ABOUT THE SPEAKER
Lux Narayan - Entrepreneur
Lux Narayan is a perpetual learner of various things -- from origami and molecular gastronomy to stand-up and improv comedy.

Why you should listen

Lakshmanan aka Lux Narayan mans the helm of Unmetric, a social media intelligence company that helps digital marketers, social media analysts, and content creators harness social signals to track and analyze competitive content and campaigns, and to create better content and campaigns of their own.

Prior to founding Unmetric, Narayan was a co-founder at Vembu Technologies, an online data backup company. He also helped found and volunteered at ShareMyCake, a non-profit started by his wife that focuses on encouraging children to use their birthdays to channel monetary support towards a cause of their choosing.

As Unmetric's CEO, he leads a team of 70 people distributed across the company's operations in Chennai and New York City.

Outside of work, he is a perpetual learner of various things -- from origami and molecular gastronomy to stand-up and improv comedy. He enjoys reading obituaries and other non-fiction and watching documentaries with bad ratings. Narayan makes time every year for trekking in the Himalayas or scuba diving in tropical waters, and once he learns to fly, he hopes to spend more time off land than on it.

More profile about the speaker
Lux Narayan | Speaker | TED.com
TEDNYC

Lux Narayan: What I learned from 2,000 obituaries

Lux Narayan: Điều tôi học được từ 2000 bản tin buồn

Filmed:
1,705,669 views

Lux Narayan bắt đầu ngày mới với món trứng chưng và câu hỏi "Ai qua đời hôm nay?" Tại sao? Bằng việc phân tích 2,000 bản tin buồn trên tờ New York Times trong khoảng thời gian 20 tháng, Narayan đã chắt lọc trong những bản tin rất ngắn, thành quả cả đời họ. Tại đây anh ấy chia sẽ về những điều mà dấn ấn bất tử của những cuộc đời đó có thể dạy ta cách sống một cuộc đời thật ý nghĩa.
- Entrepreneur
Lux Narayan is a perpetual learner of various things -- from origami and molecular gastronomy to stand-up and improv comedy. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Joseph Keller hay chạy bộ
quanh khuôn viên trường Stanford,
00:12
JosephJoseph KellerKeller used to jogchạy bộ
around the StanfordStanford campuskhuôn viên,
0
879
4072
00:16
and he was strucktấn công by all the womenđàn bà
joggingchạy bộ there as well.
1
4975
4717
Và ông ấy cũng bị ấn tượng bởi
những cô gái chạy bộ ở đó.
00:21
Why did theirhọ ponytailsponytails swinglung lay
from sidebên to sidebên like that?
2
9716
3589
Tại sao mái tóc đuôi ngựa của họ
lại hất sang hai bên như vậy?
00:25
BeingĐang a mathematiciannhà toán học,
he setbộ out to understandhiểu không why.
3
13867
3138
Là một nhà toán học,
ông bắt đầu tìm hiểu lí do.
00:29
(LaughterTiếng cười)
4
17029
1151
(Tiếng cười)
00:30
ProfessorGiáo sư KellerKeller was curiousHiếu kỳ
about manynhiều things:
5
18204
2306
Giáo sư Keller tò mò về rất nhiều thứ:
00:32
why teapotsấm trà dribbledribble
6
20534
1967
Tại sao tách trà lại nhỏ giọt
00:34
or how earthwormsEarthworms wrigglewriggle.
7
22525
1830
Hay giun đất ngọ nguậy như thế nào.
00:36
UntilCho đến khi a fewvài monthstháng agotrước,
I hadn'tđã không heardnghe of JosephJoseph KellerKeller.
8
24847
3048
Cho đến vài tháng trước, tôi không còn
nghe tin về ông ấy nữa.
00:40
I readđọc about him in the NewMới YorkYork TimesThời gian,
9
28581
2852
Tôi đọc được tin về ông ấy
trên tờ New York Times,
00:43
in the obituariescáo phó.
10
31457
1432
Trong mục tin buồn.
00:44
The TimesThời gian had halfmột nửa a pagetrang
of editorialbiên tập dedicateddành riêng to him,
11
32913
3772
Tờ Times dành nửa trang báo tri ân ông,
00:48
which you can imaginetưởng tượng is premiumphí bảo hiểm spacekhông gian
for a newspaperbáo chí of theirhọ staturetầm vóc.
12
36709
3922
Bạn có thể hình dung với tờ Times danh giá
đó là một phần dung lượng đặc biệt.
00:53
I readđọc the obituariescáo phó almosthầu hết everymỗi day.
13
41368
2342
Tôi gần như đọc mục tin buồn hằng ngày.
00:56
My wifengười vợ understandablydễ hiểu thinksnghĩ
I'm ratherhơn morbidbệnh hoạn
14
44690
3022
Thật dễ hiểu khi vợ tôi nghĩ rằng
tôi hơi bất thường
00:59
to beginbắt đầu my day with scrambledtranh giành eggsquả trứng
and a "Let's see who diedchết todayhôm nay."
15
47736
4400
Khi bắt đầu một ngày với món trứng chưng
và việc 'Xem ai qua đời hôm nay nào."
01:04
(LaughterTiếng cười)
16
52160
1150
(Tiếng cười)
01:06
But if you think about it,
17
54025
1292
Nhưng nếu nghĩ về điều đó,
01:07
the fronttrước mặt pagetrang of the newspaperbáo chí
is usuallythông thường badxấu newsTin tức,
18
55341
3413
Trang nhất các báo thường là tin xấu,
01:10
and cuestín hiệu man'sngười đàn ông failuresthất bại.
19
58778
1975
Và chỉ ra thất bại của con người.
01:12
An instanceví dụ where badxấu newsTin tức
cuestín hiệu accomplishmenthoàn thành
20
60777
2666
Một nơi mà tin xấu lại chỉ ra thành quả
01:15
is at the endkết thúc of the papergiấy,
in the obituariescáo phó.
21
63467
3235
Là trang cuối của tờ báo,
trong mục tin buồn.
01:19
In my day jobviệc làm,
22
67405
1364
Công việc của tôi,
01:20
I runchạy a companyCông ty that focusestập trung
on futureTương lai insightshiểu biết sâu sắc
23
68793
2476
Tôi điều hành một công ty
về tìm hiểu tương lai
01:23
that marketersnhà tiếp thị can derivelấy được
from pastquá khứ datadữ liệu --
24
71293
2420
Mà các marketer có thể lọc
từ dữ liệu trước đây
01:25
a kindloại of rearview-mirrorgương nhìn đằng sau analysisphân tích.
25
73737
2944
Một dạng phân tích dữ liệu trong quá khứ.
01:29
And we beganbắt đầu to think:
26
77092
1155
Và ta bắt đầu nghĩ:
01:30
What if we heldđược tổ chức a rearviewnhìn đằng sau mirrorgương
to obituariescáo phó from the NewMới YorkYork TimesThời gian?
27
78271
5118
Nếu ta nhìn lại
những cáo phó trên tờ New York Times?
Có phải bài học là làm thế nào để
cáo phó của bạn được đăng lên báo
01:36
Were there lessonsBài học on how you could get
your obituaryphó giám đốc featuredđặc trưng --
28
84514
3468
01:40
even if you aren'tkhông phải around to enjoythưởng thức it?
29
88006
1977
Kể cả khi bạn không còn sống để thấy nó?
01:42
(LaughterTiếng cười)
30
90007
1484
(Tiếng cười)
01:43
Would this go better with scrambledtranh giành eggsquả trứng?
31
91515
2628
Việc đó có tuyệt hơn
khi dùng với trứng chưng không?
01:46
(LaughterTiếng cười)
32
94167
1150
(Tiếng cười)
01:48
And so, we lookednhìn at the datadữ liệu.
33
96163
2998
Và rồi, chúng tôi xem qua dữ liệu.
01:51
2,000 editorialbiên tập, non-paidkhông trả tiền obituariescáo phó
34
99869
4494
2000 cáo phó
của người nổi tiếng
01:56
over a 20-month-Tháng periodgiai đoạn
betweengiữa 2015 and 2016.
35
104387
3642
Trong vòng 20 tháng giữa năm 2015 và 2016.
02:00
What did these 2,000 deathsngười chết --
ratherhơn, livescuộc sống -- teachdạy us?
36
108053
4824
2000 cái chết, hay đúng hơn,
2000 cuộc đời này dạy chúng ta điều gì?
02:04
Well, first we lookednhìn at wordstừ ngữ.
37
112901
2033
Hãy nhìn vào câu chữ.
02:06
This here is an obituaryphó giám đốc headlinetiêu đề.
38
114958
1761
Đây là tiêu đề của một bản tin buồn.
02:08
This one is of the amazingkinh ngạc LeeLee KuanQuang YewDiệu.
39
116743
2296
Đây là ngài Lý Quang Diệu tuyệt vời.
02:11
If you removetẩy the beginningbắt đầu and the endkết thúc,
40
119063
2522
Nếu bạn bỏ phần đầu và phần cuồi đi,
02:13
you're left with a beautifullyđẹp
wordedworded descriptorMô tả
41
121609
3334
Bạn sẽ có lời đề tựa tuyệt đẹp
02:16
that triescố gắng to, in just a fewvài wordstừ ngữ,
capturenắm bắt an achievementthành tích or a lifetimecả đời.
42
124967
4675
Mà chỉ trong vài con chữ, đúc kết được
một thành quả hay cả cuộc đời họ.
02:21
Just looking at these is fascinatinghấp dẫn.
43
129666
2161
Chỉ đọc những lời tựa này đã thấy thú vị.
02:24
Here are a fewvài famousnổi danh onesnhững người,
people who diedchết in the last two yearsnăm.
44
132301
3295
Đây là một vài người nổi tiếng,
qua đời trong vòng hai năm qua.
02:27
Try and guessphỏng đoán who they are.
45
135620
1319
Cố đoán xem họ là ai nhé.
02:28
[An ArtistNghệ sĩ who DefiedDefied GenreThể loại]
46
136963
1440
Nghệ sĩ thách thức mọi loại
02:30
That's PrinceHoàng tử.
47
138427
1185
Đó là Prince.
02:32
[TitanTitan of BoxingQuyền Anh and the 20ththứ CenturyThế kỷ]
48
140497
1837
Người khổng lồ của Boxing thế kỉ 20
02:34
Oh, yes.
49
142358
1160
Đúng rồi.
02:35
[MuhammadThiên Sứ Muhammad AliAli]
50
143542
1224
Muhammad Ali
02:36
[GroundbreakingĐột phá ArchitectKiến trúc sư]
51
144790
1546
Vị kiến trúc sư có nhiều đột phá
02:38
ZahaZaha HadidHadid.
52
146360
1251
Zaha Hadid.
02:40
So we tooklấy these descriptorsbộ mô tả
53
148843
1748
Chúng ta đọc những lời đề tựa này
02:42
and did what's calledgọi là
naturaltự nhiên languagengôn ngữ processingChế biến,
54
150615
2524
Và thực hiện quá trình
xử lí ngôn ngữ tự nhiên,
02:45
where you feednuôi these into a programchương trình,
55
153163
1771
Khi bạn đưa chúng vào một bộ máy,
02:46
it throwsném out the superfluousthừa wordstừ ngữ --
56
154958
1865
Và ném ra những từ ngữ thừa thãi
02:48
"the," "and," -- the kindloại of wordstừ ngữ
you can mimeMIME easilydễ dàng in "CharadesCharades," --
57
156847
4223
Kiểu ngôn ngữ bạn có thể dễ dàng bỏ đi
trong trò chơi "Đố chữ"
02:53
and leaves you with the mostphần lớn
significantcó ý nghĩa wordstừ ngữ.
58
161094
2193
Để lại cho bạn những từ ngữ
quan trọng nhất.
Và tôi không chỉ làm vậy với 4 đề tựa,
02:55
And we did it not just for these fourbốn,
59
163311
1821
02:57
but for all 2,000 descriptorsbộ mô tả.
60
165156
2519
Mà với cả 2000 lời đề tựa.
02:59
And this is what it looksnhìn like.
61
167699
1743
Và chúng trông như thế này.
03:03
FilmPhim, theatreNhà hát, musicÂm nhạc, dancenhảy
and of coursekhóa học, artnghệ thuật, are hugekhổng lồ.
62
171004
4827
Phim, kịch, âm nhạc, khiêu vũ
và kể cả hội họa rất nhiều
03:08
Over 40 percentphần trăm.
63
176485
1946
Hơn 40%.
03:10
You have to wonderngạc nhiên
why in so manynhiều societiesxã hội
64
178455
2528
Bạn sẽ phải thắc mắc
tại sao ở rất nhiều xã hội
03:13
we insistnhấn mạnh that our kidstrẻ em pursuetheo đuổi
engineeringkỹ thuật or medicinedược phẩm or businesskinh doanh or lawpháp luật
65
181007
4435
Chúng ta cứ muốn con cái mình theo nghề
kỹ sư hay y dược hay kinh doanh hay luật
03:17
to be construedhiểu as successfulthành công.
66
185466
1587
Để được coi là thành công.
03:19
And while we're talkingđang nói professionchuyên nghiệp,
67
187871
1693
Và khi chúng ta nói đến sự nghiệp,
03:21
let's look at agetuổi tác --
68
189588
1151
Hãy nhìn vào độ tuổi
03:22
the averageTrung bình cộng agetuổi tác at which
they achievedđạt được things.
69
190763
2510
Độ tuổi trung bình họ đạt được thành tích.
03:25
That numbercon số is 37.
70
193297
1846
Con số đó là 37.
03:28
What that meanscó nghĩa is,
you've got to wait 37 yearsnăm ...
71
196274
3656
Điều đó có nghĩa là bạn phải chờ 37 năm...
03:31
before your first significantcó ý nghĩa achievementthành tích
that you're rememberednhớ lại for --
72
199954
3395
Trước khi đạt được thành tựu đầu tiên
để mọi người nhớ đến bạn
03:35
on averageTrung bình cộng --
73
203373
1151
Trung bình là vậy
03:36
44 yearsnăm latermột lát sau, when you
diechết at the agetuổi tác of 81 --
74
204548
2478
44 năm sau khi bạn qua đời ở tuổi 81
03:39
on averageTrung bình cộng.
75
207050
1168
Trên trung bình.
03:40
(LaughterTiếng cười)
76
208242
1001
(cười)
03:41
Talk about havingđang có to be patientbệnh nhân.
77
209267
1684
Hẳn là phải rất kiên nhẫn.
03:42
(LaughterTiếng cười)
78
210975
1057
(cười)
03:44
Of coursekhóa học, it variesthay đổi by professionchuyên nghiệp.
79
212056
2089
Tất nhiên,
nó thay đổi theo nghề nghiệp.
03:46
If you're a sportscác môn thể thao starngôi sao,
80
214566
1193
Nếu bạn là VĐV thể thao,
03:47
you'llbạn sẽ probablycó lẽ hitđánh
your strideSải chân in your 20s.
81
215783
2127
Bạn có thể sẽ vụt sáng ở độ tuổi 20.
03:49
And if you're in your 40s like me,
82
217934
2645
Và nếu bạn ở độ tuổi 40 như tôi,
03:52
you can jointham gia the funvui vẻ worldthế giới of politicschính trị.
83
220603
1991
Bạn có thể vào thế giới chính trị thú vị.
03:54
(LaughterTiếng cười)
84
222618
1056
(cười)
03:55
PoliticiansChính trị gia do theirhọ first and sometimesđôi khi
only commendablekhen ngợi acthành động in theirhọ mid-giữa-40s.
85
223698
3915
Chính trị gia có bước đi đáng ca ngợi
đầu tiên và đôi khi duy nhất ở độ tuổi 40.
03:59
(LaughterTiếng cười)
86
227637
1257
(cười)
04:00
If you're wonderingtự hỏi what "othersKhác" are,
87
228918
1937
Nếu bạn đang thắc mắc "Thứ khác" là gì,
04:02
here are some examplesví dụ.
88
230879
1476
Đây là một vài ví dụ.
04:04
Isn't it fascinatinghấp dẫn, the things people do
89
232821
2116
Thật là kì diệu nhỉ, những điều họ làm
04:06
and the things they're rememberednhớ lại for?
90
234961
1882
Và những điều họ được nhớ đến?
04:08
(LaughterTiếng cười)
91
236867
1752
(cười)
04:12
Our curiositysự tò mò was in overdrivetăng tốc,
92
240136
1844
Chúng tôi đã cực kì tò mò
04:14
and we desiredmong muốn to analyzephân tích
more than just a descriptorMô tả.
93
242004
3788
Và chúng tôi muốn phân tích nhiều hơn
chỉ một cái đề tựa.
04:18
So, we ingestedtiêu hóa the entiretoàn bộ
first paragraphđoạn văn of all 2,000 obituariescáo phó,
94
246998
4946
Chúng tôi đã phân tích khổ đầu tiên
của toàn bộ 2000 bản tin buồn,
04:23
but we did this separatelyriêng
for two groupscác nhóm of people:
95
251968
2774
Và chúng tôi phân tích tách biệt
dựa trên hai nhóm người:
04:26
people that are famousnổi danh
and people that are not famousnổi danh.
96
254766
2777
Người nổi tiếng và người không nổi tiếng.
04:29
FamousNổi tiếng people -- PrinceHoàng tử,
AliAli, ZahaZaha HadidHadid --
97
257567
2689
Người nổi tiếng - Prince, Ali, Zaha Hadid
04:32
people who are not famousnổi danh
are people like JocelynJocelyn CooperCooper,
98
260280
4235
Người không nổi tiếng như Jocelyn Cooper,
04:36
ReverendMục sư CurryCà ri
99
264539
1154
Reverend Curry
04:37
or LornaLorna KellyKelly.
100
265717
1169
Hay Lorna Kelly.
04:38
I'm willingsẵn lòng to betcá cược you haven'tđã không heardnghe
of mostphần lớn of theirhọ namestên.
101
266910
3188
Tôi sẵn sàng cá rằng bạn chưa từng nghe
hầu hết những cái tên ấy.
04:42
AmazingTuyệt vời people, fantastictuyệt diệu achievementsthành tựu,
but they're not famousnổi danh.
102
270122
3812
Những con người kì diệu, thành tựu
tuyệt vời nhưng họ không nổi tiếng.
04:46
So what if we analyzephân tích
these two groupscác nhóm separatelyriêng --
103
274720
2788
Sẽ ra sao nếu chúng tôi
phân tích hai nhóm này tách biệt?
04:49
the famousnổi danh and the non-famouskhông nổi tiếng?
104
277532
1525
Những người nổi và không nổi?
04:51
What mightcó thể that tell us?
105
279081
1419
Ta sẽ biết được điều gì?
04:52
Take a look.
106
280524
1240
Cùng xem nào.
04:56
Two things leapnhảy vọt out at me.
107
284556
1469
Hai thứ nổi trội với tôi.
04:58
First:
108
286569
1170
Đầu tiên:
05:00
"JohnJohn."
109
288106
1198
"John."
05:01
(LaughterTiếng cười)
110
289328
1300
(cười)
05:03
AnyoneBất cứ ai here namedđặt tên JohnJohn
should thank your parentscha mẹ --
111
291914
3388
Những ai ở đây tên John
nên cảm ơn bố mẹ mình
05:07
(LaughterTiếng cười)
112
295326
1329
(cười)
05:08
and remindnhắc lại your kidstrẻ em to cutcắt tỉa out
your obituaryphó giám đốc when you're goneKhông còn.
113
296679
3082
Và nhắc con bạn
cắt bản tin buồn của bạn ra khi bạn mất
05:13
And secondthứ hai:
114
301061
1356
Và thứ hai:
05:15
"help."
115
303849
1154
"Giúp đỡ."
05:18
We uncoveredtim thây, manynhiều lessonsBài học
from livescuộc sống well-lednổi led,
116
306524
3465
Chúng tôi đã tìm ra, nhiều bài học
từ những cuộc đời ý nghĩa
05:22
and what those people immortalizedbất tử
in printin could teachdạy us.
117
310013
2836
Và điều mà những người bất tử này
có thể dạy chúng ta.
05:24
The exercisetập thể dục was a fascinatinghấp dẫn testamentdi chúc
to the kaleidoscopekính vạn hoa that is life,
118
312873
4738
Việc này là một minh chứng tuyệt vời
cho lăng kính vạn hoa của cuộc đời,
05:29
and even more fascinatinghấp dẫn
119
317635
2715
Và còn thú vị hơn
05:32
was the factthực tế that the overwhelmingáp đảo
majorityđa số of obituariescáo phó
120
320374
3068
Là sự thật bao trùm
lên hầu hết các bản tin buồn
05:35
featuredđặc trưng people famousnổi danh and non-famouskhông nổi tiếng,
121
323466
2998
Có những người nổi tiếng
và không nổi tiếng,
05:38
who did seeminglycó vẻ extraordinarybất thường things.
122
326488
2433
Những người đã làm nên những điều kì diệu.
05:41
They madethực hiện a positivetích cực dentDent
in the fabricvải of life.
123
329574
3110
Họ đã để lại tiếng thơm
trong lịch sử nhân loại
05:44
They helpedđã giúp.
124
332708
1237
Họ đã giúp đỡ.
05:46
So askhỏi yourselveschính mình as you go
back to your dailyhằng ngày livescuộc sống:
125
334772
2591
Hãy thử hỏi bản thân mình
trong cuộc sống hằng ngày:
05:49
How am I usingsử dụng my talentsเลือก แทน ท่าน เลือก to help societyxã hội?
126
337387
2920
Mình đã giúp xã hội như thế nào
với khả năng của mình?
05:52
Because the mostphần lớn powerfulquyền lực lessonbài học here is,
127
340331
2973
Vì bài học mạnh mẽ nhất ở đây là,
05:55
if more people livedđã sống theirhọ livescuộc sống
tryingcố gắng to be famousnổi danh in deathtử vong,
128
343328
4336
Nếu mọi người sống cố gắng
để lại tiếng thơm sau khi chết
05:59
the worldthế giới would be a much better placeđịa điểm.
129
347688
2605
Thì thế giới sẽ trở nên tốt đẹp hơn nhiều.
06:03
Thank you.
130
351062
1169
Cảm ơn.
06:04
(ApplauseVỗ tay)
131
352255
2848
(vỗ tay)
Translated by Anh Phạm
Reviewed by Ybabykcul Nguyễn

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Lux Narayan - Entrepreneur
Lux Narayan is a perpetual learner of various things -- from origami and molecular gastronomy to stand-up and improv comedy.

Why you should listen

Lakshmanan aka Lux Narayan mans the helm of Unmetric, a social media intelligence company that helps digital marketers, social media analysts, and content creators harness social signals to track and analyze competitive content and campaigns, and to create better content and campaigns of their own.

Prior to founding Unmetric, Narayan was a co-founder at Vembu Technologies, an online data backup company. He also helped found and volunteered at ShareMyCake, a non-profit started by his wife that focuses on encouraging children to use their birthdays to channel monetary support towards a cause of their choosing.

As Unmetric's CEO, he leads a team of 70 people distributed across the company's operations in Chennai and New York City.

Outside of work, he is a perpetual learner of various things -- from origami and molecular gastronomy to stand-up and improv comedy. He enjoys reading obituaries and other non-fiction and watching documentaries with bad ratings. Narayan makes time every year for trekking in the Himalayas or scuba diving in tropical waters, and once he learns to fly, he hopes to spend more time off land than on it.

More profile about the speaker
Lux Narayan | Speaker | TED.com