TEDxBerkeley
David Peterson: Why language is humanity's greatest invention
David Peterson: Neden dil, insanlığın en büyük buluşu
Filmed:
Readability: 3.5
1,262,839 views
Medeniyet dilin varlığına bağlıdır, diyor dil oluşturucusu David Peterson. Tutkulu ve eğlendirici olan konuşmada, yeni dilleri çalışmanın, korumanın ve icat etmenin ortak insanlığımızı anlamamıza nasıl yardımcı olduğunu gösteriyor ve ''Taht Oyunları'' dizisi için yarattığı iki dilden biri olan (diğeri Dothraki dili) Yüksek Valyrian dili hakkında kısa bir ders veriyor. ''Dil sadece bir araç değildir,'' diyor. ''Dil bizim mirasımız, insan olmanın ne demek olduğunu aktarmamızın yolu.''
David Peterson - Language creator, writer, artist
David Peterson creates languages for television shows, for films and for fun. Full bio
David Peterson creates languages for television shows, for films and for fun. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Spoons.
0
1659
1150
Kaşıklar.
00:16
Cardboard boxes.
1
4944
1382
Karton kutular.
00:19
Toddler-size electric trains.
2
7302
2420
Elektrikli çocuk trenleri.
00:22
Holiday ornaments.
3
10522
1332
Tatil süsleri.
00:24
Bounce houses.
4
12442
1390
Oyuncak evler.
00:26
Blankets.
5
14292
1285
Battaniyeler.
00:27
Baskets.
6
15601
1150
Sepetler.
00:29
Carpets.
7
17228
1246
Halılar.
00:30
Tray tables.
8
18498
1151
Katlanır masalar.
00:31
Smartphones.
9
19673
1404
Akıllı telefonlar.
00:33
Pianos.
10
21101
1280
Piyanolar.
00:35
Robes.
11
23284
1314
Elbiseler.
00:36
Photographs.
12
24622
1150
Fotoğraflar.
00:38
What do all of these things
have in common,
have in common,
13
26415
2032
Tüm bu şeylerin, son üç ayda
çekmiş olduğum fotoğraflar olmaları
çekmiş olduğum fotoğraflar olmaları
00:40
aside from the fact they're photos
that I took in the last three months,
that I took in the last three months,
14
28471
3433
ve teliflerinin bana ait
olmaları dışındaki
olmaları dışındaki
00:43
and therefore, own the copyright to?
15
31928
1842
ortak noktaları ne?
00:45
(Laughter)
16
33794
1505
(Gülüşmeler)
00:47
They're all inventions
17
35323
1532
Bunların hepsi
00:48
that were created
with the benefit of language.
with the benefit of language.
18
36879
3650
dilin faydalarıyla üretilmiş icatlar.
00:52
None of these things
would have existed without language.
would have existed without language.
19
40553
2696
Dil olmasaydı bunların
hiçbiri var olmazdı.
hiçbiri var olmazdı.
00:55
Imagine creating any one of those things
20
43273
1960
Bu şeylerin herhangi birisinin
00:57
or, like, building
an entire building like this,
an entire building like this,
21
45257
2746
veya bunun gibi bir binanın
inşasının dil kullanılamadan
inşasının dil kullanılamadan
01:00
without being able to use language
22
48027
2356
veya dil kullanımı sayesinde
01:02
or without benefiting from any knowledge
that was got by the use of language.
that was got by the use of language.
23
50407
4542
edinilen bilgilerden yararlanamadan
üretildiğini hayal edin.
üretildiğini hayal edin.
01:06
Basically, language
is the most important thing
is the most important thing
24
54973
4048
Esasen, dil tüm dünyadaki
01:11
in the entire world.
25
59045
1174
en önemli şey.
01:12
All of our civilization rests upon it.
26
60243
3041
Tüm bu medeniyet ona bağlı.
01:15
And those who devote
their lives to studying it --
their lives to studying it --
27
63308
2452
Dilin nasıl ortaya çıktığından
diğer dillerden nasıl ayrıldığına
diğer dillerden nasıl ayrıldığına
01:17
both how language emerged,
how human languages differ,
how human languages differ,
28
65784
4992
ve nasıl hayvanların
iletişim sistemlerine göre fark gösterdiği
iletişim sistemlerine göre fark gösterdiği
01:22
how they differ from
animal communication systems --
animal communication systems --
29
70800
2510
gibi konular üzerinde çalışarak
yaşamlarını adayanlar dil bilimcilerdir.
yaşamlarını adayanlar dil bilimcilerdir.
01:25
are linguists.
30
73334
1150
01:27
Formal linguistics is a relatively
young field, more or less.
young field, more or less.
31
75141
4979
Biçimsel dil bilim nispeten yeni bir alan.
01:33
And it's uncovered a lot
of really important stuff.
of really important stuff.
32
81099
2397
Biçimsel dil bilim
insan iletişim sistemlerinin
insan iletişim sistemlerinin
01:35
Like, for example, that human
communication systems
communication systems
33
83520
2532
hayvan iletişim sistemlerinden
tamamen ayrılması,
tamamen ayrılması,
01:38
differ crucially from animal
communication systems,
communication systems,
34
86076
2761
tüm dillerin farklı yollarla
iletişime geçseler bile
iletişime geçseler bile
01:40
that all languages are equally expressive,
35
88861
2661
eşit derece anlamlı olması gibi
01:43
even if they do it in different ways.
36
91546
2039
birçok önemli şeyi açığa çıkardı.
01:45
And yet, despite this,
37
93998
3274
Buna rağmen
01:49
there are a lot of people
who just love to pop off about language
who just love to pop off about language
38
97296
4622
birçok insan bir dil konuşarak
01:53
like they have an equal
understanding of it as a linguist,
understanding of it as a linguist,
39
101942
3619
sanki bir dil bilimci kadar
dilden anlıyormuş gibi
dilden anlıyormuş gibi
01:57
because, of course, they speak a language.
40
105585
2032
dil hakkında atıp tutmayı seviyor.
01:59
And if you speak a language,
that means you have just as much right
that means you have just as much right
41
107641
3172
Eğer bir dilde konuşuyorsanız
o dilin işleyişi hakkında
o dilin işleyişi hakkında
herkes kadar konuşma hakkına
sahipsiniz demektir.
sahipsiniz demektir.
02:02
to talk about its function
as anybody else.
as anybody else.
42
110837
2093
02:04
Imagine if you were talking to a surgeon,
43
112954
1992
Bir cerrahla konuştuğunuzu
02:06
and you say, "Listen, buddy.
44
114970
1504
ve ''Dinle dostum
40 yıldır kalbim var.
02:08
I've had a heart for, like, 40 years now.
45
116498
1968
Aort kapak değişimi hakkında
bir iki şey bildiğimi düşünüyorum.
bir iki şey bildiğimi düşünüyorum.
02:10
I think I know a thing or two
about aortic valve replacements.
about aortic valve replacements.
46
118490
2950
Bence benim fikrim seninki kadar
geçerli.'' dediğinizi hayal edin.
geçerli.'' dediğinizi hayal edin.
02:13
I think my opinion
is just as valid as yours."
is just as valid as yours."
47
121464
2215
02:15
And yet, that's exactly what happens.
48
123703
1795
Evet, tam olarak böyle olur.
02:17
This is Neil deGrasse Tyson,
saying that in the film "Arrival,"
saying that in the film "Arrival,"
49
125522
4427
Bu kişi, Neil deGrasse Tyson,
''Geliş'' filminde bir dil bilimci yerine
''Geliş'' filminde bir dil bilimci yerine
02:21
he would have brought a cryptographer --
50
129973
2151
uzaylılarla iletişime geçmek adına
02:24
somebody who can unscramble a message
in a language they already know --
in a language they already know --
51
132148
3818
zaten bildikleri bir dildeki
bir mesajı çözümleyebilen
bir mesajı çözümleyebilen
02:27
rather than a linguist,
52
135990
1278
bir kriptocu kullanmayı
tercih edeceğini söylüyor
tercih edeceğini söylüyor
02:29
to communicate with the aliens,
53
137292
1634
çünkü bilmediğimiz bir dilde
konuşanlarla iletişime geçmede
konuşanlarla iletişime geçmede
02:30
because what would a linguist --
54
138950
2111
02:33
why would that be useful
in talking to somebody
in talking to somebody
55
141085
2214
bir dil bilimci
bize nasıl yardımcı olabilir?
bize nasıl yardımcı olabilir?
02:35
speaking a language we don't even know?
56
143323
1906
02:37
Though, of course, the "Arrival" film
is not off the hook.
is not off the hook.
57
145253
2737
Tabii ''Geliş'' filmi de suçsuz sayılmaz.
02:40
I mean, come on --
listen, film. Hey, buddy:
listen, film. Hey, buddy:
58
148014
2063
Haydi dostum izle şu filmi.
02:42
there are aliens that come down
to our planet in gigantic ships,
to our planet in gigantic ships,
59
150101
3040
Devasa gemilerle gezegenimize
gelen uzaylılar var filmde,
gelen uzaylılar var filmde,
02:45
and they want to do nothing
except for communicate with us,
except for communicate with us,
60
153165
3786
bizimle iletişime geçmekten
başka bir şey istemiyorlar
başka bir şey istemiyorlar
02:48
and you hire one linguist?
61
156975
2275
ve siz sadece bir dil bilimciye
iş veriyorsunuz?
iş veriyorsunuz?
02:51
(Laughter)
62
159274
1010
(Gülüşmeler)
02:52
What's the US government
on a budget or something?
on a budget or something?
63
160308
2344
ABD hükûmetinin bütçesi mi kısıtlı?
02:55
(Laughter)
64
163029
1588
(Gülüşmeler)
02:56
A lot of these things can be
chalked up to misunderstandings,
chalked up to misunderstandings,
65
164641
2904
Böyle birçok şeyin nedeni
dilin ne anlama geldiği hakkında
dilin biçimsel incelemesi
dilin biçimsel incelemesi
02:59
both about what language is
and about the formal study of language,
and about the formal study of language,
66
167569
3476
ve dil bilim hakkında
yanlış anlaşılmalara bağlı olabilir.
yanlış anlaşılmalara bağlı olabilir.
03:03
about linguistics.
67
171069
1311
03:05
And I think there's something that
underlies a lot of these misunderstandings
underlies a lot of these misunderstandings
68
173568
4428
Bence bu gibi birçok yanlış
anlaşılmanın temelini oluşturan şey
anlaşılmanın temelini oluşturan şey
03:10
that can be summed up
by this delightful article in "Forbes,"
by this delightful article in "Forbes,"
69
178020
4539
''Forbes'' dergisindeki ''neden lise
öğrencileri yabancı dil öğrenmemeli''
öğrencileri yabancı dil öğrenmemeli''
03:14
about why high school students
shouldn't learn foreign languages.
shouldn't learn foreign languages.
70
182583
3695
konulu güzel makaleyle özetlenebilir.
03:18
I'm going to pull out
some quotes from this,
some quotes from this,
71
186302
2133
Buradan bazı alıntılar çıkaracağım.
03:20
and I want you to see
if you can figure out
if you can figure out
72
188459
2058
Eğer bu fikirlerin bazılarının
03:22
what underlies some
of these opinions and ideas.
of these opinions and ideas.
73
190541
3630
temelini oluşturan şeyi anlayabilirseniz
onları görmenizi istiyorum.
onları görmenizi istiyorum.
03:26
"Americans rarely read the classics,
even in translation."
even in translation."
74
194929
4083
''Amerikalılar, çevrilmiş dahi olsa
nadiren klasik kitaplar okurlar.''
nadiren klasik kitaplar okurlar.''
03:31
So in other words, why bother
learning a foreign language
learning a foreign language
75
199036
2701
Bir başka deyişle, kendi dilinde bile
klasik okumayacaklarsa
klasik okumayacaklarsa
03:33
when they're not even going to read
the classic in the original anyway?
the classic in the original anyway?
76
201761
3442
yabancı dil öğrenmenin ne gereği var?
Ne anlamı var ki?
03:37
What's the point?
77
205227
1184
03:38
"Studying foreign languages in school
is a waste of time,
is a waste of time,
78
206435
2778
''Okulda yapabileceğiniz diğer
şeylerle karşılaştırınca
şeylerle karşılaştırınca
03:41
compared to other things
that you could be doing in school."
that you could be doing in school."
79
209237
3660
okulda yabancı dil görmek zaman kaybı.''
03:45
"Europe has a lot of language groups
clustered in a relatively small space."
clustered in a relatively small space."
80
213887
3912
''Avrupa nispeten küçük bir alanda
kümelenmiş birçok dil grubuna sahip.''
kümelenmiş birçok dil grubuna sahip.''
03:49
So for Americans, ah, what's the point
of learning another language?
of learning another language?
81
217823
3509
Yani Amerikalılar için
yeni bir dil öğrenmenin anlamı ne?
yeni bir dil öğrenmenin anlamı ne?
03:53
You're not really going to get
a lot of bang for your buck out of that.
a lot of bang for your buck out of that.
82
221356
3356
Bu şekilde emeğinizin karşılığını
fazlasıyla almayacaksınız.
fazlasıyla almayacaksınız.
Benim favorimse şu,
03:56
This is my favorite,
83
224736
1159
''Birmingham'daki bir öğrenci
03:57
"A student in Birmingham
would have to travel
would have to travel
84
225919
2143
Meksika sınırına ulaşmak
için yaklaşık 1.500 km yol gitmek zorunda.
için yaklaşık 1.500 km yol gitmek zorunda.
04:00
about a thousand miles
to get to the Mexican border,
to get to the Mexican border,
85
228086
2486
O zaman bile işini görecek kadar
İngilizce konuşan insanlar olur.''
İngilizce konuşan insanlar olur.''
04:02
and even then, there would be enough
people who speak English to get around."
people who speak English to get around."
86
230596
4008
04:06
In other words, if you can
kind of wave your arms around,
kind of wave your arms around,
87
234628
2699
Diğer bir deyişle
eğer kollarınızı sallarsanız
eğer kollarınızı sallarsanız
ve gideceğiniz yere ulaşırsanız
04:09
and you can get to where you're going,
88
237351
1820
o zaman yeni bir dil öğrenmenin
bir anlamı yoktur zaten.
bir anlamı yoktur zaten.
04:11
then there's really no point
in learning another language anyway.
in learning another language anyway.
89
239195
3056
04:14
What underlies a lot of these attitudes
is the conceptual metaphor,
is the conceptual metaphor,
90
242275
5032
Bu birçok davranışın temelini
kavramsal metafor oluşturuyor,
kavramsal metafor oluşturuyor,
04:19
language is a tool.
91
247331
1563
dil bir araçtır.
04:20
And there's something that rings
very true about this metaphor.
very true about this metaphor.
92
248918
2960
Bu metaforla ilgili kulağa
çok mantıklı gelen bir şey var.
çok mantıklı gelen bir şey var.
04:23
Language is kind of a tool
93
251902
1247
Dil bir tür araçtır,
04:25
in that, if you know the local language,
you can do more than if you didn't.
you can do more than if you didn't.
94
253173
3604
yerel dili biliyorsanız yapmadıklarınızdan
daha fazlasını yapabilirsiniz.
daha fazlasını yapabilirsiniz.
04:28
But the implication is that
language is only a tool,
language is only a tool,
95
256801
3000
Ama dil yalnızca bir araçtır çıkarımı,
04:31
and this is absolutely false.
96
259825
1992
kesinlikle yanlış.
04:33
If language was a tool,
it would honestly be a pretty poor tool.
it would honestly be a pretty poor tool.
97
261841
3301
Sahiden dil bir araç olsaydı
oldukça zayıf bir araç olurdu.
oldukça zayıf bir araç olurdu.
04:37
And we would have abandoned it long ago
for something that was a lot better.
for something that was a lot better.
98
265166
3610
Onu çok daha iyi olan başka bir şey için
çoktan terk etmiş olurduk.
çoktan terk etmiş olurduk.
04:40
Think about just any sentence.
99
268800
1532
Sadece bir cümle düşünün.
04:42
Here's a sentence that I'm sure I've said
in my life: "Yesterday I saw Kyn."
in my life: "Yesterday I saw Kyn."
100
270356
3639
İşte hayatımda söylediğime emin olduğum
bir cümle: ''Dün Kyn'i gördüm.''
bir cümle: ''Dün Kyn'i gördüm.''
Kyn diye bir arkadaşım var.
04:46
I have a friend named Kyn.
101
274019
1249
04:47
And when I say this sentence,
"Yesterday I saw Kyn,"
"Yesterday I saw Kyn,"
102
275292
2784
Ne zaman bu cümleyi söylesem
''Dün Kyn'i gördüm.''
''Dün Kyn'i gördüm.''
04:50
do you think it's really the case
103
278100
1726
gerçekten zihnimdeki her şeyin
bu cümle yoluyla mı
bu cümle yoluyla mı
04:51
that everything in my mind
is now implanted in your mind
is now implanted in your mind
104
279850
3222
sizin zihninizde yer aldığını
düşünüyorsunuz?
düşünüyorsunuz?
04:55
via this sentence?
105
283096
1182
04:56
Hardly, because there's a lot
of other stuff going on.
of other stuff going on.
106
284302
2537
Zor bela, çünkü devam
eden birçok başka mevzu var.
eden birçok başka mevzu var.
Mesela ''dün'' dediğimde
04:58
Like, when I say "yesterday,"
107
286863
1388
05:00
I might think what the weather
was like yesterday because I was there.
was like yesterday because I was there.
108
288275
3309
orada bulunduğum için havanın
nasıl olduğunu düşünmüş olabilirim.
nasıl olduğunu düşünmüş olabilirim.
05:03
And if I'm remembering,
109
291608
1150
Eğer hatırlıyorsam
05:04
I'll probably remember there was something
I forgot to mail, which I did.
I forgot to mail, which I did.
110
292782
3444
postalamayı unuttuğum bir şeyi
muhtemelen hatırlayacağım ki öyle de oldu.
muhtemelen hatırlayacağım ki öyle de oldu.
05:08
This was a preplanned joke,
but I really did forget to mail something.
but I really did forget to mail something.
111
296250
3316
Bu planlanmış bir şakaydı
ama gerçekten bir şey postalamayı unuttum.
ama gerçekten bir şey postalamayı unuttum.
05:11
And so that means
I'm going to have to do it Monday,
I'm going to have to do it Monday,
112
299590
2850
Bu da bu işi Pazartesi yapmak
zorunda olduğum demek oluyor
zorunda olduğum demek oluyor
05:14
because that's when
I'm going to get back home.
I'm going to get back home.
113
302464
2193
çünkü o zaman eve geri döneceğim.
05:16
And of course, when I think of Monday,
114
304681
1820
Ve tabii pazartesini düşündüğümde
05:18
I'll think of "Manic Monday"
by the Bangles. It's a good song.
by the Bangles. It's a good song.
115
306525
2946
Bangles'dan ''Manic Monday'' şarkısı
aklıma gelecek. İyi şarkı.
aklıma gelecek. İyi şarkı.
05:21
And when I say the word "saw,"
I think of this phrase:
I think of this phrase:
116
309495
3257
''Testere'' kelimesini söylediğimde
hep şu cümleyi düşünürüm:
hep şu cümleyi düşünürüm:
''Görüyorum! dedi kör adam
çekicini ve testeresini alırken.''
çekicini ve testeresini alırken.''
05:24
"'I see!' said the blind man
as he picked up his hammer and saw."
as he picked up his hammer and saw."
117
312776
3087
Her zaman yaparım.
05:27
I always do.
118
315887
1151
Ne zaman ''testere'' kelimesini duysam
veya desem bunu düşünürüm
veya desem bunu düşünürüm
05:29
Anytime I hear the word "saw" or say it,
I always think of that,
I always think of that,
119
317062
3071
çünkü dedem her zaman bunu söylerdi
bu yüzden bana dedemi düşündürüyor.
bu yüzden bana dedemi düşündürüyor.
05:32
because my grandfather
always used to say it,
always used to say it,
120
320157
2097
05:34
so it makes me think of my grandfather.
121
322278
1871
Ve bir sebeple ''Manic Monday''
şarkısına geri döneriz.
şarkısına geri döneriz.
05:36
And we're back to "Manic Monday"
again, for some reason.
again, for some reason.
122
324173
2641
Kyn ile ''Dün Kyn'i gördüm''
gibi bir şey söylerken
gibi bir şey söylerken
05:38
And with Kyn, when I'm saying
something like, "Yesterday I saw Kyn,"
something like, "Yesterday I saw Kyn,"
123
326838
3262
onu gördüğümdeki vaziyetleri düşüneceğim.
05:42
I'll think of the circumstances
under which I saw him.
under which I saw him.
124
330124
3103
05:45
And this happened to be that day.
Here he is with my cat.
Here he is with my cat.
125
333251
2779
Bunun o gün olacağı tuttu.
İşte o benim kedimle birlikte.
İşte o benim kedimle birlikte.
Eğer Kyn'i düşünüyorsam
05:48
And of course, if I'm thinking of Kyn,
126
336054
1825
şu an Long Beach'e gittiğini düşüneceğim
05:49
I'll think he's going to
Long Beach State right now,
Long Beach State right now,
127
337903
2468
ve dostum John ile annemin
Long Beach Üniversitesi'nden
Long Beach Üniversitesi'nden
05:52
and I'll remember that
my good friend John and my mother
my good friend John and my mother
128
340395
2637
mezun olduklarını hatırlayacağım,
05:55
both graduated from Long Beach State,
129
343056
1774
kuzenim Katie Long Beach
Üniversitesi'ne gidiyor şu sıralar.
Üniversitesi'ne gidiyor şu sıralar.
05:56
my cousin Katie is going to
Long Beach State right now.
Long Beach State right now.
130
344854
2844
Yine ''Manic Monday'' şarkısı.
05:59
And it's "Manic Monday" again.
131
347722
1434
Ama bu sadece siz herhangi
bir zamanda konuşurken
bir zamanda konuşurken
06:01
But this is just a fraction
of what's going on in your head
of what's going on in your head
132
349180
2782
06:03
at any given time while you are speaking.
133
351986
2292
kafanızın içinde devam eden bir parça.
06:06
And all we have to represent
the entire mess
the entire mess
134
354302
2595
Ve hepimizin kafasının içinde süregelen
06:08
that is going on in our head, is this.
135
356921
2894
bütün bu karışıklığı tarif eden şey de bu.
06:11
I mean, that's all we got.
136
359839
1302
Tek sahip olduğumuz bu.
06:13
(Laughter)
137
361165
1164
(Gülüşmeler)
06:14
Is it any wonder
that our system is so poor?
that our system is so poor?
138
362353
2605
Sistemimizin çok zayıf
olması şaşılacak bir şey mi?
olması şaşılacak bir şey mi?
06:16
So imagine, if I can give you an analogy,
139
364982
2478
Size bir karşılaştırma yapayım
06:19
imagine if you wanted to know
what is it like to eat a cake,
what is it like to eat a cake,
140
367484
3142
kek yemenin nasıl bir şey olduğunu
bilmek istediğinizi hayal edin
bilmek istediğinizi hayal edin
06:22
if instead of just eating the cake,
141
370650
2356
sadece kek yemek yerine
06:25
you instead had to ingest
the ingredients of a cake,
the ingredients of a cake,
142
373030
3222
kekin içindekileri
06:28
one by one,
143
376276
1531
bu içeriğin kek oluşturması için
06:29
along with instructions
144
377831
1512
nasıl bir araya gelebileceğini
06:31
about how these ingredients
can be combined to form a cake.
can be combined to form a cake.
145
379367
3385
gösteren tariflerle bir bir
yutmak zorunda olsaydınız
yutmak zorunda olsaydınız
06:34
You had to eat the instructions, too.
146
382776
1904
tarifleri de yemek zorunda kalırdınız.
06:36
(Laughter)
147
384704
1064
(Gülüşmeler)
06:37
If that was how we had to experience cake,
148
385792
2059
Böyle kek yapmayı denemek zorunda olsaydık
06:39
we would never eat cake.
149
387875
1511
hiç kek yemezdik.
06:42
And yet, language is
the only way -- the only way --
the only way -- the only way --
150
390485
3560
Dil, zihnimizde olanları anlayabileceğimiz
06:46
that we can figure out
what is going on here, in our minds.
what is going on here, in our minds.
151
394069
4194
sadece tek yöntem.
Dil bizim içsel kimliğimize odaklanmamız,
06:50
This is our interiority,
152
398287
1854
06:52
the thing that makes us human,
153
400165
1444
bizi insan yapan şey
06:53
the thing that makes us different
from other animals,
from other animals,
154
401633
3238
diğer hayvanlardan bizi ayıran şey
06:56
is all inside here somewhere,
155
404895
1833
Dil içimizde bir yerlerde
06:58
and all we have to do to represent it
is our own languages.
is our own languages.
156
406752
3944
ve onu tarif etmek için tüm
yapmamız gereken kendi dillerimiz.
yapmamız gereken kendi dillerimiz.
07:02
A language is our best way of showing
what's going on in our head.
what's going on in our head.
157
410720
3115
Dil, kafamızın içinde neler
olduğunu göstermemizin en iyi yolu.
olduğunu göstermemizin en iyi yolu.
07:05
Imagine if I wanted to ask
a big question, like:
a big question, like:
158
413859
2251
Şöyle bir soru sormak
istediğimi hayal edin:
istediğimi hayal edin:
07:08
"What is the nature of human
thought and emotion?"
thought and emotion?"
159
416134
2333
''İnsan düşüncelerinin
ve duygularının doğası ne?'
ve duygularının doğası ne?'
07:10
What you'd want to do
160
418491
1090
Yapmak istediğiniz
07:11
is you'd want to examine
as many different languages
as many different languages
161
419605
3163
mümkün olduğunca
07:14
as possible.
162
422792
1595
farklı dili incelemek olurdu.
07:16
One isn't just going to do it.
163
424411
2015
Tek bir dil yeterli olmazdı.
07:18
To give you an example,
164
426450
1362
Örnek vermek gerekirse
07:19
here's a picture I took of little Roman,
165
427836
2849
işte benim çektiğim
küçük Roman'ın bir fotoğrafı
küçük Roman'ın bir fotoğrafı
07:22
that I took with a 12-megapixel camera.
166
430709
2979
12 megapiksel
bir fotoğraf makinesiyle çektim.
bir fotoğraf makinesiyle çektim.
07:25
Now, here's that same picture
with a lot fewer pixels.
with a lot fewer pixels.
167
433712
3432
Bu da aynı fotoğrafın çok daha
düşük piksellerle çekilmiş hâli.
düşük piksellerle çekilmiş hâli.
07:29
Obviously, neither
of these pictures is a real cat.
of these pictures is a real cat.
168
437168
3883
Belli ki iki fotoğraftaki de
gerçek bir kedi değil.
gerçek bir kedi değil.
07:33
But one gives you a lot better sense
of what a cat is than the other.
of what a cat is than the other.
169
441075
3634
Ama biri, kedinin nasıl bir şey olduğu
hakkında çok daha iyi bir fikir veriyor.
hakkında çok daha iyi bir fikir veriyor.
07:38
Language is not merely a tool.
170
446649
1984
Dil sadece bir araç değildir.
07:40
It is our legacy,
171
448657
1159
Dil bizim mirasımız
07:41
it's our way of conveying
what it means to be human.
what it means to be human.
172
449840
2442
ve insan olmanın ne demek
olduğunu aktarmamızın yolu.
olduğunu aktarmamızın yolu.
07:44
And of course, by "our" legacy,
I mean all humans everywhere.
I mean all humans everywhere.
173
452306
4391
Tabii miras derken her yerdeki
insanları kastediyorum.
insanları kastediyorum.
07:48
And losing even one language
makes that picture a lot less clear.
makes that picture a lot less clear.
174
456721
5065
Bir dili bile kaybetmek, bu fotoğrafı
çok daha az anlaşılır yapar.
çok daha az anlaşılır yapar.
07:53
So as a job for the past 10 years
175
461810
4045
Yani son on yıldır
07:57
and also as recreation, just for fun,
176
465879
3285
hem meslek olarak hem de hobi olarak
08:01
I create languages.
177
469188
1711
diller üretiyorum.
08:02
These are called "conlangs,"
178
470923
1860
Bu dillere İngilizcede ''yapma diller''in
kısaltılmışı olan ''conlangs'' deniyor.
kısaltılmışı olan ''conlangs'' deniyor.
08:04
short for "constructed languages."
179
472807
2135
08:06
Now, presenting these facts back to back,
180
474966
2079
Gezegenimizdeki dilleri kaybediyoruz
08:09
that we're losing languages on our planet
181
477069
1978
ve yepyeni diller üretiyoruz
08:11
and that I create brand-new languages,
182
479071
1819
gibi unsurları peş peşe anlatmakla
bu iki unsur arasında yüzeysel olmayan
bağlantılar olduğunu düşünebilirsiniz.
bağlantılar olduğunu düşünebilirsiniz.
08:12
you might think that there's
some nonsuperficial connection
some nonsuperficial connection
183
480914
2782
08:15
between these two.
184
483720
1166
Esasen, birçok insan böyle düşünüyor.
08:16
In fact, a lot of people have drawn a line
between those dots.
between those dots.
185
484910
2916
08:19
This is a guy who got
all bent out of shape
all bent out of shape
186
487850
2027
James Cameron'ın ''Avatar'' filminde
08:21
that there was a conlang
in James Cameron's "Avatar."
in James Cameron's "Avatar."
187
489901
2814
bir yapma dil olmasına
çok kızan bir adam var.
çok kızan bir adam var.
08:24
He says,
188
492739
1707
Şöyle diyor;
08:26
"But in the three years
it took James Cameron
it took James Cameron
189
494470
2222
''James Cameron'ın Avatar filmini
08:28
to get Avatar to the screen,
a language died."
a language died."
190
496716
2253
vizyona koyması üç yıl aldı
ve bir dil öldü.''
ve bir dil öldü.''
08:30
Probably a lot more than that, actually.
191
498993
1928
Muhtemelen daha da fazla zaman aldı.
08:32
"Na'vi, alas, won't fill the hole
where it used to be ..."
where it used to be ..."
192
500945
3444
''Tüh, Na'vi önceden doldurduğu
deliği dolduramayacak ...''
deliği dolduramayacak ...''
08:36
A truly profound and poignant statement --
193
504413
2312
Eğer hakkında hiç düşünmezseniz
08:38
if you don't think about it at all.
194
506749
2617
bu tamamen derin
ve dokunaklı bir açıklama.
ve dokunaklı bir açıklama.
08:41
(Laughter)
195
509390
1155
(Gülüşmeler)
08:42
But when I was here at Cal,
196
510569
2043
Ama ben California'dayken
08:44
I completed two majors.
197
512636
1379
iki bölüm bitirdim.
Biri dil bilim bölümüydü
diğeri ise İngilizce.
diğeri ise İngilizce.
08:46
One of them was linguistics,
but the other one was English.
but the other one was English.
198
514039
2801
İngilizce bölümü ve İngilizceyi araştırmak
08:48
And of course, the English major,
the study of English,
the study of English,
199
516864
2588
bildiğimiz gibi İngilizceyi
araştırmak değil,
araştırmak değil,
08:51
is not actually the study
of the English language, as we know,
of the English language, as we know,
200
519476
2962
edebiyatı araştırmak.
08:54
it's the study of literature.
201
522462
1395
08:55
Literature is just a wonderful thing,
202
523881
1797
Edebiyat harika bir şey
08:57
because basically, literature,
more broadly, is kind of like art;
more broadly, is kind of like art;
203
525702
3791
çünkü esasen edebiyat
geniş tanımıyla sanat gibi,
geniş tanımıyla sanat gibi,
09:01
it falls under the rubric of art.
204
529517
1663
sanat dalının çatısı altında.
09:03
And what we do with literature,
205
531204
1548
Ve edebiyatla yaptığımız şey şu;
09:04
authors create new,
entire beings and histories.
entire beings and histories.
206
532776
5079
yazarlar tamamen yeni varlıklar
ve tarihler yaratırlar.
ve tarihler yaratırlar.
09:09
And it's interesting to us to see
207
537879
3016
Ve yazarların ne gibi derinliği
duyguyu ve özgün ruhu
duyguyu ve özgün ruhu
09:12
what kind of depth and emotion
and just unique spirit
and just unique spirit
208
540919
5087
bu kurgusal varlıklara
yatırabileceğini görmek
yatırabileceğini görmek
09:18
authors can invest
into these fictional beings.
into these fictional beings.
209
546030
2608
bizim için ilginçtir.
09:20
So much so, that, I mean --
take a look at this.
take a look at this.
210
548662
2621
Şuna göz atmanızı istiyorum.
09:23
There's an entire series of books
211
551307
2254
Kurgusal karakterler hakkında
yazılmış bir kitaplar serisi var.
yazılmış bir kitaplar serisi var.
09:25
that are written
about fictional characters.
about fictional characters.
212
553585
2239
09:27
Like, the entire book is just about one
fictional, fake human being.
fictional, fake human being.
213
555848
3967
Tüm kitap sadece bir kurgusal
ve sahte insandan oluşuyor.
ve sahte insandan oluşuyor.
Sinclair Lewis'in ''Babbitt'' kitabındaki
George F. Babbitt hakkında bir kitap var.
George F. Babbitt hakkında bir kitap var.
09:31
There's an entire book
on George F. Babbitt
on George F. Babbitt
214
559839
2171
09:34
from Sinclair Lewis's "Babbitt,"
215
562034
1837
09:35
and I guarantee you,
that book is longer than "Babbitt,"
that book is longer than "Babbitt,"
216
563895
2667
Sizi temin ederim bu kitap,
kısa bir kitap olan Babbitt'ten daha uzun.
kısa bir kitap olan Babbitt'ten daha uzun.
09:38
which is a short book.
217
566586
1198
Bunu hatırlayan kimse var mı?
09:39
Does anybody even remember that one?
218
567808
1739
Oldukça iyi, ''Main Street''
kitabından daha iyi.
kitabından daha iyi.
09:41
It's pretty good, I actually think
it's better than "Main Street."
it's better than "Main Street."
219
569571
3191
Bu benim provokatif yorumum.
09:44
That's my hot take.
220
572786
1370
Edebiyatın ilginç olduğu
gerçeğini hiç sorgulamamıştık.
gerçeğini hiç sorgulamamıştık.
09:46
So we've never questioned the fact
that literature is interesting.
that literature is interesting.
221
574180
3709
09:50
But despite the fact,
222
578434
1555
Buna rağmen
09:52
not even linguists are actually interested
in what created languages can tell us
in what created languages can tell us
223
580013
4064
dil bilimciler bile üretilen dillerin
tıpkı bir sanatsal girişim gibi
tıpkı bir sanatsal girişim gibi
09:56
about the depth of the human spirit
just as an artistic endeavor.
just as an artistic endeavor.
224
584101
3867
bize insan ruhunun derinliği hakkında
ne söyleyebildikleri ile ilgili değiller.
ne söyleyebildikleri ile ilgili değiller.
10:00
I'll give you a nice little example here.
225
588520
2877
Size küçük güzel bir örnek vereceğim.
10:03
There was an article written about me
226
591421
2723
Yakın zaman önce
California mezunlar dergisinde
California mezunlar dergisinde
10:06
in the California alumni
magazine a while back.
magazine a while back.
227
594168
2840
benim hakkımda yazılmış bir makale vardı.
10:09
And when they wrote this article,
228
597032
1601
Bu makaleyi yazdıklarında
10:10
they wanted to get somebody
from the opposing side,
from the opposing side,
229
598657
2420
karşı taraftan biriyle anlaşmak istediler,
10:13
which, in hindsight,
seems like a weird thing to do.
seems like a weird thing to do.
230
601101
2460
geriye baktığımda
bu yapılması garip bir şey gibi.
bu yapılması garip bir şey gibi.
10:15
You're just talking about a person,
231
603585
1690
Sadece bir kişiden bahsediyorsunuz
10:17
and you want to get somebody
from the opposing side of that person.
from the opposing side of that person.
232
605299
3143
ve bu kişinin karşı tarafından biriyle
anlaşmak istiyorsunuz.
anlaşmak istiyorsunuz.
10:20
(Laughter)
233
608466
1276
(Gülüşmeler)
10:21
Essentially, this is just
a puff piece, but whatever.
a puff piece, but whatever.
234
609766
2659
Esasen bu yalnızca
şişirme bir haber, her neyse.
şişirme bir haber, her neyse.
Böylece, zamanımızın en parlak
dil bilimcilerinden biriyle anlaştılar.
dil bilimcilerinden biriyle anlaştılar.
10:24
So, they happened to get
235
612449
2523
10:26
one of the most brilliant
linguists of our time,
linguists of our time,
236
614996
2325
Burada Berkeley'de dil bilimci olan
George Lakoff'u ikna ettiler.
George Lakoff'u ikna ettiler.
10:29
George Lakoff, who's a linguist
here at Berkeley.
here at Berkeley.
237
617345
3026
10:32
And his work has basically forever changed
the fields of linguistics
the fields of linguistics
238
620395
3562
Lakoff'un çalışmaları, dil bilimi
ve bilişsel bilimi kökünden değiştirdi.
ve bilişsel bilimi kökünden değiştirdi.
10:35
and cognitive science.
239
623981
1477
10:37
And when asked about my work
and about language creation in general,
and about language creation in general,
240
625482
3275
İşim, dil yaratma çalışmalarım
hakkında bir soru sorulduğunda dedi ki
hakkında bir soru sorulduğunda dedi ki
10:40
he said, "But there's a lot of things
to be done in the study of language.
to be done in the study of language.
241
628781
3645
''Ama dil incelemeleri için
yapılacak çok şey var.
yapılacak çok şey var.
10:44
You should spend the time
on something real."
on something real."
242
632450
2756
Zamanı gerçek olan bir şey
için harcasan iyi olur.''
için harcasan iyi olur.''
10:47
Yeah.
243
635230
1151
Evet.
''Gerçek bir şey.''
Bu, size bir şey hatırlatıyor mu?
Bu, size bir şey hatırlatıyor mu?
10:48
"Something real."
Does this remind you of anything?
Does this remind you of anything?
244
636405
2459
10:50
To use the very framework
that he himself invented,
that he himself invented,
245
638888
3739
Onun şahsen icat ettiği
her yapıyı kullanmak.
her yapıyı kullanmak.
10:54
let me refer back
to this conceptual metaphor:
to this conceptual metaphor:
246
642651
2695
Şu kavramsal metafordan
tekrar bahsedeyim:
tekrar bahsedeyim:
10:57
language is a tool.
247
645370
1268
Dil bir araçtır
10:58
And he appears to be laboring
under this conceptual metaphor;
under this conceptual metaphor;
248
646662
3431
ve o, bu kavramsal metafora
kendini kaptırmış gibi görünüyor;
kendini kaptırmış gibi görünüyor;
11:02
that is, language is useful
when it can be used for communication.
when it can be used for communication.
249
650117
4067
yani dil, iletişim için
kullanılabildiğinde faydalıdır.
kullanılabildiğinde faydalıdır.
11:06
Language is useless
when it can't be used for communication.
when it can't be used for communication.
250
654208
3298
Dil, iletişim için
kullanılamadığında işe yaramaz.
kullanılamadığında işe yaramaz.
11:09
It might make you wonder:
What do we do with dead languages?
What do we do with dead languages?
251
657530
2842
Bu sizi düşündürebilir,
ölü dillerle ne yapacağız?
ölü dillerle ne yapacağız?
11:12
But anyway.
252
660396
1216
Olsun.
11:13
So, because of this idea,
253
661636
1407
Bu fikir yüzünden
11:15
it might seem like
the very height of absurdity
the very height of absurdity
254
663067
3862
Duolingo uygulamasında HBO'nun'
''Taht Oyunları'' dizisi için yarattığım
''Taht Oyunları'' dizisi için yarattığım
11:18
to have a Duolingo course
on the High Valyrian language
on the High Valyrian language
255
666953
3413
Yüksek Valyria dili dersi almak
11:22
that I created for HBO's
"Game of Thrones."
"Game of Thrones."
256
670390
2548
absürtlüğün zirvesi gibi görünebilir.
11:24
You might wonder what, exactly,
are 740,000 people learning?
are 740,000 people learning?
257
672962
3624
740 bin kişinin tam olarak
ne öğrendiğini merak edebilirsiniz.
ne öğrendiğini merak edebilirsiniz.
11:29
(Laughter)
258
677368
2262
(Gülüşmeler)
11:31
Well, let's take a look at it.
259
679654
2063
Bir göz atalım.
11:33
What are they learning?
260
681741
1635
Ne öğreniyorlar?
11:35
What could they possibly be learning?
261
683400
2360
Muhtemelen ne öğreniyor olabilirler?
11:37
Well, bearing in mind that
the other language for this --
the other language for this --
262
685784
2799
Unutmamak gerekir ki
bunun için olan diğer dil --
bunun için olan diğer dil --
11:40
it's for people that speak English --
263
688607
2534
İngilizce konuşan insanlar için --
11:43
English speakers are learning quite a bit.
264
691165
2055
ana dili İngilizce olanlar
çok az öğreniyor.
çok az öğreniyor.
İşte yaşamları boyunca iletişim için
muhtemelen hiç kullanmayacakları cümle:
muhtemelen hiç kullanmayacakları cümle:
11:45
Here's a sentence that they will probably
never use for communication
never use for communication
265
693244
3314
11:48
in their entire lives:
266
696582
1164
11:49
"Vala ābre urnes."
267
697770
1566
"Vala ābre urnes."
11:51
"The man sees the woman."
268
699360
1373
''Adam kadını görür.''
11:52
The little middle line is the gloss,
269
700757
1890
Ortadaki küçük satır, bir yorum.
11:54
so it's word for word,
that's what it says.
that's what it says.
270
702671
2216
Yani harfiyen çeviri, dediği bu.
11:56
And they're actually learning
some very fascinating things,
some very fascinating things,
271
704911
2789
Aslında bazı etkileyici
şeyler de öğreniyorlar,
şeyler de öğreniyorlar,
11:59
especially if they're English speakers.
272
707724
1876
özellikle ana dilleri İngilizceyse.
12:01
They're learning that a verb can come
at the very end of a sentence.
at the very end of a sentence.
273
709624
3230
Bir fiilin cümlenin en sonunda
yer alabileceğini öğreniyorlar.
yer alabileceğini öğreniyorlar.
12:04
Doesn't really do that in English
when you have two arguments.
when you have two arguments.
274
712878
2968
İki görüşünüz varken
İngilizcede bunu gerçekten yapmayın.
İngilizcede bunu gerçekten yapmayın.
12:07
They're learning that sometimes
275
715870
1738
Bazen bir dilde
12:09
a language doesn't have an equivalent
for the word "the" -- it's totally absent.
for the word "the" -- it's totally absent.
276
717632
3858
''the'' kelimesinin karşılığının
olmadığını noksan olduğunu öğreniyorlar.
olmadığını noksan olduğunu öğreniyorlar.
12:13
That's something language can do.
277
721514
1619
Bu, dilin yapabileceği bir şey.
12:15
They're learning that a long vowel
can actually be longer in duration,
can actually be longer in duration,
278
723157
3785
Uzun sesli bir harfin, sürece
daha uzun olabileceğini öğreniyorlar,
daha uzun olabileceğini öğreniyorlar,
12:18
as opposed to different in quality,
279
726966
1961
uzun sesli harflerimizin
12:20
which is what our long vowels do;
they're actually the same length.
they're actually the same length.
280
728951
3182
nitelik yönünden farklı olmasının aksine
aslında aynı uzunluktalar.
aslında aynı uzunluktalar.
12:24
They're learning that
there are these little inflections.
there are these little inflections.
281
732157
3500
Böyle kısa çekim ekleri
olduğunu öğreniyorlar.
olduğunu öğreniyorlar.
12:27
Hmm? Hmm?
282
735681
1155
Hım? Hımm?
12:28
There are inflections called "cases"
on the end of nouns --
on the end of nouns --
283
736860
3312
''İsim hâlleri'' denen, isimlerin
sonunda bulunan çekim ekleri vardır.
sonunda bulunan çekim ekleri vardır.
12:32
(Laughter)
284
740196
1016
(Gülüşmeler)
12:33
that tell you who does what
to whom in a sentence.
to whom in a sentence.
285
741236
3301
Bu çekim ekleri cümlede size
kimin kime ne yaptığını anlatırlar.
kimin kime ne yaptığını anlatırlar.
12:36
Even if you leave the order
of the words the same
of the words the same
286
744561
3027
Kelimelerin sırasını aynı bırakıp
12:39
and switch the endings,
287
747612
1722
cümlenin sonunu değiştirseniz bile
12:41
it changes who does what to whom.
288
749358
2992
cümlede anlamca kimin
kime ne yaptığı değişir.
kime ne yaptığı değişir.
12:44
What they're learning is that languages
do things, the same things, differently.
do things, the same things, differently.
289
752374
5764
Dillerin aynı şeyleri farklı biçimlerde
yaptıklarını öğreniyorlar.
yaptıklarını öğreniyorlar.
12:50
And that learning languages can be fun.
290
758513
2332
Dil öğrenmek eğlenceli olabilir.
12:53
What they're learning is respect
for Language: capital "L" Language.
for Language: capital "L" Language.
291
761997
3770
Dile saygı duymayı öğreniyorlar:
Dilin ''D''si büyük harfle.
Dilin ''D''si büyük harfle.
12:57
And given the fact that 88 percent
of Americans only speak English at home,
of Americans only speak English at home,
292
765791
4183
Amerikalıların yüzde 88'inin evde sadece
İngilizce konuştukları göz önüne alınırsa
İngilizce konuştukları göz önüne alınırsa
13:01
I don't think that's
necessarily a bad thing.
necessarily a bad thing.
293
769998
2611
bu durumun çok da kötü bir şey
olduğunu düşünmüyorum.
olduğunu düşünmüyorum.
13:04
You know why languages die on our planet?
294
772633
3803
Gezegenimizde dillerin neden
öldüğünü biliyor musunuz?
öldüğünü biliyor musunuz?
13:08
It's not because government imposes
one language on a smaller group,
one language on a smaller group,
295
776796
5222
Hükûmetin küçük bir gruba bir dili
empoze etmesinden dolayı değil,
empoze etmesinden dolayı değil,
dili konuşanların tamamının
yok edilmesinden de değil.
yok edilmesinden de değil.
13:14
or because an entire group
of speakers is wiped out.
of speakers is wiped out.
296
782042
2514
Geçmişte olanlar şimdi de oluyor
13:16
That certainly has happened in the past,
and it's happening now,
and it's happening now,
297
784580
3076
ama asıl sebep bu değil.
13:19
but it's not the main reason.
298
787680
2025
13:22
The main reason is that
a child is born to a family
a child is born to a family
299
790268
2778
Asıl sebep şu ki
bir çocuk, yaygın kullanılan dili
kullanmayan bir ailede doğuyor
kullanmayan bir ailede doğuyor
13:25
that speaks a language that
is not widely spoken in their community,
is not widely spoken in their community,
300
793070
3555
ve bu yüzden çocuk,
o yaygın dili öğrenmiyor.
o yaygın dili öğrenmiyor.
13:28
and that child doesn't learn it.
301
796649
2007
13:30
Why?
302
798680
1285
Neden?
13:31
Because that language is not valued
in their community.
in their community.
303
799989
4302
Çünkü o dil, onların toplumlarında
bir değer teşkil etmiyor.
bir değer teşkil etmiyor.
13:36
Because the language isn't useful.
304
804315
1913
Çünkü o dil, onlar için faydalı değil.
13:38
Because the child can't go and get a job
if they speak that language.
if they speak that language.
305
806252
4984
Çünkü eğer o dili konuşurlarsa
çocuk gidip de iş bulamayacak.
çocuk gidip de iş bulamayacak.
13:43
Because if language is just a tool,
306
811260
4031
Çünkü dil sadece bir araçsa
13:47
then learning their native language
307
815315
2377
o zaman onlar için ana dillerini öğrenmek
Valyria dilini öğrenmek kadar faydalı,
Valyria dilini öğrenmek kadar faydalı,
13:49
is about as useful
as learning High Valyrian,
as learning High Valyrian,
308
817716
2245
13:51
so why bother?
309
819985
1464
o yüzden ne gereği var?
13:55
Now ...
310
823387
1150
Şimdi,
13:58
Maybe language study isn't going to lead
to a lot more linguistic fluency.
to a lot more linguistic fluency.
311
826514
4389
dil incelemesi belki de daha fazla
dilsel akıcılığa yol açmayacak.
dilsel akıcılığa yol açmayacak.
14:02
But maybe that's not such a big deal.
312
830927
2250
Ama belkide bu çok önemli değil.
14:05
Maybe if more people
are studying more languages,
are studying more languages,
313
833855
3111
Belki daha fazla insan
daha fazla dil öğrense
daha fazla dil öğrense
bu durum daha fazla dilsel hoşgörü
ve daha az dil yayılımcılığı sağlayacak.
ve daha az dil yayılımcılığı sağlayacak.
14:08
it will lead to more linguistic tolerance
314
836990
2618
14:11
and less linguistic imperialism.
315
839632
1888
14:13
Maybe if we actually respect
language for what it is --
language for what it is --
316
841949
2984
İnsanoğlunun tarihteki
en büyük buluşu olan dile
en büyük buluşu olan dile
14:16
literally, the greatest invention
in the history of humankind --
in the history of humankind --
317
844957
4892
olduğu hâliyle saygı duyarsak
14:21
then in the future,
318
849873
1206
gelecekte, nesli tükenmekte olan dilleri
müze eserleri olarak değil,
müze eserleri olarak değil,
14:23
we can celebrate endangered languages
as living languages,
as living languages,
319
851103
3889
14:27
as opposed to museum pieces.
320
855016
1667
yaşayan diller olarak anabiliriz.
14:29
(High Valyrian) Kirimvose.
Thank you.
Thank you.
321
857182
1786
Kirimvose. Teşekkür ederim.
(Alkış)
14:30
(Applause)
322
858992
1396
ABOUT THE SPEAKER
David Peterson - Language creator, writer, artistDavid Peterson creates languages for television shows, for films and for fun.
Why you should listen
Best known for creating the Dothraki and Valyrian languages for HBO's Game of Thrones, David Peterson continues to work in Hollywood, though primarily out of his home in Orange County, where he lives with his wife, daughter and two cats. He's appeared previously on The Daily Show with Trevor Noah (2016) and given talks at Google (2014 and 2015) and EG (2016). He has written two books, Living Language Dothraki (2014) and The Art of Language Invention (2015), and some of his upcoming work includes Netflix's The Witcher and Legendary's Dune.
David Peterson | Speaker | TED.com