Rishi Manchanda: What makes us get sick? Look upstream
Rishi Manchanda is an "upstreamist." A physician and public health innovator, he aims to reinvigorate primary care by teaching doctors to think about—and treat—the social and environmental conditions that often underly sickness. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
các cựu chiến binh vô gia cư,
live and work in conditions
sống và làm việc trong điều kiện
ở văn phòng bác sĩ,
trong cuộc sống của mình
approach to healthcare look like,
chăm sóc y tế mới này là gì?
sức khỏe ngay từ đầu?
tôi sẽ nói về Veronica.
phía nam trung tâm Los Angeles.
emergency room in Los Angeles.
một phòng cấp cứu ở Los Angeles.
và đây là thuốc giảm đau,
here's some pain medication,
một bác sĩ chăm sóc chuyên môn,
hoặc trơ nên đau hơn
hướng dẫn tiêu chuẩn đó,
mà hai lần.
Veronica gặp chúng tôi,
nhưng vẫn không được gì.
with healthcare professionals,
những chuyên gia sức khỏe,
we tried a different approach.
chúng tôi đã thử tiếp cận cách khác.
trợ lí y tế của chúng tôi,
"Cô hay phàn nàn về việc gì nhất?"
nhiều bệnh nhân khác
nghe về nơi cô sống?"
điều kiện nhà ở của cô?
Có bị nước rỉ không?
to three of those things:
với ba thứ vừa rồi:
xem lại nó,
the privilege of caring for,
tôi cơ hội được chăm sóc,
một sự hiện diện đáng gườm,
ngay tại bàn khám của tôi.
nằm trên tay cô.
"chào kiểu dị ứng".
who have chronic allergies.
trẻ em bị dị ứng mãn tính.
one's nose up and down,
liên tục xoa mũi lên xuống,
những cơn dị ứng này.
Veronica some questions,
tôi nghĩ tôi biêt cô bị gì.
headaches and some sinus congestion,
đau nửa đầu và tắc mũi xoang,
related to where you live."
đều liên quan đến nơi cô ở."
talk about your treatment.
nói về việc điều trị cho cô.
medications for your symptoms,
triệu chứng của cô,
a specialist, if that's okay."
giới thiệu cô tới một chuyên gia."
the specialist I'm talking about
vị chuyên gia tôi nói
nhân viên sức khỏe cộng đồng.
và nấm mốc ấy,
có thể là nguyên nhân cho triệu chứng của cô,
chuyên gia ấy có thể giới thiệu cô
call a public interest lawyer,
luật sư lợi ích công cộng
bắt buộc phải sửa."
had improved by 90 percent.
đã cải thiện 90 phần trăm.
the emergency rooms of Los Angeles.
các phòng cấp cứu ở Los Angeles.
một trong số đó bị hen,
à không phải trùng hợp gì,
sức khỏe tốt hơn?
nó bắt đầu với câu hỏi:
đó là chúng ta đưa ra
đặt câu hỏi thường ngày
người khác như cô ấy
về nơi mà sức khỏe,
thật sự bắt đầu
là những yếu tố chính
phải lưu ý đến,
chúng ta đưa ra một hệ thống
mà tôi gọi là thượng nguồn.
quen thuộc với nhiều người.
một trong 3 người bạn đó
shattered by the cries of a child,
bởi tiếng khóc của một đứa bé,
in need of rescue in the water.
đang cần cứu sống dưới nước.
tôi sẽ cứu những đứa
rơi xuống thác cao nhất.
I'm going to build a raft.
tôi sẽ làm một cái bè.
nhưng không hẳn
và cuối cùng khi nhìn lên
cứu những đứa trẻ trong lúc đó,
"Cậu đi đâu vậy?"
những đứa trẻnày xuống nước."
ta có người bạn thứ nhất -
y tá ICU,
là cứu hộ mạng sống
when you're in dire straits.
khi bạn đang kiệt sức tột cùng.
chăm sóc sức khỏe ban đầu,
kết quả kiểm tra hàng năm,
và đưa bản thân đến an toàn.
cũng quan trọng và cần thiết,
là những chuyên gia chăm sóc sức khỏe
làm việc và giải trí,
là khả năng huy động
a very obvious question
và nó là một câu hỏi rất rõ ràng
trong ngành y tế hỏi:
about transportation and housing?
giao thông và nhà cửa?
cung cấp thuốc và quy trình
tập trung vào nhiệm vụ sắp tới?"
were to use science as our guide,
nếu ta dùng khoa học như một chỉ dẫn,
approach is absolutely necessary.
tiếp cận thượng nguồn là cự kỳ cần thiết.
mà tất cả chúng ta
nhiều hơn gấp hai lần
được đan lại với nhau,
có tác động gấp 5 lần
và quy trình điều trị
giữa bác sĩ và bệnh viện
điều kiện sống và làm việc
có thể ngăn ngừa
một nhà khởi nghiệp công nghệ
"Chúng tôi có một sản phẩm tuyệt vời.
of death from heart disease."
do bệnh tim mạch của bạn."
là thuốc hoặc một thiết bị,
và tìm thấy rằng
nguy cơ mắc bệnh tim mạch,
space was a powerful influence.
không gian xanh có tác động to lớn
với cả người giàu lẫn người nghèo.
làm về sức khỏe công cộng,
at those molecular mechanisms,
our DNA is literally shaped,
được hình thành một cách phức tạp,
thật sự quan trọng.
should do something about it.
nên làm gì đó về chuyện này.
all sorts of people in healthcare,
kiểu người trong chăm sóc y tế,
mà không xử lý
đau ốm ngay từ ban đầu.
nhưng ba lý do lớn
không trả tiền cho chuyện đó.
for volume and not value.
ta thường trả cho số lượng chứ không phải giá trị.
họ làm bạn khỏe ra như thế nào.
hiện tượng thứ hai mà tôi gọi là
trong chăm sóc y tế.
live and where you work,
hay làm việc của bạn,
these are important issues.
đây là những vấn đề quan trọng.
gần đây ở Mỹ
của bệnh nhân
of where they live and work,
bối cảnh nơi họ sống và làm việc,
với khả năng làm được gì đó về chuyện này
đến điểm thứ ba,
câu hỏi cưỡng bách của Veronica.
những đứa trẻ kia xuống nước.
là các nhà thượng nguồn
nhưng họ không cần phải như thế.
tất cả họ dường như
để thực thi một quá trình
then move on to that second step,
họ sang bước tiếp theo,
nguyên nhân cốt lõi.
trong chăm sóc y tế
chúng ta hãy chú ý đến gen của bạn,
các phân tích nguyên cốt lõi.
trong quan điểm thế giới đó.
mà nhà thượng nguồn
hãy nhìn vào điệu kiện sống
freeway with major air pollution
với nạn ô nhiễm không khí cao
mobilize our resources to address,
huy động nguồn lực để xử lý
that third part of the process,
phần thứ ba trong quá trình,
mà các nhà thượng nguồn phải làm.
từ sức khỏe công cộng vào,
actually have clinical problems
đang làm những việc phi thường.
nearly enough of them out there.
cần một nhà thượng nguồn
in the healthcare system.
trong hệ thống y tế.
out there right now, by all accounts,
vài ngàn nhà thượng nguồn
tôi cùng bạn đồng nghiệp
chúng ta cần huấn luyện
thành lập một tổ chức
chỉ đơn giản làm việc đó:
các nhà thượng nguồn.
that we use for our success,
cho thành công của mình,
của bác sĩ.
cố gắng đảm bảo rằng bác sĩ,
sự gia tăng gần như gấp ba
như của Veronica.
họ sẽ cảm thấy như thế nào
bouncing you back and forth
không đẩy bạn đi nhiều nơi
hay trung lưu.
chúng ta muốn như thế này rồi,
that we can all do to get there.
để đạt được mục đích.
phép cư xử bên giường bệnh,
một tiêu chuẩn chăm sóc tốt hơn.
in our data about our patients' lives
trong dữ liệu về cuộc sống bệnh nhân
một nguyên thượng nguồn,
ta có thể tương trợ tài nguyên
giáo dục sức khỏe chuyên nghiệp
next generation of upstreamists.
thế hệ các nhà thượng nguồn tiếp theo.
đảm bảo những trường này
của cách tiếp cận thượng nguồn,
in the healthcare system
trong hệ thống y tế
hệ thống chăm sóc bệnh
bằng cách đến phòng bác sĩ
mà tôi không chú ý đến không,
tôi không thể nghe lời khuyên của ông
ông có sẵn lòng để lắng nghe?
ngay lúc bắt đầu?
responsibility or phenomenon.
trách nhiệm cá nhân hoặc một hiện tượng.
của bản thân trong việc biết
nếu không muốn nói là khắc nghiệt.
đảm bảo sẽ cải thiện
ta có thể biến chăm sóc y tế
ngay lúc bắt đầu.
ABOUT THE SPEAKER
Rishi Manchanda - PhysicianRishi Manchanda is an "upstreamist." A physician and public health innovator, he aims to reinvigorate primary care by teaching doctors to think about—and treat—the social and environmental conditions that often underly sickness.
Why you should listen
For a decade, Rishi Manchanda has worked as a doctor in South Central Los Angeles, treating patients who live and work in harsh conditions. He has worked at the Venice Family Clinic, one of the largest free clinics in the United States. He was the first director of social medicine at the St. John’s Well Child and Family Center in Compton, where he and his team provided high quality primary care to low-income families in the area. Currently, he is the medical director of a veterans’ clinic within the Greater Los Angeles Healthcare System, which he refers to as an “intensive caring unit.” He tells the National Health Corps Services, “The moment when a patient switches from despair to hopefulness is the greatest part of my service.”
Manchanda is the author of the TED Book The Upstream Doctors, in which he looks at how health begins at home and in the workplace, with the social and environmental factors of our everyday lives. He shows how the future of our healthcare system depends on “upstreamists,” the doctors, nurses and other healthcare practitioners who look for the root cause of illness rather than just treating the symptoms.
Manchanda is the president and founder of Health Begins, a social network that teaches and empowers clinicians to improve health where it begins—in patients’ home and work environments. He also founded RxDemocracy, a nonpartisan coalition created to register voters in healthcare clinics. He serves on the board of the National Physicians Alliance, as well as on the board of Physicians for Social Responsibility in Los Angeles.
Rishi Manchanda | Speaker | TED.com