ABOUT THE SPEAKER
Melati and Isabel Wijsen - Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali.

Why you should listen
Inspired by similar measures in other parts of the world, Melati and Isabel Wijsen launched the campaign Bye Bye Plastic Bags in 2013, which received worldwide support -- and recently succeeded in getting the island’s governor to commit to a ban by 2018. The two sisters, who frequent the environmentally minded Green School along with a crew of likely motivated kids, continue to ask the question: How can they make a difference in the world?
More profile about the speaker
Melati and Isabel Wijsen | Speaker | TED.com
TEDGlobal>London

Melati and Isabel Wijsen: Our campaign to ban plastic bags in Bali

Melati ve Isabel Wijsen: Bali'de plastik torba kullanımını yasaklamak için yürüttüğümüz kampanya

Filmed:
1,581,556 views

Plastik torbalar aslında yok edilemezler ama umarsızca kullanılıp bir kenara atılıyorlar. Çoğu okyanuslara ulaşıp suyu kirletiyor ve sudaki yaşama zarar veriyor; geri kalanı da çöp yığınlarında yakılarak atmosfere zararlı dioksinler yayıyor. Melati ve Isabel, güzel yurtları Bali adasını boğan plastik torbaları durdurmak amacıyla özel görevdeler. Emeklerinin (dilekçeler, plaj temizleme etkinlikleri ve hatta bir de açlık grevi) karşılığını ise valiyi Bali'nin 2018'e kadar plastik torbadan kurtulacağına dair söz vermeye ikna edince aldılar. ''Kimsenin size daha çok küçük olduğunuzu ya da anlamayacağınızı söylemesine izin vermeyin,'' diyor Isabel diğer hevesli aktivistlere. ''Size kolay olacak demiyoruz. Zahmete değecek diyoruz.''
- Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
MelatiMelati WijsenWijsen: BaliBali -- islandada of godstanrılar.
0
580
3474
Melati Wijsen: Bali -- tanrılar adası.
00:17
IsabelIsabel WijsenWijsen: A greenyeşil paradisecennet.
1
5301
2341
Isabel Wijsen: Yeşil bir cennet.
00:21
MWMW: Or ...
2
9139
1413
MW: Ya da ...
00:22
a paradisecennet lostkayıp.
3
10576
1817
kayıp bir cennet.
00:25
BaliBali:
4
13075
1159
Bali:
00:26
islandada of garbageçöp.
5
14696
1943
çöp adası.
00:29
IWIW: In BaliBali,
6
17707
1152
IW: Bali'de,
00:30
we generateüretmek 680 cubickübik metersmetre
of plasticplastik garbageçöp a day.
7
18883
5951
her gün 680 metre küp plastik çöp
elde ediyoruz.
00:37
That's about a 14-story-hikaye buildingbina.
8
25801
2856
Yani neredeyse 14 katlı bir bina kadar.
00:41
And when it comesgeliyor to plasticplastik bagsçantalar,
9
29205
2221
Plastik torbalara gelince, onların
00:43
lessaz than fivebeş percentyüzde getsalır recycledgeri dönüştürülmüş.
10
31450
2568
%5'ten azı geri dönüştürülüyor.
00:46
MWMW: We know that changesdeğişiklikler the imagegörüntü
you mayMayıs ayı have of our islandada.
11
34900
3306
MW: Bunun adamız hakkındaki
düşüncenizi değiştirdiğini biliyoruz.
00:50
It changeddeğişmiş oursbizim, too,
when we learnedbilgili about it,
12
38666
2484
Bunu öğrendiğimizde bizimki de değişti.
00:53
when we learnedbilgili that almostneredeyse all
plasticplastik bagsçantalar in BaliBali endson up in our drainsdrenaj
13
41174
4561
Bali'deki plastik torbaların çoğunun
önce kanalizasyonlara,
00:57
and then in our riversnehirler
14
45759
1250
sonra nehirlere, sonra da
00:59
and then in our oceanokyanus.
15
47033
1371
okyanusa döküldüğünü öğrendik.
01:00
And those that don't even
make it to the oceanokyanus,
16
48900
2464
Okyanusa varamayanlar ise
01:03
they're eitherya burnedyanmış or litteredÇığ gibi.
17
51388
2113
yakılıyor ya da etrafa saçılıyor.
01:06
IWIW: So we decidedkarar
to do something about it.
18
54183
2258
IW: Biz de bu konuyla ilgilenmeye
karar verdik.
01:08
And we'vebiz ettik been workingçalışma
for almostneredeyse threeüç yearsyıl now
19
56812
2499
Adamızdaki plastik torba
kullanımına
01:11
to try to say no to plasticplastik bagsçantalar
on our home islandada.
20
59335
3352
''hayır'' demek için
neredeyse 3 yıldır çalışıyoruz.
01:14
And we have had
some significantönemli successesbaşarılar.
21
62711
2464
Bu yolda bazı önemli başarılar elde ettik.
01:18
MWMW: We are sisterskız kardeşler,
22
66835
2032
MW: İkimiz kardeşiz
01:20
and we go to the besten iyi schoolokul on earthtoprak:
23
68891
2567
ve dünyadaki en iyi okula gidiyoruz:
01:24
GreenYeşil SchoolOkul, BaliBali.
24
72061
1525
Green School, Bali.
01:25
GreenYeşil SchoolOkul is not only differentfarklı
in the way that it is builtinşa edilmiş out of bamboobambu,
25
73610
4623
Green School, hem bambudan yapılmış olması
01:30
but alsoAyrıca in the way that it teachesöğretir.
26
78257
1963
hem de eğitimi açısından farklı bir yer.
01:32
We are taughtöğretilen to becomeolmak leadersliderler of todaybugün,
27
80864
2687
Bugünün liderleri olmak için eğitiliyoruz,
01:36
something a normalnormal textbookders kitabı cannotyapamam matchmaç.
28
84518
2433
sıradan bir ders kitabı bunu yapamaz.
01:39
IWIW: One day we had a lessonders in classsınıf
29
87813
2021
IW: Bir gün derste
01:41
where we learnedbilgili about significantönemli people,
30
89858
2713
önemli insanları öğrendik;
01:44
like NelsonNelson MandelaMandela,
31
92595
1488
Nelson Mandela,
01:46
LadyBayan DianaDiana
32
94107
1151
Lady Diana,
01:47
and MahatmaMahatma GandhiGandi.
33
95282
1225
ve Mahatma Gandhi gibi.
01:49
WalkingYürüyüş home that day,
34
97244
1157
O gün eve yürürken
01:50
we agreedkabul that we alsoAyrıca
wanted to be significantönemli.
35
98425
3308
biz de önemli kişiler olmaya karar verdik.
01:54
Why should we wait untila kadar we were grownyetişkin up
36
102614
2037
Önemli biri olmak için neden büyüyene dek
01:56
to be significantönemli?
37
104675
1258
bekleyelim ki?
01:58
We wanted to do something now.
38
106420
2074
Şu anda bir şeyler yapmak istedik.
02:01
MWMW: SittingOturma on the sofakanepe that night,
39
109135
1700
MW: O gece oturup beyin fırtınası
02:02
we brainstormedbeyin fırtınası and thought
of all the issuessorunlar facingkarşı BaliBali.
40
110859
2836
yaptık ve Bali'deki tüm sorunları
düşündük.
02:06
And one thing that stooddurdu out
to us the mostçoğu
41
114332
2064
En çok dikkatimizi çeken ise
02:08
was the plasticplastik garbageçöp.
42
116420
1364
plastik çöplerdi.
02:10
But that is a hugeKocaman problemsorun.
43
118536
2067
Ama bu çok büyük bir sorun.
02:13
So we lookedbaktı into what was
a realisticgerçekçi targethedef for us kidsçocuklar:
44
121189
3482
Biz çocuklar için en gerçekçi hedef
ne olabilir diye düşündük:
02:17
plasticplastik bagsçantalar.
45
125589
1231
plastik torbalar.
02:18
And the ideaFikir was borndoğmuş.
46
126844
1393
Böylece fikir doğmuş oldu.
02:20
IWIW: We startedbaşladı researchingaraştırma,
47
128983
1981
IW: Araştırmalara başladık;
02:22
and let's just say, the more we learnedbilgili,
48
130988
2940
daha fazla şey öğrendikçe
02:25
there was nothing good about plasticplastik bagsçantalar.
49
133952
3089
plastik torbaların hiçbir iyi tarafının
olmadığını gördük.
02:29
And you know what?
50
137401
1270
Hatta biliyor musunuz?
02:30
We don't even need them.
51
138695
1578
Onlara ihtiyacımız bile yok.
02:33
MWMW: We were really inspiredyaratıcı
by the effortsçabaları to say no to plasticplastik bagsçantalar
52
141003
3541
MW: Plastik torbaya ''hayır'' demek için
pek çok yerde
02:36
in manyçok other placesyerler,
53
144568
1870
sarf edilen çabalardan esinlendik:
02:38
from HawaiiHawaii to RwandaRuanda
54
146462
1982
Hawaii'den Rwanda'ya ve oradan da
02:40
and to severalsseverals citiesşehirler
like OaklandOakland and DublinDublin.
55
148468
2545
Oakland ve Dublin gibi bazı şehirlerden.
02:43
IWIW: And so the ideaFikir turneddönük into the launchbaşlatmak
of "ByeHoşça kal ByeHoşça kal PlasticPlastik BagsÇanta."
56
151784
5665
IW: Bu fikir ''Bye Bye Plastik Torba'' yı
başlattı.
02:50
MWMW: In the yearsyıl
that we have been campaigningkampanya,
57
158658
2192
MW: Kampanyayı yürüttüğümüz
yıllar süresince
02:52
we have learnedbilgili a lot.
58
160874
2562
çok şey öğrendik.
02:55
LessonDers numbernumara one:
59
163984
1642
Birinci ders:
02:58
you cannotyapamam do it all by yourselfkendin.
60
166233
2158
Her şeyi tek başına yapamazsın.
03:00
You need a bigbüyük teamtakım of like-mindedgibi düşünen kidsçocuklar,
61
168415
2192
Hemfikir çocuklardan oluşan
büyük bir takım gerek.
03:02
and so we formedoluşturulan
the ByeHoşça kal ByeHoşça kal PlasticPlastik BagsÇanta crewmürettebat.
62
170631
3171
Biz de ''Bye Bye Plastic Bags''
ekibini kurduk.
03:06
The volunteergönüllü teamtakım includesiçerir
childrençocuklar from all over the islandada,
63
174459
3115
Gönüllü takımda adanın her tarafından
çocuklar var,
03:09
from bothher ikisi de internationalUluslararası and localyerel schoolsokullar.
64
177598
2399
hem uluslararası hem de yerel okullardan.
03:12
And togetherbirlikte with them,
65
180505
1151
Onlarla birlikte
03:13
we startedbaşladı a multi-layeredçok katmanlı approachyaklaşım,
66
181680
1750
çok katmanlı bir yaklaşım başlattık;
03:15
basedmerkezli on an on-üzerinde- and off-linedevre dışı
signatureimza petitiondilekçe,
67
183454
3296
çevrim içi ve çevrim dışı
imza dilekçeleri ile
03:18
educationaleğitici and inspirationalilham verici
presentationssunumlar at schoolsokullar
68
186774
3436
okullarda yapılan eğitici ve ilham verici
sunumları temel alıyoruz.
03:22
and we raiseyükseltmek generalgenel awarenessfarkında olma
at marketspiyasalar, festivalsfestivaller, beachplaj clean-upstemiz-up.
69
190234
4485
Pazar, festival, plaj temizleme
etkinliklerinde farkındalık yaratıyoruz.
03:26
And last but not leasten az,
70
194743
1151
Son olarak şu da önemli,
03:27
we distributedağıtmak alternativealternatif bagsçantalar,
71
195918
2046
plastiğe alternatif torbalar dağıtıyoruz:
03:29
bagsçantalar like net bagsçantalar,
72
197988
1724
file torbaya benzeyen torbalar,
03:31
recycledgeri dönüştürülmüş newspapergazete bagsçantalar
73
199736
1322
geri dönüştürülen gazeteden
03:33
or 100 percentyüzde organicorganik materialmalzeme bagsçantalar,
74
201082
2720
yapılanlar ya da %100 organik malzemeden
torbalar.
03:35
all madeyapılmış by localyerel
initiativesgirişimler on the islandada.
75
203826
2513
Hepsini adadaki yerel girişimciler
yapıyor.
03:38
IWIW: We runkoş a pilotpilot villageköy,
76
206898
1394
IW: Örnek bir köy yönetiyoruz
03:40
home of 800 familiesaileleri.
77
208316
2112
800 aileye ev sahipliği yapıyor.
03:42
The villageköy mayorBelediye Başkanı was our first friendarkadaş
78
210952
1823
Köyün muhtarı ilk dostumuz oldu,
03:44
and he lovedsevilen our T-shirtsT-shirtler, so that helpedyardım etti.
79
212799
2466
tişörtlerimizi sevmesinin de yararı oldu.
03:48
We focusedodaklı on makingyapma the customersmüşteriler awarefarkında,
80
216077
2668
Müşterileri bilgilendirmeye odaklandık
03:50
because that's where the changedeğişiklik
needsihtiyaçlar to happenolmak.
81
218769
2718
çünkü değişimin buradan başlaması gerek.
03:54
The villageköy is alreadyzaten
two-thirdsüçte iki alonguzun bir the way
82
222266
2197
Köy, plastik torbadan kurtulmak için
03:56
of becomingolma plasticplastik bagsırt çantası freeücretsiz.
83
224487
2005
yolun 2/3'ünü aştı bile.
03:59
Our first attemptsdenemeler to get the governmenthükümet
of BaliBali on boardyazı tahtası failedbaşarısız oldu.
84
227330
4875
Bali hükümetinin desteğini almak için
yaptığımız ilk girişimler başarısız oldu.
04:04
So we thought,
85
232696
1150
Biz de şöyle düşündük:
04:06
"HmmHmm ... a petitiondilekçe
with one millionmilyon signaturesimzalar.
86
234391
4300
''1 milyon kişinin imzaladığı bir dilekçe.
04:10
They can't ignorealdırmamak us, right?"
87
238715
1993
Bizi görmezden gelemezler, değil mi?''
04:12
MWMW: Right!
88
240732
1163
MW: Evet!
04:14
IWIW: But, who would have guessedtahmin
89
242258
1835
IW: Ama kimin aklına gelirdi ki
04:16
one millionmilyon signaturesimzalar is, like,
a thousandbin timeszamanlar a thousandbin?
90
244117
4162
1 milyon imzanın 1000 x 1000 demek olduğu?
04:20
(LaughterKahkaha)
91
248303
1627
(Gülüşmeler)
04:22
We got stucksıkışmış --
92
250270
1565
Çıkmaza girdik --
04:24
tillkadar we learnedbilgili lessonders numbernumara two:
93
252747
1991
ta ki ikinci dersi öğrenene kadar:
04:27
think outsidedışında the boxkutu.
94
255507
1955
farklı açıdan bak.
04:29
SomeoneBirisi mentionedadı geçen
95
257808
1151
Birinin dediğine göre
04:30
that the BaliBali airporthavalimanı handleskolları
16 millionmilyon arrivalsgelenler and departuresgidiş a yearyıl.
96
258983
6401
Bali hava limanından yılda 16 milyon
giriş ve çıkış yapılıyormuş.
04:38
MWMW: But how do we get into the airporthavalimanı?
97
266294
3316
MW: Peki havalimanına nasıl girebiliriz?
04:41
And here comesgeliyor lessonders numbernumara threeüç:
98
269993
1693
İşte üçüncü ders de geliyor:
04:44
persistencesebat.
99
272236
1440
kararlılık.
04:46
Off we headedbaşlı to the airporthavalimanı.
100
274141
1627
Havalimanına doğru yola koyulduk.
04:47
We got pastgeçmiş the janitorKapıcı.
101
275792
1652
Bina sorumlusunu geçtik.
04:49
And then it was his boss'spatron adlı bosspatron,
102
277819
1886
Sırada onun patronunun patronu vardı,
04:51
and then the assistantYardımcısı officeofis managermüdür,
103
279729
2261
ve sonra ofis müdürünün yardımcısı,
04:54
and then the officeofis managermüdür,
104
282014
1385
sonra da ofis müdürü,
04:55
and then ...
105
283423
1171
ve sonra ...
04:56
we got shuffledkarıştırılan down
two levelsseviyeleri and thought,
106
284618
2147
iki kat aşağı sürüklendik ve
şöyle düşündük:
04:58
well, here comesgeliyor the janitorKapıcı again.
107
286789
2165
işte yine bina sorumlusu
karşımıza çıkacak.
05:01
And after severalbirkaç daysgünler knockingvurma on doorskapılar
108
289537
2048
Özel görevde çocuklar olarak
05:03
and just beingolmak kidsçocuklar on a missionmisyon,
109
291609
2316
birkaç gün kapı kapı dolaştıktan sonra
05:05
we finallyen sonunda got to the commercialticari
managermüdür of BaliBali airportshava alanları.
110
293949
3888
sonunda Bali havalimanlarının
ticaret müdürüne ulaştık.
05:10
And we gaveverdi him the "BaliBali of plasticplastik bagsçantalar"
speechkonuşma, and beingolmak a very niceGüzel man,
111
298368
3913
Ona ''Plastik torbalı Bali'' konuşmasını
yaptık ve çok iyi bir insan olduğundan
05:14
he said, [imitatingtaklit the man'sadam voiceses]
"I cannotyapamam believe what I'm about say,
112
302305
3698
şöyle dedi: (adamın sesini taklit ederek)
''Söyleyeceğim şeye inanamıyorum
05:18
but I'm going to give authorizationYetkilendirme
113
306027
2243
ama size gümrük ve göçmenlik biriminde
05:20
to collecttoplamak signaturesimzalar
behindarkasında customsGümrük and immigrationsgöçler."
114
308294
2957
imza toplamanız için yetki vereceğim.
05:23
(LaughterKahkaha)
115
311275
1344
(Gülüşmeler)
05:24
(ApplauseAlkış)
116
312643
4295
(Alkış)
05:28
IWIW: In our first hoursaat and a halfyarım there,
117
316962
1944
IW: Oradaki ilk 1,5 saatimiz içerisinde
05:30
we got almostneredeyse 1,000 signaturesimzalar.
118
318930
2675
neredeyse 1.000 imza topladık.
05:33
How coolgüzel is that?
119
321954
1301
Çok iyi değil mi?
05:36
LessonDers numbernumara fourdört:
120
324340
1511
Dördüncü ders:
05:37
you need championsŞampiyonlar
at all levelsseviyeleri of societytoplum,
121
325875
3001
Toplumun her kesiminden destekçilere
ihtiyacınız var;
05:41
from studentsöğrencilerin to commercialticari
managersyöneticileri to famousünlü people.
122
329486
3809
öğrencilerden ticaret müdürlerine,
ünlü insanlara.
05:46
And thanksTeşekkürler to the attractioncazibe
of GreenYeşil SchoolOkul,
123
334097
2112
Green School'un cazibesi sayesinde
05:48
we had accesserişim to a steadyistikrarlı
streamakım of celebritiesÜnlüler.
124
336233
2666
düzenli aralıklarla ünlülere ulaşabildik.
05:51
BanBan Ki MoonAy taughtöğretilen us
125
339937
1199
Ban Ki Moon bize
05:53
that Secretary-GeneralsSecretary-Generals
of the UnitedAmerika NationsMilletler
126
341160
3361
Birleşmiş Milletler Genel Sekreterlerinin
05:56
don't signişaret petitionsDilekçeler --
127
344545
1651
dilekçe imzalamadığını söyledi --
05:58
(LaughterKahkaha)
128
346220
1001
(Gülüşmeler)
05:59
even if kidsçocuklar asksormak nicelygüzelce.
129
347245
1837
çocuklar kibar bir şekilde sorsa da.
06:01
But he promisedsöz verdim to spreadYAYILMIŞ the wordsözcük,
130
349106
1685
Ama haberi yayacağına söz verdi
06:02
and now we work closelyyakından
with the UnitedAmerika NationsMilletler.
131
350815
2513
ve şimdi Birleşmiş Milletler ile
yakın çalışıyoruz.
06:05
MWMW: JaneJane GoodallGoodall taughtöğretilen us
the powergüç of a people'sinsanların network.
132
353701
2943
MW: Jane Goodall bize
insan ağının gücünü öğretti.
06:09
She startedbaşladı with just one
RootsKökleri & ShootsSürgünler groupgrup
133
357055
3040
İşe sadece bir tane Roots & Shoots
grubuyla başladı,
06:12
and now she has 4,000 groupsgruplar
around the worldDünya.
134
360119
3291
şimdi ise tüm dünyada 4.000 grubu var.
06:15
We are one of them.
135
363434
1173
Biz de onlardan biriyiz.
06:16
She's a realgerçek inspirationilham.
136
364631
1442
O tam bir ilham kaynağı.
06:18
If you're a fellowadam RotarianRotarianlar,
137
366731
1752
Eğer siz de Rotary üyesiyseniz
06:20
niceGüzel to meetkarşılamak you.
138
368507
1290
tanıştığımıza memnun oldum.
06:21
We're Interactorsİnteractors,
139
369821
1151
Biz Etkileşimcileriz,
06:22
the youngestEn genç departmentbölüm
of RotaryRotary InternationalUluslararası.
140
370996
2331
Uluslararası Rotary'nin en genç birimi.
06:26
IWIW: But we have alsoAyrıca learnedbilgili
much about patiencesabır,
141
374573
3243
IW: Sabır hakkında da çok şey öğrendik,
06:29
MWMW: how to dealanlaştık mı with frustrationshayal kırıklıklarının,
142
377840
2257
MW: hayal kırıklıklarıyla baş etmeyi,
06:32
IWIW: leadershipliderlik,
143
380121
1151
IW: liderliği,
06:33
MWMW: teamworkTakım çalışması,
144
381296
1169
MW: takım çalışmasını,
06:34
IWIW: friendshipdostluk,
145
382489
1151
IW: dostluğu,
06:35
MWMW: we learnedbilgili more
about the BalineseBali dili and theironların culturekültür
146
383664
2659
MW: Balililer ve kültürleri hakkında
çok şey öğrendik
06:38
IWIW: and we learnedbilgili
about the importanceönem of commitmenttaahhüt.
147
386347
3158
IW: ve bağlılığın önemini öğrendik.
06:42
MWMW: It's not always easykolay.
148
390106
1734
MW: Her zaman işler kolay gitmiyor.
06:43
SometimesBazen it does get
a little bitbit hardzor to walkyürümek your talk.
149
391864
3465
Bazen verilen sözleri hayata geçirmek
zor olabiliyor.
06:47
IWIW: But last yearyıl, we did exactlykesinlikle that.
150
395830
2427
IW: Ama geçen yıl yaptığımız tam da buydu.
06:50
We wentgitti to IndiaHindistan to give a talk,
151
398663
1603
Konuşma yapmaya
Hindistan'a gittik
06:52
and our parentsebeveyn tookaldı us to visitziyaret etmek
152
400290
1555
ailemiz de bizi
06:53
the formereski privateözel houseev
of MahatmaMahatma GandhiGandi.
153
401869
2588
Mahatma Gandhi'nin eski evini
ziyarete götürdü.
06:57
We learnedbilgili about the powergüç
of hungeraçlık strikesvurur
154
405216
2254
Hedefine ulaşmak için yaptığı
açlık grevlerinin
06:59
he did to reachulaşmak his goalshedefleri.
155
407494
1276
gücünü keşfettik.
07:01
Yes, by the endson of the tourtur,
156
409329
1998
Turun sonunda anne ve babamızla
07:03
when we metmet our parentsebeveyn again,
157
411351
1651
yeniden bir araya gelince
07:05
we bothher ikisi de madeyapılmış a decisionkarar and said,
158
413026
1666
bir karar aldık ve şöyle dedik:
07:06
"We're going on a hungeraçlık strikegrev!"
159
414716
1756
''Açlık grevine giriyoruz!''
07:08
(LaughterKahkaha)
160
416496
1001
(Gülüşmeler)
07:09
MWMW: And you can probablymuhtemelen
imaginehayal etmek theironların facesyüzleri.
161
417521
2899
MW: Yüz ifadelerini tahmin edebilirsiniz.
07:12
It tookaldı a lot of convincinginandırıcı,
162
420444
2278
Çok ısrar etmemiz gerekti;
07:14
and not only to our parentsebeveyn
163
422746
1732
sadece anne ve babamıza da değil,
07:16
but to our friendsarkadaşlar
and to our teachersöğretmenler as well.
164
424502
2292
arkadaşlarımıza ve öğretmenlerimize de.
07:19
IsabelIsabel and I were seriousciddi
about doing this.
165
427561
2971
Isabel ve ben bunu cidden
yapmak istiyorduk.
07:22
So we metmet with a nutritionistbeslenme uzmanı,
166
430556
1609
Bir diyetisyenle görüştük
07:24
and we camegeldi up with a compromisetaviz
167
432189
1840
ve bir uzlaşmaya vardık;
07:26
of not eatingyemek yiyor from sunrisegündoğumu
to sunsetgün batımı everyher day
168
434053
4265
her gün, gün doğumundan
gün batımına kadar yemek yemeyecektik
07:30
untila kadar the governorVali of BaliBali
would agreeanlaşmak to meetkarşılamak with us
169
438342
2605
ta ki Bali valisi
Bali'deki plastik torba kullanımını
07:32
to talk about how to stop
plasticplastik bagsçantalar on BaliBali.
170
440971
3487
durdurma konusunu konuşmak için
bizimle buluşmayı kabul edene kadar.
07:37
IWIW: Our "mogakmogak makanMakan,"
as it is calleddenilen in BahasaBahasa IndonesiaEndonezya,
171
445118
4020
IW: Endonezya dilindeki karşılığı
''mogak makan'' olan açlık grevimiz
07:41
startedbaşladı.
172
449162
1151
başladı.
07:42
We used socialsosyal mediamedya to supportdestek our goalhedef
173
450337
1989
Hedefimiz için sosyal medyayı
kullandık ve
07:44
and alreadyzaten on day two,
174
452350
1767
hemen 2. günde
07:46
policepolis startedbaşladı to come
to our home and schoolokul.
175
454141
2266
evimize ve okulumuza
polisler gelmeye başladı.
07:48
What were these two girlskızlar doing?
176
456724
2197
Bu iki kız ne yapıyordu böyle?
07:51
We knewbiliyordum we weren'tdeğildi makingyapma
the governorVali look his besten iyi
177
459466
2510
Bu açlık grevini yaparak
07:54
by doing this foodGıda strikegrev --
178
462000
1881
valinin imajını bozduğumuzu biliyorduk;
07:55
we could have gonegitmiş to jailhapis.
179
463905
1434
hapse girebilirdik.
07:57
But, hey, it workedişlenmiş.
180
465768
1929
Ama işe yaradı.
07:59
Twenty-four24 hourssaatler latersonra,
181
467721
1226
24 saat sonra
08:00
we were pickedseçilmiş up from schoolokul
182
468971
1412
bizi okuldan aldılar ve
08:02
and escortedeşlik to the officeofis
of the governorVali.
183
470407
2023
valinin ofisine kadar eşlik ettiler.
08:05
MWMW: And there he was --
184
473283
1513
MW: Ve işte oradaydı --
08:06
(ApplauseAlkış)
185
474820
2209
(Alkış)
08:09
waitingbekleme for us to meetkarşılamak and speakkonuşmak,
186
477053
1930
tanışmak ve konuşmak için
bizi bekliyordu
08:11
beingolmak all supportivedestekleyici
and thankfulmüteşekkir for our willingnessistekli
187
479007
2550
Bali'nin çevresel güzelliğiyle
ilgilenme konusunda
08:13
to carebakım for the beautygüzellik
and the environmentçevre of BaliBali.
188
481581
2612
hevesli olduğumuz için müteşekkirdi ve
destekleyiciydi.
08:16
He signedimzalı a promisesöz vermek
189
484812
1151
Plastik torbalara hayır demek için
08:17
to help the people of BaliBali
say no to plasticplastik bagsçantalar.
190
485987
2751
Bali halkına yardım edeceğine dair
bir söz imzaladı.
08:20
And we are now friendsarkadaşlar,
191
488762
1154
Şimdi onunla arkadaşız,
08:21
and on a regulardüzenli basistemel,
192
489940
1396
düzenli olarak
08:23
we remindhatırlatmak him and his teamtakım
of the promisessözler he has madeyapılmış.
193
491360
3297
ona ve ekibine verdiği sözleri
hatırlatıyoruz.
08:27
And indeedaslında,
194
495372
1151
Hatta kısa bir süre önce
08:28
recentlyson günlerde he statedbelirtilen and committedtaahhüt
195
496547
1906
Bali'nin 2018'e gelindiğinde
08:30
that BaliBali will be
plasticplastik bagsırt çantası freeücretsiz by 2018.
196
498477
4643
plastik torbadan kurtulmuş olacağını
belirterek bir söz verdi.
08:35
(ApplauseAlkış)
197
503144
6836
(Alkış)
08:43
IWIW: AlsoAyrıca, at the InternationalUluslararası AirportHavaalanı
of BaliBali, one of our supportersdestekçileri
198
511498
4617
IW: Ayrıca destekçilerimizden biri olan
Bali Uluslararası Havalimanı
08:48
is planningplanlama to startbaşlama
a plasticplastik bag-freetorba-serbest policypolitika by 2016.
199
516139
4562
2016'da plastik torbasız
bir politika izlemeyi planlıyor.
08:53
MWMW: Stop handingteslim out freeücretsiz plasticplastik bagsçantalar
200
521186
1987
MW: Bedava plastik torba
dağıtmayı bırakıp
08:55
and bringgetirmek in your ownkendi reusableyeniden kullanılabilir bagsırt çantası
201
523197
1696
tekrar kullanılabilir torbanı getir,
08:56
is our nextSonraki messagemesaj to changedeğişiklik
that mindsetzihniyet of the publichalka açık.
202
524917
3444
halkın zihniyetini değiştirmek için
kullanacağımız bir sonraki mesaj bu.
09:01
IWIW: Our short-termkısa dönem campaignkampanya,
203
529405
1697
IW: Kısa süreli kampanyamız,
09:03
"One IslandAda / One VoiceSes,"
204
531126
1432
"One Island / One Voice,"
(''Tek Ada / Tek Ses'')
09:04
is all about this.
205
532582
1434
tamamen bu konuyla ilgili.
09:06
We checkKontrol and recognizetanımak
the shopsdükkanlar and restaurantsrestoranlar
206
534040
2679
Kendilerini plastik torbasız alan
olarak ilan eden
09:08
that have declaredbeyan themselveskendilerini
a plasticplastik bag-freetorba-serbest zonebölge,
207
536743
2843
dükkan ve restoranları
kontrol ediyor ve onaylıyoruz,
09:11
and we put this stickeretiket at theironların entranceGiriş
208
539610
2373
girişlerine ise bu etiketi
yapıştırıyoruz,
09:14
and publishyayınlamak theironların namesisimler on socialsosyal mediamedya
209
542007
2318
sosyal medya ve
Bali'deki bazı önemli dergilerde
09:16
and some importantönemli magazinesdergiler on BaliBali.
210
544349
2076
isimlerini yayınlıyoruz.
09:18
And converselytersine,
211
546829
1151
Buna karşılık
09:20
that highlightsvurgular those
who do not have the stickeretiket.
212
548004
2825
etiketi olmayanlar göze çarpıyor.
09:22
(LaughterKahkaha)
213
550853
1387
(Gülüşmeler)
09:24
MWMW: So, why are we actuallyaslında
tellingsöylüyorum you all of this?
214
552731
3319
MW: Peki biz neden tüm
bunları size anlatıyoruz?
09:28
Well, partlykısmen, it is because we are proudgururlu
215
556673
1918
Bunun sebebi kısmen,
09:30
of the resultsSonuçlar that,
togetherbirlikte with our teamtakım,
216
558615
2071
ekibimizle birlikte ulaştığımız sonuçlarla
09:32
we have been ableyapabilmek to reachulaşmak.
217
560710
1356
gurur duyuyor olmamız.
09:34
But alsoAyrıca because alonguzun bir the way,
218
562469
2088
Ama aynı zamanda bu süreçte,
09:36
we have learnedbilgili that kidsçocuklar can do things.
219
564581
2840
çocukların da bir şeyler yapabileceğini
öğrenmiş olmamız.
09:39
We can make things happenolmak.
220
567445
1654
Bir şeyleri hayata geçirebiliriz.
09:41
IsabelIsabel and I were only 10 and 12 yearsyıl oldeski
221
569891
2427
Bu işe başladığımızda Isabel ve ben
09:44
when we startedbaşladı this.
222
572342
1559
daha 10 ve 12 yaşlarındaydık.
09:45
We never had a business planplan,
223
573925
2053
Hiçbir iş planımız yoktu,
09:48
norne de a fixedsabit strategystrateji,
224
576002
1224
ne belirli bir strateji,
09:49
norne de any hiddengizli agendasgündemler --
225
577250
1919
ne de gizli bir gündemimiz --
09:51
just the ideaFikir in frontön of us
226
579193
2440
sadece önümüzde bir fikir vardı
09:53
and a groupgrup of friendsarkadaşlar workingçalışma with us.
227
581657
2113
ve bizimle çalışan bir grup arkadaş.
09:56
All we wanted to do
was stop those plasticplastik bagsçantalar
228
584195
2246
Tek yapmak istediğimiz, plastik torbaların
09:58
from wrappingkaydırma and suffocatingboğucu
our beautifulgüzel home.
229
586465
2642
güzel yurdumuzu
sarmalayıp boğmasına engel olmaktı.
10:01
KidsÇocuklar have a boundlesssınırsız energyenerji
230
589933
1708
Çocuklar, sınırsız enerjileri
10:03
and a motivationmotivasyon to be the changedeğişiklik
the worldDünya needsihtiyaçlar.
231
591665
4165
ve motivasyonlarıyla
dünyanın ihtiyaç duyduğu değişim olabilir.
10:08
IWIW: So to all the kidsçocuklar of this beautifulgüzel
but challengingmeydan okuma worldDünya:
232
596454
4725
IW: Bu güzel ama zorlu dünyanın
tüm çocuklarına sesleniyoruz:
10:13
go for it!
233
601690
1154
Hadi görelim sizi!
10:14
Make that differencefark.
234
602868
1755
Fark yaratın.
10:17
We're not tellingsöylüyorum you
it's going to be easykolay.
235
605057
2419
Size kolay olacak demiyoruz.
10:19
We're tellingsöylüyorum you
it's going to be worthdeğer it.
236
607500
2267
Zahmete değecek diyoruz.
10:22
Us kidsçocuklar mayMayıs ayı only be 25 percentyüzde
of the world'sDünyanın en populationnüfus,
237
610221
4371
Biz çocuklar dünya nüfusunun
sadece %25'ini oluşturuyor olabiliriz
10:26
but we are 100 percentyüzde of the futuregelecek.
238
614616
3307
ama geleceğin %100'ü biziz.
10:31
MWMW: We still have a lot of work to do,
239
619050
2656
MW: Hala yapacak çok işimiz var
10:33
but know that we still not stop
240
621730
1665
ama bilin ki durmayacağız
10:35
untila kadar the first questionsoru askeddiye sordu
when arrivinggelen at the BaliBali airportshava alanları will be
241
623419
4425
ta ki Bali havalimanlarına varıldığında
sorulan ilk soru şu olana dek:
10:40
BothHer ikisi de: "WelcomeHoş geldiniz to BaliBali,
242
628682
1334
İkisi: Bali'ye hoş geldiniz,
10:42
do you have naynay plasticplastik bagsçantalar to declareilan?"
243
630040
2167
bırakmanız gereken
plastik torbanız var mı?
10:44
(LaughterKahkaha)
244
632231
1413
(Gülüşmeler)
10:45
OmOM shantiShanti shantiShanti shantiShanti omom.
245
633668
2736
Om shanti shanti shanti om.
10:48
Thank you.
246
636428
1151
Teşekkürler.
10:49
(ApplauseAlkış)
247
637603
9793
(Alkış)
Translated by Fatma Balta
Reviewed by Sancak Gülgen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Melati and Isabel Wijsen - Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali.

Why you should listen
Inspired by similar measures in other parts of the world, Melati and Isabel Wijsen launched the campaign Bye Bye Plastic Bags in 2013, which received worldwide support -- and recently succeeded in getting the island’s governor to commit to a ban by 2018. The two sisters, who frequent the environmentally minded Green School along with a crew of likely motivated kids, continue to ask the question: How can they make a difference in the world?
More profile about the speaker
Melati and Isabel Wijsen | Speaker | TED.com