ABOUT THE SPEAKER
Louise Leakey - Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition.

Why you should listen

Louise Leakey is the third generation of her family to dig for humanity's past in East Africa. In 2001, Leakey and her mother, Meave, found a previously unknown hominid, the 3.5-million-year-old Kenyanthropus platyops, at Lake Turkana -- the same region where her father, Richard, discovered the "Turkana Boy" fossil, and near Tanzania's Olduvai Gorge, where her grandparents, Louise and Mary Leakey, discovered the bones of Homo habilis.

In August 2007 Louise and Meave, both National Geographic Explorers-in-Residence, dug up new H. habilis bones that may rewrite humanity's evolutionary timeline. We imagine that we evolved from apes in an orderly progression from ape to hominid to human, but the Leakeys' find suggests that different species of pre-humans actually lived side by side at the same time for almost half a million years.

More profile about the speaker
Louise Leakey | Speaker | TED.com
TED2008

Louise Leakey: A dig for humanity's origins

لوییز لیکی در جستجوی اجداد انسان‎ها

Filmed:
808,496 views

لوییز لیکی این پرسش را مطرح می‎کند که "ما که هستیم؟" این سوال او را به "ریفت ولی" در آفریقای غربی ، به دنبال اکتشاف اجداد فرگشت یافتۀ انسان ها می برد -- و دیدی نو و شگفت‎آور از اجداد پرتلاش‎مان به ما ارائه می‎دهد.
- Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
Who are we?
0
0
2000
ما کی هستیم؟
00:20
That is the bigبزرگ questionسوال.
1
2000
2000
این همان سوال بزرگ هست.
00:22
And essentiallyاساسا we are just an upright-walkingراست راه رفتن, big-brainedبزرگ مغزی,
2
4000
6000
اساسا ما یک هومینوئید راست‌قامت، با مغزی بزرگ و
00:28
super-intelligentفوق العاده هوشمند apeمرد عنکبوتی.
3
10000
2000
فوق العاده باهوش هستیم.
00:30
This could be us.
4
12000
2000
می‎تونستیم این شکلی باشیم.
00:32
We belongتعلق داشتن to the familyخانواده calledبه نام the HominidaeHominidae.
5
14000
3000
ما به خانواده‌ای تعلق داریم به نام هومینوئید(انسان‌سانان).
00:35
We are the speciesگونه ها calledبه نام Homoهومو sapienssapiens sapienssapiens,
6
17000
4000
ما گونه‌ای هستیم به نام هوموساپینزساپینز (انسان به کالبد امروزی)،
00:39
and it's importantمهم to rememberیاد آوردن that,
7
21000
2000
و مهمه که نام نسل‌مان را به یاد داشته باشیم
00:41
in termsاصطلاحات of our placeمحل in the worldجهان todayامروز
8
23000
3000
چه از لحاظ جایگاه مان در دنیای امروزی و
00:44
and our futureآینده on planetسیاره Earthزمین.
9
26000
2000
چه جایگاه مان در آیندۀ کرۀ زمین.
00:47
We are one speciesگونه ها
10
29000
3000
ما یک گونه‌
00:51
of about fiveپنج and a halfنیم thousandهزار mammalianپستاندار speciesگونه ها
11
33000
4000
از بین حدود پنج و نیم هزار گونۀ پستانداری هستیم که
00:55
that existوجود دارد on planetسیاره Earthزمین todayامروز.
12
37000
2000
بر روی کرۀ زمین زندگی می کنند.
00:57
And that's just a tinyکوچک fractionکسر of all speciesگونه ها
13
39000
3000
و این تنها بخش کوچکی‌ ازهمۀ گونه‌هایی است
01:00
that have ever livedزندگی می کرد on the planetسیاره in pastگذشته timesبار.
14
42000
3000
که از زمان‌ های گذشته تا به‌ حال بر روی کره‌ی خاکی زیسته‌اند.
01:04
We're one speciesگونه ها out of approximatelyتقریبا,
15
46000
3000
ما فقط یک گونه هستیم از تقریبا،
01:07
or let's say, at leastکمترین 16 upright-walkingراست راه رفتن apesمرد عنکبوتی
16
49000
4000
یا بگذارید بگم، حداقل ۱۶ هومینوئید راست‌قامت
01:11
that have existedوجود داشت over the pastگذشته sixشش to eightهشت millionمیلیون yearsسالها.
17
53000
3000
که در طی شش تا هشت میلیون سال اخیر وجود داشته اند.
01:14
But as farدور as we know, we're the only upright-walkingراست راه رفتن apeمرد عنکبوتی
18
56000
3000
اما تا جایی که ما می‌دانیم، ما تنها هومینوئید راست‌قامتی هستیم
01:17
that existsوجود دارد on planetسیاره Earthزمین todayامروز, exceptبجز for the bonobosbonobos.
19
59000
3000
که امروزه بر روی سیارۀ زمین وجود دارد، البته به جز بونوبوها.
01:20
And it's importantمهم to rememberیاد آوردن that,
20
62000
2000
و مهم‌ست که این موضوع را به یاد داشته باشیم،
01:22
because the bonobosbonobos are so humanانسان,
21
64000
2000
چرا که بونوبوها بسیار همانند انسان‌ها هستند،
01:24
and they shareاشتراک گذاری 99 percentدرصد of theirخودشان genesژن ها with us.
22
66000
5000
و۹۹ درصد ژن‌هایشان با ما مشترک است.
01:29
And we shareاشتراک گذاری our originsریشه ها with a handfulتعداد انگشت شماری of the livingزندگي كردن great apesمرد عنکبوتی.
23
71000
4000
و ما اجداد مشترکی با تعدادی از هومینوئید داریم.
01:33
It's importantمهم to rememberیاد آوردن that we evolvedتکامل یافته است.
24
75000
4000
این مهم‌ست که به یاد داشته باشیم که ما فرگشت(تکامل) یافته‌ایم.
01:37
Now, I know that's a dirtyکثیف wordکلمه for some people,
25
79000
2000
خوب، می‌دانم که این مفهوم برای بعضی از مردم خوشایند نیست،
01:39
but we evolvedتکامل یافته است from commonمشترک ancestorsاجداد
26
81000
5000
اما ما از نیاکان مشترکی
01:44
with the gorillasگوریل ها, the chimpanzeeشامپانزه and alsoهمچنین the bonobosbonobos.
27
86000
7000
با گوریل‌ها، شامپانزه‌ها و همچنین بونوبوها فرگشت یافته‌ایم.
01:54
We have a commonمشترک pastگذشته, and we have a commonمشترک futureآینده.
28
96000
4000
ما گذشتۀ مشترکی داریم و همچنین آینده‌ای مشترک.
01:58
And it is importantمهم to rememberیاد آوردن that all of these great apesمرد عنکبوتی
29
100000
5000
و این مهم‌ست که به یاد داشته باشیم که همۀ این هومینوئیدها
02:03
have come on as long and as interestingجالب هست evolutionaryتکامل یافته journeyسفر
30
105000
5000
همانند فرآیند فرگشت، سرگذشتی طولانی و هیجان انگیزی داشته اند که
02:08
as we ourselvesخودمان have todayامروز.
31
110000
3000
که ما هم تا به امروز داریم ادامه می دهیم.
02:11
And it's this journeyسفر that is of suchچنین interestعلاقه to humanityبشریت,
32
113000
4000
و این سفری‌ست که جذابیتی بسیار زیادی برای بشریت داشته است،
02:15
and it's this journeyسفر that has been the focusتمرکز
33
117000
3000
و این همان سفری‌ست که تمرکز
02:18
of the pastگذشته threeسه generationsنسل ها of my familyخانواده,
34
120000
3000
سه نسل از خانوادۀ من بر روی آن بوده است،
02:21
as we'veما هستیم been in Eastشرق Africaآفریقا looking for the fossilفسیلی remainsبقایای
35
123000
3000
ما در شرق آفریقا در جستجوی باقیمانده‌های فسیلی
02:24
of our ancestorsاجداد to try and pieceقطعه togetherبا یکدیگر our evolutionaryتکامل یافته pastگذشته.
36
126000
5000
از اجدادمان هستیم و تلاش می‌کنیم که پازل مسیر فرگشت را کامل کنیم.
02:29
And this is how we look for them.
37
131000
2000
و این روشی است که به دنبال قطعات می گردیم.
02:31
A groupگروه of dedicatedاختصاصی youngجوان menمردان and womenزنان walkراه رفتن very slowlyبه آرامی
38
133000
5000
گروهی از مردان و زنان با دقت کامل و به صورت آهسته
02:36
out acrossدر سراسر vastعظیم areasمناطق of Africaآفریقا,
39
138000
3000
در قسمت های زیادی از آفریقا راه می روند و
02:39
looking for smallکوچک fragmentsقطعات of boneاستخوان, fossilفسیلی boneاستخوان, that mayممکن است be on the surfaceسطح.
40
141000
7000
به دنبال تکه های کوچک استخوان یا فسیل استخوان می‌گردند که ممکن است روی سطح زمین وجود داشته باشد.
02:46
And that's an exampleمثال of what we mayممکن است do as we walkراه رفتن acrossدر سراسر
41
148000
4000
و این یک نمونه از زمانی است که در حال قدم زدن بر روی
02:50
the landscapeچشم انداز in Northernشمال Kenyaکنیا, looking for fossilsفسیل ها.
42
152000
3000
زمینی در شمال کنیا برای یافتن فسیل هستیم.
02:53
I doubtشک manyبسیاری of you in the audienceحضار can see
43
155000
3000
فکر نکنم خیلی از شما توی سالن بتونید
02:56
the fossilفسیلی that's in this pictureعکس,
44
158000
3000
فسیل های موجود در این عکس را تشخیص بدهید.
02:59
but if you look very carefullyبا دقت, there is a jawفک, a lowerپایین تر jawفک,
45
161000
3000
ولی اگر با دقت بیشتری نگاه کنید، یک آرواره می بینید، فک پایینِ مربوط به یک
03:02
of a 4.1-million-year-oldمیلیون ساله upright-walkingراست راه رفتن apeمرد عنکبوتی
46
164000
3000
هومینوئید راست‌قامتی که حدودا ۴/۱ میلیون سال قدمت دارد و
03:05
as it was foundپیدا شد at Lakeدریاچه Turkanaترکانا on the westغرب sideسمت.
47
167000
4000
آن را در دریاچۀ تورکانا در سمت غرب پیدا کردیم.
03:09
(Laughterخنده)
48
171000
3000
(خنده)
03:12
It's extremelyفوق العاده time-consumingزمان بر, labor-intensiveنیرومندی
49
174000
3000
این کار شدیدا وقت گیر، نیروبر،
03:15
and it is something that is going to involveشامل a lot more people,
50
177000
4000
و محتاج تعداد بیشتری افراد برای همکاری هست
03:19
to beginشروع to pieceقطعه togetherبا یکدیگر our pastگذشته.
51
181000
3000
تا بتوانیم گذشته خودمان را سرهم بندی و رمزگشایی کنیم.
03:22
We still really haven'tنه got a very completeتکمیل pictureعکس of it.
52
184000
3000
ما هنوز تصویر کاملی از گذشته‎مان نداریم.
03:25
When we find a fossilفسیلی, we markعلامت it.
53
187000
4000
وقتی یک فسیل پیدا می کنیم، آن محل را علامت گذاری می کنیم.
03:29
Todayامروز, we'veما هستیم got great technologyتکنولوژی: we have GPSجیپیاس.
54
191000
3000
امروزه ما تکنولوژی فوق العاده‎ای داریم: جی پی اس یا سامانه موقعیت‌یاب جهانی را داریم.
03:32
We markعلامت it with a GPSجیپیاس fixثابت,
55
194000
2000
بوسیله جی پی اس آن محل را علامت گذاری می کنیم
03:34
and we alsoهمچنین take a digitalدیجیتال photographعکس of the specimenنمونه,
56
196000
4000
و همچنین از قطعه پیدا شده عکس دیجیتالی می گیریم
03:38
so we could essentiallyاساسا put it back on the surfaceسطح,
57
200000
3000
تا بتونیم در نهایت آن را به سر جای اصلیش برگردانیم،
03:41
exactlyدقیقا where we foundپیدا شد it.
58
203000
2000
به دقیقا همونجایی که پیداش کرده بودیم.
03:43
And we can bringآوردن all this informationاطلاعات into bigبزرگ GISGIS packagesبسته ها, todayامروز.
59
205000
4000
بعد همۀ این اطلاعات را به سیستم های جامع GIS و یا سامانه اطلاعات جغرافیایی منتقل می کنیم.
03:47
When we then find something very importantمهم,
60
209000
4000
وقتی که یک چیز خیلی مهم پیدا می کنیم،
03:51
like the bonesاستخوان ها of a humanانسان ancestorاجداد,
61
213000
2000
مثل استخوان های یکی از اجداد انسان ها،
03:53
we beginشروع to excavateاستخراج it extremelyفوق العاده carefullyبا دقت and slowlyبه آرامی,
62
215000
4000
کار حفاری را با دقت زیاد ولی سرعت خیلی کم شروع می کنیم و برای این کار
03:57
usingاستفاده كردن dentalدندانی picksمی بیند and fine paintbrushesقلم موی رنگ آمیزی.
63
219000
3000
از ابزارهای دندانپزشکی و قلم‎موهای نقاشی باریک استفاده می کنیم.
04:00
And all the sedimentرسوب is then put throughاز طریق these screensصفحه نمایش,
64
222000
3000
و تمام رسوبات و ته نشست ها را هم جمع می کنیم
04:03
and where we go again throughاز طریق it very carefullyبا دقت,
65
225000
2000
و با دقت زیادی دوباره بررسی می کنیم و خوب
04:05
looking for smallکوچک boneاستخوان fragmentsقطعات, and it's then washedشسته.
66
227000
4000
به دنبال قطعات کوچک تر استخوان می گردیم و بعد در نهایت آنها را می شوریم.
04:09
And these things are so excitingهیجان انگیز. They are so oftenغالبا the only,
67
231000
4000
پیدا کردن این چیز ها خیلی هیجانیه. اغلب تنها یک باری
04:13
or the very first time that anybodyهر شخصی has ever seenمشاهده گردید the remainsبقایای.
68
235000
5000
یا اولین باری هست که یک نفر بقایای (اجداد انسان) را پیدا می کند.
04:18
And here'sاینجاست a very specialویژه momentلحظه, when my motherمادر and myselfخودم
69
240000
3000
و این یک لحظه بسیار استثنایی و به یاد ماندنی هست که مادرم و من
04:21
were diggingحفر up some remainsبقایای of humanانسان ancestorsاجداد.
70
243000
6000
در حال بازیابی بقایای اجداد انسان بودیم.
04:27
And it is one of the mostاکثر specialویژه things
71
249000
2000
و این یکی از موارد خیلی خاصی‌ست
04:29
to ever do with your motherمادر.
72
251000
2000
که فرصت انجامش با مادرتون را بدست میارید.
04:31
(Laughterخنده)
73
253000
4000
(خنده)
04:35
Not manyبسیاری people can say that.
74
257000
3000
خیلی ها نمی تونند بگن که این کار را با مادرشون انجام داده‎اند.
04:38
But now, let me take you back to Africaآفریقا, two millionمیلیون yearsسالها agoپیش.
75
260000
6000
ولی حالا، بگذارید شما را برگردانم به آفریقای دو میلیون سال پیش.
04:44
I'd just like to pointنقطه out, if you look at the mapنقشه of Africaآفریقا,
76
266000
5000
توجه‌تان را به این جلب می کنم که اگر به نقشه آفریقا دقت کنید
04:49
it does actuallyدر واقع look like a hominidهومینید skullجمجمه in its shapeشکل.
77
271000
5000
شبیه جمجمه هومینوئید (انسان‌سانان) هم هست.
04:58
Now we're going to go to the Eastشرق Africanآفریقایی and the Riftبریدگی Valleyدره.
78
280000
4000
حالا بریم به آفریقای شرقی و «ریفت ولی»
05:02
It essentiallyاساسا runsاجرا می شود up from the Gulfخلیج فارس of Adenآدن,
79
284000
3000
اساسا از بالا، از خلیج عدن شروع میشه
05:05
or runsاجرا می شود down to Lakeدریاچه Malawiمالاوی.
80
287000
4000
و تا پایین تا دریاچه مالاوی ادامه دارد.
05:09
And the Riftبریدگی Valleyدره is a depressionافسردگی.
81
291000
2000
و "ریفت ولی" یک تورفتگی است.
05:11
It's a basinحوضه, and riversرودخانه ها flowجریان down from the highlandsارتفاعات into the basinحوضه,
82
293000
6000
یک آبگیر که رودخانه ها از ارتفاعات به آن می‌ریزند و
05:18
carryingحمل کردن sedimentرسوب, preservingحفظ کردن the bonesاستخوان ها of animalsحیوانات that livedزندگی می کرد there.
83
300000
4000
رسوبات زیادی با خودشان می‌آورند که حاوی استخوان های حیواناتی هست که آنجا زندگی کرده اند.
05:22
If you want to becomeتبدیل شدن به a fossilفسیلی, you actuallyدر واقع need to dieمرگ somewhereجایی
84
304000
4000
اگر قرار هست فسیل بشوید، در واقع باید جایی بمیرید که
05:26
where your bonesاستخوان ها will be rapidlyبه سرعت در حال buriedدفن شده.
85
308000
2000
استخوان هایتان سریعا به خاک سپرده شده باشند.
05:28
You then hopeامید that the earthزمین movesحرکت می کند in suchچنین a way
86
310000
2000
بعد امیدوار باشید که به نحوی در زمین تغییر ایجاد شود که
05:30
as to bringآوردن the bonesاستخوان ها back up to the surfaceسطح.
87
312000
3000
استخوان‌هایتان به سطح زمین بیایند.
05:33
And then you hopeامید that one of us lot
88
315000
3000
و بعد امیدوار باشید که یکی از ما‌ها
05:36
will walkراه رفتن around and find smallکوچک piecesقطعات of you.
89
318000
3000
اون اطراف تجسس کنه و تکه های کوچک شما را پیدا کنه.
05:39
(Laughterخنده)
90
321000
1000
(خنده)
05:40
OK, so it is absolutelyکاملا surprisingشگفت آور that we know as much
91
322000
3000
خوب، پس کاملا شگفت انگیزه که ما امروزه
05:43
as we do know todayامروز about our ancestorsاجداد,
92
325000
3000
به این اندازه راجع به اجدادمان اطلاعات داریم
05:46
because it's incrediblyطور باور نکردنی difficultدشوار,
93
328000
2000
چون شدیدا کار سختی هست،
05:48
A, for these things to becomeتبدیل شدن به -- to be -- preservedحفظ شده است,
94
330000
3000
اول برای اینکه این چیز ها با گذشت زمان باید سالم مانده باشند
05:51
and secondlyدوم اینکه, for them to have been broughtآورده شده back up to the surfaceسطح.
95
333000
3000
و دوم برای اینکه مجدد باید به سطح زمین برگشته باشند.
05:54
And we really have only spentصرف شده 50 yearsسالها looking for these remainsبقایای,
96
336000
4000
و واقعا فقط ۵۰ ساله که به دنبال این جور بقایا هستیم
05:59
and beginشروع to actuallyدر واقع pieceقطعه togetherبا یکدیگر our evolutionaryتکامل یافته storyداستان.
97
341000
3000
و داریم کم کم قطعات ماجرای فرگشت را سر هم می کنیم.
06:02
So, let's go to Lakeدریاچه Turkanaترکانا, whichکه is one suchچنین lakeدریاچه basinحوضه
98
344000
5000
خوب بریم به دریاچه تورکانا، که یک دریاچه آبگیر مانند
06:07
in the very northشمال of our countryکشور, Kenyaکنیا.
99
349000
2000
در شمالی ترین نقطه کنیا هست
06:09
And if you look northشمال here, there's a bigبزرگ riverرودخانه that flowsجریان دارد into the lakeدریاچه
100
351000
4000
و اگه به شمال اینجا نگاه کنید، رود بزرگی رو می بینید که به این دریاچه میریزه
06:13
that's been carryingحمل کردن sedimentرسوب and preservingحفظ کردن the remainsبقایای
101
355000
3000
که حامل رسوبات و نگه دارندۀ بقایای مربوط به
06:16
of the animalsحیوانات that livedزندگی می کرد there.
102
358000
2000
حیواناتی هست که در آن منطقه زندگی می کرده اند
06:18
Fossilفسیلی sitesسایت های runاجرا کن up and down bothهر دو lengthsطول of that lakeدریاچه basinحوضه,
103
360000
4000
.محل های فسیل یابی از هر دو طرف بالا و پایین آبگیر دریاچه مشخص شده اند
06:22
whichکه representsنشان دهنده some 20,000 squareمربع milesمایل.
104
364000
4000
که مشخص کننده حدود ۵۱ هزارکیلومترمربع هست.
06:27
That's a hugeبزرگ jobکار that we'veما هستیم got on our handsدست ها.
105
369000
2000
خوب محدودۀ این کار برای ما خیلی بزرگی هست.
06:29
Two millionمیلیون yearsسالها agoپیش at Lakeدریاچه Turkanaترکانا,
106
371000
4000
دو میلیون سال پیش در دریاچه تورکانا
06:33
Homoهومو erectusارکتوس, one of our humanانسان ancestorsاجداد,
107
375000
3000
هومو ارکتوس‎ها(انسان راست‎قامت)، یکی از اجداد انسان ها
06:36
actuallyدر واقع livedزندگی می کرد in this regionمنطقه.
108
378000
2000
واقعا توی این مکان زندگی می کردند.
06:38
You can see some of the majorعمده fossilفسیلی sitesسایت های that we'veما هستیم been workingکار کردن
109
380000
3000
می‎توانید محل های فسیل یابی اصلی و بزرگی که روش کار می کنیم را اینجا در
06:41
in the northشمال. But, essentiallyاساسا, two millionمیلیون yearsسالها agoپیش,
110
383000
4000
قسمت شمالی ببینید. ولی اصولا دو میلیون سال پیش
06:46
Homoهومو erectusارکتوس, up in the farدور right cornerگوشه,
111
388000
3000
هومو ارکتوس‌ها(انسان‌های راست‌قامت)، اون گوشۀ سمت راست،
06:49
livedزندگی می کرد alongsideدر کنار threeسه other speciesگونه ها of humanانسان ancestorاجداد.
112
391000
6000
به همراه سه نوع دیگر از اجداد انسان ها زندگی می کرده‌اند.
06:57
And here is a skullجمجمه of a Homoهومو erectusارکتوس,
113
399000
3000
و این جمجمۀ یک هومو ارکتوس(انسان راست‌قامت) هست
07:00
whichکه I just pulledکشیده off the shelfتاقچه there.
114
402000
2000
که از این قفسۀ اینجا برش داشتم.
07:02
(Laughterخنده)
115
404000
4000
(خنده)
07:06
But it is not to say that beingبودن a singleتنها speciesگونه ها on planetسیاره Earthزمین is the normهنجار.
116
408000
6000
ولی این نباید باعث بشود که بگوییم تنها نوع از این گونه، روی زمین بودن طبیعی هست
07:12
In factواقعیت, if you go back in time,
117
414000
2000
در واقع، اگر به زمان های قدیم برگردید،
07:14
it is the normهنجار that there are multipleچندگانه speciesگونه ها of hominidshominids
118
416000
5000
نرمال این هست که نوع های متنوعی از هومینوئیدها (انسان سانان) یا
07:19
or of humanانسان ancestorsاجداد that coexistهمزیستی at any one time.
119
421000
2000
اجداد انسان ها را می بینید که هم‌زمان باهم و در کنارهم زندگی می‌کرده‌اند.
07:21
Where did these things come from?
120
423000
3000
منبع این حرف‌های من از کجا هست؟
07:24
That's what we're still tryingتلاش کن to find answersپاسخ ها to,
121
426000
3000
این سوالی‌ست که هنوز هم داریم برای پیدا کردن جواب دقیقش تحقیق می کنیم
07:27
and it is importantمهم to realizeتحقق بخشیدن that there is diversityتنوع
122
429000
4000
و مهم است که بدانیم تنوع وجود داره
07:31
in all differentناهمسان speciesگونه ها, and our ancestorsاجداد are no exceptionاستثنا.
123
433000
4000
تنوع در تمام گونه ها وجود داره و اجداد ما هم از این موضوع مستثتا نیستند.
07:37
Here'sاینجاست some reconstructionsبازسازی of some of the fossilsفسیل ها
124
439000
4000
اینجا بازسازی یک سری از فسیل ها را می بینید که
07:43
that have been foundپیدا شد from Lakeدریاچه Turkanaترکانا.
125
445000
3000
در دریاچه تورکانا پیدا شده بودند.
07:46
But I was very luckyخوش شانس to have been broughtآورده شده up in Kenyaکنیا,
126
448000
3000
ولی من خیلی خوش شانس بودم که توی کنیا بزرگ شدم چون
07:49
essentiallyاساسا accompanyingمشایعت my parentsپدر و مادر to Lakeدریاچه Turkanaترکانا
127
451000
4000
همیشه با والدینم به دریاچه تورکانا می رفتیم تا
07:53
in searchجستجو کردن of humanانسان remainsبقایای.
128
455000
2000
به دنبال باقی مانده های انسان ها بگردیم.
07:55
And we were ableتوانایی to digحفر کردن up, when we got oldقدیمی enoughکافی,
129
457000
3000
و توانستیم که در حفاری، بعد از چندین سال
07:58
fossilsفسیل ها suchچنین as this, a slender-snoutedبلند بلند crocodileتمساح.
130
460000
4000
فسیل هایی همانند این را پیدا کنیم که یک تمساح اسلندر-اسنوتد (نوعی تمساح آفریقایی) هست
08:03
And we dugریختن up giantغول tortoisesلاک پشت ها, and elephantsفیل ها and things like that.
131
465000
4000
ما تا حالا لاک پشت های غول پیکر، فیل ها و حیوانات مشابهی را کشف کرده ایم.
08:07
But when I was 12, as I was in this pictureعکس,
132
469000
2000
ولی وقتی ۱۲ سالم بود، همانطور که توی عکس هم می بینید
08:09
a very excitingهیجان انگیز expeditionاکسپدیشن was in placeمحل on the westغرب sideسمت,
133
471000
4000
در منطقۀ غربی یک کشف خیلی هیجان انگیزی کردیم
08:13
when they foundپیدا شد essentiallyاساسا the skeletonاسکلت of this Homoهومو erectusارکتوس.
134
475000
6000
که در واقع اسکلت این هوموارکتوس(انسان راست‌قامت) را پیدا کردیم
08:20
I could relateمربوط بودن to this Homoهومو erectusارکتوس skeletonاسکلت very well,
135
482000
4000
من خیلی خوب می توانستم با این اسکلت هوموارکتوس(انسان راست‌قامت) ارتباط برقرار کنم
08:24
because I was the sameیکسان ageسن that he was when he diedفوت کرد.
136
486000
5000
چون هنگام مرگش تقریبا هم سن و سال من بوده
08:30
And I imaginedتصور him to be tallبلند قد, dark-skinnedپوست تیره.
137
492000
4000
و توی تصوراتم به نظرم او، قد بلند و با پوستی تیره بود.
08:34
His brothersبرادران certainlyقطعا were ableتوانایی to runاجرا کن long distancesفاصله ها
138
496000
5000
برادرانش حتما می توانستند مسافت زیادی را به دنبال شکار
08:39
chasingتعقیب preyطعمه, probablyشاید sweatingتعریق heavilyبه شدت as they did so.
139
501000
3000
بدوند و احتمالا عرق خیلی زیادی می‌ریختند که همینطوری هم بوده
08:42
He was very ableتوانایی to use stonesسنگ ها effectivelyبه طور موثر as toolsابزار.
140
504000
5000
او قادر بوده تا از سنگ ها به خوبی به عنوان ابزار استفاده کنه
08:47
And this individualفردی himselfخودت, this one that I'm holdingبرگزاری up here,
141
509000
4000
و این فرد خودش، همینی که اینجا نشانتان دارم می‌دهم
08:51
actuallyدر واقع had a badبد back. He'dاو می خواهد probablyشاید had an injuryصدمه as a childکودک.
142
513000
5000
اتفاقا مشکل کمر(پشت) داشته. احتمالا در بچگی آسیب دیده بوده.
08:56
He had a scoliosisاسکولیوز and thereforeاز این رو mustباید have been lookedنگاه کرد after
143
518000
4000
گوژپشت بوده و در نتیجه ازش مراقبت می‌شده
09:00
quiteکاملا carefullyبا دقت by other femaleزن, and probablyشاید much smallerکوچکتر,
144
522000
3000
نگهداری با دقتی که از طرف مونث های دیگرعضو خانواده بوده که احتمالا از نظر جثه کوچکتر از او بوده‌اند
09:04
membersاعضا of his familyخانواده groupگروه, to have got to where he did in life, ageسن 12.
145
526000
6000
و این باعث شد تا قبل از مرگش به ۱۲سالگی برسد.
09:10
Unfortunatelyمتاسفانه for him, he fellسقوط into a swampباتلاق
146
532000
3000
متاسفانه او توی مرداب افتاده بوده و
09:13
and couldn'tنمی توانستم get out.
147
535000
2000
نتوانسته بوده که نجات پیدا کند.
09:15
Essentiallyاساسا, his bonesاستخوان ها were rapidlyبه سرعت در حال buriedدفن شده
148
537000
3000
در اصل استخوان هایش سریعا مدفون شده بودند و
09:18
and beautifullyزیبایی preservedحفظ شده است.
149
540000
2000
به خوبی محافظت شده و سالم باقی ماندند.
09:20
And he remainedباقی مانده است there untilتا زمان 1.6 millionمیلیون yearsسالها laterبعد,
150
542000
5000
و حدود ۱/۶ میلیون سال بعد
09:25
when this very famousمشهور fossilفسیلی hunterشکارچی, Kamoyaکامویا Kimeuکیمو,
151
547000
4000
وقتی این جستجوگر معرف فسیل ها، "کامویا کیمیو"،
09:29
walkedراه می رفت alongدر امتداد a smallکوچک hillsideتپه ساحلی
152
551000
2000
در حال بررسی اطراف تپۀ کوچکی بود
09:32
and foundپیدا شد that smallکوچک pieceقطعه of his skullجمجمه lyingدروغ گویی on the surfaceسطح
153
554000
4000
اون قطعۀ کوچک از استخوان جمجمه اش را بر روی سطح زمین و بین
09:36
amongstدر میان the pebblesسنگریزه, recognizedشناسایی شده it as beingبودن hominidهومینید.
154
558000
4000
سنگلاخ ها پیدا کرد و تشخیص داد که یک هومینوئید(انسان‎سان) هست.
09:42
It's actuallyدر واقع this little pieceقطعه up here on the topبالا.
155
564000
2000
این قطعه کوچولوی این بالا، همون قطعه پیدا شده هست.
09:44
Well, an excavationحفاری was begunشروع شد immediatelyبلافاصله,
156
566000
4000
بعد عملیات حفاری سریعا آغاز شد
09:48
and more and more little bitsبیت of skullجمجمه
157
570000
2000
و تکه های بیشتر و بیشتری از جمجمه پیدا شد
09:50
startedآغاز شده to be extractedاستخراج شده است from the sedimentرسوب.
158
572000
4000
و از رسوبات استخراج شد.
09:54
And what was so funسرگرم کننده about it was this:
159
576000
2000
و نکته جالب و هیجان انگیز ماجرا این بود که:
09:56
the skullجمجمه piecesقطعات got closerنزدیک تر and closerنزدیک تر to the rootsریشه ها of the treeدرخت,
160
578000
5000
تکه های جمجمه به ریشه یک درخت نزدیک و نزدیک تر می شدند
10:02
and fairlyمنصفانه recentlyبه تازگی the treeدرخت had grownرشد کرد up,
161
584000
2000
و درخت تقریبا تازه روییده بود
10:04
but it had foundپیدا شد that the skullجمجمه had capturedاسیر niceخوب waterاب in the hillsideتپه ساحلی,
162
586000
5000
ولی فهمیده بود که جمجمه به خوبی آب پای تپه را در خودش جمع می کنه
10:09
and so it had decidedقرار بر این شد to growرشد its rootsریشه ها in and around this,
163
591000
3000
و بنابراین ریشه هایش در اطراف جمجمه رشد پیدا کرده بودند
10:12
holdingبرگزاری it in placeمحل and preventingجلوگیری از it from washingشستن away down the slopeشیب.
164
594000
5000
و سرجایش نگهش داشته بودند تا به پایین تپه نرود.
10:17
We beganآغاز شد to find limbاندام bonesاستخوان ها; we foundپیدا شد fingerانگشت bonesاستخوان ها,
165
599000
5000
بعد اول استخوان‌های دست و پایش را پیدا کردیم، استخوان های انگشت‌هایش را پیدا کردیم
10:22
the bonesاستخوان ها of the pelvisلگن, vertebraeمهره ها, ribsدنده, the collarیقه bonesاستخوان ها,
166
604000
3000
استخوان لگن، ستون مهره ها، دنده ها، ترقوه ها و
10:25
things that had never, ever been seenمشاهده گردید before in Homoهومو erectusارکتوس.
167
607000
5000
چیزهایی که هرگز و هیچ وقت توی یک هومو ارکتوس(انسان راست قامت) ندیده بودیم.
10:30
It was trulyبراستی excitingهیجان انگیز.
168
612000
2000
واقعا هیجان انگیز بود.
10:32
He had a bodyبدن very similarمشابه to our ownخودت,
169
614000
5000
بدن او کاملا شبیه بدن ما بوده
10:37
and he was on the thresholdآستانه of becomingتبدیل شدن به humanانسان.
170
619000
4000
و در مرز تبدیل شدن به انسان.
10:41
Well, shortlyبه زودی afterwardsپس از آن, membersاعضا of his speciesگونه ها
171
623000
4000
خوب، مدت کوتاهی بعد از او، اعضای همان گونه
10:45
startedآغاز شده to moveحرکت northwardsدر شمال out of Africaآفریقا,
172
627000
3000
شروع کردند از سمت شمال از آفریقا خارج بشوند
10:48
and you startشروع کن to see fossilsفسیل ها of Homoهومو erectusارکتوس
173
630000
3000
که می‌توانید فسیل های هوموارکتوس‌ها(انسان راست قامت) را در
10:51
in Georgiaجورجیا, Chinaچين and alsoهمچنین in partsقطعات of Indonesiaاندونزی.
174
633000
6000
گرجستان، چین و قسمت هایی از اندونزی هم ببینید.
10:57
So, Homoهومو erectusارکتوس was the first humanانسان ancestorاجداد to leaveترک کردن Africaآفریقا
175
639000
5000
پس هومو ارکتوس ها(انسان راست‎قامت) اولین اجداد انسان ها بودند که آفریقا را ترک کردند
11:02
and beginشروع its spreadانتشار دادن acrossدر سراسر the globeجهان.
176
644000
2000
و شروع به پخش شدن در سرتاسر کره زمین کردند
11:04
Some excitingهیجان انگیز findsپیدا می کند, again, as I mentionedذکر شده,
177
646000
5000
همانطور که گفتم کشفیات جالب دیگری هم
11:09
from DmanisiDmanisi, in the Republicجمهوری of Georgiaجورجیا.
178
651000
3000
از "دمنیسی" در جمهوری گرجستان هست.
11:12
But alsoهمچنین, surprisingشگفت آور findsپیدا می کند
179
654000
2000
ولی شگفت آورترین کشف و حفاری
11:14
recentlyبه تازگی announcedاعلام کرد from the Islandجزیره of Floresفلورس in Indonesiaاندونزی,
180
656000
3000
اخیرا در جزایز فلورس در اندونزی بوده است
11:17
where a groupگروه of these humanانسان ancestorsاجداد have been isolatedجدا شده,
181
659000
5000
جایی که یک گروه از این اجداد انسان ها ایزوله شده بودند
11:22
and have becomeتبدیل شدن به dwarfedکوتوله, and they're only about a meterمتر in heightارتفاع.
182
664000
4000
و تبدیل به کوتوله(همان هابیت در فیلم ارباب حلقه‎ها-مترجم) شده بودند و قدی حدود فقط یک متر داشتند
11:26
But they livedزندگی می کرد only 18,000 yearsسالها agoپیش,
183
668000
4000
و جالب اینجاست که فقط ۱۸ هزار سال پیش زندگی می کرده اند
11:30
and that is trulyبراستی extraordinaryخارق العاده to think about.
184
672000
3000
و اگر خوب بهش فکر کنید، این واقعا نکته فوق العاده جالبیه
11:33
Just to put this in termsاصطلاحات of generationsنسل ها,
185
675000
3000
بگذارید این رو از نظر نسل ها بررسی کنیم
11:36
because people do find it hardسخت to think of time,
186
678000
2000
زیرا درک ظرف زمانی برای اکثریت یه ذره مشکل هست
11:38
Homoهومو erectusارکتوس left Africaآفریقا 90,000 generationsنسل ها agoپیش.
187
680000
4000
هومو ارکتوس‌ها(انسان راست‎قامت) حدود نود هزار نسل قبل آفریقا را ترک کردند
11:43
We evolvedتکامل یافته است essentiallyاساسا from an Africanآفریقایی stockموجودی.
188
685000
3000
در واقع همه ما از شاخه‌ای در آفریقا فرگشت یافته ایم
11:46
Again, at about 200,000 yearsسالها as a fully-fledgedبه طور کامل us.
189
688000
5000
و دوباره بگم که حدود دویست هزار سال پیش به شکل امروزی درآمده ایم.
11:51
And we only left Africaآفریقا about 70,000 yearsسالها agoپیش.
190
693000
4000
و حدود هفتاد هزار سال پیش از آفریقا بیرون آمدیم.
11:55
And untilتا زمان 30,000 yearsسالها agoپیش, at leastکمترین threeسه upright-walkingراست راه رفتن apesمرد عنکبوتی
191
697000
5000
و بعد ۳۰ هزار سال پیش حداقل سه هومینوئید راست‌قامت دیگه
12:00
sharedبه اشتراک گذاشته شده the planetسیاره Earthزمین.
192
702000
2000
هم‌زمان با ما روی کره زمین زندگی می‌کردند
12:02
The questionسوال now is, well, who are we?
193
704000
3000
خوب پس سوال اینجا این هست که ما کی هستیم؟
12:05
We're certainlyقطعا a pollutingآلودگی, wastefulبی فایده, aggressiveخشونت آمیز speciesگونه ها,
194
707000
5000
ما مطمئنا گونه‌ای آلوده‌کننده، مصرف‌کننده و پرخاشگر هستیم
12:10
with a fewتعداد کمی niceخوب things thrownپرتاب شده in, perhapsشاید.
195
712000
3000
که یک چیزهای کوچک خوب و مفیدی هم داریم، شاید البته.
12:13
(Laughterخنده)
196
715000
1000
(خنده)
12:14
For the mostاکثر partبخشی, we're not particularlyبه خصوص pleasantدلپذیر at all.
197
716000
6000
ولی عمدتا ما به هیچ وجه خوشایند نیستیم.
12:20
We have a much largerبزرگتر brainمغز than our apeمرد عنکبوتی ancestorsاجداد.
198
722000
3000
مغزما بسیاربزرگتراز اجداد ما هست.
12:23
Is this a good evolutionaryتکامل یافته adaptationانطباق, or is it going to leadسرب us
199
725000
6000
این تطابق فرگشتی با شرایط مثبت بوده؟ و یا باعث می‌شود که
12:29
to beingبودن the shortest-livedکوتاه ترین طول عمر hominidهومینید speciesگونه ها on planetسیاره Earthزمین?
200
731000
5000
ما تبدیل به کوتاه عمرترین نوع از گونه هومینوئیدها(انسان‌سانان) روی زمین باشیم؟
12:34
And what is it that really makesباعث می شود us us?
201
736000
3000
و اون چیزی که واقعا از ما، ما می‌سازه چیه؟
12:37
I think it's our collectiveجمعی intelligenceهوش.
202
739000
2000
من فکر کنم هوش جمعی ما هست.
12:39
It's our abilityتوانایی to writeنوشتن things down,
203
741000
3000
قابلیت ما برای نوشتن و ثبت همه چیز و
12:42
our languageزبان and our consciousnessآگاهی.
204
744000
2000
زبان ما و خودآگاهی ما.
12:44
From very primitiveاولیه beginningsآغازین, with a very crudeخام toolابزار kitکیت of stonesسنگ ها,
205
746000
7000
از زمان های خیلی نخستین، با ابزارهای زمخت سنگی،
12:51
we now have a very advancedپیشرفته toolابزار kitکیت, and our toolابزار use
206
753000
5000
تا ابزارهای پیشرفته امروزی و نحوۀ استفاده ما از ابزارها،
12:56
has really reachedرسیده است unprecedentedبی سابقه levelsسطوح:
207
758000
3000
ما را به مراحل بی‌سابقه‌ای رسانده
12:59
we'veما هستیم got buggiesکوله پشتی to Marsمریخ; we'veما هستیم mappedنقشه برداری شده the humanانسان genomeژنوم;
208
761000
4000
ما ربات‌ها را به مریخ فرستادیم، نقشه ژنوم انسان را کشیدیم،
13:03
and recentlyبه تازگی even createdایجاد شده syntheticمصنوعی life, thanksبا تشکر to Craigکریگ Venterونتر.
209
765000
4000
و حتی اخیرا زندگی مصنوعی ایجاد کردیم، البته با تشکر از "کریگ ونتر".
13:07
And we'veما هستیم alsoهمچنین managedاداره می شود to communicateبرقراری ارتباط with people
210
769000
4000
و همچنین ما توانسته ایم با مردم ارتباط برقرار کنیم،
13:11
all over the worldجهان, from extraordinaryخارق العاده placesمکان ها.
211
773000
3000
مردمی از سرتاسردنیا، در مکان هایی شگفت‏‌آور.
13:14
Even from withinدر داخل an excavationحفاری in northernشمال Kenyaکنیا,
212
776000
4000
حتی در خلال حفاری و کشف فسیل در شمال کنیا،
13:18
we can talk to people about what we're doing.
213
780000
2000
می‌توانیم با ملت های مختلف راجع به کارمان صحبت کنیم.
13:20
As Alآل Goreگور so clearlyبه وضوح has remindedیادآور شدم us,
214
782000
4000
همانطور که ال گور خیلی واضح به ما یادآوری کرد،
13:24
we have reachedرسیده است extraordinaryخارق العاده numbersشماره
215
786000
4000
ما به عدد فوق العاده زیادی از لحاظ جمعیت مردم
13:28
of people on this planetسیاره.
216
790000
2000
روی زمین رسیده ایم.
13:30
Humanانسان ancestorsاجداد really only surviveزنده ماندن on planetسیاره Earthزمین,
217
792000
3000
اجداد انسان ها واقعا فقط روی کره زمین
13:33
if you look at the fossilفسیلی recordرکورد,
218
795000
2000
--اگر به سابقه فسیل ها نگاه کنید--
13:35
for about, on averageمیانگین, a millionمیلیون yearsسالها at a time.
219
797000
3000
برای حدود، میانگین، یک میلیون سال در هر دوره نجات پیدا کردند.
13:38
We'veما هستیم only been around for the pastگذشته 200,000 yearsسالها as a speciesگونه ها,
220
800000
4000
به عنوان یک گونه، فقط حدود دویست هزار سال هست که وجود داشته ایم
13:42
yetهنوز we'veما هستیم reachedرسیده است a populationجمعیت of more than sixشش and a halfنیم billionبیلیون people.
221
804000
5000
با این حال به جمعیتی بیشتر از شش و نیم میلیارد رسیده ایم.
13:47
And last yearسال, our populationجمعیت grewرشد کرد by 80 millionمیلیون.
222
809000
3000
و پارسال جمعیت ما ۸۰ میلیون نفر افزایش داشت.
13:50
I mean, these are extraordinaryخارق العاده numbersشماره.
223
812000
3000
منظورم اینه که این اعداد خارج از تصور هستند.
13:53
You can see here, again, takenگرفته شده from Alآل Gore'sگوره bookکتاب.
224
815000
5000
می‌توانید اینجا هم ببیینید ، دوباره، از کتاب ال گور.
13:58
But what's happenedاتفاق افتاد is our technologyتکنولوژی
225
820000
2000
ولی اتفاقی که افتاده اینه که تکنولوژی ما
14:00
has removedحذف شده the checksچک ها and balancesتوازن on our populationجمعیت growthرشد.
226
822000
4000
باعث شده تصحیح و تعادل رشد جمعیت از کنترل خارج بشوند.
14:05
We have to controlکنترل our numbersشماره, and I think this is as importantمهم
227
827000
4000
ما باید جمعیت خودمان را کنترل کنیم و به نظرم این موضوع به اندازه
14:09
as anything elseچیز دیگری that's beingبودن doneانجام شده in the worldجهان todayامروز.
228
831000
2000
هر چیز دیگه‌ای که الان مورد توجه دنیا هست، مهمه.
14:11
But we have to controlکنترل our numbersشماره,
229
833000
2000
ولی ما باید حتما تعداد جمعیت را کنترل کنیم
14:13
because we can't really holdنگه دارید it togetherبا یکدیگر as a speciesگونه ها.
230
835000
4000
زیرا اینطوری نمی‌توانیم به عنوان یک گونه، خودمان را حفظ کنیم.
14:18
My fatherپدر so appropriatelyبه درستی put it,
231
840000
3000
پدرم خیلی خوب این حرف را بازگو می‌کند که
14:21
that "We are certainlyقطعا the only animalحیوانات that makesباعث می شود consciousآگاهانه choicesگزینه های
232
843000
4000
"ما مطمئنا تنها گونه ای هستیم که تصمیمات آگاهانه‎ای می گیریم که
14:25
that are badبد for our survivalبقاء as a speciesگونه ها."
233
847000
2000
برای نجات و استمرار گونه زیستی‌مان مضر هست."
14:27
Can we holdنگه دارید it togetherبا یکدیگر?
234
849000
3000
آیا می‌توانیم خودمان را جمع و جور کنیم؟
14:33
It's importantمهم to rememberیاد آوردن that we all evolvedتکامل یافته است in Africaآفریقا.
235
855000
4000
خیلی مهمه که یادمان بماند همۀ ما در آفریقا فرگشت یافته‌ایم.
14:37
We all have an Africanآفریقایی originاصل و نسب.
236
859000
3000
همه ما اصلیتی آفریقایی داریم.
14:41
We have a commonمشترک pastگذشته and we shareاشتراک گذاری a commonمشترک futureآینده.
237
863000
4000
ما گذشته مشترکی داریم و همچنین آینده‌ای مشترک
14:45
Evolutionarilyتکامل یافته speakingصحبت كردن, we're just a blipتلنگر.
238
867000
4000
از دیدگاه فرگشتی ما پشیزی بیشتر نیستیم.
14:49
We're sittingنشسته on the edgeلبه - تیزی of a precipiceخرابه,
239
871000
3000
بر روی لبه پرتگاهی نشسته ایم و
14:52
and we have the toolsابزار and the technologyتکنولوژی at our handsدست ها
240
874000
7000
ابزارها و تکنولوژی های مختلفی داریم تا
14:59
to communicateبرقراری ارتباط what needsنیاز دارد to be doneانجام شده
241
881000
2000
از طریق ارتباط برقرار کردنن بفهمیم چه کارهایی باید انجام بشود تا
15:01
to holdنگه دارید it togetherبا یکدیگر todayامروز.
242
883000
2000
دنیای امروز به خوبی به کار خودش ادامه بدهد.
15:05
We could tell everyهرکدام singleتنها humanانسان beingبودن out there, if we really wanted to.
243
887000
3000
اگر می‌خواستیم، می‌توانستیم با تک تک انسان های موجود ارتباط برقرار کنیم.
15:08
But will we do that, or will we just let natureطبیعت take its courseدوره?
244
890000
6000
ولی واقعا این کار را انجام می‌دهیم یا می‌گذاریم که طبیعت سیر طبیعی خودش را طی کند؟
15:15
Well, to endپایان on a very positiveمثبت noteتوجه داشته باشید,
245
897000
3000
خوب نکته ای مثبت در پایان بگم،
15:18
I think evolutionarilyتکامل یافته speakingصحبت كردن,
246
900000
2000
به نظرم از دید فرگشتی
15:20
this is probablyشاید a fairlyمنصفانه good thing, in the endپایان.
247
902000
3000
این احتمالا در نهایت چیز خوبی هست.
15:23
I'll leaveترک کردن it at that, thank you very much.
248
905000
2000
من به همین حرف اکتفا می کنم، ازتون خیلی ممنون هستم.
15:25
(Applauseتشویق و تمجید)
249
907000
5000
(تشویق)
Translated by sa ra
Reviewed by soheila Jafari

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Louise Leakey - Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition.

Why you should listen

Louise Leakey is the third generation of her family to dig for humanity's past in East Africa. In 2001, Leakey and her mother, Meave, found a previously unknown hominid, the 3.5-million-year-old Kenyanthropus platyops, at Lake Turkana -- the same region where her father, Richard, discovered the "Turkana Boy" fossil, and near Tanzania's Olduvai Gorge, where her grandparents, Louise and Mary Leakey, discovered the bones of Homo habilis.

In August 2007 Louise and Meave, both National Geographic Explorers-in-Residence, dug up new H. habilis bones that may rewrite humanity's evolutionary timeline. We imagine that we evolved from apes in an orderly progression from ape to hominid to human, but the Leakeys' find suggests that different species of pre-humans actually lived side by side at the same time for almost half a million years.

More profile about the speaker
Louise Leakey | Speaker | TED.com