TED2014
Michel Laberge: How synchronized hammer strikes could generate nuclear fusion
Μισέλ Λαμπέρζ: Πώς συγχρονισμένα χτυπήματα σφυριού μπορούν να παράγουν πυρηνική σύντηξη
Filmed:
Readability: 3.6
1,108,602 views
Το ενεργειακό μας μέλλον βασίζεται στην πυρηνική σύντηξη, λέει ο Μισέλ Λαμπέρζ. Ο φυσικός του πλάσματος έχει μια μικρή εταιρεία με μια μεγάλη ιδέα για έναν νέο τύπο πυρηνικού αντιδραστήρα που θα μπορούσε να παράγει καθαρή, φθηνή ενέργεια. Η μυστική του συνταγή; Μεγάλες ταχύτητες, καυστικές θερμοκρασίες και συντριπτική πίεση. Σε αυτήν την ελπιδοφόρα ομιλία, εξηγεί πώς η πυρηνική σύντηξη ίσως είναι πολύ κοντά.
Michel Laberge - Plasma physicist
In a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy. Full bio
In a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Wow, this is bright.
0
1090
2031
Ουάου, είναι πολύ φωτεινά.
00:15
It must use a lot of power.
1
3121
2991
Πρέπει να χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια.
00:18
Well, flying you all in here
2
6112
1492
Το ότι ήρθατε όλοι σας αεροπορικώς
00:19
must have cost a bit of energy too.
3
7604
2448
πρέπει να σπατάλησε
επίσης αρκετή ενέργεια.
επίσης αρκετή ενέργεια.
00:22
So the whole planet needs a lot of energy,
4
10052
2918
Ολόκληρος ο πλανήτης
χρειάζεται πολλή ενέργεια
χρειάζεται πολλή ενέργεια
00:24
and so far we've been running mostly on fossil fuel.
5
12970
2901
και μέχρι τώρα χρησιμοποιούμε
κυρίως ορυκτά καύσιμα.
κυρίως ορυκτά καύσιμα.
00:27
We've been burning gas.
6
15871
2049
Καίμε βενζίνη.
00:29
It's been a good run.
7
17920
1387
Καλά τα πήγαμε ως εδώ.
00:31
It got us to where we are, but we have to stop.
8
19307
2868
Μας έφερε εδώ που είμαστε,
αλλά πρέπει να σταματήσουμε.
αλλά πρέπει να σταματήσουμε.
00:34
We can't do that anymore.
9
22175
2154
Δεν μπορούμε να το κάνουμε πια.
00:36
So we are trying different types of energy now,
10
24329
2281
Έτσι τώρα δοκιμάζουμε
διαφορετικά είδη ενέργειας,
διαφορετικά είδη ενέργειας,
00:38
alternative energy,
11
26610
1214
εναλλακτική ενέργεια,
00:39
but it proved quite difficult to find something
12
27824
2498
αλλά αποδείχθηκε κάπως
δύσκολο να βρούμε κάτι
δύσκολο να βρούμε κάτι
00:42
that's as convenient and as cost-effective
13
30322
2801
που να είναι τόσο βολικό και αποδοτικό
00:45
as oil, gas and coal.
14
33123
2817
όπως το πετρέλαιο,
η βενζίνη και το κάρβουνο.
η βενζίνη και το κάρβουνο.
00:47
My personal favorite is nuclear energy.
15
35940
4090
Προσωπικά, η αγαπημένη μου
είναι η πυρηνική ενέργεια.
είναι η πυρηνική ενέργεια.
00:52
Now, it's very energy-dense,
16
40030
2601
Είναι υψηλής ενεργειακής πυκνότητας,
00:54
it produces solid, reliable power,
17
42631
2481
παράγει συμπαγή, αξιόπιστη ισχύ
00:57
and it doesn't make any CO2.
18
45112
2383
και δεν δημιουργεί
καθόλου διοξείδιο του άνθρακα.
καθόλου διοξείδιο του άνθρακα.
00:59
Now we know of two ways
19
47495
1492
Γνωρίζουμε δύο τρόπους
για να παράγουμε πυρηνική ενέργεια:
για να παράγουμε πυρηνική ενέργεια:
01:00
of making nuclear energy: fission and fusion.
20
48987
5174
τη σχάση και τη σύντηξη.
01:06
Now in fission, you take a big nucleus,
21
54161
2345
Στη σχάση, παίρνετε έναν μεγάλο πυρήνα,
01:08
you break it in part, in two,
22
56506
1635
τον σπάτε σε δύο κομμάτια,
01:10
and it makes lots of energy,
23
58141
1547
και αυτό παράγει πολλή ενέργεια,
κι έτσι δουλεύει σήμερα
ο πυρηνικός αντιδραστήρας.
ο πυρηνικός αντιδραστήρας.
01:11
and this is how the nuclear reactor today works.
24
59688
2213
01:13
It works pretty good.
25
61901
1409
Αυτό λειτουργεί αρκετά καλά.
01:15
And then there's fusion.
26
63310
2154
Κι έπειτα υπάρχει η σύντηξη.
01:17
Now, I like fusion. Fusion's much better.
27
65464
2406
Μου αρέσει η σύντηξη.
Η σύντηξη είναι πολύ καλύτερη.
Η σύντηξη είναι πολύ καλύτερη.
01:19
So you take two small nuclei,
28
67870
1694
Παίρνετε, λοιπόν, δύο μικρούς πυρήνες,
01:21
you put it together, and you make helium,
29
69564
2506
τους βάζετε μαζί, και δημιουργείτε ήλιο,
01:24
and that's very nice.
30
72070
1358
κι αυτό είναι πολύ καλό.
01:25
It makes lots of energy.
31
73428
1546
Φτιάχνει πολλή ενέργεια.
01:26
This is nature's way of producing energy.
32
74974
2600
Έτσι παράγει ενέργεια η φύση.
01:29
The sun and all the stars in the universe
33
77574
2408
Ο ήλιος και όλα τα αστέρια στο σύμπαν
01:31
run on fusion.
34
79982
2245
λειτουργούν με σύντηξη.
01:34
Now, a fusion plant
35
82227
1896
Τώρα, ένα εργοστάσιο σύντηξης
01:36
would actually be quite cost-effective
36
84123
2315
θα ήταν στην πραγματικότητα
αρκετά αποδοτικό
αρκετά αποδοτικό
01:38
and it also would be quite safe.
37
86438
1990
και θα ήταν επίσης αρκετά ασφαλές.
01:40
It only produces short term radioactive waste,
38
88428
4433
Παράγει μόνο βραχυπρόθεσμα
ραδιενεργά απόβλητα,
ραδιενεργά απόβλητα,
01:44
and it cannot melt down.
39
92861
2032
και δεν μπορεί να γίνει τήξη του πυρήνα.
01:46
Now, the fuel from fusion comes from the ocean.
40
94893
2527
Το καύσιμο από τη σύντηξη
προέρχεται από τον ωκεανό.
προέρχεται από τον ωκεανό.
01:49
In the ocean, you can extract the fuel
41
97420
1818
Στον ωκεανό, μπορείτε
να εξάγετε το καύσιμο
να εξάγετε το καύσιμο
01:51
for about one thousandth of a cent
42
99238
1890
για περίπου ένα χιλιοστό του σεντ
ανά κιλοβατώρα,
ανά κιλοβατώρα,
01:53
per kilowatt-hour, so that's very, very cheap.
43
101128
2331
άρα είναι πάρα πολύ φθηνό.
01:55
And if the whole planet would run on fusion,
44
103459
3388
Κι αν ολόκληρος ο πλανήτης
κινούταν με σύντηξη,
κινούταν με σύντηξη,
θα μπορούσαμε να εξορύξουμε
το καύσιμο από τον ωκεανό.
το καύσιμο από τον ωκεανό.
01:58
we could extract the fuel from the ocean.
45
106847
1444
02:00
It would run for billions and billions of years.
46
108291
3264
Θα έφτανε για δισεκατομμύρια
και δισεκατομμύρια χρόνια.
και δισεκατομμύρια χρόνια.
02:03
Now, if fusion is so great, why don't we have it?
47
111555
3772
Τώρα, αν η σύντηξη είναι τόσο υπέροχη,
γιατί δεν την έχουμε;
γιατί δεν την έχουμε;
02:07
Where is it?
48
115327
1336
Πού είναι;
02:08
Well, there's always a bit of a catch.
49
116663
1848
Λοιπόν, υπάρχει πάντα παγίδα.
02:10
Fusion is really, really hard to do.
50
118511
3238
Η σύντηξη γίνεται πάρα πολύ δύσκολα.
02:13
So the problem is, those two nuclei,
51
121749
2484
Έτσι, το πρόβλημα είναι,
αυτοί οι δύο πυρήνες,
αυτοί οι δύο πυρήνες,
02:16
they are both positively charged,
52
124233
1628
είναι και οι δύο θετικά φορτισμένοι,
02:17
so they don't want to fuse.
53
125861
1791
οπότε δεν θέλουν να συγχωνευθούν.
02:19
They go like this. They go like that.
54
127652
1777
Πάνε έτσι, πάνε αλλιώς.
Για να συγχωνευθούν,
02:21
So in order to make them fuse,
55
129429
964
πρέπει να πετάξετε τον έναν πάνω
στον άλλον πολύ γρήγορα,
στον άλλον πολύ γρήγορα,
02:22
you have to throw them at
each other with great speed,
each other with great speed,
56
130393
2187
02:24
and if they have enough speed,
57
132580
913
και με αρκετή ταχύτητα
θα υπερβούν την απώθηση,
θα υπερβούν την απώθηση,
02:25
they will go against the repulsion,
58
133493
1834
02:27
they will touch, and they will make energy.
59
135327
2153
θα ακουμπήσουν
και θα δημιουργήσουν ενέργεια.
και θα δημιουργήσουν ενέργεια.
02:29
Now, the particle speed
60
137480
2407
Τώρα, η ταχύτητα των σωματιδίων
02:31
is a measure of the temperature.
61
139887
1770
είναι μέτρο της θερμοκρασίας.
02:33
So the temperature required for fusion
62
141657
1742
Η θερμοκρασία που απαιτείται
για τη σύντηξη
για τη σύντηξη
02:35
is 150 billion degrees C.
63
143399
3162
είναι 150 δισεκατομμύρια βαθμοί Κελσίου.
02:38
This is rather warm,
64
146561
1831
Αυτό είναι αρκετά θερμό,
02:40
and this is why fusion is so hard to do.
65
148392
3446
κι αυτός είναι ο λόγος
που η σύντηξη γίνεται τόσο δύσκολα.
που η σύντηξη γίνεται τόσο δύσκολα.
02:43
Now, I caught my little fusion bug
66
151838
2025
Τώρα, κόλλησα το μικρόβιο της σύντηξης
02:45
when I did my Ph.D. here at the
University of British Columbia,
University of British Columbia,
67
153863
3670
όταν έκανα το διδακτορικό μου εδώ
στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας,
στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας,
02:49
and then I got a big job in a laser printer place
68
157533
3052
και μετά βρήκα μια καλή δουλειά
σε ένα μέρος με λέιζερ εκτυπωτές
σε ένα μέρος με λέιζερ εκτυπωτές
02:52
making printing for the printing industry.
69
160585
2538
κάνοντας εκτυπώσεις
για τη βιομηχανία εκτύπωσης.
για τη βιομηχανία εκτύπωσης.
02:55
I worked there for 10 years,
70
163123
2252
Δούλεψα εκεί για δέκα χρόνια περίπου
και βαρέθηκα λίγο,
και βαρέθηκα λίγο,
02:57
and I got a little bit bored,
71
165375
1680
και μετά έγινα 40,
και ήρθε η κρίση της μέσης ηλικίας,
και ήρθε η κρίση της μέσης ηλικίας,
02:59
and then I was 40, and I got a mid-life crisis,
72
167055
2953
03:02
you know, the usual thing:
73
170008
1633
ξέρετε, το συνηθισμένο:
03:03
Who am I? What should I do?
74
171641
2459
Ποιος είμαι; Τι πρέπει να κάνω;
03:06
What should I do? What can I do?
75
174100
2586
Τι πρέπει να κάνω; Τι μπορώ να κανω;
03:08
And then I was looking at my good work,
76
176686
2052
Και τότε κοίταζα την καλή μου δουλειά,
03:10
and what I was doing is I was cutting the forests
77
178738
2051
κι αυτό που έκανα είναι πως έκοβα τα δάση
εδώ γύρω στη Βρετανική Κολομβία,
εδώ γύρω στη Βρετανική Κολομβία,
03:12
around here in B.C.
78
180789
1355
03:14
and burying you, all of you,
79
182144
1594
και σας έθαβα όλους σας
03:15
in millions of tons of junk mail.
80
183738
3442
με εκατομμύρια τόνους
διαφημιστικά μηνύματα.
διαφημιστικά μηνύματα.
03:19
Now, that was not very satisfactory.
81
187180
1935
Τώρα, αυτό δεν ήταν πολύ ικανοποιητικό.
03:21
So some people buy a Porsche.
82
189115
2265
Μερικοί αγοράζουν μια Πόρσε.
03:23
Others get a mistress.
83
191380
2771
Άλλοι βρίσκουν ερωμένη.
03:26
But I've decided to get my bit
84
194151
1674
Εγώ όμως, αποφάσισα
να βάλω το λιθαράκι μου
να βάλω το λιθαράκι μου
03:27
to solve global warming and make fusion happen.
85
195825
4263
για να λύσω την υπερθέρμανση του πλανήτη
και να κάνω τη σύντηξη να συμβεί.
και να κάνω τη σύντηξη να συμβεί.
03:32
Now, so the first thing I did
86
200088
1731
Το πρώτο πράγμα που έκανα
03:33
is I looked into the literature and I see,
87
201819
2429
είναι να ψάξω στη λογοτεχνία και βλέπω
03:36
how does fusion work?
88
204248
2742
πώς λειτουργεί η σύντηξη.
03:38
So the physicists have been
working on fusion for a while,
working on fusion for a while,
89
206990
3142
Οι φυσικοί δουλεύουν πάνω
στη σύντηξη εδώ κι αρκετό καιρό,
στη σύντηξη εδώ κι αρκετό καιρό,
03:42
and one of the ways they do it
90
210132
1316
κι ένας από τους τρόπους
03:43
is with something called a tokamak.
91
211448
2306
είναι με κάτι που ονομάζεται «τόκαμακ».
03:45
It's a big ring of magnetic coil,
92
213754
2730
Είναι ένας μεγάλος δακτύλιος
από μαγνητική σπείρα,
από μαγνητική σπείρα,
03:48
superconducting coil,
93
216484
1326
υπεραγώγιμη σπείρα,
03:49
and it makes a magnetic field
94
217810
1350
και δημιουργεί μαγνητικό πεδίο
μέσα σε έναν δακτύλιο όπως αυτόν,
μέσα σε έναν δακτύλιο όπως αυτόν,
03:51
in a ring like this,
95
219160
1788
03:52
and the hot gas in the middle,
96
220948
1392
και το θερμό αέριο στη μέση,
που ονομάζεται πλάσμα, παγιδεύεται.
που ονομάζεται πλάσμα, παγιδεύεται.
03:54
which is called a plasma, is trapped.
97
222340
2130
Τα σωματίδια πηγαίνουν γύρω γύρω
στο κυκλικό τοίχωμα.
στο κυκλικό τοίχωμα.
03:56
The particles go round and round and round
98
224470
1748
03:58
the circle at the wall.
99
226218
1440
Μετά τους βάζουν πολύ θερμότητα
03:59
Then they throw a huge amount of heat in there
100
227658
1528
και προσπαθούν να φτάσουν
σε θερμοκρασία σύντηξης.
σε θερμοκρασία σύντηξης.
04:01
to try to cook that to fusion temperature.
101
229186
2474
04:03
So this is the inside of one of those donuts,
102
231660
2328
Αυτό είναι το εσωτερικό
αυτών των λουκουμάδων
αυτών των λουκουμάδων
04:05
and on the right side you can see
103
233988
1332
και στα δεξιά βλέπετε
το πλάσμα της σύντηξης.
το πλάσμα της σύντηξης.
04:07
the fusion plasma in there.
104
235320
2140
Τώρα, ένας δεύτερος τρόπος
για να γίνει αυτό
για να γίνει αυτό
04:09
Now, a second way of doing this
105
237460
2248
04:11
is by using laser fusion.
106
239708
2400
είναι με τη χρήση σύντηξης με λέιζερ.
Στη σύντηξη με λέιζερ
έχετε μια μικρή μπάλα πινγκ πονγκ,
έχετε μια μικρή μπάλα πινγκ πονγκ,
04:14
Now in laser fusion, you have a little ping pong ball,
107
242108
2120
04:16
you put the fusion fuel in the center,
108
244228
2046
βάζετε το καύσιμο της σύντηξης στο κέντρο,
04:18
and you zap that with a whole
bunch of laser around it.
bunch of laser around it.
109
246274
2930
και του ρίχνετε αρκετό λέιζερ γύρω του.
Τα λέιζερ είναι πολύ δυνατά,
04:21
The lasers are very strong, and it squashes
110
249204
1704
και συνθλίβουν την μπάλα
του πινγκ πονγκ πολύ γρήγορα.
του πινγκ πονγκ πολύ γρήγορα.
04:22
the ping pong ball really, really quick.
111
250908
1726
04:24
And if you squeeze something hard enough,
112
252634
1955
Αν σφίξετε κάτι αρκετά δυνατά,
αυτό θερμαίνεται,
αυτό θερμαίνεται,
04:26
it gets hotter,
113
254589
1375
κι αν γίνει πολύ, πολύ γρήγορα,
04:27
and if it gets really, really fast,
114
255964
1396
04:29
and they do that in one billionth of a second,
115
257360
2318
και το κάνουν σε ένα
δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου,
δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου,
04:31
it makes enough energy and enough heat
116
259678
1903
δημιουργεί αρκετή ενέργεια
κι αρκετή θερμότητα για τη σύντηξη.
κι αρκετή θερμότητα για τη σύντηξη.
04:33
to make fusion.
117
261581
1336
04:34
So this is the inside of one such machine.
118
262917
2077
Αυτό είναι το εσωτερικό
μιας τέτοιας μηχανής.
μιας τέτοιας μηχανής.
04:36
You see the laser beam and the pellet
119
264994
1843
Βλέπετε την ακτίνα λέιζερ
και το σφαιρίδιο στο κέντρο.
και το σφαιρίδιο στο κέντρο.
04:38
in the center.
120
266837
1549
04:40
Now, most people think that fusion is going nowhere.
121
268386
2962
Οι περισσότεροι νομίζουν
πως η σύντηξη είναι αδιέξοδο.
πως η σύντηξη είναι αδιέξοδο.
04:43
They always think that the physicists are in their lab
122
271348
2932
Πάντα νομίζουν πως οι φυσικοί
είναι στο εργαστήριό τους
είναι στο εργαστήριό τους
και δουλεύουν σκληρά,
αλλά δεν γίνεται τίποτα.
αλλά δεν γίνεται τίποτα.
04:46
and they're working hard, but nothing is happening.
123
274280
1815
04:48
That's actually not quite true.
124
276095
1520
Δεν είναι εντελώς αλήθεια.
04:49
This is a curve of the gain in fusion
125
277615
1992
Αυτή είναι η καμπύλη κέρδους σε σύντηξη
τα τελευταία περίπου 30 χρόνια,
τα τελευταία περίπου 30 χρόνια,
04:51
over the last 30 years or so,
126
279607
2192
και μπορείτε να δείτε ότι τώρα κάνουμε
04:53
and you can see that we're making now
127
281799
1558
04:55
about 10,000 times more fusion than we used to
128
283357
2833
περίπου 10.000 φορές περισσότερη σύντηξη
απ' όση κάναμε όταν ξεκινήσαμε.
04:58
when we started.
129
286190
1074
04:59
That's a pretty good gain.
130
287264
995
Είναι πολύ καλό κέρδος.
05:00
As a matter of fact, it's as fast
131
288259
1986
Στην πραγματικότητα, είναι τόσο γρήγορο
05:02
as the fabled Moore's Law
132
290245
1700
όσο ο θρυλικός νόμος του Μουρ
05:03
that defined the amount of transistors
133
291945
2204
που όρισε την ποσότητα
των κρυσταλλολυχνίων
των κρυσταλλολυχνίων
05:06
they can put on a chip.
134
294149
1517
που μπορείτε να βάλετε μέσα σε ένα τσιπ.
05:07
Now, this dot here is called JET,
135
295666
3005
Αυτή η κουκκίδα εδώ ονομάζεται JET,
κοινός ευρωπαϊκός δακτύλιος πλάσματος.
05:10
the Joint European Torus.
136
298671
1423
05:12
It's a big tokamak donut in Europe,
137
300094
2430
Είναι ένας μεγάλος λουκουμάς
τόκαμακ στην Ευρώπη,
τόκαμακ στην Ευρώπη,
05:14
and this machine in 1997
138
302524
3070
κι αυτό το μηχάνημα το 1997
05:17
produced 16 megawatts of fusion power
139
305594
3224
παρήγαγε 16 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης
05:20
with 17 megawatts of heat.
140
308818
2158
με 17 μεγαβάτ θερμότητας.
05:22
Now, you say, that's not much use,
141
310976
1805
Τώρα θα πείτε, δεν είναι επωφελές,
αλλά είναι βασικά πλησιάζει,
αλλά είναι βασικά πλησιάζει,
05:24
but it's actually pretty close,
142
312781
1711
περίπου 10.000 φορές
περισσότερη απ' όταν ξεκινήσαμε.
περισσότερη απ' όταν ξεκινήσαμε.
05:26
considering we can get
143
314492
1040
05:27
about 10,000 times more than we started.
144
315532
2307
Η δεύτερη κουκίδα εδώ είναι η NIF.
05:29
The second dot here is the NIF.
145
317839
2613
05:32
It's the National Ignition Facility.
146
320452
2286
Είναι το Εθνικό Κέντρο Ανάφλεξης.
05:34
It's a big laser machine in the U.S.,
147
322738
2526
Είναι ένα μεγάλο λέιζερ
στις Ηνωμένες Πολιτείες,
στις Ηνωμένες Πολιτείες,
05:37
and last month they announced
148
325264
1277
και τον προηγούμενο μήνα ανακοίνωσαν,
με αρκετό θόρυβο,
με αρκετό θόρυβο,
05:38
with quite a bit of noise
149
326541
1853
ότι κατάφεραν να δημιουργήσουν
περισσότερη ενέργεια με τη σύντηξη
περισσότερη ενέργεια με τη σύντηξη
05:40
that they had managed to make more fusion energy
150
328394
2158
05:42
from the fusion
151
330552
1590
από την ενέργεια που βάζουν
στο κέντρο της μπάλας πινγκ πονγκ.
στο κέντρο της μπάλας πινγκ πονγκ.
05:44
than the energy that they put in
the center of the ping pong ball.
the center of the ping pong ball.
152
332142
2856
05:46
Now, that's not quite good enough,
153
334998
1825
Αυτό δεν είναι αρκετά καλό
γιατί το λέιζερ
για να μπει μέσα η ενέργεια
για να μπει μέσα η ενέργεια
05:48
because the laser to put that energy in
154
336823
1700
05:50
was more energy than that,
155
338523
1732
χρειαζόταν περισσότερη ενέργεια,
05:52
but it was pretty good.
156
340255
2040
αλλά ήταν αρκετά καλό.
05:54
Now this is ITER,
157
342295
1727
Τώρα, αυτό είναι το ITER,
05:56
pronounced in French: EE-tairh.
158
344022
2058
που προφέρεται στα Γαλλικά Ιτέρ.
05:58
So this is a big collaboration of different countries
159
346080
3131
Είναι μια μεγάλη
συνεργασία διαφορετικών χωρών
συνεργασία διαφορετικών χωρών
06:01
that are building a huge magnetic donut
160
349211
1855
που κατασκευάζουν
έναν τεράστιο μαγνητικό λουκουμά
έναν τεράστιο μαγνητικό λουκουμά
06:03
in the south of France,
161
351066
1944
στα νότια της Γαλλίας,
06:05
and this machine, when it's finished,
162
353010
2008
κι αυτό το μηχάνημα, όταν θα τελειώσει,
θα παράγει 500 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης
θα παράγει 500 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης
06:07
will produce 500 megawatts of fusion power
163
355018
2778
με μόνο 50 μεγαβάτ για να τη δημιουργήσει.
06:09
with only 50 megawatts to make it.
164
357796
2400
06:12
So this one is the real one.
165
360196
1186
Αυτό είναι το αληθινό.
Θα δουλέψει.
Θα δουλέψει.
06:13
It's going to work.
166
361382
732
Τέτοια μηχανή δημιουργεί ενέργεια.
06:14
That's the kind of machine that makes energy.
167
362114
2192
06:16
Now if you look at the graph, you will notice
168
364306
1756
Στο γράφημα θα παρατηρήσετε
ότι αυτές οι δύο κουκκίδες
είναι λίγο στα δεξιά της καμπύλης.
είναι λίγο στα δεξιά της καμπύλης.
06:18
that those two dots are a little bit
169
366062
1505
06:19
on the right of the curve.
170
367567
1042
06:20
We kind of have fallen off the progress.
171
368609
1936
Εμείς κάπως αποτύχαμε στην πρόοδο.
06:22
Actually, the science to make those machines
172
370545
1989
Η επιστήμη για να φτιάξετε
αυτά τα μηχανήματα
αυτά τα μηχανήματα
06:24
was really in time
173
372534
1536
ήταν πραγματικά έγκαιρη
06:26
to produce fusion during that curve.
174
374070
2836
για να παράγει σύντηξη
κατά τη διάρκεια αυτής της καμπύλης.
κατά τη διάρκεια αυτής της καμπύλης.
06:28
However, there has been a bit of politics going on,
175
376906
2739
Ωστόσο, υπήρχαν λίγα πολιτικά θέματα,
06:31
and the will to do it was not there,
176
379645
2132
και η θέληση να το κάνουν δεν υπήρχε,
έτσι παρασύρθηκε στα δεξιά.
έτσι παρασύρθηκε στα δεξιά.
06:33
so it drifted to the right.
177
381777
1678
Το ITER, για παράδειγμα,
06:35
ITER, for example, could have been built
178
383455
2056
θα μπορούσε να είχε κατασκευαστεί
το 2000 ή το 2005,
το 2000 ή το 2005,
06:37
in 2000 or 2005,
179
385511
1851
06:39
but because it's a big international collaboration,
180
387362
2445
αλλά διότι είναι
μια μεγάλη διεθνής συνεργασία,
μια μεγάλη διεθνής συνεργασία,
06:41
the politics got in and it delayed it a bit.
181
389807
2448
εμπλάκησαν τα πολιτικά
και το καθυστέρησαν λίγο.
και το καθυστέρησαν λίγο.
Για παράδειγμα, τους πήρε
περίπου τρία χρόνια
περίπου τρία χρόνια
06:44
For example, it took them about three years
182
392255
1624
06:45
to decide where to put it.
183
393879
1568
για να αποφασίσουν πού να το βάλουν.
06:47
Now, fusion is often criticized
184
395447
2536
Τώρα, η σύντηξη κριτικάρεται συχνά
06:49
for being a little too expensive.
185
397983
1600
για το ότι είναι υπερβολικά ακριβή.
06:51
Yes, it did cost
186
399583
1541
Ναι, όντως κόστιζε ένα με δύο
δισεκατομύρια δολάρια το χρόνο
δισεκατομύρια δολάρια το χρόνο
06:53
a billion dollars or two billion dollars a year
187
401124
2036
για να γίνει πρόοδος.
06:55
to make this progress.
188
403160
1193
Αλλά πρέπει να το συγκρίνετε με το κόστος
του να φτιάξουν το Νόμο του Μουρ.
του να φτιάξουν το Νόμο του Μουρ.
06:56
But you have to compare that to the cost
189
404353
1590
06:57
of making Moore's Law.
190
405943
1240
06:59
That cost way more than that.
191
407183
1888
Κοστίζει πολύ περισσότερο.
07:01
The result of Moore's Law
192
409071
1518
Το αποτέλεσμα του Νόμου του Μουρ
07:02
is this cell phone here in my pocket.
193
410589
1936
είναι αυτό το κινητό τηλέφωνο
στην τσέπη μου.
στην τσέπη μου.
07:04
This cell phone, and the Internet behind it,
194
412525
2229
Αυτό το κινητό και το Διαδίκτυο πίσω του,
07:06
cost about one trillion dollars,
195
414754
2680
κοστίζει περίπου
ένα τρισεκατομμύριο δολάρια,
ένα τρισεκατομμύριο δολάρια,
07:09
just so I can take a selfie
196
417434
3231
απλώς για να μπορώ εγώ να βγάζω
τον εαυτό μου φωτογραφία
τον εαυτό μου φωτογραφία
07:12
and put it on Facebook.
197
420665
2574
και να τη βάζω στο Facebook.
07:15
Then when my dad sees that,
198
423239
1501
Και όταν τη δει ο μπαμπάς μου,
θα είναι πολύ περήφανος.
θα είναι πολύ περήφανος.
07:16
he'll be very proud.
199
424740
3180
07:19
We also spend about 650 billion dollars a year
200
427920
3908
Ξοδεύουμε επίσης περίπου
650 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο
650 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο
07:23
in subsidies for oil and gas
201
431828
2302
σε επιδοτήσεις για πετρέλαιο
και φυσικό αέριο
και φυσικό αέριο
07:26
and renewable energy.
202
434130
1630
κι ανανεώσιμη ενέργεια.
07:27
Now, we spend one half of a percent of that on fusion.
203
435760
4174
Τώρα, ξοδεύουμε μισό εκατοστό
αυτών στη σύντηξη.
αυτών στη σύντηξη.
07:31
So me, personally, I don't think it's too expensive.
204
439934
2648
Προσωπικά, δεν νομίζω
ότι παράειναι ακριβό.
ότι παράειναι ακριβό.
07:34
I think it's actually been shortchanged,
205
442582
1780
Νομίζω ότι αξίζει περισσότερο αν σκεφτούμε
07:36
considering it can solve all our energy problems
206
444362
2392
ότι είναι μια πιθανή καθαρή λύση
για το ενεργειακό μας πρόβλημα
για το ενεργειακό μας πρόβλημα
07:38
cleanly for the next couple of billions of years.
207
446754
2674
για τα επόμενα δύο δισεκατομμύρια χρόνια.
07:41
Now I can say that, but I'm a little bit biased,
208
449428
2660
Μπορώ να το πω,
αλλά είμαι λίγο προκατειλημμένος,
αλλά είμαι λίγο προκατειλημμένος,
07:44
because I started a fusion company
209
452088
1888
επειδή ξεκίνησα μια εταιρεία σύντηξης
και δεν έχω ούτε λογαριασμό στο Facebook.
και δεν έχω ούτε λογαριασμό στο Facebook.
07:45
and I don't even have a Facebook account.
210
453976
2558
07:48
So when I started this fusion company in 2002,
211
456534
5383
Έτσι, όταν ξεκίνησα
την εταιρεία σύντηξης το 2002,
την εταιρεία σύντηξης το 2002,
07:53
I knew I couldn't fight with the big lads.
212
461917
2842
ήξερα πως δεν μπορούσα
να πολεμήσω τα μεγάλα εργαστήρια.
να πολεμήσω τα μεγάλα εργαστήρια.
Είχαν πολύ περισσότερους πόρους από μένα.
07:56
They had much more resources than me.
213
464759
1577
07:58
So I decided I would need to find a solution
214
466336
2240
Έτσι, αποφάσισα ότι πρέπει να βρω μια λύση
08:00
that is cheaper and faster.
215
468576
1887
που είναι φθηνότερη και γρηγορότερη.
08:02
Now magnetic and laser fusion
216
470463
1910
Τώρα, η μαγνητική και η λέιζερ σύντηξη
08:04
are pretty good machines.
217
472373
1431
είναι αρκετά καλά μηχανήματα.
08:05
They are awesome pieces of technology,
218
473804
1441
Είναι καταπληκτικά κομμάτια τεχνολογίας,
υπέροχα μηχανήματα,
υπέροχα μηχανήματα,
08:07
wonderful machines, and they have shown
219
475245
1874
και έχουν δείξει
ότι η σύντηξη είναι δυνατή.
ότι η σύντηξη είναι δυνατή.
08:09
that fusion can be done.
220
477119
1479
08:10
However, as a power plant,
221
478598
1954
Ωστόσο, ως μονάδα παραγωγής ενέργειας,
08:12
I don't think they're very good.
222
480552
1871
δεν νομίζω πως είναι πολύ καλές.
08:14
They're way too big, way too complicated,
223
482423
2057
Είναι πολύ μεγάλες, πολύ περίπλοκες,
υπερβολικά ακριβές,
υπερβολικά ακριβές,
08:16
way too expensive,
224
484480
1138
κι ακόμα, δεν συμφωνούν πολύ
με την ενέργεια σύντηξης.
με την ενέργεια σύντηξης.
08:17
and also, they don't deal very much
225
485618
1756
08:19
with the fusion energy.
226
487374
1274
Όταν κάνετε σύντηξη,
η ενέργεια εξέρχεται ως νετρόνια,
η ενέργεια εξέρχεται ως νετρόνια,
08:20
When you make fusion, the energy comes out
227
488648
1758
08:22
as neutrons, fast neutrons comes out of the plasma.
228
490406
2668
γρήγορα νετρόνια βγαίνουν
έξω από το πλάσμα.
έξω από το πλάσμα.
08:25
Those neutrons hit the wall of the machine.
229
493074
2260
Τα νετρόνια χτυπούν
τον τοίχο του μηχανήματος.
τον τοίχο του μηχανήματος.
08:27
It damages it.
230
495334
1385
Του προκαλούν βλάβη.
08:28
And also, you have to catch
the heat from those neutrons
the heat from those neutrons
231
496719
1964
Πρέπει να προλάβετε
και τη θερμότητα των νετρονίων,
και τη θερμότητα των νετρονίων,
08:30
and run some steam to spin a turbine somewhere,
232
498683
2433
και να φτιάξετε ατμό
που θα γυρίσει κάπου μια τουρμπίνα,
που θα γυρίσει κάπου μια τουρμπίνα,
08:33
and on those machines,
233
501116
1284
και σε αυτές τις μηχανές,
όλα χρειάζονταν επανεξέταση.
όλα χρειάζονταν επανεξέταση.
08:34
it was all a bit of an afterthought.
234
502400
2631
Έτσι αποφάσισα πως υπάρχει
καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό.
καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό.
08:37
So I decided that surely there
is a better way of doing that.
is a better way of doing that.
235
505031
3151
08:40
So back to the literature,
236
508182
1284
Επιστρέφω στη λογοτεχνία,
08:41
and I read about the fusion everywhere.
237
509466
1992
και διαβάζω παντού για τη σύντηξη.
08:43
One way in particular attracted my attention,
238
511458
2722
Ένας τρόπος συγκεκριμένα
μου τράβηξε την προσοχή,
μου τράβηξε την προσοχή,
08:46
and it's called magnetized target fusion,
239
514180
2090
κι ονομάζεται σύντηξη μαγνητισμένου στόχου
ή MTF για συντομία.
ή MTF για συντομία.
08:48
or MTF for short.
240
516270
2588
Τώρα, στο MTF, αυτό που κάνετε είναι,
08:50
Now, in MTF, what you want to do
241
518858
2442
08:53
is you take a big vat
242
521300
1970
παίρνετε έναν μεγάλο κάδο
και τον γεμίζετε με υγρό μέταλλο,
και τον γεμίζετε με υγρό μέταλλο,
08:55
and you fill that with liquid metal,
243
523270
2016
στριφογυρνάτε το υγρό μέταλλο
για να δημιουργήσετε δίνη στο κέντρο.
για να δημιουργήσετε δίνη στο κέντρο.
08:57
and you spin the liquid metal
244
525286
1520
08:58
to open a vortex in the center,
245
526806
1648
Κάπως σαν τον νεροχύτη σας
09:00
a bit like your sink.
246
528454
1136
09:01
When you pull the plug on a sink, it makes a vortex.
247
529590
2104
όπου τραβώντας το πώμα,
δημιουργείται μια δίνη.
δημιουργείται μια δίνη.
09:03
And then you have some pistons driven by pressure
248
531694
2396
Μετά έχετε μερικά έμβολα
που ωθούνται από εξωτερική πίεση
που ωθούνται από εξωτερική πίεση
09:06
that goes on the outside,
249
534090
1476
κι αυτό συμπιέζει το υγρό μέταλλο,
09:07
and this compresses the liquid metal
250
535566
1920
09:09
around the plasma, and it compresses it,
251
537486
1762
γύρω από το πλάσμα, και το συμπιέζει,
09:11
it gets hotter, like a laser,
252
539248
1654
ζεσταίνεται, όπως ένα λέιζερ,
και τότε γίνεται η σύντηξη.
και τότε γίνεται η σύντηξη.
09:12
and then it makes fusion.
253
540902
1226
09:14
So it's a bit of a mix
254
542128
920
Είναι μια ανάμειξη
09:15
between a magnetized fusion
255
543048
1655
ανάμεσα στη μαγνητική σύντηξη
και στη σύντηξη λέιζερ.
και στη σύντηξη λέιζερ.
09:16
and the laser fusion.
256
544703
1983
Έτσι, αυτά έχουν
δύο πολύ καλά πλεονεκτήματα.
δύο πολύ καλά πλεονεκτήματα.
09:18
So those have a couple of very good advantages.
257
546686
2773
09:21
The liquid metal absorbs all the neutrons
258
549459
2343
Το υγρό μέταλλο απορροφά όλα τα νετρόνια,
κανένα νετρόνιο δεν χτυπάει τον τοίχο,
09:23
and no neutrons hit the wall,
259
551802
1756
09:25
and therefore there's no damage to the machine.
260
553558
2136
κι έτσι δεν υπάρχει
καμία βλάβη στη μηχανή.
καμία βλάβη στη μηχανή.
09:27
The liquid metal gets hot,
261
555694
1456
Το υγρό μέταλλο ζεσταίνεται
και το αντλείτε
σε έναν ανταλλάκτη θερμότητας,
σε έναν ανταλλάκτη θερμότητας,
09:29
so you can pump that in a heat exchanger,
262
557150
2000
09:31
make some steam, spin a turbine.
263
559150
1880
για να γίνει ατμός,
να γυρίσει μια τουρμπίνα.
να γυρίσει μια τουρμπίνα.
09:33
So that's a very convenient way of doing
264
561030
1179
Η διαδικασία αυτή γίνεται
με πολύ βολικό τρόπο.
με πολύ βολικό τρόπο.
09:34
this part of the process.
265
562209
1260
09:35
And finally, all the energy to make the fusion happen
266
563469
3591
Τέλος, όλη η ενέργεια
για να συμβεί η σύντηξη
για να συμβεί η σύντηξη
09:39
comes from steam-powered pistons,
267
567060
2135
προέρχεται από ατμοκίνητα έμβολα,
09:41
which is way cheaper than lasers
268
569195
1656
που είναι πολύ φθηνότερα από τα λέιζερ
ή από τα υπεραγώγιμα πηνία.
ή από τα υπεραγώγιμα πηνία.
09:42
or superconducting coils.
269
570851
1894
09:44
Now, this was all very good
270
572745
1488
Τώρα, αυτό είναι πολύ καλό
09:46
except for the problem that it didn't quite work.
271
574233
2504
μόνο που δεν δούλευε ακριβώς.
09:48
(Laughter)
272
576737
1870
(Γέλια)
09:50
There's always a catch.
273
578607
1296
Υπάρχει πάντα μια παγίδα.
09:51
So when you compress that,
274
579903
1514
Όταν το συμπιέσετε,
09:53
the plasma cools down
275
581417
1924
το πλάσμα κρυώνει γρηγορότερα
από την ταχύτητα της συμπίεσης,
από την ταχύτητα της συμπίεσης,
09:55
faster than the compression speed,
276
583341
1628
οπότε προσπαθείτε να το συμπιέσετε,
09:56
so you're trying to compress it,
277
584969
1313
09:58
but the plasma cooled down and
cooled down and cooled down
cooled down and cooled down
278
586282
2335
αλλά το πλάσμα κρυώνει
και κρυώνει και κρυώνει
και κρυώνει και κρυώνει
10:00
and then it did absolutely nothing.
279
588617
1941
και δεν έκανε απολύτως τίποτα.
10:02
So when I saw that, I said,
well, this is such a shame,
well, this is such a shame,
280
590558
2035
Όταν το είδα, είπα ότι είναι κρίμα,
10:04
because it's a very, very good idea.
281
592593
1750
επειδή είναι μια πολύ καλή ιδέα.
10:06
So hopefully I can improve on that.
282
594343
2354
Ελπίζω να μπορέσω να το βελτιώσω.
Το σκέφτηκα για ένα λεπτό,
10:08
So I thought about it for a minute,
283
596697
1095
και είπα ΟΚ, πώς θα καταφέρουμε
να δουλέψει καλύτερα;
να δουλέψει καλύτερα;
10:09
and I said, okay, how can we make that work better?
284
597792
2077
10:11
So then I thought about impact.
285
599869
1858
Μετά σκέφτηκα τον αντίκτυπο.
10:13
What about if we use a big hammer
286
601727
1834
Τι θα γίνει αν χρησιμοποιήσουμε
ένα μεγάλο σφυρί
ένα μεγάλο σφυρί
10:15
and we swing it and we hit the nail like this,
287
603561
2532
και χτυπήσουμε με δύναμη το καρφί,
10:18
in the place of putting the hammer on the nail
288
606093
1974
αντί να το βάλουμε πάνω στο καρφί
10:20
and pushing and try to put it in? That won't work.
289
608067
2195
και να το πιέζουμε για να μπει μέσα;
Αυτό δεν θα δουλέψει.
10:22
So what the idea is
290
610262
1931
Έτσι η ιδέα είναι
να χρησιμοποιήσουμε τον αντίκτυπο.
να χρησιμοποιήσουμε τον αντίκτυπο.
10:24
is to use the idea of an impact.
291
612193
1744
10:25
So we accelerate the pistons with steam,
292
613937
2082
Έτσι επιταχύνουμε το έμβολο με ατμό,
10:28
that takes a little bit of time,
293
616019
1279
που παίρνει λίγο χρόνο,
10:29
but then, bang! you hit the piston,
294
617298
1983
αλλά τότε, μπαμ! χτυπάτε το έμβολο
10:31
and, baff!, all the energy is done instantly,
295
619281
2552
και τότε μπαφ! όλη η ενέργεια
δημιουργείται στιγμιαίως στο υγρό,
δημιουργείται στιγμιαίως στο υγρό,
10:33
down instantly to the liquid,
296
621833
1596
κι αυτό συμπιέζει το πλάσμα
πολύ γρηγορότερα.
πολύ γρηγορότερα.
10:35
and that compresses the plasma much faster.
297
623429
2050
10:37
So I decided, okay, this is good, let's make that.
298
625479
2448
Τότε αποφάσισα ΟΚ,
αυτό είναι καλό, ας το φτιάξουμε.
αυτό είναι καλό, ας το φτιάξουμε.
10:39
So we built this machine in this garage here.
299
627927
3725
Οπότε κατασκευάζουμε αυτή τη μηχανή
σε αυτό εδώ το γκαράζ
σε αυτό εδώ το γκαράζ
10:43
We made a small machine
300
631652
1085
Φτιάξαμε μια μικρή μηχανή
10:44
that we managed to squeeze
301
632737
1972
από την οποία καταφέραμε να βγάλουμε
λίγα νετρόνια,
λίγα νετρόνια,
10:46
a little bit of neutrons out of that,
302
634709
1648
10:48
and those are my marketing neutrons,
303
636357
2201
αυτά είναι τα διαφημιστικά μου νετρόνια,
10:50
and with those marketing neutrons,
304
638558
1443
και με αυτά τα νετρόνια
μάζεψα 50 εκατομμύρια δολάρια
μάζεψα 50 εκατομμύρια δολάρια
10:52
then I raised about 50 million dollars,
305
640001
2599
10:54
and I hired 65 people. That's my team here.
306
642600
2890
και προσέλαβα 65 ανθρώπους.
Αυτή είναι η ομάδα μου εδώ.
Αυτή είναι η ομάδα μου εδώ.
10:57
And this is what we want to build.
307
645490
1582
Αυτό θέλουμε να κατασκευάσουμε.
10:59
So it's going to be a big machine,
308
647072
1514
Θα είναι μια μεγάλη μηχανή
περίπου τρία μέτρα διάμετρος,
περίπου τρία μέτρα διάμετρος,
11:00
about three meters in diameter,
309
648586
1474
με υγρό μόλυβδο να στριφογυρνά,
11:02
liquid lead spinning around,
310
650060
1802
11:03
big vortex in the center,
311
651862
1592
μια μεγάλη δίνη στη μέση,
11:05
put the plasma on the top and on the bottom,
312
653454
2320
θα βάλουμε το πλάσμα
στην κορυφή και στον πάτο,
στην κορυφή και στον πάτο,
11:07
piston hits on the side,
313
655774
1426
το έμβολο θα χτυπάει στην πλευρά,
11:09
bang!, it compresses it,
314
657200
1510
μπανγκ! τη συμπιέζει
11:10
and it will make some energy,
315
658710
1284
και θα κάνει λίγη ενέργεια
11:11
and the neutron will come out in the liquid metal,
316
659994
2392
και τα νετρόνια θα βγουν
από το υγρό μέταλλο,
από το υγρό μέταλλο,
11:14
going to go in a steam engine and make the turbine,
317
662386
2600
θα πάνε στην ατμομηχανή
και θα φτάσουν στην τουρμπίνα,
και θα φτάσουν στην τουρμπίνα,
11:16
and some of the steam will go back
318
664986
1506
και λίγος ατμός θα επιστρέψει
για να αναφλέξει το έμβολο.
για να αναφλέξει το έμβολο.
11:18
to fire the piston.
319
666492
998
11:19
We're going to run that about one time per second,
320
667490
1890
Θα το κάνουμε περίπου
μία φορά το δευτερόλεπτο
μία φορά το δευτερόλεπτο
11:21
and it will produce 100 megawatts of electricity.
321
669380
5384
και θα παράγει 100 μεγαβάτ ηλεκτρισμού.
.
.
Θα κατασκευάσουμε κι αυτόν τον εγχυτήρα,
11:26
Okay, we also built this injector,
322
674764
1685
11:28
so this injector makes the plasma to start with.
323
676449
2287
ο οποίος θα κάνει
το πλάσμα για να ξεκινήσουμε
το πλάσμα για να ξεκινήσουμε
11:30
It makes the plasma at about
324
678736
1715
Θα φέρει το πλάσμα
11:32
a lukewarm temperature of three million degrees C.
325
680451
3975
σε μια κάπως χλιαρή θερμοκρασία
των 3 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.
των 3 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.
11:36
Unfortunately, it doesn't last quite long enough,
326
684426
2207
Δυστυχώς δεν διαρκεί αρκετά,
11:38
so we need to extend the life
of the plasma a little bit,
of the plasma a little bit,
327
686633
3135
οπότε πρέπει να μεγαλώσουμε λίγο
τη διάρκεια ζωής του πλάσματος,
τη διάρκεια ζωής του πλάσματος,
αλλά τον προηγούμενο μήνα καλυτέρεψε,
11:41
but last month it got a lot better,
328
689768
1632
11:43
so I think we have the plasma compressing now.
329
691400
2585
οπότε νομίζω πως τώρα έχουμε
το πλάσμα να συμπιέζεται.
το πλάσμα να συμπιέζεται.
11:45
Then we built a small sphere, about this big,
330
693985
2556
Μετά φτιάχνουμε μια μικρή σφαίρα,
τόσο μεγάλη περίπου,
τόσο μεγάλη περίπου,
11:48
14 pistons around it,
331
696541
1466
με 14 έμβολα γύρω της,
11:50
and this will compress the liquid.
332
698007
2324
κι αυτό θα συμπιέσει το υγρό.
Ωστόσο, το πλάσμα
είναι δύσκολο να συμπιεστεί.
είναι δύσκολο να συμπιεστεί.
11:52
However, plasma is difficult to compress.
333
700331
2105
11:54
When you compress it,
334
702436
789
Όταν το συμπιέζετε,
11:55
it tends to go a little bit crooked like that,
335
703225
2552
τείνει να στραβώνει λίγο κάπως έτσι,
11:57
so you need the timing of the piston
336
705777
1608
οπότε χρειάζεται πολύ καλό
χρονισμό στο έμβολο,
χρονισμό στο έμβολο,
11:59
to be very good,
337
707385
1096
12:00
and for that we use several control systems,
338
708481
2672
και γι' αυτό χρησιμοποιούμε
πολλά συστήματα ελέγχου
πολλά συστήματα ελέγχου
12:03
which was not possible in 1970,
339
711153
2202
που δεν ήταν δυνατά το 1970,
12:05
but we now can do that
340
713355
1392
αλλά τώρα μπορούμε να το κάνουμε
με ωραία, καινούρια ηλεκτρονικά.
με ωραία, καινούρια ηλεκτρονικά.
12:06
with nice, new electronics.
341
714747
3292
Εν τέλει, ο περισσότερος κόσμος
νομίζει πως η σύντηξη
νομίζει πως η σύντηξη
12:10
So finally, most people think that fusion
342
718039
2529
12:12
is in the future and will never happen,
343
720568
2152
είναι στο μέλλον και δεν θα συμβεί ποτέ
12:14
but as a matter of fact, fusion is getting very close.
344
722720
3094
αλλά στην πραγματικότητα,
η σύντηξη είναι πολύ κοντά.
η σύντηξη είναι πολύ κοντά.
Είμαστε σχεδόν εκεί.
12:17
We are almost there.
345
725814
1076
Τα μεγάλα εργαστήρια έδειξαν
πως η σύντηξη είναι υλοποιήσιμη
πως η σύντηξη είναι υλοποιήσιμη
12:18
The big labs have shown that fusion is doable,
346
726890
2637
12:21
and now there are small companies
that are thinking about that,
that are thinking about that,
347
729527
2307
και τώρα τη σκέφτονται μικρές επιχειρήσεις
12:23
and they say, it's not that it cannot be done,
348
731834
2361
και λένε, δεν είναι
πως δεν μπορεί να γίνει,
πως δεν μπορεί να γίνει,
12:26
but it's how to make it cost-effectively.
349
734195
2105
αλλά πώς θα γίνει με λιγότερο κόστος.
Η General Fusion είναι
μία από αυτές τις μικρές επιχειρήσεις
μία από αυτές τις μικρές επιχειρήσεις
12:28
General Fusion is one of those small companies,
350
736300
2153
12:30
and hopefully, very soon, somebody, someone,
351
738453
3318
κι ελπίζω ότι πολύ σύντομα, κάποιος,
θα σπάσει αυτόν τον Γόρδιο Δεσμό
12:33
will crack that nut,
352
741771
1283
12:35
and perhaps it will be General Fusion.
353
743054
1574
και ίσως είναι η General Fusion.
12:36
Thank you very much.
354
744628
1779
Σας ευχαριστώ πολύ.
12:38
(Applause)
355
746407
4180
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Michel Laberge - Plasma physicistIn a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy.
Why you should listen
Fusion, putting it briefly, is what happens inside the sun: intense heat and pressure combine to convert hydrogen into helium, releasing heat and energy in a self-sustaining reaction. Harnessing that same kind of reaction could someday solve the energy crisis here on Earth, and the US (at the National Ignition Facility in California, using the world's most powerful laser), Europe (at ITER) and China are all working on fusion in multi-billion-dollar labs. Meanwhile, just outside Vancouver, a private-government collaboration spending millions-with-an-m is keeping pace.
At General Fusion, plasma physicist Michel Laberge hopes to start a fusion reaction by combining several techniques in one reactor. Inside a spherical chamber, molten lead-lithium is spun up into a vortex, then shot with a pulse of magnetically contained plasma -- meanwhile, around the edge of the sphere, an array of pistons will drive a pressure wave into the center of the sphere, compressing the plasma to fusion conditions. General Fusion is designing and protoyping each piece of this system.
More profile about the speakerAt General Fusion, plasma physicist Michel Laberge hopes to start a fusion reaction by combining several techniques in one reactor. Inside a spherical chamber, molten lead-lithium is spun up into a vortex, then shot with a pulse of magnetically contained plasma -- meanwhile, around the edge of the sphere, an array of pistons will drive a pressure wave into the center of the sphere, compressing the plasma to fusion conditions. General Fusion is designing and protoyping each piece of this system.
Michel Laberge | Speaker | TED.com