TEDWomen 2015
Gayle Tzemach Lemmon: Meet the women fighting on the front lines of an American war
Gayle Tzemach Lemmon: Bir Amerikan savaşının ön saflarında savaşan kadınlarla tanışın
Filmed:
Readability: 3.5
1,180,525 views
2011'de Birleşik Devletler Silahlı Kuvvetleri'nde hâlen kadınların savaşmaları yasaktı - ancak o yıl, kadınlardan oluşan bir Özel Harekât ekibi ön saflarda görev yapmak ve yerel halkla dostane bir ilişki kurarak savaşı sonlandırmaya yardım etmek üzere Afganistan'a gönderildi. Gazeteci Gayle Tzemach Lemmon, bu "kız kardeşler takımı"'nın sıra dışı kadın savaşçılarının, uzun süredir bulunan bariyerleri yıkan hikâyesini anlatıyor.
Gayle Tzemach Lemmon - Reporter
Gayle Tzemach Lemmon writes about women around the world living their lives at war and in conflict zones. Full bio
Gayle Tzemach Lemmon writes about women around the world living their lives at war and in conflict zones. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Every group of female friends
has the funny one,
has the funny one,
0
786
3593
Her kız arkadaş grubunda
komik birisi vardır,
komik birisi vardır,
00:16
the one you go to
when you need a good cry,
when you need a good cry,
1
4403
2739
ağlamak istediğinizde yanına gittiğiniz
00:19
the one who tells you to suck it up
when you've had a hard day.
when you've had a hard day.
2
7166
3328
ya da zor bir gün geçirdiğinizde
kabullenmenizi sağlayan biri.
kabullenmenizi sağlayan biri.
00:22
And this group was no different.
3
10841
1952
Bu grup da farklı değildi.
00:25
Except that this was a community
of groundbreaking women
of groundbreaking women
4
13524
3655
Tek farkları, en beklenmedik
yerde çığır açmak
yerde çığır açmak
00:29
who came together --
5
17203
1277
için bir araya gelmiş
00:30
first to become teammates,
then friends, and then family --
then friends, and then family --
6
18480
3499
-- önce takım arkadaşı, sonra
arkadaş ve sonra da aile olan --
arkadaş ve sonra da aile olan --
00:34
in the least likely of places:
7
22003
2521
bir kadın topluluğu olmalarıydı,
00:36
on the Special Operations battlefield.
8
24548
2353
yani Özel Harekat savaş alanında.
00:39
This was a group of women
whose friendship and valor was cemented
whose friendship and valor was cemented
9
27765
3237
Bu grubun arkadaşlık ve
cesaretinin sağlamlaşması,
cesaretinin sağlamlaşması,
00:43
not only by what they had seen
and done at the tip of the spear,
and done at the tip of the spear,
10
31026
4458
sadece gördükleri ve namlu ucunda
yaptıkları ile değil,
yaptıkları ile değil,
00:47
but by the fact that they were there
11
35508
1971
aynı zamanda -- en azından resmi olarak --
00:49
at a time when women --
officially, at least --
officially, at least --
12
37503
2518
kadınlara yer harekatının yasak olduğu
00:52
remained banned from ground combat,
13
40045
2535
bir dönemde orada
olduklarından dolayıydı,
olduklarından dolayıydı,
00:54
and America had no idea they existed.
14
42604
3705
Amerika'nın onların varlığından
haberi bile yoktu.
haberi bile yoktu.
00:59
This story begins
with Special Operations leaders,
with Special Operations leaders,
15
47546
2862
Bu hikâye, Özel Harekat komutanlarının,
01:02
some of the most tested men
in the United States military, saying,
in the United States military, saying,
16
50432
3577
Birleşik Devletler ordusunun
en deneyimli bazı askerlerinin,
en deneyimli bazı askerlerinin,
01:06
"We need women to help us wage this war."
17
54033
3335
"Bu savaşı sürdürebilmemiz için
kadınlara ihtiyacımız var."
kadınlara ihtiyacımız var."
01:10
"America would never kill its way
to the end of its wars," it argued.
to the end of its wars," it argued.
18
58358
3389
"Amerika asla sonuna kadar
öldürerek savaşı bitiremeyecek."
öldürerek savaşı bitiremeyecek."
01:13
"Needed more knowledge
and more understanding."
and more understanding."
19
61771
2660
"Bize daha fazla bilgi ve fikir gerekli."
demeleriyle başladı.
demeleriyle başladı.
01:16
And as everyone knows,
20
64763
1456
Herkesin bildiği gibi,
01:18
if you want to understand what's happening
in a community and in a home,
in a community and in a home,
21
66243
3547
bir toplumda ya da evde neler
olup bittiğini anlamak istiyorsanız,
olup bittiğini anlamak istiyorsanız,
01:21
you talk to women,
22
69814
1573
kadınlarla konuşursunuz,
01:23
whether you're talking about
Southern Afghanistan,
Southern Afghanistan,
23
71411
2690
ister Güney Afganistan'da,
01:26
or Southern California.
24
74125
1715
ister Güney Kaliforniya'da.
01:28
But in this case,
men could not talk to women,
men could not talk to women,
25
76558
2572
Ancak bu sefer,
erkekler kadınlarla konuşamazdı,
erkekler kadınlarla konuşamazdı,
01:31
because in a conservative
and traditional society like Afghanistan,
and traditional society like Afghanistan,
26
79154
3399
çünkü bu, Afganistan gibi tutucu
ve geleneksel bir toplumda
ve geleneksel bir toplumda
01:34
that would cause grave offense.
27
82577
2208
ciddi bir suça sebep olabilirdi.
01:36
So you needed women soldiers out there.
28
84809
2182
Bu yüzden kadın askerlere ihtiyaç vardı.
01:41
That meant, at this time in the war,
that the women who would be recruited
that the women who would be recruited
29
89045
3973
Bunun anlamı, savaşın bu safhasında
kadınların, Ordu Muhafızları ve
kadınların, Ordu Muhafızları ve
01:45
to serve alongside Army Rangers
and Navy SEALs,
and Navy SEALs,
30
93042
2863
Özel Kuvvetlerin yanında hizmet
için askere alınması
için askere alınması
01:47
would be seeing the kind of combat
experienced by less than five percent
experienced by less than five percent
31
95929
4460
ve bütün Birleşik Devletler ordusundaki
askerlerin %5'inden daha az askerin
askerlerin %5'inden daha az askerin
01:52
of the entire United States military.
32
100413
2344
yaşadığı savaş deneyimlerini
görecek olmalarıydı.
görecek olmalarıydı.
01:55
Less than five percent.
33
103579
1680
%5'ten daha az.
01:58
So the call went out.
34
106587
1534
Böylece arayışlara başlandı.
02:00
"Female soldiers:
Become a part of history.
Become a part of history.
35
108145
2411
"Bayan askerler:
Tarihin bir parçası olun."
Tarihin bir parçası olun."
02:02
Join Special Operations
on the battlefield in Afghanistan."
on the battlefield in Afghanistan."
36
110580
4123
"Afganistan'daki savaş sahasında
Özel Harekat'a katılın."
Özel Harekat'a katılın."
02:06
This is in 2011.
37
114727
1774
Bu 2011'de idi.
02:08
And from Alabama to Alaska,
38
116525
2189
Alabama'dan Alaska'ya
02:10
a group of women who had always
wanted to do something that mattered
wanted to do something that mattered
39
118738
3933
her zaman en iyinin de en iyisinin
yanı sıra önemi olan bazı şeyler
yanı sıra önemi olan bazı şeyler
02:14
alongside the best of the best,
40
122695
1978
yapmak istemiş olan bir kadın grubu,
02:16
and to make a difference
for their country,
for their country,
41
124697
2253
ülkelerine adına bir farklılık yaratmak
02:18
answered that call to serve.
42
126974
1985
ve hizmet için bu çağrıya cevap verdiler.
02:22
And for them it was not about politics,
it was about serving with purpose.
it was about serving with purpose.
43
130294
5632
Onlar için bu bir siyaset değil,
bir amaca hizmet etmekti.
bir amaca hizmet etmekti.
02:28
And so, the women who came
to North Carolina
to North Carolina
44
136858
2458
Yani, Kuzey Carolina'ya gelip
02:31
to compete for a spot on these teams
45
139340
2703
Özel Harekat'ın ön saflarında
olabilmek için
olabilmek için
02:34
which would put women
on the Special Operations front lines,
on the Special Operations front lines,
46
142067
3197
bir noktada rekabet içinde
olan bu kadınlar,
olan bu kadınlar,
02:37
landed and found
very quickly a community,
very quickly a community,
47
145288
3371
daha önce hiç yapmadıkları
bir şekilde
bir şekilde
02:40
the likes of which they had never seen.
48
148659
2621
çok çabuk bir topluluk kurdular.
02:43
Full of women who were as fierce
and as fit as they were,
and as fit as they were,
49
151304
3568
Tüm kadınlar, kendileri kadar hırslı,
kendileri kadar zinde
kendileri kadar zinde
02:46
and as driven to make a difference.
50
154896
1782
ve fark yaratacak kadar azimliydi.
02:49
They didn't have to apologize
for who they were,
for who they were,
51
157128
2439
Kim oldukları için özür
dilemek yerine,
dilemek yerine,
02:51
and in fact, they could celebrate it.
52
159591
2000
bunu kutlayabilirlerdi.
02:54
And what they found when they were there
was that all of a sudden,
was that all of a sudden,
53
162589
4117
Birdenbire buldukları bu yerde,
02:58
there were lots of people like them.
54
166706
2037
kendileri gibi birçok insan vardı.
03:01
As one of them said,
55
169501
1365
Bir tanesinin dediği gibi,
03:02
"It was like you looked
around and realized
around and realized
56
170890
2046
"Bu, hayvanat bahçesinde etrafınıza bakıp
03:04
there was more
than one giraffe at the zoo."
than one giraffe at the zoo."
57
172960
2240
birden fazla zürafa
olduğunu anlamak gibiydi."
olduğunu anlamak gibiydi."
03:09
Among this team of standouts was Cassie,
58
177212
2717
Bu sıra dışı ekiplerin içinde
yer alan Cassie,
yer alan Cassie,
03:11
a young woman who managed to be
an ROTC cadet, a sorority sister
an ROTC cadet, a sorority sister
59
179953
4470
hem subay rezerv okulu öğrencisi,
hem kızlar kulübü üyesi,
hem kızlar kulübü üyesi,
03:16
and a Women's Studies minor,
all in one person.
all in one person.
60
184447
2628
hem de Kadın Araştırmaları
bölümü öğrencisi olmayı başardı.
bölümü öğrencisi olmayı başardı.
03:20
Tristan, a West Point track star,
who always ran and road marched
who always ran and road marched
61
188385
4586
West Point koşu takımının yıldızı olan
Tristan, hiç çorap giymeden
Tristan, hiç çorap giymeden
03:24
with no socks,
62
192995
1237
yürür ve koşardı,
03:26
and had shoes whose smell proved it.
63
194256
2150
zaten ayakkabılarının kokusu
da bunu kanıtlardı.
da bunu kanıtlardı.
03:28
(Laughter)
64
196430
1443
(Gülüşmeler)
03:29
Amber, a Heidi look-alike, who had
always wanted to be in the infantry,
always wanted to be in the infantry,
65
197897
3974
Heidi'ye tıpatıp benzeyen Amber,
her zaman piyade olmak istemişti,
her zaman piyade olmak istemişti,
03:33
and when she found out
that women couldn't be,
that women couldn't be,
66
201895
2476
ama kadınlara yasak
olduğunu öğrendiğinde
olduğunu öğrendiğinde
03:36
she decided to become an intel officer.
67
204395
2646
istihbarat uzmanı olmaya karar verdi.
Bosna'da görev yaptı,
03:39
She served in Bosnia,
68
207626
1230
sonra da Pensilvanya'daki uyuşturucu
çetelerini çökertmede FBI'a yardım etti.
çetelerini çökertmede FBI'a yardım etti.
03:40
and later helped the FBI
to bust drug gangs in Pennsylvania.
to bust drug gangs in Pennsylvania.
69
208880
3565
03:44
And then there was Kate,
who played high school football
who played high school football
70
212979
3479
Ve bir de lise futbol takımında
dört sene boyunca
dört sene boyunca
03:48
all four years,
71
216482
1212
oynayan Kate vardı,
03:49
and actually wanted to drop out
after the first,
after the first,
72
217718
2582
aslında ilk senenin sonunda
müzik kulübüne gitmek için
müzik kulübüne gitmek için
03:52
to go into the glee club,
73
220324
1477
bırakmak istedi,
03:53
but when boys told her
that girls couldn't play football,
that girls couldn't play football,
74
221825
2883
ama erkek çocuklar ona futbol
oynayamadığını söylediğinde,
oynayamadığını söylediğinde,
03:56
she decided to stay
75
224732
1257
onun peşinden gelecek
03:58
for all the little girls
who would come after her.
who would come after her.
76
226013
2790
tüm küçük kızlar için
kalmaya karar verdi.
kalmaya karar verdi.
04:02
For them, biology had shaped
part of their destiny,
part of their destiny,
77
230268
2681
Onlar için biyoloji geleceklerini
şekillendirmişti.
şekillendirmişti.
04:04
and put, as Cassie once said,
78
232973
2082
Cassie'nin bir defasında söylediği gibi,
04:07
"everything noble
out of reach for girls."
out of reach for girls."
79
235079
2492
"Asil olan her şey
kızlar için erişilmezdir."
kızlar için erişilmezdir."
Ama şu an, ülkeleri için önemi olan
bir görevde en iyinin de en iyisini
bir görevde en iyinin de en iyisini
04:10
And yet, here was a chance
to serve with the best of the best
to serve with the best of the best
80
238353
3296
04:13
on a mission that mattered
to their country,
to their country,
81
241673
2060
yaparak hizmet etme şansları vardı,
04:15
not despite the fact
that they were female,
that they were female,
82
243757
2675
aslında kadın olmalarına
rağmen değil,
rağmen değil,
04:18
but because of it.
83
246456
1383
tam da bu yüzden.
04:20
This team of women, in many ways,
was like women everywhere.
was like women everywhere.
84
248769
3967
Bu ekip, birçok yönden,
her yerdeki kadınlar gibiydi.
her yerdeki kadınlar gibiydi.
04:24
They wore makeup, and in fact,
85
252760
1571
Makyaj yapıyorlar ve hatta
04:26
they would bond in the ladies' room
over eyeliner and eye pencil.
over eyeliner and eye pencil.
86
254355
3445
bayanlar tuvaletinde rimel ve göz kalemi
sayesinde bağ kurabiliyorlardı.
sayesinde bağ kurabiliyorlardı.
04:30
They also wore body armor.
87
258531
1635
Üstelik vücut zırhı giyiyorlardı.
04:32
They would put 50 pounds
of weight on their backs,
of weight on their backs,
88
260543
2388
Sırtlarına 25 kiloluk ağırlıkları koyup,
04:34
and board the helicopter for an operation,
89
262955
2026
operasyon için helikoptere biniyorlar
04:37
and they would come back and watch
a movie called "Bridesmaids."
a movie called "Bridesmaids."
90
265005
3032
ve döndüklerinde "Nedimeler"
isimli filmi izliyorlardı.
isimli filmi izliyorlardı.
04:40
(Laughter)
91
268061
1851
(Gülüşmeler)
04:41
They even wore a thing called Spanx,
92
269936
2709
Hatta Spanx denilen bir şey giyiyorlardı,
04:44
because, as they found very quickly,
93
272669
1940
çok çabuk fark ettikleri gibi,
04:46
the uniforms made for men were
big where they should be small,
big where they should be small,
94
274633
3892
erkekler için yapılmış üniformalar,
dar olmaları gereken yerlerde bol,
dar olmaları gereken yerlerde bol,
04:50
and small where they should be big.
95
278549
2050
bol olmaması gereken yerlerde dardı.
04:52
So Lane, an Iraq War veteran --
you see her here on my left --
you see her here on my left --
96
280623
3537
Bir Irak gazisi olan Lane,
-- sol tarafımda görüyorsunuz --
-- sol tarafımda görüyorsunuz --
04:56
decided she was going to go on Amazon
97
284184
2056
Amazon İnternet sitesinden
üniformasının altı için
üniformasının altı için
04:58
and order a pair of Spanx to her base,
98
286264
2119
bir çift Spanx siparişi verecekti,
05:00
so that her pants would fit better
when she went out on mission each night.
when she went out on mission each night.
99
288407
3752
böylece her akşam göreve çıktığından
pantolonu daha iyi oturabilirdi.
pantolonu daha iyi oturabilirdi.
05:04
These women would get together
over video conference
over video conference
100
292822
2425
Bu kadınlar, Afganistan'daki
farklı üslerden
farklı üslerden
05:07
from all around Afghanistan
from their various bases,
from their various bases,
101
295247
2481
görüntülü konferans
görüşmesi yapıyorlardı
görüşmesi yapıyorlardı
05:09
and they would talk about what it was like
102
297728
2008
ve bu görevdeki kadınlardan biri olmanın
05:11
to be one of the only women
doing what they were doing.
doing what they were doing.
103
299760
2651
nasıl olduğunu tartışıyorlardı.
Birbirleriyle şakalaşır,
05:14
They would swap jokes,
104
302435
1177
neyin işe yarayıp neyin yaramadığını,
iyi yapmasını öğrendiklerini,
iyi yapmasını öğrendiklerini,
05:15
they would talk about
what was working, what wasn't,
what was working, what wasn't,
105
303636
2452
05:18
what they had learned to do well,
what they needed to do better.
what they needed to do better.
106
306112
3047
daha iyi yapmaya ihtiyaçları
olduğunu konuşurlardı.
olduğunu konuşurlardı.
05:21
And they would talk about
some of the lighter moments of being women
some of the lighter moments of being women
107
309183
3423
Özel harekat safları dışında da kadın
olmanın daha komik yanları
olmanın daha komik yanları
05:24
out on the Special Operations front lines,
108
312630
2492
hakkında konuşurlardı,
05:27
including the Shewee,
109
315146
1365
Shewee de dâhil,
05:28
which was a tool
that let you pee like a guy,
that let you pee like a guy,
110
316535
2315
-- her ne kadar sadece %40
başarı oranı olduğu söylense de
başarı oranı olduğu söylense de
05:30
although it's said to have had only
a 40 percent accuracy rate out there.
a 40 percent accuracy rate out there.
111
318874
4428
erkekler gibi işemenizi
sağlayan bir alet --
sağlayan bir alet --
(Gülüşmeler)
05:35
(Laughter)
112
323326
3091
05:38
These women lived in the "and."
113
326441
2000
Bu kadınlar 've' ile yaşıyorlar.
05:41
They proved you could be fierce
and you could be feminine.
and you could be feminine.
114
329139
3162
Hırslı ve kadınsı olabildiklerini
kanıtladılar.
kanıtladılar.
05:44
You could wear mascara and body armor.
115
332325
2872
Rimel ve vücut zırhı kullanabilirdiniz.
05:47
You could love CrossFit,
and really like cross-stitch.
and really like cross-stitch.
116
335221
4056
Egzersizi ve gerçekten de
örgü örmeyi sevebilirdiniz.
örgü örmeyi sevebilirdiniz.
05:51
You could love to climb out of helicopters
and you could also love to bake cookies.
and you could also love to bake cookies.
117
339301
4758
Helikopterlerden atlamayı ve kurabiye
pişirmeyi sevebilirdiniz.
pişirmeyi sevebilirdiniz.
05:56
Women live in the and every single day,
118
344578
3429
Kadınlar her gün "ve" ile yaşıyorlar
06:00
and these women brought that
to this mission as well.
to this mission as well.
119
348031
3049
ve bu kadınlar bunu
görevlerine de taşıdılar.
görevlerine de taşıdılar.
Bu hayat ve ölüm alanında,
onları ön saflara getirenin
onları ön saflara getirenin
06:04
On this life and death battlefield
they never forgot
they never forgot
120
352547
2609
06:07
that being female may have brought them
to the front lines,
to the front lines,
121
355466
3091
kadın olmaları olabileceğini
hiç unutmadılar,
hiç unutmadılar,
06:10
but being a soldier is what would
prove themselves there.
prove themselves there.
122
358581
2777
ama asker olmak, burada kendini
ispatlayabilmekti.
ispatlayabilmekti.
06:14
There was the night Amber went
out on mission,
out on mission,
123
362272
2164
Amber'in göreve gittiği bir geceydi,
06:16
and in talking to the women of the house,
124
364460
1970
evdeki kadınlarla konuşarak,
06:18
realized that there was
a barricaded shooter lying in wait
a barricaded shooter lying in wait
125
366454
2825
Afgan ve Amerikan kuvvetlerinin
eve girmesini bekleyen
eve girmesini bekleyen
06:21
for the Afghan and American forces
who were waiting to enter the home.
who were waiting to enter the home.
126
369303
3532
barikat kurmuş bir nişancının
olduğunu fark etti.
olduğunu fark etti.
06:25
Another night it was Tristan
who found out
who found out
127
373418
2795
Başka bir gece Tristan,
06:28
that there were pieces
that make up explosives
that make up explosives
128
376237
2164
içinde bulundukları evin
her yerinde bomba için
her yerinde bomba için
06:30
all around the house
in which they were standing,
in which they were standing,
129
378425
2297
kullanılan birçok
patlayıcı parçanın olduğunu,
patlayıcı parçanın olduğunu,
06:32
and that in fact, explosives lay
all the way between there
all the way between there
130
380746
2779
hatta patlayıcıların bulundukları
yer ile gidecekleri yer
yer ile gidecekleri yer
06:35
and where they were
about to head that night.
about to head that night.
131
383549
2488
arasındaki yola yerleştirildiğini
fark etmişti.
fark etmişti.
06:38
There was the night another one
of their teammates proved herself
of their teammates proved herself
132
386061
3071
Başka bir gece takım
arkadaşlarından biri,
arkadaşlarından biri,
aradıkları istihbarat maddesini ıslak
bir bebek bezi içine
bir bebek bezi içine
06:41
to a decidedly skeptical team of SEALs,
133
389156
2467
06:43
when she found the intel item
they were looking for
they were looking for
134
391647
2396
sarılmış olarak bulduğunda,
kuşkucu bir ekip olan
kuşkucu bir ekip olan
06:46
wrapped up in a baby's wet diaper.
135
394067
2262
Özel Kuvvetler'e kendini ispatladı.
06:49
And there was the night that Isabel,
another one of their teammates,
another one of their teammates,
136
397309
3237
Başka bir gecede diğer bir
takım arkadaşları Isabel,
takım arkadaşları Isabel,
06:52
found the things
that they were looking for,
that they were looking for,
137
400570
2098
aradıkları şeyi bulduğu için
06:54
and received an Impact Award
from the Rangers
from the Rangers
138
402692
2116
Korucular'dan, Etki Ödülü'nü aldı.
06:56
who said that without her,
139
404832
1726
Çünkü o olmadan
06:58
the things and the people
they were looking for that night
they were looking for that night
140
406582
2754
o gece aradıkları şeyleri ve insanları
07:01
would never have been found.
141
409360
1424
asla bulamayacaklarını söylemişlerdi.
07:03
That night and so many others,
142
411553
1828
O gece ve diğer bir sürü gece,
07:05
they went out to prove themselves,
not only for one another,
not only for one another,
143
413405
3113
sadece birbirleri için değil,
kendilerinden sonra gelecekler için
kendilerinden sonra gelecekler için
07:08
but for everybody
who would come after them.
who would come after them.
144
416520
2292
kendilerini kanıtlamaya çıktılar.
07:11
And also for the men
alongside whom they served.
alongside whom they served.
145
419519
2787
Ayrıca yanlarında görev
yaptıkları erkekler için.
yaptıkları erkekler için.
07:15
We talk a lot about how
behind every great man is a good woman.
behind every great man is a good woman.
146
423209
4739
Hep başarılı her erkeğin arkasında iyi bir
kadın olduğunu konuşuruz.
kadın olduğunu konuşuruz.
07:20
And in this case,
147
428354
1157
Ancak bu sefer,
07:21
next to these women stood men
who wanted to see them succeed.
who wanted to see them succeed.
148
429535
3238
kadınların yanında, onların başarılı
olmasını isteyen erkekler vardı.
olmasını isteyen erkekler vardı.
07:25
The Army Ranger who trained them
had served 12 deployments.
had served 12 deployments.
149
433666
3148
Onları eğiten Ordu Muhafızı,
12 intikal görevine çıkmıştı.
12 intikal görevine çıkmıştı.
07:29
And when they told him
that he had to go train girls,
that he had to go train girls,
150
437406
2994
Kızları eğiteceksin dedikleri zaman,
07:32
he had no idea what to expect.
151
440424
2352
neyi beklediğine dair hiçbir fikri yoktu.
07:35
But at the end of eight days with these
women in the summer of 2011,
women in the summer of 2011,
152
443361
4330
Ama 2011 yazında bu kadınlarla
geçen sekiz günün sonunda,
geçen sekiz günün sonunda,
07:39
he told his fellow Ranger,
"We have just witnessed history.
"We have just witnessed history.
153
447715
4421
yol arkadaşı muhafızlara şöyle diyordu,
"Biz sadece tarihe tanıklık ediyoruz.
"Biz sadece tarihe tanıklık ediyoruz.
07:44
These may well be
our own Tuskegee Airmen."
our own Tuskegee Airmen."
154
452160
2624
Bunlar belki bizim Tuskegee
Airmen'lerimiz olabilir."
Airmen'lerimiz olabilir."
07:49
(Applause)
155
457666
6336
(Alkış)
07:56
At the heart of this team
was the one person
was the one person
156
464390
2626
Bu takımın kalbi herkesin
"bizim en iyimiz"
"bizim en iyimiz"
07:59
who everyone called "the best of us."
157
467040
2148
diye çağırdığı bir kişiydi.
08:01
She was a petite blonde dynamo,
158
469675
2465
Boyu neredeyse 160 cm olan,
08:04
who barely reached five-foot-three.
159
472164
2064
minik sarışın bir dinamoydu.
08:06
And she was this wild mix
of Martha Stewart,
of Martha Stewart,
160
474772
3131
Martha Stewart ve bizim G.I. Jane
olarak bildiğimiz kişinin
olarak bildiğimiz kişinin
08:09
and what we know as G.I. Jane.
161
477927
2000
vahşi bir karışımıydı.
08:12
She was someone who loved
to make dinner for her husband,
to make dinner for her husband,
162
480665
2824
Kocası için akşam yemeği
hazırlamayı seven birisiydi.
hazırlamayı seven birisiydi.
08:15
her Kent State ROTC sweetheart
who pushed her to be her best,
who pushed her to be her best,
163
483513
4103
Kent State Subay Rezerv Birliği'ne
olan aşkı, onu en iyisi olmaya,
olan aşkı, onu en iyisi olmaya,
08:19
and to trust herself,
164
487640
1329
kendine güvenmeye
08:20
and to test every limit she could.
165
488993
2230
ve de tüm sınırlarını test etmeye zorladı.
08:23
She also loved to put 50 pounds of weight
on her back and run for miles,
on her back and run for miles,
166
491944
4170
Aslında sırtına 25 kiloluk ağırlığı koyup
kilometrelerce koşmayı sevdi,
kilometrelerce koşmayı sevdi,
08:28
and she loved to be a soldier.
167
496138
1921
bir asker olmayı sevdi.
08:31
She was somebody who had a bread maker
in her office in Kandahar,
in her office in Kandahar,
168
499080
3234
Kandahar'daki ofisinde ekmek
makinası olan birisiydi,
makinası olan birisiydi,
08:34
and would bake a batch of raisin bread,
and then go to the gym
and then go to the gym
169
502338
2932
bir parça kuru üzümlü ekmek
pişiriyor ve daha sonra
pişiriyor ve daha sonra
08:37
and bust out 25 or 30 pull-ups
from a dead hang.
from a dead hang.
170
505294
2791
spor salonuna gidip 25-30 mekik
çekerek bunu eritiyordu.
çekerek bunu eritiyordu.
Fazladan bir çift bot gerektiğinde
ya da sıcak bir ev yemeği için
ya da sıcak bir ev yemeği için
08:41
She was the person who, if you needed
an extra pair of boots
an extra pair of boots
171
509092
2901
08:44
or a home-cooked dinner,
would be on your speed dial.
would be on your speed dial.
172
512017
2955
ilk olarak arayabileceğiniz bir kişiydi.
08:47
Because she never, ever would talk to you
173
515404
2238
Çünkü asla ve asla nasıl iyi
bir insan olduğu
bir insan olduğu
08:49
about how good she was,
174
517666
1151
hakkında konuşmazdı,
08:50
but let her character speak
through action.
through action.
175
518841
2208
ama onun karakteri
yaptıklarıyla konuşurdu.
yaptıklarıyla konuşurdu.
08:54
She was famous for taking the hard right
over the easy wrong.
over the easy wrong.
176
522450
5636
Kolay yanlışlar yerine zor doğruları
tercih etmesiyle tanınırdı.
tercih etmesiyle tanınırdı.
09:00
And she was also famous
for walking up to a 15-foot rope,
for walking up to a 15-foot rope,
177
528487
3390
Ayrıca ünlü olduğu başka bir
konu da yaklaşık 5 metrelik bir halata,
konu da yaklaşık 5 metrelik bir halata,
09:03
climbing it using only her arms,
178
531901
2160
sadece kollarını kullanarak tırmanması
09:06
and then shuffling away and apologizing,
179
534085
2001
ve daha sonra özür dileyerek
geri inmesiydi.
geri inmesiydi.
09:08
because she knew she was supposed
to use both her arms and her legs,
to use both her arms and her legs,
180
536110
3390
çünkü Muhafızların eğittiği gibi,
kolları ve bacaklarının her ikisini de
kolları ve bacaklarının her ikisini de
09:11
as the Rangers had trained them.
181
539524
1697
kullanması gerektiğini biliyordu.
09:13
(Laughter)
182
541245
1876
(Gülüşmeler)
09:15
Some of our heroes return home
to tell their stories.
to tell their stories.
183
543145
3303
Bazı kahramanlarımız hikâyelerini
anlatmak için eve dönerler.
anlatmak için eve dönerler.
09:19
And some of them don't.
184
547346
1612
Bazıları ise anlatmazlar.
09:21
And on October 22, 2011,
185
549958
2545
22 Ekim 2011'de,
09:24
First Lieutenant Ashley White was killed
alongside two Rangers,
alongside two Rangers,
186
552527
3568
İlk Üsteğmen Ashley White,
yanındaki muhafız,
yanındaki muhafız,
09:28
Christopher Horns
187
556119
1355
Christopher Horns
09:29
and Kristoffer Domeij.
188
557498
1356
ve Kristoffer Domeij ile öldürüldü.
09:31
Her death threw this program built
for the shadows
for the shadows
189
559998
3249
Ölümü, gölgeler için inşa
edilen bu programı,
edilen bu programı,
09:35
into a very public spotlight.
190
563271
2027
kamu spot ışığı içine aldı.
09:37
Because after all,
191
565322
1153
Çünkü sonuçta,
09:38
the ban on women in combat
was still very much in place.
was still very much in place.
192
566499
3167
kadınların savaştan men edilmesi
hâlâ yerli yerinde duruyordu.
hâlâ yerli yerinde duruyordu.
09:42
And at her funeral,
193
570856
1414
Cenaze törenine,
09:44
the head of Army Special Operations came,
and gave a public testimony
and gave a public testimony
194
572294
4428
Ordu Özel Harekat Başkanı geldi
ve bir kamu şahadetnamesi verdi.
ve bir kamu şahadetnamesi verdi.
09:48
not just to the courage of Ashley White,
195
576722
2215
Ama sadece Ashley White'ın
cesaretine değil,
cesaretine değil,
09:50
but to all her team of sisters.
196
578961
2000
takımındaki bütün kızlara.
09:53
"Make no mistake about it," he said,
"these women are warriors,
"these women are warriors,
197
581746
4428
"Bu konuda hiçbir kuşkunuz olmasın," dedi.
"Bu kadınlar savaşçı,
"Bu kadınlar savaşçı,
09:58
and they have written a new chapter
in what it means to be a female
in what it means to be a female
198
586198
3316
Birleşik Devletler Ordusu'nda kadın
olmanın ne anlama geldiğini anlatan
olmanın ne anlama geldiğini anlatan
10:01
in the United States Army."
199
589538
1918
yeni bir bölüm yazıyorlar."
10:04
Ashley's mom is a teacher's aide
and a school bus driver,
and a school bus driver,
200
592989
3678
Ashley annesi, bir öğretmen yardımcısı
ve bir okul otobüsü sürücüsü,
ve bir okul otobüsü sürücüsü,
10:08
who bakes cookies on the side.
201
596691
1904
aynı zamanda kurabiye de pişirir.
10:11
She doesn't remember much
about that overwhelming set of days,
about that overwhelming set of days,
202
599340
3182
Gururla kederin bir arada olduğu
o kahredici günleri
o kahredici günleri
10:14
in which grief -- enormous grief --
203
602546
2769
pek fazla hatırlamıyor,
10:17
mixed with pride.
204
605339
1283
-- muazzam bir keder --
10:19
But she does remember one moment.
205
607359
2000
fakat bir anı hatırlıyor.
10:21
A stranger with a child
in her hand came up to her
in her hand came up to her
206
609913
3406
Bir çocuğun elinden tutan bir
yabancı yanına geldi
yabancı yanına geldi
10:25
and she said, "Mrs. White,
207
613343
2682
ve dedi ki,
"Bayan White, bugün kızımı
buraya getirdim,
buraya getirdim,
10:28
I brought my daughter here today,
208
616049
2298
10:30
because I wanted her to know
what a hero was.
what a hero was.
209
618371
2689
çünkü onun bu kahramanı
tanımasını istedim.
tanımasını istedim.
10:34
And I wanted her to know
that heroes could be women, too."
that heroes could be women, too."
210
622490
4024
Kadınların da kahraman olabildiklerini
öğrenmesini istedim."
öğrenmesini istedim."
10:39
It is time to celebrate
all the unsung heroines
all the unsung heroines
211
627749
3614
Bugün, içindeki cevhere ulaşmaya
çalışıp kalbini ve cesaretini bulan
çalışıp kalbini ve cesaretini bulan
10:43
who reach into their guts
212
631387
1749
ve tüm sınırları zorlayıp devam eden
10:45
and find the heart and the grit
to keep going and to test every limit.
to keep going and to test every limit.
213
633136
4241
tüm duyulmamış kahramanlar
için kutlama zamanıdır.
için kutlama zamanıdır.
10:50
This very unlikely band of sisters
bound forever in life and afterward
bound forever in life and afterward
214
638100
5720
Bu çok ihtimali olmayan kız grubu,
hayatlarında ve daha sonrasında
hayatlarında ve daha sonrasında
10:55
did indeed become part of history,
215
643844
2322
tarihin bir parçası olmak için
sonsuzluğa sıçrar
sonsuzluğa sıçrar
10:58
and they paved the way for so many
who would come after them,
who would come after them,
216
646190
3131
ve kendilerinden sonra gelen pek çok
kişinin yolunu açarlar,
kişinin yolunu açarlar,
11:01
as much as they stood on the shoulders
of those who had come before.
of those who had come before.
217
649345
4230
aynı kendinden önce gelenlerin
omuzlarında durdukları gibi.
omuzlarında durdukları gibi.
11:06
These women showed that warriors come
in all shapes and sizes.
in all shapes and sizes.
218
654303
4145
Bu kadınlar, savaşçıların tüm şekil
ve boyutlarda olabileceğini gösterdi.
ve boyutlarda olabileceğini gösterdi.
11:11
And women can be heroes, too.
219
659454
2300
Kadınlar da kahraman olabilir.
11:14
Thank you so much.
220
662648
1152
Çok teşekkür ederim.
11:15
(Applause)
221
663824
6126
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Gayle Tzemach Lemmon - ReporterGayle Tzemach Lemmon writes about women around the world living their lives at war and in conflict zones.
Why you should listen
Gayle Tzemach Lemmon never set out to write about women entrepreneurs. After leaving ABC News for MBA study at Harvard, she was simply looking for a great -- and underreported -- economics story. What she found was women entrepreneurs in some of the toughest business environments creating jobs against daunting obstacles. Since then her writing on entrepreneurship has been published by the International Herald Tribune and Financial Times along with the World Bank and the International Finance Corporation.
Now a senior fellow at the Council on Foreign Relations, Lemmon continues to travel the world reporting on economic and development issues with a focus on women. She is the author of Ashley's War: The Untold Story of a Team of Women Soldiers on the Special Ops Battlefield (2014), as well as the best seller The Dressmaker of Khair Khana (2011) about a young entrepreneur who supported her community under the Taliban.
Gayle Tzemach Lemmon | Speaker | TED.com