TEDxChange
Melinda Gates: What nonprofits can learn from Coca-Cola
Melinda French Gates: Kar amacı gütmeyen oluşumlar Coca-Cola'dan ne öğrenebilirler?
Filmed:
Readability: 3.8
1,422,797 views
TEDxChange'de, Melinda Gates, kar gütmeyen oluşumların, Coca-Cola gibi pazarlamacı ve dağıtımcılardan oluşan, en uzaktaki köylerin kola istemelerini -ve almalarını- sağlayan küresel şebekelere sahip büyük şirketlerden ipuçları almasını öneriyor. Bu niçin prezervatif, sulama ya da aşılar için de kullanılmasın?
Melinda Gates - Philanthropist
Melinda French Gates is co-chair of the Bill & Melinda Gates Foundation, where she puts into practice the idea that every life has equal value. Full bio
Melinda French Gates is co-chair of the Bill & Melinda Gates Foundation, where she puts into practice the idea that every life has equal value. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
One of my favorite parts
0
0
2000
Gates Vakfı'ndaki işimin
00:17
of my job at the Gates Foundation
1
2000
2000
en sevdiğim kısmı
00:19
is that I get to travel to the developing world,
2
4000
2000
dünyanın gelişmekte olan bölgelerine
00:21
and I do that quite regularly.
3
6000
2000
sık sık seyahat edebilmem.
00:23
And when I meet the mothers
4
8000
2000
Ve dünyanın farklı bölgerindeki
00:25
in so many of these remote places,
5
10000
2000
annelerle tanıştığımda
00:27
I'm really struck by the things
6
12000
2000
birbirimize aslında ne kadar
00:29
that we have in common.
7
14000
2000
benzediğimize şaşıyorum.
00:31
They want what we want for our children
8
16000
3000
Biz çocuklarımız için ne istiyorsak, onlar da aynı şeyleri
00:34
and that is for their children to grow up successful,
9
19000
3000
istiyorlar: büyüyünce başarılı olmaları,
00:37
to be healthy, and to have a successful life.
10
22000
3000
sağlıklı olmaları ve başarılı bir hayata sahip olmaları.
00:40
But I also see lots of poverty,
11
25000
3000
Aynı zamanda yoksulluğu görüyorum
00:43
and it's quite jarring,
12
28000
3000
ve bunun hem boyutu hem de kapsamı
00:46
both in the scale and the scope of it.
13
31000
2000
çok sıkıntı verici.
00:48
My first trip in India, I was in a person's home
14
33000
3000
Hindistan'a ilk gittiğimde birisinin evindeydim.
00:51
where they had dirt floors, no running water,
15
36000
2000
Yerler topraktandı, suları akmıyordu,
00:53
no electricity,
16
38000
2000
elektrik yoktu
00:55
and that's really what I see all over the world.
17
40000
3000
ve aslında bunu bütün dünyada görüyorum.
00:58
So in short, I'm startled by all the things
18
43000
3000
Kısacası, onların sahip olmadığı şeyler karşısında
01:01
that they don't have.
19
46000
3000
dehşete düşüyorum.
01:04
But I am surprised by one thing that they do have:
20
49000
3000
Ama aynı zamanda, sahip oldukları başka birşey de beni oldukça şaşırtıyor:
01:08
Coca-Cola.
21
53000
2000
Coca-Cola.
01:10
Coke is everywhere.
22
55000
2000
Kola her yerde.
01:12
In fact, when I travel to the developing world,
23
57000
2000
Gerçekten de dünyanın gelişen bölgelerine gittiğimde de
01:14
Coke feels ubiquitous.
24
59000
2000
kolanın ne kadar da bol olduğunu görüyorum.
01:16
And so when I come back from these trips,
25
61000
2000
Ve bu seyahatlerimden döndüğümde,
01:18
and I'm thinking about development,
26
63000
2000
ilerleme hakkında düşünüyorum,
01:20
and I'm flying home and I'm thinking,
27
65000
2000
uçakta düşünüyorum:
01:22
"We're trying to deliver condoms to people or vaccinations,"
28
67000
3000
"İnsanlara prezervatif veya aşı götürmeye çalışıyoruz"
01:25
you know, Coke's success kind of stops and makes you wonder:
29
70000
3000
ve kolanın bu başarısı insanı durup düşünmeye sevk ediyor:
01:28
how is it that they can get Coke
30
73000
2000
kolayı bu kadar da
01:30
to these far-flung places?
31
75000
2000
uzak yerlere nasıl götürebiliyorlar?
01:32
If they can do that,
32
77000
2000
Onlar bunu yapabiliyorsa,
01:34
why can't governments and NGOs do the same thing?
33
79000
3000
neden hükümetler ve sivil toplum örgütleri de aynı şeyi yapamıyorlar?
01:37
And I'm not the first person to ask this question.
34
82000
3000
Ve bu soruyu soran ilk kişi ben değilim.
01:40
But I think, as a community,
35
85000
2000
Bence toplum olarak
01:42
we still have a lot to learn.
36
87000
3000
daha öğrenecek çok şeyimiz var.
01:45
It's staggering, if you think about Coca-Cola.
37
90000
2000
Coca-Cola'nın yaptığı çok şaşırtıcı.
01:47
They sell 1.5 billion servings
38
92000
3000
Her gün 1.5 milyar bardak
01:50
every single day.
39
95000
3000
içecek satıyorlar.
01:53
That's like every man, woman and child on the planet
40
98000
2000
Bu bir bakıma dünyadaki her erkek, kadın, çocuğun
01:55
having a serving of Coke every week.
41
100000
3000
haftada bir bardak kola içmesi demek.
01:58
So why does this matter?
42
103000
3000
Peki bu neden önemli?
02:01
Well, if we're going to speed up the progress
43
106000
3000
Eğer süreci hızlandırmak istiyorsak
02:04
and go even faster
44
109000
2000
ve dünyaca kararlaştırdığımız Yeni Binyıl İlerleme Planı'nda
02:06
on the set of Millennium Development Goals that we're set as a world,
45
111000
3000
daha hızlı gitmek istiyorsak,
02:09
we need to learn from the innovators,
46
114000
2000
bu yenilikçilerden öğrenmemiz gereken şeyler var.
02:11
and those innovators
47
116000
2000
Ve bu yenilikçiler, olabilecek
02:13
come from every single sector.
48
118000
3000
her iş dalından gelebilir.
02:16
I feel that, if we can understand
49
121000
2000
Bence, Coca-Cola'nın nasıl olup bu kadar bol
02:18
what makes something like Coca-Cola ubiquitous,
50
123000
3000
bulunduğunu anlarsak,
02:21
we can apply those lessons then for the public good.
51
126000
3000
öğrendiklerimizi toplum yararına kullanabiliriz.
02:26
Coke's success is relevant,
52
131000
2000
Coca-Cola'nın başarısı bu açıdan çok önemli,
02:28
because if we can analyze it, learn from it,
53
133000
3000
çünkü onu çözümleyebilirsek, ondan öğrenebilirsek
02:31
then we can save lives.
54
136000
2000
hayat kurtarabiliriz.
02:33
So that's why I took a bit of time to study Coke.
55
138000
3000
Bu yüzden, bu kola hakkında biraz çalışma yaptım.
02:37
And I think there are really three things
56
142000
2000
Bence Coca-Cola'dan öğreneceğimiz
02:39
we can take away from Coca-Cola.
57
144000
2000
üç şey var.
02:41
They take real-time data
58
146000
2000
Gerçek zamanlı bilgi alıp bunu
02:43
and immediately feed it back into the product.
59
148000
3000
hemen ürüne uyguluyorlar.
02:46
They tap into local entrepreneurial talent,
60
151000
3000
Bölgesel girişimci yeteneklerle çalışıyorlar
02:49
and they do incredible marketing.
61
154000
3000
ve inanılmaz pazarlama yapıyorlar.
02:52
So let's start with the data.
62
157000
3000
Bilgiyle başlayalım.
02:55
Now Coke has a very clear bottom line --
63
160000
2000
Çok belirgin bir amaçları var.
02:57
they report to a set of shareholders, they have to turn a profit.
64
162000
3000
Hissedalara rapor veriyorlar. Kar etmek zorundalar.
03:00
So they take the data,
65
165000
2000
Bu yüzden bilgiyi alıyorlar
03:02
and they use it to measure progress.
66
167000
2000
ve gidişatı ölçmek için kullanıyorlar.
03:04
They have this very continuous feedback loop.
67
169000
2000
Çok sürekli bir geri bildirim döngüleri var.
03:06
They learn something, they put it back into the product,
68
171000
2000
Birşey öğreniyorlar, onu ürüne uyguluyorlar,
03:08
they put it back into the market.
69
173000
2000
pazara geri sürüyorlar.
03:10
They have a whole team called "Knowledge and Insight."
70
175000
2000
"Bilgi ve Sezgi" isimli bir takımları var.
03:12
It's a lot like other consumer companies.
71
177000
2000
Diğer tüketimci şirketleri gibiler.
03:14
So if you're running Namibia for Coca-Cola,
72
179000
2000
Mesela Coca-Cola'nın Namibya kolunu idare ediyorsanız
03:16
and you have a 107 constituencies,
73
181000
2000
ve 107 şubeniz varsa,
03:18
you know where every can versus bottle
74
183000
3000
nerede ne kadar teneke ya da şişe
03:21
of Sprite, Fanta or Coke was sold,
75
186000
2000
Sprite, Fanta ya da kolanın satıldığını,
03:23
whether it was a corner store,
76
188000
2000
bunların bir büfede mi, bir süpermarkette mi,
03:25
a supermarket or a pushcart.
77
190000
2000
yoksa bir seyyar satıcıda mı satıldığını bilirsiniz.
03:27
So if sales start to drop,
78
192000
2000
Eğer satışlar düşüyorsa,
03:29
then the person can identify the problem
79
194000
2000
yetkili kişi sorunu teşhis edebilir
03:31
and address the issue.
80
196000
2000
ve onunla ilgilenebilir.
03:34
Let's contrast that for a minute to development.
81
199000
3000
Simdi bununla ilerleme arasında bir bağ kurmaya çalışalım.
03:38
In development, the evaluation comes
82
203000
3000
İlerlemede, değerlendirme
03:41
at the very end of the project.
83
206000
3000
projenin en sonunda yapılır.
03:44
I've sat in a lot of those meetings,
84
209000
2000
Bu tarz birçok toplantıya katıldım.
03:46
and by then,
85
211000
2000
Ve oraya gelinceye kadar,
03:48
it is way too late to use the data.
86
213000
3000
bilgiyi kullanmak için çok geç oluyor.
03:51
I had somebody from an NGO
87
216000
2000
Bir keresinde bir sivil toplum örgütünden birisi
03:53
once describe it to me as bowling in the dark.
88
218000
2000
bana bunu karanlıkta bowling oynamak olarak tarif etti.
03:55
They said, "You roll the ball, you hear some pins go down.
89
220000
3000
"Topu yuvarlıyorsun, bazı lobutların düştüğünü duyuyorsun.
03:58
It's dark, you can't see which one goes down until the lights come on,
90
223000
3000
Ama karanlık olduğu için ışıklar yanana kadar hangilerinin düştüğünü bilmiyorsun.
04:01
and then you an see your impact."
91
226000
3000
Ancak o zaman yaptığının etkisini görebiliyorsun." demişti.
04:04
Real-time data
92
229000
2000
Gerçek zamanlı bilgi
04:06
turns on the lights.
93
231000
3000
ışıkları yakar.
04:10
So what's the second thing that Coke's good at?
94
235000
2000
Peki Coca-Cola'nın başarılı olduğu ikinci şey ne?
04:12
They're good at tapping into
95
237000
2000
Yerel girişimcilerden
04:14
that local entrepreneurial talent.
96
239000
2000
yararlanmada iyiler.
04:16
Coke's been in Africa since 1928,
97
241000
2000
Kola Afrika'da 1928'den beri var,
04:18
but most of the time they couldn't reach the distant markets,
98
243000
3000
ama çoğunlukla uzak pazarlara ulaşamadılar,
04:21
because they had a system that was a lot like in the developed world,
99
246000
3000
çünkü sistemleri gelişmiş dünyadakine benziyordu,
04:24
which was a large truck rolling down the street.
100
249000
3000
yolda yürüyen büyük bir kamyon.
04:27
And in Africa, the remote places,
101
252000
2000
Ama Afrika'nın uzak bölgelerinde
04:29
it's hard to find a good road.
102
254000
2000
iyi bir yol bulmak biraz zor.
04:31
But Coke noticed something --
103
256000
2000
Ama kola başka birşeyi fark etti.
04:33
they noticed that local people were taking the product, buying it in bulk
104
258000
3000
Fark ettiler ki bölgenin insanları ürünü toptan alıp
04:36
and then reselling it in these hard-to-reach places.
105
261000
3000
bu zor ulaşılan yerlerde yeniden satıyorlardı.
04:40
And so they took a bit of time to learn about that.
106
265000
2000
Kola bunu analiz etmeye kara verdi.
04:42
And they decided in 1990
107
267000
2000
Ve 1990'da bu bölgesel girişimcilere
04:44
that they wanted to start training the local entrepreneurs,
108
269000
2000
ufak krediler verip
04:46
giving them small loans.
109
271000
2000
onları eğitmeye karar verdi.
04:48
They set them up as what they called micro-distribution centers,
110
273000
3000
Onları mikro-dağıtım merkezleri olarak hazırladılar.
04:51
and those local entrepreneurs then hire sales people,
111
276000
3000
Bu yerel girişimciler,
04:54
who go out with bicycles and pushcarts and wheelbarrows
112
279000
3000
bisikletle, seyyar satıcı arabalarıyla, el arabalarıyla
04:57
to sell the product.
113
282000
2000
satış yapacak insanlar tutacaklardı.
04:59
There are now some 3,000 of these centers
114
284000
2000
Şimdi Afrika'da bu merkezlerden 3.000 tane var
05:01
employing about 15,000 people in Africa.
115
286000
3000
ve bunlar 15.000 insan çalıştırıyorlar.
05:05
In Tanzania and Uganda,
116
290000
2000
Tanzanya ve Uganda'da bunlar
05:07
they represent 90 percent
117
292000
2000
toplam kola satışlarının
05:09
of Coke's sales.
118
294000
2000
yüzde 90'ını oluşturuyorlar.
05:13
Let's look at the development side.
119
298000
2000
Şimdi de işin ilerleme kısmına bakalım.
05:15
What is it that governments and NGOs
120
300000
2000
Hükümetler ve sivil toplum kuruluşları
05:17
can learn from Coke?
121
302000
2000
koladan ne öğrenebilirler?
05:19
Governments and NGOs
122
304000
2000
Hükümetler ve sivil toplum kuruluşlarının da
05:21
need to tap into that local entrepreneurial talent as well,
123
306000
3000
yerel girişimcilerden yararlanmaları gerekiyor,
05:24
because the locals know how to reach
124
309000
2000
çünkü zor yerlere nasıl ulaşılacağını bilenler
05:26
the very hard-to-serve places, their neighbors,
125
311000
3000
ve değişim için gerekenleri en iyi anlayanlar
05:29
and they know what motivates them to make change.
126
314000
3000
bölge insanları.
05:33
I think a great example of this
127
318000
2000
Bence bunun harika bir örneği
05:35
is Ethiopia's new health extension program.
128
320000
3000
Etiyopya'nın yeni sağlık programı.
05:38
The government noticed in Ethiopia
129
323000
2000
Etiyopya hükümeti
05:40
that many of the people were so far away from a health clinic,
130
325000
3000
birçok insana sağlık kliniklerinin
05:43
they were over a day's travel away from a health clinic.
131
328000
3000
bir günlük yol uzağında olduğunu belirledi.
05:46
So if you're in an emergency situation -- or if you're a mom about to deliver a baby --
132
331000
3000
Yani acil bir durumda, mesela doğurmak üzere olan bir anne iseniz
05:49
forget it, to get to the health care center.
133
334000
3000
bir sağlık kuruluşuna gitmeniz imkansızdı.
05:52
They decided that wasn't good enough,
134
337000
2000
Bundan daha iyisinin yapılabileceğine karar verdiler
05:54
so they went to India and studied the Indian state of Kerala
135
339000
2000
ve Hindistan'a gidip Kerala eyaletindeki
05:56
that also had a system like this,
136
341000
2000
benzer sistemi incelediler
05:58
and they adapted it for Ethiopia.
137
343000
2000
ve bunu Etiyopya'ya uyarladılar.
06:00
And in 2003, the government of Ethiopia
138
345000
2000
Ve 2003'te Etiyopya hükümeti
06:02
started this new system in their own country.
139
347000
3000
bu yeni sistemi kendi ülkelerinde uygulamaya koydular.
06:05
They trained 35,000 health extension workers
140
350000
3000
İnsanlarda direk ilgilenecek
06:08
to deliver care directly to the people.
141
353000
3000
35.000 sağlık elemanı eğittiler.
06:11
In just five years,
142
356000
2000
Sadece beş yılda,
06:13
their ratio went from one worker for every 30,000 people
143
358000
4000
oran her 30.000 kişiye bir sağlık elemanından
06:17
to one worker for every 2,500 people.
144
362000
3000
her 2.500 kişiye bir sağlık elemanına düştü.
06:22
Now, think about
145
367000
2000
Şimdi bunun insanların
06:24
how this can change people's lives.
146
369000
3000
hayatlarını ne kadar değiştirebileceğini düşünün.
06:27
Health extension workers can help with so many things,
147
372000
3000
Sağlık elemanları o kadar değişik konuda yararlı olabilirler ki
06:30
whether it's family planning, prenatal care,
148
375000
3000
aile planlanmasında, gebe bakımında,
06:33
immunizations for the children,
149
378000
2000
çocukların aşılanmasında,
06:35
or advising the woman to get to the facility on time
150
380000
3000
ya da kadınların doğum için
06:38
for an on-time delivery.
151
383000
2000
sağlık kuruluşuna zamanında yetişmesinde.
06:41
That is having real impact
152
386000
2000
Bunun Etiyopya gibi bir ülke için
06:43
in a country like Ethiopia,
153
388000
2000
önemli sonuçları oluyor
06:45
and it's why you see their child mortality numbers
154
390000
3000
ve bunun sayesinde olarak çocuk ölümleri
06:48
coming down 25 percent
155
393000
2000
2000'den 2008'e
06:50
from 2000 to 2008.
156
395000
3000
yüzde 25 azaldı.
06:53
In Ethiopia, there are hundreds of thousands of children living
157
398000
3000
Bugün Etiyopya'da yüzbinlerce çocuk
06:56
because of this health extension worker program.
158
401000
3000
hayatını bu sağlık elemanlarına borçlu.
07:00
So what's the next step for Ethiopia?
159
405000
2000
Peki Etiyopya için bir sonraki adım ne?
07:02
Well, they're already starting talk about this.
160
407000
2000
Bunu konuşmaya şimdiden başladılar.
07:04
They're starting to talk about, "How do you have the health community workers
161
409000
3000
Konuştukları "Sağlık elemanlarının kendi fikirlerini
07:07
generate their own ideas?
162
412000
2000
üretmesini nasıl sağlarız?
07:09
How do you incent them based on the impact that they're getting
163
414000
2000
Bu uzak yerlerdeki etkilerinin karşılığını
07:11
out in those remote villages?"
164
416000
3000
nasıl verebiliriz?"
07:14
That's how you tap into local entrepreneurial talent
165
419000
3000
Bu yerel girişimci yeteneklerden yararlanmak
07:17
and you unlock people's potential.
166
422000
3000
ve onların potansiyellerini açığa çıkarmak oluyor.
07:22
The third component of Coke's success
167
427000
2000
Kolanın başarısının üçüncü anahtarı
07:24
is marketing.
168
429000
2000
pazarlama.
07:26
Ultimately, Coke's success
169
431000
2000
Kolanın başarısının
07:28
depends on one crucial fact
170
433000
2000
dayandığı en önemli unsur
07:30
and that is that people want
171
435000
2000
insanların Coca-Cola
07:32
a Coca-Cola.
172
437000
2000
istemesi.
07:34
Now the reason these micro-entrepreneurs
173
439000
2000
Bu mikro-girişimcilerin satış ya da kar
07:36
can sell or make a profit
174
441000
2000
yapmasının tek yolu
07:38
is they have to sell every single bottle in their pushcart or their wheelbarrow.
175
443000
3000
seyyar arabalarındaki her şişeyi satmaları.
07:41
So, they rely on Coca-Cola
176
446000
3000
Bunun için Coca-Cola'nın
07:44
in terms of its marketing,
177
449000
2000
pazarlamasına güveniyorlar.
07:46
and what's the secret to their marketing?
178
451000
3000
Peki onların pazarlamasının sırrı ne?
07:49
Well, it's aspirational.
179
454000
2000
Özendiricilik.
07:51
It is associated that product
180
456000
2000
Kolayı insanların yaşamayı isteyecekleri
07:53
with a kind of life that people want to live.
181
458000
3000
bir hayatla ilişkilendiriyorlar.
07:56
So even though it's a global company,
182
461000
2000
Bu da küresel bir şirket olmalarına rağmen
07:58
they take a very local approach.
183
463000
3000
yerel bir yol izlemelerine olanak veriyor.
08:01
Coke's global campaign slogan
184
466000
2000
Coca-Cola'nın küresel sloganı
08:03
is "Open Happiness."
185
468000
2000
"Mutluluğa kapak aç"
08:05
But they localize it.
186
470000
2000
Ama bunu yöreselleştiriyorlar.
08:07
And they don't just guess what makes people happy;
187
472000
2000
Ve insanları neyin mutlu ettiğini sadece tahmin etmiyorlar,
08:09
they go to places like Latin America
188
474000
2000
Latin Amerika gibi yerlere gidip
08:11
and they realize that happiness there
189
476000
2000
orada mutluluğun aile
08:13
is associated with family life.
190
478000
2000
yaşantısıyla ilişkili olduğunu görüyorlar.
08:15
And in South Africa,
191
480000
2000
Güney Afrika'da
08:17
they associate happiness
192
482000
2000
mutluluğun saygınlıkla
08:19
with seriti or community respect.
193
484000
3000
ilişkili olduğunu görebiliyorlar.
08:23
Now, that played itself out in the World Cup campaign.
194
488000
3000
Bunu dünya kupası kampanyasında kullandılar.
08:26
Let's listen to this song that Coke created for it,
195
491000
2000
Şimdi Coca-Cola'nın bunun için yaptırdığı şarkıyı dinleyelim.
08:28
"Wavin' Flag" by a Somali hip hop artist.
196
493000
3000
Somalili bir hip hop sanatçısından "Bayrağı Salla"
08:32
(Video) K'Naan: ♫ Oh oh oh oh oh o-oh ♫
197
497000
3000
(Video) K'Naan: ♫ Oh oh oh oh oh o-oh ♫
08:35
♫ Oh oh oh oh oh oh oh oh oh oh ♫
198
500000
4000
♫ Oh oh oh oh oh oh oh oh oh oh ♫
08:39
♫ Oh oh oh oh oh o-oh ♫
199
504000
2000
♫ Oh oh oh oh oh o-oh ♫
08:41
♫ Oh oh oh oh oh oh oh oh o-oh ♫
200
506000
4000
♫ Oh oh oh oh oh oh oh oh o-oh ♫
08:45
♫Give you freedom, give you fire♫
201
510000
3000
♫Özgürlüğünü verir, ateşini verir♫
08:48
♫ Give you reason, take you higher ♫
202
513000
3000
♫Amacını verir, seni daha yukarı çıkarır♫
08:51
♫ See the champions take the field now ♫
203
516000
3000
♫Şimdi sahaya şampiyonlar çıkıyor♫
08:54
♫ You define us, make us feel proud ♫
204
519000
4000
♫Bizi tanımlıyorsunuz, bizi gururlandırıyorsunuz♫
08:58
♫ In the streets our heads are lifted ♫
205
523000
3000
♫Sokaklarda başımız yukarıda♫
09:01
♫ As we lose our inhibition ♫
206
526000
3000
♫Engellerimiz kalktıkça♫
09:04
♫ Celebration, it's around us ♫
207
529000
3000
♫Kutlamalar her yanımızda♫
09:07
♫ Every nation, all around us ♫
208
532000
3000
♫Bütün ülkeler her yanımızda♫
09:11
Melinda French Gates: It feels pretty good, right?
209
536000
2000
Melinda French Gates: İnsana kendini bir hayli iyi hissettiriyor değil mi?
09:13
Well, they didn't stop there --
210
538000
2000
Bununla kalmadılar.
09:15
they localized it into 18 different languages.
211
540000
2000
Bunu 18 farklı dile uyarladılar.
09:17
And it went number one on the pop chart
212
542000
2000
Ve bu, 17 ülkede listelerde
09:19
in 17 countries.
213
544000
3000
birinci sırada oldu.
09:22
It reminds me of a song that I remember from my childhood,
214
547000
3000
Bu bana çocukluğumdan bir şarkıyı hatırlatıyor.
09:25
"I'd Like to Teach the World to Sing,"
215
550000
3000
"Dünyaya Şarkı Söylemeyi Öğretmek İstiyorum",
09:28
that also went number one on the pop charts.
216
553000
3000
o da listelerde bir numara olmuştu.
09:31
Both songs have something in common:
217
556000
3000
İki şarkının ortak bir yanı var:
09:34
that same appeal
218
559000
2000
kutlama ve birlikteliğin
09:36
of celebration and unity.
219
561000
3000
çekiciliği.
09:40
So how does health and development market?
220
565000
3000
Peki sağlık ve ilerleme nasıl pazarlanıyor?
09:43
Well, it's based on avoidance,
221
568000
3000
Uzak durma üzerine,
09:46
not aspirations.
222
571000
2000
emeller üzerine değil.
09:48
I'm sure you've heard some of these messages.
223
573000
2000
Eminim bu mesajlardan bir kısmını duymuşsunuzdur.
09:50
"Use a condom, don't get AIDS."
224
575000
3000
"Prezervatif kullanın, AIDS'e yakalamayın."
09:53
"Wash you hands, you might not get diarrhea."
225
578000
3000
"Ellerinizi yıkanın, böylece ishalden korunabilirsiniz."
09:56
It doesn't sound anything like "Wavin' Flag" to me.
226
581000
3000
Hiçbiri "Bayrağı Salla" gibi durmuyor.
10:01
And I think we make a fundamental mistake --
227
586000
2000
Bence çok önemli bir hata yapıyoruz
10:03
we make an assumption,
228
588000
2000
düşünüyoruz ki
10:05
that we think that, if people need something,
229
590000
2000
insanların bir şeye ihtiyaçları varsa
10:07
we don't have to make them want that.
230
592000
3000
onlara onu istetmemize gerek yok.
10:10
And I think that's a mistake.
231
595000
2000
Bence bu bir hata.
10:12
And there's some indications around the world that this is starting to change.
232
597000
3000
Artık dünyada bunun değiştiğine dair bazı işaretler görüyoruz.
10:15
One example is sanitation.
233
600000
3000
Birisi hijyen.
10:18
We know that a million and a half children
234
603000
2000
Dünyada yılda bir buçuk milyon
10:20
die a year from diarrhea
235
605000
2000
çocuğun ishalden öldüğünü biliyoruz
10:22
and a lot of it is because of open defecation.
236
607000
3000
ve bunun büyük coğunluğu açık foseptikler yüzünden.
10:25
But there's a solution: you build a toilet.
237
610000
3000
Ama bunun bir çözümü var, tuvalet yapmak.
10:28
But what we're finding around the world, over and over again,
238
613000
3000
Ama dünyada tekrar tekrar gördüğümüz bir şey var,
10:31
is, if you build a toilet and you leave it there,
239
616000
3000
o da bir tuvalet yapıp orada bırakırsanız
10:34
it doesn't get used.
240
619000
2000
o tuvalet kullanılmaz.
10:36
People reuse it for a slab for their home.
241
621000
2000
İnsanlar onu bir beton parçası olarak kullanıyorlar.
10:38
They sometimes store grain in it.
242
623000
2000
Kimisi içinde buğday saklıyor.
10:40
I've even seen it used for a chicken coop.
243
625000
2000
Tavuk kümesi olarak kullanananı bile gördüm.
10:42
(Laughter)
244
627000
2000
(Gülüşmeler)
10:44
But what does marketing really entail
245
629000
2000
Peki ishali temizlikle önlemek için
10:46
that would make a sanitation solution get a result in diarrhea?
246
631000
3000
pazarlamanın ne yapması gerekiyor?
10:49
Well, you work with the community.
247
634000
2000
Toplumla çalışmanız gerekiyor.
10:51
You start to talk to them about why open defecation
248
636000
2000
Önce açık foseptiklerin köylerde
10:53
is something that shouldn't be done in the village,
249
638000
2000
neden kullanılmaması gerektiğini onlara anlatıyorsunuz,
10:55
and they agree to that.
250
640000
2000
onlar da bunu kabul ediyorlar.
10:57
But then you take the toilet and you position it
251
642000
3000
Sonra da onlara tuvaletten bahsediyorsunuz
11:00
as a modern, trendy convenience.
252
645000
3000
ve onu modern ve moda bir kolaylık olarak anlatıyorsunuz.
11:03
One state in Northern India has gone so far
253
648000
2000
Kuzey Hindistan'da bu
11:05
as to link toilets to courtship.
254
650000
3000
flörtle ilişkilendi.
11:08
And it works -- look at these headlines.
255
653000
3000
Ve bu işe yarıyor. Şu başlıklara bakın.
11:11
(Laughter)
256
656000
4000
(Gülüşmeler)
11:15
I'm not kidding.
257
660000
2000
Şaka yapmıyorum.
11:17
Women are refusing to marry men without toilets.
258
662000
2000
Kadınlar klozeti olmayan erkeklerle evlenmiyorlar.
11:19
No loo, no "I do."
259
664000
3000
Tuvalet yoksa, "Evet" de yok.
11:22
(Laughter)
260
667000
2000
(Gülüşmeler)
11:24
Now, it's not just a funny headline --
261
669000
3000
Bu sadece komik bir başlık değil.
11:27
it's innovative. It's an innovative marketing campaign.
262
672000
3000
Bu yaratıcı. Bu yaratıcı bir pazarlama kampanyası.
11:30
But more importantly,
263
675000
2000
Ama daha önemlisi,
11:32
it saves lives.
264
677000
2000
hayat kurtarıyor.
11:35
Take a look at this --
265
680000
2000
Şuna bir bakın.
11:37
this is a room full of young men
266
682000
2000
Bu genç erkeklerle dolu ve eşim Bill'in olduğu
11:39
and my husband, Bill.
267
684000
2000
bir oda.
11:41
And can you guess what the young men are waiting for?
268
686000
3000
Bu genç erkeklerin neyi beklediğini tahmin edebilir misiniz?
11:45
They're waiting to be circumcised.
269
690000
3000
Sünnet olmayı bekliyorlar.
11:48
Can you you believe that?
270
693000
2000
Buna inanabiliyor musunuz?
11:50
We know that circumcision reduces HIV infection
271
695000
3000
sünnetin erkeklerde HIV enfeksiyonunu
11:53
by 60 percent in men.
272
698000
2000
erkeklerde yüzde 60 azalttığını biliyoruz.
11:55
And when we first heard this result inside the Foundation,
273
700000
3000
Vakıf'ta bu bilgiyi öğrendiğimizde itiraf etmeliyim ki
11:58
I have to admit, Bill and I were scratching our heads a little bit
274
703000
2000
Bill ve ben bir süre kafamızı kaşıdık,
12:00
and we were saying, "But who's going to volunteer for this procedure?"
275
705000
3000
diyorduk ki "Bu prosedüre kim gönüllü olur ki?"
12:03
But it turns out the men do,
276
708000
2000
Ama aslında erkekler bunu istiyorlar,
12:05
because they're hearing from their girlfriends
277
710000
2000
çünkü kızarkadaşlarının bunu
12:07
that they prefer it,
278
712000
2000
tercih ettiklerini öğreniyorlar,
12:09
and the men also believe it improves their sex life.
279
714000
3000
kendileri de ayrıca cinsel yaşamlarını iyileştirdiğini düşünüyorlar.
12:13
So if we can start to understand
280
718000
3000
Yani insanların
12:16
what people really want
281
721000
2000
sağlık ve ilerlemede
12:18
in health and development,
282
723000
2000
gerçekte ne istediklerini
12:20
we can change communities
283
725000
2000
anlayabilirsek
12:22
and we can change whole nations.
284
727000
3000
toplumları değiştirebiliriz.
12:26
Well, why is all of this so important?
285
731000
3000
Peki bunlar neden bu kadar önemli?
12:29
So let's talk about what happens when this all comes together,
286
734000
3000
Şimdi de bu üç öğe birleşince
12:32
when you tie the three things together.
287
737000
2000
neler olduğunu konuşalım.
12:34
And polio, I think, is one of the most powerful examples.
288
739000
3000
Bence bunun en önemli örneklerinden biri çocuk felci.
12:38
We've seen a 99 percent reduction in polio in 20 years.
289
743000
4000
Son 20 yılda çocuk felcinde yüzde 99 azalma kaydedildi.
12:42
So if you look back to 1988,
290
747000
2000
1988'e dönüp baktığınızda
12:44
there are about 350,000 cases of polio
291
749000
3000
gezegenimizde yaklaşık 350.000
12:47
on the planet that year.
292
752000
2000
çocuk felci vakasının olduğunu görüyoruz.
12:49
In 2009, we're down to 1,600 cases.
293
754000
3000
2009'da ise sadece 1600 vaka.
12:52
Well how did that happen?
294
757000
3000
Peki bu nasıl oldu?
12:55
Let's look at a country like India.
295
760000
2000
Şimdi Hindistan gibi bir ülkeyi düşünelim.
12:57
They have over a billion people in this country,
296
762000
3000
Bu ülkede bir milyardan fazla insan yaşıyor,
13:00
but they have 35,000 local doctors
297
765000
3000
ama felci rapor eden yerel doktorların
13:03
who report paralysis,
298
768000
2000
ve klinisyenlerin sayısı
13:05
and clinicians, a huge reporting system in chemists.
299
770000
3000
35.000.
13:08
They have two and a half million vaccinators.
300
773000
3000
İki buçuk milyon aşıcı var.
13:12
But let me make the story a little bit more concrete for you.
301
777000
2000
Ama izin verin konuyu sizin için biraz daha somutlaştırayım.
13:14
Let me tell you the story of Shriram,
302
779000
2000
Size kuzey Hindistan'ın Bihar eyaletinde
13:16
an 18 month boy in Bihar,
303
781000
2000
yaşayan 18 aylık
13:18
a northern state in India.
304
783000
2000
Shriram'dan bahsetmek istiyorum.
13:20
This year on August 8th, he felt paralysis
305
785000
3000
Bu yıl 8 Ağustos'ta felç hissetti
13:23
and on the 13th, his parents took him to the doctor.
306
788000
3000
ve 13'ünde ailesi onu doktora götürdü.
13:27
On August 14th and 15th, they took a stool sample,
307
792000
2000
14 ve 15 Ağustos'ta dışkı örneği alındı
13:29
and by the 25th of August,
308
794000
2000
ve Ağustos'un 25'inde
13:31
it was confirmed he had Type 1 polio.
309
796000
3000
Tip 1 çocuk felci olduğu onaylandı.
13:34
By August 30th, a genetic test was done,
310
799000
3000
Ağustos'un 30'unda yapılan genetik testiyle
13:37
and we knew what strain of polio Shriram had.
311
802000
3000
Shriram'ın çocuk felcinin hangi soydan olduğu anlaşıldı.
13:40
Now it could have come from one of two places.
312
805000
2000
Bu soy iki farklı yerden gelebilir.
13:42
It could have come from Nepal, just to the north, across the border,
313
807000
3000
Eyaletin ve ülkenin kuzey sınırı Nepal'den
13:45
or from Jharkhand, a state just to the south.
314
810000
3000
ya da hemen güneydeki eyalet Jharkhand'tan gelmiş olabilir.
13:48
Luckily, the genetic testing proved
315
813000
3000
Neyse ki, genetik testi
13:51
that, in fact, this strand came north,
316
816000
2000
mikrobun kuzeyden geldiğini gösterdi,
13:53
because, had it come from the south,
317
818000
2000
çünkü eğer güneyden gelseydi
13:55
it would have had a much wider impact in terms of transmission.
318
820000
2000
bulaşma açısından çok daha önemli sorunları olacaktı
13:57
So many more people would have been affected.
319
822000
2000
ve çok daha fazla insan bundan etkilenecekti.
13:59
So what's the endgame?
320
824000
2000
Peki sonuç olarak ne oldu?
14:01
Well on September 4th, there was a huge mop-up campaign,
321
826000
3000
4 Eylül'de, çocuk felcinde her zaman yapıldığı gibi
14:04
which is what you do in polio.
322
829000
2000
bir hayli büyük bir temizleme kampanyası düzenlendi.
14:06
They went out and where Shriram lives,
323
831000
2000
Shriram'ın yaşadığı yere gidip
14:08
they vaccinated two million people.
324
833000
2000
iki milyon kişiyi aşıladılar.
14:10
So in less than a month,
325
835000
2000
Böylece bir aydan kısa bir sürede
14:12
we went from one case of paralysis
326
837000
2000
bir felç vakasından
14:14
to a targeted vaccination program.
327
839000
3000
hedefli bir aşılama kampanyasına geçildi.
14:17
And I'm happy to say only one other person in that area got polio.
328
842000
3000
Ve mutlulukla söyleyebilirim ki o bölgeden sadece bir kişide daha çocuk felci görüldü.
14:20
That's how you keep
329
845000
2000
İşte büyük bir salgının
14:22
a huge outbreak from spreading,
330
847000
2000
daha fazla yayılmasını böyle engelleyebilirsiniz
14:24
and it shows what can happen
331
849000
2000
ve görüyoruz ki bölge insanları
14:26
when local people have the data in their hands;
332
851000
3000
gerekli bilgiye sahip olduklarında
14:29
they can save lives.
333
854000
3000
hayat kurtarabilirler.
14:32
Now one of the challenges in polio, still, is marketing,
334
857000
3000
Şimdi çocuk felcinin hala karşılaştığı bir engel pazarlama,
14:35
but it might not be what you think.
335
860000
2000
ama düşündüğünüz biçiminde değil.
14:37
It's not the marketing on the ground.
336
862000
2000
Sahadaki pazarlama değil.
14:39
It's not telling the parents,
337
864000
2000
Ailelere "Felç görürseniz,
14:41
"If you see paralysis, take your child to the doctor
338
866000
2000
çocuğunuzu doktora götürün ya da aşılattırın."
14:43
or get your child vaccinated."
339
868000
2000
demek değil.
14:45
We have a problem with marketing in the donor community.
340
870000
3000
Bağış yapan toplumlardaki pazarlamada sorun var.
14:48
The G8 nations have been incredibly generous on polio
341
873000
2000
Son yirmi yıldır G8 ülkeleri
14:50
over the last 20 years,
342
875000
2000
çocuk felci konusunda oldukça bonkörler,
14:52
but we're starting to have something called polio fatigue
343
877000
3000
ama artık bizim çocuk felci yorgunluğu dediğimiz bir olay olmaya başladı,
14:55
and that is that the donor nations
344
880000
2000
bu da bağış yapan ülkeler
14:57
aren't willing to fund polio any longer.
345
882000
2000
artık buna maddi kaynak sağlamak istemiyorlar.
14:59
So by next summer, we're sighted to run out of money on polio.
346
884000
3000
Yani önümüzdeki yaza çocuk felci için paramızın biteceğini öngörüyoruz.
15:02
So we are 99 percent
347
887000
3000
Yani bu konuda
15:05
of the way there on this goal
348
890000
2000
yüzde 99 çözüme ulaşmışken
15:07
and we're about to run short of money.
349
892000
3000
paramız bitmek üzere.
15:10
And I think that if the marketing were more aspirational,
350
895000
3000
Ve bence eğer pazarlama daha özendirici olsaydı,
15:13
if we could focus as a community
351
898000
2000
eğer bir toplum olarak
15:15
on how far we've come
352
900000
2000
ne kadar ilerlediğimizi
15:17
and how amazing it would be
353
902000
2000
ve bu hastalığı silmenin
15:19
to eradicate this disease,
354
904000
2000
ne kadar muhteşem birşey olacağını anlayabilseydik
15:21
we could put polio fatigue
355
906000
2000
bu çocuk felci yorgunluğunu
15:23
and polio behind us.
356
908000
2000
ve çocuk felcinin kendisini arkamızda bırakabilirdik.
15:25
And if we could do that,
357
910000
2000
Ve eğer bunu yapabilseydik,
15:27
we could stop vaccinating everybody, worldwide,
358
912000
2000
dünya çapında herkesi aşılamayı
15:29
in all of our countries for polio.
359
914000
3000
bırakabilirdik.
15:32
And it would only be the second disease ever
360
917000
2000
Ve çocuk felci gezegenden
15:34
wiped off the face of the planet.
361
919000
3000
sildiğimiz ikinci hastalık olabilirdi.
15:37
And we are so close.
362
922000
2000
Ve buna o kadar yakınız ki.
15:39
And this victory is so possible.
363
924000
3000
Ve bunu yapmak o kadar mümkün ki.
15:43
So if Coke's marketers came to me
364
928000
3000
Coca-Cola'nın pazarlamacıları
15:46
and asked me to define happiness,
365
931000
3000
bana gelip mutluluğun tanımını sorsaydı,
15:50
I'd say my vision of happiness
366
935000
2000
benim mutluluk tanımım
15:52
is a mother holding healthy baby
367
937000
3000
bir annenin sağlıklı bebeğini kollarında tutuyor
15:55
in her arms.
368
940000
2000
olması olurdu.
15:57
To me, that is deep happiness.
369
942000
3000
Bence bu, derinden mutluluk.
16:02
And so if we can learn lessons from the innovators in every sector,
370
947000
3000
Ve sonuç olarak her alandaki yenilikçilerden ders alabilirsek
16:05
then in the future we make together,
371
950000
3000
gelecekte hep birlikte
16:08
that happiness
372
953000
2000
mutluluğun da kola kadar
16:10
can be just as ubiquitous
373
955000
2000
bol bulunmasını
16:12
as Coca-Cola.
374
957000
2000
sağlayabiliriz.
16:14
Thank you.
375
959000
2000
Teşekkür ederim.
16:16
(Applause)
376
961000
6000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Melinda Gates - PhilanthropistMelinda French Gates is co-chair of the Bill & Melinda Gates Foundation, where she puts into practice the idea that every life has equal value.
Why you should listen
The Bill & Melinda Gates Foundation works to help all people lead healthy, productive lives. As co-chair, Melinda French Gates helps shape and approve strategies, review results, advocate for foundation issues and set the overall direction. In developing countries, the foundation focuses on improving people's health with vaccines and other life-saving tools and giving them a chance to lift themselves out of hunger and extreme poverty. In the United States, it seeks to dramatically improve education so that all young people have the opportunity to reach their full potential. Based in Seattle, Washington, the foundation is led by CEO Jeff Raikes and co-chair William H. Gates Sr., under the direction of Bill Gates, Melinda Gates and Warren Buffett.
In recent years, Melinda French Gates has become a vocal advocate for access to contraception, advancing the idea that empowering women to decide whether and when to have children can have transformational effects on societies. In 2012, Gates spearheaded the London Summit on Family Planning, with the goal of delivering contraceptives to 120 million women in developing countries by 2020. When asked why she got involved in this issue, Gates said, "We knew that 210 million women were saying they wanted access to the contraceptives we have here in the United States and we weren't providing them because of political controversy in our country. To me, that was just a crime. I kept looking around trying to find the person to get this back on the global stage. I realized I just had to do it."
Melinda Gates | Speaker | TED.com