ABOUT THE SPEAKER

Matt Walker - Sleep scientist, professor, author
Matt Walker is a brain scientist trying to understand why we sleep.

Why you should listen

Matt Walker's research examines the impact of sleep on human health and disease. He got his PhD from the Medical Research Council in London, UK, and subsequently became a Professor of Psychiatry at Harvard Medical School. He's currently a Professor of Neuroscience and Psychology at the University of California, Berkeley, and Director of the Center for Human Sleep Science.

Walker has received funding awards from the National Science Foundation and the National Institutes of Health, and he's a Kavli Fellow of the National Academy of Sciences. He has shared his research on the importance of sleep on television and radio outlets including CBS's "60 Minutes," National Geographic, NOVA Science, NRP and the BBC. He is the author of the international bestseller Why We Sleep.

More profile about the speaker
Matt Walker | Speaker | TED.com

TED2019

Matt Walker: Sleep is your superpower

Matt Walker: အိပ်ရေးဝမှုက သင်ရဲ့ အထူးစွမ်းအား ဖြစ်ခြင်း

Filmed: 2019-04-15

Readability: 4.4

9,134,974 views

အိပ်စက်ခြင်းဟာ သင့်အသက်ကို ပံ့ပိုးပေးတဲ့ စနစ်ဖြစ်ပြီး သဘာဝမိခင်ကြီးမှ အသက်ရှင် ရပ်တည်နိုင်ဖို့ အကောင်းဆုံး အားထုတ်မှုပါလို့ အိပ်စက်မှုဆိုင်ရာ သိပ္ပံပညာရှင် Matt Walker က ဆိုပါတယ်။ အိပ်စက်မှုကို နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း လေ့လာထားတဲ့ ဒီဟောပြောချက်ထဲတွင် Walker က ကျုပ်တို့ အိပ်ရေးဝတဲ့ အခါမှာ ဖြစ်ပျက်တတ်တဲ့ ကောင်းတဲ့ အရာတွေကို မျှဝေထားသလို အိပ်ရေး မဝတဲ့အခါမှာ ဦးနှောက်ရော၊ ခန္ဓာကိုပါ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ အရာများကို ရှင်းပြထားပါတယ်။ ပြီးတော့ အိပ်စက်ခြင်းက သင်ကြားနိုင်မှု၊ မှတ်ဉာဏ်၊ ကိုယ်ခံစနစ်နဲ့ မျိုးရိုးဗီဇ ကုဒ်ကိုတောင် အကျိုးသက်ရောက်ပုံကို လေ့လာရင်း အိပ်မရသူများအတွက် အသုံးဝင်မယ့် အကြံပေးချက် အချို့တို့ကိုပါ လေ့လာကြည့်လိုက်ကြပါ။

Matt Walker - Sleep scientist, professor, author
Matt Walker is a brain scientist trying to understand why we sleep. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12

Thank you very much.

0

845

1505

ကျေးဇူး အများကြီးတင်ပါတယ်။

00:14

Well, I would like
to start with testicles.

1

2374

3999

ကျွန်တော်ရဲ့ ဟောကြားချက်ကို
ဝှေးစေ့များ အကြောင်းနဲ့ စတင်ချင်ပါတယ်။

00:18

(Laughter)

2

6683

1610

(ရယ်သံများ)

00:21

Men who sleep five hours a night

3

9198

2754

ညမှာ ငါးနာရီကြာ အိပ်သူဆီမှာ

00:23

have significantly smaller testicles
than those who sleep seven hours or more.

4

11976

5253

ဝှေးစေ့ဟာ ခုနစ်နာရီ ဒါမှမဟုတ် ပိုအိပ်သူနဲ့
စာရင် သိသာစွာ သေးပါလိမ့်မယ်။

00:29

(Laughter)

5

17253

2801

(ရယ်သံများ)

00:32

In addition, men who routinely sleep
just four to five hours a night

6

20078

5079

အဲဒါ့အပြင် ပုံမှန်ဆိုသလို ညတိုင်း
လေးမှငါးနာရီကြာ အိပ်သူထံတွင်

00:37

will have a level of testosterone

7

25181

2516

testosterone ရဲ့ ပမာဏဟာဖြင့်

00:39

which is that of someone
10 years their senior.

8

27721

3333

သူတို့ထက် ၁၀ နှစ် အသက်ပိုကြီသူရဲ့
ပမာဏနဲ့ တူညီပါလိမ့်မယ်။

00:45

So a lack of sleep
will age a man by a decade

9

33083

3761

ဒီတော့ အိပ်ရေးမဝဘူးဆိုရင်
အဲဒီလူရဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ

00:48

in terms of that critical
aspect of wellness.

10

36868

2785

အရေးကြီးတဲ့ အချက်တွေဟာ
ဆယ်နှစ် အိုမင်းလာစေပါမယ်။

00:53

And we see equivalent impairments
in female reproductive health

11

41939

4424

ပြီးတော့ အိပ်ရေးမဝမှုကြောင့်
အမျိုးသမီးတွေရဲ့ မျိုးဆက်ပွားမှုဆိုင်ရာ

00:58

caused by a lack of sleep.

12

46387

1417

ကျန်းမာရေးဟာလည်း ထို့နည်းတူ
ချွတ်ယွင်းလာမှာကို မြင်ကြရပါမယ်။

ခင်ဗျားတို့ ကျွန်တော် ယူဆောင်လာခဲ့တဲ့
အကောင်းဆုံး သတင်းက အဲဒီလိုပါ။

01:03

This is the best news
that I have for you today.

13

51086

2651

01:05

(Laughter)

14

53761

2676

(ရယ်သံများ)

ဒီနေရာကနေပြီး အဲဒါဟာ
ပိုဆိုးလာဖို့သာ ရှိပါတယ်။

01:08

From this point, it may only get worse.

15

56461

2377

ခင်ဗျားတို့ အိပ်ရေးဝကြတဲ့အခါမှာ ဖြစ်ပျက်
နိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ် သတင်းကောင်းတွေကိုသာမက

01:10

Not only will I tell you
about the wonderfully good things

16

58862

2780

01:13

that happen when you get sleep,

17

61666

1835

ခင်ဗျားတို့ လုံလောက်စွာ မအိပ်ကြရင်

01:15

but the alarmingly bad things
that happen when you don't get enough,

18

63525

4481

ဦးနှောက် အနေနဲ့ရော၊ ခန္ဓာကိုယ် အနေနဲ့ပါ
ကြုံတွေ့ရမယ့် ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ

01:20

both for your brain and for your body.

19

68030

2531

မကောင်းတဲ့ အရာတွေ အကြောင်းကိုပါ
ကျွန်တော် ပြောပြပါ့မယ်။

01:23

Let me start with the brain

20

71394

2414

ဦးနှောက်နဲ့ သင်ယူရေးနဲ့ မှတ်မိရေး

01:25

and the functions of learning and memory,

21

73832

3005

လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းတွေ
အကြောင်းနဲ့ စတင်ပါရစေ၊

နောက်ဆုံး ၁၀ နှစ်ကျော်အတွင်းမှာ
ကျုပ်တို့ ရှာတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အတိုင်းဆိုရင်၊

01:28

because what we've discovered
over the past 10 or so years

22

76861

3269

01:32

is that you need sleep after learning

23

80154

2897

သင်ဟာ တစ်ခုခုကို သင်ကြားယူပြီးတဲ့ နောက်မှာ

01:35

to essentially hit the save button
on those new memories

24

83075

3287

အဲဒါကို မမေ့နိုင်ဖို့အတွက် သင်ဟာ
မှတ်ဉာဏ်အသစ်ထဲတွင် သိမ်းဆည်းထားဖို့

01:38

so that you don't forget.

25

86386

1300

ခလုတ်ကို နှိပ်မိရန်
အိပ်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

01:40

But recently, we discovered
that you also need sleep before learning

26

88948

5516

ပြီးတော့ မကြာသေးမီက ထပ်တွေ့ရတဲ့ အတိုင်း
ဆိုရင်၊ ဦးနှောက်ကို ပြင်ဆင်ထားဖို့အတွက်

01:46

to actually prepare your brain,

27

94488

3071

တစ်ခုခုကို မသင်ယူခင်တွင်လည်း
အိပ်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါသေးတယ်၊

01:49

almost like a dry sponge

28

97583

2056

ဦးနှောက်ဟာ အချက်အလက်အသစ်တွေကို

01:51

ready to initially soak up
new information.

29

99663

2443

စုပ်ယူဖို့ အသင့်ရှိနေတဲ့ ရေမြှုပ်လို
ဖြစ်နေဖို့ လိုပါတယ်။

01:55

And without sleep,
the memory circuits of the brain

30

103167

3112

တဖန် အိပ်မထားရင်
ဦးနှောက်ထဲက ပတ်လမ်းတွေဟာ

01:58

essentially become
waterlogged, as it were,

31

106303

2771

ရေတွေပြည့်နေတဲ့ ရေမြှုပ်နဲ့တူပြီး

02:01

and you can't absorb new memories.

32

109098

2157

မှတ်မိစရာ အသစ်တွေကို
စုပ်ယူနိုင်စွမ်း မရှိတော့ပါ။

02:04

So let me show you the data.

33

112179

1889

သင်တို့ကို ဒေတာများဖြင့် ပြပေးပါရစေ။

02:06

Here in this study, we decided
to test the hypothesis

34

114092

4253

ဒီလေ့လာမှုထဲမှာ ကျုပ်တို့ရဲ့
ယူဆချက်ကို စမ်းသပ်ကြည့်ဖို့အတွက်

02:10

that pulling the all-nighter
was a good idea.

35

118369

2548

ညလုံးပေါက် နှိုးနေသူတွေကို
ခေါ်ယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတယ်။

02:14

So we took a group of individuals

36

122244

2359

အဲဒါနဲ့ ကျုပ်တို့ဟာ လူတချို့ကို
စုစည်းခဲ့ကြပြီး

02:16

and we assigned them
to one of two experimental groups:

37

124627

3547

သူတို့ကိုစမ်းသပ်ရေး အုပ်စု နှစ်ခုအဖြစ်
တာဝန် ခွဲပေးလိုက်ကြတယ်-

02:20

a sleep group
and a sleep deprivation group.

38

128198

3457

အိပ်ရေးဝတဲ့ အုပ်စုနဲ့
မအိပ်ဘဲ နေကြရမယ့် အုပ်စုပါ။

02:23

Now the sleep group, they're going to get
a full eight hours of slumber,

39

131679

4620

အိပ်စက်ရမယ့် အုပ်စုကျတော့
ရှစ်နာရီ အပြည့် အိပ်ခွင့်ကို ရရှိကြမယ်။

ဒါပေမဲ့ မအိပ်ကြရမယ့် အုပ်စုကို ကျတော့
ကျုပ်တို့ဟာ နှိုးနေလျက် ရှိနေရန်၊

02:28

but the deprivation group,
we're going to keep them awake

40

136323

2668

02:31

in the laboratory, under full supervision.

41

139015

2150

ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ၊ ကြီးကြပ်မှုအပြည့်နဲ့
ထားရှိကြမယ်။

02:33

There's no naps or caffeine, by the way,
so it's miserable for everyone involved.

42

141658

4380

ခဏမှေးခွင့် ကဖိန်းဓာတ် သောက်ခွင့် မရနိုင်
ကြလို့ ပတ်သက်သူတိုင်း စိတ်ညစ်စရာကြီးပါ။

02:38

And then the next day,

43

146586

1529

နောက်တစ်နေ့တွင် ကျတော့

02:40

we're going to place those participants
inside an MRI scanner

44

148139

4300

အဲဒီလို ပါဝင်ခဲ့ကြသူတို့ကို MRI စကင်နာ
အတွင်းမှာ ထားရှိလျက်

02:44

and we're going to have them
try and learn a whole list of new facts

45

152463

3786

ကျုပ်တို့က ဦးနှောက် အလုပ်လုပ်ပုံကို
ဓာတ်ပုံတွေ ရိုက်ယူနေချိန်မှာ သူတို့ကို

02:48

as we're taking snapshots
of brain activity.

46

156273

3299

အချက်အလက် အသစ် စာရင်းရှည်ကြီးကို
ကျက်မှတ်ခိုင်းခဲ့ပါတယ်။

02:51

And then we're going to test them

47

159596

1979

အဲဒီနောက်မှာ ခုနက သင်ယူမှုရဲ့
ထိရောက်မှုကို သိရဖို့

02:53

to see how effective
that learning has been.

48

161599

2484

သူတို့ကို စမ်းသပ်ကြည့်ကြမှာဖြစ်ပါတယ်။

ခင်ဗျားတို့အားလုံး အဲဒါကို ဒီပုံထဲက
ထောင်လိုက် ဝင်ရိုးမှာ မြင်နိုင်ပါတယ်။

02:56

And that's what you're looking at
here on the vertical axis.

49

164948

2936

အဲဒီအုပ်စု နှစ်ခုကို ထိပ်ချင်းဆိုင်ပြီး
တိုက်ကြည့်မယ်ဆိုရင်၊

03:00

And when you put
those two groups head to head,

50

168515

2680

03:03

what you find is a quite significant,
40-percent deficit

51

171219

5039

ကျုပ်တို့ တွေ့ရှိကြရမယ့် အချက်က
မအိပ်လိုက်ကြရတဲ့ သူတို့ဟာ

03:08

in the ability of the brain
to make new memories without sleep.

52

176282

3476

အချက်သစ်တွေကို မှတ်မိနိုင်စွမ်း
၄၀ ရာခိုင်နှုန်း နည်းနေကြခြင်းကိုပါပဲ။

ပညာတွေကို သင်ယူနေကြတဲ့
လူတွေ အကြားမှာ

03:13

I think this should be concerning,

53

181044

1850

အိပ်စက်ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေပုံကို ထည့်တွက်လိုက်ရင်

03:14

considering what we know
is happening to sleep

54

182918

2222

03:17

in our education populations right now.

55

185164

2419

အဲဒီအချက်ဟာ အတော်လေး
စိုးရိမ်စရာ ကောင်းပါတယ်။

03:20

In fact, to put that in context,

56

188538

1819

လက်တွေ့တွင်၊ အဲဒီအချက်ဟာဖြင့်

03:22

it would be the difference
in a child acing an exam

57

190381

3497

ကလေး တစ်ယောက်က စာမေးပွဲမှာ
အမှတ်ကောင်းရတာနဲ့

03:25

versus failing it miserably -- 40 percent.

58

193902

2900

ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာ ကျရှုံးနိုင်မယ့်
အလားအလာ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ဆိုလိုပါတယ်။

03:30

And we've gone on to discover
what goes wrong within your brain

59

198294

4196

ကျုပ်တို့ဟာ ဆက်ပြီး လေ့လာခဲ့ကြလျက်
ဦးနှောက်ရဲ့ သင်ကြားနိုင်စွမ်း အဲဒီလို

03:34

to produce these types
of learning disabilities.

60

202514

3121

ဖြစ်လာစေတဲ့ ချွတ်ယွင်းမှုတွေကို
ရှာကြံခဲ့ကြပါတယ်။

ကျုပ်တို့ ဦးနှောက်ရဲ့ ဘေးဘက်နဲ့ ညာဘက်မှာ

03:38

And there's a structure that sits

61

206759

1574

03:40

on the left and the right side
of your brain, called the hippocampus.

62

208357

4632

တည်ရှိနေတဲ့ အရာတစ်ခု ရှိပြီး
hippocampus လို့ ခေါ်ပါတယ်။

အဲဒီ hippocampus ဟာ ကျုပ်တို့ ဦးနှောက်ရဲ့

03:45

And you can think of the hippocampus

63

213013

1785

03:46

almost like the informational
inbox of your brain.

64

214822

3237

အချက်အလက်များကို
လက်ခံယူရေးပုံးနဲ့ တူပါတယ်။

03:50

It's very good at receiving
new memory files

65

218634

3191

၎င်းဟာ မှတ်ယူစရာ ဖိုင်သစ်တွေကို
လက်ခံရာတွင် သိပ်တော်ပြီး

03:53

and then holding on to them.

66

221849

1475

အဲဒါတွေကို ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။

ညပိုင်းမှာ အိပ်ရေးအဝ ရရှိခဲ့ကြသူတို့ အထဲက

03:56

And when you look at this structure

67

224931

1711

03:58

in those people who'd had
a full night of sleep,

68

226666

3062

အဲဒီအရာကို ကြည့်ကြည့်ရင်
သင်ယူရေးဆိုင်ရာ လိုအပ်တဲ့

04:01

we saw lots of healthy
learning-related activity.

69

229752

3525

တက်ကြွတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ
အများအပြားကို တွေ့နိုင်ပါတယ်၊

04:06

Yet in those people
who were sleep-deprived,

70

234644

2959

တချိန်တည်းမှာ မအိပ်လိုက်ကြရတဲ့
သူတွေကို လေ့လာကြည့်ရင်

04:09

we actually couldn't find
any significant signal whatsoever.

71

237627

3626

ကျုပ်တို့ဟာ သိသာထင်ရှားတဲ့ အချက်ပြမှု
တစ်ခုကိုမှ တွေ့နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

04:14

So it's almost as though sleep deprivation
had shut down your memory inbox,

72

242732

4981

ဒီတော့ မအိပ်လိုက်ရမှုက သူတို့ မှတ်ဉာဏ်ရဲ့
လက်ခံယူရေးပုံးကို ပိတ်ချပစ်လို့

04:19

and any new incoming files --
they were just being bounced.

73

247737

2976

ဝင်လာသမျှ ဖိုင်များကို
ပြန်ကန်ထုတ်ခံလိုက်ကြရပါတယ်။

04:23

You couldn't effectively
commit new experiences to memory.

74

251898

3608

ထိုသူတို့ဟာ အတွေ့အကြုံအသစ်တွေကို
မှတ်ဉာဏ်ထဲကို ထည့်မရနိုင်ပါ။

04:30

So that's the bad that can happen
if I were to take sleep away from you,

75

258062

4499

ကျွန်တော်က ခင်ဗျားတို့ကို အိပ်မရအောင် လုပ်
ခဲ့ရင် အဲဒီလို ဆိုးဝါးတာ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။

04:34

but let me just come back
to that control group for a second.

76

262585

3072

ဒါပေမဲ့ ခုနက ကျုပ်တို့ စမ်းသပ်ခဲ့ကြတဲ့
အုပ်စုဆီကို ပြန်သွားကြရအောင်။

04:38

Do you remember those folks
that got a full eight hours of sleep?

77

266444

3332

ရှစ်နာရီအပြည့် အိပ်လိုက်ကြရတဲ့
သူတွေကို ခင်ဗျားတို့ မှတ်မိကြတယ်နော်။

ဒီနေရာမှာ ကျုပ်တို့ဟာ ဒါကို နောက်တမျိုး
မေးခွန်းထုတ်နိုင်ကြပါတယ်-

04:42

Well, we can ask
a very different question:

78

270418

2476

04:44

What is it about the physiological
quality of your sleep

79

272918

3604

ကျုပ်တို့ရဲ့ မှတ်မိရေးနဲ့ သင်ယူရေး
လုပ်နိုင်စွမ်းတွေကို နေ့စဉ် နေ့တိုင်း

04:48

when you do get it

80

276546

1547

ဆန်းသစ်လာစေပြီး တိုးမြှင့်ပေးတဲ့

04:50

that restores and enhances
your memory and learning ability

81

278117

3812

အိပ်ရေးဝမှုကြောင့် ကျုပ်တို့ ရရှိကြတဲ့
စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ

04:53

each and every day?

82

281953

1150

အရည်အသွေးက ဘယ်လိုများပါလိမ့်။

04:56

And by placing electrodes
all over the head,

83

284004

2982

ဦးခေါင်း တဝမ်းမှာ
လျှပ်ခေါင်းတွေကို တပ်ဆင်ပေးခြင်းဖြင့်

04:59

what we've discovered
is that there are big, powerful brainwaves

84

287010

4047

ကျုပ်တို့ တွေ့မြင်ခဲ့ကြရတာက ကြီးမားပြီး
အားကောင်းတဲ့ ဦးနှောက်လှိုင်းတွေပါ၊

05:03

that happen during
the very deepest stages of sleep

85

291081

3619

နက်ရှိုင်းစွာ အိပ်စက်နေချိန်မှာ
အဲဒီလို တွေ့မြင်ကြရတာပါ၊

05:06

that have riding on top of them

86

294724

2285

၎င်းတို့ရဲ့ ထိပ်တွေမှာ စီးပြေးနေကြတဲ့

05:09

these spectacular bursts
of electrical activity

87

297033

3274

လျှပ်စစ်လှုပ်ရှားမှုတွေ အံ့ဘွယ်
ပေါက်ကွဲမှုတွေပါ၊

05:12

that we call sleep spindles.

88

300331

1734

အဲဒါကို ကျုပ်တို့က အိပ်စက်မှု
ဗိုင်းလိပ်တံလို့ ခေါ်ကြတယ်။

05:15

And it's the combined quality
of these deep-sleep brainwaves

89

303066

4422

နက်ရှိုင်းစွာ အိပ်ပျော်နေချိန်မှာ ပေါ်လာ
ကြတဲ့ ဦးနှောက်လှိုင်းများ စုပေါင်းမှုကမှ

05:19

that acts like a file-transfer
mechanism at night,

90

307512

4461

ညအချိန်တွင် ဖိုင်တွေကို မေ့လွယ်တဲ့
ရေတိုမှတ်ဉာဏ်ထဲမှနေပြီး

05:23

shifting memories from a short-term
vulnerable reservoir

91

311997

4071

ဦးနှောက်ထဲရှိ ရေရှည်မှတ်ဉာဏ်ထဲတွင်
သိမ်းဆည်းပေးလျက်

05:28

to a more permanent long-term
storage site within the brain,

92

316092

4342

၎င်းတို့ကို ကာကွယ်ပေးရင်း
လုံခြုံအောင် လုပ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက်

05:32

and therefore protecting them,
making them safe.

93

320458

3390

ဖိုင်များ လွှဲပြောင်းရေး လုပ်ငန်း လုပ်ပေး
နိုင်တဲ့ အရည်အသွေးကို ဖန်တီးပေးကြတာပါ။

ပြီးတော့ အိပ်နေချိန်မှာ အဲဒီလို မှတ်ဉာဏ်
အကျိုးကျေးဇူးတွေကို ခံစားနိုင်ကြတာကို

05:37

And it is important that we understand

94

325467

2039

05:39

what during sleep actually transacts
these memory benefits,

95

327530

5059

နားလည်ရန် သိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်၊

၎င်းနဲ့ ဆက်စပ်နေကြတဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ လူမှု
ရေးဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနေကြလို့ပါ။

05:44

because there are real medical
and societal implications.

96

332613

4134

ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို အဲဒီလို နယ်ပယ်
တစ်ခုအကြောင်းကို ပြောပြပါရစေ၊

05:48

And let me just tell you about one area

97

336771

2017

05:50

that we've moved this work
out into, clinically,

98

338812

3436

ကျုပ်တို့ လုပ်ကိုင်နေတာကို
အိုမင်းလာမှုနဲ့ စိတ်ဖောက်ပြန်မှု ရောဂါနဲ့

05:54

which is the context of aging
and dementia.

99

342272

3213

ဆက်စပ်လျက် ဆေးခန်းထဲကို
ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပါတယ်။

ကျုပ်တို့ အသက်ကြီးလာကြတာတာနဲ့
သင်ယူရေးနဲ့ မှတ်မိရေး

05:58

Because it's of course no secret
that, as we get older,

100

346870

3425

လုပ်နိုင်စွမ်းတွေ ကျဆင်းလာတတ်တာဟာ
ဘယ်သူအတွက်မှ လျှို့ဝှက်ချက် မဟုတ်လို့ပါ။

06:02

our learning and memory abilities
begin to fade and decline.

101

350319

3285

06:07

But what we've also discovered

102

355051

1618

ပြီးတော့ ကျုပ်တို့ ထပ်တွေ့ကြရတာက

06:08

is that a physiological signature of aging
is that your sleep gets worse,

103

356693

6785

အိုမင်းလာမှုရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လက္ခဏာက
အိပ်နိုင်မှု အခြေအနေ ဆိုးဝါးလာခြင်းပါပဲ၊

06:15

especially that deep quality of sleep
that I was just discussing.

104

363502

3804

အထူးသဖြင့် ကျုပ်တို့ဆွေးနွေးတဲ့ နက်ရှိုင်း
အိပ်နိုင်တဲ့ အရည်အသွေး ကျဆင်းလာပါတယ်။

နောက်ဆုံးနှစ်ထဲကျမှသာ
ခုနက ပြောခဲ့တဲ့ အရာနှစ်ခုတို့ဟာ

06:20

And only last year,
we finally published evidence

105

368620

3114

တချိန်တည်းမှာ ဖြစ်နေကြရုံသာမက ၎င်းတို့ဟာ
သိသာစွာ အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေကြောင်း

06:23

that these two things,
they're not simply co-occurring,

106

371758

2959

06:26

they are significantly interrelated.

107

374741

2818

အထောက်အထားတွေကို
ကျုပ်တို့ ထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကျုပ်တို့ရဲ့ တွေ့ရှိချက်အရ နက်ရှိုင်းတဲ့
အိပ်စက်မှု နှောင့်ယှက်ခံရမှုကို

06:30

And it suggests
that the disruption of deep sleep

108

378837

3287

အသက်အိုမင်းလာချိန်မှာ သိနားလည်နိုင်စွမ်း
နဲ့ မှတ်မိနိုင်စွမ်း ကျဆင်းလာမှုနဲ့

06:34

is an underappreciated factor

109

382148

2294

06:36

that is contributing
to cognitive decline or memory decline

110

384466

3913

အထူးသဖြင့် Alzheimer ရောဂါ
ဖြစ်ကြသူတို့ အကြားမှာပါ

06:40

in aging, and most recently
we've discovered,

111

388403

3578

ကျုပ်တို့က ထည့်တွက်စဉ်းစားခဲ့ကြခြင်းဟာ

06:44

in Alzheimer's disease as well.

112

392005

2222

များစွာမှ လျော့ပြီး တွက်ချက်ခဲ့ကြတာပါ။

အခု ကျွန်တော် ပြောပြလိုက်တဲ့ဟာက
တကယ့် စိတ်ပျက်ဖွယ် သတင်းဖြစ်တာ အမှန်ပါပဲ။

06:48

Now, I know this is remarkably
depressing news.

113

396329

3739

မေးလ်ထဲမှာ တွေ့နေကြရသလို
ကျုပ်တို့ဆီကို ရောက်ရှိလာနေပါတယ်။

06:52

It's in the mail. It's coming at you.

114

400092

2303

06:54

But there's a potential
silver lining here.

115

402419

2285

ဒါပေမဲ့ ပြောပြတဲ့ထဲမှာ
မတူတဲ့ ထူးခြားချက် တစ်ခု ရှိပါတယ်။

06:57

Unlike many of the other factors
that we know are associated with aging,

116

405760

4858

အိုအင်းမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေကြတဲ့ ကျုပ်တို့
သိရှိကြတဲ့ အချက်တွေ အများအပြားနဲ့ မတူဘဲ၊

07:02

for example changes
in the physical structure of the brain,

117

410642

3659

ဥပမာ၊ ကုသရန် ခဲယဉ်းလှတဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့
ရုပ်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းမှုဆိုင်ရာ

07:06

that's fiendishly difficult to treat.

118

414325

3062

အပြောင်းအလဲတွေ ဆိုပါစို့။

07:09

But that sleep is a missing piece
in the explanatory puzzle

119

417411

4556

ဒါပေမဲ့ အိပ်ရေးဝမှု ကျတော့ ကျုပ်တို့
အနေနဲ့ တစ်ခုခု လုပ်လို့ရနိုင်မယ့်

07:13

of aging and Alzheimer's is exciting

120

421991

2595

အိုမင်းခြင်းနဲ့ Alzheimer ရောဂါဆိုင်ရာ
ရှင်းပြ မရနိုင်သေးတဲ့ ပဟေဠိရဲ့

07:16

because we may be able
to do something about it.

121

424610

2738

အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု ဖြစ်နိုင်လို့ပါ။

07:20

And one way that we are
approaching this at my sleep center

122

428530

3931

ပြီးတော့ ကျွန်တော်ရဲ့ အိပ်စက်မှုဌာနတွင်
အဲဒါကို ချဉ်းကပ်ဖို့ အားထုတ်တဲ့ နည်းလမ်းက

07:24

is not by using
sleeping pills, by the way.

123

432485

3008

စကားစပ်မိလို့ ပြောရပါက
အိပ်ဆေးကို အသုံးမပြုကြပါ။

07:27

Unfortunately, they are blunt instruments
that do not produce naturalistic sleep.

124

435517

4929

အိပ်ဆေးတွေဟာ သဘာဝကျတဲ့ အိပ်စက်မှုကို
ဖန်တီးမပေးနိုင်ကြတဲ့ တုံးတဲ့ကိရိယာတွေပါ။

အဲဒီအစား၊ ကျုပ်တို့က နည်းလမ်းကို အောက်ပါ
အခြေခံဖြင့် ပြုစုရန် အားထုတ်နေကြပါတယ်။

07:33

Instead, we're actually developing
a method based on this.

125

441532

3247

07:36

It's called direct current
brain stimulation.

126

444803

3215

အဲဒါကို ဦးနှောက်ကို လျှပ်စစ်ဖြင့်
တိုက်ရိုက်ဆွပေးခြင်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။

07:40

You insert a small amount
of voltage into the brain,

127

448042

3281

ကျုပ်တို့ဟာ ဦးနှောက်ထဲသို့
ဗို့အား နည်းနည်းလေးကို သွင်းပေးကြတယ်၊

07:43

so small you typically don't feel it,

128

451347

2238

ပုံမှန်အားဖြင့် ခံစားဖို့ မလွယ်အောင်ကို
နည်းလှတဲ့ ပမာဏပါ၊

07:45

but it has a measurable impact.

129

453609

1892

ဒါပေမဲ့ သက်ရောက်မှုကိုကျတော့
တိုင်းထွာရနိုင်ပါတယ်။

07:48

Now if you apply this stimulation
during sleep in young, healthy adults,

130

456826

6341

တကယ်လို့ လူငယ်၊ ကျန်းမာတဲ့ သက်ကြီးတွေမှာ
အိပ်နေစဉ် အဲဒီလို အားပေးသွင်းမှုက

07:55

as if you're sort of singing in time
with those deep-sleep brainwaves,

131

463191

4715

နက်ရှိုင်းစွာ အိပ်စက်မှုရဲ့ ဦးနှောက်
လှိုင်းများနဲ့အတူ သီချင်းဆိုပေးသလိုပါ၊

07:59

not only can you amplify
the size of those deep-sleep brainwaves,

132

467930

4542

နက်ရှိုင်းစွာ အိပ်စက်မှု ဦးနှောက်လှိုင်း
များရဲ့ အရွယ်အစားကို မြှင့်ပေးရုံမက၊

08:04

but in doing so, we can almost
double the amount of memory benefit

133

472496

4544

အဲဒီလို လုပ်ပေးမှုကြောင့် အိပ်စက်ခြင်းရဲ့
မှတ်ဉာဏ်ဆိုင်ရာ အကျိုးခံစားရမှုကိုပါ

08:09

that you get from sleep.

134

477064

2034

နှစ်ဆ တိုးချဲ့ပေးနိုင်မှာပါ။

08:11

The question now
is whether we can translate

135

479122

2815

အခု စဉ်းစားစရာက ကျုပ်တို့ဟာ
ဒီလိုသယ်ရလွယ်တဲ့

08:13

this same affordable,
potentially portable piece of technology

136

481961

4301

ဈေးသိပ်မကြီးတဲ့ နည်းပညာကိရိယာကိုပဲ

08:18

into older adults and those with dementia.

137

486286

2881

စိတ်ဖောက်ပြန်မှု ရောဂါရှိကြတဲ့ သက်ကြီး
များထံသို့ လွှဲပြောင်း သုံးရနိုင်မလား။

ကျုပ်တို့ဟာ သူတို့အတွက် နက်ရှိုင်းစွာ
အိပ်စက်မှုကို ပြန်ဖြည့်တင်းပေးနိုင်ပြီး

08:22

Can we restore back
some healthy quality of deep sleep,

138

490726

4586

08:27

and in doing so, can we salvage
aspects of their learning

139

495336

4619

အဲဒီလို လုပ်ပေးမှုရဲ့ ကျေးဇူးအဖြစ်
သူတို့ရဲ့ သင်ယူရေးနဲ့

မှတ်ဉာဏ် လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းကို
မြှင့်တင်ပေးနိုင်မလား။

08:31

and memory function?

140

499979

1484

08:33

That is my real hope now.

141

501487

2166

အဲဒီအချက်ဟာ ဒီနေ့တွင် ကျွန်တော်ရဲ့
တကယ့် မျှော်လင့်ချက်ကြီးပါ။

08:36

That's one of our moon-shot
goals, as it were.

142

504378

3005

အဲဒါဟာ တကယ့်ကို ဧရာမပန်းတိုင်ကို
လက်လှမ်းမှီမှုပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

08:41

So that's an example
of sleep for your brain,

143

509335

3358

အခု ပြောပြခဲ့တာက ဦးနှောက်အတွက်
အိပ်စက်မှု ဥပမာ တစ်ခုပါ။

08:44

but sleep is just
as essential for your body.

144

512717

3213

တကယ်တော့ အိပ်စက်မှုဟာ
တကိုယ်လုံးအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ချက်ပါ။

အိပ်စက်မှု ဆုံးရှုံးခံရမှုနဲ့ မျိုးပွားမှု
စနစ်အကြောင်း ကျုပ်တို့ ပြောပြီးခဲ့ကြပါပြီ။

08:49

We've already spoken about sleep loss
and your reproductive system.

145

517276

3675

08:53

Or I could tell you about sleep loss
and your cardiovascular system,

146

521863

4862

အိပ်စက်မှု ဆုံးရှုံးခံရမှုနဲ့ ခင်ဗျားတို့
နှလုံးသွေးကြောစနစ် အကြောင် ပြောနိုင်ပါတယ်။

08:58

and that all it takes is one hour.

147

526749

3174

တစ်နာရီတည်းကြောင့်ကို
အဲဒီလို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

09:01

Because there is a global experiment
performed on 1.6 billion people

148

529947

5508

ကမ္ဘာတဝမ်းလုံးမှာ လူ ၁.၆ ဘီလီယံအပေါ်မှာ
ပြုလုပ်တဲ့ စမ်းသပ်မှု တစ်ခုရှိနေရာ

09:07

across 70 countries twice a year,

149

535479

4277

နိုင်ငံ ၇၀ ကျော်တို့ဟာ
တစ်နှစ်လျှင်နှစ်ကြိမ်

09:11

and it's called daylight saving time.

150

539780

1889

နေ့တာ အချိန်ကို
ရွှေ့ပြောင်းမှု လုပ်ကြပါတယ်။

09:14

Now, in the spring,
when we lose one hour of sleep,

151

542907

3458

နွေဦးမှာ နာရီကိုရွှေ့ရလို့ ကျုပ်တို့
အိပ်ချိန် တစ်နာရီ လျှော့ချခံရလို့

09:18

we see a subsequent 24-percent increase
in heart attacks that following day.

152

546389

5619

နောက်တစ်နေ့တွင် နှလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေ ၂၄
ရာခိုင်နှုန်း တိုးခံစားရတာ မြင်နိုင်ပါတယ်။

09:26

In the autumn,
when we gain an hour of sleep,

153

554952

3175

ဆောင်းဦးမှာကျတော့
အိပ်ချိန်ကို တစ်နာရီတိုးရကြလို့၊

09:30

we see a 21-percent
reduction in heart attacks.

154

558151

3868

နှလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာရင်ဆိုင်ရမှု
၂၁ ရာခိုင်နှုန်း နည်းလာတာ တွေ့နိုင်ကြတယ်။

အဲဒီအချက်ဟာ အံ့အားသင့်ဖို့
မကောင်းပေဘူးလား။

09:35

Isn't that incredible?

155

563752

1680

09:38

And you see exactly the same profile
for car crashes, road traffic accidents,

156

566929

5676

ပြီးတော့ ကားတိုက်မှုတွေ၊ လမ်းတွေပေါ် မတော်
တဆမှုတွေ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို လုပ်ကြံမှုတွေ

09:44

even suicide rates.

157

572629

1902

လိုက်ကြည့်ရင် အလားတူပဲ မြင်ရမှာပါ။

ဒါပေမဲ့ နက်ရှိုင်းစွာ လေ့လာသင့်တဲ့အရာတစ်ခု
အဖြစ် ခင်ဗျားတို့ကို အာရုံစိုက်စေလိုတာက-

09:48

But as a deeper dive,
I want to focus on this:

158

576928

2905

09:51

sleep loss and your immune system.

159

579857

2491

အိပ်ရေးမဝမှုနဲ့ ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်
အကြောင်းကိုပါ။

09:55

And here, I'll introduce these delightful
blue elements in the image.

160

583149

4842

ဟောဒီပုံထဲမှာ ကျွန်တော်ဟာ အားရဖွယ်ရာ
အပြာရောင် အရာတွေကို မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။

10:00

They are called natural killer cells,

161

588015

3178

၎င်းတို့ကို သဘာဝ သတ်ဖြတ်ရေး ဆဲလ်လို့
ခေါ်ကြပြီး၊

10:03

and you can think of natural killer cells
almost like the secret service agents

162

591217

4850

အဲဒီ သဘာဝ သတ်ဖြတ်ရေး ဆဲလ်တွေကို
ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ကိုယ်ခံစနစ်ရဲ့

လျှို့ဝှက်ဝန်ဆောင်ရေး
အေဂျင့်တွေလို ယူဆနိုင်ပါတယ်။

10:08

of your immune system.

163

596091

1611

10:09

They are very good at identifying
dangerous, unwanted elements

164

597726

4983

၎င်းတို့ဟာ အန္တရာယ်များပြီး မလိုလားအပ်တဲ့
အရာများကို ဖေါ်ထုတ်ရာတွင် သိပ်တော်ကြပြီး

10:14

and eliminating them.

165

602733

1397

၎င်းတို့ကို ဖျက်သိမ်းပေးကြပါတယ်။

10:17

In fact, what they're doing here
is destroying a cancerous tumor mass.

166

605253

3944

ဒီမှာ ၎င်းတို့ လုပ်နေကြတာက ကင်ဆာ
အကျိတ်ထုကို ဖျက်ဆီးပစ်နေကြတာပါ။

10:22

So what you wish for
is a virile set of these immune assassins

167

610586

5936

ဒီတော့ ကျုပ်တို့ဆီမှာ အဲဒီလို
ကိုယ်ခံစနစ်ကို ခုခံ သတ်ဖြတ်ပေးကြမယ့်

ဆဲလ်တစ်စုံ အမြဲတမ်း
ရှိနေဖို့ ဆုတောင်းကြရပါမယ်။

10:28

at all times,

168

616546

2056

10:30

and tragically, that's what you don't have
if you're not sleeping enough.

169

618626

3810

ခင်ဗျားတို့ အိပ်ရေးမဝရင် အဲဒီဆဲလ်တွေ
မရှိနိုင်ခြင်းဟာ ဝမ်းနည်းစရာပါပဲ။

10:35

So here in this experiment,

170

623825

1644

အဲဒါကြောင့် ဒီစမ်းသပ်မှုထဲမှာ

10:37

you're not going to have your sleep
deprived for an entire night,

171

625493

3829

စမ်းသပ်ခံရမယ့်သူတွေကို တစ်ညလုံး
အိပ်မရအောင် ပြုလုပ်မှာမဟုတ်ဘဲ

10:41

you're simply going to have your sleep
restricted to four hours

172

629346

3511

ထိုသူတို့ကို တစ်ညအတွက်သာလျှင်
အိပ်ချိန်ကို လေးနာရီဖြင့်

10:44

for one single night,

173

632881

1778

ကန့်သတ်လျက် ခွင့်ပြုပေးမှာပါ။

10:46

and then we're going to look to see
what's the percent reduction

174

634683

3001

အဲဒီနောက်မှာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ခံစနစ်ထဲက
ဆဲလ်တွေရဲ့ တက်ကြွမှုနှုန်း ဘယ်လောက်

10:49

in immune cell activity that you suffer.

175

637708

1990

နိမ့်ကျသွားသလဲ ဆိုတာကို စစ်ဆေးကြည့်မှာပါ။

10:52

And it's not small -- it's not 10 percent,

176

640774

2829

အဲဒီရလဒ်ဟာ သေးသေးလေး မဟုတ်ပါ၊
၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလည်း မဟုတ်၊

10:55

it's not 20 percent.

177

643627

2003

၂၀ ရာခိုင်နှုန်းလည်း မဟုတ်၊

10:57

There was a 70-percent drop
in natural killer cell activity.

178

645654

4572

သဘာဝ သတ်ဖြတ်ရေး ဆဲလ်တွေရဲ့ တက်ကြွမှုဟာ
၇၀ ရာခိုင်နှုန်းထိ ကျဆင်းသွားခဲ့တာပါ။

11:03

That's a concerning state
of immune deficiency,

179

651786

4055

အဲဒါဟာ စိုးရိမ်ဖို့ ကောင်းတဲ့ ကိုယ်ခံအား
စနစ်ရဲ့ ချွတ်ယွင်းမှုပါ၊

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကျုပ်တို့ဟာ
အိပ်ရေးမဝမှုနဲ့ ခင်ဗျားတို့ဆီမှာ

11:09

and you can perhaps understand
why we're now finding

180

657358

2817

11:12

significant links between
short sleep duration

181

660199

3856

ကင်ဆာရောဂါ အမျိုးမျိုး ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့
အန္တရာယ်တို့ဟာ ဆက်စပ်မှုရှိနေကြောင်း

11:16

and your risk for the development
of numerous forms of cancer.

182

664079

3913

နမိတ်လက္ခဏာတွေကို ကျုပ်တို့ဟာ တိုးတိုး
တွေ့ရှိလာနေကြတာကို နားလည်ရနိုင်ပါတယ်။

11:21

Currently, that list includes
cancer of the bowel,

183

669892

2783

လောလောဆယ်အထိ၊ အဲဒီစာရင်းတွင်
အစားအိမ်ကင်ဆာ၊

11:24

cancer of the prostate
and cancer of the breast.

184

672699

3262

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာနဲ့ ရင်ဘတ် ကင်ဆာတို့
ပါဝင်ကြပါတယ်။

11:29

In fact, the link between a lack of sleep
and cancer is now so strong

185

677853

5356

တကယ်တော့ အိပ်ရေးမဝခြင်းနဲ့ ကင်ဆာအကြား
ဆက်စပ်မှုဟာ သိပ်ကို ထင်ရှားလွန်းလို့

11:35

that the World Health Organization

186

683233

2382

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကတောင်

11:37

has classified any form
of nighttime shift work

187

685639

4190

ညအချိန်မှာ လုပ်ရတဲ့
အလုပ်ဆိုင်း မှန်သမျှကို

11:41

as a probable carcinogen,

188

689853

3182

လူသားရဲ့ အိပ်ချိန်နဲ့ နှိုးနေချိန်
စည်းချက် ချိုးဖောက်ခံရတာမို့လို့

11:45

because of a disruption
of your sleep-wake rhythms.

189

693059

2667

ကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ
အကြောင်းရင်းဆိုပြီး သတ်မှတ်လာရပါတယ်။

သေသွားတဲ့ နောက်မှာ အိပ်ချင်သလောက်
အိပ်လို့ ရနိုင်ပါတယ်လို့

11:49

So you may have heard of that old maxim

190

697830

2730

ပြောဆိုမှုတွေကို
ခင်ဗျားလို့ ကြားခဲ့ဘူးမှာပါ။

11:52

that you can sleep when you're dead.

191

700584

2112

ဒါပေမဲ့ တကယ့်ကို လေးလေးနက်နက်
ပြောဆိုရပါက --

11:54

Well, I'm being quite serious now --

192

702720

2070

11:56

it is mortally unwise advice.

193

704814

2611

အဲဒီလို အကြံပေးချက်ဟာ
လုံးဝကို မဆီလျော်ပါဘူး။

12:00

We know this from epidemiological studies
across millions of individuals.

194

708375

5037

လူမျိုးစုံ သန်းချီတို့ရဲ့ သေဆုံးမှုနောက်
ရောဂါရှာဖွေမှုများမှ အဲဒီလို သိလာရတာပါ။

12:05

There's a simple truth:

195

713436

1981

ရိုးရှင်းနေတဲ့ အမှန်တရားက-

12:07

the shorter your sleep,
the shorter your life.

196

715441

3404

ကိုယ်အိပ်တဲ့ အချိန်ဟာ တိုတောင်းလေ၊
ကိုယ့်အသက်ဟာလည်း တိုတောင်းလေပါ။

12:10

Short sleep predicts all-cause mortality.

197

718869

3555

အိပ်ရေး တိုတောင်းမှုဟာ သေဆုံးမှုရဲ့
အကြောင်းရင်းမျိုးစုံ ဖြစ်နိုင်တယ်။

12:16

And if increasing your risk
for the development of cancer

198

724940

4169

ခုနက ပြောပြခဲ့တဲ့ ကင်ဆာ ဒါမှမဟုတ်
Alzheimer ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ

12:21

or even Alzheimer's disease

199

729133

2244

အန္တရာယ် ပိုကြီးထွားလာနိုင်ခြင်းဟာ

12:23

were not sufficiently disquieting,

200

731401

4176

မလုံလောက်သေးဘူးလို့ ထင်မြင်ကြပါက၊

12:27

we have since discovered
that a lack of sleep will even erode

201

735601

3698

အိပ်ရေးမဝမှုဟာဖြင့် ဇီဝဘဝကိုယ်၌ရဲ့
ချည်မျှင်နဲ့တူတဲ့ DNA ဗီဇကုဒ်ကိုတောင်

12:31

the very fabric of biological life itself,

202

739323

4073

ချွတ်ယွင်းသွားစေနိုင်ကြောင်း
အထောက်အထားတွေကို

12:36

your DNA genetic code.

203

744681

1992

ကျုပ်တို့ တွေ့ခဲ့ကြရပါတယ်။

12:40

So here in this study,
they took a group of healthy adults

204

748038

3936

ဒီတချီ လေ့လာမှုထဲတွင်၊
ကျန်းမာကြတဲ့ သက်ကြီး အုပ်စုကို ရွေးယူပြီး

12:43

and they limited them
to six hours of sleep a night

205

751998

3739

တစ်ပတ်ကြာအောင် သူတို့ကို
ညတိုင်း ခြောက်နာရီသာ

12:47

for one week,

206

755761

1651

အိပ်ခွင့်ပြုခဲ့ကြပြီး

12:49

and then they measured the change
in their gene activity profile

207

757436

3797

နောက်ပိုင်းတွင် သူတို့လို အရွယ်ပဲဖြစ်ပြီး
ညတိုင်း ရှစ်နာရီအပြည့် အိပ်ခွင့်ရရှိကြတဲ့

12:53

relative to when those same individuals

208

761257

2444

လူအုပ်စုနဲ့ ယှဉ်ပြီး မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ
အချက်အလက်တွေကို

12:55

were getting a full eight hours
of sleep a night.

209

763725

2547

တိုင်းထွာ လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီမှာ အရေးပါတဲ့ တွေ့ရှိချက်
နှစ်ချက်ကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

12:59

And there were two critical findings.

210

767451

1816

13:02

First, a sizable and significant 711 genes

211

770204

5071

ပထမအချက်အနေနဲ့ အတော်ကလေးများတယ်လို့
ဆိုရမယ့် မျိုးရိုးဗီဇ ၇၁၁ တို့ရဲ့

13:07

were distorted in their activity,

212

775299

2328

လှုပ်ရှားမှုဟာ ချွတ်ယွင်းနေခဲ့ကြရာ

13:09

caused by a lack of sleep.

213

777651

1443

အိပ်ရေးမဝခြင်းက အကြောင်းရင်းပါ။

13:11

The second result
was that about half of those genes

214

779923

3127

ဒုတိယအချက်က ခုနက မျိုးရိုးဗီဇ တစ်ဝက်လောက်က

13:15

were actually increased in their activity.

215

783074

2443

လက်တွေ့မှာ ပိုတက်ကြွစွာ
လှုပ်ရှားနေခဲ့ကြပြီး

13:17

The other half were decreased.

216

785842

1929

အခြားတစ်ဝက်ကျတော့ လျော့နည်းနေခဲ့ကြပါတယ်။

13:20

Now those genes that were switched off
by a lack of sleep

217

788448

3281

အိပ်ရေးမဝလို့ ပိတ်ချခံလိုက်ကြရတဲ့
မျိုးရိုးဗီဇတွေဟာ

13:23

were genes associated
with your immune system,

218

791753

3489

ကိုယ်ခံအားစနစ်နဲ့ ဆက်စပ်နေကြတဲ့
မျိုးရိုးဗီဇတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြလို့၊

13:27

so once again, you can see
that immune deficiency.

219

795266

2840

ကျုပ်တို့ဟာ ထပ်ပြီး ကိုယ်ခံစွမ်းအား
ချို့တဲ့မှုကို တွေ့ကြရတာပါ။

13:31

In contrast, those genes
that were actually upregulated

220

799348

3073

အခြားတစ်ဖက်တွင်၊ လက်တွေ့မှာ
အိပ်အရေးမဝမှုကြောင့် ပိုတက်ကြွစွာ

13:34

or increased by way of a lack of sleep,

221

802445

2372

လှုပ်ရှားလာခဲ့ကြတဲ့ မျိုးရိုးဗီဇတွေကျတော့၊

13:36

were genes associated
with the promotion of tumors,

222

804841

3898

အသားပိုများ တိုးပွားရေးနဲ့
ဆက်စပ်နေကြတဲ့ ဗီဇများ၊

13:40

genes associated with long-term
chronic inflammation within the body,

223

808763

5151

ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းမှာ နာတာရှည်
ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေကြတဲ့ ဗီဇများနဲ့

13:45

and genes associated with stress,

224

813938

2802

စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ဆက်စပ်နေကြတဲ့ ဗီဇများ
ဖြစ်ခဲ့ကြလို့

13:48

and, as a consequence,
cardiovascular disease.

225

816764

3029

နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ
ရောဂါရဲ့ အကြောင်းရင်းဖြစ်နိုင်ကြတယ်။

13:53

There is simply no aspect of your wellness

226

821171

3660

ဒီတော့ ကျုပ်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးရဲ့
ဘယ်မျက်နှာစာကိုပဲ ယူကြည့်ကြည့်၊

13:56

that can retreat at the sign
of sleep deprivation

227

824855

3267

အိပ်ရေးမလုံလောက်မှုကြောင့်
ထိခိုက်မနစ်နာဘဲ ကျန်ရစ်နိုင်တာ

14:00

and get away unscathed.

228

828146

1814

တစ်ခုမှာမှ မရှိနိုင်ပါ။

14:02

It's rather like a broken
water pipe in your home.

229

830912

3008

ဒါဟာ ကိုယ့်အိမ်ထဲက
ကျိုးပေါက်နေတဲ့ ရေပိုက်နဲ့ တူပါတယ်။

14:05

Sleep loss will leak down
into every nook and cranny

230

833944

3643

အိပ်စက်မှု ဆုံးရှုံးမှုဟာဖြင့်
သင့်စိတ်ထဲက ချောင်ချိုချောင်ကြား

14:09

of your physiology,

231

837611

2386

အပေါက်တိုင်းထဲသို့ စိမ့်ဝင်လျက်

14:12

even tampering with
the very DNA nucleic alphabet

232

840021

3905

သင့်ကျန်းမာရေးကို နေ့စဉ်
စောင့်ရှောက်ပေးနေတဲ့

14:15

that spells out
your daily health narrative.

233

843950

2840

DNA ရဲ့အခြေခံ ရင်းမြစ်ကိုတောင်
ထိခိုက်စေမှာပါ။

ဒါတွေကို ကြားသိလိုက်ရတဲ့ နောက်မှာ
ခင်ဗျားတို့က

14:21

And at this point, you may be thinking,

234

849866

2683

"အို ဘုရားသခင်၊ ကျွန်တော် ဘယ်လိုလုပ်ပြီး
ပိုကောင်းအောင် အိပ်ရမှာလဲ။

14:24

"Oh my goodness,
how do I start to get better sleep?

235

852573

2532

14:27

What are you tips for good sleep?"

236

855129

2245

ကောင်းကောင်း အိပ်စက်ဖို့ ခင်ဗျားက
ဘာတွေများ အကြံပေးနိုင်မလဲ။" မေးလိုကြမှာပါ။

14:30

Well, beyond avoiding
the damaging and harmful impact

237

858080

4478

အဲဒီလိုဆိုရင် အိပ်ရေးကို
ထိခိုက်စေနိုင်ကြတဲ့

14:34

of alcohol and caffeine on sleep,

238

862582

2919

အရက်နဲ့ ကဖိန်းဓာတ်ကို ရှောင်ရှားရန်
လိုအပ်ပုံနဲ့

ကိုယ်က ညအချိန်မှာ ကောင်းကောင်း
အိပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းလိုပါက၊

14:37

and if you're struggling
with sleep at night,

239

865525

2437

14:39

avoiding naps during the day,

240

867986

2181

နေ့ခင်းတွင် ခဏမှေးတာမျိုးကို
ရောင်ရန် လိုအပ်တဲ့အပြင်

14:42

I have two pieces of advice for you.

241

870191

2143

ကျွန်တော်ပေးလိုတဲ့
အကြံပြုချက် နှစ်ခု ရှိပါတယ်။

14:45

The first is regularity.

242

873104

2814

ပထမက ပုံမှန်ဖြစ်မှုပါ။

အိပ်ရာဝင်ချိန်နဲ့ အိပ်ရာမှ နိုးချိန်ဟာ
အမြဲတမ်း တစ်ချိန်တည်းမှာ ဖြစ်ရပါမယ်၊

14:47

Go to bed at the same time,
wake up at the same time,

243

875942

3401

14:51

no matter whether
it's the weekday or the weekend.

244

879367

3061

ရုံးရက်လား၊ စနေ၊ တနင်္ဂနွေလား
မဆိုင်ပါဘူး။

14:54

Regularity is king,

245

882452

2745

ပုံမှန်ဖြစ်မှုဟာ ပဓာနပါ။

အဲဒီလိုဆိုရင် အိပ်စက်မှုကို
ကျောက်စူးချပေးနိုင်ပြီး

14:57

and it will anchor your sleep

246

885221

1961

14:59

and improve the quantity
and the quality of that sleep.

247

887206

3312

အိပ်စက်မှုရဲ့ ပမာဏနဲ့ အရည်အသွေးကို
မြှင့်တင်ပေးပါမယ်။

15:04

The second is keep it cool.

248

892372

2682

ဒုတိယအချက်က အေးအောင် ပြုလုပ်ပေးပါ။

အိပ်စက်မှုကို စတင်ပေးရန်အတွက်
သင့်ခန္ဓာကိုယ်ဟာ ပင်ကို အပူချိန်ကို

15:08

Your body needs to drop
its core temperature

249

896088

2427

15:10

by about two to three degrees
Fahrenheit to initiate sleep

250

898539

4213

ဖာရင်ဟိုက် နှစ်သုံးဒီဂရီခန့်
နှိမ့်ချပစ်ရန် လိုပြီး

15:14

and then to stay asleep,

251

902776

2080

ဆက်ပြီး အိပ်ပျော်နေနိုင်ပါလိမ့်မယ်။

15:16

and it's the reason
you will always find it easier

252

904880

2492

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကိုယ်ဟာ အိပ်ချင်ရင်

15:19

to fall asleep in a room that's too cold

253

907396

2381

ပူတဲ့ အခန်းနဲ့စာပါက
အေးနေတဲ့ အခန်းထဲမှာ အိပ်ပျော်ဖို့

15:21

than too hot.

254

909801

1244

ပိုလွယ်ကူတာ အဲဒါကြောင့်ပါ။

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ အိပ်ခန်းရဲ့
အပူချိန်မှာ ၆၅ ဒီဂရီခန့်

15:24

So aim for a bedroom temperature
of around 65 degrees,

255

912013

3516

ဒါမှမဟုတ် ၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်
ဝန်းကျင်မှာရှိဖို့ အားထုတ်ပါ။

15:27

or about 18 degrees Celsius.

256

915553

1954

15:29

That's going to be optimal
for the sleep of most people.

257

917531

2767

အဲဒါက လူအများစုအတွက်
အိပ်စက်ရန် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

15:34

And then finally,
in taking a step back, then,

258

922446

3497

နောက်ဆုံး အနေနဲ့ နောက်ကို ခြေတစ်လှမ်း
ပြန်ဆုတ်ပြီး၊

15:37

what is the mission-critical
statement here?

259

925967

3193

အရေးကြီးဆုံး ကြေညာချင်တဲ့
အချက်က ဘာများလဲဆိုရင်၊

15:42

Well, I think it may be this:

260

930771

2216

ကျွန်တော်စိတ်ထင် ဒီလိုပါ-

15:45

sleep, unfortunately,
is not an optional lifestyle luxury.

261

933011

5272

အိပ်စက်မှုဟာ၊ ကံမကောင်းချင်တော့၊ လိုချင်မှ
ရွေးယူရမယ့် ဘဝစည်းစိမ်တစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး၊

15:51

Sleep is a nonnegotiable
biological necessity.

262

939105

4547

အိပ်စက်ခြင်း ဘယ်လိုမှ ထိပါးခံမရနိုင်တဲ့
ဇီဝလိုအပ်ချက်ပါ။

15:56

It is your life-support system,

263

944892

3591

အဲဒါဟာ ကိုယ့်အသက်ကို ပံ့ပိုးပေးတဲ့
စနစ်တစ်ခုပါ၊

16:00

and it is Mother Nature's
best effort yet at immortality.

264

948507

4634

ပြီးတော့ အသက်ရှင်နေထိုင်ဖို့ သဘာဝမိခင်ရဲ့
အကောင်းဆုံး အားထုတ်မှုပါ။

16:06

And the decimation of sleep
throughout industrialized nations

265

954709

4516

စက်မှုဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံများတဝမ်းမှာ
အိပ်စက်မှု နည်းပါးလာနေခြင်းဟာ

16:11

is having a catastrophic impact
on our health, our wellness,

266

959249

5217

ကျုပ်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ ဘဝကောင်းစားမှုကို
အကြီးအကျယ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်စေပြီး၊

ကျုပ်တို့ ကလေးများရဲ့ လုံခြုံမှုနဲ့
ပညာရေးကိုတောင် ခြိမ်းခြောက်လာပါတယ်။

16:16

even the safety and the education
of our children.

267

964490

2666

ဒါဟာ တိတ်ဆိတ်စွာ အိပ်ရေးမဝမှု
ကပ်ဘေးနဲ့ တူပါတယ်၊

16:20

It's a silent sleep loss epidemic,

268

968323

3016

ပြီးတော့ ၂၁ ရာစုမှာ ကျုပ်တို့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့
အများပြည်သူတို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ

16:23

and it's fast becoming one of the greatest
public health challenges

269

971363

3365

16:26

that we face in the 21st century.

270

974752

2722

စိန်ခေါ်မှုကြီး ဖြစ်လာနေပါတယ်။

16:32

I believe it is now time for us
to reclaim our right

271

980294

5083

အခုတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ
ညအချိန်မှာ အပြည့်အဝ

အိပ်စက်ပိုင်ခွင့်ကို
တောင်းဆိုကြရမယ့် အချိန်ပါ၊

16:37

to a full night of sleep,

272

985401

1471

16:40

and without embarrassment

273

988012

2157

ဒါကို ဘာမှရှက်ကြောက်စရာ မလိုပါဘူး၊

16:42

or that unfortunate stigma of laziness.

274

990193

3399

ဒါမှမဟုတ် အိပ်ခြင်း ပျင်းရိခြင်းပါဆိုတဲ့
ကံဆိုးယူဆမှုကို မေ့ပစ်ကြရပါမယ်။

16:46

And in doing so, we can be reunited
with the most powerful elixir of life,

275

994638

5984

ဒီလိုလုပ်နိုင်ရင် ကျုပ်တို့ဟာ အားကောင်းတဲ့
အသက်ရှင်ဆေးကြောင့် ပြန်သွေးစည်းကြပါမယ်။

16:54

the Swiss Army knife
of health, as it were.

276

1002038

2703

စံပြဖြစ်သင့်တဲ့ ကျန်းမာရေးကို
ပြန်ရလာကြမှာပါ။

ကျုပ်တို့က အဲဒီလို ယူဆချက်တွေကို
ကျော်လွှားလိုက်ကြတဲ့ နောက်မှာ

16:58

And with that soapbox rant over,

277

1006667

2644

ခင်ဗျားတို့ အားလုံးကို မင်္ဂလာရှိညပါ၊
ကျန်းမာချမ်းသာပါစေ ဆုတောင်းချင်ပါတယ်။

17:01

I will simply say, good night, good luck,

278

1009335

2095

17:03

and above all ...

279

1011454

1150

အရေးကြီးဆုံးက ...

ခင်ဗျားတို့အားလုံး ကောင်းမွန်စွာ
အိပ်ကြတယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

17:06

I do hope you sleep well.

280

1014889

1762

17:08

Thank you very much indeed.

281

1016675

1358

တကယ့်ကိုပဲ အထူးကျေးဇူးတင်ပါရစေ။

17:10

(Applause)

282

1018057

4531

(လက်ခုပ်သံများ)

17:14

Thank you.

283

1022612

1158

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

17:15

(Applause)

284

1023794

2842

(လက်ခုပ်သံများ)

17:18

Thank you so much.

285

1026660

1543

ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။

17:20

David Biello: No, no, no.
Stay there for a second.

286

1028227

2743

David Biello- ခဏလေး၊ ခဏလေး၊
အဲဒီမှာ ခဏ ရပ်နေပါဦး။

ထွက်ပြေးမသွားတာကို
အထူး ကျေးဇူးတင်လိုပါတယ်။

17:22

Good job not running away, though.
I appreciate that.

287

1030994

2552

ခင်ဗျား ပြောပြတာတွေဟာ
ကြောက်စရာကြီးပါပဲ။

17:25

So that was terrifying.

288

1033570

1244

17:26

Matt Walker: You're welcome.
DB: Yes, thank you, thank you.

289

1034838

3096

Matt Walker- ခင်ဗျားကို ကြိုဆိုပါတယ်။
DB- ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေးဇူးပါပဲ၊ ကျေးဇူးပဲ။

17:30

Since we can't catch up on sleep,
what are we supposed to do?

290

1038314

5176

ကျုပ်တို့ အိပ်ပျော်မရရင်ကော
ဘယ်လို လုပ်သင့်ပါသလဲ။

ညနက်ချိန်မှာ အိပ်မရနိုင်လို့ တချိန်လုံး
အိပ်ရာထဲမှာ လူးလိမ့်နေရတဲ့ အချိန်မျိုးမှာ

17:35

What do we do when we're, like,
tossing and turning in bed late at night

291

1043514

3532

ညဘက် အလုပ်လုပ်ရတဲ့အခါမျိုးမှာ
ဘာလုပ်ရနိုင်ပါသလဲ။

17:39

or doing shift work or whatever else?

292

1047070

3062

MW- ခင်ဗျားပြောတာ မှန်ပါတယ်၊
ကျုပ်တို့ဟာ အိပ်မရတဲ့ ပြဿနာရှိပါတယ်။

17:42

MW: So you're right,
we can't catch up on sleep.

293

1050156

2341

17:44

Sleep is not like the bank.

294

1052521

1325

အိပ်ခြင်းဟာ ဘဏ်တိုက်နဲ့ မတူပါဘူး။

17:45

You can't accumulate a debt

295

1053870

2040

ကျုပ်တို့ဟာ အကြွေးတွေကို စုစည်းပြီး

17:47

and then hope to pay it off
at a later point in time.

296

1055934

2692

နောင်တစ်နေ့နေ့တွင် ပြန်ပြီး
ပေးဆပ်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်မရနိုင်ပါဘူး။

17:50

I should also note the reason
that it's so catastrophic

297

1058650

3144

အဲဒါရဲ့ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ
ဆိုးကျိုးကိုပါ ထောက်ပြပေးရပါမယ်၊

17:53

and that our health
deteriorates so quickly,

298

1061818

3054

ကျုပ်တို့ရဲ့ကျန်းမာရေးဟာ
လျင်မြန်စွာ ဆုတ်ယုတ်လာပါမယ်၊

17:56

first, it's because human beings
are the only species

299

1064896

2737

ပထမအချက်အနေနဲ့၊ ကိုယ့်အိပ်ရမယ့်
အချိန်မှာ တမင်ကို

ခိုင်မာတဲ့ အကြောင်းပြချက် မရှိဘဲနဲ့
မအိပ်ဘဲနေသူဆိုလို့

17:59

that deliberately deprive
themselves of sleep

300

1067657

2478

18:02

for no apparent reason.

301

1070159

2389

လူသားမျိုးစိတ်သာ ရှိတာကို ထောက်ပြရမယ်။

DB- ကျုပ်တို့က သိပ်စမတ်ကျကြလို့ပါ။

18:04

DB: Because we're smart.

302

1072572

1152

18:05

MW: And I make that point
because it means that Mother Nature,

303

1073748

4825

MW- သဘာဝမိခင်ဟာ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်
တစ်လျှောက်လုံးမှာ

အိပ်ရေးမဝမှုလို့ ကျုပ်တို့ ခေါ်ကြတဲ့
စိန်ခေါ်မှုကို မရင်ဆိုင်ခဲ့ရလို့

18:10

throughout the course of evolution,

304

1078597

1690

18:12

has never had to face the challenge
of this thing called sleep deprivation.

305

1080311

4303

ကျွန်တော်က ဒီအကြောင်းကို
အထူးပြောဆိုနေရတာပါ။

18:17

So she's never developed a safety net,

306

1085295

3412

အဲဒါကြောင့် သဘာဝမိခင်ဟာ အဲဒါ့အတွက်ကို
ကယ်တင်ရေးနည်းကို မတီထွင်ခဲ့တာပါ၊

18:20

and that's why when you undersleep,

307

1088731

2128

အဲဒီတော့ ကိုယ်ဟာ အိပ်ရေးမဝတာမျိုး ကြုံရရင်

18:22

things just sort of implode so quickly,
both within the brain and the body.

308

1090883

4334

အရာတွေဟာ ဦးနှောက်ထဲမှာရော၊ ခန္ဓာကိုယ်
ထဲမှာပါ လျင်မြန်စွာ ချွတ်ယွင်းလာကြပါတယ်။

18:27

So you just have to prioritize.

309

1095241

2773

ဒီတော့ ကိုယ်ဟာ ဦးစားပေးတတ်ဖို့ လိုပါတယ်။

18:30

DB: OK, but tossing and turning in bed,

310

1098038

3302

DB- အိုကေ၊ အိပ်ရာထဲမှာ လူးလိမ့်နေရတဲ့

18:33

what do I do?

311

1101364

1411

ကျွန်တော်က ဘာလုပ်ရမလဲ။

18:34

MW: So if you are staying in bed
awake for too long,

312

1102799

4619

MW- ကိုယ်ဟာ အိပ်ရာထဲမှာ အကြာကြီး
အိပ်မရ ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင်၊

18:39

you should get out of bed
and go to a different room

313

1107442

3253

ကိုယ်ဟာ အိပ်ရာမှ ထလိုက်ပြီး
အခြား တစ်ခန်းကို သွားပြီး

ဒီ့ပြင်ဟာ တစ်ခုခုကို လုပ်သင့်ပါတယ်။

18:42

and do something different.

314

1110719

1313

18:44

The reason is because your brain
will very quickly associate your bedroom

315

1112056

4321

ဒီလိုပြောရတာက ကိုယ့်ဦးနှောက်ဟာ
အိပ်မရနိုးနေရခြင်းနှင့် ချိတ်ဆက်

စဉ်းစားပြီး လက်ခံလာမှာကို စိုးရလို့ပါ၊

18:48

with the place of wakefulness,

316

1116401

2319

ကျုပ်တို့ဟာ အိပ်ခန်းနဲ့ အဲဒီလို ဆက်စပ်
မှုကို ရိုက်ချိုးပစ်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။

18:50

and you need to break that association.

317

1118744

2689

18:53

So only return to bed when you are sleepy,

318

1121457

2897

ဒါကြောင့်မို့လို့ အိပ်ချင်တော့မှသာ
အိပ်ခန်းထဲကို ပြန်ဝင်ခြင်းဖြင့်

18:56

and that way you will relearn
the association that you once had,

319

1124378

3539

အိပ်ရာဆိုတာက အိပ်စက်ရမယ့် နေရာပဲဆိုတဲ့

ဆက်စပ်နေတဲ့ အလေ့အထကို
ကိုယ်ဟာ ပြန်ပြီး သင်ယူလာနိုင်မှာပါ။

18:59

which is your bed is the place of sleep.

320

1127941

2508

19:02

So the analogy would be,

321

1130473

1659

ဒါကိုပဲ ဒီပြင်နည်းဖြင့် ရှင်းပြရရင်၊

19:04

you'd never sit at the dinner table,
waiting to get hungry,

322

1132156

3576

ထမင်းစားတဲ့ စားပွဲမှာ ဝင်ထိုင်လျက်
ဗိုက်ဆာလာမှာကို စောင့်နေတာနဲ့ တူပါတယ်။

အလားတူပဲ အိပ်ချင်လာမှာကို စောင့်ဖို့
အိပ်ရာထဲမှာ လှဲနေဖို့ မလိုပါဘူး။

19:07

so why would you lie in bed,
waiting to get sleepy?

323

1135756

2963

DB- ဒီလို သတိပေးစေ့ဆော်ချက်အတွက်
ခင်ဗျားကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

19:11

DB: Well, thank you for that wake-up call.

324

1139548

2000

19:13

Great job, Matt.

325

1141572

1169

သိပ်ကောင်းတဲ့ အလုပ်ပါ၊ Matt။

19:14

MW: You're very welcome.
Thank you very much.

326

1142765

2196

MW- ဝမ်းသာပါတယ်။
ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။

Translated by Myo Aung
Reviewed by Sanda Aung

ABOUT THE SPEAKER

Matt Walker - Sleep scientist, professor, author
Matt Walker is a brain scientist trying to understand why we sleep.

Why you should listen

Matt Walker's research examines the impact of sleep on human health and disease. He got his PhD from the Medical Research Council in London, UK, and subsequently became a Professor of Psychiatry at Harvard Medical School. He's currently a Professor of Neuroscience and Psychology at the University of California, Berkeley, and Director of the Center for Human Sleep Science.

Walker has received funding awards from the National Science Foundation and the National Institutes of Health, and he's a Kavli Fellow of the National Academy of Sciences. He has shared his research on the importance of sleep on television and radio outlets including CBS's "60 Minutes," National Geographic, NOVA Science, NRP and the BBC. He is the author of the international bestseller Why We Sleep.

More profile about the speaker
Matt Walker | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Matt Walker: အိပ်ရေးဝမှုက သင်ရဲ့ အထူးစွမ်းအား ဖြစ်ခြင်း | TED Talk | TED.com