ABOUT THE SPEAKER
Paul Romer - Chief Economist and Senior Vice President, World Bank
Paul Romer's research on catch-up growth in low- and middle-income countries has emphasized the importance of government policies that encourage orderly urban expansion.

Why you should listen

Paul Romer believes in the power of ideas. He first studied how to speed up the discovery and implementation of new technologies. But to address the big problems we'll face this century -- insecurity, harm to the environment, global poverty -- new technologies will not be enough. We must also speed up the discovery and implementation of new rules, of new ideas about how people interact.

Throughout human history, big improvements in systems of rules took place when new governments entered the scene. In today's world, this process has been largely shut down. To bring it back to life, Romer proposes that we create new cities where people can go to escape from bad rules and opt in to new and better ones. With better rules, people can be safe, self-interest can protect the environment, and investment can bring families all the resources that the modern world has to offer.

Romer took office as the World Bank's Chief Economist and Senior Vice President in October 2016.

More profile about the speaker
Paul Romer | Speaker | TED.com
TED2011

Paul Romer: The world's first charter city?

Paul Romer: Dünyanın ilk pilot şehri mi?

Filmed:
514,089 views

2009 yılında, Paul Romer "pilot şehir" adlı fikrini açığa çıkardı -- demokrasi ve ticareti destekleyen kurallara sahip yeni tür bir şehir. Bu yıl, TED2011'de, bir önceki TED konuşmasından biraz yardım alarak, böyle bir şehrin, Honduras'ta nasıl gerçekleşebilmeye yakın olduğunun hikayesini anlatacak.
- Chief Economist and Senior Vice President, World Bank
Paul Romer's research on catch-up growth in low- and middle-income countries has emphasized the importance of government policies that encourage orderly urban expansion. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
In 2007,
0
0
2000
2007'de
00:17
I decidedkarar that we neededgerekli to reconceptualizeanjiogenezi
1
2000
2000
ekonomik gelişme hakkındaki düşüncemizi
00:19
how we thought about economicekonomik developmentgelişme.
2
4000
2000
tekrar kavramlaştırmamız gerektiğine karar verdim.
00:21
Our newyeni goalhedef should be
3
6000
2000
Yeni amacımız
00:23
that when everyher familyaile thinksdüşünüyor about where they want to livecanlı and work,
4
8000
3000
her aile nerede yaşamak ve çalışmak istedikleri hakkında düşündüklerinde,
00:26
they should be ableyapabilmek to chooseseçmek betweenarasında
5
11000
2000
hepsinin yeni sakinler çekmek için yarıştığı
00:28
at leasten az a handfulavuç
6
13000
2000
en azından bir avuç
00:30
of differentfarklı citiesşehirler
7
15000
2000
farklı şehir
00:32
that were all competingrakip to attractçekmek newyeni residentssakinleri.
8
17000
3000
arasından seçim yapabilmelerini sağlamak olmalı.
00:35
Now we're a long way away from that goalhedef right now.
9
20000
3000
Şu an bu amaçtan çok ama çok uzaktayız.
00:38
There are billionsmilyarlarca of people in developinggelişen countriesülkeler
10
23000
3000
Gelişmekte olan ülkelerde milyarlarca insan var ve
00:41
who don't have even a singletek cityŞehir that would be willingistekli to welcomeHoşgeldiniz them.
11
26000
3000
onlara kapılarını açmaya hazır tek bir şehir bile yok.
00:44
But the amazingşaşırtıcı thing about citiesşehirler
12
29000
2000
Ama şehirler hakkındaki şaşırtıcı şey
00:46
is they're worthdeğer so much more
13
31000
2000
sahip oldukları değer, onları inşa etme
00:48
than it costsmaliyetler to buildinşa etmek them.
14
33000
2000
bedelinden çok daha fazla.
00:50
So we could easilykolayca supplyarz the worldDünya
15
35000
3000
Yani dünyaya kolayca düzinelerce,
00:53
with dozensonlarca, maybe hundredsyüzlerce,
16
38000
2000
belki de yüzlerce yeni şehir
00:55
of newyeni citiesşehirler.
17
40000
2000
kazandırabiliriz.
00:57
Now this mightbelki soundses preposterousakıl almaz to you
18
42000
2000
Eğer yeni şehirler hakkında hiç düşünmediyseniz,
00:59
if you've never thought about newyeni citiesşehirler.
19
44000
2000
bu söylediğim size saçma gelebilir.
01:01
But just substitutevekil apartmentapartman buildingbina for citiesşehirler.
20
46000
2000
Ama yalnızca şehirleri apartmanların yerine koyun.
01:03
ImagineHayal halfyarım the people who wanted to be in apartmentsdaireler alreadyzaten had them;
21
48000
3000
Farz edin ki apartmanlarda yaşamak isteyen insanların yarısının bir dairesi var;
01:06
the other halfyarım aren'tdeğil there yethenüz.
22
51000
2000
diğer yarısının daha yok.
01:08
You could try and expandgenişletmek the capacitykapasite
23
53000
3000
Mevcut tüm apartmanlara ek yaparak
01:11
by doing additionseklemeler on all the existingmevcut apartmentsdaireler.
24
56000
3000
kapasiteyi genişletmeyi deneyebilirsiniz.
01:14
But you know what you'dşimdi etsen runkoş into
25
59000
2000
Ama şöyle bir durumla karşılaşırsınız:
01:16
is those apartmentsdaireler and the surroundingçevreleyen areasalanlar
26
61000
2000
o apartmanlar ve onları çevreleyen alanlar
01:18
have ruleskurallar to avoidönlemek discomfortrahatsızlık
27
63000
2000
inşaattan ötürü rahatsızlığı ve
01:20
and the distractionsdikkat dağıtıcı of constructioninşaat.
28
65000
3000
dikkat dağılımını önleyecek kurallara sahip.
01:23
So it's extremelyson derece hardzor to do all of those additionseklemeler.
29
68000
2000
Yani tüm o ekleri yapmak son derece zor.
01:25
But you could go out someplacebir yere brandmarka newyeni,
30
70000
2000
Ama yepyeni bir yere gidebilir,
01:27
buildinşa etmek a brandmarka newyeni apartmentapartman buildingbina,
31
72000
3000
yepyeni bir apartman inşa edebilirsiniz,
01:30
as long as the ruleskurallar there
32
75000
2000
yeter ki oradaki kurallar
01:32
were onesolanlar that facilitatedkolaylaştırılmış constructioninşaat
33
77000
2000
araya girmek yerine inşa etmeyi
01:34
ratherdaha doğrusu than gettingalma in the way.
34
79000
2000
kolaylaştıran kurallar olsun.
01:36
So I proposedönerilen
35
81000
2000
Devletlerin
01:38
that governmentshükümetler createyaratmak newyeni reformreform zonesbölgeleri
36
83000
3000
şehirler barındırabilecek kadar büyük
01:41
bigbüyük enoughyeterli to holdambar citiesşehirler
37
86000
2000
yeni reform bölgeleri oluşturmalarını teklif ettim
01:43
and gaveverdi them a nameisim: charterCharter citiesşehirler.
38
88000
3000
ve onlara bir de isim verdim: pilot şehirler.
01:46
LaterDaha sonra I learnedbilgili that at about this sameaynı time,
39
91000
2000
Sonradan öğrendiğime göre yaklaşık o zamanda
01:48
JavierJavier and OctavioOctavio
40
93000
2000
Javier ve Octavio
01:50
were thinkingdüşünme about the challengemeydan okuma of reformreform
41
95000
2000
Honduras'ta reformun zorlukları hakkında
01:52
in HondurasHonduras.
42
97000
2000
düşünüyorlardı.
01:54
They knewbiliyordum that about 75,000 HonduransHonduras everyher yearyıl
43
99000
4000
Yaklaşık 75.000 Honduraslının her yıl A.B.D.'ye
01:58
would leaveayrılmak to go to the UnitedAmerika StatesBirleşik,
44
103000
2000
gitmek için ayrılacaklarını biliyorlardı,
02:00
and they wanted to asksormak, what could they do
45
105000
2000
ve o insanların kalıp, aynı şeyleri Honduras'ta
02:02
to make sure that those people could staykalmak
46
107000
2000
yapmalarını sağlamak için ne yapabileceklerini
02:04
and do the sameaynı things in HondurasHonduras.
47
109000
3000
sormak istiyorlardı.
02:07
At one pointpuan, JavierJavier said to OctavioOctavio,
48
112000
2000
Bir yerde, Javier, Octavio'ya şöyle dedi:
02:09
"What if we tookaldı some of our emptyboş landarazi --
49
114000
2000
"boş topraklarımızın bir bölümünü alsak ve
02:11
what if we just gaveverdi it to an embassyBüyükelçiliği --
50
116000
2000
bir elçiliğe versek, birazını A.B.D. elçiliğine,
02:13
give some to the U.S. embassyBüyükelçiliği; give some to the CanadianKanada embassyBüyükelçiliği --
51
118000
3000
birazını Kanada elçiliğine versek ve sonra eğer insanlar Kanada'nın yasaları
02:16
and then if people want to go work
52
121000
2000
ya da A.B.D.'nin yasaları altında
02:18
underaltında the ruleskurallar of CanadaKanada or underaltında the ruleskurallar of the UnitedAmerika StatesBirleşik,
53
123000
2000
çalışmak isterlerse, oralara gidip, iş bulabilirler, istedikleri herşeyi
02:20
they can go get jobsMeslekler,
54
125000
2000
o elçilik topraklarında
02:22
do everything they do on those embassyBüyükelçiliği groundszeminler
55
127000
2000
Kanada'ya ya da A.B.D.'ye gitmek zorunda kalmadan
02:24
that they would otherwiseaksi takdirde have to go to CanadaKanada or the U.S. to do?"
56
129000
4000
yapabilirlerse, nasıl olur?"
02:29
In the summeryaz of 2009,
57
134000
2000
2009 yılı yazında,
02:31
HondurasHonduras wentgitti throughvasitasiyla a wrenchingburkan constitutionalanayasal crisiskriz.
58
136000
3000
Honduras yürek dağlayan bir anayasal kriz geçirdi.
02:34
At the nextSonraki regularlydüzenli olarak scheduledZamanlanmış electionseçim,
59
139000
3000
Bir sonraki olağan seçimde,
02:37
PepePepe LoboLobo wonwon in a landslideheyelan
60
142000
2000
Pepe Lobo reform, ama aynı zamanda
02:39
on a platformplatform that promisedsöz verdim reformreform,
61
144000
3000
uzlaşma vaat eden bir platformda
02:42
but reconciliationmutabakat as well.
62
147000
3000
galip geldi.
02:45
He askeddiye sordu OctavioOctavio to be his chiefşef of staffpersonel.
63
150000
3000
Octavio'dan genel kurmay başkanı olmasını istedi.
02:49
MeanwhileBu arada, I was gettingalma readyhazır
64
154000
2000
O dönemde, ben TEDGlobal'da
02:51
to give a talk at TEDGlobalTEDGlobal.
65
156000
2000
bir konuşma vermeye hazırlanıyordum.
02:53
ThroughAracılığıyla a processsüreç of refinementArıtma,
66
158000
2000
Düzeltme süreci, deneme ve yanılma,
02:55
trialDeneme and errorhata, a lot of userkullanıcı testingtest yapmak,
67
160000
3000
birçok kullanıcı testi sonucunda,
02:58
I trieddenenmiş to boilkaynama this complicatedkarmaşık conceptkavram of charterCharter cityŞehir
68
163000
3000
bu karmaşık pilot şehir konseptini, temel özelliklere
03:01
down to the bareçıplak essentialstemel parçalar.
69
166000
3000
indirgemeye çalıştım.
03:05
The first pointpuan was the importanceönem of ruleskurallar,
70
170000
2000
İlk nokta kuralların önemiydi,
03:07
like those ruleskurallar that say
71
172000
2000
gelip, mevcut tüm apartman
03:09
you can't come in and disturbrahatsız all the existingmevcut apartmentapartman holderstutucular.
72
174000
3000
sahiplerini rahatsız edemezsiniz diyen o kurallar gibi.
03:12
We payödeme a lot of attentionDikkat to newyeni technologiesteknolojiler,
73
177000
2000
Yeni teknolojilere çok dikkat ediyoruz,
03:14
but it takes technologiesteknolojiler and ruleskurallar to get progressilerleme,
74
179000
3000
ama ilerleme sağlamak teknoloji ve kurallar gerektiriyor.
03:17
and it's usuallygenellikle the ruleskurallar that holdambar us back.
75
182000
3000
Ve genellikle bizi geride tutan kurallardır.
03:21
In the falldüşmek of 2010, a friendarkadaş from GuatemalaGuatemala
76
186000
3000
2010'un sonbaharında, Guatemala'dan bir arkadaş
03:24
sentgönderilen OctavioOctavio a linkbağlantı to the TEDTalkTEDTalk.
77
189000
3000
Octavio'ya TEDTalk'a giden bir link yolladı.
03:27
He showedgösterdi it to JavierJavier.
78
192000
2000
O da bunu Javier'e gösterdi.
03:29
They calleddenilen me.
79
194000
2000
Beni aradılar.
03:31
They said, "Let's presentmevcut this to the leadersliderler of our countryülke."
80
196000
3000
"Bunu ülkemizin liderlerine sunalım." dediler.
03:34
So in DecemberAralık we metmet in MiamiMiami,
81
199000
3000
Böylece Aralık ayında Miami'de
03:37
in a hotelotel conferencekonferans roomoda.
82
202000
2000
bir otel konferans odasında buluştuk.
03:39
I trieddenenmiş to explainaçıklamak this pointpuan
83
204000
2000
Şehirlerin ne kadar değerli olduğu
03:41
about how valuabledeğerli citiesşehirler are,
84
206000
2000
maliyetinden ne kadar çok daha
03:43
how much more valuabledeğerli they are than they costmaliyet.
85
208000
2000
değerli olduğu fikrini açıklamaya çalıştım.
03:45
And I used this slidekaymak
86
210000
2000
Ve işlenmemiş arazinin
03:47
showinggösterme how valuabledeğerli the rawçiğ landarazi is
87
212000
2000
New York Şehri gibi bir yerde ne kadar
03:49
in a placeyer like NewYeni YorkYork CityŞehir:
88
214000
2000
değerli olduğunu gösteren bir slayt kullandım:
03:51
noticeihbar, landarazi that's worthdeğer thousandsbinlerce of dollarsdolar, in some casesvakalar,
89
216000
3000
dikkat edin, bazı durumlarda metrekaresi binlerce dolar olan
03:54
perbaşına squarekare metermetre.
90
219000
2000
arazi.
03:56
But it was a fairlyoldukça abstractsoyut discussiontartışma,
91
221000
3000
Ama oldukça soyut bir tartışmaydı,
03:59
and at some pointpuan when there was a pauseDuraklat,
92
224000
3000
ve bir an için bir sessizlik oluştu,
04:02
OctavioOctavio said,
93
227000
2000
Octovio şöyle dedi:
04:04
"PaulPaul, maybe we could watch the TEDTalkTEDTalk."
94
229000
3000
"Paul, belki de TED konuşmanı izleyebiliriz."
04:07
(LaughingGülüyor)
95
232000
2000
(Gülüyor)
04:09
So the TEDTalkTEDTalk laidkoydu out in very simplebasit termsşartlar,
96
234000
3000
Yani TED konuşması çok basit terimlerle açıklıyordu,
04:12
a charterCharter cityŞehir is a placeyer
97
237000
2000
pilot şehrin ıssız bir alanla
04:14
where you startbaşlama with uninhabitedıssız landarazi,
98
239000
3000
başlayarak, orada geçerli olacak kuralları
04:17
a charterCharter that specifiesbelirtir the ruleskurallar that will applyuygulamak there
99
242000
3000
belirten bir tüzük ve sonra insanların oradaki kurallar
04:20
and then a chanceşans for people to optseçmek in,
100
245000
2000
altında yaşayıp, yaşamama tercihini
04:22
to go livecanlı underaltında those ruleskurallar or not.
101
247000
3000
yapmaları için bir şans sunduğunuz bir yer olduğunu.
04:26
So I was askeddiye sordu by the presidentDevlet Başkanı of HondurasHonduras
102
251000
3000
Bu projeye ihtiyacımız olduğunu, bunun önemli
04:29
who said that we need to do this projectproje,
103
254000
2000
olduğunu, ülkemiz için ilerleme yolunun
04:31
this is importantönemli,
104
256000
2000
bu olduğunu söyleyen
04:33
this could be the way forwardileri for our countryülke.
105
258000
3000
Honduras başkanı tarafından çağırıldım.
04:36
I was askeddiye sordu to come to TegucigalpaTegucigalpa
106
261000
2000
Tegucigalpa'ya gelmem ve Ocak'ın
04:38
and talk again on JanuaryOcak fourthdördüncü and fifthbeşinci.
107
263000
3000
dördünde ve beşinde tekrar konuşma yapmam istendi.
04:41
So I presentedsunulan
108
266000
2000
Bunun gibi bir slaytı
04:43
anotherbir diğeri fact-filledAslında dolu lectureders
109
268000
2000
içeren ve bilgilerle dolu
04:45
that includeddahil a slidekaymak like this,
110
270000
2000
başka bir konuşma sundum,
04:47
whichhangi trieddenenmiş to make the pointpuan that, if you want to createyaratmak a lot of valuedeğer in a cityŞehir,
111
272000
3000
ve şunu demeye çalıştım: eğer bir şehre çok değer kazandırmak istiyorsanız,
04:50
it has to be very bigbüyük.
112
275000
2000
çok büyük olmalı.
04:52
This is a pictureresim of DenverDenver,
113
277000
2000
Bu Denver'ın bir resmi,
04:54
and the outlineAnahat is the newyeni airporthavalimanı that was builtinşa edilmiş in DenverDenver.
114
279000
2000
ve anahat Denver'da inşa edilmiş yeni bir havalimanı.
04:56
This airporthavalimanı aloneyalnız
115
281000
2000
Bu havalimanı tek başına
04:58
coverskapaklar more than 100 squarekare kilometerskilometre.
116
283000
2000
100 metrekareden daha fazla alanı kaplıyor.
05:00
So I was tryingçalışıyor to persuadeikna etmek the HonduransHonduras,
117
285000
2000
Honduraslıları şu konuda ikna etmeye çalışıyordum,
05:02
if you buildinşa etmek a newyeni cityŞehir,
118
287000
2000
eğer yeni bir şehir inşa ederseniz,
05:04
you've got to startbaşlama with a siteyer that's at leasten az 1,000 squarekare kilometerskilometre.
119
289000
3000
en azından 1.000 kilometrekarelik bir alanla başlamalısınız.
05:07
That's more than 250 hundred-thousandyüz bin acresdönüm.
120
292000
4000
Bu 250 yüz bin dönümden fazla.
05:13
EverybodyHerkes applaudedalkışladı politelykibarca.
121
298000
2000
Herkes nazikçe alkışladı.
05:15
The facesyüzleri in the audienceseyirci
122
300000
2000
Seyircinin yüzleri çok ciddiydi
05:17
were very seriousciddi and attentiveözenli.
123
302000
3000
ve herkes dikkatle dinliyordu.
05:20
The leaderlider of the congresskongre camegeldi up on stageevre and said,
124
305000
3000
Kongre lideri sahneye geldi ve şunları söyledi:
05:23
"ProfessorProfesör RomerRomer, thank you very much for your lectureders,
125
308000
3000
"Professor Romer, konuşmanız için çok teşekkür ederiz,
05:26
but maybe we could watch the TEDTalkTEDTalk.
126
311000
3000
ama belki TED konuşmanızı izleyebiliriz.
05:29
I've got it here on my laptopdizüstü."
127
314000
3000
Burada bilgisayarımda var."
05:33
So I satoturdu down, and they playedOyunun the TEDTalkTEDTalk.
128
318000
3000
Ben de oturdum ve onlar TED konuşmamı oynattılar.
05:36
And it got to the essenceöz,
129
321000
2000
Ve işin temeline indi,
05:38
whichhangi is that a newyeni cityŞehir could offerteklif newyeni choicesseçimler for people.
130
323000
3000
yeni bir şehir insanlar için yeni seçenekler sunabilir.
05:41
There would be a choiceseçim of a cityŞehir whichhangi you could go to
131
326000
2000
Kuzeyde, yüzlerce kilometre uzakta olması yerine
05:43
whichhangi could be in HondurasHonduras,
132
328000
2000
Honduras'ta olabilecek
05:45
insteadyerine of hundredsyüzlerce of milesmil away in the NorthKuzey.
133
330000
2000
bir şehre gidebilme seçeneği olurdu.
05:47
And it alsoAyrıca involvedilgili newyeni choicesseçimler for leadersliderler.
134
332000
2000
Ve liderler için yeni seçenekler de içeriyordu.
05:49
Because the leadersliderler in the governmenthükümet there in HondurasHonduras
135
334000
3000
Çünkü burada Honduras'taki devlet liderleri ortak ülkelerin
05:52
would need help from partnerortak countriesülkeler,
136
337000
2000
yardımına ihtiyaç duyardı ve
05:54
who could benefityarar from partnerortak countriesülkeler
137
339000
2000
bu tüzükte ve uygulamadaki kuralları
05:56
who help them setset up the ruleskurallar in this charterCharter and the enforcementzorlama,
138
341000
3000
tayin etmeye yardım eden ortak ülkelerden faydalanırlardı,
05:59
so everybodyherkes can trustgüven
139
344000
2000
böylece herkes tüzüğün
06:01
that the charterCharter really will be enforcedzorlanan.
140
346000
3000
gerçekten uygulanacağına güvenebilir.
06:04
And the insightIçgörü of PresidentBaşkan LoboLobo
141
349000
2000
Başkan Lobo'nun anlayışı
06:06
was that that assurancegüvence of enforcementzorlama
142
351000
3000
yabancı yatırımcıların gelmesini ve şehri
06:09
that I was thinkingdüşünme about
143
354000
2000
inşa etmesini sağlayacak
06:11
as a way to get the foreignyabancı investorsyatırımcılar to come in and buildinşa etmek the cityŞehir
144
356000
3000
bir yol olarak düşündüğüm o uygulama güvencesinin benzer bir şekilde
06:14
could be equallyaynı derecede importantönemli for all the differentfarklı partiespartiler in HondurasHonduras
145
359000
3000
Honduras'ta yıllar boyunca korku ve güvensizlikten muzdarip olmuş
06:17
who had sufferedacı for so manyçok yearsyıl
146
362000
2000
farklı tüm partiler için de önemli
06:19
from fearkorku and distrustgüvensizlik.
147
364000
2000
olduğuydu.
06:21
We wentgitti and lookedbaktı at a siteyer.
148
366000
2000
Bir mekana gittik ve inceledik.
06:23
This picture'sResmin from there.
149
368000
2000
Bu resim orada çekildi.
06:25
It easilykolayca could holdambar a thousandbin squarekare kilometerskilometre.
150
370000
3000
Şüphesiz bin kilometrekarelik bir alan olabilir.
06:28
And shortlykısa bir süre thereafterBundan sonra, on JanuaryOcak 19thinci,
151
373000
3000
Ve kısa bir süre sonra, 19 Ocak'ta,
06:31
they votedolarak in the congresskongre to amenddeğiştirme theironların constitutionanayasa
152
376000
3000
özel geliştirme bölgelerine izin veren bir anayasal kanun hükmüne
06:34
to have a constitutionalanayasal provisionhüküm
153
379000
2000
sahip olmak için anayasalarını
06:36
that allowsverir for specialözel developmentgelişme regionsbölgeler.
154
381000
2000
değiştirmek adına kongrede oy kullandılar.
06:38
In a countryülke whichhangi had just gonegitmiş throughvasitasiyla this wrenchingburkan crisiskriz,
155
383000
3000
Yakın zamanda yürekleri dağlayan bu krizden geçen bir ülkede
06:41
the voteoy in the congresskongre in favoriyilik of this constitutionalanayasal amendmentdeğişiklik
156
386000
3000
kongrede bu anayasal değişiklikten yana oy verenlerin sayısı
06:44
was 124 to one.
157
389000
3000
124'e birdi.
06:47
All partiespartiler, all factionsgruplar in societytoplum, backedarka çıkılmış this.
158
392000
3000
Bütün partiler, toplumun her kesimi bunu destekledi.
06:50
To be partBölüm of the constitutionanayasa, you actuallyaslında have to passpas it twiceiki defa in the congresskongre.
159
395000
3000
Anayasanın bir parçası olması için, aslında kongreden iki kez geçirmeniz gerekiyor.
06:53
On FebruaryŞubat 17thinci they passedgeçti it again
160
398000
3000
17 Şubat'ta, 114'e bir oyla
06:56
with anotherbir diğeri voteoy of 114 to one.
161
401000
3000
tekrar geçirdiler.
06:59
ImmediatelyHemen after that voteoy,
162
404000
2000
O oylamadan hemen sonra,
07:01
on FebruaryŞubat 21stst to the 24thinci,
163
406000
3000
21 ve 24 Şubat arası,
07:04
a delegationtemsilci seçme of about 30 HonduransHonduras
164
409000
2000
yaklaşık 30 kişilik Honduraslı bir delegeler grubu
07:06
wentgitti to the two placesyerler in the worldDünya
165
411000
2000
dünyada şehir inşaatı işine girmeye
07:08
that are mostçoğu interestedilgili in gettingalma into the cityŞehir buildingbina business.
166
413000
2000
en istekli iki yere gittiler.
07:10
One is SouthGüney KoreaKore.
167
415000
2000
Biri Güney Kore.
07:12
This is a pictureresim of a bigbüyük, newyeni cityŞehir centermerkez
168
417000
2000
Bu Güney Kore'de inşa edilen yeni, büyük
07:14
that's beingolmak builtinşa edilmiş in SouthGüney KoreaKore --
169
419000
2000
bir şehir merkezinin resmi --
07:16
biggerDaha büyük than downtownşehir merkezinde BostonBoston.
170
421000
2000
Boston şehir merkezinden büyük.
07:18
Everything you see there was builtinşa edilmiş in fourdört yearsyıl,
171
423000
2000
Burada gördüğünüz herşey, izinleri almak için
07:20
after they spentharcanmış fourdört yearsyıl gettingalma the permitsizinler.
172
425000
3000
harcadıkları dört yıldan sonra, yine dört yılda inşa edildi.
07:24
The other placeyer that's very interestedilgili in cityŞehir buildingbina is SingaporeSingapur.
173
429000
2000
Şehir inşaatına çok istekli olan diğer yer ise Singapur.
07:26
They'veOnlar ettik actuallyaslında builtinşa edilmiş two citiesşehirler alreadyzaten in ChinaÇin
174
431000
2000
Çin'de aslında çoktan iki şehir inşa ettiler
07:28
and are preparinghazırlamak the thirdüçüncü.
175
433000
2000
ve üçüncü için hazırlanıyorlar.
07:30
So if you think about this practicallypratikte,
176
435000
2000
Yani eğer bunu pratik olarak düşünürseniz,
07:32
here'sburada where we are.
177
437000
2000
bulunduğumuz yer burası.
07:34
They'veOnlar ettik got a siteyer; they're alreadyzaten thinkingdüşünme about this siteyer for the secondikinci cityŞehir.
178
439000
3000
Bir mekanları var; bu mekanı ikinci şehir için kullanmayı çoktan düşünmeye başladılar.
07:37
They're puttingkoyarak in placeyer a legalyasal systemsistem
179
442000
2000
Yöneticilerin gelmesine izin veren
07:39
that could allowizin vermek for managersyöneticileri to come in,
180
444000
2000
bir yasa sistemi ve ayrıca harici bir yasal
07:41
and alsoAyrıca an externaldış legalyasal systemsistem.
181
446000
2000
sistem yerine koyuyorlar.
07:43
One countryülke has alreadyzaten volunteeredgönüllü to let its supremeyüce courtmahkeme
182
448000
3000
Bir ülke çoktan kendi yüksek mahkemesinin, oradaki yeni tüzel sistem için
07:46
be the courtmahkeme of finalnihai appealtemyiz for the newyeni judicialyargı systemsistem there.
183
451000
3000
son temyiz mahkemesi olmasına gönüllü oldu.
07:49
There's designerstasarımcılar and buildersinşaatçılar of citiesşehirler
184
454000
2000
Çok istekli olan şehir tasarımcıları ve
07:51
who are very interestedilgili.
185
456000
2000
inşaatçıları var.
07:53
They even can bringgetirmek with them some financingfinansman.
186
458000
2000
Kendileriyle birlikte biraz yatırım bile getirebilirler.
07:55
But the one thing you know they'veonlar ettik alreadyzaten solvedçözülmüş
187
460000
2000
Ama çoktan çözdüklerini bildiğiniz birşey var ki,
07:57
is that there's lots of tenantskiracı.
188
462000
2000
o da çok sayıda kiracı var.
07:59
There's lots of businessesişletmeler that would like to locatebulun in the AmericasAmericas,
189
464000
3000
Amerika bölgesinde, özellikle serbest ticaret alanı olan bir mekanda
08:02
especiallyözellikle in a placeyer with a freeücretsiz tradeTicaret zonebölge,
190
467000
2000
yer almak isteyen birçok şirket var,
08:04
and there's lots of people who'dkim olur like to go there.
191
469000
3000
ve oraya gitmek isteyen birçok insan var.
08:07
Around the worldDünya, there's 700 millionmilyon people
192
472000
2000
Dünya üzerinde, şu an başka bir yere temelli
08:09
who say they'dgittiklerini like to movehareket permanentlykalıcı olarak someplacebir yere elsebaşka right now.
193
474000
3000
taşınmak istediğini söyleyen 700 milyon insan var.
08:12
There's a millionmilyon a yearyıl
194
477000
2000
A.B.D.'ye gitmek için
08:14
who leaveayrılmak LatinLatin AmericaAmerika to go to the UnitedAmerika StatesBirleşik.
195
479000
2000
Latin Amerika'dan ayrılan yılda bir milyon insan var.
08:16
ManyBirçok of these are a fatherbaba
196
481000
2000
Onlardan birçoğu, bir işe girmek için
08:18
who has to leaveayrılmak his familyaile behindarkasında to go get a job --
197
483000
2000
ailesini geride bırakan bir baba --
08:20
sometimesara sıra a singletek motheranne
198
485000
2000
bazen yiyecek ya da giyecek
08:22
who has to get enoughyeterli moneypara to even payödeme for foodGıda or clothingGiyim.
199
487000
3000
almak için bile yeteri kadar para kazanmak zorunda olan bekar bir anne.
08:25
SadlyNe yazık ki, sometimesara sıra there are even childrençocuklar
200
490000
2000
Ne yazık ki, bazı durumlarda on yıldır görmediği
08:27
who are tryingçalışıyor to get reunitedtekrar bir araya with theironların parentsebeveyn
201
492000
2000
ailesine kavuşmaya çalışan çocuklar
08:29
that they haven'tyok seengörüldü, in some casesvakalar, for a decadeonyıl.
202
494000
4000
bile var.
08:34
So what kindtür of an ideaFikir is it
203
499000
2000
Peki Honduras'ta yepyeni
08:36
to think about buildingbina a brandmarka newyeni cityŞehir in HondurasHonduras?
204
501000
2000
bir şehir inşa etmeyi düşünmek ne tür bir fikir?
08:38
Or to buildinşa etmek a dozendüzine of these,
205
503000
2000
Ya da dünya çapında düzinelerce
08:40
or a hundredyüz of these, around the worldDünya?
206
505000
2000
hatta yüzlercesini inşa etmek?
08:42
What kindtür of an ideaFikir is it
207
507000
2000
Her ailenin, yeni sakinler
08:44
to think about insistingısrar eden
208
509000
2000
çekmek için yarışan
08:46
that everyher familyaile have a choiceseçim of severalbirkaç citiesşehirler
209
511000
3000
birkaç şehir seçeneğine sahip olması
08:49
that are competingrakip to attractçekmek newyeni residentssakinleri?
210
514000
3000
ne tür bir fikir?
08:52
This is an ideaFikir worthdeğer spreadingyayma.
211
517000
3000
Bu, yaymaya değer bir fikir.
08:55
And my friendsarkadaşlar from HondurasHonduras
212
520000
2000
Ve Honduraslı arkadaşlarım
08:57
askeddiye sordu me to say thank you, TEDTED.
213
522000
2000
sana teşekkür etmemi istedi, TED.
08:59
(ApplauseAlkış)
214
524000
8000
(Alkış)
Translated by Zeynep Duygu Tamer
Reviewed by Yasemin Bayraktar

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Paul Romer - Chief Economist and Senior Vice President, World Bank
Paul Romer's research on catch-up growth in low- and middle-income countries has emphasized the importance of government policies that encourage orderly urban expansion.

Why you should listen

Paul Romer believes in the power of ideas. He first studied how to speed up the discovery and implementation of new technologies. But to address the big problems we'll face this century -- insecurity, harm to the environment, global poverty -- new technologies will not be enough. We must also speed up the discovery and implementation of new rules, of new ideas about how people interact.

Throughout human history, big improvements in systems of rules took place when new governments entered the scene. In today's world, this process has been largely shut down. To bring it back to life, Romer proposes that we create new cities where people can go to escape from bad rules and opt in to new and better ones. With better rules, people can be safe, self-interest can protect the environment, and investment can bring families all the resources that the modern world has to offer.

Romer took office as the World Bank's Chief Economist and Senior Vice President in October 2016.

More profile about the speaker
Paul Romer | Speaker | TED.com