TEDWomen 2016
Brittney Cooper: The racial politics of time
Brittney Cooper: Các chính kiến về chủng tộc của thời gian
Filmed:
Readability: 4.6
877,007 views
Nhà lí luận xã hội Brittney Cooper nói: "Nếu thời gian có chủng tộc, nó sẽ là màu trắng". Trong bài nói gợi nhiều suy nghĩ này, Cooper xét lại sự phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử qua các lăng kính thời gian và cho ta thấy cách thời gian bị tước đoạt từ người da màu. Điều này gây ra những mất mát về niềm vui, kết nối, những năm tháng mạnh khỏe, cũng như làm chậm lại quá trình phát triển của họ.
Brittney Cooper - Cultural theorist
With scholarship and incisive commentary that exposes the marginalized narratives hidden within "mainstream" history, Brittney Cooper writes at the vanguard of cultural criticism. Full bio
With scholarship and incisive commentary that exposes the marginalized narratives hidden within "mainstream" history, Brittney Cooper writes at the vanguard of cultural criticism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
What if I told you that time has a race,
0
1023
4755
Tôi muốn nói rằng thời gian
cũng có chủng tộc,
cũng có chủng tộc,
00:17
a race in the contemporary way
that we understand race
that we understand race
1
5802
2760
thứ mà ta tạm thời hiểu như chủng tộc
ở nước Mĩ.
00:20
in the United States?
2
8586
1550
00:22
Typically, we talk about race
in terms of black and white issues.
in terms of black and white issues.
3
10160
5362
Thông thường, ta nói về
những vấn đề sắc tộc.
những vấn đề sắc tộc.
Trong cộng đồng người Mĩ gốc Phi mà
tôi đến từ,
tôi đến từ,
00:27
In the African-American communities
from which I come,
from which I come,
4
15546
2856
chúng tôi nói đùa về một thứ qua
nhiều thế hệ
nhiều thế hệ
00:30
we have a long-standing
multi-generational joke
multi-generational joke
5
18426
2792
00:33
about what we call "CP time,"
6
21242
2537
về thứ mà chúng tôi gọi là "thời đại CP",
00:35
or "colored people's time."
7
23803
1873
hay "thời đại của những người da màu"
00:38
Now, we no longer refer
to African-Americans as "colored,"
to African-Americans as "colored,"
8
26259
3281
Giờ ta không còn gọi người Phi -Mĩ
là da màu,
là da màu,
00:41
but this long-standing joke
9
29564
1762
nhưng lời nói đùa lâu đời này
00:43
about our perpetual lateness to church,
10
31350
2373
về việc liên tiếp đến nhà thờ muộn,
00:45
to cookouts, to family events
11
33747
1682
đến bữa ăn ngoài trời hay
sự kiện gia đình
sự kiện gia đình
00:47
and even to our own funerals, remains.
12
35453
2617
và thậm chí cả tang lễ của chính ta,
vẫn tồn tại.
vẫn tồn tại.
00:51
I personally am a stickler for time.
13
39116
2814
Cá nhân tôi là một người chú trọng
thời gian.
thời gian.
00:53
It's almost as if my mother,
when I was growing up, said,
when I was growing up, said,
14
41954
2688
Bởi vì như mẹ tôi thường nói khi
tôi trưởng thành
tôi trưởng thành
00:56
"We will not be those black people."
15
44666
1926
"Chúng ta sẽ không như
người da đen kia"
người da đen kia"
00:58
So we typically arrive to events
30 minutes early.
30 minutes early.
16
46616
2665
Vậy nên chúng tôi thường đến sớm 30 phút.
01:02
But today, I want to talk to you
more about the political nature of time,
more about the political nature of time,
17
50198
4877
Nhưng hôm nay tôi muốn nói nhiều hơn về
bản chất chính trị của thời gian,
bản chất chính trị của thời gian,
01:07
for if time had a race,
18
55099
1919
Vì nếu thời gian thực sự có dòng dõi,
01:09
it would be white.
19
57042
1338
nó sẽ là màu trắng.
01:11
White people own time.
20
59063
2264
Thời đại chỉ của người da trắng,
01:14
I know, I know.
21
62321
1718
Tôi biết, tôi biết,
01:16
Making such "incendiary statements"
makes us uncomfortable:
makes us uncomfortable:
22
64063
3872
Những tuyên bố như vậy rất dễ gây
kích động
kích động
01:20
Haven't we moved past the point
where race really matters?
where race really matters?
23
68614
3737
Liệu ta đã qua thời mà chủng tộc
thật sự quan trọng?
thật sự quan trọng?
01:24
Isn't race a heavy-handed concept?
24
72755
2707
Lẽ nào chủng tộc không là 1 khái niệm
độc đoán?
độc đoán?
01:27
Shouldn't we go ahead
with our enlightened, progressive selves
with our enlightened, progressive selves
25
75970
3047
Lẽ nào ta không nên tiến tới việc
khai sáng, phát triển bản thân
khai sáng, phát triển bản thân
01:31
and relegate useless concepts like race
to the dustbins of history?
to the dustbins of history?
26
79041
3635
và vứt bỏ những ý niệm như chủng tộc vào
"thùng rác lịch sử"?
"thùng rác lịch sử"?
01:35
How will we ever get over racism
if we keep on talking about race?
if we keep on talking about race?
27
83130
4642
Làm thế nào ta vượt qua được sự phân biệt
chủng tộc nếu cứ nói về nó?
chủng tộc nếu cứ nói về nó?
01:41
Perhaps we should lock up our concepts
of race in a time capsule,
of race in a time capsule,
28
89779
3584
Có lẽ ta nên "khóa" những khái niệm đó vào
1 chiếc túi thời đại,
1 chiếc túi thời đại,
01:45
bury them and dig them up
in a thousand years,
in a thousand years,
29
93387
2921
chôn chúng và đào lên trong 1000 năm nữa,
01:48
peer at them with the clearly
more enlightened,
more enlightened,
30
96332
2368
rồi xem kĩ với lối suy nghĩ sáng tỏ hơn
01:50
raceless versions of ourselves
that belong to the future.
that belong to the future.
31
98724
2991
và lối giải thích của chính ta trong
tương lai.
tương lai.
01:54
But you see there,
32
102497
1294
Nhưng bạn thấy đấy,
01:55
that desire to mitigate the impact
of race and racism shows up
of race and racism shows up
33
103815
4591
khát vọng giảm bớt tầm ảnh hưởng của
chủng tộc và phân biệt chủng tộc
chủng tộc và phân biệt chủng tộc
thể hiện ở cách ta quản lí thời gian,
02:00
in how we attempt to manage time,
34
108430
2314
02:02
in the ways we narrate history,
35
110768
2060
trong cách ta thuật lại lịch sử,
02:04
in the ways we attempt to shove
the negative truths of the present
the negative truths of the present
36
112852
3146
trong cách ta cố gắng đẩy những
sự thật tiêu cực của hiện tại
sự thật tiêu cực của hiện tại
về quá khứ,
02:08
into the past,
37
116022
1158
trong cách ta tìm cách chứng minh rằng
tương lai ta đang hướng đến
tương lai ta đang hướng đến
02:09
in the ways we attempt to argue
that the future that we hope for
that the future that we hope for
38
117204
3056
02:12
is the present in which
we're currently living.
we're currently living.
39
120284
2212
là hiện tại ta đang sống.
02:15
Now, when Barack Obama
became President of the US in 2008,
became President of the US in 2008,
40
123389
3142
Khi Barack Obama trở thành Tổng thống
Mĩ năm 2008,
Mĩ năm 2008,
02:18
many Americans declared
that we were post-racial.
that we were post-racial.
41
126555
2990
nhiều người Mĩ khẳng định ta
đã thắng nạn phân biệt chủng tộc.
đã thắng nạn phân biệt chủng tộc.
02:22
I'm from the academy
42
130340
1289
Tôi đến từ một học viện
02:23
where we're enamored
with being post-everything.
with being post-everything.
43
131653
2431
nơi chúng tôi ủng hộ những cái đến sau
như chủ nghĩa hậu hiện đại, phản đối
chủ nghĩa cấu trúc và ủng hộ nữ quyền.
chủ nghĩa cấu trúc và ủng hộ nữ quyền.
02:26
We're postmodern, we're post-structural,
we're post-feminist.
we're post-feminist.
44
134484
4142
02:31
"Post" has become
a simple academic appendage
a simple academic appendage
45
139373
2432
Tiền tố "sau" giúp hình thành 1 phần
lý thuyết phụ
lý thuyết phụ
02:33
that we apply to a range of terms
46
141829
1940
chúng tôi sử dụng trong
nhiều thuật ngữ
nhiều thuật ngữ
02:35
to mark the way we were.
47
143793
1614
để ghi lại cách ta từng sống.
02:38
But prefixes alone don't have the power
to make race and racism
to make race and racism
48
146335
4152
Nhưng mình tiền tố không đủ mạnh để làm
chủng tộc và phân biệt chủng tộc
chủng tộc và phân biệt chủng tộc
02:42
a thing of the past.
49
150511
1760
một điều thuộc về quá khứ.
02:44
The US was never "pre-race."
50
152295
1962
Nước Mĩ chưa từng là "tiền" chủng tộc
02:46
So to claim that we're post-race when we
have yet to grapple with the impact
have yet to grapple with the impact
51
154939
3891
Nên khẳng định chúng ta vượt qua chủng tộc
khi chưa giải quyết được ảnh hưởng của nó
khi chưa giải quyết được ảnh hưởng của nó
02:50
of race on black people,
Latinos or the indigenous
Latinos or the indigenous
52
158854
2898
với người da đen, người Mĩ La-tinh
hay người bản xứ
hay người bản xứ
02:53
is disingenuous.
53
161776
1602
là không thành thật.
02:56
Just about the moment
we were preparing to celebrate
we were preparing to celebrate
54
164082
2869
Chỉ khi ta đã chuẩn bị để ăn mừng
tương lai không phân chủng tộc,
02:58
our post-racial future,
55
166975
1371
03:00
our political conditions became
the most racial they've been
the most racial they've been
56
168370
2955
hoàn cảnh chính trị trở nên đặc biệt
về chủng tộc
về chủng tộc
03:03
in the last 50 years.
57
171349
1342
trong vòng 50 năm trở lại.
03:05
So today, I want to offer to you
three observations,
three observations,
58
173429
3533
Tôi muốn cho bạn thấy 3 viễn cảnh,
03:08
about the past, the present
and the future of time,
and the future of time,
59
176986
3386
về quá khứ, hiện tại và tương lai,
03:12
as it relates to the combating
of racism and white dominance.
of racism and white dominance.
60
180396
4119
vì nó liên quan chống phân biệt chủng tộc
và sự thống trị của tộc da trắng.
và sự thống trị của tộc da trắng.
03:16
First: the past.
61
184997
1980
Đầu tiên về quá khứ
03:19
Time has a history,
62
187802
1887
Thời gian chứa đựng lịch sử,
03:21
and so do black people.
63
189713
1967
và người da đen cũng vậy.
03:23
But we treat time as though
it is timeless,
it is timeless,
64
191704
2666
Nhưng ta coi thời gian là vô tận,
03:26
as though it has always been this way,
65
194394
2404
như thể nó luôn như thế,
03:28
as though it doesn't have
a political history
a political history
66
196822
2289
như thể lịch sử chính trị không hề tồn tại
03:31
bound up with the plunder
of indigenous lands,
of indigenous lands,
67
199135
2210
cùng với việc chiếm đoạt đất của
người bản địa
người bản địa
03:33
the genocide of indigenous people
68
201369
1949
hay tìm cách tiêu diệt con người nơi đây
03:35
and the stealing of Africans
from their homeland.
from their homeland.
69
203342
2650
và tước đoạt quê hương từ người châu Phi.
03:38
When white male European philosophers
70
206982
1876
Khi các triết gia châu Âu
03:40
first thought to conceptualize
time and history, one famously declared,
time and history, one famously declared,
71
208882
5000
lần đầu nghĩ về khái niệm hóa thời gian và
lịch sử, có câu nói nổi tiếng rằng
lịch sử, có câu nói nổi tiếng rằng
03:45
"[Africa] is no historical
part of the World."
part of the World."
72
213906
3543
Châu Phi không thuộc vào lịch sử Thế Giới.
03:50
He was essentially saying
73
218470
1574
Người đó về cơ bản nói rằng
03:52
that Africans were people
outside of history
outside of history
74
220068
2367
người châu Phi là "con hoang" của lịch sử
03:54
who had had no impact on time
75
222459
2486
người mà không có tác động tới thời gian
03:56
or the march of progress.
76
224969
1649
hay quá trình tiến hóa.
03:59
This idea, that black people
have had no impact on history,
have had no impact on history,
77
227103
4445
Ý kiến này
04:03
is one of the foundational ideas
of white supremacy.
of white supremacy.
78
231572
3472
là ý niệm của nhà cầm quyền da trắng.
04:07
It's the reason that Carter G. Woodson
created "Negro History Week" in 1926.
created "Negro History Week" in 1926.
79
235068
4834
Lí do Carter G. Woodson viết "Tuần lễ của
người da đen" năm 1926.
người da đen" năm 1926.
04:11
It's the reason that we continue
to celebrate Black History Month
to celebrate Black History Month
80
239926
3115
là lí do ta kỉ niệm Tháng lịch sử của
người da đen
người da đen
04:15
in the US every February.
81
243065
2568
ở Mĩ vào tháng 2.
04:18
Now, we also see this idea
82
246780
2350
Giờ ta cũng thấy ý kiến rằng
04:21
that black people are people either
alternately outside of the bounds of time
alternately outside of the bounds of time
83
249154
4523
người da đen hoặc ra khỏi ranh giới
của thời gian
của thời gian
04:25
or stuck in the past,
84
253701
1508
hay bị kẹt ở quá khứ,
04:27
in a scenario where,
much as I'm doing right now,
much as I'm doing right now,
85
255233
2875
ở viễn cảnh giống như tôi ngay lúc này,
04:30
a black person stands up and insists
that racism still matters,
that racism still matters,
86
258132
4126
một người da màu quả quyết rằng
nạn phân biệt chủng tộc vẫn còn,
nạn phân biệt chủng tộc vẫn còn,
04:34
and a person, usually white,
87
262282
2326
và một người khác, thường là da trắng,
04:36
says to them,
88
264632
1166
nói với họ,
04:37
"Why are you stuck in the past?
89
265822
1564
"Tại sao bạn bị kẹt lại ở quá khứ?
04:39
Why can't you move on?
90
267782
1477
Sao bạn không tiến lên?
04:42
We have a black president.
91
270087
1904
Chúng ta có vị tổng thống da màu.
04:44
We're past all that."
92
272015
1426
Ta đã vượt qua hết thảy."
04:46
William Faulkner famously said,
93
274751
2209
William Faulkner có câu nói
nổi tiếng rằng
nổi tiếng rằng
04:48
"The past is never dead.
94
276984
2095
"Quá khứ không chết bao giờ.
04:51
It's not even past."
95
279103
1512
Nó thậm chí không phải là quá khứ"
04:53
But my good friend
Professor Kristie Dotson says,
Professor Kristie Dotson says,
96
281996
3089
Nhưng bạn tôi, giáo sư Kristie Dotson nói,
04:57
"Our memory is longer than our lifespan."
97
285109
3249
"Trí nhớ của ta dài hơn tuổi thọ"
05:01
We carry, all of us,
98
289204
2302
Hi vọng và ước mơ của ta
05:03
family and communal
hopes and dreams with us.
hopes and dreams with us.
99
291530
3701
đều được gia đình và cộng đồng ủng hộ.
05:09
We don't have the luxury
of letting go of the past.
of letting go of the past.
100
297080
4882
Chúng ta không làm được điều xa xỉ như
bỏ đi sức sống của quá khứ.
bỏ đi sức sống của quá khứ.
05:13
But sometimes,
101
301986
1919
Nhưng đôi khi,
05:15
our political conditions are so troubling
102
303929
1985
chính trị diễn biến phức tạp đến nỗi ta
05:17
that we don't know
if we're living in the past
if we're living in the past
103
305938
2189
không phân biệt được mình đang ở quá khứ
05:20
or we're living in the present.
104
308151
2093
hay ở hiện tại.
Ví dụ khi những người phản đối quyền cho
người da đen
người da đen
05:22
Take, for instance,
when Black Lives Matter protesters
when Black Lives Matter protesters
105
310268
2675
05:24
go out to protest unjust killings
of black citizens by police,
of black citizens by police,
106
312967
4021
đe dọa về việc sát hại người da đen
của cảnh sát,
của cảnh sát,
05:29
and the pictures that emerge
from the protest
from the protest
107
317012
3101
và những cảnh tượng họ vẽ ra
05:32
look like they could have been
taken 50 years ago.
taken 50 years ago.
108
320137
2563
giống với những điều xảy ra 50 năm trước.
05:35
The past won't let us go.
109
323795
2198
Quá khứ sẽ không để ta đi.
05:38
But still, let us press our way
into the present.
into the present.
110
326696
3951
Nhưng sẽ để ta tiến tới hiện tại.
05:43
At present, I would argue
111
331537
2432
Bây giờ tôi sẽ chứng tỏ rằng
05:45
that the racial struggles
we are experiencing
we are experiencing
112
333993
2337
việc đấu tranh cho nạn phân biệt chủng tộc
05:48
are clashes over time and space.
113
336354
3077
mâu thuẫn với cả thời gian lẫn không gian.
05:52
What do I mean?
114
340185
1385
Tôi có ý gì?
05:54
Well, I've already told you
that white people own time.
that white people own time.
115
342300
2919
Tôi đã nói rồi, là thời đại của riêng
người da trắng.
người da trắng.
05:57
Those in power dictate
the pace of the workday.
the pace of the workday.
116
345842
3075
Những con người độc tài với từng ngày một.
06:01
They dictate how much money
our time is actually worth.
our time is actually worth.
117
349593
3389
Họ bức chế giá trị thời gian của ta.
06:05
And Professor George Lipsitz argues
118
353973
2142
Và giáo sư George Lipsitz chỉ rõ rằng
06:08
that white people even dictate
the pace of social inclusion.
the pace of social inclusion.
119
356139
3911
người da trắng chuyên chế cả về
vấn đề xã hội.
vấn đề xã hội.
06:12
They dictate how long
it will actually take
it will actually take
120
360074
2756
Về thời gian đấu tranh của
tộc người thiểu số để giành được quyền
cho bản thân.
cho bản thân.
06:14
for minority groups to receive the rights
that they have been fighting for.
that they have been fighting for.
121
362854
3984
06:19
Let me loop back to the past quickly
to give you an example.
to give you an example.
122
367315
2858
Hãy cùng tôi nhìn lại lịch sử và
đưa ra ví dụ
đưa ra ví dụ
06:23
If you think about
the Civil Rights Movement
the Civil Rights Movement
123
371101
2143
Nếu bạn nghĩ về phong trào dân quyền
06:25
and the cries of its leaders
for "Freedom Now,"
for "Freedom Now,"
124
373268
2933
và lời kêu gọi cho tự do từ
người đứng đầu,
người đứng đầu,
06:28
they were challenging the slow pace
of white social inclusion.
of white social inclusion.
125
376225
3369
họ đã thách thức bước tiến của xã hội.
06:32
By 1965, the year
the Voting Rights Act was passed,
the Voting Rights Act was passed,
126
380317
4028
Năm 1965, khi mà quyền bầu cử
được thông qua,
được thông qua,
06:36
there had been a full 100 years
127
384369
1630
vừa tròn 100 năm
06:38
between the end of the Civil War
128
386023
1843
kể từ khi Nội Chiến kết thúc
06:39
and the conferral of voting rights
on African-American communities.
on African-American communities.
129
387890
3146
và sự kiện trao quyền bầu cử cho
cộng đồng Mĩ-Phi.
cộng đồng Mĩ-Phi.
06:43
Despite the urgency of a war,
130
391060
2215
Bất chấp sự thôi thúc của chiến tranh,
06:45
it still took a full 100 years
for actual social inclusion to occur.
for actual social inclusion to occur.
131
393299
4347
xã hội thực sự mất 100 năm để hiện diện.
06:50
Since 2012,
132
398498
1935
Kể từ 2012,
06:52
conservative state legislatures
across the US have ramped up attempts
across the US have ramped up attempts
133
400457
3677
cơ quan lập pháp bảo thủ nhà nước Mĩ
đã nỗ lực
đã nỗ lực
06:56
to roll back African-American
voting rights
voting rights
134
404158
2189
để rút lại quyền bầu cử của người Phi-Mĩ
06:58
by passing restrictive voter ID laws
135
406371
2475
bằng cách thông qua luật ID
giới hạn số cử tri
giới hạn số cử tri
07:00
and curtailing early voting opportunities.
136
408870
2565
và cắt giảm cơ hội bầu cử sớm.
07:03
This past July, a federal court
struck down North Carolina's voter ID law
struck down North Carolina's voter ID law
137
411852
3950
Tháng 7, một tòa án liên bang ở Bắc
Carolina đã bác bỏ luật cử tri
Carolina đã bác bỏ luật cử tri
07:07
saying it "... targeted African-Americans
with surgical precision."
with surgical precision."
138
415826
5173
nói rằng nó nhằm vào người Phi -Mĩ.
07:14
Restricting African-American inclusion
in the body politic
in the body politic
139
422605
3412
Việc giới hạn sự hiện diện của tộc Phi-Mĩ
trong chính phủ
trong chính phủ
07:18
is a primary way that we attempt
to manage and control people
to manage and control people
140
426041
4992
là cách cơ bản để ta kiểm soát con người
07:23
by managing and controlling time.
141
431057
2519
thông qua việc chế ngự thời gian.
07:26
But another place that we see
these time-space clashes
these time-space clashes
142
434188
3568
Nhưng ta cũng thấy xung đột giữa
thời gian và không gian
thời gian và không gian
07:29
is in gentrifying cities
like Atlanta, Brooklyn,
like Atlanta, Brooklyn,
143
437780
3468
xảy ra ở những nơi quy hoạch như Atlanta,
Brooklyn,
Brooklyn,
07:33
Philadelphia, New Orleans
and Washington, DC --
and Washington, DC --
144
441272
3467
Philadelphia, New Orleans
và Washington, DC
và Washington, DC
07:36
places that have had
black populations for generations.
black populations for generations.
145
444763
3624
những nơi mà người da đen sống
hàng nghìn đời nay.
hàng nghìn đời nay.
07:40
But now, in the name
of urban renewal and progress,
of urban renewal and progress,
146
448411
3292
Nhưng giờ, quá trình quy hoạch lại đô thị
07:43
these communities are pushed out,
147
451727
1987
được dùng để đẩy cộng đồng này ra,
07:45
in service of bringing them
into the 21st century.
into the 21st century.
148
453738
2594
bằng cách hồi sinh nó ở thế kỉ XXI.
07:48
Professor Sharon Holland asked:
149
456904
3248
Giáo sư Sharon Holland từng hỏi:
07:52
What happens when a person
who exists in time
who exists in time
150
460176
3667
Điều gì sẽ xảy ra khi một người tồn tại
trong thời gian
trong thời gian
07:55
meets someone who only occupies space?
151
463867
3427
đụng độ với người chiếm lĩnh không gian?
08:00
These racial struggles
152
468897
1595
Những cuộc đấu tranh sắc tộc
08:02
are battles over those
who are perceived to be space-takers
who are perceived to be space-takers
153
470516
3580
là cuộc chiến giữa những người được
hiểu như chiếm không gian
hiểu như chiếm không gian
08:06
and those who are perceived
to be world-makers.
to be world-makers.
154
474120
2921
với những người được hiểu như
làm nên thế giới.
làm nên thế giới.
08:10
Those who control the flow
and thrust of history
and thrust of history
155
478041
2989
Những người kiểm soát dòng chảy lịch sử
08:13
are considered world-makers
who own and master time.
who own and master time.
156
481054
3573
được xem như người làm nên thế giới với
khả năng làm chủ thời gian.
khả năng làm chủ thời gian.
08:17
In other words: white people.
157
485195
2295
Hay nói cách khác, người da trắng.
08:20
But when Hegel famously said that Africa
was no historical part of the world,
was no historical part of the world,
158
488270
4105
Nhưng khi Hegel nói châu Phi không thuộc
vào Thế Giới,
vào Thế Giới,
08:24
he implied that it was merely
a voluminous land mass
a voluminous land mass
159
492399
2505
ông ấy ngụ ý rằng nó chỉ
là một khu đất rộng
là một khu đất rộng
08:26
taking up space
at the bottom of the globe.
at the bottom of the globe.
160
494928
2121
chiếm dụng khoảng không ở đáy địa cầu.
08:29
Africans were space-takers.
161
497520
2482
Người châu Phi đã từng chiếm giữ
không gian.
không gian.
08:32
So today, white people continue to control
the flow and thrust of history,
the flow and thrust of history,
162
500528
4283
Nên hôm nay, khi người da trắng tiếp tục
kiểm soát dòng chảy lịch sử,
kiểm soát dòng chảy lịch sử,
08:36
while too often treating black people
as though we are merely taking up space
as though we are merely taking up space
163
504835
4543
và liên tiếp đối xử với người da đen như
thể chúng tôi chỉ chiếm dụng không gian,
thể chúng tôi chỉ chiếm dụng không gian,
08:41
to which we are not entitled.
164
509402
1577
như thể chúng tôi không đáng
được đề cập
được đề cập
08:43
Time and the march of progress
is used to justify
is used to justify
165
511710
3947
Sự trôi đi của thời gian được họ
dùng để bào chữa
dùng để bào chữa
08:47
a stunning degree of violence
towards our most vulnerable populations,
towards our most vulnerable populations,
166
515681
4415
cho sự ác liệt với những con người
nhạy cảm như chúng tôi,
nhạy cảm như chúng tôi,
08:52
who, being perceived as space-takers
rather than world-makers,
rather than world-makers,
167
520120
5075
những người bị coi là kẻ chiếm dụng
không gian thay vì người làm nên thế giới,
không gian thay vì người làm nên thế giới,
08:57
are moved out of the places
where they live,
where they live,
168
525219
2317
người bị đuổi ra khỏi nơi ở
08:59
in service of bringing them
into the 21st century.
into the 21st century.
169
527560
3048
bằng cách hồi sinh các quá trình đó
ở thế kỉ XXI.
ở thế kỉ XXI.
09:03
Shortened life span according to zip code
is just one example of the ways
is just one example of the ways
170
531868
4130
Theo mã bưu chính, tuổi thọ ngắn đi
chỉ là một ví dụ
chỉ là một ví dụ
của việc thời gian và không gian
kết hợp theo lối không công bằng
kết hợp theo lối không công bằng
09:08
that time and space cohere
in an unjust manner
in an unjust manner
171
536022
2727
09:10
in the lives of black people.
172
538773
1660
với đời sống của người da đen.
09:12
Children who are born
in New Orleans zip code 70124,
in New Orleans zip code 70124,
173
540973
4521
Trẻ em được sinh ra ở New Orleans
số mã 70124,
số mã 70124,
09:17
which is 93 percent white,
174
545518
1928
nơi mà 93% người da trắng,
09:19
can expect to live a full 25 years longer
175
547470
3229
có thể sống lâu hơn 25 năm
09:22
than children born
in New Orleans zip code 70112,
in New Orleans zip code 70112,
176
550723
4255
so với trẻ em sinh ra ở đó
số mã 70112,
số mã 70112,
09:27
which is 60 percent black.
177
555002
1907
nơi 60% là da đen.
09:30
Children born in Washington, DC's
wealthy Maryland suburbs
wealthy Maryland suburbs
178
558036
4124
Trẻ em được sinh ra ở ngoại ô trù phú
Maryland thuộc Washington, DC
Maryland thuộc Washington, DC
09:34
can expect to live a full 20 years longer
179
562184
3106
có thể sống lâu hơn 20 năm
09:37
than children born
in its downtown neighborhoods.
in its downtown neighborhoods.
180
565314
3608
so với trẻ em được sinh ra ở các khu phố.
09:41
Ta-Nehisi Coates argues
181
569672
2684
Ta-Nehisi Coates tranh luận rằng:
09:44
that, "The defining feature
of being drafted into the Black race
of being drafted into the Black race
182
572380
5640
"Việc xác định đặc trưng của tộc da đen
09:50
is the inescapable robbery of time."
183
578044
2904
là một tội ác thời đại không thể
lờ đi được."
lờ đi được."
Chúng ta trải qua sự phân biệt đối xử,
09:53
We experience time discrimination,
184
581698
1792
09:55
he tells us,
185
583514
1227
ông ấy bảo ta,
09:56
not just as structural,
186
584765
1480
không chỉ về kết cấu,
09:58
but as personal:
187
586269
1451
mà cả với cá nhân:
09:59
in lost moments of joy,
188
587744
1824
trong việc đánh mất niềm vui,
10:01
lost moments of connection,
189
589592
2216
đánh mất kết nối,
10:03
lost quality of time with loved ones
190
591832
2497
đánh mất khoảng thời gian với
người ta yêu quý
người ta yêu quý
10:06
and lost years of healthy quality of life.
191
594353
3076
và những năm tháng khỏe mạnh.
10:12
In the future, do you see black people?
192
600009
3475
Trong tương lai, bạn có thấy
những người da đen?
những người da đen?
10:16
Do black people have a future?
193
604524
2764
Liệu họ có tương lai không?
10:20
What if you belong
to the very race of people
to the very race of people
194
608389
2230
Sẽ thế nào nếu bạn thuộc tộc người
10:22
who have always been pitted against time?
195
610643
2747
mà luôn phải chống lại thời gian?
10:26
What if your group is the group
for whom a future was never imagined?
for whom a future was never imagined?
196
614325
4646
Sẽ thế nào nếu dòng tộc của bạn chưa từng
tưởng tượng về tương lai?
tưởng tượng về tương lai?
10:32
These time-space clashes --
197
620091
1696
Những xung đột thời - không này
10:33
between protesters and police,
198
621811
2541
giữa người phản đối và nghe theo
chính phủ,
chính phủ,
10:36
between gentrifiers and residents --
199
624376
2370
giữa trưởng giả với người dân
10:38
don't paint a very pretty picture
200
626770
1997
không vẽ nên một bức tranh tuyệt đẹp
10:40
of what America hopes
for black people's future.
for black people's future.
201
628791
3575
về thứ người Mĩ mong muốn cho tương lai
của người da đen.
của người da đen.
10:44
If the present is any indicator,
202
632390
1714
Nếu hiện tại có bất cứ chỉ thị nào,
10:46
our children will be under-educated,
203
634128
2051
con cháu ta sẽ bị thất học,
10:48
health maladies will take their toll
204
636203
2358
những căn bệnh sẽ gây thiệt hại nặng nề
10:50
and housing will continue
to be unaffordable.
to be unaffordable.
205
638585
2799
và nhu cầu nhà ở sẽ không được đáp ứng.
10:54
So if we're really ready
to talk about the future,
to talk about the future,
206
642092
3022
Vậy nên nếu ta thật sự sẵn sàng để
nói về tương lai,
nói về tương lai,
10:57
perhaps we should begin
by admitting that we're out of time.
by admitting that we're out of time.
207
645138
3388
có lẽ nên bắt đầu với việc thừa nhận
ta đã hết thời gian
ta đã hết thời gian
11:01
We black people
have always been out of time.
have always been out of time.
208
649994
2683
Chúng tôi những người da đen luôn
không còn thời gian.
không còn thời gian.
11:05
Time does not belong to us.
209
653265
2124
Nó không thuộc về chúng tôi.
11:07
Our lives are lives of perpetual urgency.
210
655413
3196
Cuộc đời chúng tôi chứa đựng
việc gấp rút liên miên.
việc gấp rút liên miên.
11:10
Time is used to displace us,
211
658633
2532
Thời gian được sử dụng để
thay thế chúng tôi,
thay thế chúng tôi,
11:13
or conversely, we are urged
into complacency
into complacency
212
661189
3010
hay trái lại, chúng tôi yêu cầu
được công nhận
được công nhận
11:16
through endless calls to just be patient.
213
664223
3121
qua những cuộc gọi không dứt
chỉ để kiên nhẫn.
chỉ để kiên nhẫn.
11:19
But if past is prologue,
214
667985
2452
Nhưng nếu quá khứ là mở đầu,
11:22
let us seize upon the ways in which
we're always out of time anyway
we're always out of time anyway
215
670461
3253
hãy để chúng tôi nắm lấy cơ hội vì dù sao
thời gian đã hết
thời gian đã hết
11:25
to demand with urgency
216
673738
1648
để yêu cầu cấp bách
11:27
freedom now.
217
675410
1318
tự do ngay bây giờ.
11:29
I believe the future is what we make it.
218
677767
2855
Tôi tin rằng tương lai là do ta tạo thành.
11:32
But first, we have to decide
that time belongs to all of us.
that time belongs to all of us.
219
680646
4445
Nhưng trước tiên ta phải đồng ý rằng thời gian
thuộc về tất cả chúng ta.
thuộc về tất cả chúng ta.
11:37
No, we don't all get equal time,
220
685817
2703
Mà không, ta đều không có
thời gian ngang nhau,
thời gian ngang nhau,
11:40
but we can decide that the time
we do get is just and free.
we do get is just and free.
221
688544
4018
Nhưng ta có thể quyết định thời gian là
tất nhiên và miễn phí.
tất nhiên và miễn phí.
11:44
We can stop making your zip code
the primary determinant
the primary determinant
222
692586
2645
Ta có thể dừng coi mã bưu chính như
điều cơ bản quyết định
điều cơ bản quyết định
11:47
of your lifespan.
223
695255
1222
tuổi thọ của mình.
11:49
We can stop stealing learning time
from black children
from black children
224
697024
2720
Có thể dừng chiếm thời gian
học tập của trẻ em da đen
học tập của trẻ em da đen
11:51
through excessive use
of suspensions and expulsions.
of suspensions and expulsions.
225
699768
3056
qua việc lạm dụng quyền đuổi thải.
11:54
We can stop stealing time
from black people
from black people
226
702848
2069
Ta có thể dừng chiếm thời gian
người da đen
người da đen
11:56
through long periods
of incarceration for nonviolent crimes.
of incarceration for nonviolent crimes.
227
704941
3319
qua việc bỏ tù tội phạm phi bạo lực.
12:00
The police can stop
stealing time and black lives
stealing time and black lives
228
708947
2996
Cảnh sát có thể chấm dứt việc tước đoạt
cuộc đời họ
cuộc đời họ
12:03
through use of excessive force.
229
711967
2092
qua việc sử dụng vũ lực.
12:07
I believe the future is what we make it.
230
715177
2740
Tôi tin rằng tương lai là do ta tạo thành.
12:10
But we can't get there
on colored people's time
on colored people's time
231
718424
4015
Nhưng không thể tới đó từ thời đại
của người da màu
của người da màu
12:14
or white time
232
722463
1928
hay thời đại của tộc da trắng
12:16
or your time
233
724415
1812
hoặc của bạn
12:18
or even my time.
234
726251
1749
hay thậm chí của tôi.
12:20
It's our time.
235
728981
1323
Mà là thời đại của chúng ta.
12:23
Ours.
236
731063
1272
Của tất cả chúng ta
12:24
Thank you.
237
732359
1157
Cảm ơn các bạn.
12:25
(Applause)
238
733540
3209
(vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Brittney Cooper - Cultural theoristWith scholarship and incisive commentary that exposes the marginalized narratives hidden within "mainstream" history, Brittney Cooper writes at the vanguard of cultural criticism.
Why you should listen
Brittney Cooper spends her days in conversation with college students about everything from feminism to hip hop. During her other waking hours, she uses digital platforms and blogging as a virtual classroom to incite her national readership to have more robust and honest conversations about racism, popular culture and how to take down the patriarchy. She is an Assistant Professor of Women's and Gender Studies and Africana Studies at Rutgers University.
Cooper's work and words have appeared on MSNBC, BET, NPR, PBS, the New York Times, the Los Angeles Times, TV Guide, New York Magazine, Salon.com, The Root.com and Al Jazeera America, among many others. She is a regular contributor at Cosmpolitan.com and co-founder of the Crunk Feminist Collective and blog. Cooper is author of two forthcoming books, Beyond Respectability: The Intellectual Thought of Race Women (University of Illinois Press 2017) and Never Scared: One Black Feminist's Refusal to Bow Down, Back Up, or Give In (St. Martin’s Press 2017) and editor of one co-edited volume, The Crunk Feminist Collection (The Feminist Press 2017).
Brittney Cooper | Speaker | TED.com