Marcus du Sautoy: Symmetry, reality's riddle
Marcus du Sautoy: Symmetrie, raadsel van de werkelijkheid
Oxford's newest science ambassador Marcus du Sautoy is also author of The Times' Sexy Maths column. He'll take you footballing with prime numbers, whopping symmetry groups, higher dimensions and other brow-furrowers. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
in stervensnood op de grond,
in de armen van zijn broer.
zijn lotsbestemming tegemoet.
voor de volgende generatie.
-- namelijk symmetrie.
door middel van de wiskunde van symmetrie.
geen symmetrisch ding binnenkrijgen,
is symmetrie ook erg belangrijk in de biologie
en ik heb ze kunstmatig symmetrisch gemaakt.
om iets symmetrisch te maken.
vertel je daarmee
om ons uit te leggen
in de Large Hadron Collider in CERN.
in de Large Hadron Collider in CERN.
de fundamentele deeltjes die we daar kunnen zien.
de fundamentele deeltjes die we daar kunnen zien.
van een bepaalde vreemde symmetrische vorm
met de tekens waarin ze is geschreven.
cirkels en andere geometrische figuren.
zijn geïnteresseerd in symmetrie.
van spelen met symmetrie.
een iets dubbelzinniger relatie mee.
over symmetrie in 'De Toverberg.'
"huiverde door zijn perfecte precisie.
liepen we de trap op.
met prachtige symmetrische tekeningen.
de haren uit het hoofd hebben getrokken
Het is opzettelijk gedaan."
maakt het interessant
dat er ruimte is voor groei."
op een onbewoond eiland in te wonen,
waarschijnlijk kiezen voor het Alhambra in Granada.
van onze wiskundige reis naar het Alhambra.
van schoolwiskunde is
hoe wiskunde verstrengeld is
met het Alhambra.
op de muren
.
te kunnen antwoorden.
in tegenstelling tot voor Thomas Mann,
alles te maken met beweging.
dat het er hetzelfde uitziet
vastpinnen op het gele punt,
merk je niet dat ze bewogen waren.
over een taal om dit te beschrijven.
Meetkunde veranderen in een taal.
de gedraaide zespuntige zeester bekijken.
waardoor ze er hetzelfde uitziet?
Ze blijft er onveranderd uitzien.
ik kon ze ook 5/6 toer draaien.
laten het symmetrische object
nog een zesde symmetrie.
er onveranderd blijft uitzien?
er zit een kleine bocht in de armen, niet?
waar ze is:
zonder te draaien.
een zeer modern concept,
door de Indiërs uitgevonden.
Dit is een symmetrische --
je laat het gewoon waar het is.
met de klok mee draaien
en dan natuurlijk de nulde symmetrie,
uitziet als een kubus?
terwijl we verder gaan
het dichtstbij zit, krijgt een prijs.
naar de symmetrieën voor deze twee objecten.
niet alleen individuele symmetrieën,
dat Galois een taal begint te ontwikkelen
aan een fysiek object.
als ik de zeester
De hoofdletters, A, B, C, D, E en F
draait de kleine gele stip
Enzovoort.
-- dat is 1/6 toer --
-- dat is 1/3 toer?
1/6 toer,
Zou het een verschil maken?
Eerst 1/3 toer, daarna 1/6 toer.
waarop die symmetrieën met elkaar interageren.
gaat het anders.
als wij twee symmetrieën
in welke volgorde je de bewerkingen uitvoert.
Maar waarom mogen we niet zeggen
fundamenteel verschillend zijn.
en draai het 1/4 toer,
Doe het dan in de andere volgorde.
-- hoe symmetrieën interageren.
als de symmetrieën van de driehoek,
wordt ontwikkeld voor symmetrie.
op een, twee, drie stoelen.
op een, twee, drie stoelen.
blijft hetzelfde.
abstracte symmetrieën van deze dingen
met een kleine draai erin.
De kleuren hoeven niet overeen te komen.
als ik 1/6 toer draai
waar alle driehoekjes elkaar ontmoeten.
Ik kan 1/3 toer draaien
halverwege langs een rand,
en ze vallen allemaal samen.
in het Alhambra.
en dezelfde interactie.
waar de Z-stukken bij elkaar komen.
tussen de zes-puntige sterren.
er heel anders uitzien,
om te zeggen
precies dezelfde zijn.
in het Alhambra.
een vloer en een plafond.
Maar door deze taal kunnen we zeggen
van hetzelfde symmetrische abstracte object zijn,
Heeft niets te maken met voetbal,
dat er twee plaatsen zijn waar je
gaan zelfs nog verder,
alle mogelijke symmetrieën weergegeven
kan je bewijzen
op de muren van het Alhambra.
als een van deze 17.
die we kunnen zien.
in de onzichtbare wereld te maken.
driedimensionale wereld
van de onzichtbare dingen
van wiskundige taal kunt maken.
een nieuw wiskundig symmetrisch object te maken.
Kan ik mijn bord
aan dingen te geven,
aan een nieuw symmetrisch object te geven
door meteoren en ontploffen,
zal altijd blijven bestaan.
beantwoorden.
het allemaal gaan roepen,
hoeveel cijfers dat getal heeft.
moet je die eerst uitwerken.
van het aantal cijfers...
wint hij automatisch.
mag gaan zitten.
moet je gaan zitten.
al eerder moeten gaan zitten.
mogen weer opstaan.
van de Rubikkubus
Die gaat dus niet meer.
Dat is je nieuwe symmetrische object.
voor een goed doel in Guatemala.
en ontwikkel een object voor je,
om kinderen aan onderwijs te helpen in Guatemala.
de nog niet ontdekte dingen.
dat wiskunde een levend onderwerp blijft.
uit het Japanse 'Essays in Nietsdoen':
maakt het interessant
dat er ruimte is voor groei."
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Marcus du Sautoy - MathematicianOxford's newest science ambassador Marcus du Sautoy is also author of The Times' Sexy Maths column. He'll take you footballing with prime numbers, whopping symmetry groups, higher dimensions and other brow-furrowers.
Why you should listen
Marcus du Sautoy only permits prime numbers on the uniforms of his football team, but that idiosyncrasy isn't (entirely) driven by superstition -- just pure love. (His number is 17.) You might say primes, "the atoms of mathematics," as he calls them, are du Sautoy's intellectual spouse, the passion that has driven him from humble-enough academic beginnings to a spectacular and awarded career in maths, including a Royal Society fellowship and, of course, his recent election to the Simonyi Professorship for the Public Understanding of Science, the post previously held by Richard Dawkins.
A gifted science communicator -- interesting fashion sense aside -- du Sautoy has most recently been host of the BBC miniseries "The Story of Maths," which explores fascinating mathematical theories and techniques from throughout history and across cultures. Before that, he hosted The Num8er My5teries, a lecture series on history's stubbornest math problems -- the sorts of conundrums that get your head griddle-hot with thinking. He's also author, perhaps most famously, of The Music of the Primes, an engaging look at the often Pyrrhic attempts at cracking the Riemann Hypothesis. His 2008 book, Symmetry: A Journey into the Patterns of Nature, looks at various kinds of mathematical and aesthetic symmetry, including a massive, mysterious object called "the Monster" that exists in 196,883 dimensions.
Marcus du Sautoy | Speaker | TED.com