TEDxTC
Dan Buettner: How to live to be 100+
Νταν Μπούτνερ: Πως να ζήσετε πέραν των εκατών χρόνων
Filmed:
Readability: 3.9
4,070,934 views
Για να βρούν το μονοπάτι της μακροζωίας και υγείας, ο Νταν Μπούτνερ και η ομάδα του μελετούν τις "Μπλέ Ζώνες" του πλανήτη, κοινότητες των οποίων οι γηραιότεροι φτάνουν ηλίκιες ρεκόρ με ζωντάνια και ενεργητικότητα. Στο TEDxTC, μοιράζεται τις 9 κοινές συνήθειες διατροφής και δραστηριοτήτων που τους κρατούν ζωηρούς.
Dan Buettner - Longevity coach, explorer
National Geographic writer and explorer Dan Buettner studies the world's longest-lived peoples, distilling their secrets into a single plan for health and long life. Full bio
National Geographic writer and explorer Dan Buettner studies the world's longest-lived peoples, distilling their secrets into a single plan for health and long life. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Something called the Danish Twin Study
0
1000
2000
Κάτι που ονομάζεται Δανέζικη Μελέτη Διδύμων
00:18
established that only about 10 percent
1
3000
2000
έδειξε ότι μόνο το δέκα της εκατό
00:20
of how long the average person lives,
2
5000
3000
της διαρκείας της ζωής του μέσου ατόμου,
00:23
within certain biological limits, is dictated by our genes.
3
8000
3000
εντός κάποιων βιολογικών ορίων, καθορίζεται απο τα γονίδια μας.
00:26
The other 90 percent is dictated by our lifestyle.
4
11000
5000
Το υπόλοιπο 90 της εκατό καθορίζεται από τον τρόπο ζωής μας.
00:31
So the premise of Blue Zones: if we can find the
5
16000
2000
Η πρόταση των Μπλέ Ζωνών: Αν μπορούμε να βρούμε τον
00:33
optimal lifestyle of longevity
6
18000
2000
βέλτιστο τρόπο ζωής για μακροζωία
00:35
we can come up with a de facto formula
7
20000
3000
μπορούμε να δημιουργήσουμε μία ντε φάκτο φόρμουλα
00:38
for longevity.
8
23000
2000
για μακροζωία
00:40
But if you ask the average American what the optimal formula
9
25000
2000
Αλλά αν ρωτήσετε τον μέσο Αμερικάνο ποιά είναι αυτή η φόρμουλα,
00:42
of longevity is, they probably couldn't tell you.
10
27000
3000
μάλλον δεν θα μπορούσε να απαντήσει.
00:45
They've probably heard of the South Beach Diet, or the Atkins Diet.
11
30000
3000
Πιθανότατα έχουν ακούσει για την δίαιτα της Νότια Ακτής, ή τη δίαιτα Ατκινς.
00:48
You have the USDA food pyramid.
12
33000
2000
Έχουμε την πυραμίδα τροφών της USDA.
00:50
There is what Oprah tells us.
13
35000
2000
Υπάρχουν οι συμβουλές της Όπρα.
00:52
There is what Doctor Oz tells us.
14
37000
2000
Υπάρχουν οι συμβουλές του Δόκτορ Όζ.
00:54
The fact of the matter is there is a lot of confusion
15
39000
3000
Το γεγονός είναι ότι υπάρχει πολλή σύγχυση
00:57
around what really helps us live longer better.
16
42000
3000
ως προς τι πραγματικά μας βοήθα να ζούμε περισσότερο.
01:00
Should you be running marathons or doing yoga?
17
45000
5000
Πρέπει να τρέχεις μαραθώνιους ή να κάνεις γιόγκα;
01:05
Should you eat organic meats
18
50000
2000
Πρέπει να τρώς οργανικά κρέατα
01:07
or should you be eating tofu?
19
52000
2000
η πρέπει να τρως τοφού;
01:09
When it comes to supplements, should you be taking them?
20
54000
3000
Πρέπει να παίρνεις συμπληρώματα διατροφής;
01:12
How about these hormones or resveratrol?
21
57000
3000
Τι γίνεται με τις ορμόνες και το ρασβερατρόλ;
01:15
And does purpose play into it?
22
60000
2000
Και παίζει κάποιο ρόλο ο σκοπός;
01:17
Spirituality? And how about how we socialize?
23
62000
3000
Η πνευματικότητα; Ο τρόπος κοινωνικοποίησης;
01:20
Well, our approach to finding longevity
24
65000
2000
Λοιπόν, η μέθοδος μας για να βρούμε τη μακροζωία
01:22
was to team up with National Geographic,
25
67000
2000
ήταν να συνεργαστούμε με το National Geographic
01:24
and the National Institute on Aging,
26
69000
2000
και το Εθνικό Ινστιτούτο για το Γήρας
01:26
to find the four demographically confirmed areas
27
71000
4000
για να βρούμε τις τέσσερις δημογραφικά επιβεβαιωμένες περιοχές
01:30
that are geographically defined.
28
75000
2000
που είναι ορισμένες γεογραφικά
01:32
And then bring a team of experts in there
29
77000
2000
Και μετά να εισάγουμε μια ομάδα ειδικών
01:34
to methodically go through exactly what these people do,
30
79000
3000
για να μελετήσουν μεθοδικά τι ακριβώς κάνουν αυτοί οι άνθρωποι,
01:37
to distill down the cross-cultural distillation.
31
82000
4000
για να συγκεντρώσουν την δια-πολιτισμική απόσταξη.
01:41
And at the end of this I'm going to tell you what that distillation is.
32
86000
3000
Και στο τέλος πρόκειται να σας πώ ποιά είναι αυτή η απόσταξη.
01:44
But first I'd like to debunk some common myths
33
89000
3000
Όμως πρώτα θα ήθελα να απομυθοποιήσω κάποιους κοινούς μύθους
01:47
when it comes to longevity.
34
92000
2000
που αφορούν τη μακροζωία
01:49
And the first myth is if you try really hard
35
94000
3000
Και ο πρώτος μύθος είνα ότι αν προσπαθήσεις πολύ
01:52
you can live to be 100.
36
97000
2000
μπορείς να ζήσεις μέχρι τα εκατό
01:54
False.
37
99000
2000
Λάθος.
01:56
The problem is, only about one out of 5,000 people
38
101000
3000
Το πρόβλημα είναι, μόνο περίπου ένας στους 5000
01:59
in America live to be 100.
39
104000
3000
στην Αμερική θα ζήσει μέχρι τα 100
02:02
Your chances are very low.
40
107000
2000
Οι πιθανότητες σας είναι πολύ χαμηλές.
02:04
Even though it's the fastest growing demographic in America,
41
109000
3000
Αν και είναι η πιο γρήγορα αυξανόμενη μερίδα πληθυσμού στην Αμερική,
02:07
it's hard to reach 100.
42
112000
2000
είναι δύσκολο να φτάσεις τα 100.
02:09
The problem is
43
114000
2000
Το πρόβλημα είναι
02:11
that we're not programmed for longevity.
44
116000
4000
Ότι δεν είμαστε προγραμματισμένοι για μακροζωία
02:15
We are programmed for something called
45
120000
2000
Είμαστε προγραμματισμένοι για κάτι που ονομάζεται
02:17
procreative success.
46
122000
3000
αναπαραγωγική επιτυχία.
02:20
I love that word.
47
125000
2000
Λατρεύω αυτή τη λέξη.
02:22
It reminds me of my college days.
48
127000
3000
Μου θυμίζει τις κολλεγιακές μου μέρες.
02:25
Biologists term procreative success to mean
49
130000
2000
Οι βιολόγοι ορίζουν την αναπαραγωγική επιτυχία ως
02:27
the age where you have children
50
132000
3000
την ηλικία κατα την οποία έχεις παιδιά
02:30
and then another generation, the age when your children have children.
51
135000
3000
και ακόμα μία γενιά, κατα την οποία τα παιδιά σου έχουν παιδιά.
02:33
After that the effect of evolution
52
138000
2000
Μετά από αυτο, η επίδραση της εξέλιξης
02:35
completely dissipates.
53
140000
3000
χάνεται εντελώς.
02:38
If you're a mammal, if you're a rat
54
143000
3000
Αν είσαι θηλαστικό, ή αν είσαι αρουραίος
02:41
or an elephant, or a human, in between, it's the same story.
55
146000
4000
ή ελέφαντας, ή άνθρωπος είναι η ίδια ιστορία.
02:45
So to make it to age 100, you not only have to have
56
150000
3000
Έτσι, για να φτάσεις στα 00, δεν πρέπει μόνο να έχεις
02:48
had a very good lifestyle, you also have to have won
57
153000
3000
πολύ καλό τρόπο ζωής, πρέπει επίσης να έχεις κερδίσει
02:51
the genetic lottery.
58
156000
2000
την γενετική κλήρωση.
02:53
The second myth is,
59
158000
2000
Ο δεύτερος μύθος είναι,
02:55
there are treatments that can help slow,
60
160000
3000
ότι υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να επιβραδύνουν,
02:58
reverse, or even stop aging.
61
163000
2000
να αντιστρέψουν, ή ακόμα και να σταματήσουν τη γήρανση.
03:00
False.
62
165000
2000
Λάθος.
03:02
When you think of it, there is 99 things that can age us.
63
167000
4000
Όταν το σκεφτείτε, υπάρχουν 99 πράγματα που μπορούν να μας γεράσουν.
03:06
Deprive your brain of oxygen for just a few minutes,
64
171000
2000
Αν στερήσετε τον εγκέφαλο από οξυγόνο για μερικα μόνο λεπτά,
03:08
those brain cells die, they never come back.
65
173000
3000
αυτά τα κύτταρα πεθαίνουν, και ποτέ δεν επιστρέφουν.
03:11
Play tennis too hard, on your knees, ruin your cartilage,
66
176000
3000
Αν παίξετε τέννις πολύ έντονα, στα γόνατα σας, καταστρέψετε τους χόνδους αρθρώσεων,
03:14
the cartilage never comes back.
67
179000
2000
οι χόνδροι δεν επιδιορθώνονται.
03:16
Our arteries can clog. Our brains can gunk up with plaque,
68
181000
3000
Οι αρτηρίες μπορεί να φράξουν. Οι εγκέφαλοι μας μπορεί να καλυφθούν από πλάκα,
03:19
and we can get Alzheimer's.
69
184000
2000
και να πάθουμε Αλζχάιμερς.
03:21
There is just too many things to go wrong.
70
186000
2000
Απλά υπαρχούν πολλα πράγματα που μπορεί να πάνε στραβά.
03:23
Our bodies have 35 trillion cells,
71
188000
6000
Τα σώματά μας έχουν 35 τρισεκατομμύρια κύτταρα,
03:29
trillion with a "T." We're talking national debt numbers here.
72
194000
4000
Μιλάμε για νούμερα εθνικού χρέους.
03:33
(Laughter)
73
198000
1000
(Γέλιο)
03:34
Those cells turn themselves over once every eight years.
74
199000
3000
Αυτά τα κύτταρα ανανεώνονται κάθε οκτώ χρόνια.
03:37
And every time they turn themselves over
75
202000
2000
Και κάθε φορά που ανανεώνονται
03:39
there is some damage. And that damage builds up.
76
204000
2000
υπάρχει μερική ζημιά. Και αυτή η ζημιά συσσωρεύεται.
03:41
And it builds up exponentially.
77
206000
2000
Και συσσωρεύεται εκθετικά.
03:43
It's a little bit like the days when we all had
78
208000
2000
Είναι περίπου όπως την εποχή όταν όλοι είχαμε
03:45
Beatles albums or Eagles albums
79
210000
3000
άλμπουμς των Μπητλς και των Ηγκολς
03:48
and we'd make a copy of that on a cassette tape,
80
213000
2000
και φτιάχναμε ένα αντίγραφο σε κασσέτα,
03:50
and let our friends copy that cassette tape,
81
215000
2000
και αφήναμε τους φίλους μας να αντιγράψουν αυτή τη κασσέτα
03:52
and pretty soon, with successive generations
82
217000
2000
και πολύ σύντομα, με διαδοχικές γενεές
03:54
that tape sounds like garbage.
83
219000
3000
η κασσέτα ακουγόταν σαν θόρυβος.
03:57
Well, the same things happen to our cells.
84
222000
2000
Λοιπόν, το ίδιο πράγμα συμβαίνει στα κύτταρα μας.
03:59
That's why a 65-year-old person
85
224000
2000
Γι'αυτό ένα άτομο 65 ετών
04:01
is aging at a rate of about
86
226000
2000
γερνά με ρυθμό
04:03
125 times faster
87
228000
3000
125 φορές μεγαλύτερο
04:06
than a 12-year-old person.
88
231000
2000
από ένα 12χρονο.
04:08
So, if there is nothing you can do
89
233000
2000
Έτσι, αν δεν υπάρχει τίποτα που μπορείτε να κάνετε
04:10
to slow your aging or stop your aging,
90
235000
3000
για να επιβραδύνετε ή να σταματήσετε το γήρας,
04:13
what am I doing here?
91
238000
2000
τι κάνω εδώ;
04:15
Well, the fact of the matter is
92
240000
2000
Το γεγονός είναι
04:17
the best science tells us that the capacity of the human body,
93
242000
4000
η καλύτερη επιστήμη μας λέει ότι η δυνατότητα του ανθρώπινου σώματος,
04:21
my body, your body,
94
246000
2000
το δικό μου σώμα, το δικό σας σώμα,
04:23
is about 90 years,
95
248000
2000
είναι περίπου 90 χρόνια,
04:25
a little bit more for women.
96
250000
2000
λίγο περισσοτερο για τις γυναίκες.
04:27
But life expectancy in this country
97
252000
2000
Αλλά η προσδόκιμη ηλικία σε αυτή τη χώρα
04:29
is only 78.
98
254000
2000
είναι μόνο 78.
04:31
So somewhere along the line,
99
256000
2000
Έτσι κάπου στην πορεία,
04:33
we're leaving about 12 good years on the table.
100
258000
5000
χάνουμε γύρω στα 12 καλά χρόνια.
04:38
These are years that we could get.
101
263000
2000
Αυτά είναι χρόνια που μπορούμε να έχουμε.
04:40
And research shows that they would be years largely free of chronic disease,
102
265000
6000
Και η έρευνα δείχνει ότι θα ήταν χρόνια χωρίς, επι το πλείστον, χρόνιες ασθένειες,
04:46
heart disease, cancer and diabetes.
103
271000
4000
καρδιοπάθεια, καρκίνο και διαβήτη.
04:50
We think the best way to get these missing years
104
275000
3000
Νομίζουμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να πάρουμε αυτά τα χαμένα χρόνια
04:53
is to look at the cultures around the world
105
278000
2000
είναι να μελετήσουμε κουλτούρες σε όλο τον κόσμο
04:55
that are actually experiencing them,
106
280000
2000
που τα βιώνουν,
04:57
areas where people are living to age 100
107
282000
3000
περιοχές όπου οι άνθρωποι ζούνε μέχρι τα 100
05:00
at rates up to 10 times greater than we are,
108
285000
2000
σε ποσοστά 10 φορές μεγαλύτερα απο εμάς,
05:02
areas where the life expectancy
109
287000
2000
περιοχές όπου η προσδόκιμη ηλικία
05:04
is an extra dozen years,
110
289000
2000
είναι επιπλέον μια ντουζίνα χρόνια,
05:06
the rate of middle age mortality is a fraction
111
291000
2000
ο ρυθμός θνησιμότητας μεσηλίκων είναι ένα κλάσμα
05:08
of what it is in this country.
112
293000
3000
του ρυθμού σε αυτή τη χώρα.
05:11
We found our first Blue Zone about 125 miles
113
296000
3000
Βρήκαμε την πρώτη μπλε ζώνη περίπου 125 μίλια
05:14
off the coast of Italy, on the island of Sardinia.
114
299000
3000
από την ακτή της Ιταλίας, στο νησί της Σαρδινίας.
05:17
And not the entire island, the island is about 1.4 million people,
115
302000
3000
Και όχι σε ολοκληρο το νησί, το νησί έχει περιπου 1.4 εκατομμύρια κατοίκους,
05:20
but only up in the highlands, an area called the Nuoro province.
116
305000
3000
αλλά μόνο στα βουνά, σε μια περιοχή που λέγεται επαρχία Νουόρο.
05:23
And here we have this area where men live the longest,
117
308000
3000
Και εδώ έχουμε αυτή την περιοχή όπυ οι άντρες ζουν το περισσότερο,
05:26
about 10 times more centenarians than we have here in America.
118
311000
3000
περίπου 10 φορές περισσοτερους αιωνόβιους απ' ότι έχουμε στην Αμερική.
05:29
And this is a place where people not only reach age 100,
119
314000
3000
Και εδώ είναι ένα μέρος όπου οι άνθρωποι όχι μόνο φτάνουν τα 100,
05:32
they do so with extraordinary vigor.
120
317000
2000
το κάνουν με ασυνήθιστη ζωντάνια.
05:34
Places where 102 year olds still ride their bike to work,
121
319000
3000
Μέρη όπου άτομα 102 ετών καβαλλάνε τη μοτοσικλέτα τους στην εργασία τους,
05:37
chop wood, and can beat a guy 60 years younger than them.
122
322000
5000
κόβουν ξύλα, και μπορούν να νικήσουν κάποιον 60 χρόνια νεότερο τους.
05:42
(Laughter)
123
327000
2000
(Γέλιο)
05:44
Their history actually goes back to about the time of Christ.
124
329000
3000
Η ιστορία τους φτάνει μέχρι την εποχή του Χριστού.
05:47
It's actually a Bronze Age culture that's been isolated.
125
332000
2000
Κατ' ακρίβεια πρόκειται για μία κουλτούρα της Χάλκινης Εποχής που ήτανε απομονωμένη.
05:49
Because the land is so infertile,
126
334000
2000
Επειδή η γη είναι τόσο άγονη
05:51
they largely are shepherds,
127
336000
2000
είναι κυρίως βοσκοί,
05:53
which occasions regular, low-intensity physical activity.
128
338000
3000
που περιλαμβάνει τακτική, ελαφρά σωματική δραστηριότητα.
05:56
Their diet is mostly plant-based,
129
341000
3000
Η δίαιτά τους είναι κυρίως βασισμένη στα φυτα
05:59
accentuated with foods that they can carry into the fields.
130
344000
3000
με έμφαση σε φαγητά που μπορούν να μεταφέρουν στους αγρούς.
06:02
They came up with an unleavened whole wheat bread
131
347000
3000
Εφηύραν ένα άζυμο ψωμί ολικής αλέσεως
06:05
called carta musica made out of durum wheat,
132
350000
2000
που ονομάζεται νοταμούσικα, φτιαγμένο από σκληρό σιτάρι,
06:07
a type of cheese made from grass-fed animals
133
352000
3000
ένα τύπο τυριού φτιαγμένο από ζώα που τρέφονται με χορτάρι
06:10
so the cheese is high in Omega-3 fatty acids
134
355000
5000
έτσι το τυρί είναι πλούσιο σε λιπαρά Ομέγα-3.
06:15
instead of Omega-6 fatty acids from corn-fed animals,
135
360000
3000
αντί Ομέγα-6 από ζώα που τρέφονται με καλαμπόκι,
06:18
and a type of wine that has three times the level
136
363000
4000
και ένα τύπο κρασιού που έχει τρείς φορές το επίπεδο
06:22
of polyphenols than any known wine in the world.
137
367000
2000
πολυφενολών σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο γνωστό κρασί στον κόσμο.
06:24
It's called Cannonau.
138
369000
2000
Ονομάζεται Κανονό.
06:26
But the real secret I think lies more
139
371000
2000
Αλλά το πραγματικό μυστικό βρίσκεται περισσότερο
06:28
in the way that they organize their society.
140
373000
2000
στον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν την κοινωνία τους
06:30
And one of the most salient elements of the Sardinian society
141
375000
4000
Και ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της Σαρδινικής κοινωνίας
06:34
is how they treat older people.
142
379000
3000
είναι το πώς συμπεριφέρονται στους γηραιότερους.
06:37
You ever notice here in America, social equity
143
382000
2000
Έχετε προσέξει ποτέ ότι στην Αμερική, η κοινωνική αξία
06:39
seems to peak at about age 24?
144
384000
3000
φαίνεται να κορυφώνεται περίπου στα 24 χρόνια;
06:42
Just look at the advertisements.
145
387000
2000
Κοιτάξτε απλώς τις διαφημήσεις.
06:44
Here in Sardinia, the older you get
146
389000
2000
Εδώ στην Σαρδινία, όσο γερνάς
06:46
the more equity you have,
147
391000
2000
αποκτάς μεγαλύτερη αξία,
06:48
the more wisdom you're celebrated for.
148
393000
2000
σε τιμούν για την επιπλέον σοφία.
06:50
You go into the bars in Sardinia,
149
395000
2000
Πας σε μπαρ στην Σαρδινία,
06:52
instead of seeing the Sports Illustrated swimsuit calendar,
150
397000
2000
και αντί να βλέπεις ημερολόγια με μοντέλα,
06:54
you see the centenarian of the month calendar.
151
399000
4000
βλέπεις ημερολόγια με τον αιωνόβιο του μήνα.
06:58
This, as it turns out, is not only good for your aging parents
152
403000
4000
Αυτό, όπως αποδεικνύεται, δεν είναι μόνο καλό για τους ηλικιωμένους γονείς
07:02
to keep them close to the family --
153
407000
2000
το να τους έχουμε κοντά στην οικογένεια:
07:04
it imparts about four to six years of extra life expectancy --
154
409000
3000
προσθέτει περίπου 6 χρόνια ζωής επιπλέον,
07:07
research shows it's also good for the children of those families,
155
412000
3000
η έρευνα δείχνει ότι είναι επίσης καλό για τα παιδιά αυτών των οικογενειών,
07:10
who have lower rates of mortality and lower rates of disease.
156
415000
3000
που έχουν χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας και χαμηλότερα ποσοστά ασθενειών.
07:13
That's called the grandmother effect.
157
418000
3000
Αυτό ονομάζεται το εφφέ της γιαγιάς.
07:16
We found our second Blue Zone
158
421000
2000
Βρήκαμε τη δεύτερη Μπλε Ζώνη
07:18
on the other side of the planet,
159
423000
2000
στην αλλή άκρη του πλανήτη
07:20
about 800 miles south of Tokyo,
160
425000
3000
περίπου 800 μίλια νότια από το Τόκιο,
07:23
on the archipelago of Okinawa.
161
428000
3000
στο αρχιπέλαγο της Οκινάουα.
07:26
Okinawa is actually 161 small islands.
162
431000
4000
Η Οκινάουα είναι κατ'ακρίβεια 161 μικρά νησιά.
07:30
And in the northern part of the main island,
163
435000
2000
Και στο βόρειο μέρος του κυρίως νησιού,
07:32
this is ground zero for world longevity.
164
437000
2000
βρίσκεται το κέντρο της παγκόσμιας μακροζωίας.
07:34
This is a place where the oldest living female population is found.
165
439000
6000
Αύτο είναι ένα μερός όπου βρίσκεται ο γηραιότερος θηλυκός πληθυσμός.
07:40
It's a place where people have the longest disability-free
166
445000
2000
Είναι ένα μέρος όπου οι άνθρωποι έχουν τη μεγαλύτερη, άνευ αναπηρίας,
07:42
life expectancy in the world.
167
447000
2000
προσδόκιμη διάρκεια ζωής στον κόσμο.
07:44
They have what we want.
168
449000
2000
Έχων αυτό που θέλουμε.
07:46
They live a long time, and tend to die in their sleep,
169
451000
2000
Ζουν για πολλά χρόνια και συνήθως πεθαίνουν στον ύπνο τους,
07:48
very quickly,
170
453000
2000
πολύ γρήγορα,
07:50
and often, I can tell you, after sex.
171
455000
3000
και συχνά, μπορώ να σας πώ, μετά το σεξ.
07:53
They live about seven good years longer than the average American.
172
458000
3000
Ζουν περίπου εφτά καλά χρόνια περισσότερο από τον μέσο Αμερικάνο.
07:56
Five times as many centenarians as we have in America.
173
461000
4000
Πέντε φορές περισσότερους αιωνόβιους απ'ότι στην Αμερική.
08:00
One fifth the rate of colon and breast cancer,
174
465000
3000
Ένα πέμπτο το ποσοστό καρκίνου του εντέρου και του στήθους,
08:03
big killers here in America.
175
468000
2000
μεγάλοι φονιάδες εδώ στην Αμερική.
08:05
And one sixth the rate of cardiovascular disease.
176
470000
3000
Και ένα έκτο το ποσοστό καρδιαγγειακών παθήσεων.
08:08
And the fact that this culture has yielded these numbers
177
473000
3000
Και το γεγονός ότι αυτή η κουλτούρα απέφερε αυτά τα νούμερα
08:11
suggests strongly they have something to teach us.
178
476000
3000
υποδεικνύει ότι έχουν κάτι να μας διδάξουν.
08:14
What do they do?
179
479000
2000
Τι κάνουν;
08:16
Once again, a plant-based diet,
180
481000
2000
Ακόμα μια φορά, μια δίαιτα βασισμένη στα φυτά,
08:18
full of vegetables with lots of color in them.
181
483000
3000
όλο λαχανικά σε πολλά χρώματα.
08:21
And they eat about eight times as much tofu
182
486000
3000
Και τρώνε 8 φορές περισσότερο τοφού
08:24
as Americans do.
183
489000
2000
απ' ότι οι Αμερικάνοι.
08:26
More significant than what they eat is how they eat it.
184
491000
4000
Πιο σημαντικό απο το τί τρώνε είναι το πώς το τρώνε.
08:30
They have all kinds of little strategies
185
495000
2000
Έχουν όλων των ειδών τις στρατηγικές
08:32
to keep from overeating,
186
497000
2000
για να μην τρώνε υπερβολικά,
08:34
which, as you know, is a big problem here in America.
187
499000
3000
το οποίο, όπως ξέρετε, είναι μεγάλο πρόβλημα εδώ στην Αμερική.
08:37
A few of the strategies we observed:
188
502000
2000
Μερικές από τις στρατηγικές που έχουμε παρατηρήσει¨
08:39
they eat off of smaller plates, so they tend to eat fewer calories at every sitting.
189
504000
4000
τρώνε από μικρότερα πιάτα, έτσι τείνουν να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες σε κάθε γεύμα.
08:43
Instead of serving family style,
190
508000
2000
Αντί να σερβίρουν στο οικογενιακό στυλ,
08:45
where you can sort of mindlessly eat as you're talking,
191
510000
3000
όπου μπορείς να τρώς απερίσκεπτα καθώς μιλάς,
08:48
they serve at the counter, put the food away,
192
513000
2000
σερβίρουν σε ένα πάγκο, απομακρύνουν το φαγητό,
08:50
and then bring it to the table.
193
515000
2000
και μετά το φέρνουν στο τραπέζι.
08:52
They also have a 3,000-year-old adage,
194
517000
2000
Έχουν επίσης ένα γνωμικό 3,000 χρόνων,
08:54
which I think is the greatest sort of diet suggestion ever invented.
195
519000
3000
το οποίο νομίζω είναι η καλύτερη διαιτιτική εισήγηση όλων των εποχών.
08:57
It was invented by Confucius.
196
522000
2000
Το εφηύρε ο Κονφούκιος.
08:59
And that diet is known as the Hara, Hatchi, Bu diet.
197
524000
4000
Και αυτή η δίαιτα είναι γνωστή ως η δίαιτα Χάρα, Χάτσι, Μπου.
09:03
It's simply a little saying these people say before their meal
198
528000
3000
Απλά ένα μικρό γνωμικό που λένε αυτοί οι άνθρωποι πριν το γεύμα τους
09:06
to remind them to stop eating when their stomach is [80] percent full.
199
531000
4000
για να τους θυμίζει να σταματήσουν να τρώνε όταν το στομάχι είναι γεμάτο κατα 80 της εκατό.
09:10
It takes about a half hour for that full feeling
200
535000
2000
Χρειάζεται περίπου μισή ώρα για αυτό το αίσθημα κορεσμού
09:12
to travel from your belly to your brain.
201
537000
2000
να ταξιδέψει από την κοιλιά στον εγκέφαλο.
09:14
And by remembering to stop at 80 percent
202
539000
3000
Και η υπενθύμιση να σταματήσεις στο 80 της εκατό
09:17
it helps keep you from doing that very thing.
203
542000
3000
σε βοηθάει να αποφύγεις αυτό ακριβώς το πράγμα.
09:20
But, like Sardinia, Okinawa has a few social constructs
204
545000
3000
Όμως, όπως και η Σαρδινία, η Οκινάουα έχει ορισμένες κοινωνικές δομές
09:23
that we can associate with longevity.
205
548000
3000
που μπορούμε να συσχετίσουμε με τη μακροζωία
09:26
We know that isolation kills.
206
551000
2000
Ξέρουμε ότι η απομόνωση σκοτώνει
09:28
Fifteen years ago, the average American had three good friends.
207
553000
4000
Πριν δεκαπέντε χρόνια, ο μέσος Αμερικάνος είχε τρεις καλούς φίλους.
09:32
We're down to one and half right now.
208
557000
2000
Αυτός ο αριθμός έχει μειωθεί στο ένα και μισό.
09:34
If you were lucky enough to be born in Okinawa,
209
559000
3000
Αν είχατε την τύχη να γεννηθείτε στην Οκινάουα
09:37
you were born into a system where you
210
562000
2000
γεννηθήκατε σε ένα σύστημα όπου
09:39
automatically have a half a dozen friends
211
564000
3000
αυτόματα έχετε μισή ντουζίνα φίλους
09:42
with whom you travel through life.
212
567000
2000
με τους οποίους μοιράζεστε τη ζωή.
09:44
They call it a Moai. And if you're in a Moai
213
569000
3000
Το ονομάζουν Μοάι. Και αν είστε σε ένα Μοάι
09:47
you're expected to share the bounty if you encounter luck,
214
572000
4000
πρέπει να μοιράζεστε τα κέρδη όταν έχετε καλή τύχη,
09:51
and if things go bad,
215
576000
2000
και όταν τα πράγματα πάνε άσχημα,
09:53
child gets sick, parent dies,
216
578000
2000
όταν ένα τέκνο αρρωσταίνει, ένας γονέας πεθαίνει,
09:55
you always have somebody who has your back.
217
580000
3000
πάντα έχεις κάποιο να σου συμπαρασταθεί.
09:58
This particular Moai, these five ladies
218
583000
2000
Αυτό το συγκεκριμένο μοάι, αυτές οι πέντε κυρίες
10:00
have been together for 97 years.
219
585000
3000
είναι μαζί για 97 χρόνια.
10:03
Their average age is 102.
220
588000
3000
Ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι 102.
10:06
Typically in America
221
591000
2000
Τυπικά στην Αμερική
10:08
we've divided our adult life up into two sections.
222
593000
4000
έχουμε χωρίσει την ενήλική μας ζωή σε δύο μέρη.
10:12
There is our work life,
223
597000
2000
Αυτή είναι η εργασιακή μας ζωή,
10:14
where we're productive.
224
599000
2000
όπου είμαστε παραγωγικοί.
10:16
And then one day, boom, we retire.
225
601000
3000
Και ξαφνικά μια μέρα, αφυπηρετούμε.
10:19
And typically that has meant
226
604000
2000
Και συνήθως αυτό σήμαινε,
10:21
retiring to the easy chair,
227
606000
3000
ξεκούραση σε μια αναπαυτική καρέκλα,
10:24
or going down to Arizona to play golf.
228
609000
3000
ή μετακόμιση στην Αριζόνα για γκολφ.
10:27
In the Okinawan language there is not even
229
612000
2000
Στη γλώσσα της Οκινάουα δεν υπάρχει καν
10:29
a word for retirement.
230
614000
2000
η λέξη συνταξιούχος.
10:31
Instead there is one word
231
616000
2000
Αντ'αυτού υπάρχει μια λέξη
10:33
that imbues your entire life,
232
618000
3000
που εμποτίζει όλη σου τη ζωή,
10:36
and that word is "ikigai."
233
621000
2000
και αυτή η λέξη είναι ''ικιγκάι.''
10:38
And, roughly translated, it means
234
623000
2000
Και, χαλαρά μεταφρασμένη, σημαίνει
10:40
"the reason for which you wake up in the morning."
235
625000
3000
''ο λόγος που ξυπνάς το πρωί.''
10:43
For this 102-year-old karate master,
236
628000
3000
Για αυτό τον δάσκαλο καράτε, 102 χρόνων,
10:46
his ikigai was carrying forth this martial art.
237
631000
4000
το ''ικιγκάι'' είναι η συνέχιση αυτής της πολεμικής τέχνης.
10:50
For this hundred-year-old fisherman
238
635000
2000
Για αυτόν τον εκατοντάχρονο ψαρά
10:52
it was continuing to catch fish for his family three times a week.
239
637000
3000
είναι να ψαρεύει για την οικογένεια του τρεις φορές τη βδομάδα.
10:55
And this is a question. The National Institute on Aging
240
640000
2000
Και αυτή είναι μια ερώτηση. Το Εθνικό Ινστιτούτο για το Γήρας
10:57
actually gave us a questionnaire to give these centenarians.
241
642000
4000
μας έδωσε ένα ερωτηματολόγιο για αυτούς τους αιωνόβιους.
11:01
And one of the questions, they were very culturally astute,
242
646000
2000
Και μια από της ερωτήσεις, γιατί ήταν διαβασμένοι πολιτισμικά
11:03
the people who put the questionnaire.
243
648000
2000
οι άνθρωποι που έφτιαξαν το ερωτηματολόγιο.
11:05
One of the questions was, "What is your ikigai?"
244
650000
2000
Μία ερώτηση ήταν, ''Ποιό είναι το ''ικιγκάι'' σου;''
11:07
They instantly knew why they woke up in the morning.
245
652000
5000
Αμέσως ήξεραν γιατί ξυπνούν το πρωί.
11:12
For this 102 year old woman, her ikigai
246
657000
2000
Για αυτή τη γυναίκα, 102 χρονών, το ικιγκάι της
11:14
was simply her great-great-great-granddaughter.
247
659000
6000
ήταν απλά η τετράκις εγγονή της.
11:20
Two girls separated in age by 101 and a half years.
248
665000
4000
Δύο κοπέλες με διαφορα 101 και μισό χρόνια.
11:24
And I asked her what it felt like
249
669000
2000
Και τη ρώτησα πως ένιωθε
11:26
to hold a great-great-great-granddaughter.
250
671000
3000
όταν κρατούσε την τετράκις εγγονή της.
11:29
And she put her head back and she said,
251
674000
2000
Και έγυρε το κεφάλι πίσω και απάντησε,
11:31
"It feels like leaping into heaven."
252
676000
3000
''Νιώθω λες και ορμάω στον παράδεισο.''
11:34
I thought that was a wonderful thought.
253
679000
2000
Σκέφτηκα ότι αυτή ήταν μια θαυμάσια σκέψη.
11:36
My editor at Geographic
254
681000
2000
Ο συντάκτης μου στο Geographic
11:38
wanted me to find America's Blue Zone.
255
683000
2000
ήθελε να την Μπλε Ζώνη της Αμερικής.
11:40
And for a while we looked on the prairies of Minnesota,
256
685000
3000
Και για αρκετό καιρό ψάχναμε στα λειβάδια της Μινεσσότα,
11:43
where actually there is a very high proportion of centenarians.
257
688000
3000
όπου ηπάρχει μεγάλο ποσοστό αιωνόβιων.
11:46
But that's because all the young people left.
258
691000
3000
Αλλά αυτό είναι επειδή όλοι οι νέοι έχουν φύγει.
11:49
(Laughter)
259
694000
3000
(Γέλιο)
11:52
So, we turned to the data again.
260
697000
2000
Έτσι, επιστρέψαμε στα δεδομένα.
11:54
And we found America's longest-lived population
261
699000
3000
Και βρήκαμε την μακροβιέστερη κοινότητα της Αμερικής
11:57
among the Seventh-Day Adventists
262
702000
2000
ανάμεσα στους Χιλιαστές των Επτά Ημερών
11:59
concentrated in and around Loma Linda, California.
263
704000
4000
συγκεντρωμένοι μέσα και γύρω από τη Λόμα Λίντα στη Καλιφόρνια.
12:03
Adventists are conservative Methodists.
264
708000
3000
Οι Χιλιαστές είναι συντηρητικοί Μεθοδιστές.
12:06
They celebrate their Sabbath
265
711000
3000
Γιορτάζουν το Σάββατο από
12:09
from sunset on Friday till sunset on Saturday.
266
714000
3000
τη δύση του ήλιου την Παρασκευή μέχρι τη δύση το Σάββατο.
12:12
A "24-hour sanctuary in time," they call it.
267
717000
4000
Το αποκαλούν ''ένα 24ωρο άσυλο στο χρόνο.''
12:16
And they follow five little habits
268
721000
3000
Και ακολουθούν πέντε μικρές συνήθειες
12:19
that conveys to them extraordinary longevity,
269
724000
3000
που τους αποφέρουν ασυνήθιστη μακροζωία
12:22
comparatively speaking.
270
727000
2000
μιλώντας συγκρητικά.
12:24
In America here, life expectancy
271
729000
2000
Στην Αμερική εδώ, η προσδόκιμη ηλικία
12:26
for the average woman is 80.
272
731000
2000
για την μέση γυναίκα είναι 80.
12:28
But for an Adventist woman,
273
733000
2000
Αλλά για μια γυναίκα Χιλιαστή,
12:30
their life expectancy is 89.
274
735000
3000
η προσδόκιμη διάρκεια ζωής είναι 89.
12:33
And the difference is even more pronounced among men,
275
738000
2000
Και η διαφορά είναι ακόμα πιο εμφανής στους άντρες,
12:35
who are expected to live about 11 years
276
740000
2000
που κατα μέσο όρο ζουν 11 χρόνια
12:37
longer than their American counterparts.
277
742000
3000
περισσότερο από τους αντίστοιχους Αμερικάνους.
12:40
Now, this is a study that followed
278
745000
2000
Αυτή είναι μια μελέτη που ακολούθησε
12:42
about 70,000 people for 30 years.
279
747000
3000
περίπου 70,000 ανθρώπους για 30 χρόνια.
12:45
Sterling study. And I think it supremely illustrates
280
750000
4000
Μελέτη Στέρλινγκ. Και νομίζω ότι δείχνει εξαίσια
12:49
the premise of this Blue Zone project.
281
754000
3000
την πρόταση του προγράμματος Μπλε Ζώνες.
12:52
This is a heterogeneous community.
282
757000
2000
Αυτή είναι μια ετερογενής κοινότητα.
12:54
It's white, black, Hispanic, Asian.
283
759000
3000
Με λευκούς, μαύρους, Λατίνους και Ασιάτες.
12:57
The only thing that they have in common are a set of
284
762000
2000
Το μόνο που έχουν κοινό είναι ένα σύνολο
12:59
very small lifestyle habits
285
764000
2000
πολύ μικρών συνηθειών
13:01
that they follow ritualistically
286
766000
2000
που ακολουθούν τελετουργικά
13:03
for most of their lives.
287
768000
2000
για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους.
13:05
They take their diet directly from the Bible.
288
770000
2000
Πέρνουν τη δίαιτά τους από τη Βίβλο.
13:07
Genesis: Chapter one, Verse [29],
289
772000
3000
Γένεσης: Κεφάλαιο πρώτο, Στίχος 29,
13:10
where God talks about legumes and seeds,
290
775000
3000
όπου ο Θεός μιλά για όσπρια και σπόρους,
13:13
and on one more stanza about green plants,
291
778000
3000
και σε ακόμα μια στροφή για πράσινα φυτά
13:16
ostensibly missing is meat.
292
781000
2000
συνεχώς λείπει το κρέας.
13:18
They take this sanctuary in time very serious.
293
783000
3000
Λαμβάνουν σοβαρά αυτό το άσυλο στο χρόνο.
13:21
For 24 hours every week,
294
786000
3000
Για 24 ώρες κάθε βδομάδα,
13:24
no matter how busy they are, how stressed out they are at work,
295
789000
3000
ανεξαρτήτως πόσο απασχολημένοι είναι στη δουλεία,
13:27
where the kids need to be driven,
296
792000
2000
που πρέπει να πάνε τα παιδιά,
13:29
they stop everything and they focus on their God,
297
794000
3000
σταματάνε τα πάντα και συγκεντρώνονται στο Θεό τους,
13:32
their social network, and then, hardwired right in the religion,
298
797000
3000
στο κοινονικό τους δίκτυο, και μετά, εδραιωμένοι μέσα στη θρησκεία τους,
13:35
are nature walks.
299
800000
3000
είναι περίπατοι στη φύση.
13:38
And the power of this is not that it's done occasionally,
300
803000
2000
Και η δύναμη αυτού δεν είναι ότι γίνεται σποραδικά,
13:40
the power is it's done every week for a lifetime.
301
805000
4000
η δύναμη του είναι ότι γίνεται κάθε βδομάδα για μια ζωή.
13:44
None of it's hard. None of it costs money.
302
809000
2000
Κανένα δεν είναι δύσκολο. Κανένα δε στοιχίζει χρήματα.
13:46
Adventists also tend to hang out with other Adventists.
303
811000
3000
Οι Χιλιαστές επίσης κάνουν παρέα με άλλους Χιλιαστές.
13:49
So, if you go to an Adventist's party
304
814000
2000
Έτσι, αν πάτε σε πάρτυ Χιλιαστών
13:51
you don't see people swilling Jim Beam or rolling a joint.
305
816000
3000
δε βλέπετε κόσμου να πίνει ουίσκι ή να καπνίζει χόρτο.
13:54
Instead they're talking about their next nature walk,
306
819000
4000
Αντ'αυτού μιλάνε για τον επόμενό τους περίπατο,
13:58
exchanging recipes, and yes, they pray.
307
823000
3000
ανταλλάζουν συνταγές, και ναι, προσεύχονται.
14:01
But they influence each other in profound and measurable ways.
308
826000
5000
Αλλά επηρεάζουν ο ένας τον άλλον με πρωτοφανείς και μετρήσiμους τρόπους.
14:06
This is a culture that has yielded Ellsworth Whareham.
309
831000
3000
Αυτή η κουλτούρα παρήγε τον Έλσουερθ Ουίραμ.
14:09
Ellsworth Whareham is 97 years old.
310
834000
2000
Ο Έλσουερθ Ουίραμ είναι 97 ετών.
14:11
He's a multimillionaire,
311
836000
2000
Είναι πολυ-εκατομυριούχος,
14:13
yet when a contractor wanted 6,000 dollars
312
838000
4000
ωστόσο όταν ένας εργολάβος ήθελε 6,000 δολλάρια
14:17
to build a privacy fence,
313
842000
2000
για να φτιάξει ένα φράχτη,
14:19
he said, "For that kind of money I'll do it myself."
314
844000
2000
είπε, ''Για τέτοιο ποσό θα το κάνω μόνος μου.''
14:21
So for the next three days he was out shoveling cement,
315
846000
3000
Έτσι για της επόμενες τρεις μέρες ήταν έξω φτυαρίζοντας τσιμέντο,
14:24
and hauling poles around.
316
849000
2000
και μεταφέροντας στύλους.
14:26
And predictably, perhaps, on the fourth day
317
851000
2000
Και, όπως ίσως ήταν αναμενόμενο, την τέταρτη μέρα
14:28
he ended up in the operating room.
318
853000
4000
κατέληξε στο χειρουργείο.
14:32
But not as the guy on the table;
319
857000
3000
Όχι όμως κάτω από το νυστέρι:
14:35
the guy doing open-heart surgery.
320
860000
4000
σαν ο χειρούργος.
14:39
At 97 he still does 20 open-heart surgeries every month.
321
864000
6000
Στα 97 ακόμα κάνει 20 εγχειρίσεις ανοιχτής καρδίας.
14:45
Ed Rawlings, 103 years old now,
322
870000
3000
Ο Εντ Ρόλινγκς, τώρα 103 ετών,
14:48
an active cowboy, starts his morning with a swim.
323
873000
3000
είναι ενεργός κάουμπόι, ξεκινά τη μέρα του με κολύμπι.
14:51
And on weekends he likes to put on the boards,
324
876000
2000
Και τα σαββατοκύριακα του αρέσει να
14:53
throw up rooster tails.
325
878000
3000
φοράει τα σκι
14:56
And then Marge Deton.
326
881000
2000
Και η Μαρτζ Ντετόν.
14:58
Marge is 104.
327
883000
2000
Η Μαρτζ είναι 104.
15:00
Her grandson actually lives in the Twin Cities here.
328
885000
2000
Ο εγγονός της ζει εδώ στις Δίδυμες Πόλεις.
15:02
She starts her day with lifting weights.
329
887000
2000
Ξεκινά τη μερα της σηκώντας βάρη.
15:04
She rides her bicycle.
330
889000
2000
Κάνει ποδηλασία.
15:06
And then she gets in her root-beer colored
331
891000
2000
Και μετά μπαίνει στο αυτοκίνητό της,
15:08
1994 Cadillac Seville,
332
893000
3000
μία Κάντιλακ Σεβίλ του 1994,
15:11
and tears down the San Bernardino freeway,
333
896000
2000
και ορμάει στον αυτοκινητόδρομο Σαν Μπερναρντίνο,
15:13
where she still volunteers for seven different organizations.
334
898000
4000
Όπου ακόμα είναι εθελοντής σε επτά διαφορετικούς οργανισμούς.
15:17
I've been on 19 hardcore expeditions.
335
902000
3000
Έχω συμμετάσχει σε 19 σκληροτράχηλες αποστολές.
15:20
I'm probably the only person you'll ever meet
336
905000
2000
Πιθανότατα είμαι το μόνο άτομο που θα γνωρίσετε
15:22
who rode his bicycle across
337
907000
2000
που ποδηλάτησε διαμέσου
15:24
the Sahara desert without sunscreen.
338
909000
2000
της Σαχάρας χωρίς αντιλιακό.
15:26
But I'll tell you, there is no adventure more harrowing
339
911000
3000
Αλλά θα σας πώ, ότι δεν υπάρχει πιο οδυνηρή περιπέτεια
15:29
than riding shotgun with Marge Deton.
340
914000
4000
από το να είσαι συνοδηγός με τη Μαρτζ.
15:33
"A stranger is a friend I haven't met yet!" she'd say to me.
341
918000
5000
''Ένας ξένος είναι ένας φίλος που δεν έχω γνωρίσει ακόμα!'' μου έλεγε.
15:38
So, what are the common denominators
342
923000
2000
Ποιοί είναι λοιπόν οι κοινοί παρονομαστές
15:40
in these three cultures?
343
925000
2000
σε αυτές τις κουλτουρες;
15:42
What are the things that they all do?
344
927000
2000
Ποια είναι τα πράγματα που όλοι κάνουν;
15:44
And we managed to boil it down to nine.
345
929000
4000
Και καταφέραμε να τα συμπυκνώσουμε σε εννέα.
15:48
In fact we've done two more Blue Zone expeditions since this
346
933000
3000
Έχουμε πραγματοποιήσει δύο ακόμα αποστολές σε Μπλε Ζώνες από τότε
15:51
and these common denominators hold true.
347
936000
3000
και αυτοί οι κοινοί παρονομαστές επαληθεύτηκαν
15:54
And the first one,
348
939000
2000
Και ο πρώτος,
15:56
and I'm about to utter a heresy here,
349
941000
3000
και θα ακουστώ σαν αιρετικός εδώ,
15:59
none of them exercise,
350
944000
2000
κανένας από αυτούς δεν γυμνάζεται,
16:01
at least the way we think of exercise.
351
946000
2000
τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που σκεφτόμαστε την ασκηση.
16:03
Instead, they set up their lives
352
948000
3000
Αντ'αυτού, χτίζουν τις ζωές τους
16:06
so that they are constantly nudged into physical activity.
353
951000
3000
έτσι ώστε να ωθούνται προς σωματικές δραστηριότητες.
16:09
These 100-year-old Okinawan women
354
954000
3000
Αυτές οι αιωνόβιες γυναίκες της Οκινάουα
16:12
are getting up and down off the ground, they sit on the floor,
355
957000
3000
σηκώνονται και κάθονται στο δάπεδο,
16:15
30 or 40 times a day.
356
960000
2000
30 με 40 φορές τη μέρα.
16:17
Sardinians live in vertical houses, up and down the stairs.
357
962000
3000
Οι Σαρδίνιοι ζούν σε κάθετα σπίτια, ανεβοκατεβαίνουν τις σκάλες.
16:20
Every trip to the store, or to church
358
965000
3000
Κάθε ταξίδι στην αγορά, ή στην εκκλησία
16:23
or to a friend's house occasions a walk.
359
968000
3000
ή στο σπίτι κάποιου φίλου αιτιολογεί ένα περίπατο.
16:26
They don't have any conveniences.
360
971000
2000
Δεν έχουν μοντέρνες ανέσεις.
16:28
There is not a button to push to do yard work or house work.
361
973000
2000
Δεν έχουν κάποιο κουμπί που πατάς για να φτιαχτεί ο κήπος ή το σπίτι.
16:30
If they want to mix up a cake, they're doing it by hand.
362
975000
3000
Αν θέλουν να ανακατέψουν ένα κέικ το κάνουν με το χέρι.
16:33
That's physical activity.
363
978000
2000
Αυτό είναι σωματική δραστηριότητα.
16:35
That burns calories just as much as going on the treadmill does.
364
980000
3000
Καίει θερμίδες όπως ο διάδρομος στο γυμναστήριο.
16:38
When they do do intentional physical activity,
365
983000
3000
Όταν κάνουν σκόπιμα άσκηση,
16:41
it's the things they enjoy. They tend to walk,
366
986000
3000
είναι πράγματα που απολαμβάνουν. Πάνε περιπάτους,
16:44
the only proven way to stave off cognitive decline,
367
989000
3000
Ο μόνος αποδεδειγμένος τρόπος απομάκρυνσης της νοητικής παρακμής,
16:47
and they all tend to have a garden.
368
992000
3000
και όλοι σχεδόν έχουν ένα κήπο.
16:50
They know how to set up their life in the right way
369
995000
2000
Ξέρουν πως να φτιάξουν τις ζωές τους με το σωστό τρόπο
16:52
so they have the right outlook.
370
997000
2000
έτσι ώστε να έχουν τη σωστή άποψη.
16:54
Each of these cultures take time to downshift.
371
999000
3000
Κάθε μια από αυτές τις κουλτούρες επενδύουν χρόνο στη χαλάρωση.
16:57
The Sardinians pray. The Seventh-Day Adventists pray.
372
1002000
3000
Οι Σαρδίνιοι προσεύχονται. Οι Χιλιαστές προσεύχονται.
17:00
The Okinawans have this ancestor veneration.
373
1005000
3000
Οι κάτοικοι της Οκινάουα έχουν αυτό το σεβασμό για τους προγόνους
17:03
But when you're in a hurry or stressed out,
374
1008000
2000
Αλλά όταν βιάζεσαι ή αγχώνεσαι
17:05
that triggers something called the inflammatory response,
375
1010000
2000
αυτό προκαλεί κάτι που ονομάζεται φλεγμονώδης αντίδραση,
17:07
which is associated with everything from Alzheimer's
376
1012000
2000
που σχετίζεται με τα πάντα από το Αλζχάιμερς
17:09
disease to cardiovascular disease.
377
1014000
4000
μέχρι τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
17:13
When you slow down for 15 minutes a day
378
1018000
2000
Όταν χαλαρώνεις για 15 λεπτά κάθε μέρα
17:15
you turn that inflammatory state
379
1020000
2000
μετατρέπεις αυτη τη φλεγμονώδη κατασταση
17:17
into a more anti-inflammatory state.
380
1022000
3000
σε μια πιο αντι-φλεγμονώδη κατάσταση.
17:20
They have vocabulary for sense of purpose,
381
1025000
3000
Έχουν λεξιλόγιο για την αίσθηση του σκοπού,
17:23
ikigai, like the Okinawans.
382
1028000
2000
ικιγκάι όπως οι κατοικοι της Οκινάουα.
17:25
You know the two most dangerous years in your life
383
1030000
2000
Ξέρετε, τα δύο πιο επικίνδυνα χρόνια της ζωής σας
17:27
are the year you're born, because of infant mortality,
384
1032000
4000
είναι τα χρόνια μετά τη γεννησή σας, εξαιτίας της βρεφικής θνησιμότητας
17:31
and the year you retire.
385
1036000
2000
και η χρονιά που αφυπηρετείς.
17:33
These people know their sense of purpose,
386
1038000
2000
Αυτοί οι άνθρωποι ξέρουν της αίσθηση του σκοπού τους,
17:35
and they activate in their life, that's worth about seven years
387
1040000
2000
και ενεργοποιούνται στη ζωή τους, αυτό αξίζει επτά χρόνια
17:37
of extra life expectancy.
388
1042000
3000
περισσότερης προσδόκιμης ζωής.
17:40
There's no longevity diet.
389
1045000
2000
Δεν υπάρχει δίαιτα μακροζωίας.
17:42
Instead, these people drink a little bit every day,
390
1047000
2000
Αντ'αυτού, αυτοί οι άνθρωποι πίνουν λίγο κάθε μέρα,
17:44
not a hard sell to the American population.
391
1049000
2000
που δεν είναι δύσκολη ιδέα για τον Αμερικάνικο πληθυσμό.
17:46
(Laughter)
392
1051000
1000
(Γέλιο)
17:47
They tend to eat a plant-based diet.
393
1052000
3000
Έχουν την τάση να τρώνε κυρίως φυτά.
17:50
Doesn't mean they don't eat meat, but lots of beans and nuts.
394
1055000
2000
Αυτό δε σημαίνει δεν τρώνε κρέας, αλλά πολλά όσπρια και ξηρούς καρπούς
17:52
And they have strategies to keep from overeating,
395
1057000
3000
Και έχουν στρατηγικές για να αποφεύγουν την υπερτροφία
17:55
little things that nudge them away from the table at the right time.
396
1060000
3000
μικρά πράγματα που τους ωθούν μακρυά από το τραπέζι την κατάλληλη στιγμή.
17:58
And then the foundation of all this is how they connect.
397
1063000
3000
Και η βάση όλων αυτών είναι το πών συνδέονται
18:01
They put their families first,
398
1066000
2000
Βάζουν τη οικογένειες τους πάνω απ'όλα,
18:03
take care of their children and their aging parents.
399
1068000
2000
φροντίζουν τα παιδια και το γέροντες γονείς τους.
18:05
They all tend to belong to a faith-based community,
400
1070000
4000
Ανοίκουν σε θρησκευτικές κοινότητες,
18:09
which is worth between four and 14
401
1074000
2000
που αξίζει μεταξύ 4 και 14
18:11
extra years of life expectancy
402
1076000
2000
επιπλέον χρόνια
18:13
if you do it four times a month.
403
1078000
2000
αν το κάνεις 4 φορές το μήνα.
18:15
And the biggest thing here
404
1080000
2000
Και το πιο μεγάλο πράγμα εδώ
18:17
is they also belong to the right tribe.
405
1082000
3000
είναι ότι ανοικουν στη σωστή φάρα.
18:20
They were either born into
406
1085000
2000
Είτε γεννήθηκαν σε αυτό το περιβάλλον
18:22
or they proactively surrounded themselves with the right people.
407
1087000
5000
είται ενεργά περιτριγύρισαν τους εαυτούς τους με τους σωστούς ανθρώπους.
18:27
We know from the Framingham studies,
408
1092000
2000
Ξέρουμε από τις μελέτες Φράμινγχαμ,
18:29
that if your three best friends are obese
409
1094000
3000
ότι αν οι τρεις καλύτεροι σου φίλοι είναι υπέρβαροι
18:32
there is a 50 percent better chance that you'll be overweight.
410
1097000
3000
Υπάρχει 50% μεγαλύτερη πιθανότητα πως θα είσαι και συ υπέρβαρος.
18:35
So, if you hang out with unhealthy people,
411
1100000
3000
Έτσι, αν συχνάζεις με ανθυγιεινούς ανθρώπους
18:38
that's going to have a measurable impact over time.
412
1103000
2000
αυτό θα έχει μετρήσιμες επιπτώσεις με την πάρωδο του χρόνου.
18:40
Instead, if your friend's idea of recreation
413
1105000
5000
Αντίθετα, αν ο φίλος σου θεωρεί ότι αναψυχή
18:45
is physical activity, bowling, or playing hockey,
414
1110000
2000
είναι η σωματική δραστηριότητα, το μπόουλινγκ, ή το χόκεϊ,
18:47
biking or gardening,
415
1112000
2000
η ποδηλασία ή η κηπουρική,
18:49
if your friends drink a little, but not too much,
416
1114000
3000
αν οι φίλοι σας πίνουν λίγο, αλλά όχι υπερβολικά,
18:52
and they eat right, and they're engaged, and they're trusting and trustworthy,
417
1117000
3000
και τρώνε σωστά, και είναι αρραβωνιασμένοι, και άξιοι εμπιστοσύνης
18:55
that is going to have the biggest impact over time.
418
1120000
3000
αυτό θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση με την πάρωδο του χρόνου.
18:58
Diets don't work. No diet in the history of the world
419
1123000
3000
Οι δίαιτες δε δουλεύουν. Καμιά δίαιτα στην ιστορία του κόσμου
19:01
has ever worked for more than two percent of the population.
420
1126000
3000
δε δούλεψε για περισσότερο από 2% του πληθυσμού.
19:04
Exercise programs usually start in January;
421
1129000
3000
Τα προγράμματα γυμναστικής που ξεκινούν το Γενάρη,
19:07
they're usually done by October.
422
1132000
2000
τελειώνουν συνήθως μέχρι τον Οκτώβριο
19:09
When it comes to longevity
423
1134000
2000
Όταν πρόκειται για μακροζωία
19:11
there is no short term fix
424
1136000
2000
Δεν υπάρχει βραχυπρόθεσμη λύση
19:13
in a pill or anything else.
425
1138000
3000
σε χάπι η σε άλλη μορφή.
19:16
But when you think about it,
426
1141000
2000
Αλλά όταν το σκεφτείτε
19:18
your friends are long-term adventures,
427
1143000
3000
οι φίλοι σας είναι μακροπρόθεσμες περιπέτειες,
19:21
and therefore, perhaps the most significant thing you can do
428
1146000
3000
και κατά συνέπεια, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε
19:24
to add more years to your life,
429
1149000
3000
για να προσθέσετε χρόνια στη ζωή σας,
19:27
and life to your years. Thank you very much.
430
1152000
2000
και ζωή στα χρόνια σας. Σας ευχαριστώ πολύ.
19:29
(Applause)
431
1154000
5000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Buettner - Longevity coach, explorerNational Geographic writer and explorer Dan Buettner studies the world's longest-lived peoples, distilling their secrets into a single plan for health and long life.
Why you should listen
What do Seventh-Day Adventists in California, the residents of Sardinia, Italy and the inhabitants of the islands of Okinawa, Japan have in common? They enjoy the longest, healthiest lives on the planet. Dan Buettner assembled a team of researchers to seek out these "hotspots of human health and vitality," which he calls Blue Zones, and to figure out what they do that helps them live so long.
Buettner, a world-renowned explorer and a writer for National Geographic, travels the world seeking out new Blue Zones (he's found five, to date) and speaking at seminars and on TV, sharing the habits that lead to long life. He is the founder of Quest Network, and has set three world records for endurance cycling.
Dan Buettner | Speaker | TED.com