TEDSummit 2019
Patrick Chappatte: A free world needs satire
Patrick Chappette: Özgür bir dünyanın mizaha ihtiyacı var
Filmed:
Readability: 4.9
344,008 views
Editoryal karikatürist Patrick Chappette'e göre soluduğumuz hava gibi mizaha ihtiyacımız var. Diktatör ve ideologlardan selfie'lere ve sosyal medya çetelere uzanan her şey üzerinde çalıştığı kariyerinden öne çıkanlarla görsellediği bu konuşmasında Chappette, hicvin gerekliliği hakkında güldüren bir gerçeklik ortaya koyuyor: ''Siyasi karikatürler demokrasiyle doğdu ve özgürlüğe meydan okunduğunda onlara da okunuyor.''
Patrick Chappatte - Editorial cartoonist
Using clean, simple pencil strokes, editorial cartoonist Patrick Chappatte wields globally literate and to-the-point humor on world events -- the tragic, the farcical and the absurd. Full bio
Using clean, simple pencil strokes, editorial cartoonist Patrick Chappatte wields globally literate and to-the-point humor on world events -- the tragic, the farcical and the absurd. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I've been a political cartoonist
on the global stage for the last 20 years.
on the global stage for the last 20 years.
0
875
6014
Son 20 yıldır küresel boyutta
siyasi bir karikatüristim.
siyasi bir karikatüristim.
00:19
Hey, we have seen a lot of things
happen in those 20 years.
happen in those 20 years.
1
7543
3669
Bu 20 yıl içinde
o kadar çok şey gördük ki.
o kadar çok şey gördük ki.
00:23
We saw three different Catholic popes,
2
11780
3240
Üç farklı Katolik papa görmekle kalmadık,
00:27
and we witnessed that unique moment:
3
15044
4302
bir de eşsiz bir ana tanık olduk:
00:31
the election of a pope
on St. Peter's Square --
on St. Peter's Square --
4
19370
2630
Bir papanın
St. Peter's Square'de seçilmesi --
St. Peter's Square'de seçilmesi --
00:34
you know, the little white smoke
5
22024
2296
o beyaz duman
00:37
and the official announcement.
6
25571
2070
ve resmi duyuru.
00:39
[It's a boy!]
7
27665
1357
[Bebeğiniz erkek!]
00:41
(Laughter)
8
29046
2186
(Kahkahalar)
00:43
(Applause)
9
31256
3952
(Alkışlar)
00:49
We saw four American presidents.
10
37266
3499
Dört ABD başkanı gördük.
00:52
Obama, of course.
11
40789
1331
Biri Obama tabii.
00:54
Oh, Europeans liked him a lot.
12
42144
2414
Ah, Avrupalılar onu çok sevdi.
00:56
He was a multilateralist.
13
44582
2295
Multilateralistti.
00:58
He favored diplomacy.
14
46901
1242
Diplomasiden yanaydı.
01:00
He wanted to be friends with Iran.
15
48167
2360
İran'la arkadaş olmak istedi.
01:03
(Laughter)
16
51187
4628
(Kahkahalar)
01:09
And then ...
17
57831
1158
Sonra da...
01:12
reality imitated caricature
18
60181
2235
gerçeklik, karikatürü
taklit etmeye başladı,
taklit etmeye başladı,
01:14
the day Donald Trump became the President
of the United States of America.
of the United States of America.
19
62440
5019
tam da Donald Trump
ABD başkanı olduğu zaman.
ABD başkanı olduğu zaman.
01:19
(Laughter)
20
67483
2843
(Kahkahalar)
01:22
(Applause)
21
70350
3517
(Alkışlar)
01:27
You know, people come to us and they say,
22
75608
2484
İnsanlar bize diyorlar ki
01:30
"It's too easy for you cartoonists.
I mean -- with people like Trump?"
I mean -- with people like Trump?"
23
78116
5212
''Siz karikatüristler için bu çok kolay.
Trump gibi insanlarla...''
Trump gibi insanlarla...''
01:35
Well, no, it's not easy
24
83795
2542
Aslında hayır, kolay değil;
01:38
to caricature a man
who is himself a caricature.
who is himself a caricature.
25
86361
3508
kendisi karikatür olan bir adamın
karikatürünü yapmak kolay değil.
karikatürünü yapmak kolay değil.
01:41
(Laughter)
26
89893
1333
(Kahkahalar)
01:43
No.
27
91250
1169
Değil.
01:44
(Applause)
28
92443
3779
(Alkışlar)
01:48
Populists are no easy target for satire
29
96734
2998
Popülistler hiciv için
kolay hedefler değil
kolay hedefler değil
01:51
because you try to nail them down one day,
30
99756
2524
çünkü bir gün onları
hedeflemeye çalışıyorsunuz
hedeflemeye çalışıyorsunuz
01:54
and the next day, they outdo you.
31
102304
1617
ve sonraki gün onlar sizi yeniyor.
01:55
For example, as soon as he was elected,
32
103945
3386
Mesela seçilir seçilmez
01:59
I tried to imagine the tweet
that Trump would send on Christmas Eve.
that Trump would send on Christmas Eve.
33
107355
4140
Trump'ın Noel arifesinde attığı tweet'i
hayal etmeye çalıştım.
hayal etmeye çalıştım.
02:03
So I did this, OK?
34
111519
2080
Sonra da bunu yaptım.
02:05
[Merry Christmas to all!
Except all those pathetic losers. So sad.]
Except all those pathetic losers. So sad.]
35
113623
3167
[Herkese mutlu noeller!
Zavallı ezikler hariç. Ne üzücü.]
Zavallı ezikler hariç. Ne üzücü.]
02:08
(Laughter)
36
116814
1786
(Kahkahalar)
02:10
And basically, the next day,
Trump tweeted this:
Trump tweeted this:
37
118624
2580
Sonraki gün Trump bunu tvitledi:
02:13
[Happy New Year to all,
including to my many enemies
including to my many enemies
38
121228
2468
[Herkese mutlu yıllar,
çoğu düşmanım da dahil
çoğu düşmanım da dahil
02:15
and those who have fought me
and lost so badly
and lost so badly
39
123720
2154
ve benim için savaşan
ve feci kaybedenler de
ve feci kaybedenler de
02:17
they just don't know what to do. Love!]
40
125898
1871
Sadece ne yapacaklarını bilmiyorlar.
Sevgiler!]
Sevgiler!]
02:19
(Laughter)
41
127793
1182
(Kahkahalar)
02:20
It's the same!
42
128999
1444
Aynısı geçerli!
02:22
(Applause)
43
130467
2580
(Alkışlar)
02:25
This is the era of strongmen.
44
133071
2464
Güçlü insanların zamanı.
02:27
And soon, Donald Trump was able to meet
his personal hero, Vladimir Putin,
his personal hero, Vladimir Putin,
45
135559
5376
Kısa süre önce Donald Trump
kişisel kahramanı Putin'le tanıştı
kişisel kahramanı Putin'le tanıştı
02:32
and this is how the first meeting went:
46
140959
2796
ve ilk toplantı şöyleydi:
02:35
[I'll help you find the hackers.
Give me your password.]
Give me your password.]
47
143779
2695
[Hacker'ları bulmana yardım edeceğim.
Bana şifreni ver.]
Bana şifreni ver.]
02:38
(Laughter)
48
146498
2746
(Kahkahalar)
02:41
And I'm not inventing anything.
49
149268
2411
Ben bir şey icat etmiyorum.
02:44
He came out of that first meeting
saying that the two of them had agreed
saying that the two of them had agreed
50
152427
4037
O ilk toplantıdan çıktığında söylediği
siber güvenlik için ortak bir uygulama
yürütecekleri yönünde anlaştıklarıydı.
yürütecekleri yönünde anlaştıklarıydı.
02:48
on a joint task force on cybersecurity.
51
156488
2392
02:50
This is true, if you do remember.
52
158904
2336
Eğer hatırlıyorsanız, bu aslında doğru.
02:53
Oh, who would have imagined
the things we saw over these 20 years.
the things we saw over these 20 years.
53
161264
4658
Bu 20 yıl içinde tanık olduğumuz şeyleri
kim hayal edebilirdi ki.
kim hayal edebilirdi ki.
02:57
We saw Great Britain run towards
a European Union exit.
a European Union exit.
54
165946
3601
Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden
çıkmak için yarışını gördük.
çıkmak için yarışını gördük.
03:01
[Hard Brexit?]
55
169571
1171
[Zorlu Brexit?]
03:02
(Laughter)
56
170766
3093
(Kahkahalar)
03:08
In the Middle East,
we believed for a while
we believed for a while
57
176369
2478
Orta Doğu'da bir süre boyunca
03:10
in the democratic miracle
of the Arab Spring.
of the Arab Spring.
58
178871
3185
Arap Baharı'nın demokratik
mucizesine inanıyorduk.
mucizesine inanıyorduk.
03:14
We saw dictators fall,
we saw others hang on.
we saw others hang on.
59
182080
4393
Diktatörlerin düşüşünü
ve kimilerinin dayanmasını gördük.
ve kimilerinin dayanmasını gördük.
03:18
(Laughter)
60
186497
2092
(Kahkahalar)
03:21
And then there is the timeless
Kim dynasty of North Korea.
Kim dynasty of North Korea.
61
189107
3907
Bir de Kuzey Kore'nin
zamansız Kim hanedanı var.
zamansız Kim hanedanı var.
03:25
These guys seem to be coming
straight out of Cartoon Network.
straight out of Cartoon Network.
62
193038
3331
Bu insanlar adeta
Cartoon Network'ten çıkmış gibiler.
Cartoon Network'ten çıkmış gibiler.
03:28
I was blessed to be able
to draw two of them.
to draw two of them.
63
196393
3095
İkisini çizebildiğim için şanslıydım.
03:31
Kim Jong-il, the father,
64
199512
1753
Kim Jong-il, baba,
03:33
when he died a few years ago,
that was a very dangerous moment.
that was a very dangerous moment.
65
201289
3318
birkaç yıl önce vefat etti,
çok tehlikeli bir andı.
çok tehlikeli bir andı.
03:36
[That was close!]
66
204631
1193
[Çok yaklaşmıştı!]
03:37
(Laughter)
67
205848
2623
(Kahkahalar)
03:40
That was --
68
208495
1204
03:41
(Applause)
69
209723
2920
(Alkışlar)
03:46
And then the son, Kim Jong-un,
70
214977
2670
Ve de oğlu, Kim Jong,
tahta layık bir halef olduğunu kanıtladı.
tahta layık bir halef olduğunu kanıtladı.
03:49
proved himself a worthy
successor to the throne.
successor to the throne.
71
217671
2681
03:52
He's now friends with the US president.
72
220376
2550
Şimdi ABD başkanıyla arkadaşlar.
03:54
They meet each other all the time,
and they talk like friends.
and they talk like friends.
73
222950
4553
Birbirleriyle her zaman görüşüyorlar
ve arkadaş gibi konuşuyorlar.
ve arkadaş gibi konuşuyorlar.
03:59
[What kind of hair gel?]
74
227527
1538
[Saç jölen ne marka?]
04:01
(Laughter)
75
229089
3400
(Kahkahalar)
04:06
Should we be surprised
76
234138
2240
Egomanyaklar tarafından
yönetilen bir dünyada yaşamak
yönetilen bir dünyada yaşamak
04:08
to be living in a world
77
236402
1783
04:10
ruled by egomaniacs?
78
238209
2045
bizi şaşırtmalı mı?
04:12
What if they were just
a reflection of ourselves?
a reflection of ourselves?
79
240796
2739
Ya onlar sadece bizim bir yansımamızsa?
04:16
I mean, look at us, each of us.
80
244081
1890
Bize bir bakın, her birimize.
04:19
(Laughter)
81
247004
1927
(Kahkahalar)
04:21
Yeah, we love our smartphones;
82
249737
3563
Evet, akıllı telefonlarımızı
çok seviyoruz.
çok seviyoruz.
04:25
we love our selfies;
83
253324
2100
Selfie'lerimizi de öyle;
04:27
we love ourselves.
84
255448
1609
kendimizi de.
04:29
And thanks to Facebook,
we have a lot of friends
we have a lot of friends
85
257081
3846
Facebook sayesinde de
artık tüm dünyada çok arkadaşımız var.
artık tüm dünyada çok arkadaşımız var.
04:32
all over the world.
86
260951
1861
04:34
Mark Zuckerberg is our friend.
87
262836
2277
Mark Zuckerberg arkadaşımız.
04:38
(Laughter)
88
266380
2120
(Kahkahalar)
04:42
You know, he and his peers
in Silicon Valley
in Silicon Valley
89
270571
3266
Kendi ve Silikon Vadisi'ndeki arkadaşları
04:45
are the kings and the emperors
90
273861
2945
zamanımızın kral ve imparatorları.
04:48
of our time.
91
276830
1355
04:51
Showing that the emperors have no clothes,
92
279124
4472
Kral çıplak diyebilmek...
04:55
that's the task of satire, right?
93
283620
2265
hicvin amacı bu değil mi?
04:57
Speaking truth to power.
94
285909
1331
Güce karşı gerçekleri konuşmak.
04:59
This has always been the historical role
of political cartooning.
of political cartooning.
95
287264
4260
Siyasi karikatürün
tarihi yönü hep bu oldu.
tarihi yönü hep bu oldu.
05:03
In the 1830s, postrevolutionary France
under King Louis Philippe,
under King Louis Philippe,
96
291548
4937
1830'larda Kral Louis Philippe'in olduğu
ihtilal sonrası Fransa'da
ihtilal sonrası Fransa'da
05:08
journalists and caricaturists fought hard
for the freedom of the press.
for the freedom of the press.
97
296509
4643
gazeteciler ve karikatüristler
basının özgürlüğü için çok savaştı.
basının özgürlüğü için çok savaştı.
05:13
They were jailed, they were fined,
but they prevailed.
but they prevailed.
98
301725
3466
Hapsedildiler, para cezası aldılar
ama hep öne çıktılar.
ama hep öne çıktılar.
05:17
And this caricature of the king by Daumier
99
305215
3868
Sonra Daumier tarafından çizilen
kralın bu karikatürü
kralın bu karikatürü
05:21
came to define the monarch.
100
309107
2015
monarşiyi tanımladı.
05:23
It marked history.
101
311146
1412
Tarih yazdı.
05:24
It became the timeless symbol
of satire triumphing over autocracy.
of satire triumphing over autocracy.
102
312582
6562
Hicvin otokrasi karşısındaki zaferinin
zaman üstü bir sembolü oldu.
zaman üstü bir sembolü oldu.
05:31
Today, 200 years after Daumier,
103
319168
2671
Bugün, Daumier'den 200 yıl sonra,
05:33
are political cartoons
at risk of disappearing?
at risk of disappearing?
104
321863
4398
siyasi karikatürler
kaybolma tehlikesi altında mı?
kaybolma tehlikesi altında mı?
05:39
Take this blank space on the front page of
Turkish opposition newspaper "Cumhuriyet."
Turkish opposition newspaper "Cumhuriyet."
105
327942
5789
Türk muhalif gazetesi ''Cumhuriyet''in
ilk sayfasındaki bu boş alan mesela.
ilk sayfasındaki bu boş alan mesela.
05:45
This is where Musa Kart's
cartoon used to appear.
cartoon used to appear.
106
333755
3449
Musa Kart'ın karikatürü bu kısımda olurdu.
05:49
In 2018, Musa Kart was sentenced
to three years in jail.
to three years in jail.
107
337228
5093
2018'de Musa Kart
üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.
üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.
05:54
For doing what?
108
342345
1306
Peki ne için?
05:55
For doing political cartoons
in Erdoğan's Turkey.
in Erdoğan's Turkey.
109
343675
4018
Erdoğan'ın Türkiye'sinde
siyasi karikatürler yaptığı için.
siyasi karikatürler yaptığı için.
06:00
Cartoonists from Venezuela, Russia, Syria
have been forced into exile.
have been forced into exile.
110
348305
5517
Venezüela, Rusya, Suriye'den
karikatüristler sürgüne zorlandı.
karikatüristler sürgüne zorlandı.
06:06
Look at this image.
111
354961
1481
Bu görsele bir bakın.
06:09
It seems so innocent, right?
112
357744
2240
Çok masum görünüyor değil mi?
06:12
Yet it is so provocative.
113
360610
2290
Ama bir o kadar provoke edici.
06:15
When he posted this image,
114
363391
1545
Bu görseli paylaştığında
06:16
Hani Abbas knew it would change his life.
115
364960
3253
Hani Abbas bunun
hayatını değiştireceğini biliyordu.
hayatını değiştireceğini biliyordu.
06:20
It was in 2012, and the Syrians
were taking to the streets.
were taking to the streets.
116
368773
4488
2012 yılındaydı ve Suriyeliler
sokaklara akın ediyordu.
sokaklara akın ediyordu.
06:25
Of course, the little red flower
is the symbol of the Syrian revolution.
is the symbol of the Syrian revolution.
117
373285
5016
Tabii bu küçük kırmızı çiçek
Suriye devriminin sembolü.
Suriye devriminin sembolü.
06:30
So pretty soon, the regime was after him,
118
378740
2794
Kısa zaman içinde rejim onun peşindeydi
06:33
and he had to flee the country.
119
381558
1628
ve ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
06:35
A good friend of his,
cartoonist Akram Raslan,
cartoonist Akram Raslan,
120
383805
3287
Yakın bir arkadaşı,
karikatürist Akram Raslan
karikatürist Akram Raslan
06:39
didn't make it out of Syria.
121
387116
1783
Suriye'den çıkamadı.
06:41
He died under torture.
122
389331
2376
İşkence altında öldü.
06:47
In the United States of America recently,
123
395345
3471
Son zamanlarda ABD'de
06:50
some of the very top cartoonists,
like Nick Anderson and Rob Rogers --
like Nick Anderson and Rob Rogers --
124
398840
5652
önde gelen karükatüristler,
mesela Nick Anderson ve Rob Rogers --
mesela Nick Anderson ve Rob Rogers --
06:56
this is a cartoon by Rob --
125
404516
1295
bu karikatür Rob'dan --
06:57
[Memorial Day 2018.
(on tombstone) Truth. Honor. Rule of Law.]
(on tombstone) Truth. Honor. Rule of Law.]
126
405835
2952
[Anma Günü 2018.
(mezar taşı yazısı) Gerçek. Onur. Yasa.]
(mezar taşı yazısı) Gerçek. Onur. Yasa.]
07:00
they lost their positions
127
408811
1199
mevkilerini kaybettiler
07:02
because their publishers
found their work too critical of Trump.
found their work too critical of Trump.
128
410034
3101
çünkü yayımcıları eserlerini
Trump için aşırı eleştirel buldu.
Trump için aşırı eleştirel buldu.
07:05
And the same happened
to Canadian cartoonist Michael de Adder.
to Canadian cartoonist Michael de Adder.
129
413558
3674
Aynısı Kanadalı karikatürist
Michael de Adder'in de başına geldi.
Michael de Adder'in de başına geldi.
07:09
Hey, maybe we should start worrying.
130
417799
1926
Hey, belki de endişelenmeleri gerek.
07:12
Political cartoons
were born with democracy,
were born with democracy,
131
420506
3497
Siyasi karikatürler demokrasiyle doğdu
07:16
and they are challenged when freedom is.
132
424027
2469
ve özgürlüğe meydan okunduğunda
onlara da okunuyor.
onlara da okunuyor.
07:19
You know, over the years,
133
427262
1691
Yıllar içinde
07:20
with the Cartooning for Peace Foundation
and other initiatives,
and other initiatives,
134
428977
4795
Cartooning for Peace Vakfı
ve diğer girişimler
ve diğer girişimler
07:25
Kofi Annan -- this is not well
known -- he was the honorary chair
known -- he was the honorary chair
135
433796
3100
Bu pek bilinmiyor ama...
Kofi Annan vakfımızın fahri başkanıydı.
07:28
of our foundation,
136
436920
1159
07:30
the late Kofi Annan, Nobel Peace Laureate.
137
438103
2699
Nobel Ödüllü merhum Kofi Annan.
07:32
He was a great defender of cartoons.
138
440826
2346
Karikatürlerin çok iyi bir savunucusuydu.
07:35
Or, on the board of the Association
of American Editorial Cartoonists,
of American Editorial Cartoonists,
139
443196
4967
Amerikan Editoryal Karikatüristler
Derneği genel kurulunda,
Derneği genel kurulunda,
07:40
we have advocated on behalf of jailed,
threatened, fired, exiled cartoonists.
threatened, fired, exiled cartoonists.
140
448187
5673
hapsedilmiş, tehdit ve sürgün edilmiş
veya kovulmuş karikatüristleri savunduk.
veya kovulmuş karikatüristleri savunduk.
07:46
But I never saw a case
of someone losing his job
of someone losing his job
141
454533
3982
Ancak yapmadığı bir karikatürden ötürü
işini kaybeden birine hiç rastlamadım.
işini kaybeden birine hiç rastlamadım.
07:50
over a cartoon he didn't do.
142
458539
1929
07:53
Well, that happened to me.
143
461564
1424
Ama bu benim başıma geldi.
07:57
For the last 20 years, I have been
with the "International Herald Tribune"
with the "International Herald Tribune"
144
465456
3591
Son 20 yıldır,
"International Herald Tribune"
"International Herald Tribune"
ve "New York Times"la çalışıyorum.
08:01
and the "New York Times."
145
469071
1250
08:02
Then something happened.
146
470800
1386
Bir şey oldu.
08:04
In April 2019,
147
472768
2748
Nisan 2019'da
08:07
a cartoon by a famous
Portuguese cartoonist,
Portuguese cartoonist,
148
475540
3302
Portekizli ünlü bir karikatüristin
yaptığı bir karikatür,
yaptığı bir karikatür,
08:10
which was first published
in a newspaper "El Expresso" in Lisbon,
in a newspaper "El Expresso" in Lisbon,
149
478866
4140
ki ilk olarak Lizbon'da ''El Expresso''
diye bir gazetede yayımlanmıştı --
diye bir gazetede yayımlanmıştı --
08:15
was picked by an editor
at the "New York Times"
at the "New York Times"
150
483030
2230
New York Times'ta
bir editör tarafından seçildi
bir editör tarafından seçildi
08:17
and reprinted in
the international editions.
the international editions.
151
485284
2738
ve uluslararası baskılar için
yeniden basıldı.
yeniden basıldı.
08:21
This thing blew up.
152
489609
1365
Bu olay büyüdü.
08:23
It was denounced as anti-Semitic,
153
491343
3102
Karikatür, yahudi karşıtı ilan edildi,
08:26
triggered widespread outrage,
154
494469
2246
geniş çapta öfke ve özre neden oldu
08:28
apologies
155
496739
1167
08:29
and a lot of damage control by the Times.
156
497930
2696
ve Times'ın sıkı bir hasar yönetimi
yapması gerekti.
yapması gerekti.
08:33
A month after, my editor told me
157
501133
2829
Bir ay sonra editörüm bana,
08:35
they were ending
political cartoons altogether.
political cartoons altogether.
158
503986
3520
siyasi karikatürlere tamamen
son verdiklerini söyledi.
son verdiklerini söyledi.
08:41
So we could, and we should,
have a discussion about that cartoon.
have a discussion about that cartoon.
159
509069
4046
Bu karikatür hakkında tartışabiliriz
ve tartışmalıyız da.
ve tartışmalıyız da.
08:45
Some people say it reminds them
of the worst anti-Semitic propaganda.
of the worst anti-Semitic propaganda.
160
513764
4157
Kimileri en kötü Yahudi karşıtı
propagandayı hatırlattığını söylüyor.
propagandayı hatırlattığını söylüyor.
08:49
Others, including in Israel,
161
517945
1694
İsrail'deki insanlar ve diğerleri
08:51
say no, it's just
a harsh criticism of Trump,
a harsh criticism of Trump,
162
519663
2863
sadece Trump'a yönelik
sert bir eleştiri diyor,
sert bir eleştiri diyor,
08:54
who is shown as blindly following
the Prime Minister of Israel.
the Prime Minister of Israel.
163
522550
3645
karikatürde Trump, İsrail başbakanını
görmeden takip ediyor.
görmeden takip ediyor.
08:58
I have some issues with this cartoon,
164
526934
1810
Bu karikatürle benim de sorunlarım var
09:00
but that discussion did not happen
at the "New York Times."
at the "New York Times."
165
528768
2848
ama bu tartışma
New York Times'ta yapılmadı.
New York Times'ta yapılmadı.
09:03
Under attack, they took the easiest path:
166
531640
2880
Saldırı altında kolay yolu seçtiler:
09:06
in order to not have problems
with political cartoons in the future,
with political cartoons in the future,
167
534970
4501
Gelecekte siyasi karikatürlerle ilgili
hiçbir sorun yaşamamak için
hiçbir sorun yaşamamak için
09:11
let's not have any at all.
168
539495
1777
hepsini tümden kaldıralım.
09:14
Hey, this is new.
169
542404
1839
Bu da nereden çıktı.
09:16
Did we just invent
preventive self-censorship?
preventive self-censorship?
170
544267
3250
Önleyici self sansür
uygulaması mı geliştirdik?
uygulaması mı geliştirdik?
09:21
I think this is bigger than cartoons.
171
549166
2511
Bu olay karikatürlerden daha büyük.
09:23
This is about opinion and journalism.
172
551701
2622
Bu fikir özgürlüğü
ve gazetecilikle ilgili.
ve gazetecilikle ilgili.
09:26
This, in the end, is about democracy.
173
554347
2325
Bu, nihayetinde, demokrasiyle ilgili.
09:30
We now live in a world
174
558872
1969
Şu an yaşadığımız dünyada
09:32
where moralistic mobs
gather on social media
gather on social media
175
560865
3395
ahlak çeteleri, sosyal medyada
toplanıyor ve çığ gibi büyüyorlar.
toplanıyor ve çığ gibi büyüyorlar.
09:36
and rise like a storm.
176
564284
1861
09:38
The most outraged voices
tend to define the conversation,
tend to define the conversation,
177
566724
3475
Bu durumdan rahatsız insanlar
konuşmaya anlam katmaya çalışırken
konuşmaya anlam katmaya çalışırken
09:42
and the angry crowd follows in.
178
570223
2245
öfke dolu grup konuya dahil oluyor.
09:45
These social media mobs,
179
573195
2094
Bu sosyal medya çeteleri,
09:47
sometimes fueled by interest groups,
180
575313
2870
bazen çıkar gruplarının desteğiyle
09:50
fall upon newsrooms
in an overwhelming blow.
in an overwhelming blow.
181
578207
2998
basın merkezlerine hücum ediyorlar.
09:54
They send publishers and editors
scrambling for countermeasures.
scrambling for countermeasures.
182
582050
4268
Yayımcıları ve editörleri
karşı önlem için çabalamaya zorluyorlar.
karşı önlem için çabalamaya zorluyorlar.
09:58
This leaves no room
for meaningful discussions.
for meaningful discussions.
183
586342
4267
Bu da anlamlı bir tartışmaya
yer bırakmıyor.
yer bırakmıyor.
10:02
Twitter is a place for fury,
not for debate.
not for debate.
184
590633
4109
Twitter öfke için,
karşılıklı tartışma için değil.
karşılıklı tartışma için değil.
10:09
And you know what?
185
597213
1246
Ama bakın ne diyeceğim.
10:10
Someone described pretty well
our human condition in this noisy age.
our human condition in this noisy age.
186
598483
4436
Biri, tüm bu karmaşık çağdaki
insani yanımızı çok güzel tanımladı.
insani yanımızı çok güzel tanımladı.
10:14
You know who?
187
602943
1226
Kim dersiniz?
10:16
Shakespeare, 400 years ago.
188
604609
2598
Shakespeare, 400 yıl önce.
10:19
["(Life is) a tale told by an idiot, full
of sound and fury, signifying nothing."]
of sound and fury, signifying nothing."]
189
607231
3887
["(Hayat) aptalın anlattığı bir hikâye,
ses ve öfke dolu ama bir anlamı yok."]
ses ve öfke dolu ama bir anlamı yok."]
10:23
This speaks to me.
Shakespeare is still very relevant, no?
Shakespeare is still very relevant, no?
190
611142
2720
Bana hitap ediyor.
Shakespeare hâlâ çok ilgili değil mi?
Shakespeare hâlâ çok ilgili değil mi?
10:25
But the world has changed a bit.
191
613886
1538
Ama dünya biraz değişti.
10:27
[Too long!]
192
615448
1153
[Çok uzun!]
10:28
(Laughter)
193
616625
1536
(Kahkahalar)
10:30
It's true.
194
618185
1157
Bu doğru.
10:31
(Applause)
195
619366
4792
(Alkışlar)
10:37
You know, social media is both
a blessing and a curse for cartoons.
a blessing and a curse for cartoons.
196
625198
4019
Sosyal medya, karikatürler için
hem bir şans hem de bir lanet.
hem bir şans hem de bir lanet.
10:41
This is the era of the image,
so they get shared, they get viral,
so they get shared, they get viral,
197
629685
4118
Bu görselin çağındayız,
paylaşılıyor, viral oluyor
paylaşılıyor, viral oluyor
10:45
but that also makes them a prime target.
198
633827
2965
ama aynı zamanda bir hedef hâline geliyor.
10:49
More than often, the real target
behind the cartoon
behind the cartoon
199
637990
3047
Genellikle karikatürün
arkasındaki gerçek hedef
arkasındaki gerçek hedef
10:53
is the media that published it.
200
641061
2244
onu yayımlayan medya organı.
10:55
[Covering Iraq?
No, Trump!]
No, Trump!]
201
643329
1297
[Konu Irak mı?
Hayır, Trump!]
Hayır, Trump!]
10:56
That relationship between
traditional media and social media
traditional media and social media
202
644650
3630
Geleneksel medya ve sosyal medya
arasındaki ilişki komik bir ilişki.
arasındaki ilişki komik bir ilişki.
11:00
is a funny one.
203
648304
1629
11:01
On one hand, you have
the time-consuming process
the time-consuming process
204
649957
2724
Bir yandan bilgi, onay, düzenleme
uzun süreciyle uğraşıyorsunuz.
uzun süreciyle uğraşıyorsunuz.
11:04
of information, verification, curation.
205
652705
2580
11:07
On the other hand,
it's an open buffet, frankly,
it's an open buffet, frankly,
206
655309
2765
Diğer taraftan,
doğrusu açık büfe gibi,
doğrusu açık büfe gibi,
11:10
for rumors, opinions, emotions,
207
658098
3021
algoritmaların belirlediği
söylentiler, fikirler, duygular...
söylentiler, fikirler, duygular...
11:13
amplified by algorithms.
208
661143
2392
11:16
Even quality newspapers mimic the codes
of social networks on their websites.
of social networks on their websites.
209
664575
5931
Kaliteli gazeteler bile web sitelerindeki
sosyal ağlarının kodlarını taklit ediyor.
sosyal ağlarının kodlarını taklit ediyor.
11:22
They highlight the 10 most read,
the 10 most shared stories.
the 10 most shared stories.
210
670530
3968
En çok okunan ve paylaşılan
ilk 10 haberi öne çıkarıyorlar.
ilk 10 haberi öne çıkarıyorlar.
11:26
They should put forward
the 10 most important stories.
the 10 most important stories.
211
674910
4563
Ama en önemli 10 haberi
öne çıkarmaları gerek.
öne çıkarmaları gerek.
11:31
(Applause)
212
679497
6730
(Alkışlar)
11:40
The media must not be
intimidated by social media,
intimidated by social media,
213
688166
4376
Sosyal medyanın
klasik medyayı etkilememesi lazım,
klasik medyayı etkilememesi lazım,
11:44
and editors should stop
being afraid of the angry mob.
being afraid of the angry mob.
214
692566
5182
editörlerin de öfkeli çeteden
korkmayı bırakması lazım.
korkmayı bırakması lazım.
11:49
(Applause)
215
697772
6222
(Alkışlar)
11:57
We're not going to put up warnings
the way we do on cigarette packs, are we?
the way we do on cigarette packs, are we?
216
705007
3702
Sigara paketlerine koyduğumuz gibi
uyarılar koymayacağız değil mi?
uyarılar koymayacağız değil mi?
12:00
[Satire can hurt your feelings]
217
708733
1541
[Hiciv, hislerinizi incitebilir]
12:02
(Laughter)
218
710298
1053
(Kahkahalar)
12:03
Come on.
219
711375
1164
Hadi ama.
12:04
[Under your bikini
you could be hiding a sex bomb]
you could be hiding a sex bomb]
220
712563
2349
[Bikininizin altında
bir seks bombası saklıyor olabilirsiniz]
bir seks bombası saklıyor olabilirsiniz]
12:06
Political cartoons are meant
to provoke, just like opinions.
to provoke, just like opinions.
221
714936
3816
Siyasi karikatülerin de amacı
fikirler gibi provoke etmek.
fikirler gibi provoke etmek.
12:10
But before all, they are meant
to be thought-provoking.
to be thought-provoking.
222
718776
3970
Ama öncesinde düşünmeye itmesi gerekiyor.
12:14
You feel hurt?
223
722770
1264
Duygularınız mı incindi?
12:16
Just let it go.
224
724058
1468
Boş verin.
12:17
You don't like it?
225
725550
1810
Hoşunuza gitmedi mi?
12:19
Look the other way.
226
727384
1359
Başka tarafa bakın.
12:22
Freedom of expression
is not incompatible with dialogue
is not incompatible with dialogue
227
730459
3873
İfade özgürlüğü diyalogla
ve birbirinizi dinlemekle uyumlu.
ve birbirinizi dinlemekle uyumlu.
12:26
and listening to each other.
228
734356
1575
12:27
But it is incompatible with intolerance.
229
735955
3412
Ama tahammülsüzlükle uyumsuz.
12:31
(Applause)
230
739911
5031
(Alkışlar)
12:37
Let us not become our own censors
in the name of political correctness.
in the name of political correctness.
231
745897
6782
Siyasi doğruluk adına
kendi sansürlerimiz olmayalım.
kendi sansürlerimiz olmayalım.
12:44
We need to stand up, we need to push back,
232
752703
2581
Güçlü durmamız lazım,
itiraz etmemiz lazım
itiraz etmemiz lazım
12:47
because if we don't,
we will wake up tomorrow
we will wake up tomorrow
233
755308
2541
çünkü aksi hâlde öylesine temizlenmiş
bir dünyada göz açacağız ki
bir dünyada göz açacağız ki
12:49
in a sanitized world,
234
757873
1631
12:51
where any form of satire and political
cartooning becomes impossible.
cartooning becomes impossible.
235
759528
4184
hiciv ve siyasi karikatürün her türü
imkânsız olacak.
imkânsız olacak.
12:56
Because, when political pressure
meets political correctness,
meets political correctness,
236
764378
5588
Çünkü siyasi baskının
siyasi doğrulukla buluştuğu yerde
siyasi doğrulukla buluştuğu yerde
13:01
freedom of speech perishes.
237
769990
2437
ifade özgürlüğü yok olur.
13:05
(Applause)
238
773089
4005
(Alkışlar)
13:09
Do you remember January 2015?
239
777451
3453
Ocak 2015'i hatırlıyor musunuz?
13:14
With the massacre
of journalists and cartoonists
of journalists and cartoonists
240
782109
5021
Paris'teki "Charlie Hebdo"da
gazeteci ve karikatürist katliamını?
gazeteci ve karikatürist katliamını?
13:19
at "Charlie Hebdo" in Paris,
241
787154
1817
13:20
we discovered the most
extreme form of censorship:
extreme form of censorship:
242
788995
4914
Sansürün en aşırı boyutunu gördük:
13:26
murder.
243
794822
1522
Cinayet.
13:28
Remember how it felt.
244
796368
1389
Nasıl bir histi hatırlayın.
13:29
[Without humor we are all dead]
245
797781
1507
[Hiciv olmadan hepimiz ölüyüz]
13:31
Whatever one thought
of that satirical magazine,
of that satirical magazine,
246
799312
2783
Hicve yer veren o dergi hakkında
kim ne düşündüyse,
kim ne düşündüyse,
13:34
however one felt about
those particular cartoons,
those particular cartoons,
247
802119
3869
söz konusu o karikatürler
hakkında kim ne hissettiyse
hakkında kim ne hissettiyse
13:38
we all sensed that something
fundamental was at stake,
fundamental was at stake,
248
806012
4638
hepimiz temel bir şeyin
tehlikede olduğunu hissettik;
tehlikede olduğunu hissettik;
13:42
that citizens of free societies --
actually, citizens of any society --
actually, citizens of any society --
249
810674
4743
özgür toplumların vatandaşları --
her toplumun vatandaşı --
her toplumun vatandaşı --
13:47
need humor as much as the air we breathe.
250
815441
3660
soluduğumuz hava kadar
mizaha ihtiyaç duyar.
mizaha ihtiyaç duyar.
13:51
This is why the extremists,
251
819799
2339
Bu yüzden de ekstremistler,
13:54
the dictators, the autocrats and, frankly,
all the ideologues of the world
all the ideologues of the world
252
822162
5540
diktatörler, otokratlar ve açıkçası
dünyadaki tüm ideologlar
dünyadaki tüm ideologlar
13:59
cannot stand humor.
253
827726
1895
bu yüzden mizaha dayanamıyor.
14:04
In the insane world we live in right now,
254
832024
3349
Yaşadığımız bu çılgın dünyada
14:07
we need political cartoons more than ever.
255
835397
2831
siyasi karikatürlere
her şeyden çok ihtiyacımız var.
her şeyden çok ihtiyacımız var.
14:11
And we need humor.
256
839474
1404
Mizaha da öyle.
14:14
Thank you.
257
842425
1308
Teşekkürler.
14:15
(Applause)
258
843757
6968
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Patrick Chappatte - Editorial cartoonistUsing clean, simple pencil strokes, editorial cartoonist Patrick Chappatte wields globally literate and to-the-point humor on world events -- the tragic, the farcical and the absurd.
Why you should listen
Patrick Chappatte is a global soul. Born in Pakistan to a Lebanese mother and a Swiss father, raised in Singapore, he has lived in New York and lives now in Geneva, Switzerland. Perhaps this explains his way of looking at world events, applying the unfettered perspective of humor to the tragic, the farcical and the absurd.
His simple line delivers pointed jokes. He draws for The International Herald Tribune (in English) and for the Swiss newspapers Le Temps (in French) and NZZ am Sonntag (in German), and in all three languages the subtle insightfulness of his cartoons consistently robs you of a laugh, or more.
Patrick Chappatte | Speaker | TED.com