TEDMED 2013
Gary Slutkin: Let's treat violence like a contagious disease
Gary Slutkin: Hadi şiddeti bulaşıcı bir hastalıkmış gibi tedavi edelim!
Filmed:
Readability: 4.3
817,401 views
Doktor Gary Slutkin, hayatının on yılını Afrika'da tüberküloz, kolera ve AİDS salgınları ile savaşarak geçirdi. Amerika Birleşik Devletleri'ne geri döndüğünde, acımasız salgın hastalık ölümlerinden kaçtığını düşündü. Ancak sonra, silahlı şiddetlere daha dikkatli bakmaya başladı ve tıpkı bulaşıcı bir hastalık gibi yayıldıkları dikkatini çekti. Pek çok toplumun doğrudan kabul ettiği bir soruna şaşırtıcı bir bakış açısı... "Birçok hastalığın etkisini geri çevirdik ve aynısını şiddeti tedavi ederken de yapabiliriz", diyor Slutkin.
(TEDMED'de filme alınmıştır.)
Gary Slutkin - Epidemiologist
Could our culture have misdiagnosed violence? As the director of the initiative Cure Violence, Gary Slutkin approaches gunfire on neighborhood streets as a contagious disease, looking to science and public health for strategies to stop it. Full bio
Could our culture have misdiagnosed violence? As the director of the initiative Cure Violence, Gary Slutkin approaches gunfire on neighborhood streets as a contagious disease, looking to science and public health for strategies to stop it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm a physician trained in infectious diseases,
0
290
5248
Bulaşıcı hastalıklar üzerine uzmanlığını yapmış bir doktorum
00:17
and following my training,
1
5538
2394
ve eğitimim bittikten sonra,
00:19
I moved to Somalia
2
7932
2922
San Francisco`dan
00:22
from San Francisco.
3
10854
2044
Somali`ye taşındım.
00:24
And my goodbye greeting
4
12898
1615
Ve benim için yapılan veda partisinde,
00:26
from the chief of infectious diseases
5
14513
1853
San Francisco`da enfeksiyon hastaklıkları Bölüm
00:28
at San Francisco General was,
6
16366
2096
Başkanı bana:
00:30
"Gary, this is the biggest mistake you'll ever make."
7
18462
3683
"Gary, bu senin yapacağın en büyük hata", dedi.
00:34
But I landed in a refugee situation
8
22145
4048
Ama bir mülteci kamp yerine indim,
00:38
that had a million refugees in 40 camps,
9
26193
4073
bir milyon mülteci barındıran 40 tane kamp vardı
00:42
and there were six of us doctors.
10
30266
2527
ve biz sadece 6 doktorduk!
00:44
There were many epidemics there.
11
32793
2316
Bu bölgede çok sayıda salgın hastalık vardı.
00:47
My responsibilities were largely related to
12
35109
2613
Benim sorumluluklarım ise büyük oranda
00:49
tuberculosis,
13
37722
1741
tüberkülozla alakalıydı
00:51
and then we got struck by an epidemic of cholera.
14
39463
3866
ve sonra kolera salgını baş gösterdi.
00:55
So it was the spread of tuberculosis
15
43329
2063
Yani, ortada yayılan bir tüberküloz
00:57
and the spread of cholera
16
45392
2047
ve kolera mevcuttu
00:59
that I was responsible for inhibiting.
17
47439
5201
ve ben bunu durdurmaktan sorumluydum.
01:04
And in order to do this work, we, of course,
18
52640
2641
Ve bu işi yapmak için, tabii ki,
01:07
because of the limitation in health workers,
19
55281
2700
sağlık görevlisi sayısının yetersizliği yüzünden,
01:09
had to recruit refugees to be a specialized
20
57981
3766
yeni kategori geliştirerek mültecileri sağlık görevlileri
01:13
new category of health worker.
21
61747
2759
olarak çalıştırmak zorundaydık.
01:16
Following three years of work in Somalia,
22
64506
3228
Somali'de geçen 3 seneyi takiben,
01:19
I got picked up by the World Health Organization,
23
67734
2610
WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından işe alınıp,
01:22
and got assigned to the epidemics of AIDS.
24
70344
3047
AİDS salgınıyla ilgilenmek üzere atandım.
01:25
My primary responsibility was Uganda,
25
73391
2873
Ana sorumluluğum Uganda'ydı,
01:28
but also I worked in Rwanda and Burundi
26
76264
3003
ama aynı zamanda Ruanda ve Burundi
01:31
and Zaire, now Congo,
27
79267
3087
ve Zaire, şimdiki Kongo,
01:34
Tanzania, Malawi, and several other countries.
28
82354
3568
Tanzanya, Malavi ve çeşitli ülkelerde çalıştım.
01:37
And my last assignment there was to run a unit
29
85922
2461
Ve burada son görevim ise, adı müdahale geliştirme olan
01:40
called intervention development,
30
88383
1885
ve -hastalığa karşı- müdahale tarzı geliştirmekle
01:42
which was responsible for designing interventions.
31
90268
3716
yükümlü olan bir ünite yönetmekti.
01:45
After 10 years of working overseas,
32
93984
2975
Yurtdışında çalıştığım 10 sene sonrasında
01:48
I was exhausted.
33
96959
1723
bitkin düşmüştüm.
01:50
I really had very little left.
34
98682
2198
Gerçekten çok az enerjim kalmıştı.
01:52
I had been traveling to one country after another.
35
100880
4412
Bir ülkeden başka bir ülkeye seyahat edip duruyordum.
01:57
I was emotionally feeling very isolated.
36
105292
3464
Kendimi tümüyle izole olmuş gibi hissediyordum.
02:00
I wanted to come home.
37
108756
2138
Eve gitmek istiyordum.
02:02
I'd seen a lot of death,
38
110894
2036
Birçok ölüme şahit olmuştum,
02:04
in particular epidemic death,
39
112930
2950
özellikle salgın hastalıklar yüzünden olan ölümlere
02:07
and epidemic death has a different feel to it.
40
115880
2948
ve salgın hastalık sebebiyle olan ölüm biraz daha farklı hissettirir.
02:10
It's full of panic and fear,
41
118828
3608
Tamamen panik ve korku doludur...
02:14
and I'd heard the women wailing and crying
42
122436
3796
Ve çölde
02:18
in the desert.
43
126247
2293
ağlayan ve feryat eden kadınlar duydum.
02:20
And I wanted to come home and take a break
44
128540
2393
Ve eve gidip biraz olsun ara vermek,
02:22
and maybe start over.
45
130933
3039
belki de yeni baştan başlamak istedim.
02:25
I was not aware of any epidemic problems
46
133972
2852
Amerika'da olan salgın hastalıklardan
02:28
in America.
47
136824
1637
haberdar değildim.
02:30
In fact, I wasn't aware of any problems in America.
48
138461
3287
Aslında, Amerika'da olup biten hiçbir sorunun farkında değildim.
02:33
In fact -- seriously.
49
141748
2080
Samimi söylüyorum...
02:35
And in fact I would visit friends of mine,
50
143828
2842
Gerçekten, arkadaşlarımı ziyaret ettiğimde,
02:38
and I noticed that they had water
51
146670
3089
evlerine kadar gelen
02:41
that came right into their homes.
52
149759
2013
suya sahip olduklarını fark ettim.
02:43
How many of you have such a situation?
53
151772
1875
Bu durumda olan kaç kişi var?
02:45
(Laughter)
54
153647
1168
(Gülüşmeler)
02:46
And some of them, many of them actually,
55
154815
2611
Ve onlardan bazıları, aslında çoğu
02:49
had water that came into more than one room.
56
157426
2115
evinde birden fazla odasına gelen, su imkânına sahiplerdi.
02:51
And I noticed that they would move
57
159541
3247
Ve fark ettiğim şeylerden bir tanesi de,
02:54
this little thermoregulatory device
58
162788
2007
evlerindeki ısıyı
02:56
to change the temperature in their home
59
164795
2275
küçük bir ısı düzenleyici cihazla
02:59
by one degree or two degrees.
60
167070
2851
bir ya da iki derece değiştirebiliyorlardı.
03:01
And now I do that.
61
169921
1681
Ve artık ben de onu kullanıyorum.
03:03
And I really didn't know what I would do,
62
171602
4253
Ve arkadaşlarım bana anlattığında,
03:07
but friends of mine began telling me
63
175855
2545
ne yapacağımı bilmiyordum ama,
03:10
about children shooting other children with guns.
64
178400
3980
çocukların silahla birbirlerini vurmalarından bahsettiler.
03:14
And I asked the question,
65
182380
1815
Ve şu soruyu sordum,
03:16
what are you doing about it?
66
184195
1958
"Bu olay hakkında ne yapıyorsunuz?"
03:18
What are you in America doing about it?
67
186153
2108
"Bu olay hakkında ne yapıyorsunuz Amerika'da?"
03:20
And there were two essential explanations
68
188261
2412
Yaygın olan iki temel açıklama
03:22
or ideas that were prevalent.
69
190673
2249
ya da fikir vardı.
03:24
And one was punishment.
70
192922
2054
Bu fikirlerden biri cezalandırmaktı,
03:26
And this I had heard about before.
71
194976
2173
ki bunu daha önce duymuştum.
03:29
We who had worked in behavior
72
197149
2644
Biz, davranış üzerine çalışmış kişiler olarak
03:31
knew that punishment was something that was discussed
73
199793
3384
biliyoruz ki, cezalandırma tartışmalı bir durumdur
03:35
but also that it was highly overvalued.
74
203177
2837
ama yine de yüksek rağbet görmektedir.
03:38
It was not a main driver of behavior,
75
206014
2344
Davranışa yön vermez,
03:40
nor was it a main driver of behavior change.
76
208358
3890
davranış değişikliğine de yol açmadığı gibi.
03:44
And besides that, it reminded me
77
212248
2050
Ve bununla beraber, bu bana
03:46
of ancient epidemics
78
214298
2502
geçmişte tamamen yanlış anladığımız
03:48
that were previously completely misunderstood
79
216800
3070
eski salgınları hatırlattı.
03:51
because the science hadn't been there before,
80
219870
2574
Çünkü bilim önceleri
03:54
epidemics of plague
81
222444
2386
veba,
03:56
or typhus or leprosy,
82
224830
2912
tifüs ya da cüzzam salgınını bilmiyordu.
03:59
where the prevalent ideas were that there were
83
227742
2737
O zamanlar,
04:02
bad people or bad humors or bad air,
84
230479
3642
kötü insan, kötü mizaç ya da kötü havanın olduğu anlaşıydı hâkim olan
04:06
and widows were dragged around the moat,
85
234121
2609
ve dullar hendek etrafında sürüklendi
04:08
and dungeons were part of the solution.
86
236730
3447
ve zindanlar çözümün bir parçasıydı.
04:12
The other explanation or, in a way,
87
240177
2153
Bir başka açıklama ya da başka deyişle,
04:14
the solution suggested,
88
242330
1774
önerilen çözüm ise,
04:16
is please fix all of these things:
89
244104
3000
şunların bir zahmet düzeltilmesidir:
04:19
the schools, the community, the homes, the families,
90
247104
3332
okul, toplum, ev, aile,
04:22
everything.
91
250436
1526
herşey!
04:23
And I'd heard this before as well.
92
251962
1813
Bunu da önceden duydum.
04:25
I'd called this the "everything" theory,
93
253775
2735
Ben bunu "Herşey" teorisi olarak adlandırmak istedim
04:28
or EOE: Everything On Earth.
94
256510
2668
ya da DOH (EOE): Dünyada Olan Herşey.
04:31
But we'd also realized
95
259178
1611
Diğer süreçleri ve problemleri
04:32
in treating other processes and problems
96
260789
3637
ele alırken farkına vardığımız bir şey vardı,
04:36
that sometimes you don't need to treat everything.
97
264426
2915
o da herşeyin tedavi edilmesinin gerekli olmadığı idi.
04:39
And so the sense that I had
98
267341
2184
Ve bu noktada hissettiğim şey,
04:41
was there was a giant gap here.
99
269525
2598
ortada dev bir boşluk olduğuydu.
04:44
The problem of violence was stuck,
100
272123
2746
Şiddet problemi tıkanıp kalmış durumda
04:46
and this has historically been the case
101
274869
2266
ve daha birçok olay geçmişten beri
04:49
in many other issues.
102
277135
1162
bu şekilde.
04:50
Diarrheal diseases had been stuck.
103
278297
1578
İshal hastalıklarında takılıp kalındı.
04:51
Malaria had been stuck.
104
279875
1479
Sıtmada takılıp kalındı.
04:53
Frequently, a strategy has to be rethought.
105
281354
2470
Bir strateji sıklıkla yeniden gözden geçirilmelidir.
04:55
It's not as if I had any idea what it would look like,
106
283824
3290
Neye benzeyeceği hakkında bir fikrim olduğundan değil,
04:59
but there was a sense that we would have to do
107
287114
3306
ancak yeni çalışanlar kategorisinde
05:02
something with new categories of workers
108
290420
2253
bir şeyler yapmamız gerektiği,
05:04
and something having to do with behavior change
109
292673
2268
davranış değişimiyle ilgili bir şeyler yapmamız gerektiği
05:06
and something having to do with public education.
110
294941
4109
ve toplum eğitiminde bir şeyler yapmamız gerektiği ile ilgili bir hisse sahiptim.
05:11
But I began to ask questions
111
299050
2067
Ancak sorular sormaya başladım
05:13
and search out the usual things
112
301117
2538
ve daha önceden de araştırmış olduğum
05:15
that I had been exploring before,
113
303655
1952
olağan şeyleri buldum.
05:17
like, what do the maps look like?
114
305607
1533
Örneğin, haritalar nasıl görünüyordu?
05:19
What do the graphs look like?
115
307140
1450
Grafikler neye benziyordu?
05:20
What does the data look like?
116
308590
2039
Veriler nasıldı?
05:22
And the maps of violence
117
310629
2396
Ve Amerika'daki birçok şehirde
05:25
in most U.S. cities
118
313025
1962
şiddetin haritası
05:26
looked like this.
119
314987
1992
bu şekilde görünüyordu.
05:28
There was clustering.
120
316979
1664
Bir kümeleşme vardı.
05:30
This reminded me of clustering that we'd seen also
121
318643
3338
Bu, bana daha önceden
05:33
in infectious epidemics,
122
321981
1743
bulaşıcı hastalıklarda gördüğümüz kümeleşme tablosunu hatırlattı,
05:35
for example cholera.
123
323724
1992
tıpkı kolerada olduğu gibi...
05:37
And then we looked at the maps,
124
325716
2367
Haritalara baktığımız zaman,
05:40
and the maps showed this typical wave
125
328083
2714
haritalar bize tipik bir dalgalanmayı göstermekteydi,
05:42
upon wave upon wave,
126
330797
1793
dalga üzerine dalga,
05:44
because all epidemics
127
332590
1355
çünkü bütün salgınlar
05:45
are combinations of many epidemics.
128
333945
2574
birçok salgının birleşimidir.
05:48
And it also looked like infectious epidemics.
129
336519
3104
Ve bu harita tıpkı salgın hastalıkların tablosu gibi göründüğünden,
05:51
And then we asked the question,
130
339623
1613
bir soru sorduk....
05:53
well what really predicts a case of violence?
131
341236
3542
Pekâlâ, neydi şiddet olgusunun gerçekten varlığını gösteren?
05:56
And it turns out that the greatest predictor
132
344778
2245
Ve cevap ise, şiddet olgusunun varlığını,
05:59
of a case of violence is a preceding case of violence.
133
347023
3308
şiddetin, şiddetle körüklenmiş olması ortaya koyuyordu.
06:02
Which also sounds like, if there is a case of flu,
134
350331
3230
Bu tıpkı grip olunması gibiydi,
06:05
someone gave someone a case of flu, or a cold,
135
353561
2900
birisi grip ya da nezle olduğunda, etrafa bulaştırması gibi
06:08
or the greatest risk factor of tuberculosis
136
356461
2440
ya da tüberkülozda en büyük risk grubunda olanların
06:10
is having been exposed to tuberculosis.
137
358901
3052
tüberküloza maruz kalanlar olması gibi...
06:13
And so we see that violence is, in a way,
138
361953
2732
Ve böylelikle gördük ki, şiddet de
06:16
behaving like a contagious disease.
139
364685
3159
tıpkı bulaşıcı bir hastalık gibi bulaşıyordu.
06:19
We're aware of this anyway
140
367844
1550
Hayatımızda bunun
06:21
even in our common experiences
141
369394
1936
pek çok örneğini görmüşüzdür
06:23
or our newspaper stories
142
371330
1810
ya da gazetelerde hikâyeler okumuşuzdur,
06:25
of the spread of violence from fights
143
373140
3124
şiddetin dövüşten yayıldığını
06:28
or in gang wars or in civil wars
144
376264
3451
ya da mafya veya iç savaşları
06:31
or even in genocides.
145
379715
2258
ya da soykırımları...
06:33
And so there's good news about this, though,
146
381973
2572
Bununla beraber, bu konuyla ilgili güzel haberler de var,
06:36
because there's a way to reverse epidemics,
147
384545
2805
çünkü salgını geriye çevirmek mümkün
06:39
and there's really only three things that are done
148
387350
2006
ve salgını geriye çevirmek için
06:41
to reverse epidemics,
149
389356
1868
yapılacak sadece üç şey var
06:43
and the first of it is interrupting transmission.
150
391224
2640
ve bunlardan birincisi, bulaşmanın önünü kesmektir.
06:45
In order to interrupt transmission,
151
393864
1926
Bulaşmayı önlemenin yolu ise,
06:47
you need to detect and find first cases.
152
395790
3550
salgına sebep olan ilk vakayı bulmaktır.
06:51
In other words, for T.B. you have to find somebody
153
399340
3014
Başka bir deyişle, örneğin tüberkülozda,
06:54
who has active T.B. who is infecting other people.
154
402354
3248
tüberkülozu yayan, aktif hastayı bulmak gerekir.
06:57
Make sense?
155
405602
1417
Anlatabiliyor muyum?
06:59
And there's special workers for doing that.
156
407019
2264
Ve sadece bununla meşgul olan özel görevliler vardır.
07:01
For this particular problem,
157
409283
1859
Bu sorun için,
07:03
we designed a new category of worker
158
411142
2315
yeni çalışan grubu dizayn ettik,
07:05
who, like a SARS worker
159
413457
1345
SARS ile ilgili çalışmalar yapan görevliler,
07:06
or someone looking for bird flu,
160
414802
1861
ya da kuş gribini inceleyen görevliler gibi,
07:08
might find first cases.
161
416663
1747
çalışmalar yapıp ilk vakayı bulacaklardı.
07:10
In this case, it's someone who's very angry
162
418410
2201
Bu vakada, birisi kız arkadaşına baktığı için
07:12
because someone looked at his girlfriend
163
420611
1753
ya da birisi ona borçlu olduğu için
07:14
or owes him money,
164
422364
1786
çok öfkeli olan biri olacaktı
07:16
and you can find workers and train them
165
424150
2469
ve görevliler bulup
07:18
into these specialized categories.
166
426619
3114
onları bu spesifik kategoriler üzerine eğitebilirsiniz.
07:21
And the second thing to do, of course,
167
429733
1650
Ve yapacağınız ikinci iş ise, hiç şüphesiz ki,
07:23
is to prevent further spread,
168
431383
1501
yayılmayı önlemektir.
07:24
that means to find who else has been exposed,
169
432884
3522
Bunun anlamı, bu salgından daha başka kimin etkilendiğini bulmaktır,
07:28
but may not be spreading so much right now
170
436406
2445
belki de şimdilik çok fazla yaymıyor olabilir,
07:30
like someone with a smaller case of T.B.,
171
438851
2526
tüberküloza yakalanmış küçük vaka sayılan birisi gibi
07:33
or someone who is just hanging out in the neighborhoods,
172
441377
2854
ya da mahallede takılan birisi gibi,
07:36
but in the same group,
173
444231
1626
ama aynı gruptadır
07:37
and then they need to be, in a way,
174
445857
2297
ve onlar da, bir bakıma,
07:40
managed as well,
175
448154
1373
spesifik hastalık sürecine özgü şekilde
07:41
particular to the specific disease process.
176
449527
3351
yönetilmelidir.
07:44
And then the third part, the shifting the norms,
177
452878
3053
Ve üçüncü bölüm ise, normları değiştirmektir
07:47
and that means a whole bunch of community activities,
178
455931
3300
ve bunun anlamı bir sürü toplum faaliyeti,
07:51
remodeling, public education,
179
459231
2341
yeniden yapılanma, halk eğitiminin olmasıdır
07:53
and then you've got what you might call
180
461572
2137
ve bundan sonra artık
07:55
group immunity.
181
463709
1222
elinizde grup bağışıklığı denen şey vardır.
07:56
And that combination of factors
182
464931
1888
Ve adı geçen birleşik faktörler sayesinde,
07:58
is how the AIDS epidemic in Uganda
183
466819
2362
AİDS salgını Uganda'da
08:01
was very successfully reversed.
184
469181
2437
çok başarılı bir şekilde geri çevrildi.
08:03
And so what we decided to do in the year 2000
185
471618
2830
Ve böylece 2000 senesinde yapmayı kararlaştırdığımız şey,
08:06
is kind of put this together in a way
186
474448
1920
bunların hepsini bir şekilde birleştirmekti,
08:08
by hiring in new categories of workers,
187
476368
2527
yeni bir görevli kategorisi istihdam ederek,
08:10
the first being violence interruptors.
188
478895
2575
yani ilk "şiddet müdahalecileri" olarak.
08:13
And then we would put all of this into place
189
481470
2662
Ve sonra bunların hepsini,
08:16
in one neighborhood
190
484132
1435
o sırada Amerika Birleşik Devletleri'nde
08:17
in what was the worst police district
191
485567
2410
polis kontrolünün en zayıf olduğu
08:19
in the United States at the time.
192
487977
1907
bir semte koyacaktık.
08:21
So violence interruptors hired from the same group,
193
489884
2743
İşte "şiddet müdahalecileri" aynı gruptan işe alındı,
08:24
credibility, trust, access,
194
492627
2985
güvenirlik, sadakat, erişim yönünden
08:27
just like the health workers in Somalia,
195
495612
2618
tıpkı Somali'de seçilen sağlık görevlileri gibi,
08:30
but designed for a different category,
196
498230
2267
ama farklı bir kategori için tasarlanmıştı
08:32
and trained in persuasion,
197
500497
1972
ve ikna edebilme, insanları sakinleştirebilme,
08:34
cooling people down, buying time, reframing.
198
502469
3778
zaman kazanma, yeni boyut kazandırma alanında eğitilmişti.
08:38
And then another category of worker,
199
506247
1966
Daha sonra, diğer bir kategoride çalışanlar işe alındı,
08:40
the outreach workers, to keep people
200
508213
2540
sosyal çalışanlar, insanları bir bakıma
08:42
in a way on therapy for six to 24 months.
201
510753
3370
6-24 aylık terapi altında tutmak için.
08:46
Just like T.B., but the object is behavior change.
202
514123
3659
Aynen tüberkülozda olduğu gibi, ama bu sefer amaç davranış değişikliğiydi.
08:49
And then a bunch of community activities
203
517782
1808
Daha sonra normları değiştirmek için
08:51
for changing norms.
204
519590
1695
bir sürü toplumsal aktivite yapıldı.
08:53
Now our first experiment of this
205
521285
2367
Şu an, bizim ilk deneyimiz
08:55
resulted in a 67-percent drop
206
523652
2677
Chicago'nun Batı Garfield semtinde
08:58
in shootings and killings
207
526329
1471
ateş etme ve öldürmelerde
08:59
in the West Garfield neighborhood of Chicago.
208
527800
2397
%67 oranında bir düşüşe sebep oldu.
09:02
(Applause)
209
530197
2150
(Alkış)
09:04
And this was a beautiful thing
210
532347
1360
Ve bu semt adına
09:05
for the neighborhood itself,
211
533707
1616
güzel bir şeydi,
09:07
first 50 or 60 days, then 90 days,
212
535323
2892
ilk 50. ya da 60. gün, daha sonra 90. gün,
09:10
and then there was unfortunately another shooting
213
538215
1779
ve daha sonra ne yazık ki başka bir ateş etme oldu,
09:11
in another 90 days,
214
539994
1519
diğer 90. gün
09:13
and the moms were hanging out in the afternoon.
215
541513
2440
ve anneler öğleden sonraları dışarda vakit geçiriyordu.
09:15
They were using parks they weren't using before.
216
543953
2398
Önceleri kullanmadıkları park yerlerini kullanıyordu.
09:18
The sun was out. Everybody was happy.
217
546351
2137
Dışarıda güneş vardı ve herkes mutluydu.
09:20
But of course, the funders said, "Wait a second,
218
548488
3190
Hiç şüphesiz, sponsorlar şöyle dedi;
09:23
do it again."
219
551678
1327
"Bir dakika! Bunu bir daha yapın!"
09:25
And so we had to then, fortunately,
220
553005
3317
Ve neyse ki biz de aynı deneyi tekrarlamak için
09:28
get the funds to repeat this experience,
221
556322
2759
parasal destek aldık
09:31
and this is one of the next four neighborhoods
222
559081
2011
ve bu dört komşu semtten birisi,
09:33
that had a 45-percent drop in shootings and killings.
223
561092
3020
burada ateş etme ve öldürmelerde %45 oranında bir düşüş sağlandı.
09:36
And since that time, this has been replicated
224
564112
2776
Ve o zamandan şu ana kadar
09:38
20 times.
225
566888
1616
bu durum 20 kez tekrarlandı.
09:40
There have been independent evaluations
226
568504
2081
Adalet Bakanlığı ve CDC (Hastalık kontrol ve korunma merkezleri) tarafından desteklenen
09:42
supported by the Justice Department
227
570585
1946
ve Johns Hopkins tarafından uygulanan
09:44
and by the CDC and performed by Johns Hopkins
228
572531
2777
bağımsız değerlendirmeler var,
09:47
that have shown 30-to-50-percent and 40-to-70-percent
229
575308
3794
bu yeni metodlar uygulanarak
09:51
reductions in shootings and killings
230
579102
2109
ateş etme ve öldürmelerde
09:53
using this new method.
231
581211
1922
%30-50 ve %40-70'lik düşüş elde edildiğini gösteren.
09:55
In fact, there have been three independent
232
583133
1447
Aslında, şu ana kadar üç bağımsız
09:56
evaluations of this now.
233
584580
2118
değerlendirme bulunmaktadır.
09:58
Now we've gotten a lot of attention as a result of this,
234
586698
2257
Şimdilerde bunun sonucu olarak oldukça fazla ilgi topluyoruz,
10:00
including being featured on
235
588955
2196
The New York Times'ın Pazar ekinin
10:03
The New York Times' Sunday magazine cover story.
236
591151
3945
kapak hikâyesi de olduk.
10:07
The Economist in 2009
237
595096
2798
2009'da Ekonomist bu çalışma
10:09
said this is "the approach that will come to prominence."
238
597894
2214
"Ün kazanacak yaklaşım olacaktır.", dedi.
10:12
And even a movie was made around our work.
239
600108
2337
Hatta çalışmamızı konu alan bir film bile yapıldı.
10:14
[The Interrupters]
240
602445
1168
[Müdahaleciler]
10:15
However, not so fast,
241
603613
2504
Ancak, çok çabuk olmadı bu,
10:18
because a lot of people did not agree
242
606117
1862
bir çok kişinin bu yolu
10:19
with this way of going about it.
243
607979
1981
tasvip etmemesinden dolayı.
10:21
We got a lot of criticism,
244
609960
1963
Bir çok eleştiri aldık,
10:23
a lot of opposition,
245
611923
1739
bir çok karşı gelme
10:25
and a lot of opponents.
246
613662
1735
ve bir çok karşıt kazandık.
10:27
In other words, what do you mean, health problem?
247
615397
2851
Başka bir deyişle, "sağlık problemi" ile neyi kastediyorsunuz?
10:30
What do you mean, epidemic?
248
618248
2586
"Salgın" derken neyi kastediyorsunuz?
10:32
What do you mean, no bad guys?
249
620834
2808
"Kötü çocuklar yok" derken neyi kastediyorsunuz?
10:35
And there's whole industries designed
250
623642
2153
Ve kötü insanları yönetmek için
10:37
for managing bad people.
251
625795
2958
bir sürü iş alanı tasarlanmış durumda.
10:40
What do you mean, hiring people
252
628753
3043
"Sabıkası olan kişileri işe almak" ile
10:43
who have backgrounds?
253
631796
1949
neyi kastediyorsunuz?
10:45
My business friends said,
254
633745
4499
İş arkadaşlarım bana;
10:50
"Gary, you're being criticized tremendously.
255
638244
3347
"Gary, bu kadar müthiş tenkitler aldığına göre,
10:53
You must be doing something right."
256
641591
1998
sen gerçekten doğru şeyler yapıyor olmalısın.", dediler.
10:55
(Laughter)
257
643589
2009
(Gülüşmeler)
10:57
My musician friends added the word "dude."
258
645598
3255
Müzisyen arkadaşlarım da "adamım" kelimesini eklediler.
11:00
So anyway, additionally,
259
648853
3771
Ayrıca zaten
11:04
there was still this problem,
260
652624
1825
ortada hâlâ sürmekte olan bu problem mevcuttu
11:06
and we were getting highly criticized as well
261
654449
2905
ve diğer sorunlarla uğraşmadığımız için
11:09
for not dealing with all of these other problems.
262
657354
3296
yoğun bir şekilde tenkitler alıyorduk.
11:12
Yet we were able to manage malaria
263
660650
3130
Lakin, sıtmayı yönetebiliyorduk,
11:15
and reduce HIV and reduce diarrheal diseases
264
663780
2752
AİDS'i ve ishalli hastalıkları azaltmıştık,
11:18
in places with awful economies
265
666532
1938
bunları ekonomik durumu kötü yerlerde
11:20
without healing the economy.
266
668470
1820
ekonomiyi düzeltmeden yapmıştık.
11:22
So what's actually happened is,
267
670290
2535
Asıl neler olduğuna gelirsek,
11:24
although there is still some opposition,
268
672825
2445
hâlâ tenkitler olmasına rağmen,
11:27
the movement is clearly growing.
269
675270
1820
bu hareket şüphesiz ki büyüyor.
11:29
Many of the major cities in the U.S.,
270
677090
2084
Amerika'nın büyük kentlerinin çoğunda,
11:31
including New York City and Baltimore
271
679174
2238
New York, Baltimore
11:33
and Kansas City,
272
681412
1265
ve Kansas dahil,
11:34
their health departments are running this now.
273
682677
1933
sağlık birimleri artık bu hizmeti vermektedir.
11:36
Chicago and New Orleans, the health departments
274
684610
2621
Chicago ve New Orleans'ın sağlık birimlerinin
11:39
are having a very large role in this.
275
687231
2531
bunda büyük bir katkısı var.
11:41
This is being embraced more by law enforcement
276
689762
2855
Bu hareket, kolluk kuvvetleri tarafından bir kaç yıl önce olduğundan daha fazla
11:44
than it had been years ago.
277
692617
1979
benimsenmiş durumda.
11:46
Trauma centers and hospitals
278
694596
2054
Travma merkezleri ve hastaneler
11:48
are doing their part in stepping up.
279
696650
2294
üzerlerine düşen sorumlukları aldılar.
11:50
And the U.S. Conference of Mayors
280
698944
1893
Ve Birleşik Devletler Belediye Başkanları Konferansı tarafından da,
11:52
has endorsed not only the approach
281
700837
2593
sadece yaklaşım olarak değil,
11:55
but the specific model.
282
703430
2293
özel bir model olarak desteklendi.
11:57
Where there's really been uptake even faster
283
705723
3249
Bu hareketin daha hızla kavrandığı yer
12:00
is in the international environment,
284
708972
1997
uluslararası çevreler,
12:02
where there's a 55-percent drop
285
710969
1756
Porto Riko'da ilk semtte
12:04
in the first neighborhood in Puerto Rico,
286
712725
2424
%55'lik düşüş sağlandı,
12:07
where interruptions are just beginning in Honduras,
287
715149
2806
müdahaleler Honduras'ta daha yeni başladı,
12:09
where the strategy has been applied in Kenya
288
717955
2914
Kenya'da stratejiler
12:12
for the recent elections,
289
720869
2646
son seçimlerde uygulandı
12:15
and where there have been 500 interruptions in Iraq.
290
723515
3173
ve Irak'ta 500 adet müdahale oldu.
12:18
So violence is responding as a disease
291
726688
3275
Kısacası, şiddet hastalık gibi cevap vermektedir
12:21
even as it behaves as a disease.
292
729963
2265
ve hatta hastalık gibi davranmaktadır.
12:24
So the theory, in a way,
293
732228
2203
Bir bakıma bu teori,
12:26
is kind of being validated by the treatment.
294
734431
4165
tedavi ile de doğrulanmaktadır.
12:30
And recently, the Institute of Medicine
295
738596
2934
Ve yakınlarda, Tıp Enstitüsü
12:33
came out with a workshop report
296
741530
2137
nörolojiyi de içeren
12:35
which went through some of the data,
297
743667
1864
bazı verilerle destekleyerek,
12:37
including the neuroscience,
298
745531
1545
bu problemin gerçekte bulaşıcı olduğunu
12:39
on how this problem is really transmitted.
299
747076
4323
bir çalıştay raporu olarak sundu.
12:43
So I think this is good news,
300
751399
2911
Bence bu güzel bir haber,
12:46
because it allows us an opportunity
301
754310
1864
çünkü Orta Çağ'dan çıkmamızı sağlayacak
12:48
to come out of the Middle Ages,
302
756174
1555
bir fırsat sunuyor,
12:49
which is where I feel this field has been.
303
757729
3042
ki bence bu konu oralardaydı.
12:52
It gives us an opportunity to consider the possibility
304
760771
3106
Bazı hapishaneleri, oyun alanları ya da parklar ile
12:55
of replacing some of these prisons
305
763877
2796
değiştirilebilme olasılığı hakkında
12:58
with playgrounds or parks,
306
766673
3282
düşünme imkânı veriyor
13:01
and to consider the possibility
307
769955
2668
ve mahallelerimizi mahalleye dönüştürebilme
13:04
of converting our neighborhoods into neighborhoods,
308
772623
3687
olasılığını düşünme imkânı sunuyor
13:08
and to allow there to be a new strategy,
309
776310
3454
ve yeni stratejilere,
13:11
a new set of methods, a new set of workers:
310
779764
3861
yeni metodlara, yeni görevlilere olanak sağlamayı mümkün kılıyor.
13:15
science, in a way, replacing morality.
311
783625
3415
Bir bakıma, bilim ahlâkı değiştiriyor.
13:19
And moving away from emotions
312
787040
2384
Ve hislerden uzaklaşmak,
13:21
is the most important part of the solution
313
789424
3187
çözümün en önemli parçasıdır,
13:24
to science as a more important part of the solution.
314
792611
4318
bilime göre çözümün daha önemli bir parçasıdır.
13:28
So I didn't mean to come up with this at all.
315
796929
4723
Aslında ben bunların hiçbirini yapmak için gelmedim.
13:33
It was a matter of,
316
801652
2502
Asıl mesele,
13:36
I wanted actually a break,
317
804154
1831
gerçekten bir mola istememdi
13:37
and we looked at maps, we looked at graphs,
318
805985
4111
ve haritalara baktık, grafiklere baktık
13:42
we asked some questions
319
810096
1637
ve bazı sorular sorduk
13:43
and tried some tools
320
811733
3196
ve uzun zamandır
13:46
that actually have been used many times before
321
814929
2557
başka şeyler için birçok kez kullanılan
13:49
for other things.
322
817486
1918
bazı araçları denedik.
13:51
For myself, I tried to get away from
323
819404
3255
Ben kendi adıma, bulaşıcı hastalıklardan
13:54
infectious diseases,
324
822659
1743
uzak durmak istedim
13:56
and I didn't.
325
824402
1955
ve öyle yapmadım.
13:58
Thank you.
326
826357
1627
Teşekkürler.
13:59
(Applause)
327
827984
3290
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Gary Slutkin - EpidemiologistCould our culture have misdiagnosed violence? As the director of the initiative Cure Violence, Gary Slutkin approaches gunfire on neighborhood streets as a contagious disease, looking to science and public health for strategies to stop it.
Why you should listen
Gary Slutkin is an epidemiologist, an innovator in violence reduction, and the Founder/Executive Director of Cure Violence, formerly known as CeaseFire. As a physician, he began his career working in Somalian refugee camps, where tuberculosis and cholera epidemics flared up regularly. He went on to work for the World Health Organization on reversing epidemics, supporting Uganda’s AIDS program which helped the country reversed the course of the disease. Upon returning to the United States, it occurred to him: could gun violence function like an epidemic? And could it be fought, and even stopped, using the principles of public health?
Slutkin has applied the lessons learned over a decade of fighting epidemics to the creation of Cure Violence, a public health approach that has been statistically validated by two independent evaluations by the Department of Justice and Centers for Disease Control. Cure Violence has been called a "pioneering violence reduction model" and its methods have received nods from the Institute of Medicine and the U.S. Conference of Mayors. The program is being replicated at more than 50 sites in 15 U.S. cities, as well as in many countries abroad.
Dr. Sultkin is an Ashoka Fellow, a Professor of Epidemiology and International Health at the University of Illinois at Chicago, and a senior advisor to the World Health Organization.
Gary Slutkin | Speaker | TED.com