Mark Plotkin: What the people of the Amazon know that you don't
มาร์ค พลอทคิน (Mark Plotkin): อะไรที่ชนเผ่าในป่าแอมะซอนรู้แต่คุณไม่รู้
As fast as the rainforest is disappearing -- the people of the rainforest are disappearing even faster. Mark Plotkin works to preserve generations of knowledge. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
works in the rainforest
ที่ทำงานในเขตป่าฝน
ที่ชาวพื้นเมืองใช้พืชท้องถิ่น
and these medicinal treasures
และขุมทรัพย์สมุนไพร
better than we ever will.
than the forests themselves.
most endangered species
และอยู่ในสภาวะถูกคุกคามมากที่สุด
และห่างไกลการติดต่อกับผู้คน
foot in a climbing accident
จากอุบัติเหตุตอนปีนเขา
ของป่าแอมะซอน
"คุณกำลังเดินเขย่งนะ"
this as long as I live.
me your machete."
แล้วเอามอบมีดเดินป่ามาให้ผมซะดี ๆ"
หายขาดไปกว่าเจ็ดเดือน
to see the shaman again.
ผมไปหาหมอผีอีก
-- การแพทย์ตะวันตก
of healing ever devised,
ของการรักษาโรคที่ถูกค้นพบมา
in the northeast Amazon
ทางตะวันออกเฉียงเหนือของแอมะซอน
ที่เป็นอันตรายอย่างยิ่ง
people around the world.
กว่า 12 ล้านชีวิตทั่วโลก
injections of antimony.
คือการฉีดยาที่มีแร่พลวง
not good for your heart;
from the Amazon Rainforest.
จากป่าฝนในแอมะซอน
great Loren McIntyre,
lake of the Amazon,
border about 30 years ago.
ราว 30 ปีก่อน
isolated Indians called the Matsés.
เผ่าแมทเซ่ส์ที่โดดเดี่ยว
them into the forest, which he did.
ให้เดินตามเข้าไปในป่าซึ่งเขาก็ทำตาม
green monkey frogs —
they're like this —
highly hallucinogenic.
by the editor of High Times magazine.
บรรณาธิการวารสารไฮไทมส์ก็ไปอ่านพบเข้า
friends in all sorts of strange cultures.
คบเพื่อนที่มีวัฒนธรรมแตกต่างหลากหลาย
to the Amazon and give it a whirl,
และเดินไปให้ทั่ว
he did, and he wrote,
และเขียนว่า
my bodily functions,
aspects of the green monkey frog.
เกี่ยวกับกบลิงสีเขียวหรอก
change in blood pressure?"
for high blood pressure
สำหรับโรคความดันโลหิตสูง
of the green monkey frog,
Indians and their magic frog
กับกบมหัศจรรย์ของพวกเขา
the middle of a yage ceremony.
ท่ามกลางการฉลองยาจ (yage)
meet a foundation officer
ไปพบกับเจ้าหน้าที่มูลนิธิ
to protect their culture.
ในการปกป้องวัฒนธรรมพวกเขา
medicine man, and he said,
medical school, did you?"
you know about healing?"
an infection, go to a doctor.
of the heart, the mind and the spirit.
เป็นเชื้อโรคของหัวใจ จิตใจ และวิญญาณ
touch those. I cure them."
แต่ผมรักษาโรคพวกนี้ได้นะ"
nature about new medicines.
ที่จะเรียนจากรู้ธรรมชาติเกี่ยวกับแพทย์แผนปัจจุบัน
the Universidade de São Paulo here.
จากมหาวิทยาลัยแห่งเซาเปาโลที่นี่
into ACE inhibitors.
for hypertension.
way of doing business.
greatest expression of life on Earth.
การแสดงโฉมหน้าที่ยิ่งใหญ่ของชีวิตพื้นโลก
that I dearly love:
to questions we have yet to ask."
it's rapidly disappearing.
ป่าฝนหายไปอย่างรวดเร็ว
of the Xingu indigenous reserve
ของเขตอนุรักษ์ชนเผ่าพื้นเมืองซิงกู
to the northwest of here.
ที่อยู่ห่างไปจากที่นี่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ
ครึ่งล่างเป็นที่อยู่ของชาวผิวขาว
of skinny-ass cows.
in the forest where it belongs,
ในป่าไม้ที่ซึ่งมันควรอยู่
ของสภาวะการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ
into the atmosphere
ถูกปลดปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ
landscape of all.
is over seven feet.
ความยาวที่ 7 ฟุต ขณะที่กางออก
scale at over half a ton.
เกินกว่าครึ่งตัน
mystical and iconic role
ที่เป็นปริศนาและเป็นเอกลักษณ์
know nature best.
dismiss these people as primitive.
คนเหล่านี้เป็นคนล้าหลัง
were first contacted."
เมื่อเจอมันครั้งแรก"
better than we do.
of the emerald realm.
โพห์เน่ย์
hometown of New Orleans,
ในบ้านผมที่นิวออร์ลีนส์
the northeast Amazon
ของป่าแอมะซอน
lessons to teach us.
ที่สอนพวกเรา
the forests of the Amazon,
ของแอมะซอน
the edge of the stone axe.
ที่ใช้ในการลับคมขวานหิน
as you see here.
บนก้อนหินอย่างที่คุณเห็นนี้
of isolated peoples.
ของชนเผ่าที่โดดเดี่ยว
there are 14 or 15 isolated groups
อยู่ 14 หรือ 15 กลุ่ม
know there's an outside world.
และรู้ว่ามีโลกข้างนอกป่านั่น
อยู่อย่างโดดเดี่ยว
human right to remain so.
ที่สมควรจะคงไว้เช่นกัน
that hide from man?
was set off in 1492.
ในปี ค.ศ. 1492
equivalent of a gold rush.
ก็ไม่ปาน
butchered Indians
right hand side of the slide.
ที่เห็นอยู่ในภาพทางซ้ายมือ
come out of the forest,
were contacted in the '80s.
ถูกฆ่าตาย
are preliterate societies.
ยุคที่จะมีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร
taken over the Nukak lands,
ได้เข้ายึดครองพื้นที่ของชนเผ่านูคัก
ทางตะวันออกของโคลัมเบีย
take you to the southwest,
ผมจะพาพวกคุณไปทางตะวันตกเฉียงใต้
landscape in the world:
ที่น่าดูน่าประทับใจมากที่สุดในโลก
and Colombian colleagues,
และเพื่อนร่วมงานชาวโคลัมเบีย
of botanical diversity.
ทางความหลากหลายทางพฤกษศาสตร์
ในปี ค.ศ. 1943
what it looks like today.
เห็นสภาพของมันในปัจจุบัน
mountains are still lost.
ก็ยังคงเป็นปริศนาอยู่
atop the Bell Mountain
ไม่มีใครเคยไปถึงยอดเขาเบลล์
with the Bell Mountain
trove of botanical diversity,
ความหลากหลายทางพฤกษศาสตร์
three isolated tribes,
ของชนเผ่าโดดเดี่ยวสามเผ่า
โทมัส วัน เดอ เฮมเมน
of the Amazon Rainforest.
แห่งป่าฝนแอมะซอน
down to the southeast,
ลงไปทางตะวันออกเฉียงใต้
is bigger than New England.
มีขนาดใหญ่มากกว่ารัฐนิวอิงแลนด์
border to the right —
ที่โดดเดี่ยวและยากกับการติดต่อ
can look at the roofs
outside world is crowding in.
ว่าโลกข้างนอกบีบเข้ามาอย่างไร
increased in Putumayo.
ที่เพิ่มมากขึ้นในปูตูมาโย่
the Civil War in Colombia,
for commercial purposes.
coming from the south,
move through the park
ก็พยายามใช้เส้นทางเข้าไปในอุทยาน
ในอดีตคุณจึงไม่ได้พบปะ
picture is out of focus
in a hurry, here's why.
นั่นแหละครับเหตุผล
from the Brazilian Amazon.
จาก ป่าแอมะซอนของบราซิล
shouldn't mess with uncontacted Indians.
จึงไม่ควรไปยุ่งกับชนเผ่าอินเดียนที่อยู่ห่างไกล
on the Brazil-Peru border
ที่อยู่ตรงพรมแดนบราซิล-เปรู
a very nasty business.
groups to take their picture.
ไปหาชนเผ่าดั้งเดิมเพื่อถ่ายภาพ
clothes, when you give them tools,
ให้เครื่องมือต่าง ๆ กับพวกเขา
"สวนสัตว์เปิดคนแบบไร้มนุษยธรรม"
on the Peru border,
sponsored by missionaries.
ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากหมอสอนศาสนา
and turn them into Christians.
ให้นับถือศาสนาคริสต์
to the contacted tribes,
ไปยังชนเผ่าที่เราติดต่อด้วย
ancient shamanic wisdom
ตามแบบภูมิปัญญาหมอผียุคโบราณ
กับชนเผ่ามากกว่า 30 กลุ่ม
of ancestral rainforest.
ที่เป็นมรดกตกทอด
ให้ชนเผ่าอินเดียนได้ควบคุม
and cultural destiny.
ของพวกเขาเอง
as indigenous park rangers,
เป็นคนดูแลป่าไม้
longhouses, were burned.
ถูกเผาทำลายลง
slaughter uncontacted peoples
สังหารชนเผ่าที่อยู่ห่างไกล
disgusting human rights abuse
ที่เลวร้ายและน่ารังเกียจเป็นที่สุด
ทางด้านจิตวิญญาน
it can be dangerous.
passed away recently
เสียชีวิตไปเมื่อไม่นานมานี้
the better rather than the worse.
แทนที่จะแย่กว่าเดิม
ABOUT THE SPEAKER
Mark Plotkin - Amazonian ethnobotanistAs fast as the rainforest is disappearing -- the people of the rainforest are disappearing even faster. Mark Plotkin works to preserve generations of knowledge.
Why you should listen
Mark Plotkin is an ethnobotanist, studying the traditional uses for plants in Central and South America forests. He works closely with shamans, community leaders who practice traditional healing techniques using plants and animals, learned over uncounted generations. But when forests are disrupted (by illegal logging, for instance), that knowledge risks being lost. Plotkin's work helps to collect and share shamanic learning, with a twofold goal: to preserve the rainforest by showing its value as a source of yet-to-be-discovered pharmaceuticals.
Plotkin pioneered his research working with the Trio Indians of southern Suriname, and has also worked with elder shamans from Mexico, Panama, Venezuela, Ecuador, Peru, Colombia and Brazil. He's the author of the best-selling book Tales of a Shaman's Apprentice. With his wife, Liliana Madrigal, he co-founded the Amazon Conservation Team, a group that helps indigenous people purchase and protect their sacred sites.
Mark Plotkin | Speaker | TED.com