Taste3 2008
Dennis vanEngelsdorp: A plea for bees
Dennis vanEngelsdorp: w obronie pszczół
Filmed:
Readability: 3.4
752,294 views
Pszczoły umierają całymi rojami. Dlaczego? Prominentny pszczelarz, Dennis vanEngelsdorp, mówi o tym, jak ważne miejsce zajmują w przyrodzie te delikatne, niezrozumiane stworzenia, i o tajemnicy kryjącej się za ich alarmującym znikaniem.
Dennis vanEngelsdorp - Bee expert
Dennis vanEngelsdorp is Acting State Apiarist for Pennsylvania's Department of Agriculture, studying colony collapse disorder -- the alarming, worldwide disappearance of worker bees and Western honey bees. Full bio
Dennis vanEngelsdorp is Acting State Apiarist for Pennsylvania's Department of Agriculture, studying colony collapse disorder -- the alarming, worldwide disappearance of worker bees and Western honey bees. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
What I'd like you to do is, just really quickly,
0
0
2000
Chciałbym, żebyście szybko
00:18
is just, sort of, nod to the person on your right,
1
2000
3000
skinęli głową osobie po prawej,
00:21
and then nod to the person on your left.
2
5000
3000
a potem osobie po lewej.
00:24
(Laughter)
3
8000
4000
(Śmiech)
00:28
Now, chances are that over the last winter,
4
12000
4000
Gdybyście byli rojem pszczół ostatniej zimy,
00:32
if you had been a beehive, either you or one of the two people
5
16000
3000
wy albo jedna z osób, której właśnie skinęliście,
00:35
you just nodded at would have died.
6
19000
4000
już by nie żyła.
00:39
Now, that's an awful lot of bees.
7
23000
4000
To mnóstwo pszczół.
00:43
And this is the second year in a row we have lost over 30 percent
8
27000
4000
Drugi rok z rzędu straciliśmy
00:47
of the colonies, or we estimate we've lost 30 percent of the colonies over the winter.
9
31000
4000
ponad 30% kolonii podczas zimy.
00:51
Now, that's a lot, a lot of bees, and that's really important.
10
35000
6000
To dużo pszczół i jest to naprawdę ważne.
00:57
And most of those losses are because of things we know.
11
41000
3000
Większość strat wynika ze znanych powodów.
01:00
We know that there are these varroa mites that have introduced
12
44000
3000
Wiele jest powodowanych
01:03
and caused a lot of losses, and we also have this new phenomenon,
13
47000
3000
przez roztocza warrozy, a także przez nowe zjawisko,
01:06
which I talked about last year, Colony Collapse Disorder.
14
50000
3000
o którym mówiłem rok temu: zespół masowego ginięcia pszczół.
01:09
And here we see a picture on top of a hill in Central Valley last December.
15
53000
5000
Oto zdjęcie z Central Valley, z grudnia.
01:14
And below, you can see all these out yards,
16
58000
2000
Poniżej widać przejściowe pasieki,
01:16
or temporary yards, where the colonies are brought in until February,
17
60000
5000
w których kolonie są trzymane do lutego,
01:21
and then they're shipped out to the almonds.
18
65000
3000
a potem są wysyłane do zapylania.
01:24
And one documentary writer, who was here and looked at this two months
19
68000
3000
Pewien dokumentalista, który oglądał to
01:27
after I was here, described this not as beehives
20
71000
3000
dwa miesiące po mnie, opisał to nie jako ule,
01:30
but as a graveyard, with these empty white boxes with no bees left in them.
21
74000
6000
ale jako cmentarz, z pustymi, białymi pudłami.
01:36
Now, I'm going to sum up a year's worth of work in two sentences
22
80000
4000
Podsumuję rok pracy w dwóch zdaniach.
01:40
to say that we have been trying to figure out
23
84000
2000
Usiłowaliśmy dociec, co jest tego przyczyną.
01:42
what the cause of this is.
24
86000
2000
Usiłowaliśmy dociec, co jest tego przyczyną.
01:44
And what we know is that it's as if the bees have caught a flu.
25
88000
3000
Wygląda to tak, jakby pszczoły zapadły na grypę.
01:47
And this flu has wiped through the population of bees.
26
91000
5000
Grypa przetoczyła się przez populację.
01:52
In some cases, and in fact in most cases in one year,
27
96000
4000
W większości przypadków w ciągu roku.
01:56
this flu was caused by a new virus to us,
28
100000
3000
Grypę wywoł nowy wirus,
01:59
or newly identified by us, called Israeli Acute Paralysis virus.
29
103000
4000
tzw. izraelski wirus ostrego paraliżu.
02:03
It was called that because a guy in Israel first found it,
30
107000
2000
Nazwano go tak, bo odkrył go Izraelczyk,
02:05
and he now regrets profoundly calling it that disease, because,
31
109000
4000
który teraz ogromnie żałuje, że tak ją nazwał,
02:09
of course, there's the implication.
32
113000
1000
z powodu implikacji.
02:10
But we think this virus is pretty ubiquitous.
33
114000
3000
Sądzimy, że ten wirus jest wszechobecny.
02:13
It's also pretty clear that the bees sometimes catch other viruses
34
117000
3000
Pszczoły zarażają się też innymi wirusami,
02:16
or other flus, and so the question we're still struggling with,
35
120000
4000
czy innymi rodzajami grypy,
02:20
and the question that keeps us up at night,
36
124000
2000
więc nie daje nam spać pytanie,
02:22
is why have the bees suddenly become so susceptible to this flu,
37
126000
5000
czemu pszczoły nagle uwrażliwiły się na tę grypę,
02:27
and why are they so susceptible to these other diseases?
38
131000
5000
i dlaczego są podatne na inne choroby?
02:32
And we don't have the answer to that yet,
39
136000
2000
Nie znamy jeszcze odpowiedzi
02:34
and we spend a lot of time trying to figure that out.
40
138000
3000
i poświęcamy dużo czasu, żeby to rozwikłać.
02:37
We think perhaps it's a combination of factors.
41
141000
2000
Chodzi chyba o kombinację czynników.
02:39
We know from the work of a very large and dynamic working team
42
143000
4000
Z badań dużej grupy badawczej wiemy,
02:43
that, you know, we're finding a lot of different pesticides
43
147000
4000
że w ulach znajduje się dużo pestycydów
02:47
in the hive, and surprisingly, sometimes the healthiest hives
44
151000
3000
i, co zaskakujące, czasami najzdrowsze ule
02:50
have the most pesticides. And so we discover all these
45
154000
3000
zawierają najwięcej pestycydów.
02:53
very strange things that we can't begin to understand.
46
157000
4000
Nie możemy tego jeszcze zrozumieć.
02:57
And so this opens up the whole idea of looking at colony health.
47
161000
5000
Zaczęliśmy brać pod uwagę zdrowie kolonii.
03:02
Now of course, if you lose a lot of colonies,
48
166000
3000
Oczywiście, przy stracie wielu kolonii,
03:05
beekeepers can replace them very quickly.
49
169000
2000
pszczelarze mogą je szybko zastąpić.
03:07
And that's why we've been able to recover from a lot of loss.
50
171000
3000
Dlatego udało nam się dojść do siebie.
03:10
If we lost one in every three cows in the winter, you know,
51
174000
4000
Jeśli przez zimę stracilibyśmy co trzecią krowę,
03:14
the National Guard would be out.
52
178000
1000
Gwardia Narodowa wyszłaby na ulice.
03:15
But what beekeepers can do is, if they have one surviving colony,
53
179000
4000
Pszczelarze biorą pozostałą przy życiu kolonię
03:19
they can split that colony in two.
54
183000
3000
i dzielą ją na dwie.
03:22
And then the one half that doesn't have a queen, they can buy a queen.
55
186000
3000
Dla połowy bez królowej, można ją dokupić.
03:25
It comes in the mail; it can come from Australia or Hawaii or Florida,
56
189000
4000
Przychodzi pocztą z Australii, Hawajów albo Florydy
03:29
and you can introduce that queen.
57
193000
2000
i można ją wprowadzić do kolonii.
03:31
And in fact, America was the first country
58
195000
2000
Ameryka jako pierwsza
03:33
that ever did mail-delivery queens and in fact,
59
197000
3000
dostarczała królowe pszczół pocztą,
03:36
it's part of the postal code that you have to deliver queens by mail
60
200000
7000
nakazują to nawet przepisy pocztowe,
03:43
in order to make sure that we have enough bees in this country.
61
207000
5000
żeby zapewnić odpowiednią liczbę pszczół w kraju.
03:48
If you don't just want a queen, you can buy, actually,
62
212000
2000
Jeśli nie chcemy królowej, można kupić
03:50
a three-pound package of bees, which comes in the mail, and of course,
63
214000
4000
1,5-kilogramową paczkę pszczół,
03:54
the Postal Office is always very concerned when they get,
64
218000
3000
co zawsze martwi Urząd Pocztowy.
03:57
you know, your three-pound packages of bees.
65
221000
2000
1,5-kilogramowe paczki pszczół.
03:59
And you can install this in your hive and replace that dead-out.
66
223000
4000
Można je wprowadzić do ula, zastępując straty.
04:03
So it means that beekeepers are very good at replacing dead-outs,
67
227000
4000
Pszczelarze świetnie umieją uzupełniać straty,
04:07
and so they've been able to cover those losses.
68
231000
3000
więc udało im się uzupełnić kolonie.
04:10
So even though we've lost 30 percent of the colonies every year,
69
234000
3000
Dlatego mimo 30% strat co roku
04:13
the same number of colonies have existed in the country,
70
237000
4000
w kraju utrzymuje się
04:17
at about 2.4 million colonies.
71
241000
3000
około 2,4 miliona kolonii.
04:20
Now, those losses are tragic on many fronts,
72
244000
4000
Straty są tragiczne pod wieloma względami,
04:24
and one of those fronts is for the beekeeper.
73
248000
2000
w tym dla pszczelarza.
04:26
And it's really important to talk about beekeepers first,
74
250000
3000
Zacznę od pszczelarzy,
04:29
because beekeepers are among the most fascinating people you'll ever meet.
75
253000
3000
ponieważ to fascynujący ludzie.
04:32
If this was a group of beekeepers, you would have everyone
76
256000
3000
W grupie tej znajdziecie każdego:
04:35
from the card-carrying NRA member who's, you know, live free or die,
77
259000
5000
od miłośnika broni typu "żyj wolny albo zgiń",
04:40
to the, you know, the self-expressed quirky San Francisco
78
264000
3000
do dziwacznego przydomowego
04:43
backyard pig farmer.
79
267000
2000
hodowcy świń z San Francisco.
04:45
(Laughter)
80
269000
2000
(Śmiech)
04:47
And you get all of these people in the same room,
81
271000
3000
Zgromadźcie wszystkich tych ludzi,
04:50
and they're all engaged and they're getting along,
82
274000
4000
a będą współpracować z zaangażowaniem,
04:54
and they're all there because of the passion for bees.
83
278000
3000
z powodu pasji do pszczół.
04:57
Now, there's another part of that community
84
281000
2000
Jest jeszcze inna część środowiska,
04:59
which are the commercial beekeepers,
85
283000
1000
czyli pszczelarze komercyjni,
05:00
the ones who make their livelihood from beekeeping alone.
86
284000
3000
utrzymujący się z pszczelarstwa.
05:03
And these tend to be some of the most independent, tenacious,
87
287000
8000
To chyba najbardziej niezależni,
05:11
intuitive, you know, inventive people you will ever meet.
88
295000
4000
wytrwali i pomysłowi ludzie.
05:15
They're just fascinating. And they're like that all over the world.
89
299000
3000
Są fascynujący. Na całym świecie.
05:18
I had the privilege of working in Haiti just for two weeks earlier this year.
90
302000
4000
Pracowałem w tym roku na Haiti.
05:22
And Haiti, if you've ever been there, is just a tragedy.
91
306000
3000
Haiti to tragedia.
05:25
I mean, there may be 100 explanations
92
309000
2000
Może jest 100 wyjaśnień,
05:27
for why Haiti is the impoverished nation it is,
93
311000
3000
dla zubożenia Haiti,
05:30
but there is no excuse to see that sort of squalor.
94
314000
3000
ale nic nie tłumaczy takiej nędzy.
05:33
But you meet this beekeeper, and I met this beekeeper here,
95
317000
3000
Spotkałem tam tego pszczelarza,
05:36
and he is one of the most knowledgeable beekeepers I've ever met.
96
320000
2000
który znał się na rzeczy, jak mało kto.
05:38
No formal education, but very knowledgeable.
97
322000
2000
Zero edukacji, ale ogromna wiedza.
05:40
We needed beeswax for a project we were working on; he was so capable,
98
324000
5000
Potrzebowaliśmy wosku pszczelego.
05:45
he was able to render the nicest block of beeswax I have ever seen
99
329000
4000
Przygotował najładniejszy blok wosku
05:49
from cow dung, tin cans and his veil, which he used as a screening,
100
333000
5000
z krowiego łajna, puszek i zasłony,
05:54
right in this meadow. And so that ingenuity is inspiring.
101
338000
4000
Ta pomysłowość jest inspirująca.
05:58
We also have Dave Hackenberg, who is the poster child of CCD.
102
342000
3000
Jest też Dave Hackenberg,
06:01
He's the one who first identified this condition
103
345000
2000
który zidentyfikował zespół masowego ginięcia
06:03
and raised the alarm bells.
104
347000
2000
i zaczął bić na alarm.
06:05
And he has a history of these trucks,
105
349000
2000
Przenosił pszczoły ciężarówkami
06:07
and he's moved these bees up and down the coast.
106
351000
3000
wzdłuż wybrzeża.
06:10
And a lot of people talk about trucks and moving bees,
107
354000
3000
Wielu ludzi uważa, że to złe,
06:13
and that being bad, but we've done that for thousands of years.
108
357000
3000
ale robimy tak od tysięcy lat.
06:16
The ancient Egyptians used to move bees up and down the Nile on rafts,
109
360000
3000
Starożytni Egipcjanie przenosili je wzdłuż Nilu,
06:19
so this idea of a movable bee force is not new at all.
110
363000
6000
więc pomysł nie jest nowy.
06:25
And one of our real worries with Colony Collapse Disorder
111
369000
4000
Prawdziwe zmartwienie z ZMGP to to,
06:29
is the fact that it costs so much money to replace those dead-out colonies.
112
373000
4000
że zastępowanie wymarłych kolonii dużo kosztuje.
06:33
And you can do that one year in a row,
113
377000
3000
Można to zrobić jednego roku,
06:36
you may be able to do it two years in a row.
114
380000
2000
a nawet przez dwa lata z rzędu.
06:38
But if you're losing 50 percent to 80 percent of your colonies,
115
382000
4000
Ale utrata 50 do 80% kolonii
06:42
you can't survive three years in a row. And we're really worried
116
386000
3000
uniemożliwia przetrwanie trzech lat z rzędu.
06:45
about losing this segment of our industry.
117
389000
4000
Naprawdę boimy się utraty tej gałęzi przemysłu.
06:49
And that's important for many fronts,
118
393000
2000
To ważne z wielu względów,
06:51
and one of them is because of that culture that's in agriculture.
119
395000
4000
np. dla kultury związanej z rolnictwem.
06:55
And these migratory beekeepers are the last nomads of America.
120
399000
5000
Migrujący pszczelarze to ostatni nomadzi Ameryki.
07:00
You know, they pick up their hives;
121
404000
1000
Zabierają swoje ule i przeprowadzają się
07:01
they move their families once or twice in a year.
122
405000
3000
raz albo dwa razy do roku.
07:04
And if you look at Florida, in Dade City, Florida,
123
408000
3000
Wszyscy pszczelarze z Pensylwanii
07:07
that's where all the Pennsylvania beekeepers go.
124
411000
2000
jadą do Dade City na Florydzie.
07:09
And then 20 miles down the road is Groveland,
125
413000
2000
A 30 km dalej jest Groveland,
07:11
and that's where all the Wisconsin beekeepers go.
126
415000
2000
dokąd jeżdżą pszczelarze z Wisconsin.
07:13
And if you're ever in Central Valley in February, you go to this café
127
417000
5000
W Central Valley w lutym, o 10 rano,
07:18
at 10 o'clock in the morning, Kathy and Kate's.
128
422000
3000
w kawiarnii Kathy and Kate's
07:21
And that's where all the beekeepers come after a night of moving bees
129
425000
3000
pszczelarze spotykają się po nocy przenoszenia pszczół
07:24
into the almond groves.
130
428000
1000
do gajów migdałowych.
07:25
They all have their breakfast
131
429000
1000
Jedzą śniadanie i narzekają.
07:26
and complain about everyone right there. And it's a great experience,
132
430000
5000
To wspaniałe przeżycie,
07:31
and I really encourage you to drop in at that diner during that time,
133
435000
3000
zachęcam do odwiedzenia tego miejsca w tym czasie,
07:34
because that's quite essential American experience.
134
438000
3000
bo to naprawdę amerykańskie przeżycie.
07:37
And we see these families, these nomadic families, you know,
135
441000
4000
Te rodziny nomadów, z ojca na syna,
07:41
father to son, father to son, and these guys are hurting.
136
445000
4000
mają się coraz gorzej.
07:45
And they're not people who like to ask for help,
137
449000
3000
A nie są to ludzie lubiący prosić o pomoc.
07:48
although they are the most helpful people ever.
138
452000
2000
choć sami są bardzo pomocni.
07:50
If there's one guy who loses all his bees because of a truck overhaul,
139
454000
4000
Jeśli jeden straci pszczoły w wypadku ciężarówki,
07:54
everyone pitches in and gives 20 hives
140
458000
2000
wszyscy zrzucają się na 20 uli,
07:56
to help him replace those lost colonies.
141
460000
2000
by pomóc w zastąpieniu straconych kolonii.
07:58
And so, it's a very dynamic, and I think,
142
462000
2000
Dlatego sądzę, że jest to dynamiczna,
08:00
historic and exciting community to be involved with.
143
464000
6000
wiekopomna i ekscytująca społeczność.
08:07
Of course, the real importance for bees is not the honey.
144
471000
3000
Prawdziwe znaczenie pszczół to nie miód.
08:10
And although I highly encourage you, all use honey.
145
474000
2000
Chociaż zachęcam was do używania miodu.
08:12
I mean, it's the most ethical sweetener,
146
476000
3000
To najbardziej etyczny słodzik,
08:15
and you know, it's a dynamic and fun sweetener.
147
479000
3000
w dodatku dynamiczny i fajny.
08:18
But we estimate that about one in three bites of food we eat
148
482000
4000
Ale szacujemy, że co trzeci kęs jedzenia
08:22
is directly or indirectly pollinated by honeybees.
149
486000
5000
pochodzi z roślin zapylanych przez pszczoły.
08:27
Now, I want to just illustrate that in the fact
150
491000
2000
Zilustruję ten fakt na przykładzie
08:29
that if we look at the breakfast I had yesterday morning --
151
493000
4000
mojego wczorajszego śniadania --
08:33
a little cranberry juice, some fruits, some granola,
152
497000
3000
sok żurawinowy, owoce, owsianka z orzechami,
08:36
I should have had whole wheat bread, I realized, but you know,
153
500000
3000
powinien być chleb razowy, ale wiecie,
08:39
jam on my Wonderbread, and some coffee --
154
503000
4000
dżem na białym chlebie, kawa --
08:43
and had we taken out all those ingredients,
155
507000
5000
i jeśli zabierzemy wszystkie skladniki,
08:48
-- except for the almonds I wasn't going to pick out from the granola --
156
512000
2000
poza migdałami, nie chciało mi się wydłubywać,
08:50
if we had taken out all those ingredients
157
514000
3000
jeśli zabierzemy składniki,
08:53
the bees had indirectly or directly pollinated,
158
517000
3000
zapylone przez pszczoły bezpośrednio lub nie,
08:56
we wouldn't have much on our plate.
159
520000
2000
nie zostałoby tego dużo.
08:58
So if we did not have bees, it's not like we would starve,
160
522000
3000
Bez pszczół nie głodowalibyśmy,
09:01
but clearly our diet would be diminished.
161
525000
5000
ale nasza dieta byłaby uboższa.
09:06
It's said that for bees, the flower is the fountain of life,
162
530000
3000
"Dla pszczół kwiat to fontanna życia,
09:09
and for flowers bees are the messengers of love.
163
533000
3000
a dla kwiatów pszczoły to posłańcy miłości."
09:12
And that's a really great expression, because really,
164
536000
3000
To wspaniałe zdanie, ponieważ
09:15
bees are the sex workers for flowers. They are, you know --
165
539000
3000
pszczoły to pracownicy usług seksualnych kwiatów.
09:18
they get paid for their services.
166
542000
2000
Otrzymują zapłatę za swoje usługi.
09:20
They get paid by pollen and nectar,
167
544000
2000
Są opłacane pyłkiem i nektarem,
09:22
to move that male sperm, the pollen, from flower to flower.
168
546000
4000
by przemieszczać pyłek między kwiatami.
09:26
And there are flowers that are self-infertile. That means they can't --
169
550000
3000
Niektóre kwiaty nie mogą się samozapylać.
09:29
the pollen in their bloom can't fertilize themselves.
170
553000
4000
Nie może ich zapłodnić własny pyłek.
09:33
So in an apple orchard, for instance, you'll have rows of 10 apples
171
557000
3000
W sadzie, jeśli mamy 10 rzędów jabłoni
09:36
of one variety, and then you have another apple tree
172
560000
3000
jednej odmiany, a potem inną jabłoń,
09:39
that's a different type of pollen.
173
563000
2000
to jest to inny rodzaj pyłku.
09:41
And bees are very faithful.
174
565000
1000
A pszczoły są bardzo wierne.
09:42
When they're out pollinating or gathering pollen from one flower,
175
566000
4000
Jeśli zapylają jeden rodzaj kwiatu,
09:46
they stay to that crop exclusively, in order to help generate.
176
570000
4000
ograniczają się tylko do niego.
09:50
And of course, they're made to carry this pollen.
177
574000
4000
Oczywiście są zmuszane do niesienia pyłku.
09:54
They build up a static electric charge and the pollen jumps on them
178
578000
3000
Mają ładunek elektryczny, który sprawia,
09:57
and helps spread that pollen from bloom to bloom.
179
581000
4000
że pyłek na nie przeskakuje, wspomagając przenoszenie.
10:01
However, honeybees are a minority.
180
585000
2000
Jednak pszczoły miodne to mniejszość.
10:03
Honeybees are not native to America; they were introduced
181
587000
3000
Nie są one rdzenne dla Ameryki,
10:06
with the colonialists.
182
590000
1000
wprowadzili je kolonizatorzy.
10:07
And there are actually more species of bees
183
591000
3000
Jest więcej gatunków pszczół
10:10
than there are mammals and birds combined.
184
594000
2000
niż ssaków i ptaków razem wziętych.
10:12
In Pennsylvania alone, we have been surveying bees for 150 years,
185
596000
5000
W samej Pensylwanii, gdzie pszczoły
10:17
and very intensely in the last three years.
186
601000
3000
były monitorowane od 150 lat,
10:20
We have identified over 400 species of bees in Pennsylvania.
187
604000
5000
zidentyfikowaliśmy ponad 400 gatunków.
10:25
Thirty-two species have not been identified or found in the state since 1950.
188
609000
6000
32 gatunki nie zostały odkryte od 1950 roku.
10:31
Now, that could be because we haven't been sampling right,
189
615000
3000
Być może szukaliśmy w złych miejscach,
10:34
but it does, I think, suggest that something's wrong
190
618000
2000
ale sugeruje to, że coś jest nie tak
10:36
with the pollinator force. And these bees are fascinating.
191
620000
3000
z siłą zapylającą. Są fascynujące.
10:39
We have bumblebees on the top.
192
623000
2000
Na górze mamy trzmiele.
10:41
And bumblebees are what we call eusocial: they're not truly social,
193
625000
3000
Są eusocjalne: nie są społeczne,
10:44
because only the queen is, over winter.
194
628000
3000
taka jest tylko królowa w trakcie zimy.
10:47
We also have the sweat bees, and these are little gems flying around.
195
631000
3000
Mamy też małe pszczoły przyciągane przez pot,
10:50
They're like tiny little flies and they fly around.
196
634000
3000
są wielkości małych much.
10:53
And then you have another type of bee, which we call kleptoparasites,
197
637000
4000
Są też inne pszczoły, kleptopasożyty,
10:57
which is a very fancy way of saying, bad-minded, murdering --
198
641000
8000
to znaczy złowrogie, mordercze --
11:05
what's the word I'm looking for? Murdering --
199
649000
3000
brakuje mi słowa... Mordercze...
11:08
Audience: Bee?
200
652000
1000
Widownia: Pszczoły?
11:09
Dennis vanEngelsdorp: Bee. Okay, thanks.
201
653000
1000
Dennis vanEngelsdorp: Pszczoły. Dzięki.
11:10
(Laughter)
202
654000
2000
(śmiech)
11:12
What these bees do is, they sit there. These solitary bees,
203
656000
7000
Oto, co robią: żyjące samotnie pszczoły
11:19
they drill a hole in the ground or drill a hole in a branch,
204
663000
3000
wywiercają dziurę w ziemi albo gałęzi,
11:22
and they collect pollen and make it into a ball,
205
666000
2000
zbierają pyłek i zlepiają go w kulkę
11:24
and they lay an egg on it.
206
668000
2000
i składają na niej jajo.
11:26
Well, these bees hang out at that hole,
207
670000
1000
Te pszczoły czają się przy takiej dziurze,
11:27
and they wait for that mother to fly away, they go in, eat the egg,
208
671000
4000
czekają, aż matka odleci, zjadają jajo
11:31
and lay their own egg there. So they don't do any work.
209
675000
3000
i składają własne. Więc omija je praca.
11:34
And so, in fact, if you know you have these kleptoparasitic bees,
210
678000
5000
Obecność kleptopasożytniczych pszczół
11:39
you know that your environment is healthy,
211
683000
2000
dowodzi, że środowisko jest zdrowe,
11:41
because they're top-of-the-food-chain bees.
212
685000
3000
bo są one na szczycie łańcucha pokarmowego.
11:44
And in fact, there is now a red list of pollinators
213
688000
4000
W samej czołówce czerwonej listy zapylaczy,
11:48
that we're worried have disappeared, and on top of that list
214
692000
4000
którzy być może zniknęli, jest dużo
11:52
are a lot of these kleptoparasites, but also these bumblebees.
215
696000
3000
kleptopasożytniczych pszczół i trzmieli.
11:55
And in fact, if you guys live on the West Coast,
216
699000
2000
Jeśli mieszkacie na Zachodnim Wybrzeżu,
11:57
go to these websites here, and they're really looking for people
217
701000
3000
wejdźcie na te strony; potrzeba ludzi
12:00
to look for some of these bumblebees, because we think
218
704000
3000
do poszukiwania tych trzmieli,
12:03
some have gone extinct. Or some, the population has declined.
219
707000
4000
ponieważ podejrzewamy, że wyginęły.
12:07
And so it's not just honeybees that are in trouble,
220
711000
3000
Nie tylko pszczoły miodne są zagrożone,
12:10
but we don't understand these native pollinators
221
714000
3000
ale nie rozumiemy rdzennych zapylaczy
12:13
or all those other parts of our community.
222
717000
3000
czy innych części naszej wspólnoty.
12:16
And of course, bees are not the only important factor here.
223
720000
4000
Oczywiście nie tylko pszczoły są ważne.
12:20
There are other animals that pollinate, like bats,
224
724000
2000
Są inne zapylające zwierzęta,
12:22
and bats are in trouble too.
225
726000
2000
np. nietoperze, które też są zagrożone.
12:24
And I'm glad I'm a bee man and not a bat man,
226
728000
2000
Cieszę się, że zajmuję się pszczołami,
12:26
because there's no money to research the bat problems.
227
730000
4000
bo nie ma pieniędzy na badania nad nietoperzami.
12:30
And bats are dying at an extraordinary rate.
228
734000
3000
Nietoperze wymierają w strasznym tempie.
12:33
White-nose syndrome has wiped out populations of bats.
229
737000
3000
Zespół białego nosa przetrzebił ich populacje.
12:36
If there's a cave in New York that had 15,000 bats in it,
230
740000
5000
W jaskinii w Nowym Yorku z 15 tys. nietoperzy
12:41
and there are 1,000 left. That's like San Francisco
231
745000
4000
zostało 1000. To tak, jakby populacja San Francisco
12:45
becoming the population of half of this county in three years.
232
749000
5000
spadła do 70 tys. w ciągu 3 lat.
12:50
And so that's incredible. And there's no money to do that.
233
754000
2000
Niewiarygodne. I brakuje pieniędzy.
12:52
But I'm glad to say that I think we know the cause
234
756000
2000
Na szczęście chyba znamy przyczynę
12:54
of all these conditions, and that cause is NDD:
235
758000
4000
wszystkich tych zjawisk:
12:58
Nature Deficit Disorder.
236
762000
2000
Zaburzenie Niedoboru Natury.
13:00
And that is that I think that what we have in our society is,
237
764000
4000
Myślę, że to gnębi nasze społeczeństwo,
13:04
we forgot our connection with nature.
238
768000
2000
zapomnieliśmy o związku z naturą.
13:06
And I think if we reconnect to nature,
239
770000
3000
Jeśli znów nawiążemy z nią kontakt,
13:09
we'll be able to have the resources and that interest
240
773000
3000
będziemy w stanie
13:12
to solve these problems.
241
776000
2000
rozwiązać te problemy.
13:14
And I think that there is an easy cure for NDD.
242
778000
3000
Myślę, że jest na to prosta rada,
13:17
And that is, make meadows and not lawns.
243
781000
4000
twórzmy łąki zamiast trawników.
13:21
And I think we have lost our connection,
244
785000
2000
Straciliśmy kontakt z naturą,
13:23
and this is a wonderful way of reconnecting to our environment.
245
787000
4000
a to świetny sposób na jego odzyskanie.
13:27
I've had the privilege of living by a meadow
246
791000
2000
Szczęśliwie mieszkałem obok łąki
13:29
for the last little while, and it is terribly engaging.
247
793000
4000
ostatnimi czasy; jest to bardzo zajmujące.
13:33
And if we look at the history of lawns, it's actually rather tragic.
248
797000
5000
Historia trawników jest raczej tragiczna.
13:38
It used to be, two, three hundred years ago,
249
802000
2000
200 czy 300 lat temu
13:40
that a lawn was a symbol of prestige,
250
804000
2000
trawniki były symbolem prestiżu.
13:42
and so it was only the very rich that could keep these green
251
806000
3000
Tylko bogaci mogli utrzymać
13:45
actually, deserts: they're totally sterile.
252
809000
3000
te zielone pustynie: są całkiem jałowe.
13:48
Americans spent, in 2001 -- 11 percent of all pesticide use was done on lawns.
253
812000
5000
11% pestycydów zużywa się na trawniki,
13:53
Five percent of our greenhouse gases are produced by mowing our lawns.
254
817000
6000
a 5% gazów cieplarnianych pochodzi z koszenia.
13:59
And so it's incredible the amount of resources we've spent
255
823000
3000
Trudno uwierzyć, jakie zasoby poświęcamy
14:02
keeping our lawns, which are these useless biosystems.
256
826000
4000
dla bezużytecznych biologicznie trawników.
14:06
And so we need to rethink this idea.
257
830000
3000
Trzeba to przemyśleć.
14:09
In fact, you know, the White House
258
833000
2000
Niegdyś owce były trzymane
14:11
used to have sheep in front in order to help fund
259
835000
2000
obok Białego Domu, by oszczędzić
14:13
the war effort in World War I, which probably is not a bad idea;
260
837000
3000
w czasach I wojny światowej,
14:16
it wouldn't be a bad idea.
261
840000
1000
co nie jest wcale złym pomysłem.
14:17
I want to say this not because I'm opposed completely to mowing lawns.
262
841000
3000
Nie sprzeciwiam się do końca koszeniu trawników.
14:20
I think that there is perhaps some advantage to keeping lawns
263
844000
4000
Być może trawniki mają zalety
14:24
at a limited scale, and I think we're encouraged to do that.
264
848000
4000
na małą skalę.
14:28
But I also want to reinforce some of the ideas we've heard here,
265
852000
2000
Ale chcę wesprzeć przedstawiane tu idee
14:30
because having a meadow or living by a meadow is transformational.
266
854000
5000
bo posiadanie łąki potrafi nas przeobrazić.
14:35
That it is amazing that connection we can have with what's there.
267
859000
4000
Można wytworzyć niesamowity kontakt.
14:39
These milkweed plants have grown up in my meadow
268
863000
2000
Te trojeście wyrosły na mojej łące
14:41
over the last four years. Add to watch the different plants,
269
865000
4000
przez ostatnie cztery lata.
14:45
or insects, that come to these flowers, to watch that --
270
869000
4000
Można oglądać różne rośliny, owady;
14:49
and we've heard about, you know, this relationship you can have with wine,
271
873000
3000
znany jest związek, który człowiek
14:52
this companion you can have as it matures
272
876000
3000
może mieć z winem,
14:55
and as it has these different fragrances.
273
879000
2000
które dojrzewając zmienia aromat.
14:57
And this is a companion,
274
881000
2000
To także towarzysz,
14:59
and this is a relationship that never dries up.
275
883000
3000
a ten związek nigdy się nie kończy.
15:02
You never run out of that companion as you drink this wine, too.
276
886000
4000
Wino można wypić, a łąka pozostaje.
15:06
And I encourage you to look at that.
277
890000
3000
Zachęcam do przemyśleń.
15:09
Now, not all of us have meadows,
278
893000
2000
Nie wszyscy mamy łąki albo trawniki,
15:11
or lawns that we can convert, and so you can always, of course,
279
895000
3000
które można w nie zamienić,
15:14
grow a meadow in a pot.
280
898000
2000
ale można hodować łąkę w doniczce.
15:16
Bees apparently, can be the gateway to, you know, other things.
281
900000
3000
Pszczoły mogą czasem prowadzić do innych rzeczy.
15:19
So I'm not saying that you should plant a meadow of pot,
282
903000
4000
Nie zalecam obsadzania łąki trawką,
15:23
but a pot in a meadow.
283
907000
3000
tylko łąkę w doniczce. [gra słów: pot = trawka, donica].
15:26
But you can also have this great community of city
284
910000
3000
Możecie dołączyć też do społeczności
15:29
or building-top beekeepers, these beekeepers that live --
285
913000
3000
pszczelarzy mieszkających w miastach.
15:32
This is in Paris where these beekeepers live.
286
916000
3000
To zdjęcie z Paryża.
15:35
And everyone should open a beehive,
287
919000
2000
Każdy powinien założyć ul,
15:37
because it is the most amazing, incredible thing.
288
921000
3000
ponieważ to niesamowita rzecz.
15:40
And if we want to cure ourselves of NDD, or Nature Deficit Disorder,
289
924000
3000
Jeśli chcemy uleczyć się z ZNN,
15:43
I think this is a great way of doing it.
290
927000
2000
myślę, że to jest świetny sposób.
15:45
Get a beehive and grow a meadow,
291
929000
2000
Spraw sobie ul i łąkę
15:47
and watch that life come back into your life.
292
931000
3000
i obserwuj życie powracające co roku.
15:50
And so with that, I think that what we can do, if we do this,
293
934000
4000
Możemy udoskonalić swoją przyszłość
15:54
we can make sure that our future -- our more perfect future --
294
938000
3000
jeśli włączymy w nią
15:57
includes beekeepers and it includes bees and it includes those meadows.
295
941000
5000
pszczelarzy, pszczoły i łąki.
16:02
And that journey -- that journey of transformation that occurs
296
946000
3000
Transformacja, która zachodzi
16:05
as you grow your meadow and as you keep your bees
297
949000
3000
gdy zakładasz łąkę i hodujesz własne pszczoły
16:08
or you watch those native bees there -- is an extremely exciting one.
298
952000
4000
albo obserwujesz dzikie -- jest ekscytująca.
16:12
And I hope that you experience it
299
956000
1000
Mam nadzieję, że kiedyś będziecie mogli o tym opowiedzieć.
16:13
and I hope you tell me about it one day.
300
957000
3000
Mam nadzieję, że kiedyś będziecie mogli o tym opowiedzieć.
16:16
So thank you very much for being here.
Thank you very much.
Thank you very much.
301
960000
2000
Dziękuję bardzo za przybycie.
ABOUT THE SPEAKER
Dennis vanEngelsdorp - Bee expertDennis vanEngelsdorp is Acting State Apiarist for Pennsylvania's Department of Agriculture, studying colony collapse disorder -- the alarming, worldwide disappearance of worker bees and Western honey bees.
Why you should listen
"Imagine if one of every three cows died. The National Guard would be out." It's a grim premise, but a favorite of Dennis vanEngelsdorp, who in 2008 watched the same percentage of bees vanish in North America. A leading apiarist, vanEngelsdorp knows the disturbing consequences of the bee die-off. Colony collapse disorder (its official name) is complex and mysterious, driven by pesticides, toxins and disease, and threatens not only the existence of the insect but also the food they pollinate -- a third of what we eat.
But vanEngelsdorp is not a pessimist, however worrisome the situation. Since finding his love for bees in an undergraduate beekeeping course, he's steadily chewed through new degree programs, becoming an outspoken bee crusader, generating global buzz -- sorry -- for the fascinating critters: their workers' dance, their convenient chronic case of static cling ...
To fight recent losses, he's now advocating urban beekeeping and honeymaking (sadly, illegal in some cities), drive-by-night repopulation programs, and emergency queen bee delivery by express mail (legal -- really).
Dennis vanEngelsdorp | Speaker | TED.com