ABOUT THE SPEAKER
Stefano Mancuso - Plant neurobiologist
Stefano Mancuso is a founder of the study of plant neurobiology, which explores signaling and communication at all levels of biological organization, from genetics to molecules, cells and ecological communities.

Why you should listen

Does the Boston fern you're dutifully misting each morning appreciate your care? Or can the spreading oak in your local park take umbrage at the kids climbing its knotted branches? Not likely, says Italian researcher Stefano Mancuso, but that doesn't mean that these same living organisms aren't capable of incredibly sophisticated and dynamic forms of awareness and communication.

From his laboratory near Florence, Mancuso and his team explore how plants communicate, or "signal," with each other, using a complex internal analysis system to find nutrients, spread their species and even defend themselves against predators. Their research continues to transform our view of plants from simple organisms to complex ecological structures and communities that can gather, process and -- most incredibly -- share important information.

More profile about the speaker
Stefano Mancuso | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2010

Stefano Mancuso: The roots of plant intelligence

Stefano Mancuso: Korzenie inteligencji roślin

Filmed:
1,305,118 views

Rośliny zachowują się w niezwykle inteligentne sposoby: walczą z drapieżnikami, zwiększają swoje szanse na zdobycie pożywienia... Lecz czy możemy myśleć o nich jako posiadających własną inteligencję? Włoski botanik przedstawia intrygujące dowody na poparcie tej tezy.
- Plant neurobiologist
Stefano Mancuso is a founder of the study of plant neurobiology, which explores signaling and communication at all levels of biological organization, from genetics to molecules, cells and ecological communities. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
SometimesCzasami I go browsingprzeglądanie stron
0
0
3000
Czasami przeglądam
00:18
[throughprzez] a very oldstary magazineczasopismo.
1
3000
2000
bardzo stare czasopisma.
00:20
I founduznany this observationobserwacja testtest
2
5000
3000
Znalazłem tam test na spostrzegawczość
00:23
about the storyfabuła of the arkArk.
3
8000
3000
o przypowieści o arce.
00:26
And the artistartysta that drewrysował this observationobserwacja testtest
4
11000
3000
Artysta, który go narysował
00:29
did some errorsbłędy, had some mistakesbłędy --
5
14000
2000
wprowadził kilka błędów.
00:31
there are more or lessmniej 12 mistakesbłędy.
6
16000
2000
Jest ich tam 12.
00:33
Some of them are very easyłatwo.
7
18000
2000
Niektóre z nich są oczywiste.
00:35
There is a funnelLejek, an aerialantenowe partczęść,
8
20000
3000
Jest tam lejek, część anteny,
00:38
a lamplampa and clockworkmechaniczna keyklawisz on the arkArk.
9
23000
2000
lampa i klucz do zegarków.
00:40
Some of them are about the animalszwierzęta, the numbernumer.
10
25000
3000
Niektóre dotyczą liczby zwierząt.
00:43
But there is a much more fundamentalfundamentalny mistakebłąd
11
28000
3000
Ale jest tam ważniejszy błąd,
00:46
in the overallogólnie storyfabuła of the arkArk
12
31000
3000
w całej opowieści o arce,
00:49
that's not reportedzgłaszane here.
13
34000
2000
którego nie wzięto pod uwagę.
00:51
And this problemproblem is: where are the plantsrośliny?
14
36000
3000
Gdzie są rośliny?
00:54
So now we have God
15
39000
2000
Mamy więc Boga,
00:56
that is going to submergezanurzać EarthZiemia permanentlystałe
16
41000
3000
który zamierza zalać Ziemie na stałe
00:59
or at leastnajmniej for a very long periodokres,
17
44000
3000
lub na bardzo długo,
01:02
and no one is takingnabierający careopieka of plantsrośliny.
18
47000
3000
a nikt nie zatroszczył się o rośliny.
01:05
NoahNoah neededpotrzebne to take two of everykażdy kinduprzejmy of birdptak,
19
50000
2000
Noe zebrał po parze
01:07
of everykażdy kinduprzejmy of animalzwierzę,
20
52000
2000
z każdego gatunku zwierząt,
01:09
of everykażdy kinduprzejmy of creaturekreatura that movesporusza się,
21
54000
2000
stworzeń, które się poruszają,
01:11
but no mentionwzmianka about plantsrośliny.
22
56000
3000
ale żadnej wzmianki o roślinach.
01:14
Why?
23
59000
2000
Dlaczego?
01:16
In anotherinne partczęść of the samepodobnie storyfabuła,
24
61000
2000
W innej części tej samej przypowieści,
01:18
all the livingżycie creaturesstworzenia
25
63000
2000
wszystkie żyjące stworzenia
01:20
are just the livingżycie creaturesstworzenia
26
65000
2000
są tylko żyjącymi stworzeniami,
01:22
that cameoprawa ołowiana witrażu out from the arkArk,
27
67000
2000
które wyszły z arki,
01:24
so birdsptaki, livestockżywy inwentarz and wilddziki animalszwierzęta.
28
69000
3000
ptaki, żywy inwentarz i inne zwierzęta.
01:27
PlantsRośliny are not livingżycie creaturesstworzenia --
29
72000
2000
Rośliny nie są żywymi stworzeniami.
01:29
this is the pointpunkt.
30
74000
2000
Taki jest wniosek.
01:31
That is a pointpunkt that is not
31
76000
2000
To jest puenta,
01:33
comingprzyjście out from the BibleBiblii,
32
78000
2000
która nie wywodzi się z Biblii
01:35
but it's something that
33
80000
2000
ale jest czymś, co zawsze
01:37
really accompaniedwraz z humanityludzkość.
34
82000
3000
towarzyszyło ludzkości.
01:40
Let's have a look at this nicemiły codekod
35
85000
3000
Spójrzmy na ten obraz
01:43
that is comingprzyjście from a RenaissanceRenesansu bookksiążka.
36
88000
3000
z książki epoki renesansu.
01:46
Here we have the descriptionopis
37
91000
2000
Tutaj mamy opis
01:48
of the orderzamówienie of natureNatura.
38
93000
2000
porządku w naturze.
01:50
It's a nicemiły descriptionopis because it's startingstartowy from left --
39
95000
3000
Od lewej mamy kamienie,
01:53
you have the stoneskamienie --
40
98000
2000
Od lewej mamy kamienie,
01:55
immediatelynatychmiast after the stoneskamienie, the plantsrośliny
41
100000
2000
od razu za kamieniami, rośliny,
01:57
that are just ablezdolny to liverelacja na żywo.
42
102000
3000
które mogą tylko żyć.
02:00
We have the animalszwierzęta that are ablezdolny to liverelacja na żywo and to sensesens,
43
105000
3000
Zwierzęta są zdolne do życia
02:03
and on the topTop of the pyramidpiramida,
44
108000
2000
i do postrzegania,
02:05
there is the man.
45
110000
2000
a na szczycie jest człowiek.
02:07
This is not the commonpospolity man.
46
112000
2000
Nie taki zwyczajny.
02:09
The "HomoHomo studiosusstudiosus" -- the studyingstudiować man.
47
114000
3000
To uczony.
02:12
This is quitecałkiem comfortingpocieszając
48
117000
3000
To pocieszające
02:15
for people like me -- I'm a professorprofesor --
49
120000
3000
dla profesorów jak ja,
02:18
this to be over there on the topTop of creationkreacja.
50
123000
3000
być na szczycie hierarchii.
02:21
But it's something completelycałkowicie wrongźle.
51
126000
3000
Ale to błąd.
02:24
You know very well about professorsprofesorowie.
52
129000
3000
Tyle wiecie o profesorach.
02:27
But it's alsorównież wrongźle about plantsrośliny,
53
132000
3000
Ale przy roślinach też jest błąd,
02:30
because plantsrośliny are not just ablezdolny to liverelacja na żywo;
54
135000
2000
bo one nie tylko są zdolne do życia,
02:32
they are ablezdolny to sensesens.
55
137000
2000
są również zdolne do postrzegania.
02:34
They are much more sophisticatedwyrafinowany
56
139000
2000
Są bardziej wyrafinowane
02:36
in sensingwyczuwając than animalszwierzęta.
57
141000
2000
w postrzeganiu niż zwierzęta.
02:38
Just to give you an exampleprzykład,
58
143000
2000
Dam wam przykład,
02:40
everykażdy singlepojedynczy rootkorzeń apexApex
59
145000
2000
każdy wierzchołek korzenia
02:42
is ablezdolny to detectwykryć and to monitormonitor
60
147000
3000
jest zdolny do wykrywania
02:45
concurrentlyjednocześnie and continuouslybez przerwy
61
150000
2000
i ciągłego monitorowania
02:47
at leastnajmniej 15 differentróżne chemicalchemiczny
62
152000
2000
przynajmniej 15 różnych
02:49
and physicalfizyczny parametersparametry.
63
154000
3000
chemicznych i fizycznych parametrów.
02:52
And they alsorównież are ablezdolny to showpokazać and to exhibiteksponować
64
157000
3000
Są również zdolne do wykazywania
02:55
suchtaki a wonderfulwspaniale and complexzłożony behaviorzachowanie
65
160000
3000
tak pięknych i skomplikowanych zachowań
02:58
that can be describedopisane just with the termsemestr of intelligenceinteligencja.
66
163000
3000
które trzeba określić jako inteligentne.
03:01
Well, but this is something --
67
166000
3000
Niedocenianie roślin jest czymś,
03:04
this underestimationniedocenianie of plantsrośliny is something
68
169000
2000
Niedocenianie roślin jest czymś,
03:06
that is always with us.
69
171000
3000
co towarzyszy nam od zawsze.
03:09
Let's have a look at this shortkrótki moviefilm now.
70
174000
3000
Obejrzymy teraz krótki filmik.
03:12
We have DavidDavid AttenboroughAttenborough.
71
177000
2000
Mamy Davida Attenborough.
03:14
Now DavidDavid AttenboroughAttenborough is really a plantroślina loverkochanka;
72
179000
2000
To miłośnik roślin.
03:16
he did some of the mostwiększość beautifulpiękny movieskino
73
181000
3000
Stworzył piękne filmy
03:19
about plantroślina behaviorzachowanie.
74
184000
2000
dotyczące roślin.
03:21
Now, when he speaksmówi about plantsrośliny,
75
186000
2000
Kiedy mówi o roślinach
03:23
everything is correctpoprawny.
76
188000
2000
wszystko jest poprawne.
03:25
When he speaksmówi about animalszwierzęta,
77
190000
2000
Kiedy mówi o zwierzętach,
03:27
[he] tendsdąży to removeusunąć the factfakt
78
192000
2000
zdarza mu się pominąć fakt,
03:29
that plantsrośliny exististnieć.
79
194000
2000
że rośliny istnieją.
03:31
The blueniebieski whalewieloryb,
80
196000
2000
Płetwal błękitny jest największą
03:33
the biggestnajwiększy creaturekreatura that existsistnieje on the planetplaneta --
81
198000
2000
istotą, która występuje na Ziemi.
03:35
that is wrongźle, completelycałkowicie wrongźle.
82
200000
3000
Ale to nieprawda.
03:38
The blueniebieski whalewieloryb, it's a dwarfkrasnolud
83
203000
3000
To karzeł w porównaniu
03:41
if comparedporównywane with the realreal biggestnajwiększy creaturekreatura
84
206000
2000
z największą istotą na Ziemi,
03:43
that existsistnieje on the planetplaneta --
85
208000
2000
czyli tym pięknym
03:45
that is, this wonderfulwspaniale,
86
210000
2000
i wspaniałym
03:47
magnificentwspaniały SequoiadendronSequoiadendron giganteumgiganteum.
87
212000
4000
Sequoiadendron giganteum.
03:51
(ApplauseAplauz)
88
216000
2000
(Brawa)
03:53
And this is a livingżycie organismorganizm
89
218000
3000
To żywa istota
03:56
that has a massmasa of at leastnajmniej 2,000 tonsmnóstwo.
90
221000
3000
o masie przekraczającej 2,000 ton.
03:59
Now, the storyfabuła
91
224000
2000
Twierdzenie, że rośliny
04:01
that plantsrośliny are some low-levelniskiego poziomu organismsorganizmy
92
226000
3000
są mało rozwiniętymi organizami
04:04
has been formalizedsformalizowane
93
229000
3000
zostało sformułowane dawno temu
04:07
manywiele timesczasy agotemu by AristotleArystoteles,
94
232000
3000
przez Arystotelesa w książce "De Anima",
04:10
that in "DeDe AnimaAnima" --
95
235000
2000
przez Arystotelesa w książce "De Anima",
04:12
that is a very influentialwpływowych bookksiążka for the WesternWestern civilizationcywilizacja --
96
237000
3000
tak ważnej dla cywilizacji zachodu.
04:15
wrotenapisał that the plantsrośliny are on the edgekrawędź
97
240000
3000
Napisał, że rośliny są na granicy
04:18
betweenpomiędzy livingżycie and not livingżycie.
98
243000
3000
świata żywego i nieożywionego.
04:21
They have just a kinduprzejmy of very low-levelniskiego poziomu souldusza.
99
246000
3000
Że mają tylko podstawową duszę.
04:24
It's callednazywa the vegetativewegetatywny souldusza,
100
249000
3000
Duszę wegetatywną.
04:27
because they lackbrak movementruch,
101
252000
3000
Bo się nie poruszają
04:30
and so they don't need to sensesens.
102
255000
2000
i nie korzystają ze zmysłów.
04:32
Let's see.
103
257000
2000
Zobaczmy.
04:34
Okay, some of the movementsruchy of the plantsrośliny are very well-knowndobrze znane.
104
259000
3000
Niektóre ruchy roślin są dobrze poznane.
04:37
This is a very fastszybki movementruch.
105
262000
2000
Jest to bardzo szybki ruch.
04:39
This is a DionaeaDionaea, a VenusVenus flylatać trapPułapka
106
264000
3000
To jest Deonar, muchołówka
04:42
huntingpolowanie snailsślimaki --
107
267000
2000
polująca na ślimaki.
04:44
sorry for the snailślimak.
108
269000
2000
Przepraszam za ślimaka.
04:46
This has been something that has been refusedodmówił for centurieswieki,
109
271000
3000
To jest coś, czemu zaprzeczano
04:49
despitepomimo the evidencedowód.
110
274000
3000
przez stulecia, pomimo dowodów.
04:52
No one can say that the plantsrośliny were ablezdolny to eatjeść an animalzwierzę,
111
277000
3000
Rośliny nie mogły zjadać zwierząt,
04:55
because it was againstprzeciwko the orderzamówienie of natureNatura.
112
280000
3000
bo to przeczyło porządkowi natury.
04:58
But plantsrośliny are alsorównież ablezdolny
113
283000
2000
Ale rośliny są również
05:00
to showpokazać a lot of movementruch.
114
285000
3000
zdolne do ruchu.
05:03
Some of them are very well knownznany, like the floweringrozkwit.
115
288000
3000
Dobrze wiemy, że mogą kwitnąć.
05:06
It's just a questionpytanie to use some techniquestechniki
116
291000
3000
Wystarczy użyć odpowiednich technik
05:09
like the time lapseupływ.
117
294000
2000
jak ekspozycja poklatkowa.
05:11
Some of them are much more sophisticatedwyrafinowany.
118
296000
3000
Ale robią też wyrafinowane rzeczy.
05:14
Look at this youngmłody beanfasola
119
299000
2000
Spójrzmy na tę młodą fasolkę,
05:16
that is movingw ruchu to catchłapać the lightlekki everykażdy time.
120
301000
3000
która rusza się w kierunku światła.
05:19
And it's really so gracefultaktowny;
121
304000
2000
Jest przy tym pełna wdzięku.
05:21
it's like a dancingtaniec angelAnioł.
122
306000
3000
Niczym tańczący anioł.
05:24
They are alsorównież ablezdolny to playgrać --
123
309000
3000
Rośliny są też zdolne do zabawy.
05:27
they are really playinggra.
124
312000
2000
One naprawdę się bawią.
05:29
These are youngmłody sunflowerssłoneczniki,
125
314000
3000
To są młode słoneczniki,
05:32
and what they are doing
126
317000
2000
a ich ruchy
05:34
cannotnie może be describedopisane
127
319000
2000
nie mogą być opisane
05:36
with any other termswarunki than playinggra.
128
321000
2000
inaczej niż zabawa.
05:38
They are trainingtrening themselvessami,
129
323000
2000
Ćwiczą sobie,
05:40
as manywiele youngmłody animalszwierzęta do,
130
325000
2000
jak czynią to młode zwierzęta,
05:42
to the adultdorosły life
131
327000
2000
przed dorosłym życiem,
05:44
where they will be callednazywa to tracktor the sunsłońce
132
329000
3000
kiedy to będą musiały podążać za słońcem
05:47
all the day.
133
332000
2000
przez cały dzień.
05:49
They are ablezdolny to respondodpowiadać to gravitypowaga, of coursekurs,
134
334000
3000
Reagują na grawitację,
05:52
so the shootsstrzela are growingrozwój
135
337000
2000
tak, że pędy rosną
05:54
againstprzeciwko the vectorwektor of gravitypowaga
136
339000
2000
przeciwko sile grawitacji,
05:56
and the rootskorzenie towardw kierunku the vectorwektor of gravitypowaga.
137
341000
3000
a korzenie w stronę grawitacji.
05:59
But they are alsorównież ablezdolny to sleepsen.
138
344000
3000
Są również zdolne do snu.
06:02
This is one, MimosaMimosa pudicaPudica.
139
347000
2000
To mimoza wstydliwa.
06:04
So duringpodczas the night,
140
349000
2000
W nocy zwija liście
06:06
they curlCurl the leavesodchodzi
141
351000
2000
W nocy zwija liście
06:08
and reducezmniejszyć the movementruch,
142
353000
2000
i ogranicza ruch,
06:10
and duringpodczas the day, you have the openingotwarcie of the leavesodchodzi --
143
355000
2000
by podczas dnia je rozwinąć
06:12
there is much more movementruch.
144
357000
2000
i na nowo ożyć.
06:14
This is interestingciekawy
145
359000
2000
To interesujące
06:16
because this sleepingspanie machinerymaszyneria,
146
361000
2000
ponieważ ten śpiący mechanizm
06:18
it's perfectlydoskonale conservedzachowane.
147
363000
2000
jest doskonale zachowany.
06:20
It's the samepodobnie in plantsrośliny, in insectsowady
148
365000
2000
Tak samo jest u roślin,
06:22
and in animalszwierzęta.
149
367000
2000
owadów, jak i u zwierząt.
06:24
And so if you need to studybadanie this sleepingspanie problemproblem,
150
369000
3000
Więc badanie kwestii snu
06:27
it's easyłatwo to studybadanie on plantsrośliny, for exampleprzykład,
151
372000
3000
jest łatwiejsze na roślinach
06:30
than in animalszwierzęta
152
375000
2000
niż na zwierzętach,
06:32
and it's much more easyłatwo even ethicallyetycznie.
153
377000
3000
i zarazem jest bardziej etyczne.
06:35
It's a kinduprzejmy of vegetarianwegetariańskie
154
380000
3000
No i mamy wegetariański eksperyment.
06:38
experimentationeksperymenty.
155
383000
2000
No i mamy wegetariański eksperyment.
06:40
PlantsRośliny are even ablezdolny to communicatekomunikować się --
156
385000
3000
Rośliny są też zdolne do komunikacji.
06:43
they are extraordinaryniezwykły communicatorsKomunikatory.
157
388000
2000
Są w tym niesamowite.
06:45
They communicatekomunikować się with other plantsrośliny.
158
390000
2000
Porozumiewają się z innymi roślinami.
06:47
They are ablezdolny to distinguishrozróżniać kinkin and non-kin-kin.
159
392000
3000
Potrafią rozróżnić krewniaków.
06:50
They communicatekomunikować się
160
395000
2000
Komunikują się
06:52
with plantsrośliny of other speciesgatunki
161
397000
2000
z roślinami i innymi gatunkami,
06:54
and they communicatekomunikować się with animalszwierzęta
162
399000
2000
jak i ze zwierzętami
06:56
by producingprodukujący chemicalchemiczny volatilessubstancji lotnych,
163
401000
3000
poprzez lotne związki organiczne,
06:59
for exampleprzykład, duringpodczas the pollinationzapylanie.
164
404000
2000
na przykład, podczas zapylania.
07:01
Now with the pollinationzapylanie, it's a very seriouspoważny issuekwestia for plantsrośliny,
165
406000
3000
Zapylanie jest bardzo ważne,
07:04
because they moveruszaj się the pollenpyłek from one flowerkwiat to the other,
166
409000
3000
muszą przenieść pyłki do innej rośliny,
07:07
yetjeszcze they cannotnie może moveruszaj się from one flowerkwiat to the other.
167
412000
2000
bez możliwości podróży.
07:09
So they need a vectorwektor --
168
414000
2000
Do tego potrzebują pośrednika,
07:11
and this vectorwektor,
169
416000
2000
którym zazwyczaj
07:13
it's normallynormalnie an animalzwierzę.
170
418000
2000
jest jakieś zwierzę.
07:15
ManyWiele insectsowady
171
420000
2000
Wiele owadów
07:17
have been used by plantsrośliny as vectorswektory
172
422000
3000
jest używanych przez rośliny
07:20
for the transporttransport of the pollinationzapylanie,
173
425000
2000
do transportu pyłków kwiatowych,
07:22
but not just insectsowady; even birdsptaki, reptilesgady,
174
427000
3000
ale nie tylko, robią to też ptaki,
07:25
and mammalsssaki like batsnietoperze ratsszczury
175
430000
3000
gady i ssaki,
07:28
are normallynormalnie used for the transportationtransport of the pollenpyłek.
176
433000
3000
jak nietoperze i szczury.
07:31
This is a seriouspoważny businessbiznes.
177
436000
2000
To jest poważna sprawa.
07:33
We have the plantsrośliny that are givingdający to the animalszwierzęta
178
438000
3000
Rośliny oferują zwierzętom
07:36
a kinduprzejmy of sweetSłodkie substancesubstancja --
179
441000
3000
słodkie substancje,
07:39
very energizingenergetyzujący --
180
444000
2000
bardzo energetyzujące
07:41
havingmający in changezmiana this transportationtransport of the pollenpyłek.
181
446000
3000
w zamian za transport pyłków.
07:44
But some plantsrośliny are manipulatingmanipulowanie animalszwierzęta,
182
449000
3000
Rośliny też potrafią manipulować zwierzętami
07:47
like in the casewalizka of orchidsstorczyki
183
452000
2000
tak jak w przypadku orchidei,
07:49
that promiseobietnica sexseks and nectarnektar
184
454000
2000
które obiecują sex oraz nektar,
07:51
and give in changezmiana nothing
185
456000
2000
a nie dają nic,
07:53
for the transportationtransport of the pollenpyłek.
186
458000
3000
w zamian za transport pyłków.
07:56
Now, there is a bigduży problemproblem
187
461000
3000
Ale jest jeden problem,
07:59
behindza all this behaviorzachowanie that we have seenwidziany.
188
464000
3000
związany z tym zachowaniem.
08:02
How is it possiblemożliwy to do this withoutbez a brainmózg?
189
467000
3000
Jak można to osiągnąć bez mózgu?
08:05
We need to wait untilaż do 1880,
190
470000
3000
Musimy cofnąć się do 1880 roku,
08:08
when this bigduży man,
191
473000
2000
kiedy to ten wielki człowiek,
08:10
CharlesCharles DarwinDarwin,
192
475000
2000
Karol Darwin,
08:12
publishespublikuje a wonderfulwspaniale, astonishingzadziwiający bookksiążka
193
477000
3000
opublikował zadziwiającą książkę,
08:15
that startszaczyna się a revolutionrewolucja.
194
480000
3000
która dała początek rewolucji.
08:18
The titletytuł is "The PowerZasilania of MovementRuch in PlantsRośliny."
195
483000
3000
Jej tytuł brzmi "Siła ruchu u roślin."
08:21
No one was alloweddozwolony to speakmówić about movementruch in plantsrośliny
196
486000
2000
Nie można było mówić o ruchu u roślin
08:23
before CharlesCharles DarwinDarwin.
197
488000
2000
przed Karolem Darwinem.
08:25
In his bookksiążka,
198
490000
2000
W tej książce,
08:27
assistedwspomagana by his sonsyn, FrancisFranciszek --
199
492000
2000
współtworzonej przez jego syna, Francis'a,
08:29
who was the first professorprofesor of plantroślina physiologyfizjologia in the worldświat, in CambridgeCambridge --
200
494000
3000
który był pierwszym profesorem fizjologi roślin,
08:32
they tookwziął into considerationwynagrodzenie everykażdy singlepojedynczy movementruch
201
497000
3000
przeanalizowano każdy ruch,
08:35
for 500 pagesstrony.
202
500000
2000
a wszystko zawarto w 500 stronach.
08:37
And in the last paragraphust. of the bookksiążka,
203
502000
3000
Akapit kończący książkę
08:40
it's a kinduprzejmy of stylisticstylistyczne markznak,
204
505000
2000
jest znaczący,
08:42
because normallynormalnie CharlesCharles DarwinDarwin storedzapisane,
205
507000
3000
gdyż zazwyczaj Karol Darwin
08:45
in the last paragraphust. of a bookksiążka,
206
510000
2000
w ostatnim akapicie zapisywał
08:47
the mostwiększość importantważny messagewiadomość.
207
512000
2000
najważniejsze przesłanie.
08:49
He wrotenapisał that,
208
514000
2000
Napisał tam, że:
08:51
"It's hardlyledwie an exaggerationprzesady
209
516000
2000
"Nie jest przesadą
08:53
to say that the tipWskazówka of the radicalrodnik
210
518000
3000
twierdzenie, że końcówka korzonka
08:56
actsdzieje like the brainmózg
211
521000
2000
działa niczym mózg
08:58
of one of the lowerniższy animalszwierzęta."
212
523000
2000
u niższych gatunków zwierząt."
09:00
This is not a metaphormetafora.
213
525000
2000
To nie metafora.
09:02
He wrotenapisał some very interestingciekawy letterslisty to one of his friendsprzyjaciele
214
527000
3000
Darwin napisał bardzo interesujący list
09:05
who was J.D. HookerHooker, or at that time, presidentprezydent of the RoyalRoyal SocietySpołeczeństwo,
215
530000
4000
do prezesa Towarzystwa Królewskiego,
09:09
so the maximummaksymalny scientificnaukowy authorityautorytet in BritainWielkiej Brytanii
216
534000
3000
najważniejszego towarzystwa naukowego w Wielkiej Brytanii,
09:12
speakingmówienie about the brainmózg in the plantsrośliny.
217
537000
3000
na temat mózgu u roślin.
09:15
Now, this is a rootkorzeń apexApex
218
540000
2000
To jest wierzchołek korzenia
09:17
growingrozwój againstprzeciwko a slopenachylenie.
219
542000
2000
rosnący pod nachyleniem.
09:19
So you can recognizerozpoznać this kinduprzejmy of movementruch,
220
544000
3000
Rozpoznajecie ten rodzaj ruchu,
09:22
the samepodobnie movementruch that wormsrobaki, snakeswęże
221
547000
3000
którego używają robaki,
09:25
and everykażdy animalzwierzę
222
550000
2000
węże i wszystkie zwierzęta
09:27
that are movingw ruchu on the groundziemia withoutbez legsnogi
223
552000
3000
poruszające się bez nóg
09:30
is ablezdolny to displaypokaz.
224
555000
2000
po ziemi.
09:32
And it's not an easyłatwo movementruch
225
557000
2000
Nie jest to łatwy ruch,
09:34
because, to have this kinduprzejmy of movementruch,
226
559000
3000
ponieważ, by go wykonać trzeba
09:37
you need to moveruszaj się differentróżne regionsregiony of the rootkorzeń
227
562000
3000
poruszyć różne regiony korzenia
09:40
and to synchronizeSynchronizacja these differentróżne regionsregiony
228
565000
2000
i synchronizować ruchy
09:42
withoutbez havingmający a brainmózg.
229
567000
2000
nie posiadając mózgu.
09:44
So we studiedbadane the rootkorzeń apexApex
230
569000
3000
Badając wierzchołek korzenia
09:47
and we founduznany that there is a specifickonkretny regionregion
231
572000
2000
odkryliśmy pewien region,
09:49
that is here, depictedprzedstawiony in blueniebieski --
232
574000
3000
tutaj oznaczony na niebiesko,
09:52
that is callednazywa the "transitionprzejście zonestrefa."
233
577000
2000
nazwijmy go strefą przejściową.
09:54
And this regionregion, it's a very smallmały regionregion --
234
579000
3000
To bardzo mały obszar.
09:57
it's lessmniej than one millimetermilimetr.
235
582000
3000
Mniejszy niż milimetr.
10:00
And in this smallmały regionregion
236
585000
2000
W tym obszarze
10:02
you have the highestnajwyższy consumptionkonsumpcja
237
587000
2000
jest największe zużycie
10:04
of oxygentlen in the plantsrośliny
238
589000
2000
tlenu w roślinach,
10:06
and more importantważny,
239
591000
2000
tutaj też przepływają
10:08
you have these kindsrodzaje of signalssygnały here.
240
593000
2000
wszystkie rodzaje sygnałów.
10:10
The signalssygnały that you are seeingwidzenie here are actionczynność potentialpotencjał,
241
595000
3000
To potencjał czynnościowy,
10:13
are the samepodobnie signalssygnały
242
598000
2000
to takie same sygnały
10:15
that the neuronsneurony of my brainmózg, of our brainmózg,
243
600000
3000
jakich używają neurony
10:18
use to exchangeWymieniać się informationInformacja.
244
603000
3000
w celu wymiany informacji.
10:21
Now we know that a rootkorzeń apexApex
245
606000
3000
W wierzchołku korzenia
10:24
has just a fewkilka hundredsto cellskomórki
246
609000
2000
znajduje się parę setek komórek,
10:26
that showpokazać this kinduprzejmy of featurececha,
247
611000
2000
które przejawiają te cechy
10:28
but we know how bigduży
248
613000
2000
lecz wiemy też jak duży
10:30
the rootkorzeń apparatusaparatury of a smallmały plantroślina, like a plantroślina of ryeżyto.
249
615000
3000
jest wierzchołek korzenia małej rośliny.
10:33
We have almostprawie
250
618000
2000
Żyto ma prawie
10:35
14 millionmilion rootskorzenie.
251
620000
2000
14 milionów korzeni.
10:37
We have 11 and a halfpół millionmilion
252
622000
3000
To 11,5 miliona
10:40
rootkorzeń apexApex
253
625000
2000
wierzchołków korzeni
10:42
and a totalcałkowity lengthdługość of 600 or more kilometerskilometrów
254
627000
3000
o łącznej długości ponad 600 km.
10:45
and a very highwysoki surfacepowierzchnia areapowierzchnia.
255
630000
2000
i o bardzo dużej powierzchni.
10:47
Now let's imaginewyobrażać sobie
256
632000
2000
Wyobraźmy sobie teraz,
10:49
that eachkażdy singlepojedynczy rootkorzeń apexApex
257
634000
2000
że każdy z wierzchołków korzeni
10:51
is workingpracujący in networksieć with all the othersinni.
258
636000
3000
jest połączony z innymi w sieci.
10:54
Here were have on the left, the InternetInternet
259
639000
3000
Mamy tutaj, po lewej, internet
10:57
and on the right, the rootkorzeń apparatusaparatury.
260
642000
3000
a po prawej, korzenie.
11:00
They work in the samepodobnie way.
261
645000
2000
Zachowują się w taki sam sposób.
11:02
They are a networksieć
262
647000
2000
Są niczym sieć
11:04
of smallmały computingprzetwarzanie danych machinesmaszyny,
263
649000
2000
maszyn obliczeniowych,
11:06
workingpracujący in networkssieci.
264
651000
2000
współpracujących ze sobą.
11:08
And why are they so similarpodobny?
265
653000
2000
Dlaczego są tak podobne?
11:10
Because they evolvedewoluował
266
655000
2000
Ponieważ ewaluowały
11:12
for the samepodobnie reasonpowód:
267
657000
2000
z tego samego powodu:
11:14
to surviveprzetrwać predationdrapieżnictwo.
268
659000
3000
by przetrwać.
11:17
They work in the samepodobnie way.
269
662000
2000
Pracują w ten sam sposób.
11:19
So you can removeusunąć 90 percentprocent of the rootkorzeń apparatusaparatury
270
664000
3000
Gdy usunąć 90% ukorzenienia,
11:22
and the plantsrośliny [continueKontyntynuj] to work.
271
667000
2000
roślina dalej będzie "działała".
11:24
You can removeusunąć 90 percentprocent of the InternetInternet
272
669000
3000
Gdy usunąć 90% zawartości internetu
11:27
and it is [continuingciąg dalszy] to work.
273
672000
3000
on nadal będzie funkcjonował.
11:30
So, a suggestionpropozycja
274
675000
2000
Więc mała sugestia
11:32
for the people workingpracujący with networkssieci:
275
677000
3000
dla ludzi pracujących z sieciami:
11:35
plantsrośliny are ablezdolny
276
680000
3000
rośliny są
11:38
to give you good suggestionssugestie
277
683000
2000
źródłem sugestii
11:40
about how to evolveewoluować networkssieci.
278
685000
3000
jak rozwijać sieci.
11:43
And anotherinne possibilitymożliwość
279
688000
3000
Jeszcze jedna możliwość,
11:46
is a technologicaltechniczny possibilitymożliwość.
280
691000
3000
natury technologicznej.
11:49
Let's imaginewyobrażać sobie
281
694000
2000
Wyobraźmy sobie,
11:51
that we can buildbudować robotsroboty
282
696000
2000
że możemy budować roboty
11:53
and robotsroboty that are inspirednatchniony by plantsrośliny.
283
698000
3000
zainspirowane przez rośliny.
11:56
UntilAż do now,
284
701000
2000
Do tej pory
11:58
the man was inspirednatchniony
285
703000
3000
człowiek czerpał inspirację
12:01
just by man or the animalszwierzęta
286
706000
2000
tylko z człowieka lub zwierząt
12:03
in producingprodukujący a robotrobot.
287
708000
2000
przy produkcji robotów.
12:05
We have the animaloidanimaloid --
288
710000
3000
Mamy "zwierzętoidy",
12:08
and the normalnormalna robotsroboty inspirednatchniony by animalszwierzęta,
289
713000
2000
roboty inspirowane zwierzętami,
12:10
insectoidinsektoidalną, so on.
290
715000
2000
insektoidy i tym podobne.
12:12
We have the androidsandroidy
291
717000
2000
Mamy też androidy
12:14
that are inspirednatchniony by man.
292
719000
3000
zainspirowane człowiekiem.
12:17
But why have we not any plantoidPLANTOID?
293
722000
3000
Ale dlaczego nie mamy "roślinoidów"?
12:20
Well, if you want to flylatać,
294
725000
2000
Jeśli chce się latać
12:22
it's good that you look at birdsptaki --
295
727000
2000
warto spojrzeć na ptaki,
12:24
to be inspirednatchniony by birdsptaki.
296
729000
2000
czerpać z nich natchnienie.
12:26
But if you want to explorebadać soilsgleb,
297
731000
3000
Lecz by badać gleby
12:29
or if you want to colonizeskolonizować
298
734000
3000
lub kolonizować nowe tereny,
12:32
newNowy territoryterytorium,
299
737000
2000
lub kolonizować nowe tereny.
12:34
to bestNajlepiej thing that you can do is to be inspirednatchniony by plantsrośliny
300
739000
3000
najlepiej czerpać inspirację z roślin,
12:37
that are mastersMistrzowie in doing this.
301
742000
3000
które są w tym ekspertami.
12:40
We have anotherinne possibilitymożliwość
302
745000
2000
Mamy też inną możliwość,
12:42
we are workingpracujący [on] in our lablaboratorium,
303
747000
2000
nad którą właśnie pracujemy,
12:44
[whichktóry] is to buildbudować hybridshybrydy.
304
749000
2000
mianowicie budowanie hybryd.
12:46
It's much more easyłatwo to buildbudować hybridshybrydy.
305
751000
3000
O wiele łatwiej jest stworzyć hybrydę.
12:49
HybridHybrydowe meansznaczy it's something
306
754000
2000
Hybryda oznacza
12:51
that's halfpół livingżycie and halfpół machinemaszyna.
307
756000
3000
coś w połowie żyjące i w połowie maszynę.
12:54
It's much more easyłatwo to work with plantsrośliny
308
759000
2000
O wiele łatwiej pracować z roślinami,
12:56
than with animalszwierzęta.
309
761000
2000
niż ze zwierzętami.
12:58
They have computingprzetwarzanie danych powermoc,
310
763000
2000
One mają moc obliczeniową.
13:00
they have electricalelektryczny signalssygnały.
311
765000
2000
Mają sygnały elektryczne.
13:02
The connectionpołączenie with the machinemaszyna is much more easyłatwo,
312
767000
3000
Połączenie z maszyną jest łatwiejsze,
13:05
much more even ethicallyetycznie possiblemożliwy.
313
770000
4000
oraz bardziej etyczne.
13:10
And these are threetrzy possibilitiesmożliwości
314
775000
2000
Są trzy możliwości
13:12
that we are workingpracujący on
315
777000
3000
nad którymi pracujemy
13:15
to buildbudować hybridshybrydy,
316
780000
2000
by wyhodować hybrydy,
13:17
drivennapędzany by algaeglony
317
782000
2000
napędzane przez algi
13:19
or by the leavesodchodzi at the endkoniec,
318
784000
3000
lub przez liście,
13:22
by the mostwiększość, mostwiększość powerfulpotężny partsCzęści of the plantsrośliny,
319
787000
2000
lub przez najmocniejszą
13:24
by the rootskorzenie.
320
789000
2000
część roślin: korzenie.
13:26
Well, thank you for your attentionUwaga.
321
791000
2000
Dziękuję za uwagę.
13:28
And before I finishkoniec,
322
793000
3000
Na koniec powiem tylko:
13:31
I would like to reassureuspokoić that no snailsślimaki were harmedskrzywdzony
323
796000
3000
Żaden ślimak nie ucierpiał
13:34
in makingzrobienie this presentationprezentacja.
324
799000
2000
przy tworzeniu tej prezentacji.
13:36
Thank you.
325
801000
2000
Dziękuję.
13:38
(ApplauseAplauz)
326
803000
5000
(Brawa)
Translated by Marcin Cwikla
Reviewed by Kinga Skorupska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Stefano Mancuso - Plant neurobiologist
Stefano Mancuso is a founder of the study of plant neurobiology, which explores signaling and communication at all levels of biological organization, from genetics to molecules, cells and ecological communities.

Why you should listen

Does the Boston fern you're dutifully misting each morning appreciate your care? Or can the spreading oak in your local park take umbrage at the kids climbing its knotted branches? Not likely, says Italian researcher Stefano Mancuso, but that doesn't mean that these same living organisms aren't capable of incredibly sophisticated and dynamic forms of awareness and communication.

From his laboratory near Florence, Mancuso and his team explore how plants communicate, or "signal," with each other, using a complex internal analysis system to find nutrients, spread their species and even defend themselves against predators. Their research continues to transform our view of plants from simple organisms to complex ecological structures and communities that can gather, process and -- most incredibly -- share important information.

More profile about the speaker
Stefano Mancuso | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee