TED2016
Arthur Brooks: A conservative's plea: Let's work together
Apel konserwatysty: Współpracujmy
Filmed:
Readability: 3.6
1,282,147 views
Zarówno konserwatyści jak i liberałowie uważają, że oni sami kierują się wyłącznie miłością, a ich przeciwnicy motywowani są nienawiścią. Jak możemy rozwiązywać jakiekolwiek problemy, skoro jesteśmy tak spolaryzowani? Arthur Brooks, socjolog, w swoim wystąpieniu dzieli się swoimi przemyśleniami na temat tego, co każdy z nas może zrobić, żeby przełamać ten impas. Jak mówi: "Być może będzie mogli przekształcić tę obrzydliwą świętą wojnę ideologii, która nas niszczy, we współzawodnictwo idei."
Arthur Brooks - Social scientist, author
As president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity. Full bio
As president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I come from one of the most liberal,
0
800
3496
Pochodzę z jednego
z najbardziej liberalnych
z najbardziej liberalnych
00:16
tolerant, progressive places
in the United States,
in the United States,
1
4320
3216
tolerancyjnych, postępowych miejsc w USA
00:19
Seattle, Washington.
2
7560
1200
Seattle, w stanie Waszyngton.
00:21
And I grew up with a family
of great Seattlites.
of great Seattlites.
3
9480
3896
Dorastałem w rodzinie,
która w Seattle cieszyła się uznaniem.
która w Seattle cieszyła się uznaniem.
00:25
My mother was an artist,
my father was a college professor,
my father was a college professor,
4
13400
3816
Moja mama była artystką,
mój tato - profesorem w szkole
mój tato - profesorem w szkole
i jestem ogromnie wdzięczny za to
jak mnie wychowywali.
jak mnie wychowywali.
00:29
and I am truly grateful for my upbringing,
5
17240
2536
00:31
because I always felt completely
comfortable designing my life
comfortable designing my life
6
19800
4496
Bo zawsze moglem decydować o swoim życiu
00:36
exactly as I saw fit.
7
24320
1960
robić to, co uważałem za słuszne.
00:39
And in point of fact,
8
27000
1336
I tak wyszło, że
00:40
I took a route that was not exactly
what my parents had in mind.
what my parents had in mind.
9
28360
3096
poszedłem inna drogą
niż chcieliby moi rodzice
niż chcieliby moi rodzice
00:43
When I was 19, I dropped out of college --
10
31480
2920
Gdy miałem 19 lat, zrezygnowałem z nauki
- zrezygnowałem, zostałem wyrzucony,
nieistotne.
nieistotne.
00:47
dropped out, kicked out, splitting hairs.
11
35120
2056
00:49
(Laughter)
12
37200
2360
(Śmiech)
00:52
And I went on the road
as a professional French horn player,
as a professional French horn player,
13
40680
4256
I rozpocząłem nowy rozdział w swoim życiu:
zostałem muzykiem grającym na waltorni.
zostałem muzykiem grającym na waltorni.
To było marzenie mojego życia.
00:56
which was my lifelong dream.
14
44960
1696
Grałem na koncertach muzyki kameralnej
w różnych miejscach w USA i w Europie.
w różnych miejscach w USA i w Europie.
00:58
I played chamber music
all over the United States and Europe,
all over the United States and Europe,
15
46680
2896
01:01
and I toured for a couple of years
16
49600
1776
Spędziłem kilka lat na tournée
01:03
with a great jazz guitar player
named Charlie Bird.
named Charlie Bird.
17
51400
2976
z fantastycznym jazzowym gitarzystą
Charlie'm Birdem.
Charlie'm Birdem.
01:06
And by the end of my 20s,
18
54400
1576
Jeszcze przed trzydziestką
01:08
I wound up as a member of the Barcelona
Symphony Orchestra in Spain.
Symphony Orchestra in Spain.
19
56000
4176
zostałem muzykiem Orkiestry Symfonicznej
Barcelony w Hiszpanii.
Barcelony w Hiszpanii.
01:12
What a great life.
20
60200
1216
To był cudowny czas.
I wiecie co? Moi rodzice nigdy
na to nie narzekali.
na to nie narzekali.
01:13
And you know, my parents never complained.
21
61440
3576
01:17
They supported me all the way through it.
22
65040
1976
Zawsze mnie wspierali.
01:19
It wasn't their dream.
23
67040
1896
Wymarzyli sobie inne życie dla mnie.
01:20
They used to tell
their neighbors and friends,
their neighbors and friends,
24
68960
2143
Mówili sąsiadom i przyjaciołom:
01:23
"Our son, he's taking a gap decade."
25
71127
3049
"Nasz syn zrobił sobie przerwę.
Dziesięcioletnią."
Dziesięcioletnią."
01:26
(Laughter)
26
74200
1840
(Śmiech)
01:28
And --
27
76880
1896
Ale...
01:30
There was, however, one awkward
conversation about my lifestyle
conversation about my lifestyle
28
78800
4896
... chciałbym Wam powiedzieć o jednej
trudnej rozmowie o moim życiu.
trudnej rozmowie o moim życiu.
Opowiem Wam o tym.
01:35
that I want to tell you about.
29
83720
1456
Miałem wtedy 27 lat i przyjechałem właśnie
01:37
I was 27, and I was home from Barcelona,
30
85200
2776
01:40
and I was visiting
my parents for Christmas,
my parents for Christmas,
31
88000
2696
z Barcelony do rodziców na Święta.
01:42
and I was cooking dinner with my mother,
and we were alone in the kitchen.
and we were alone in the kitchen.
32
90720
3680
Gotowałem z moją mamą obiad.
Byliśmy w kuchni zupełnie sami.
Byliśmy w kuchni zupełnie sami.
01:47
And she was quiet, too quiet.
33
95240
2816
Była cicha. Za cicha.
01:50
Something was wrong.
34
98080
1456
Czułem, że coś jest nie tak,
01:51
And so I said, "Mom, what's on your mind?"
35
99560
2520
więc zapytałem: "O co chodzi mamo?"
01:54
And she said, "Your dad and I
are really worried about you."
are really worried about you."
36
102760
4256
Ona na to: "Ja i tata naprawdę
się o Ciebie martwimy."
się o Ciebie martwimy."
01:59
And I said, "What?"
I mean, what could it be, at this point?
I mean, what could it be, at this point?
37
107040
2896
A ja: "Co?"
Pomyślałem: co to może być?
Pomyślałem: co to może być?
02:01
And she said, "I want you to be
completely honest with me:
completely honest with me:
38
109960
2800
Powiedziała: "Chcę, żebyś był ze mną
całkowicie szczery."
całkowicie szczery."
02:05
have you been voting for Republicans?"
39
113680
1936
"Czy głosowałeś na Republikanów?"
02:07
(Laughter)
40
115640
2200
(Śmiech)
02:12
Now, the truth is,
41
120680
1376
Prawda była taka, że
02:14
I wasn't really political,
I was just a French horn player.
I was just a French horn player.
42
122080
4376
w ogóle nie interesowała mnie polityka.
Byłem zwykłym waltornistą.
Byłem zwykłym waltornistą.
02:18
But I had a bit of an epiphany,
43
126480
3535
Ale...
przeżyłem coś w rodzaju oświecenia.
przeżyłem coś w rodzaju oświecenia.
02:22
and they had detected it,
and it was causing some confusion.
and it was causing some confusion.
44
130039
2857
Oni to wyczuli i to spowodowało
trochę zamieszania.
trochę zamieszania.
02:24
You see, I had become
an enthusiast for capitalism,
an enthusiast for capitalism,
45
132920
4680
Bo widzicie... stałem się
zwolennikiem kapitalizmu.
zwolennikiem kapitalizmu.
I chciałbym Wam wyjaśnić dlaczego.
02:30
and I want to tell you why that is.
46
138200
2616
Otóż dlatego, że zawsze interesowałem się
- wierzcie lub nie -
- wierzcie lub nie -
02:32
It stems from a lifelong interest of mine
47
140840
4136
02:37
in, believe it or not, poverty.
48
145000
1960
zjawiskiem biedy.
Kiedy byłem dzieckiem,
gdy dorastałem w Seattle...
gdy dorastałem w Seattle...
02:39
See, when I was a kid
growing up in Seattle,
growing up in Seattle,
49
147920
2336
doskonale pamiętam ten moment, gdy po raz
pierwszy zetknąłem się z prawdziwą biedą
pierwszy zetknąłem się z prawdziwą biedą
02:42
I remember the first time
I saw real poverty.
I saw real poverty.
50
150280
3616
02:45
We were a lower middle class family,
but that's of course not real poverty.
but that's of course not real poverty.
51
153920
4376
My byliśmy z niższej krasy średniej, ale
oczywiście nie byliśmy biedni.
oczywiście nie byliśmy biedni.
Nie byliśmy nawet blisko
prawdziwej biedy.
prawdziwej biedy.
02:50
That's not even close.
52
158320
1736
02:52
The first time I saw poverty,
and poverty's face,
and poverty's face,
53
160080
3416
Gdy pierwszy raz ujrzałem prawdziwą biedę,
miałem 6 czy 7 lat.
miałem 6 czy 7 lat.
02:55
was when I was six
or seven years old, early 1970s.
or seven years old, early 1970s.
54
163520
2816
To było na początku lat 70-tych.
02:58
And it was like a lot of you,
kind of a prosaic example, kind of trite.
kind of a prosaic example, kind of trite.
55
166360
4536
Wielu z was pewnie też tak miało.
Bardzo prozaiczne, taki banał...
Bardzo prozaiczne, taki banał...
03:02
It was a picture in the National
Geographic Magazine
Geographic Magazine
56
170920
3376
W National Geographic zobaczyłem zdjęcie
03:06
of a kid who was my age in East Africa,
57
174320
4296
dzieciaka w moim wieku.
Ze wschodniej Afryki.
Ze wschodniej Afryki.
03:10
and there were flies on his face
and a distended belly.
and a distended belly.
58
178640
2576
Zobaczyłem muchy na jego twarzy
i jego wzdęty brzuch. I...
i jego wzdęty brzuch. I...
03:13
And he wasn't going to make it,
and I knew that, and I was helpless.
and I knew that, and I was helpless.
59
181240
4920
I wiedziałem, że on długo nie pożyje.
Czułem się strasznie bezradny.
Czułem się strasznie bezradny.
03:18
Some of you remember that picture,
60
186720
1976
Niektórzy z was pamiętają to zdjęcie.
03:20
not exactly that picture,
one just like it.
one just like it.
61
188720
2016
Może nie to konkretne, ale podobne.
03:22
It introduced the West
to grinding poverty around the world.
to grinding poverty around the world.
62
190760
4800
W ten sposób Zachód zobaczył jak wygląda
skrajne ubóstwo na świecie.
skrajne ubóstwo na świecie.
03:28
Well, that vision kind of haunted me
as I grew up and I went to school
as I grew up and I went to school
63
196240
4776
Ta wizja prześladowała mnie,
gdy dorastałem i poszedłem do szkoły,
gdy dorastałem i poszedłem do szkoły,
gdy odszedłem ze szkoły
i wróciłem do niej,
i wróciłem do niej,
03:33
and I dropped out and dropped in
64
201040
1776
03:34
and started my family.
65
202840
1960
gdy założyłem własną rodzinę.
I ciągle się zastanawiałem:
"Co się stało z tym dzieckiem?"
"Co się stało z tym dzieckiem?"
03:37
And I wondered, what happened to that kid?
66
205496
2000
03:39
Or to people just like him
all over the world?
all over the world?
67
207520
2680
"I z innymi ludźmi,
takimi jak on, na całym świecie?"
takimi jak on, na całym świecie?"
Zacząłem studiować ten problem,
choć nie chodziłem do szkoły.
choć nie chodziłem do szkoły.
03:43
And so I started to study,
even though I wasn't in college,
even though I wasn't in college,
68
211200
2776
Szukałem odpowiedzi na pytanie:
03:46
I was looking for the answer:
69
214000
1416
"Co się dzieje z tymi najbiedniejszymi?"
03:47
what happened to the world's
poorest people?
poorest people?
70
215440
2096
"Czy ich sytuacja się pogorszyła?
Poprawiła się?
Poprawiła się?
03:49
Has it gotten worse?
Has it gotten better? What?
Has it gotten better? What?
71
217560
2256
Znalazłem odpowiedź,
która odmieniła moje życie.
która odmieniła moje życie.
03:51
And I found the answer,
and it changed my life,
and it changed my life,
72
219840
2776
I chciałbym się nią z Wami podzielić.
03:54
and I want to share it with you.
73
222640
1560
Otóż...
03:57
See --
74
225040
1200
...większość Amerykanów uważa,
03:59
most Americans believe
that poverty has gotten worse
that poverty has gotten worse
75
227760
4256
że skala ubóstwa jest
jeszcze większa niż wtedy,
jeszcze większa niż wtedy,
04:04
since we were children,
since they saw that vision.
since they saw that vision.
76
232040
3136
gdy byli dziećmi.
Od momentu, gdy zobaczyliśmy to zdjęcie.
Od momentu, gdy zobaczyliśmy to zdjęcie.
Jeśli spytacie Amerykanów: "Czy bieda
na świecie zwiększyła się czy zmniejszyła?
na świecie zwiększyła się czy zmniejszyła?
04:07
If you ask Americans, "Has poverty
gotten worse or better around the world?",
gotten worse or better around the world?",
77
235200
3656
70% odpowie, że problem głodu
jest większy niż w latach 70tych.
jest większy niż w latach 70tych.
04:10
70 percent will say that hunger
has gotten worse since the early 1970s.
has gotten worse since the early 1970s.
78
238880
3336
04:14
But here's the truth.
79
242240
1496
Ale tak naprawdę...
04:15
Here's the epiphany that I had
that changed my thinking.
that changed my thinking.
80
243760
3696
Oto objawienie, którego doświadczyłem
i które zmieniło mój tok rozumowania.
i które zmieniło mój tok rozumowania.
Od 1970 roku do dzisiaj
04:19
From 1970 until today,
81
247480
2760
odsetek osób na świecie,
04:22
the percentage of the world's population
82
250880
2856
04:25
living in starvation levels,
83
253760
2016
które głodują,
04:27
living on a dollar a day or less,
obviously adjusted for inflation,
obviously adjusted for inflation,
84
255800
3656
żyjąc za dolara lub nawet mniej dziennie,
oczywiście uwzględniając inflację,
oczywiście uwzględniając inflację,
04:31
that percentage has declined
85
259480
3216
Ten odsetek zmniejszył się
04:34
by 80 percent.
86
262720
1680
o 80%.
Skala skrajnego ubóstwa zmniejszyła się
o 80% od kiedy
o 80% od kiedy
04:37
There's been an 80 percent decline
in the world's worst poverty
in the world's worst poverty
87
265080
2976
byłem dzieckiem
04:40
since I was a kid.
88
268080
1216
A ja nawet o tym nie wiedziałem.
04:41
And I didn't even know about it.
89
269320
1576
To, moi drodzy, to jest cud.
04:42
This, my friends, that's a miracle.
90
270920
1880
To coś, co powinniśmy świętować!
04:45
That's something we ought to celebrate.
91
273320
2296
To największe osiągnięcie w walce
z ubóstwem w całej historii ludzkości.
z ubóstwem w całej historii ludzkości.
04:47
It's the greatest antipoverty achievement
in the history of mankind,
in the history of mankind,
92
275640
4256
I to wydarzyło się w czasie naszego życia.
04:51
and it happened in our lifetimes.
93
279920
2536
(Brawa)
04:54
(Applause)
94
282480
3536
Kiedy się o tym dowiedziałem, zastanowiłem
się, jak to się stało.
się, jak to się stało.
04:58
So when I learned this, I asked,
what did that? What made it possible?
what did that? What made it possible?
95
286040
4856
Bo jeśli nie wiesz, jak do czegoś doszło,
nie możesz znów tego zrobić.
nie możesz znów tego zrobić.
05:02
Because if you don't know why,
you can't do it again.
you can't do it again.
96
290920
2816
05:05
If you want to replicate it
97
293760
1336
Jeśli chcecie, żeby to znów się stało,
05:07
and get the next two billion
people out of poverty,
people out of poverty,
98
295120
2536
żeby kolejne 2 mld ludzi przestało
żyć w biedzie,
żyć w biedzie,
05:09
because that's what we're talking about:
since I was a kid,
since I was a kid,
99
297680
2776
bo o tym właśnie mówię:
od czasów mojego dzieciństwa 2 mld ludzi
05:12
two billion of the least of these,
our brothers and sisters,
our brothers and sisters,
100
300480
2816
naszych sióstr i braci,
zostało wyciągniętych z biedy.
05:15
have been pulled out of poverty.
101
303316
1540
Chcę wyciągnąć z ubóstwa
kolejne 2 mld, więc muszę wiedzieć jak.
kolejne 2 mld, więc muszę wiedzieć jak.
05:16
I want the next two billion,
so I've got to know why.
so I've got to know why.
102
304880
2486
Zacząłem szukać odpowiedzi.
05:19
And I went in search of an answer.
103
307386
1630
Ale nie szukałem odpowiedzi w polityce.
To mnie nie interesowało.
To mnie nie interesowało.
05:21
And it wasn't a political answer,
because I didn't care.
because I didn't care.
104
309040
2656
05:23
You know what, I still don't care.
105
311720
1656
Nadal mnie to nie interesuje
05:25
I wanted the best answer
from mainstream economists
from mainstream economists
106
313400
4816
Chciałem uzyskać najlepszą odpowiedź
od typowych ekonomistów
od typowych ekonomistów
05:30
left, right and center.
107
318240
2120
tych lewicowych, prawicowych
i tych ze środka
i tych ze środka
05:32
And here it is.
108
320880
1200
I oto ona.
05:34
Here are the reasons.
109
322560
1256
Oto przyczyny.
05:35
There are five reasons that two billion
of our brothers and sisters
of our brothers and sisters
110
323840
3736
Jest 5 elementów, któr sprawiły,
że 2 mld naszych braci i sióstr udało się
że 2 mld naszych braci i sióstr udało się
05:39
have been pulled out of poverty
since I was a kid.
since I was a kid.
111
327600
2376
wyciągnąć z ubóstwa od czasów
mojego dzieciństwa.
mojego dzieciństwa.
05:42
Number one: globalization.
112
330000
2520
Pierwsza: globalizacja.
Druga: wolny rynek.
05:45
Number two: free trade.
113
333080
2096
Trzecia: prawa własności.
05:47
Number three: property rights.
114
335200
2336
05:49
Number four: rule of law.
115
337560
2536
Czwarta: praworządność.
05:52
Number five: entrepreneurship.
116
340120
2976
I piąta: przedsiębiorczość.
05:55
It was the free enterprise system
spreading around the world
spreading around the world
117
343120
4256
To sprawiła gospodarka wolnorynkowa,
która rozprzestrzeniała się
która rozprzestrzeniała się
05:59
after 1970 that did that.
118
347400
1776
na całym świecie po 1970 roku.
06:01
Now, I'm not naive.
119
349200
2416
Ale przecież nie jestem naiwny.
06:03
I know that free enterprise isn't perfect,
120
351640
2456
Wiem, że gospodarka wolnorynkowa
nie jest doskonała.
nie jest doskonała.
06:06
and I know that free enterprise
isn't everything we need
isn't everything we need
121
354120
3136
I wiem, że to nie wystarcza,
żeby zbudować lepszy świat.
06:09
to build a better world.
122
357280
1216
Ale to i tak wspaniałe.
06:10
But that is great.
123
358520
2536
06:13
And that's beyond politics.
124
361080
1336
I coś więcej niż polityka.
06:14
Here's what I learned.
This is the epiphany.
This is the epiphany.
125
362440
2096
Oto, czego się nauczyłem.
Oświeciło mnie, że
Oświeciło mnie, że
06:16
Capitalism is not just about accumulation.
126
364560
3016
kapitalizm to nie jest tylko
kwestia gromadzenia dóbr.
kwestia gromadzenia dóbr.
06:19
At its best, it's about aspiration,
127
367600
2536
W swej najlepszej postaci,
kapitalizm to aspiracje,
kapitalizm to aspiracje,
06:22
which is what so many people
on this stage talk about,
on this stage talk about,
128
370160
2696
czyli to, o czym mówi
tak wielu ludzi na tej scenie.
tak wielu ludzi na tej scenie.
06:24
is the aspiration that comes from dreams
129
372880
3216
To aspiracje, których źródłem
są nasze marzenia
są nasze marzenia
i które są częścią systemu
gospodarki wolnorynkowej.
gospodarki wolnorynkowej.
06:28
that are embedded
in the free enterprise system.
in the free enterprise system.
130
376120
2256
Tym powinniśmy dzielić się z innymi.
06:30
And we've got to share it
with more people.
with more people.
131
378400
2176
06:32
Now, I want to tell you
about a second epiphany
about a second epiphany
132
380600
3216
Powiem Wam jeszcze o moim
drugim objawieniu,
drugim objawieniu,
06:35
that's related to that first one
133
383840
2496
które jest powiązane z tym pierwszym.
06:38
that I think can bring us progress,
not just around the world,
not just around the world,
134
386360
3056
Myślę, że ono przyczynić się do rozwoju,
nie tylko na dużą skalę,
nie tylko na dużą skalę,
06:41
but right here at home.
135
389440
1240
ale też na naszym własnym podwórku.
Najlepsza wypowiedź, jaką słyszałem,
06:43
The best quote I've ever heard
136
391840
2016
06:45
to summarize the thoughts
that I've just given you
that I've just given you
137
393880
3576
którą świetnie podsumowuje to,
co właśnie Wam przekazałem
co właśnie Wam przekazałem
06:49
about pulling people out of poverty
138
397480
2056
o wyciąganiu ludzi z ubóstwa,
06:51
is as follows:
139
399560
2096
ta najlepsza wypowiedź brzmi:
06:53
"Free markets have created more wealth
than any system in history.
than any system in history.
140
401680
4856
Wolny rynek wytworzył więcej bogactwa niż
jakikolwiek inny system w historii.
jakikolwiek inny system w historii.
06:58
They have lifted billions out of poverty."
141
406560
2800
Wyciągnęły z ubóstwa miliardy ludzi.
07:02
Who said it?
142
410400
1256
Wiecie, kto to powiedział?
07:03
It sounds like Milton Friedman
or Ronald Reagan.
or Ronald Reagan.
143
411680
3400
Brzmi jak Milton Friedman
albo Ronald Reagan, prawda?
albo Ronald Reagan, prawda?
07:07
Wrong.
144
415800
1200
Ale nie.
To powiedział Prezydent Barack Obama.
07:09
President Barack Obama said that.
145
417480
2240
Wiecie dlaczego znam te słowa na pamięć?
07:12
Why do I know it by heart?
146
420440
1600
Bo powiedział to mnie osobiście.
07:14
Because he said it to me.
147
422960
1440
Szaleństwo.
07:17
Crazy.
148
425640
1496
07:19
And I said, "Hallelujah."
149
427160
2680
A ja odpowiedziałem: "Alleluja!"
07:22
But more than that, I said,
150
430800
2496
Powiedziałem jeszcze coś:
07:25
"What an opportunity."
151
433320
1696
"To szansa."
07:27
You know what I was a thinking?
152
435040
1496
Wiecie o czym myślałem?
07:28
It was at an event
that we were doing on the subject
that we were doing on the subject
153
436560
2456
To się wydarzyło na Uniwersytecie w Georgetown
07:31
at Georgetown University in May of 2015.
154
439040
1936
w maju 2015 roku.
I pomyślałem wtedy, to jest rozwiązanie
największego problemu
największego problemu
07:33
And I thought, this is the solution
155
441000
2776
07:35
to the biggest problem
facing America today. What?
facing America today. What?
156
443800
3496
który dotyka dziś Ameryki.
07:39
It's coming together around these ideas,
157
447320
2776
To rozwiązanie przychodzi razem z ideą,
07:42
liberals and conservatives,
158
450120
1736
liberałowie i konserwatyści,
07:43
to help people who need us the most.
159
451880
3080
z ideą, żeby pomóc tym, którzy
najbardziej nas potrzebują.
najbardziej nas potrzebują.
07:47
Now, I don't have to tell anybody
in this room that we're in a crisis,
in this room that we're in a crisis,
160
455480
3296
Oczywiście nie muszę Wam przypominać,
że mamy kryzys.
że mamy kryzys.
W Ameryce i wielu innych krajach na całym
politycznie spolaryzowanym świecie.
politycznie spolaryzowanym świecie.
07:50
in America and many countries around
the world with political polarization.
the world with political polarization.
161
458800
3576
To urosło do krytycznego poziomu.
07:54
It's risen to critical, crisis levels.
162
462400
1896
07:56
It's unpleasant. It's not right.
163
464320
2400
To nieprzyjemne. To nie jest słuszne.
07:59
There was an article last year
164
467320
1656
W zeszłym roku wydrukowano artykuł
08:01
in the Proceedings
of the National Academy of Sciences,
of the National Academy of Sciences,
165
469000
2616
w "Proceedings of the National
Academy of Science"
Academy of Science"
08:03
which is one of the most
prestigious scientific journals
prestigious scientific journals
166
471640
3480
czyli jednym z najbardziej prestiżowych
czasopism naukowych
czasopism naukowych
08:08
published in the West.
167
476080
1256
wydawanych na Zachodzie.
08:09
And it was an article in 2014
168
477360
2456
Opublikowano go w 2014 roku
08:11
on political motive asymmetry.
169
479840
2416
a dotyczył asymetrii motywów politycznych.
08:14
What's that? That's what psychologists
call the phenomenon
call the phenomenon
170
482280
2715
Co to jest? Psychologowie
nazywają tak sytuację, gdy
nazywają tak sytuację, gdy
08:17
of assuming that your ideology
is based in love
is based in love
171
485019
3920
zakładasz, że twoja ideologia, twoje
przekonania bazują na miłości,
przekonania bazują na miłości,
08:21
but your opponents' ideology
is based in hate.
is based in hate.
172
489440
2880
ale ideologia Twojego wroga
bazują na nienawiści.
bazują na nienawiści.
08:24
It's common in world conflict.
173
492920
2816
To powszechne w światowych konfliktach.
08:27
You expect to see this between
Palestinians and Israelis, for example.
Palestinians and Israelis, for example.
174
495760
4040
Popatrzcie na przykład na konflikt
izraelsko-palestyński.
izraelsko-palestyński.
08:32
What the authors of this article found
175
500400
2416
Autorzy tego artykułu odkryli, że
08:34
was that in America today,
a majority of Republicans and Democrats
a majority of Republicans and Democrats
176
502840
4616
dziś w Ameryce większość Republikanów
i Demokratów cierpi na tę przypadłość:
i Demokratów cierpi na tę przypadłość:
08:39
suffer from political motive asymmetry.
177
507480
2576
asymetrię motywów politycznych.
08:42
A majority of people in our country today
who are politically active believe
who are politically active believe
178
510080
3856
Większość ludzi w naszym kraju,
tych aktywnych politycznie, wierzy
tych aktywnych politycznie, wierzy
08:45
that they are motivated by love
but the other side is motivated by hate.
but the other side is motivated by hate.
179
513960
3416
że oni kierują się miłością, a ta druga
strona - nienawiścią.
strona - nienawiścią.
Pomyślcie o tym. Pomyślcie.
08:49
Think about it. Think about it.
180
517400
1536
08:50
Most people are walking around saying,
181
518960
2175
Ludzie chodzą sobie i mówią:
08:53
"You know, my ideology
is based on basic benevolence,
is based on basic benevolence,
182
521159
3177
"Wiecie, moje poglądy
są oparte na dobroci.
są oparte na dobroci.
08:56
I want to help people,
183
524360
1216
Chcę pomagać ludziom.
08:57
but the other guys,
they're evil and out to get me."
they're evil and out to get me."
184
525600
2800
Ale ci inni, oni są źli
i chcą mnie dopaść.
i chcą mnie dopaść.
09:01
You can't progress as a society
when you have this kind of asymmetry.
when you have this kind of asymmetry.
185
529200
5296
Jeśli funkcjonuje taka asymetria,
nie możemy rozwijać się jako społeczeństwo
nie możemy rozwijać się jako społeczeństwo
09:06
It's impossible.
186
534520
1200
To po prostu niemożliwe.
09:08
How do we solve it?
187
536560
1256
Jak temu zaradzić?
09:09
Well, first, let's be honest:
there are differences.
there are differences.
188
537840
3656
Cóż, bądźmy uczciwi:
różnimy się od siebie.
różnimy się od siebie.
09:13
Let's not minimize the differences.
That would be really naïve.
That would be really naïve.
189
541520
3696
Nie mówmy, że ich nie ma,
bo to wyjątkowo naiwne twierdzenie.
bo to wyjątkowo naiwne twierdzenie.
09:17
There's a lot of good research on this.
190
545240
2056
Jest cała masa badań na ten temat.
09:19
A veteran of the TED stage
is my friend Jonathan Haidt.
is my friend Jonathan Haidt.
191
547320
3136
Na przykład badania Jonathana Haidta,
weterana sceny TED.
weterana sceny TED.
09:22
He's a psychology professor
at New York University.
at New York University.
192
550480
3056
To profesor psychologii na Uniwersytecie
w Nowym Jorku.
w Nowym Jorku.
09:25
He does work on the ideology
and values and morals of different people
and values and morals of different people
193
553560
4936
Jego badania dotyczą poglądów, wartości
i moralności różnych ludzi.
i moralności różnych ludzi.
09:30
to see how they differ.
194
558520
1240
Bada, jak się one różnią.
09:32
And he's shown, for example,
that conservatives and liberals
that conservatives and liberals
195
560360
2810
Wykazał, na przykład, że
konserwatyści i liberałowie
konserwatyści i liberałowie
09:35
have a very different emphasis
on what they think is important.
on what they think is important.
196
563194
3016
uznają zupełnie inne rzeczy za ważne.
09:38
For example, Jon Haidt has shown
197
566234
3302
Na przykład...
Jon Heidt wykazał, że liberałowie
09:41
that liberals care about poverty
198
569560
2976
troszczą się o kwestie ubóstwa
59% bardziej niż o kwestię
wolności gospodarczej.
wolności gospodarczej.
09:44
59 percent more than they care
about economic liberty.
about economic liberty.
199
572560
2880
09:48
And conservatives
care about economic liberty
care about economic liberty
200
576280
2496
A z kolei konserwatyście 28% bardziej
09:50
28 percent more
than they care about poverty.
than they care about poverty.
201
578800
3160
martwią się o wolność gospodarczą
niż o kwestie ubóstwa.
niż o kwestie ubóstwa.
09:54
Irreconcilable differences, right?
202
582920
2056
Właściwie nie do pogodzenia, prawda?
09:57
We'll never come together. Wrong.
203
585000
2000
Nigdy się nie dogadamy.
Błąd.
W tej różnorodności leży nasz siła.
09:59
That is diversity
in which lies our strength.
in which lies our strength.
204
587520
3376
10:02
Remember what pulled up the poor.
205
590920
4136
Pamiętacie, co ograniczyło ubóstwo.
10:07
It was the obsession with poverty,
206
595080
3056
To była taka swoista
obsesja na temat biedy
obsesja na temat biedy
10:10
accompanied by the method
of economic freedom
of economic freedom
207
598160
4216
i idea wolności gospodarczej,
rozprzestrzeniające się po świecie.
10:14
spreading around the world.
208
602400
1616
10:16
We need each other, in other words,
209
604040
2536
Potrzebujemy siebie nawzajem.
Innymi słowy, jeśli chcemy pomagać ludziom
i wyciągnąć kolejne 2 miliardy z ubóstwa -
i wyciągnąć kolejne 2 miliardy z ubóstwa -
10:18
if we want to help people and get the next
two billion people out of poverty.
two billion people out of poverty.
210
606600
3620
10:22
There's no other way.
211
610244
1280
- nie ma innej drogi.
10:24
Hmm.
212
612560
1336
Hmmm.
No więc jak to zrobimy?
10:25
How are we going to get that?
213
613920
1480
To dopiero zagwozdka, co?
10:28
It's a tricky thing, isn't it.
214
616360
1656
Musimy myśleć innowacyjnie.
10:30
We need innovative thinking.
215
618040
2216
Dużo innowacyjnego myślenia na tym etapie.
10:32
A lot of it's on this stage.
216
620280
1656
Przedsiębiorczość społeczna. Tak.
Zdecydowanie. Fantastyczny pomysł.
Zdecydowanie. Fantastyczny pomysł.
10:33
Social entrepreneurship.
Yeah. Absolutely. Phenomenal.
Yeah. Absolutely. Phenomenal.
217
621960
3160
10:38
We need investment overseas
218
626280
2336
Trzeba inwestować w innych krajach.
10:40
in a sustainable, responsible,
ethical and moral way. Yes. Yes.
ethical and moral way. Yes. Yes.
219
628640
4376
W sposób zrównoważony, odpowiedzialny,
etyczny i moralny. Tak. Tak.
etyczny i moralny. Tak. Tak.
Ale wiecie, czego naprawdę potrzebujemy?
10:45
But you know what we really need?
220
633040
1816
10:46
We need a new day in flexible ideology.
221
634880
4616
Potrzebujemy bardziej
elastycznych poglądów.
elastycznych poglądów.
Musimy być trochę mniej przewidywalni.
10:51
We need to be less predictable.
222
639520
2560
10:54
Don't we?
223
642680
1216
Czyż nie?
Czujecie czasami, że wasze myślenie
zaczyna być bardzo przewidywalne?
zaczyna być bardzo przewidywalne?
10:55
Do you ever feel like your own ideology
is starting to get predictable?
is starting to get predictable?
224
643920
4576
Trochę zbyt konwencjonalne?
11:00
Kinda conventional?
225
648520
1736
Zauważacie czasem, że słuchacie tylko
tych, którzy się z wami zgadzają?
tych, którzy się z wami zgadzają?
11:02
Do you ever feel like you're always
listening to people who agree with you?
listening to people who agree with you?
226
650280
4136
Dlaczego to takie niebezpieczne?
11:06
Why is that dangerous?
227
654440
1736
11:08
Because when we talk
in this country about economics,
in this country about economics,
228
656200
3576
Bo jeśli tu u nas, w Stanach,
rozmawiamy o gospodarce
rozmawiamy o gospodarce
11:11
on the right, conservatives,
229
659800
1656
z konserwatystami,
11:13
you're always talking about taxes
and regulations and big government.
and regulations and big government.
230
661480
4640
to zawsze kończy się na podatkach,
przepisach i silnym rządzie.
przepisach i silnym rządzie.
A z liberałami - jak rozmawiasz
o gospodarce z liberałami -
o gospodarce z liberałami -
11:18
And on the left, liberals,
you're talking about economics,
you're talking about economics,
231
666880
2736
11:21
it's always about income inequality.
232
669640
2256
zawsze kończy się na nierównościach
społecznych. Prawda?
społecznych. Prawda?
11:23
Right? Now those are important things,
233
671920
3416
Oczywiście to ważne kwestie,
11:27
really important to me,
really important to you.
really important to you.
234
675360
2256
bardzo ważne dla mnie,
bardzo ważne dla was.
bardzo ważne dla was.
Ale kiedy idzie o pomoc ludziom, którzy
11:29
But when it comes to lifting people up
235
677640
2536
11:32
who are starving and need us today,
those are distractions.
those are distractions.
236
680200
4456
umierają z głodu, którzy nas potrzebują
- one tylko odwracają naszą uwagę.
- one tylko odwracają naszą uwagę.
Musimy wspólnie opracować
najlepsze sposoby
najlepsze sposoby
11:36
We need to come together
around the best ways
around the best ways
237
684680
3416
na zmniejszenie ubóstwa, stosując
najlepsze narzędzia, jakimi dysponujemy.
najlepsze narzędzia, jakimi dysponujemy.
11:40
to mitigate poverty
using the best tools at our disposal,
using the best tools at our disposal,
238
688120
3336
A to nastąpi dopiero, gdy konserwatyści
uświadomią sobie, że potrzebują liberałów
uświadomią sobie, że potrzebują liberałów
11:43
and that comes only when conservatives
recognize that they need liberals
recognize that they need liberals
239
691480
4496
razem z ich obsesją na temat biedy,
11:48
and their obsession with poverty,
240
696000
1616
a liberałowie uświadomią sobie, że
potrzebują konserwatystów
potrzebują konserwatystów
11:49
and liberals need conservatives
and their obsession with free markets.
and their obsession with free markets.
241
697640
5120
i ich obsesji na temat wolnego rynku.
11:55
That's the diversity in which lies
the future strength of this country,
the future strength of this country,
242
703240
4496
To w tej różnorodności jest siła naszego
kraju, jeśli zechcemy ją wykorzystać.
kraju, jeśli zechcemy ją wykorzystać.
11:59
if we choose to take it.
243
707760
1960
Więc jak to zrobimy?
Jak możemy zrobić to razem?
Jak możemy zrobić to razem?
12:02
So how are we going to do it?
How are we going to do it together?
How are we going to do it together?
244
710760
3056
Mam pewne propozycje, nie tylko
dla was, ale też dla mnie samego.
dla was, ale też dla mnie samego.
12:05
I've got to have some action items,
not just for you but for me.
not just for you but for me.
245
713840
3160
Pierwsza. Po pierwsze:
12:09
Number one. Action item number one:
246
717400
2896
pamiętajcie, nie wystarczy tylko
tolerować tych, z którymi się nie zgadzamy.
tolerować tych, z którymi się nie zgadzamy.
12:12
remember, it's not good enough
just to tolerate people who disagree.
just to tolerate people who disagree.
247
720320
5216
To nie wystarczy.
12:17
It's not good enough.
248
725560
1696
Musimy pamiętać, że potrzebujmy tych,
z którymi się nie zgadzamy.
z którymi się nie zgadzamy.
12:19
We have to remember that we need
people who disagree with us,
people who disagree with us,
249
727280
3896
Bo są na świecie ludzie, którzy
potrzebują nas wszystkich.
potrzebują nas wszystkich.
12:23
because there are people
who need all of us
who need all of us
250
731200
2336
Którzy wciąż czekają na naszą pomoc.
12:25
who are still waiting for these tools.
251
733560
2440
12:28
Now, what are you going to do?
How are you going to express that?
How are you going to express that?
252
736680
3296
Co możecie zrobić? Jak to możecie wyrazić?
Jak zacząć?
12:32
Where does this start? It starts here.
253
740000
1936
To zaczyna się tu i teraz.
12:33
You know, all of us
in this room, we're blessed.
in this room, we're blessed.
254
741960
3256
Wszyscy tutaj, w tej sali, wszyscy
otrzymaliśmy dar.
otrzymaliśmy dar.
Dar w postaci ludzi, którzy nas słuchają.
12:37
We're blessed with people
who listen to us.
who listen to us.
255
745240
2056
12:39
We're blessed with prosperity.
We're blessed with leadership.
We're blessed with leadership.
256
747320
2896
Dar dobrobytu. Dar przywództwa, tak?
Gdy ludzie zobaczą, że odchodzimy od
sztampowych poglądów,
sztampowych poglądów,
12:42
When people hear us,
with the kind of unpredictable ideology,
with the kind of unpredictable ideology,
257
750240
4400
12:47
then maybe people will listen.
258
755200
2416
to może zaczną nas słuchać.
12:49
Maybe progress will start at that point.
259
757640
2176
Może rozwój zaczyna się właśnie tutaj.
To po pierwsze. Teraz numer dwa.
12:51
That's number one. Number two.
260
759840
1760
Po drugie...
12:54
Number two: I'm asking you
and I'm asking me
and I'm asking me
261
762160
3800
...proszę was i samego siebie,
żebyśmy stali się tymi, którzy
zacierają granice.
zacierają granice.
12:58
to be the person specifically
who blurs the lines,
who blurs the lines,
262
766680
4376
Którzy są niejednoznaczni,
trudni do sklasyfikowania.
trudni do sklasyfikowania.
13:03
who is ambiguous, who is hard to classify.
263
771080
3280
Jeśli jesteś konserwatystą - bądź nim,
13:07
If you're a conservative,
264
775160
1256
13:08
be the conservative
who is always going on about poverty
who is always going on about poverty
265
776440
3536
ale zawsze myśl o ubóstwie
i o moralnym nakazie działania
na rzecz ubogich.
na rzecz ubogich.
13:12
and the moral obligation
to be a warrior for the poor.
to be a warrior for the poor.
266
780000
2816
A jeśli jesteś liberałem - bądź liberałem,
13:14
And if you're a liberal,
be a liberal who is always talking
be a liberal who is always talking
267
782840
3696
który wciąż mówi o tym, jak
13:18
about the beauty of free markets
to solve our problems
to solve our problems
268
786560
4576
gospodarka wolnorynkowa
może rozwiązać nasze problemy,
jeżeli stosujemy ją
odpowiedzialnie.
odpowiedzialnie.
13:23
when we use them responsibly.
269
791160
1600
Jeśli tak się stanie, jeśli to zrobimy,
osiągniemy dwie rzeczy.
osiągniemy dwie rzeczy.
13:25
If we do that, we get two things.
270
793320
2736
Po pierwsze:
13:28
Number one: we get to start
to work on the next two billion
to work on the next two billion
271
796080
4576
zaczniemy działać na rzecz wyciągnięcia
kolejnych dwóch miliardów ludzi z ubóstwa.
13:32
and be the solution
that we've seen so much of in the past
that we've seen so much of in the past
272
800680
3536
Przyczynimy się do tego sukcesu,
który już widzieliśmy w przeszłości
który już widzieliśmy w przeszłości
i którego tak potrzebujemy w przyszłości.
13:36
and we need to see more of in the future.
That's what we get.
That's what we get.
273
804240
2896
To właśnie osiągniemy.
13:39
And the second is
that we might just be able
that we might just be able
274
807160
2976
A po drugie:
być może będziemy zdolni
być może będziemy zdolni
przemienić tę obrzydliwą świętą wojnę
ideologii, która niszczy nas wszystkich
ideologii, która niszczy nas wszystkich
13:42
to take the ghastly holy war of ideology
that we're suffering under in this country
that we're suffering under in this country
275
810160
4656
13:46
and turn it into a competition of ideas
276
814840
4256
przemienić ją we
współzawodnictwo idei,
współzawodnictwo idei,
oparte na solidarności
13:51
based on solidarity and mutual respect.
277
819120
2976
i wzajemnym szacunku.
13:54
And then maybe, just maybe,
278
822120
3856
A wtedy może...
być może...
uświadomimy sobie wszyscy, że
13:58
we'll all realize that our big differences
279
826000
3680
te wielkie różnice,
nie są wcale takie wielkie.
14:02
aren't really that big after all.
280
830360
2120
Dziękuję!
14:05
Thank you.
281
833400
1216
(Applause)
14:06
(Applause)
282
834640
6828
ABOUT THE SPEAKER
Arthur Brooks - Social scientist, authorAs president of the American Enterprise Institute, Arthur Brooks is changing the way conservatives think about poverty and opportunity.
Why you should listen
When classical French horn player Arthur Brooks returned to the United States from Spain with no money and few academic credentials, he felt he was immigrating to his own country. Now, as president of the conservative think tank American Enterprise Institute (and an author of many columns and books, including his latest, The Conservative Heart), he's injecting a much-needed dose of compassion into contemporary conservative discourse.
A tireless advocate of free enterprise, Brooks argues that "a conservatism that fights poverty, promotes equal opportunity and extols spiritual enlightenment" is what the United States needs to restore prosperity and happiness.
Arthur Brooks | Speaker | TED.com