TED-Ed Weekend
Akash Manoj: A life-saving device that detects silent heart attacks
Akash Manoj: Një pajisje shpëtimtare që zbulon sulmet në zemër pa simptoma
Filmed:
Readability: 5
1,819,530 views
Me siguri i njihni simptomat e zakonshme të sulmit në zemër: dhimbje në kraharor dhe krahë, vështirësi në frymëmarrje dhe ligështi. Por ka edhe një lloj tjetër që është po aq vdekjeprurës dhe më i vështirë për t'u zbuluar sepse simptomat janë të përmbajtura. Në këtë fjalim të shkurtër, shpikësi 17 vjeçar Akash Manoj e ndan me botën pajisjen që e ka krijuar me qëllim që ta ndalojë vrasësin e heshtur: një fashë e vogël, e lirë dhe që mund të vihet në trup, e cila i paralajmëron pacientët në çastin vendimtar, kur bëhet fjalë për jetë a vdekje.
Akash Manoj - Inventor
Akash Manoj developed a novel technique that can non-invasively detect and alert at-risk patients of a potential asymptomatic heart-attack. Full bio
Akash Manoj developed a novel technique that can non-invasively detect and alert at-risk patients of a potential asymptomatic heart-attack. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
When I was 13,
0
833
1770
Kur isha 13 vjeç,
00:14
I lost my grandfather
to a silent heart attack.
to a silent heart attack.
1
2627
2840
humba gjyshin pas një sulmi
në zemër pa simptoma.
në zemër pa simptoma.
00:18
What happened to be more
shocking was that at 75,
shocking was that at 75,
2
6377
3989
Më tronditësja ishte se në
moshën 75 vjeçare,
moshën 75 vjeçare,
00:22
grandpa was really normal,
healthy and energetic,
healthy and energetic,
3
10390
4458
gjyshi ishte shumë normal,
i shëndetshëm dhe energjik,
i shëndetshëm dhe energjik,
00:26
but he was diabetic.
4
14872
2260
por ishte me diabet.
00:29
Learning all of this was so painful
5
17847
2618
Kur e mësova këtë isha aq i prekur
00:32
that I decided to go out on a war
against this deadly killer
against this deadly killer
6
20489
4010
sa vendosa t'i shpall luftë
vrasësit mizor,
vrasësit mizor,
00:36
and see what could be done.
7
24523
1476
dhe t'i shqyrtoja mundësitë.
00:38
It was shocking to discover
the results of recent studies
the results of recent studies
8
26933
3496
U trondita kur zbulova rezultatet
e studimeve të fundit,
e studimeve të fundit,
00:42
that have shown an estimate
of nearly eight million people
of nearly eight million people
9
30453
3772
që vlerësojnë se përafërsisht
nëntë milionë njerëz
nëntë milionë njerëz
00:46
who die from heart attacks every year.
10
34249
2867
vdesin çdo vit nga sulmet në zemër.
00:49
Heart attacks occur for many reasons,
11
37854
2558
Ka disa shkaqe pse ndodhin sulmet
në zemër,
në zemër,
00:52
but most often, they occur
when arteries get clogged,
when arteries get clogged,
12
40436
4581
por në shumicën e rasteve, ata ndodhin
kur arteriet bllokohen,
kur arteriet bllokohen,
00:57
blood flow is cut off
13
45041
1474
ndërpritet qarkullimi i gjakut,
00:58
and oxygen-starved cells
in the heart muscles start to die.
in the heart muscles start to die.
14
46539
3241
dhe në mungesë të ajrit, qelizat
në muskujt e e zemrës vdesin.
në muskujt e e zemrës vdesin.
01:02
You may know the common
symptoms of a heart attack:
symptoms of a heart attack:
15
50910
2771
Ndoshta i njihni simptomat e zakonshme
të sulmit në zemër:
të sulmit në zemër:
01:05
chest pain, arm pain, shortness
of breath, fatigue, et cetera ...
of breath, fatigue, et cetera ...
16
53705
6135
dhimbje në kraharor dhe krahë, vështirësi
në frymëmarrje, ligështi, etj...
në frymëmarrje, ligështi, etj...
01:11
but there is a type of heart attack
that is quite common,
that is quite common,
17
59864
4058
por ka edhe një lloj sulmi në zemër
që është mjaft i shpeshtë,
që është mjaft i shpeshtë,
01:15
just as deadly,
18
63946
1469
po aq vdekjeprurës,
01:17
but harder to detect
because the symptoms are silent.
because the symptoms are silent.
19
65439
3735
por më i vështirë për t'u zbuluar
sepse simptomat janë të përmbajtura.
sepse simptomat janë të përmbajtura.
01:22
People having silent heart attacks
just don't realize what's happening,
just don't realize what's happening,
20
70470
5584
Njerëzit me infarkte pa simptoma
nuk janë të vetëdijshëm për të,
nuk janë të vetëdijshëm për të,
01:28
so they're not seeking medical attention,
21
76078
2895
andaj nuk kërkojnë ndihmë mjekësore,
01:30
which means they're less likely
to receive the treatment that they need
to receive the treatment that they need
22
78997
4925
që do të thotë se ka më pak mundësi që ata
ta marrin trajtimin që u nevojitet
ta marrin trajtimin që u nevojitet
01:35
at the critical moment.
23
83946
1453
në çastin vendimtar.
01:38
And even if they do
get to the hospital by chance,
get to the hospital by chance,
24
86591
3206
Edhe nëse ndodh që të arrijnë në spital,
01:41
either before or after
they are struck by a heart attack,
they are struck by a heart attack,
25
89821
3736
përpara ose pas sulmit në zemër,
01:45
they might have to go through one or more
of these time-consuming, expensive tests
of these time-consuming, expensive tests
26
93581
5651
duhet t'u nënshtrohen disa herë analizave
që marrin kohë dhe janë të kushtueshme,
që marrin kohë dhe janë të kushtueshme,
01:51
and treatments,
27
99256
1151
dhe trajtimeve
01:52
which are currently considered
the gold standards
the gold standards
28
100431
2482
që konsiderohen si shtylla
01:54
of heart-attack diagnosis.
29
102937
1769
e diagnostifikimit të infarktit.
01:57
The greater concern, however,
30
105148
1917
Sidoqoftë, më shqetësuese është
01:59
is that these silent heart attacks
account for nearly 45 percent
account for nearly 45 percent
31
107089
4140
se infarktet pa simptoma
përbëjnë rreth 45%
përbëjnë rreth 45%
02:03
of all heart attacks.
32
111253
1424
të të gjithë infarkteve.
02:05
Patients with diabetes and similar
disorders suffer from nerve damage
disorders suffer from nerve damage
33
113519
4459
Pacientët me diabet dhe çrregullime
të ngjajshme vuajnë nga dëmtime nervore,
të ngjajshme vuajnë nga dëmtime nervore,
02:10
that prevents them from feeling
the sort of pain
the sort of pain
34
118002
3293
që nuk ua lejojnë ta ndjejnë
këtë lloj dhimbjeje
këtë lloj dhimbjeje
02:13
that usually signals to someone
35
121319
2475
e cila zakonisht i paralajmëron
02:15
that he or she may be having
a heart attack.
a heart attack.
36
123818
3703
se mund të jenë duke kaluar një infarkt.
02:21
Which means they suffer
the damage of a heart attack
the damage of a heart attack
37
129274
3195
Kjo do të thotë se ata i vuajnë
dëmtimet nga infarkti,
dëmtimet nga infarkti,
02:24
without even knowing or feeling anything.
38
132493
2907
pa qenë të vetëdijshëm
apo ndjerë diçka,
apo ndjerë diçka,
02:28
These already at-risk patients
suffer from nerve damage,
suffer from nerve damage,
39
136652
5707
Këta pacientë të rrezikuar vuajnë
nga dëmtime nervore,
nga dëmtime nervore,
02:34
and they do not get
immediate medical care.
immediate medical care.
40
142383
3220
dhe nuk marrin përkujdesje
mjekësore të menjëhershme.
mjekësore të menjëhershme.
02:38
They do not know anything before
an unlikely event is about to occur.
an unlikely event is about to occur.
41
146570
4920
Ata nuk dinë asgjë përpara se
të ndodhë e papritura.
të ndodhë e papritura.
02:44
My grandfather
was an at-risk patient, too.
was an at-risk patient, too.
42
152330
2630
Gjyshi im ishte poashtu
pacient i rrezikuar.
pacient i rrezikuar.
02:48
I probed this issue further --
43
156357
2484
E zbërtheva çështjen më tej;
02:50
read as much as I could
to understand the heart,
to understand the heart,
44
158865
2841
lexoja çfarë t'më binte në duar
që ta kuptoja zemrën,
që ta kuptoja zemrën,
02:53
met researchers
and worked across labs in India.
and worked across labs in India.
45
161730
3689
u takova me studiues dhe
punova në laboratore anembanë Indisë.
punova në laboratore anembanë Indisë.
02:58
And finally, after three long years
of persistent research,
of persistent research,
46
166257
4447
Më në fund, pas plot tre viteve
studimi të vazhdueshëm,
studimi të vazhdueshëm,
03:02
what I have to share with the world today
is a promising solution.
is a promising solution.
47
170728
3999
ajo që dua ta ndaj me botën është
një shpikje shpresdhënëse.
një shpikje shpresdhënëse.
03:07
A noninvasive device that is inexpensive,
48
175741
3638
Një pajisje e vogel dhe e lirë,
03:11
portable, wearable by at-risk
patients at all times.
patients at all times.
49
179403
5492
e mbartshme, të cilën pacientët mund
mbajnë ne trup çdo herë.
mbajnë ne trup çdo herë.
03:17
It greatly reduces
the need for a blood test
the need for a blood test
50
185601
3086
Në masë të madhe e zvogëlon
nevojën për analizë gjaku,
nevojën për analizë gjaku,
03:20
and works 24/7, collecting
and analyzing data at preset intervals.
and analyzing data at preset intervals.
51
188711
5989
dhe punon 24/7, duke mbledhur e zbërthyer
të dhënat në intervale të paracaktuara.
të dhënat në intervale të paracaktuara.
03:27
And all this data is collected
for a single purpose:
for a single purpose:
52
195282
3770
Dhe gjithë të dhënat mblidhen
vetëm për një qëllim:
vetëm për një qëllim:
03:31
detecting heart attacks as they occur.
53
199076
2651
të zbulohen infarktet përpara
se të ndodhin.
se të ndodhin.
03:35
This is a very promising solution
that might help us in the future.
that might help us in the future.
54
203151
4782
Kjo është një shpikje që premton
shumë për të ardhmen.
shumë për të ardhmen.
03:41
You may not know how intelligent
your heart really is.
your heart really is.
55
209104
3277
Ju ndoshta nuk e dini sa inteligjente
është në të vërtetë zemra juaj.
është në të vërtetë zemra juaj.
03:45
It tries to communicate to your body
multiple times before failing,
multiple times before failing,
56
213423
5020
Ajo mundohet të komunikojë me trupin
tuaj disa herë, para se të dorëzohet,
tuaj disa herë, para se të dorëzohet,
03:50
by indicating symptoms like chest pain.
57
218467
2462
me simptomat si dhimbje në kraharor.
03:53
These symptoms are triggered
when the heart loses out
when the heart loses out
58
221835
3765
Këto simptoma paraqiten kur
zemrës i ndërpritet
zemrës i ndërpritet
03:57
on oxygen-rich blood flow.
59
225624
2128
qarkullimi i gjakut të pasur me oksigjen.
04:00
But remember I told you
about the nerve damage.
about the nerve damage.
60
228607
2654
Por kujtoni dëmtimin nervor
të cilin e përmenda.
të cilin e përmenda.
04:03
It silences these symptoms
before a silent heart attack,
before a silent heart attack,
61
231823
4144
E pengon paraqitjen e këtyre simptomave
përpara infarktit të pazhurmë,
përpara infarktit të pazhurmë,
04:09
which makes it even deadlier.
62
237065
2475
që e bën edhe më vdekjeprurës.
04:13
And you may not even know
the common symptoms.
the common symptoms.
63
241019
2815
Dhe ju mbase as nuk i njihni
simptomat e zakonshme.
simptomat e zakonshme.
04:17
Meanwhile, the heart also sends out
certain biomarkers --
certain biomarkers --
64
245743
4373
Njëkohësisht, edhe zemra dërgon
shënues bio të caktuar...
shënues bio të caktuar...
04:22
cardiac biomarkers or proteins
that are SOS messages --
that are SOS messages --
65
250140
5173
shënues bio ose proteina që
veprojnë si sinjale për ndihmë,
veprojnë si sinjale për ndihmë,
04:27
in the form of SOS messages --
66
255337
1802
në formën e mesazheve SOS
04:29
into your bloodstream,
67
257163
1579
në gjak,
04:30
indicating that the heart is at risk.
68
258766
2615
që lajmërojnë se zemra është në rrezik.
04:33
As it gets riskier and riskier,
69
261861
2223
Gjersa rreziku sa vjen e shtohet,
04:36
the concentrations
of these cardiac biomarker proteins
of these cardiac biomarker proteins
70
264108
3580
sasia e këtyre shënuesve bio
04:39
keep increasing abysmally.
71
267712
1900
rritet pafund.
04:42
My device solely relies on this data.
72
270376
2638
Pajisja ime mbështetet vetëm
në këto të dhëna.
në këto të dhëna.
04:45
The key is that these cardiac
biomarkers are found
biomarkers are found
73
273923
3383
Thelbësorja është se këta
shënues bio janë të pranishëm
shënues bio janë të pranishëm
04:49
in one of the earliest
stages of a heart attack,
stages of a heart attack,
74
277330
2773
në një nga fazat e hershme
të sulmit në zemër,
të sulmit në zemër,
04:52
when someone is almost sure to survive
75
280127
3511
kur thuajse as nuk vihet në dyshim
se njeriu mund të shpëtojë
se njeriu mund të shpëtojë
04:55
if he or she gets prompt care.
76
283662
3140
në qoftë se merr përkujdesje të shpejtë.
04:59
And my device is solely based
on that basis.
on that basis.
77
287602
4023
Dhe pajisja ime mbështetet në këto parime.
05:04
And here's how my device works.
78
292729
1712
Dhe ja si funksionon pajisja ime.
05:07
A silicon patch is worn around your wrist
or placed near your chest.
or placed near your chest.
79
295020
4328
Një fashë silikoni vihet në dorë
ose pranë kraharorit.
ose pranë kraharorit.
05:12
Without having to prick your skin
for a biomarker blood test,
for a biomarker blood test,
80
300243
4860
Pa qenë nevoja të shpohet lëkura për
analizë gjaku të shënuesve bio,
analizë gjaku të shënuesve bio,
05:17
this patch can spot, isolate and track
a heart-attack specific biomarker
a heart-attack specific biomarker
81
305127
6708
kjo fashë mund ta gjejë, veçojë, dhe
gjurmojë shënuesin bio të infarktit,
gjurmojë shënuesin bio të infarktit,
05:23
called H-FABP,
82
311859
2081
i njohur si H-FABP,
05:25
and alerts you if and when it reaches
a critical level in your bloodstream --
a critical level in your bloodstream --
83
313964
5662
dhe të të njoftojë nëse dhe kur arrihet
nivel kritik në qarkullimin e gjakut,
nivel kritik në qarkullimin e gjakut,
05:31
a process that's much simpler, easier
and cheaper than conventional methods
and cheaper than conventional methods
84
319650
5669
një proces që është shumë më i thjeshtë,
dhe më i lirë se metodat tradicionale
dhe më i lirë se metodat tradicionale
05:37
of heart-attack diagnosis.
85
325653
1877
për diagnostifikimin e sulmit në zemër.
05:41
By checking on biomarker
concentration data,
concentration data,
86
329187
3460
Duke e ndjekur përqëdrimin
e shënuesve bio,
e shënuesve bio,
05:45
a system like this,
with advanced research in the future,
with advanced research in the future,
87
333742
4096
një sistem i tillë,
me kërkime të mëtejshme në të ardhmen,
me kërkime të mëtejshme në të ardhmen,
05:49
could significantly reduce the need
for an at-risk patient to go to a doctor
for an at-risk patient to go to a doctor
88
337862
4432
mund ta ul dukshëm nevojën që një
pacient i rrezikuar të shkojë te mjeku
pacient i rrezikuar të shkojë te mjeku
05:54
for a biomarker blood test,
89
342318
1338
për analiza gjaku,
05:55
because the device
could be worn at all times,
could be worn at all times,
90
343680
3334
meqë pajisja mund të mbahet në çdo kohë,
05:59
sensing biomarker elevations in real time.
91
347038
3133
duke mëtuar rritjen e shënuesve bio
aty për aty.
aty për aty.
06:03
Thus, if the device senses the biomarker
levels going beyond the critical point,
levels going beyond the critical point,
92
351313
5207
Kështu, nëse pajisja e mëton se shkalla
e shënuesve bio e kalon pragun,
e shënuesve bio e kalon pragun,
06:08
the at-risk patient could be warned
of an impending cardiac arrest
of an impending cardiac arrest
93
356544
4481
pacientët e rrezikuar paralajmërohen
se u kanoset një arrest kardiak,
se u kanoset një arrest kardiak,
06:13
and that he or she needs
immediate medical attention.
immediate medical attention.
94
361049
2786
dhe se atyre u duhet përkujdesje
mjekësore e menjëhershme.
mjekësore e menjëhershme.
06:16
Although the device may not be able
to provide the patient
to provide the patient
95
364621
3632
Ndonëse pajisja nuk është në gjendje
që pacientëve t'u ofrojë
që pacientëve t'u ofrojë
06:20
with the complete analysis
of the cardiac injury,
of the cardiac injury,
96
368277
2946
analizë të plotë të dëmtimit kardiak,
06:23
it might be of immense help
97
371247
2094
mund të jetë një ndihmesë e madhe
06:25
in actually indicating
that the patient is in danger,
that the patient is in danger,
98
373365
3882
duke e nxjerrë në pah
se pacientit i kanoset rrezik,
se pacientit i kanoset rrezik,
06:29
so that the patient can be alarmed
99
377271
2072
që pacienti të merr masa,
06:31
and know that immediate care is crucial.
100
379367
3132
dhe të jetë i vetëdijshëm se trajtimi
i menjëhershem është jetik.
i menjëhershem është jetik.
06:35
Every at-risk patient will now receive
more time to survive
more time to survive
101
383473
4768
Tani, çdo pacient i rrezikuar do të
përfitojë më shumë në kohë
përfitojë më shumë në kohë
06:40
and reach out for medical help.
102
388265
1584
për të kërkuar ndihmë mjekësore.
06:42
Consequently, they don't have to go
103
390590
2534
Si rrjedhojë, nuk do të kenë nevojë për
06:45
for expensive and invasive
medical treatments
medical treatments
104
393148
3294
trajtime të kushtueshme
dhe invazive mjekësore,
dhe invazive mjekësore,
06:48
that would otherwise be necessary
after a heart attack.
after a heart attack.
105
396466
2892
që përndryshe janë të domosdoshme
pas sulmit të zemrës.
pas sulmit të zemrës.
06:52
When I got my device tested
on at-risk patients under observation,
on at-risk patients under observation,
106
400778
3833
Kur e testova pajisjen time te pacientët
e rrezikuar nën mbikëqyrje,
e rrezikuar nën mbikëqyrje,
06:56
results from the clinical validation tests
107
404635
2985
rezultatet nga testet e miratuara klinike
06:59
certified close to a 96 percent
accuracy and sensitivity.
accuracy and sensitivity.
108
407644
4100
garantuan rreth 96% përpikëri
dhe gatishmëri.
dhe gatishmëri.
07:05
I intend to make my device available
to people in two variants:
to people in two variants:
109
413070
4103
Pajisjen time synoj ta vë në përdorim
në dy variante:
në dy variante:
07:09
one which gives digital analysis
of the biomarker levels
of the biomarker levels
110
417197
4024
njëri të ofrojë analizë digjitale për
shkallën e shënuesve bio,
shkallën e shënuesve bio,
07:13
and a simpler version
for the people in rural areas
for the people in rural areas
111
421245
2557
dhe një version më i thjeshtë për
zonat rurale,
zonat rurale,
07:15
which simply vibrates when the biomarker
levels go beyond the critical point.
levels go beyond the critical point.
112
423826
3705
që dridhet kur nivelet e shënuesve
bio e kalojnë pragun.
bio e kalojnë pragun.
07:20
When we look at our progress
in cardiac health care today,
in cardiac health care today,
113
428846
3377
Nëse e masim mbarëvajtjen tonë
në trajtimin kardiak deri tani,
në trajtimin kardiak deri tani,
07:24
it is more of sick care than preventative
self-care and technology.
self-care and technology.
114
432247
4105
ka më tepër përkujdesje shëruese sesa
përkujdesje dhe teknologji parandaluese.
përkujdesje dhe teknologji parandaluese.
07:29
We literally wait
for the heart attack to occur
for the heart attack to occur
115
437224
2340
Ne presim që sulmi në zemër të ndodhë,
07:31
and put our vast majority of resources
into post-care treatment.
into post-care treatment.
116
439588
3764
e më pas t'i vëmë në punë burimet
tona në trajtime të mëtejme.
tona në trajtime të mëtejme.
07:35
But by then, irreversible damage
will already be done.
will already be done.
117
443970
3846
Por kur vjen deri te kjo, nuk ka më
kthim në gjendjen e mëparshme.
kthim në gjendjen e mëparshme.
07:41
I firmly believe it's time
for us to rethink medicine.
for us to rethink medicine.
118
449065
3315
Besoj fort se mjekësia
ka nevojë për rishikim.
ka nevojë për rishikim.
07:44
We must establish proactive
health-care technologies.
health-care technologies.
119
452885
2872
Duhet të hedhim teknologji
proaktive shëndetësore.
proaktive shëndetësore.
07:48
A change must be brought out
not 10 years from now,
not 10 years from now,
120
456179
2845
Ndryshimi duhet të ndodhë,
jo pas dhjetë viteve,
jo pas dhjetë viteve,
07:51
not five years from now,
121
459048
1299
jo pas pesë viteve,
07:52
but today.
122
460371
1155
por tani.
07:53
And so, hopefully, one day,
123
461550
2389
Dhe shpresoj se një ditë,
07:55
with the help of these devices,
124
463963
1766
me ndihmën e këtyre pajisjeve,
07:57
someone else won't lose
his or her grandfather just like I did.
his or her grandfather just like I did.
125
465753
4512
të tjerët nuk do ta humbasin gjyshin
siç e humba unë.
siç e humba unë.
08:02
Thank you so much.
126
470289
1250
Shumë falemnderit.
08:03
(Applause)
127
471563
1461
(Duartrokitje)
08:05
Thank you.
128
473048
1873
Ju faleminderit.
08:06
(Applause)
129
474945
2007
(Duartrokitje)
08:08
Thank you.
130
476976
1150
Ju falemnderit.
ABOUT THE SPEAKER
Akash Manoj - InventorAkash Manoj developed a novel technique that can non-invasively detect and alert at-risk patients of a potential asymptomatic heart-attack.
Why you should listen
Akash Manoj lost his grandfather due to a silent heart attack when he was thirteen. Silent heart attacks strike at-risk patients who are affected by nerve damage. Unlike most teenagers, inspired by the intricacies of the problem, Manoj translated his emotions into social motivation and, eventually, into action. At the end of three years of research and experiments funded by the Government of India at various labs across India, including SRISTI-BIRAC, he developed a novel technique that can non-invasively detect and alert at-risk patients of a potential asymptomatic heart-attack. His method involves transcutaneously isolating, identifying, spectroscopically analyzing, and sensing elevation in the levels of a cardiac biomarker called h-FABP in realtime -- a process that significantly establishes a path to preventative cardiovascular healthcare.
Manoj was awarded at the Intel ISEF 2018 and was conferred with the nation's highest honor (National Child Award for Exceptional Achievement | Gold Medallion) by the President of India.
Akash Manoj | Speaker | TED.com