TEDxWomen 2011
Noel Bairey Merz: The single biggest health threat women face
Noel Bairey Merz: Największe zagrożenie dla zdrowia kobiet.
Filmed:
Readability: 3.8
885,531 views
Zaskakujące, acz prawdziwe, że obecnie więcej kobiet niż mężczyzn umiera z powodu chorób serca, a i tak badania sercowo-naczyniowe przez długi czas skupiały się głównie na mężczyznach. Pionierka kardiologii, doktor C. Noel Bairey Merz, przedstawi stan obecnej wiedzy i niewiedzy o zdrowiu serca kobiet, w tym znacząco różne objawy ataku serca u kobiet (i dlaczego często są one niezauważane).
C. Noel Bairey Merz - Physician
C. Noel Bairey Merz is director of the Women's Heart Center at the Cedars-Sinai Heart Institute, where she is a professor of medicine. Full bio
C. Noel Bairey Merz is director of the Women's Heart Center at the Cedars-Sinai Heart Institute, where she is a professor of medicine. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
One out of two of you women
0
0
3000
1 z 2 kobiet spośród was
00:18
will be impacted by cardiovascular disease
1
3000
2000
będzie kiedyś cierpieć na chorobę sercowo-naczyniową.
00:20
in your lifetime.
2
5000
3000
będzie kiedyś cierpieć na chorobę sercowo-naczyniową.
00:23
So this is the leading killer of women.
3
8000
4000
To główny zabójca kobiet.
00:27
It's a closely held secret
4
12000
2000
Nie wiem dlaczego
00:29
for reasons I don't know.
5
14000
3000
utrzymuje się to w wielkiej tajemnicy.
00:32
In addition to making this personal --
6
17000
3000
Oprócz tego, że jest to sprawa osobista,
00:35
so we're going to talk about your relationship with your heart
7
20000
2000
porozmawiamy o waszym podejściu do serca
00:37
and all women's relationship with their heart --
8
22000
3000
i ogólnie, o podejściu kobiet do ich serca.
00:40
we're going to wax into the politics.
9
25000
2000
Porozmawiamy o polityce,
00:42
Because the personal, as you know, is political.
10
27000
3000
ponieważ jest to również sprawa polityczna.
00:45
And not enough is being done about this.
11
30000
3000
Za mało jest robione w tym kierunku.
00:48
And as we have watched women
12
33000
2000
Tak jak oglądaliśmy kobiety
00:50
conquer breast cancer
13
35000
2000
pokonujące raka piersi
00:52
through the breast cancer campaign,
14
37000
2000
w kampanii na rzecz walki z rakiem piersi,
00:54
this is what we need to do now with heart.
15
39000
3000
to samo musimy zrobić sercem.
00:57
Since 1984,
16
42000
2000
Od 1984 r. więcej kobiet umiera w USA niż mężczyzn,
00:59
more women die in the U.S. than men.
17
44000
4000
Od 1984 r. więcej kobiet umiera w USA niż mężczyzn,
01:03
So where we used to think of heart disease
18
48000
3000
a traktowaliśmy choroby serca
01:06
as being a man's problem primarily --
19
51000
3000
jako problem przede wszystkim mężczyzn,
01:09
which that was never true,
20
54000
2000
co nigdy nie było prawdą,
01:11
but that was kind of how everybody thought in the 1950s and '60s,
21
56000
3000
ale wszyscy tak myśleli w latach '50 i 60' XX w.
01:14
and it was in all the textbooks.
22
59000
2000
i tak było napisane w podręcznikach.
01:16
It's certainly what I learned when I was training.
23
61000
3000
Tego uczyłam się na studiach.
01:19
If we were to remain sexist, and that was not right,
24
64000
3000
Jeśli nadal mielibyśmy być seksistowscy, a nie jest to w porządku,
01:22
but if we were going to go forward and be sexist,
25
67000
3000
Jeśli nadal mielibyśmy być seksistowscy, a nie jest to w porządku,
01:25
it's actually a woman's disease.
26
70000
2000
to właściwie jest to choroba kobiet.
01:27
So it's a woman's disease now.
27
72000
2000
to właściwie jest to choroba kobiet.
01:29
And one of the things that you see
28
74000
2000
Jak widać na wykresie,
01:31
is that male line,
29
76000
2000
śmiertelność wśród mężczyzn ciągle spada.
01:33
the mortality is going down, down, down, down, down.
30
78000
2000
śmiertelność wśród mężczyzn ciągle spada.
01:35
And you see the female line since 1984,
31
80000
3000
Różnica pomiędzy śmiertelnością u kobiet i mężczyzn
01:38
the gap is widening.
32
83000
2000
zwiększa się.
01:40
More and more women, two, three, four times more women,
33
85000
3000
Coraz więcej kobiet, 4 razy więcej kobiet niż mężczyzn
01:43
dying of heart disease than men.
34
88000
3000
umiera na choroby serca.
01:46
And that's too short of a time period
35
91000
2000
To zbyt krótko,
01:48
for all the different risk factors that we know
36
93000
2000
by zmienić wszystkie znane czynniki ryzyka.
01:50
to change.
37
95000
2000
by zmienić wszystkie znane czynniki ryzyka.
01:52
So what this really suggested to us
38
97000
2000
Dostarczyło nam to informacji
01:54
at the national level
39
99000
2000
na poziomie ogólnokrajowym,
01:56
was that diagnostic and therapeutic strategies,
40
101000
4000
że diagnostyka i leczenie,
02:00
which had been developed in men, by men, for men
41
105000
3000
które zostały świetnie rozwinięte u mężczyzn, przez mężczyzn i dla mężczyzn
02:03
for the last 50 years --
42
108000
2000
w ciągu ostatnich 50 lat,
02:05
and they work pretty well in men, don't they? --
43
110000
3000
świetnie sprawdzały się u mężczyzn, prawda?
02:08
weren't working so well for women.
44
113000
3000
Nie tak dobrze jednak u kobiet.
02:11
So that was a big wake-up call
45
116000
2000
To była wielka pobudka
02:13
in the 1980's.
46
118000
2000
w latach '80 XX w.
02:15
Heart disease kills more women
47
120000
3000
Choroba serca zabijająca więcej kobiet
02:18
at all ages
48
123000
2000
w każdym wieku
02:20
than breast cancer.
49
125000
2000
niż rak piersi.
02:22
And the breast cancer campaign --
50
127000
2000
Jeśli mowa o kampanii przeciw rakowi śmierci,
02:24
again, this is not a competition.
51
129000
2000
to nie są zawody.
02:26
We're trying to be as good as the breast cancer campaign.
52
131000
3000
Próbujemy być tak dobrzy, jak kampania przeciw rakowi piersi.
02:29
We need to be as good as the breast cancer campaign
53
134000
3000
Musimy być tak dobrzy,
02:32
to address this crisis.
54
137000
2000
by walczyć z kryzysem.
02:34
Now sometimes when people see this,
55
139000
2000
Kiedy pokazuję to ludziom,
02:36
I hear this gasp.
56
141000
2000
słyszę jak zapiera im dech.
02:38
We can all think of someone,
57
143000
2000
Łatwo nam wyobrazić sobie
02:40
often a young woman,
58
145000
2000
młodą kobietę
02:42
who has been impacted by breast cancer.
59
147000
3000
chorą na raka piersi.
02:45
We often can't think of a young woman
60
150000
2000
Natomiast trudniej, młodą kobietę
02:47
who has heart disease.
61
152000
2000
cierpiącą na chorobę serca.
02:49
I'm going to tell you why.
62
154000
2000
Wyjaśnię dlaczego.
02:51
Heart disease kills people,
63
156000
2000
Choroba serca zabija ludzi
02:53
often very quickly.
64
158000
2000
zazwyczaj bardzo szybko.
02:55
So the first time heart disease strikes in women and men,
65
160000
3000
Kiedy choroba serca po raz pierwszy atakuje kobiety i mężczyzn,
02:58
half of the time it's sudden cardiac death --
66
163000
3000
w połowie przypadków następuje nagły zgon sercowy,
03:01
no opportunity to say good-bye,
67
166000
2000
bez możliwości pożegnania się,
03:03
no opportunity to take her to the chemotherapy,
68
168000
2000
bez możliwości zabrania jej na chemioterapię,
03:05
no opportunity to help her pick out a wig.
69
170000
3000
bez możliwości pomocy w wybraniu peruki.
03:08
Breast cancer,
70
173000
2000
Śmiertelność w przypadku raka piersi
03:10
mortality is down to four percent.
71
175000
3000
spadła do 4%
03:13
And that is the 40 years
72
178000
2000
dzięki 40 latom
03:15
that women have advocated.
73
180000
4000
walki kobiet.
03:19
Betty Ford, Nancy Reagan stood up
74
184000
3000
Betty Ford i Nancy Reagan otwarcie przyznały,
03:22
and said, "I'm a breast cancer survivor,"
75
187000
2000
że pokonały raka piersi
03:24
and it was okay to talk about it.
76
189000
2000
i można było o tym otwarcie mówić.
03:26
And then physicians have gone to bat.
77
191000
2000
Później z pomocą przyszli lekarze.
03:28
We've done the research.
78
193000
2000
Przeprowadziliśmy badania.
03:30
We have effective therapies now.
79
195000
2000
Mamy obecnie skuteczne metody leczenia.
03:32
Women are living longer than ever.
80
197000
2000
Kobiety żyją dłużej niż kiedykolwiek.
03:34
That has to happen in heart disease, and it's time.
81
199000
3000
Tak samo musi stać się w przypadku chorób serca. Najwyższy czas.
03:37
It's not happening, and it's time.
82
202000
3000
Nie dzieje się to, a powinno.
03:42
We owe an incredible debt of gratitude
83
207000
2000
Mamy ogromny dług wdzięczności
03:44
to these two women.
84
209000
2000
wobec tych dwóch kobiet.
03:46
As Barbara depicted
85
211000
2000
Barbara przedstawiła
03:48
in one of her amazing movies, "Yentl,"
86
213000
4000
w jednym ze swoich filmów: "Yentl"
03:52
she portrayed a young woman
87
217000
2000
młodą kobietę,
03:54
who wanted an education.
88
219000
3000
która chciała się kształcić.
03:57
And she wanted to study the Talmud.
89
222000
2000
Chciała studiować Talmud.
03:59
And so how did she get educated then?
90
224000
2000
Jak wtedy zdobyła wykształcenie?
04:01
She had to impersonate a man.
91
226000
2000
Musiała podawać się za mężczyznę.
04:03
She had to look like a man.
92
228000
2000
Musiała wyglądać jak mężczyzna.
04:05
She had to make other people believe that she looked like a man
93
230000
3000
Musiała sprawić, by inni ludzie uwierzyli, że wygląda jak mężczyzna
04:08
and she could have the same rights
94
233000
2000
i ma te same prawa
04:10
that the men had.
95
235000
2000
co mężczyźni.
04:12
Bernadine Healy, Dr. Healy,
96
237000
3000
Dr Bernadine Healy
04:15
was a cardiologist.
97
240000
2000
była kardiologiem.
04:17
And right around that time, in the 1980's,
98
242000
3000
Właśnie wtedy, w latach '80 XX w.
04:20
that we saw women and heart disease deaths
99
245000
2000
kiedy obserwowaliśmy duży wzrost zgonów u kobiet,
04:22
going up, up, up, up, up,
100
247000
2000
wywołanych chorobami serca.
04:24
she wrote an editorial
101
249000
2000
napisała artykuł
04:26
in the New England Journal of Medicine
102
251000
2000
do New England Journal of Medicine
04:28
and said, the Yentl syndrome.
103
253000
3000
gdzie użyła sformułowania "Zespół Yentla".
04:31
Women are dying of heart disease,
104
256000
2000
Kobiety umierają na choroby serca
04:33
two, three, four times more than men.
105
258000
3000
nawet 4 razy częściej niż mężczyźni.
04:36
Mortality is not going down, it's going up.
106
261000
3000
Śmiertelność nie spada, a zwiększa się.
04:39
And she questioned,
107
264000
2000
Zakwestionowała,
04:41
she hypothesized,
108
266000
2000
postawiła hipotezę,
04:43
is this a Yentl syndrome?
109
268000
2000
czy nie jest to zespół Yentla?
04:45
And here's what the story is.
110
270000
2000
Historia jest o tym,
04:47
Is it because women don't look like men,
111
272000
3000
że kobiety nie są jak mężczyźni.
04:50
they don't look like that male-pattern heart disease
112
275000
3000
Nie wpisują się w męskie wzorce chorób serca,
04:53
that we've spent the last 50 years understanding
113
278000
3000
które obserwowaliśmy przez ostatnie 50 lat
04:56
and getting really good diagnostics
114
281000
2000
i stosowaliśmy naprawdę dobrą diagnostykę
04:58
and really good therapeutics,
115
283000
2000
i leczenie,
05:00
and therefore, they're not recognized for their heart disease.
116
285000
2000
dlatego nie wykrywa się u nich chorób serca.
05:02
And they're just passed.
117
287000
2000
Pomija się je.
05:04
They don't get treated, they don't get detected,
118
289000
3000
Nie są leczone, nie wykrywa się u nich chorób serca,
05:07
they don't get the benefit of all the modern medicines.
119
292000
3000
nie mogą skorzystać ze wszystkich nowoczesnych leków.
05:10
Doctor Healy then subsequently became
120
295000
2000
Następnie Doctor Healy została
05:12
the first female director
121
297000
2000
pierwszą kobietą na stanowisku dyrektora
05:14
of our National Institutes of Health.
122
299000
2000
naszych Narodowych Instytutów Zdrowia.
05:16
And this is the biggest biomedical enterprise research
123
301000
3000
To największe przedsięwzięcie w dziedzinie badań biomedycznych
05:19
in the world.
124
304000
2000
na świecie.
05:21
And it funds a lot of my research.
125
306000
2000
Finansowanych jest z niego wiele moich badań.
05:23
It funds research all over the place.
126
308000
2000
Finansuje badania wszędzie.
05:25
It was a very big deal
127
310000
2000
Stanie się lekarzem
05:27
for her to become director.
128
312000
2000
było dla niej czymś ważnym.
05:29
And she started,
129
314000
2000
Założyła,
05:31
in the face of a lot of controversy,
130
316000
2000
w obliczu wielu kontrowersji,
05:33
the Women's Health Initiative.
131
318000
2000
Inicjatywę na rzecz Zdrowia Kobiet.
05:35
And every woman in the room here
132
320000
2000
Każda z kobiet na tej sali
05:37
has benefited from that Women's Health Initiative.
133
322000
2000
czerpie korzyści płynące z tej inicjatywy.
05:39
It told us about hormone replacement therapy.
134
324000
3000
Dzięki niej wiemy o hormonalnej terapii zastępczej,
05:42
It's informed us about osteoporosis.
135
327000
2000
osteoporozie,
05:44
It informed us about breast cancer, colon cancer in women.
136
329000
3000
raku piersi i raku okrężnicy u kobiet.
05:47
So a tremendous fund of knowledge
137
332000
3000
Niesamowite zasoby wiedzy,
05:50
despite, again,
138
335000
2000
mimo tego,
05:52
that so many people told her not to do it,
139
337000
2000
że tak wielu ludzi odradzało jej tego,
05:54
it was too expensive.
140
339000
2000
było to za drogie.
05:56
And the under-reading was women aren't worth it.
141
341000
3000
Dawano do zrozumienia, że kobiety nie są tego warte.
05:59
She was like, "Nope. Sorry. Women are worth it."
142
344000
3000
Na co ona: "Nie zgadzam się. Są tego warte".
06:02
Well there was a little piece of that Women's Health Initiative
143
347000
3000
Niewielka część Inicjatywy na rzecz Zdrowia Kobiet
06:05
that went to National Heart, Lung, and Blood Institute,
144
350000
2000
dotarła do Narodowego Instytutu Chorób Serca, Płuc i Układu Krwionośnego,
06:07
which is the cardiology part of the NIH.
145
352000
3000
który jest częścią Narodowych Instytutów Zdrowia.
06:10
And we got to do the WISE study --
146
355000
2000
Przeprowadziliśmy badania WISE,
06:12
and the WISE stands for Women's Ischemia Syndrome Evaluation --
147
357000
4000
które jest Oceną Zespołu Niedokrwienia u Kobiet
06:16
and I have chaired this study for the last 15 years.
148
361000
2000
i kieruję tymi badaniami od 15 lat.
06:18
It was a study to specifically ask,
149
363000
3000
Badanie miało sprawdzić,
06:21
what's going on with women?
150
366000
2000
co dzieje się z kobietami.
06:23
Why are more and more women dying
151
368000
2000
Dlaczego coraz więcej kobiet umiera
06:25
of ischemic heart disease?
152
370000
2000
z powodu chorób niedokrwiennych serca?
06:27
So in the WISE, 15 years ago,
153
372000
3000
Podczas badań WISE, 15 lat temu,
06:30
we started out and said, "Well wow, there's a couple of key observations
154
375000
3000
stwierdziliśmy: "Wow, dokonano bardzo ważnych obserwacji
06:33
and we should probably follow up on that."
155
378000
2000
i powinniśmy za tym iść".
06:35
And our colleagues in Washington, D.C.
156
380000
3000
Nasi koledzy z Waszyngtonu
06:38
had recently published
157
383000
3000
opublikowali ostatnio informacje,
06:41
that when women have heart attacks and die,
158
386000
3000
że kiedy kobiety mają atak serca, to umierają,
06:44
compared to men who have heart attacks and die --
159
389000
3000
w porównaniu z mężczyznami, którzy umierają w wyniku ataku serca,
06:47
and again, this is millions of people,
160
392000
2000
są to miliony ludzi,
06:49
happening every day --
161
394000
3000
to dzieje się każdego dnia,
06:52
women, in their fatty plaque --
162
397000
2000
kobiety, blaszki miażdżycowe,
06:54
and this is their coronary artery,
163
399000
2000
to ich tętnica wieńcowa,
06:56
so the main blood supply going into the heart muscle --
164
401000
2000
główny dopływ krwi do serca,
06:58
women erode,
165
403000
2000
u kobiet ulega erozji,
07:00
men explode.
166
405000
3000
u mężczyzn ulega rozerwaniu.
07:03
You're going to find some interesting analogies
167
408000
2000
Zauważycie tu kilka ciekawych analogii
07:05
in this physiology.
168
410000
2000
w tej fizjologii.
07:07
(Laughter)
169
412000
3000
(Śmiech)
07:10
So I'll describe the male-pattern heart attack first.
170
415000
3000
Opiszę najpierw kobiecy wzorzec ataku serca.
07:13
Hollywood heart attack. Ughhhh.
171
418000
2000
Hollywoodzki atak serca. Eeee....
07:15
Horrible chest pain.
172
420000
2000
Okropny ból w klatce piersiowej.
07:17
EKG goes pbbrrhh,
173
422000
2000
EKG leci w górę,
07:19
so the doctors can see this hugely abnormal EKG.
174
424000
3000
lekarze widzą więc ten daleki od normy wynik EKG.
07:22
There's a big clot in the middle of the artery.
175
427000
2000
W samym środku tętnicy znajduje się ogromny skrzep.
07:24
And they go up to the cath lab
176
429000
2000
Biegną do pracowni cewnikowania serca
07:26
and boom, boom, boom get rid of the clot.
177
431000
2000
i pozbywają się skrzepu.
07:28
That's a man heart attack.
178
433000
2000
To atak serca u mężczyzn.
07:30
Some women have those heart attacks,
179
435000
2000
Niektóre z kobiet również przechodzą takie ataki serca,
07:32
but a whole bunch of women have this kind of heart attack,
180
437000
2000
ale cała masa kobiet przechodzi atak serca
07:34
where it erodes,
181
439000
2000
kiedy dochodzi do erozji tętnicy,
07:36
doesn't completely fill with clot, symptoms are subtle,
182
441000
3000
tętnica nie jest całkowicie zatkana skrzepem, objawy są prawie że niezauważalne.
07:39
EKG findings are different --
183
444000
2000
Wyniki EKG są różne,
07:41
female-pattern.
184
446000
2000
wzorzec kobiecy.
07:43
So what do you think happens to these gals?
185
448000
3000
Co wg was dzieje się z tymi kobietami?
07:46
They're often not recognized, sent home.
186
451000
2000
Często z powodu braku rozpoznania odsyłane są do domu.
07:48
I'm not sure what it was. Might have been gas.
187
453000
3000
Co to mogło być? Może wiatry?
07:51
So we picked up on that
188
456000
2000
Zwróciliśmy więc na to uwagę
07:53
and we said, "You know, we now have the ability
189
458000
3000
i stwierdziliśmy, że obecnie możemy
07:56
to look inside human beings
190
461000
3000
spojrzeć wgłąb ciała człowieka
07:59
with these special catheters called IVUS:
191
464000
2000
przy użyciu specjalnych cewników IVUS
08:01
intravascular ultrasound."
192
466000
2000
do ultrasonografii wewnątrznaczyniowej.
08:03
And we said, "We're going to hypothesize
193
468000
3000
Założyliśmy,
08:06
that the fatty plaque in women
194
471000
3000
że blaszka miażdżycowa u kobiet
08:09
is actually probably different,
195
474000
2000
jest prawdopodobnie inna
08:11
and deposited differently, than men."
196
476000
2000
i inaczej rozmieszczona niż u mężczyzn
08:13
And because of the common knowledge
197
478000
4000
Wzięliśmy również pod uwagę to,
08:17
of how women and men get fat.
198
482000
2000
że kobiety i mężczyźnie tyją w zupełnie inny sposób.
08:19
When we watch people become obese,
199
484000
4000
Patrząc na ludzi otyłych,
08:23
where do men get fat?
200
488000
3000
w których partiach ciała tyją mężczyźni?
08:26
Right here, it's just a focal -- right there.
201
491000
4000
Tutaj, na samym środku.
08:30
Where do women get fat?
202
495000
3000
Gdzie kobiety tyją?
08:33
All over.
203
498000
2000
Na całym ciele.
08:35
Cellulite here, cellulite here.
204
500000
3000
Celulit tu i tam.
08:38
So we said, "Look, women look like they're pretty good
205
503000
2000
Stwierdziliśmy, że kobiety są całkiem niezłe
08:40
about putting kind of the garbage away,
206
505000
2000
w płynnym odkładaniu śmieci.
08:42
smoothly putting it away.
207
507000
2000
w płynnym odkładaniu śmieci.
08:44
Men just have to dump it in a single area."
208
509000
3000
Mężczyźni natomiast wrzucają wszystko w jedno miejsce.
08:47
So we said, "Let's look at these."
209
512000
2000
Spójrzmy zatem
08:49
And so the yellow is the fatty plaque,
210
514000
3000
na te żółte blaszki miażdżycowe.
08:52
and panel A is a man.
211
517000
2000
A - mężczyzna.
08:54
And you can see, it's lumpy bumpy.
212
519000
2000
Nierówna i wyboista.
08:56
He's got a beer belly in his coronary arteries.
213
521000
3000
Ma piwny brzuch w tętnicach wieńcowych.
08:59
Panel B is the woman, very smooth.
214
524000
2000
B - kobieta.
09:01
She's just laid it down nice and tidy.
215
526000
2000
Rozłożyła wszystko równo.
09:03
(Laughter)
216
528000
2000
(Śmiech)
09:05
And if you did that angiogram,
217
530000
2000
Robiąc angiografię,
09:07
which is the red,
218
532000
2000
czerwona linia poniżej.
09:09
you can see the man's disease.
219
534000
2000
możecie zobaczyć chorobę tego mężczyzny.
09:11
So 50 years
220
536000
2000
Po 50 latach
09:13
of honing and crafting these angiograms,
221
538000
2000
wykonywania angiografii,
09:15
we easily recognize
222
540000
2000
łatwo rozpoznajemy
09:17
male-pattern disease.
223
542000
2000
schorzenia wzorca męskiego.
09:19
Kind of hard to see that female-pattern disease.
224
544000
2000
Ciężko zobaczyć chorobę wzorca kobiecego.
09:21
So that was a discovery.
225
546000
2000
To właśnie odkryliśmy.
09:23
Now what are the implications of that?
226
548000
3000
Jakie są skutki tego odkrycia?
09:26
Well once again, women get the angiogram
227
551000
2000
Powtórzę jeszcze raz, po wynikach angiografii u kobiet,
09:28
and nobody can tell that they have a problem.
228
553000
3000
nie można stwierdzić, że są chore.
09:31
So we are working now on a non-invasive --
229
556000
3000
Pracujemy więc nad nieinwazyjną metodą,
09:34
again, these are all invasive studies.
230
559000
2000
w przeciwieństwie do stosowanych obecnie metod inwazyjnych.
09:36
Ideally you would love to do all this non-invasively.
231
561000
3000
Bardzo chcielibyśmy diagnozować kobiety nieinwazyjnie.
09:39
And again, 50 years
232
564000
2000
Po 50 latach
09:41
of good non-invasive stress testing,
233
566000
2000
dobrych nieinwazyjnych testów obciążeniowych,
09:43
we're pretty good at recognizing male-pattern disease
234
568000
2000
całkiem nieźle rozpoznajemy choroby wzorca męskiego
09:45
with stress tests.
235
570000
2000
przy użyciu testów obciążeniowych.
09:47
So this is cardiac magnetic resonance imaging.
236
572000
2000
To kardiologiczny rezonans magnetyczny.
09:49
We're doing this at the Cedars-Sinai Heart Institute
237
574000
3000
Badania te wykonujemy w Women's Heart Center
09:52
in the Women's Heart Center.
238
577000
2000
przy Cedars-Sinai Heart Institute.
09:54
We selected this for the research.
239
579000
3000
Wybraliśmy to jako obiekt naszych badań.
09:57
This is not in your community hospital,
240
582000
2000
Nie znajdziecie tego w waszym lokalnym szpitalu,
09:59
but we would hope to translate this.
241
584000
2000
ale mamy nadzieję, że kiedyś będzie to możliwe.
10:01
And we're about two and a half years
242
586000
2000
Jesteśmy w połowie
10:03
into a five-year study.
243
588000
2000
pięcioletnich badań.
10:05
This was the only modality
244
590000
2000
To była jedyna metoda
10:07
that can see the inner lining of the heart.
245
592000
2000
zobaczenia wsierdzia.
10:09
And if you look carefully, you can see
246
594000
2000
Jeśli spojrzymy dokładniej, zobaczymy
10:11
that there's a black blush right there.
247
596000
2000
czarny rejon.
10:13
And that is microvascular obstruction.
248
598000
3000
To jest obstrukcja mikrokrążenia.
10:16
The syndrome, the female-pattern
249
601000
3000
To zespół wzorca kobiecego,
10:19
now is called microvascular coronary dysfunction, or obstruction.
250
604000
4000
zwany obecnie dysfunkcją mikrokrążenia wieńcowego.
10:23
The second reason we really liked MRI
251
608000
3000
Drugi powód, dlaczego lubimy rezonans magnetyczny,
10:26
is that there's no radiation.
252
611000
2000
to brak promieniowania.
10:28
So unlike the CAT scans, X-rays, thalliums,
253
613000
3000
W przeciwieństwie do tomografii komputerowej, rentgena, izotopów talu,
10:31
for women
254
616000
2000
u kobiet, którym należy zbadać serce
10:33
whose breast is in the way
255
618000
2000
u kobiet, którym należy zbadać serce
10:35
of looking at the heart,
256
620000
2000
u kobiet, którym należy zbadać serce
10:37
every time we order something that has even a small amount of radiation,
257
622000
3000
zawsze zlecając badania nawet z najmniejszą dawką promieniowania,
10:40
we say, "Do we really need that test?"
258
625000
2000
zadajemy sobie pytanie: "Czy to badanie jest nam naprawdę potrzebne?"
10:42
So we're very excited about M.R.
259
627000
2000
Bardzo cieszymy się z czynnościowego rezonansu magnetycznego.
10:44
You can't go and order it yet,
260
629000
2000
Nie można jeszcze z niego korzystać,
10:46
but this is an area of active inquiry
261
631000
2000
ale prowadzimy nad nim szczegółowe badania,
10:48
where actually studying women
262
633000
2000
a skupienie się w badaniach na kobietach
10:50
is going to advance the field for women and men.
263
635000
3000
przyniesie korzyści w tej dziedzinie kobietom i mężczyznom.
10:54
What are the downstream consequences
264
639000
3000
Jakie są konsekwencje
10:57
then, when female-pattern heart disease
265
642000
3000
nierozpoznania choroby wzorca kobiecego?
11:00
is not recognized?
266
645000
2000
nierozpoznania choroby wzorca kobiecego?
11:02
This is a figure
267
647000
2000
Na tym rysunku,
11:04
from an editorial that I published
268
649000
2000
z artykułu który opublikowałam
11:06
in the European Heart Journal this last summer.
269
651000
3000
w czasopiśmie naukowym European Heart Journal.
11:09
And it was just a pictogram
270
654000
2000
Ten rysunek miał tylko
11:11
to sort of show
271
656000
2000
zobrazować,
11:13
why more women are dying of heart disease,
272
658000
2000
dlaczego coraz więcej kobiet umiera z powodu chorób serca,
11:15
despite these good treatments
273
660000
2000
mimo świetnych metod leczenia,
11:17
that we know and we have work.
274
662000
3000
które są obecnie dostępne.
11:20
And when the woman
275
665000
2000
Kiedy kobiety
11:22
has male-pattern disease --
276
667000
2000
cierpią na chorobę wzorca męskiego,
11:24
so she looks like Barbara in the movie --
277
669000
3000
ta wygląda trochę jak filmowa Barbara,
11:27
they get treated.
278
672000
2000
są odpowiednio leczone.
11:29
And when you have female-pattern and you look like a woman,
279
674000
3000
Kobiety z chorobą wzorca-kobiecego,
11:32
as Barbara does here with her husband,
280
677000
3000
tak jak Barbara, na zdjęciu z mężem,
11:35
they don't get the treatment.
281
680000
2000
nie są leczone.
11:37
These are our life-saving treatments.
282
682000
2000
To są zabiegi ratujące życie,
11:39
And those little red boxes are deaths.
283
684000
3000
a to zgony.
11:42
So those are the consequences.
284
687000
2000
To są więc konsekwencje.
11:44
And that is female-pattern
285
689000
2000
To wzorzec kobiecy,
11:46
and why we think the Yentl syndrome
286
691000
2000
dlatego uważamy, że zespół Yentla
11:48
actually is explaining
287
693000
2000
tłumaczy
11:50
a lot of these gaps.
288
695000
3000
wiele z tych luk.
11:53
There's been wonderful news also
289
698000
3000
Są również dobre wieści,
11:56
about studying women,
290
701000
2000
jeśli chodzi o badania kobiet
11:58
finally, in heart disease.
291
703000
2000
i choroby serca.
12:00
And one of the the cutting-edge areas
292
705000
2000
Najnowocześniejszą dziedziną,
12:02
that we're just incredibly excited about
293
707000
2000
która niesamowicie nas ekscytuje,
12:04
is stem cell therapy.
294
709000
2000
jest terapia komórkami macierzystymi.
12:06
If you ask, what is the big difference
295
711000
3000
Jaka jest różnica fizjologiczna
12:09
between women and men physiologically?
296
714000
2000
pomiędzy kobietami i mężczyznami?
12:11
Why are there women and men?
297
716000
3000
Dlaczego jest podział na kobiety i mężczyzn?
12:14
Because women bring new life into the world.
298
719000
3000
Ponieważ kobiety dają początek nowemu życiu.
12:17
That's all stem cells.
299
722000
2000
Chodzi tylko o komórki macierzyste.
12:19
So we hypothesized
300
724000
2000
Założyliśmy,
12:21
that female stem cells might be better
301
726000
3000
że żeńskie komórki macierzyste mogą być skuteczniejsze
12:24
at identifying the injury,
302
729000
3000
w identyfikowaniu urazów,
12:27
doing some cellular repair
303
732000
2000
odbudowie komórek
12:29
or even producing new organs,
304
734000
2000
lub nawet hodowaniu nowych organów,
12:31
which is one of the things
305
736000
2000
co m.in. staramy się
12:33
that we're trying to do with stem cell therapy.
306
738000
3000
osiągnąć przy pomocy terapii komórkami macierzystymi.
12:36
These are female and male stem cells.
307
741000
3000
To męskie i żeńskie komórki macierzyste.
12:39
And if you had an injured organ,
308
744000
2000
Jeśli mieliście kiedyś uraz jakiegoś narządu
12:41
if you had a heart attack
309
746000
2000
lub zawał serca
12:43
and we wanted to repair that injured area,
310
748000
3000
i chcielibyśmy naprawić zraniony obszar,
12:46
do you want those robust,
311
751000
2000
to wolelibyście the krzepkie,
12:48
plentiful stem cells on the top?
312
753000
3000
duże komórki na górze,
12:51
Or do you want these guys,
313
756000
2000
czy może te,
12:53
that look like they're out to lunch?
314
758000
2000
wyglądające jakby część z nich udała się na lunch?
12:55
(Laughter)
315
760000
2000
(Śmiech)
12:57
And some of our investigative teams
316
762000
3000
Niektóre z naszych zespołów badawczych,
13:00
have demonstrated
317
765000
2000
dowiodły,
13:02
that female stem cells --
318
767000
2000
że żeńskie komórki macierzyste,
13:04
and this is in animals
319
769000
2000
u zwierząt,
13:06
and increasingly we're showing this in humans --
320
771000
2000
i coraz więcej obserwujemy róównież u ludzi,
13:08
that female stem cells,
321
773000
2000
że żeńskie komórki macierzyste,
13:10
when put even into a male body,
322
775000
2000
po wszczepieniu do organizmu
13:12
do better than male stem cells
323
777000
3000
działają lepiej niż męskie komórki macierzyste
13:15
going into a male body.
324
780000
2000
wszczepiane organizmom płci męskiej.
13:17
One of the things that we say
325
782000
2000
Naszym zdaniem,
13:19
about all of this female physiology --
326
784000
2000
jeżeli mowa o fizjologii kobiet;
13:21
because again, as much as we're talking about women and heart disease,
327
786000
3000
ponieważ w kwestii chorób serca,
13:24
women do, on average,
328
789000
2000
to i tak kobiety
13:26
have better longevity than men --
329
791000
2000
żyją dłużej niż mężczyźni;
13:28
is that unfolding the secrets of female physiology
330
793000
3000
jeżeli mowa o fizjologii kobiet, to odsłonięcie jej tajemnic
13:31
and understanding that
331
796000
2000
i jej zrozumienie
13:33
is going to help men and women.
332
798000
3000
pomogą mężczyznom i kobietom.
13:36
So this is not a zero-sum game in anyway.
333
801000
3000
Tak czy inaczej, nie jest to gra o sumie zerowej.
13:39
Okay, so here's where we started.
334
804000
2000
Od tego zaczęliśmy.
13:41
And remember, paths crossed in 1984,
335
806000
4000
Pamiętajcie, że te ścieżki zeszły się w 1984 r.
13:45
and more and more women
336
810000
2000
i coraz więcej kobiet
13:47
were dying of cardiovascular disease.
337
812000
2000
umierało z powodu chorób serca.
13:49
What has happened in the last 15 years with this work?
338
814000
3000
Co działo się z tymi badaniami na przestrzeni ostatnich 15 lat?
13:52
We are bending the curve.
339
817000
2000
Zmieniamy bieg tej krzywej.
13:54
We're bending the curve.
340
819000
2000
Zmieniamy bieg tej krzywej.
13:56
So just like the breast cancer story,
341
821000
3000
Jak w przypadku raka piersi,
13:59
doing research, getting awareness going,
342
824000
3000
badania, świadomość społeczna,
14:02
it works, you just have to get it going.
343
827000
3000
to wszystko działa, trzeba tylko to napędzać.
14:05
Now are we happy with this?
344
830000
2000
Czy jesteśmy zadowoleni?
14:07
We still have two to three more women dying for every man.
345
832000
3000
Obecnie na jednego umierającego mężczyznę, przypadają prawie 3 kobiety.
14:10
And I would propose,
346
835000
2000
Chciałabym zaproponować,
14:12
with the better longevity
347
837000
2000
by razem z dłuższym życiem
14:14
that women have overall,
348
839000
2000
kobietom ogólnie
14:16
that women probably should theoretically do better,
349
841000
2000
było lepiej
14:18
if we could just get treated.
350
843000
2000
i żeby tylko mogły być leczone.
14:20
So this is where we are,
351
845000
3000
Tu jesteśmy,
14:23
but we have a long row to hoe.
352
848000
2000
a przed nami jeszcze daleka droga.
14:25
We've worked on this for 15 years.
353
850000
2000
Pracujemy nad tym od 15 lat,
14:27
And I've told you, we've been working on male-pattern heart disease
354
852000
3000
a od 50 lat pracujemy nad chorobą wzorca męskiego.
14:30
for 50 years.
355
855000
2000
a od 50 lat pracujemy nad chorobą wzorca męskiego.
14:32
So we're 35 years behind.
356
857000
2000
Jesteśmy więc 35 lat do tyłu.
14:34
And we'd like to think it's not going to take 35 years.
357
859000
3000
Chcielibyśmy wierzyć, że nie zajmie nam to 35 lat.
14:37
And in fact, it probably won't.
358
862000
2000
Właściwie to może nie zajmie.
14:39
But we cannot stop now.
359
864000
2000
Teraz już nie możemy przestać.
14:41
Too many lives are at stake.
360
866000
3000
Ryzykujemy życiem zbyt wielu ludzi.
14:44
So what do we need to do?
361
869000
3000
Co więc musimy zrobić?
14:47
You now, hopefully, have a more personal relationship
362
872000
2000
Miejmy nadzieję, że bardziej będziemy
14:49
with your heart.
363
874000
2000
przejmować się własnym sercem.
14:51
Women have heard the call
364
876000
2000
Kobiety odpowiedziały na apel
14:53
for breast cancer
365
878000
2000
dotyczący raka piersi
14:55
and they have come out
366
880000
2000
i uczestniczyły
14:57
for awareness campaigns.
367
882000
2000
w kampaniach mających na celu zwiększenie świadomości.
14:59
The women are very good about getting mammograms now.
368
884000
3000
Kobiety obecnie chętnie poddają się badaniu mammografem,
15:02
And women do fundraising.
369
887000
2000
uczestniczą w zbiórkach pieniędzy,
15:04
Women participate.
370
889000
2000
biorą aktywny udział.
15:06
They have put their money where their mouth is
371
891000
2000
Nie tylko gadają, ale biorą czynny udział
15:08
and they have done advocacy and they have joined campaigns.
372
893000
3000
w propagowaniu badań i przyłączyły się do kampanii.
15:11
This is what we need to do with heart disease now.
373
896000
3000
To musimy teraz zrobić z chorobami serca.
15:14
And it's political.
374
899000
2000
To również polityczna sprawa.
15:16
Women's health, from a federal funding standpoint,
375
901000
3000
Zdrowie kobiet z punktu widzenia finansów państwa,
15:19
sometimes it's popular,
376
904000
2000
czasem jest to popularne,
15:21
sometimes it's not so popular.
377
906000
3000
a czasem nie.
15:24
So we have these feast and famine cycles.
378
909000
2000
Albo jest czegoś w nadmiarze, albo w niedostatku.
15:26
So I implore you
379
911000
2000
Proszę was
15:28
to join the Red Dress Campaign
380
913000
2000
byście przyłączyli się do Kampanii Czerwonej Sukienki
15:30
in this fundraising.
381
915000
2000
mającej na celu zbieranie funduszy.
15:32
Breast cancer, as we said,
382
917000
2000
Jak wspominaliśmy, rak piersi
15:34
kills women,
383
919000
2000
zabija kobiety,
15:36
but heart disease kills a whole bunch more.
384
921000
3000
ale choroby serca zabijają ich o wiele więcej.
15:39
So if we can be as good as breast cancer
385
924000
2000
Jeśli możemy być równie dobrzy jak w przypadku raka piersi
15:41
and give women this new charge,
386
926000
2000
i dać kobietom tę nową siłę,
15:43
we have a lot of lives to save.
387
928000
2000
to będziemy mogli uratować o wiele więcej żyć.
15:45
So thank you for your attention.
388
930000
2000
Dziękuję za uwagę.
15:47
(Applause)
389
932000
6000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
C. Noel Bairey Merz - PhysicianC. Noel Bairey Merz is director of the Women's Heart Center at the Cedars-Sinai Heart Institute, where she is a professor of medicine.
Why you should listen
C. Noel Bairey Merz, MD, holds the Women's Guild Endowed Chair in Women's Health, and is Director of the Women's Heart Center and the Preventive and Rehabilitative Cardiac Center in the Cedars-Sinai Heart Institute, where she is a Professor of Medicine.
Dr. Bairey Merz's research interests include women and heart disease, mental stress and heart disease, the role of exercise and stress management in reversing disease, and the role of nutrition in heart disease. Currently, she is chair of the National Institutes of Health (NIH)-sponsored WISE (Women's Ischemic Syndrome Evaluation) initiative.
Her work is supported by the Streisand Foundation.
Watch Barbra Streisand's passionate introduction of Dr. Bairey Merz at TEDxWomen >>
C. Noel Bairey Merz | Speaker | TED.com