educated
and highest-paid among us.

225

701800

3256

လစာရ ခွင့် ပိုပေးတော့ ကျွန်မတို့
ဂုဏ်ယူကြတယ်။

11:57

Remember that 88 percent?

226

705080

1816

အဲ ၈၈ % ကို မှတ်မိသေးလား။

11:58

Those middle- and low-income women
are not going to participate in that.

227

706920

3840

အလယ်တန်းစား၊ အောက်ခြေတန်းစား
အမျိုးသမီးတွေက အဲထဲမှာ ပါမှာ မဟုတ်ဘူး။

12:03

We know that there are staggering
economic, financial, physical

228

711880

5456

ဒီလမ်းစဉ်အတွက် ကြီးမားတဲ့ စီးပွားရေး၊
ငွေကြေးရေး၊ ရုပ်နဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ

12:09

and emotional costs to this approach.

229

717360

2536

တန်ကြေးတွေရှိတယ်ဆိုတာ
ကျွန်မတို့ သိတယ်။

12:11

We have decided --
decided, not an accident,

230

719920

4016

ကျွန်မတို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
ဆုံးဖြတ်တာနော်။ မတော်တဆ မဟုတ်ဘူး။

12:15

to pass these costs directly
on to working mothers and their babies.

231

723960

3936

ဒီတန်ကြေးတွေကို အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေနဲ့
သူတို့ကလေးဆီ တိုက်ရိုက် ပေးဆပ်ဖို့ပေါ့။

12:19

We know the price tag is higher
for low-income women,

232

727920

2656

ဝင်ငွေနည်းအမျိုးသမီးတွေအတွက်
တန်ကြေးပိုမြင့်တာ သိတယ်၊

12:22

therefore disproportionately
for women of color.

233

730600

2776

ဒါကြောင့် လူဖြူမဟုတ်တဲ့
အမျိုးသမီးတွေအတွက် အဆမတန်ပေါ့။

12:25

We pass them on anyway.

234

733400

2456

သူတို့ဆီ ပေးဆပ်လိုက်တာပါပဲလေ။

12:27

All of this is to America's shame.

235

735880

2616

ဒါအားလုံး အမေရိကအတွက် ရှက်စရာပါ။

12:30

But it's also to America's risk.

236

738520

3896

ဒါပေမဲ့ ဒါက အမေရိကအတွက်
ဆုံးရှုံးစရာလည်းဖြစ်တယ်။

12:34

Because what would happen

237

742440

1896

အကြောင်းက ဒီ ကလေးယူဖို့
ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက

12:36

if all of these individual
so-called choices to have babies

238

744360

4056

ကလေးမယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေဖြစ်သွားရင်

12:40

started to turn into individual choices
not to have babies.

239

748440

4000

ဘာတွေဖြစ်မလဲ။

12:45

One woman told me,

240

753320

1696

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ပြောတယ်။

12:47

"New motherhood is hard.
It shouldn't be traumatic.

241

755040

3256

"အမေသစ် ဘဝက ခက်ခဲတယ်။
ဒီလောက်ထိ စိတ်မဖိစီးသင့်ဘူး။

12:50

When we talk about expanding
our family now,

242

758320

2256

ကျွန်မတို့ မိသားစုတိုးချဲ့တဲ့အကြောင်း
ပြောတဲ့အခါ

12:52

we focus on how much time I would have
to care for myself and a new baby.

243

760600

4296

ကျွန်မကိုယ့်ကိုနဲ့ ကလေးကို ဂရုစိုက်ဖို့
အချိန်ဘယ်လောက်ရှိတာကို အာရုံစိုက်ပါတယ်။

12:56

If we were to have to do it again
the same way as with our first,

244

764920

3296

ကျွန်မတို့ ပထမကလေးတုန်းကလို
ပြန်လုပ်ရမယ်ဆိုရင်

13:00

we might stick with one kid."

245

768240

1640

ကလေးတစ်ယောက်နဲ့ဘဲ တော်ပါပြီ။"

13:03

The birthrate needed in America
to keep the population stable

246

771800

2896

အမေရိကမှာ လူဦးရေတည်ငြိမ်အောင်
ထိန်းဖို့ မွေးနှုန်းက

13:06

is 2.1 live births per woman.

247

774720

2136

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို
ကလေး ၂.၁ ယောက်နှုန်းပါ။

13:08

In America today, we are at 1.86.

248

776880

3976

ယနေ့ အမေရိကမှာ ကျွန်မတို့က
၁.၈၆ ဘဲ ရှိပါသေးတယ်။

13:12

We need women to have babies,

249

780880

2296

အမျိုးသမီးတွေ ကလေးမွေးဖို့လိုပါတယ်။

13:15

and we are actively disincentivizing
working women from doing that.

250

783200

4536

ပြီးရင် အမျိုးသမီးတွေ ကလေးမယူဖို့
ကျွန်မတို့ တက်ကြွစွာ ဟန့်တားနေပါတယ်။

13:19

What would happen to work force,
to innovation, to GDP,

251

787760

3216

အလုပ်အားတွေ၊ ဆန်းသစ်ပြောင်းလဲမှုတွေ၊
GDP တွေ ဘာဖြစ်သွားမလဲ။

13:23

if one by one, the working mothers
of this country were to decide

252

791000

4136

ဒီနိုင်ငံက အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေတွေ
တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် ဒါကို နောက်တစ်ခါ

13:27

that they can't bear
to do this thing more than once?

253

795160

3360

ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ဘူးလို့
ဆုံးဖြတ်လိုက်ရင်ပေါ့။

13:31

I'm here today with only
one idea worth spreading,

254

799680

3496

ဝေမျှဖို့ကောင်းတဲ့ စိတ်ကူးတစ်ခုနဲ့
ကျွန်မ ဒီကို ရောက်နေတာပါ။

13:35

and you've guessed what it is.

255

803200

2136

ဘာလဲဆိုတာ ရှင်တို့ ခန့်မှန်းပြီးလောက်ပြီ။

13:37

It is long since time
for the most powerful country on Earth

256

805360

3696

ကမ္ဘာပေါ်က အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံက
နိုင်ငံ့ အနာဂတ် တာဝန်ထမ်းနေတဲ့သူတွေ၊

13:41

to offer national paid leave

257

809080

2056

နိုင်ငံ့အနာဂတ် ကလေးတွေအတွက်

13:43

to the people doing the work
of the future of this country

258

811160

2715

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့် လစာရ ခွင့်ပေးသင့်တာ

13:45

and to the babies
who represent that future.

259

813899

2877

ကြာလှပါပြီ။

13:48

Childbirth is a public good.

260

816800

2136

ကလေးမွေးဖွားခြင်းက
လူထုကောင်းကျိုးတစ်ခုပါ။

13:50

This leave should be state-subsidized.

261

818960

2536

ဒီ ခွင့်ကို ပြည်နယ်အဆင့်
ထောက်ပံ့ကြေးပေးသင့်တယ်။

13:53

It should have no exceptions
for small businesses,

262

821520

2496

ခြွင်းချက်တွေမရှိသင့်ဘူး။
လုပ်ငန်းသေးတွေ၊

13:56

length of employment or entrepreneurs.

263

824040

2456

အလုပ်ခန့်အပ်မှု၊ လုပ်ငန်း
အချိန်တစ်ခုအတွက်ပေါ့။

13:58

It should be able
to be shared between partners.

264

826520

2376

အိမ်ထောင်ဖက် နှစ်ယောက်ကြား
ဝေမျှနိုင်ရပါမယ်။

14:00

I've talked today a lot about mothers,

265

828920

1976

ဒီနေ့ အမေတွေအကြောင်း ကျွန်မ ပြောပြီးပြီ။

14:02

but co-parents matter on so many levels.

266

830920

2680

ဒါပေမဲ့ မိဘကို ကူပေးမှုကလည်း
အဆင့်တိုင်းမှာ အရေးကြီတယ်။

14:07

Not one more woman
should have to go back to work

267

835520

3096

ဘယ်အမျိုးသမီးကမှ သွေးဆင်းတုန်း၊
ထောနင်းထောနင်း သွားနေရတုန်း

14:10

while she is hobbling and bleeding.

268

838640

3176

အလုပ်ပြန် လုပ်စရာ မလိုရဘူး။

14:13

Not one more family should have
to drain their savings account

269

841840

3656

ဘယ်မိသားစုကမှ အနားယူ ဖြေဖျောက်ဖို့နဲ့
စုစည်းဖို့ ရက်လေးတွေ ရဖို့

14:17

to buy a few days
of rest and recovery and bonding.

270

845520

3656

စုငွေတွေကို အကုန်ခံစရာမလိုရဘူး။

14:21

Not one more fragile infant

271

849200

2296

မိဘတွေက မွေးကင်းစ အထူးကြပ်မတ်
ကုသဆောင်မှာ

14:23

should have to go directly
from the incubator to day care

272

851520

2936

ထိုင်ရင်း သူတို့ရဲ့ မရှိရှိတဲ့ အချိန်ကို
သုံးလိုက်ရလို့

14:26

because his parents have used up
all of their meager time

273

854480

2696

ဘယ်နုနယ်တဲ့ကလေးကမှ အနွေးပေးစက်ကနေ
ကလေးထိန်းကျောင်းကို

14:29

sitting in the NICU.

274

857200

1616

တိုက်ရိုက် သွားစရာမလိုရဘူး။

14:30

Not one more working family
should be told that the collision

275

858840

2858

ဘယ်အလုပ်လုပ်နေတဲ့ မိသားစုကမှ
သူတို့ရဲ့ အလုပ်ကွဲလွဲမှု၊

14:33

of their work, their needed work
and their needed parenthood,

276

861722

4334

သူတို့ရဲ လိုအပ်တဲ့ အလုပ်နဲ့
ကလေးထိန်းကျောင်းမှုက သူတို့ရဲ့

14:38

is their problem alone.

277

866080

1480

ပြဿနာဆိုတာ အပြောခံစရာမလိုရဘူး။

14:40

The catch is that when this is happening
to a new family, it is consuming,

278

868760

4656

မကောင်းတာတစ်ခုက မိသားစုသစ်မှာ
ဒါဖြစ်တဲ့အခါ အကုန်အကျများတယ်။

14:45

and a family with a new baby
is more financially vulnerable

279

873440

2776

ကလေးသစ်နဲ့ မိသားစုက အရင်တုန်းကထက်

14:48

than they've ever been before,

280

876240

1456

ငွေကြေးအရ အားနည်းပါတယ်။

14:49

so that new mother cannot afford
to speak up on her own behalf.

281

877720

3936

ဒါကြောင့် အမေသစ်က သူ့အတွက်
ဖွင့်ဟပြောဖို့ မတတ်နိုင်ဘူး။

14:53

But all of us have voices.

282

881680

2216

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့
အားလုံး ပြောဆိုခွင့်ရှိတယ်။

14:55

I am done, done having babies,

283

883920

3576

ကျွန်မတော့ ကလေးယူပြီးသွားပြီ။

14:59

and you might be pre-baby,

284

887520

1856

ရှင်တို့ကတော့ ကလေးယူတော့မယ်။

15:01

you might be post-baby,

285

889400

1376

ကလေးယူပြီးပြီ

15:02

you might be no baby.

286

890800

1616

ဒါမှမဟုတ် ကလေးမယူဘူး။

15:04

It should not matter.

287

892440

1856

ကိစ္စမရှိသင့်ပါဘူး။

15:06

We have to stop framing this
as a mother's issue,

288

894320

2416

ဒါကို အမေတစ်ယောက်ပြဿနာ၊
အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ပြဿနာလို

15:08

or even a women's issue.

289

896760

1696

ဘောင်ခတ်နေတာမျိုးရပ်သင့်ပြီ။

15:10

This is an American issue.

290

898480

1560

ဒါက အမေရိကန် ပြဿနာပါ။

15:14

We need to stop buying the lie
that these images tell us.

291

902200

3496

ကျွန်မတို့ကို ဒီပုံတွေပြောတဲ့
မုသားတွေကို ယုံတာရပ်ဖို့ လိုပါတယ်။

15:17

We need to stop being comforted by them.

292

905720

2256

သူတို့ ရဲ့ ဖျောင်းဖျမှုကို
ရပ်ဖို့လိုပါတယ်။

15:20

We need to question
why we're told that this can't work

293

908000

2656

ကမ္ဘာအနှံ နေရာတိုင်း
အလုပ်ဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ

15:22

when we see it work
everywhere all over the world.

294

910680

3296

ဘာလို့ ဒါက မရလဲဆိုတာ
မေးခွန်းထုတ်ဖို့ လိုပါတယ်။

15:26

We need to recognize
that this American reality

295

914000

3776

ဒီ အမေရိကန် အမှန်တရားက
ကျွန်မတို့အတွက် ဂုဏ်ညိုနွမ်းမှု၊

15:29

is to our dishonor and to our peril.

296

917800

3616

အန္တရာယ်ဆိုတာ အသိအမှတ်ပြုဖို့
လိုပါတယ်။

15:33

Because this is not,

297

921440

2176

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါက

15:35

this is not,

298

923640

1616

ဒါက

15:37

and this is not
what a working mother looks like.

299

925280

3480

ဒါက အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေ
တစ်ယောက်နဲ့ မတူလို့ပါ။

15:42

(Applause)

300

930200

1720

(လက်ခုပ်သံများ)

Translated by Aung Min
Reviewed by sann tint

ABOUT THE SPEAKER

Jessica Shortall - Strategy consultant, social entrepreneur and author
Jessica Shortall is a working mom of two and author of Work. Pump. Repeat: The New Mom's Survival Guide to Breastfeeding and Going Back to Work.

Why you should listen

What do breastfeeding and paid leave for working mothers, sustainable eye care, hunger, green investing, giving shoes and the business case for LGBT equality have in common?

For Jessica Shortall, they have all been opportunities to change the world: challenges that need sustainable solutions and require a deep understanding of market forces, audiences, and cultures. They all require an intense dive into data, and they all benefit from powerful storytelling.

Shortall has provided strategy consulting to dozens of businesses, social enterprises, non-profit organizations and campaigns in the US, UK and beyond. Her first book, Work. Pump. Repeat: The New Mom's Guide to Surviving Breastfeeding and Going Back to Work, was inspired by her own experiences of circumnavigating the globe with a breast pump. She interviewed hundreds of working mothers and dozens of HR professionals to create a practical, relatable, judgment-free guide for women who want to try to continue breastfeeding after they've returned to work.

Shortall started her adult life as a Peace Corps Volunteer in Uzbekistan, and she haven't stopped searching for ways to change the world since, across non-profit and for-profit worlds. In the early 2000s, she co-founded and franchised a non-profit organization that is now active in more than 40 communities. In 2006, she received an MBA with honors from the University of Oxford, as a Skoll Scholar in Social Entrepreneurship. She went on to spend three years providing consulting services to social entrepreneurs. From 2009 to 2014, she was the first Director of Giving at TOMS Shoes, hired to build out the now-iconic One for One giving mission and strategy.

She currently lives in Dallas, TX with her husband Clay and her two children.

More profile about the speaker
Jessica Shortall | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Jessica Shortall: မိဘအသစ်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေအပေါ် အမေရိက ဘယ်လို ကျရှုံးသလဲ။ | TED Talk | TED.com