TED Salon Zebra Technologies
Roy Bahat and Bryn Freedman: What is the meaning of work?
Roy Bahat và Bryn Freedman: Ý nghĩa của công việc
Filmed:
Readability: 3.4
2,033,283 views
Roy Bahat đã từng lo lắng. Công ty của ông đầu tư vào công nghệ mới như AI (trí tuệ nhân tạo) để giúp các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn - nhưng, ông tự hỏi, AI ảnh hưởng thế nào đến con người, khi làm công việc của họ thay đổi, biến mất hoặc ít thỏa mãn hơn? Câu hỏi đưa ông vào một hành trình nghiên cứu kéo dài hai năm để khám phá điều gì thúc đẩy con người và tại sao ta làm việc. Trong cuộc trò chuyện với điều phối viên Bryn Freedman, ông chia sẻ những đúc kết, bao gồm những thấu hiểu đáng ngạc nhiên sẽ định hình công việc trong tương lai.
Roy Bahat - Venture capitalist
Roy Bahat invests in the future of work, with a focus on automation, data, robotics, media, productivity tools and more. Full bioBryn Freedman - Editorial director and curator, TED Institute
Bryn Freedman helps those who want to give the "talk of their lives" in a clear, passionate and authentic way. Full bio
Roy Bahat invests in the future of work, with a focus on automation, data, robotics, media, productivity tools and more. Full bioBryn Freedman - Editorial director and curator, TED Institute
Bryn Freedman helps those who want to give the "talk of their lives" in a clear, passionate and authentic way. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Bryn Freedman: You're a guy whose company
funds these AI programs and invests.
funds these AI programs and invests.
0
151
5936
Bryn Freedman: Ông là chủ
một công ty đầu tư cho các dự án AI.
một công ty đầu tư cho các dự án AI.
Chúng tôi hi vọng được ông
chia sẻ một cách khách quan
chia sẻ một cách khách quan
00:18
So why should we trust you
to not have a bias
to not have a bias
1
6111
5045
00:23
and tell us something really useful
for the rest of us
for the rest of us
2
11180
3176
vài điều hữu ích
về tương lai của công việc?
về tương lai của công việc?
00:26
about the future of work?
3
14380
2304
Roy Bahat: Vâng, thật vậy.
00:29
Roy Bahat: Yes, I am.
4
17046
1491
Khi bạn thức dậy buổi sáng
và đọc báo,
và đọc báo,
00:30
And when you wake up in the morning
and you read the newspaper
and you read the newspaper
5
18561
2988
báo viết: "Thời đại robot đang đến,
chúng sẽ chiếm hết việc của ta,"
chúng sẽ chiếm hết việc của ta,"
00:33
and it says, "The robots are coming,
they may take all our jobs,"
they may take all our jobs,"
6
21573
3449
00:37
as a start-up investor
focused on the future of work,
focused on the future of work,
7
25046
2531
đầu tư vào start-up
chú trọng vào tương lai của công việc
chú trọng vào tương lai của công việc
00:39
our fund was the first one to say
8
27601
2317
quỹ đầu tư của chúng tôi
sẽ là nơi đầu tiên
sẽ là nơi đầu tiên
00:41
artificial intelligence
should be a focus for us.
should be a focus for us.
9
29942
2310
nói rằng trí tuệ nhân tạo (AI)
nên là trọng tâm.
nên là trọng tâm.
00:44
So I woke up one morning
and read that and said,
and read that and said,
10
32276
2253
Vậy nên buổi sáng thức dậy,
tôi đọc báo và thốt lên:
tôi đọc báo và thốt lên:
00:46
"Oh, my gosh, they're talking about me.
That's me who's doing that."
That's me who's doing that."
11
34553
3447
"Ôi Chúa, họ đang nói về con.
Con là người đang làm việc đó."
Con là người đang làm việc đó."
00:50
And then I thought: wait a minute.
12
38839
2024
Và rồi tôi tự nhủ:
Chờ đã.
Chờ đã.
00:52
If things continue,
13
40887
2412
Nếu mọi thứ tiếp diễn,
00:55
then maybe not only will the start-ups
in which we invest struggle
in which we invest struggle
14
43323
5254
có lẽ không chỉ những start-up
mà chúng tôi đầu tư sẽ gặp khó khăn
mà chúng tôi đầu tư sẽ gặp khó khăn
vì sẽ không ai có việc làm
01:00
because there won't be people to have jobs
15
48601
2561
01:03
to pay for the things
that they make and buy them,
that they make and buy them,
16
51186
2862
để trả cho những thứ làm ra
và mua chúng,
và mua chúng,
mà cả nền kinh tế - xã hội của ta
cũng rơi vào khó khăn.
cũng rơi vào khó khăn.
01:06
but our economy and society
might struggle, too.
might struggle, too.
17
54072
2917
01:09
And look, I should be the guy
who sits here and tells you,
who sits here and tells you,
18
57013
3221
Và nhìn xem, tôi sẽ là kẻ ngồi đây
nói với các bạn:
nói với các bạn:
01:12
"Everything is going to be fine.
It's all going to work out great.
It's all going to work out great.
19
60258
3131
"Mọi thứ rồi sẽ ổn.
Tất cả đều sẽ tốt hơn.
Tất cả đều sẽ tốt hơn.
Khi đưa vào sử dụng máy ATM,
01:15
Hey, when they introduced the ATM machine,
20
63413
2032
vài năm sau, có thêm nhiều
giao dịch viên ngân hàng.
giao dịch viên ngân hàng.
01:17
years later, there's more
tellers in banks."
tellers in banks."
21
65469
2136
01:19
It's true.
22
67629
1158
Đó là sự thật.
01:20
And yet, when I looked at it, I thought,
"This is going to accelerate.
"This is going to accelerate.
23
68811
3316
Song, nhìn vào đó, tôi nghĩ:
"Nó sẽ tăng tốc.
"Nó sẽ tăng tốc.
Và rồi mọi thứ sẽ sụp đổ."
01:24
And if it does accelerate,
there's a chance the center doesn't hold."
there's a chance the center doesn't hold."
24
72151
3260
Nhưng tôi nghĩ ai đó phải biết
câu trả lời cho vấn đề này;
câu trả lời cho vấn đề này;
01:27
But I figured somebody must know
the answer to this;
the answer to this;
25
75435
2483
01:29
there are so many ideas out there.
26
77942
1675
có quá nhiều tư tưởng ngoài kia.
01:31
And I read all the books,
and I went to the conferences,
and I went to the conferences,
27
79641
3054
Tôi đọc mọi quyển sách,
và tham gia các hội nghị,
và tham gia các hội nghị,
01:34
and at one point, we counted more than
100 efforts to study the future of work.
100 efforts to study the future of work.
28
82719
5644
và lúc nào đó, chúng tôi đếm được
hơn 100 nỗ lực nhằm nghiên cứu
hơn 100 nỗ lực nhằm nghiên cứu
tương lai của công việc.
Quả là khó chịu,
Quả là khó chịu,
01:40
And it was a frustrating experience,
29
88387
2857
01:43
because I'd hear the same back-and-forth
over and over again:
over and over again:
30
91268
4015
khi phải nghe
lặp đi lặp lại một điều:
lặp đi lặp lại một điều:
"Thời đại robot đang đến!"
01:47
"The robots are coming!"
31
95307
1778
Rồi ai đó khác sẽ nói:
01:49
And then somebody else would say,
32
97109
1603
01:50
"Oh, don't worry about that, they've
always said that and it turns out OK."
always said that and it turns out OK."
33
98736
3564
"Ồ, đừng lo, họ luôn nói thế
nhưng hóa ra, mọi thứ vẫn ổn."
nhưng hóa ra, mọi thứ vẫn ổn."
Rồi một người khác nhảy vào:
01:54
Then somebody else would say,
34
102324
1389
01:55
"Well, it's really about the meaning
of your job, anyway."
of your job, anyway."
35
103737
2732
"Quan trọng vẫn là
ý nghĩa của công việc."
ý nghĩa của công việc."
01:58
And then everybody would shrug
and go off and have a drink.
and go off and have a drink.
36
106493
2783
Rồi mọi người sẽ nhún vai
và bỏ đi làm vài ly.
và bỏ đi làm vài ly.
02:01
And it felt like there was this
Kabuki theater of this discussion,
Kabuki theater of this discussion,
37
109300
3102
Cuộc tranh luận
như một vở kịch câm,
như một vở kịch câm,
02:04
where nobody was talking to each other.
38
112426
1875
chẳng ai nói chuyện với ai.
02:06
And many of the people that I knew
and worked with in the technology world
and worked with in the technology world
39
114325
3486
Phần nhiều người tôi quen
và làm cùng trong giới công nghệ
và làm cùng trong giới công nghệ
02:09
were not speaking to policy makers;
40
117835
1675
không nói chuyện với các nhà
hoạch định chính sách và ngược lại.
hoạch định chính sách và ngược lại.
02:11
the policy makers
were not speaking to them.
were not speaking to them.
41
119534
2069
02:13
And so we partnered with a nonpartisan
think tank NGO called New America
think tank NGO called New America
42
121627
4182
Nên chúng tôi hợp tác
với một tổ chức chính phủ - New America
với một tổ chức chính phủ - New America
- để nghiên cứu vấn đề này.
02:17
to study this issue.
43
125833
1333
02:19
And we brought together a group of people,
44
127190
2348
Chúng tôi tập hợp
một nhóm người,
một nhóm người,
02:21
including an AI czar
at a technology company
at a technology company
45
129562
3430
gồm một AI Czar
tại một công ty công nghệ,
tại một công ty công nghệ,
một nhà thiết kế video game,
02:25
and a video game designer
46
133016
1872
một người Cánh Hữu,
02:26
and a heartland conservative
47
134912
1483
một nhà đầu tư ở Wall Street,
02:28
and a Wall Street investor
48
136419
1244
một biên tập viên
tạp chí chủ nghĩa xã hội --
tạp chí chủ nghĩa xã hội --
02:29
and a socialist magazine editor --
49
137687
1960
02:31
literally, all in the same room;
it was occasionally awkward --
it was occasionally awkward --
50
139671
2968
tất cả trong cùng một căn phòng;
khá là ngại ngùng --
khá là ngại ngùng --
02:34
to try to figure out
what is it that will happen here.
what is it that will happen here.
51
142663
2581
để cố tìm hiểu xem
điều gì sẽ xảy ra.
điều gì sẽ xảy ra.
02:37
The question we asked was simple.
52
145268
2820
Câu hỏi mà chúng tôi đưa ra
khá đơn giản.
khá đơn giản.
02:40
It was: What is the effect of technology
on work going to be?
on work going to be?
53
148704
3413
Đó là: Công nghệ sẽ tiếp tục
có ảnh hưởng gì lên công việc?
có ảnh hưởng gì lên công việc?
02:44
And we looked out 10 to 20 years,
54
152141
1627
Và chúng tôi nhìn về tương lai
10 đến 20 năm sau,
10 đến 20 năm sau,
02:45
because we wanted to look out far enough
that there could be real change,
that there could be real change,
55
153792
3484
đủ xa để có
những thay đổi thật sự
những thay đổi thật sự
02:49
but soon enough that we weren't talking
about teleportation or anything like that.
about teleportation or anything like that.
56
157300
3969
nhưng đủ gần để không quá
xa rời thực tế.
xa rời thực tế.
Chúng tôi nhận ra --
02:53
And we recognized --
57
161293
1378
và tôi nghĩ mỗi năm trên thế giới
ta đều được nhắc --
ta đều được nhắc --
02:54
and I think every year
we're reminded of this in the world --
we're reminded of this in the world --
58
162695
3049
02:57
that predicting what's
going to happen is hard.
going to happen is hard.
59
165768
2207
rằng rất khó để đoán trước tương lai.
02:59
So instead of predicting,
there are other things you can do.
there are other things you can do.
60
167999
2856
Vậy nên, thay vì dự đoán,
bạn có thể làm những việc khác.
bạn có thể làm những việc khác.
03:02
You can try to imagine
alternate possible futures,
alternate possible futures,
61
170879
2796
như cố hình dung viễn cảnh
có thể xảy ra,
có thể xảy ra,
03:05
which is what we did.
62
173699
1152
là điều chúng tôi đã làm.
03:06
We did a scenario-planning exercise,
63
174875
1758
Chúng tôi đã vẽ ra
một kịch bản thử nghiệm,
một kịch bản thử nghiệm,
03:08
and we imagined cases
where no job is safe.
where no job is safe.
64
176657
3066
và tưởng tượng tương lai
không còn công việc nào an toàn,
không còn công việc nào an toàn,
03:11
We imagined cases where every job is safe.
65
179747
3103
tương lai
khi mọi công việc đều an toàn.
khi mọi công việc đều an toàn.
03:14
And we imagined every
distinct possibility we could.
distinct possibility we could.
66
182874
4039
Và chúng tôi hình dung
mọi khả năng có thể.
mọi khả năng có thể.
Và kết quả, thực đáng ngạc nhiên,
03:18
And the result, which really surprised us,
67
186937
3283
là khi bạn nghĩ về những viễn cảnh
và những gì nên làm,
và những gì nên làm,
03:22
was when you think through those futures
and you think what should we do,
and you think what should we do,
68
190244
3698
03:25
the answers about what we should do
actually turn out to be the same,
actually turn out to be the same,
69
193966
3915
những câu trả lời cho câu hỏi này
hóa ra là một,
hóa ra là một,
dù chuyện gì xảy ra.
03:29
no matter what happens.
70
197905
1496
03:31
And the irony of looking out
10 to 20 years into the future is,
10 to 20 years into the future is,
71
199425
3742
Và điều nực cười khi nhìn về tương lai
10 đến 20 năm sau là,
10 đến 20 năm sau là,
bạn nhận ra
những gì ta muốn làm
những gì ta muốn làm
03:35
you realize that the things
we want to act on
we want to act on
72
203191
2409
03:37
are actually already happening right now.
73
205624
1961
thực sự đang diễn ra
ngay lúc này.
ngay lúc này.
03:39
The automation is right now,
the future is right now.
the future is right now.
74
207609
2786
Tự động hóa diễn ra ngay lúc này,
tương lai là ngay lúc này.
tương lai là ngay lúc này.
03:42
BF: So what does that mean,
and what does that tell us?
and what does that tell us?
75
210419
2595
BF: Nó có nghĩa là gì,
và cho ta biết điều gì?
và cho ta biết điều gì?
03:45
If the future is now, what is it
that we should be doing,
that we should be doing,
76
213038
2698
Nếu tương lai là bây giờ,
đâu là những gì ta nên làm
đâu là những gì ta nên làm
03:47
and what should we be thinking about?
77
215760
1870
và nghĩ tới?
03:49
RB: We have to understand
the problem first.
the problem first.
78
217654
2080
RB: Đầu tiên, ta phải
hiểu được vấn đề.
hiểu được vấn đề.
03:51
And so the data are that as the economy
becomes more productive
becomes more productive
79
219758
4039
Số liệu chỉ ra rằng khi nền kinh tế
ngày càng hiệu quả,
ngày càng hiệu quả,
năng suất người lao động tăng,
03:55
and individual workers
become more productive,
become more productive,
80
223821
2145
lương của họ vẫn giữ nguyên.
03:57
their wages haven't risen.
81
225990
1262
03:59
If you look at the proportion
of prime working-age men,
of prime working-age men,
82
227276
3190
Nhìn vào tỷ lệ nam giới
trong độ tuổi lao động chính,
trong độ tuổi lao động chính,
chỉ riêng ở Mỹ,
04:02
in the United States at least,
83
230490
1492
04:04
who work now versus in 1960,
84
232006
3749
làm việc hiện nay
so với năm 1960,
so với năm 1960,
số người không có việc làm
nhiều hơn gấp ba lần.
nhiều hơn gấp ba lần.
04:07
we have three times
as many men not working.
as many men not working.
85
235779
2468
Rồi bạn nghe những chuyện này.
04:10
And then you hear the stories.
86
238271
1444
04:11
I sat down with a group
of Walmart workers and said,
of Walmart workers and said,
87
239739
2439
Tôi đã hỏi
một nhóm công nhân Walmart:
một nhóm công nhân Walmart:
04:14
"What do you think about this cashier,
this futuristic self-checkout thing?"
this futuristic self-checkout thing?"
88
242202
3643
"Các bạn nghĩ sao về máy thu ngân -
tự tính tiền của tương lai?
tự tính tiền của tương lai?
Họ trả lời: "Tốt đấy, nhưng ông đã nghe
về máy thanh toán hai chiều chưa?
về máy thanh toán hai chiều chưa?
04:17
They said, "That's nice, but have
you heard about the cash recycler?
you heard about the cash recycler?
89
245869
3205
04:21
That's a machine that's being
installed right now,
installed right now,
90
249098
2373
Cái máy đó đang được lắp đặt,
và đang xóa bỏ hai công việc
tại mỗi cửa hàng Walmart."
tại mỗi cửa hàng Walmart."
04:23
and is eliminating two jobs
at every Walmart right now."
at every Walmart right now."
91
251495
2637
04:26
And so we just thought, "Geez. We don't
understand the problem."
understand the problem."
92
254156
3043
Nên tôi chợt nghĩ: "Trời ạ,
ta đã chả hiểu vấn đề."
ta đã chả hiểu vấn đề."
04:29
And so we looked at the voices
that were the ones that were excluded,
that were the ones that were excluded,
93
257223
3278
Vậy nên chúng tôi nhìn vào
những tiếng nói từng bị loại trừ,
những tiếng nói từng bị loại trừ,
04:32
which is all of the people
affected by this change.
affected by this change.
94
260525
2600
đó là ai cũng bị ảnh hưởng
bởi thay đổi này.
bởi thay đổi này.
04:35
And we decided to listen to them,
95
263149
1587
Và quyết định lắng nghe,
điều như "tự động hóa và những bất mãn."
điều như "tự động hóa và những bất mãn."
04:36
sort of "automation and its discontents."
96
264760
1984
Tôi đã dành vài năm
để làm việc đó.
để làm việc đó.
04:38
And I've spent the last
couple of years doing that.
couple of years doing that.
97
266768
2403
Tôi đến Flint, Michigan,
và Youngstown, Ohio,
và Youngstown, Ohio,
04:41
I've been to Flint, Michigan,
and Youngstown, Ohio,
and Youngstown, Ohio,
98
269195
2396
nói chuyện với các nhà sáng lập,
cố hiện thực hóa nó
cố hiện thực hóa nó
04:43
talking about entrepreneurs,
trying to make it work
trying to make it work
99
271615
2431
04:46
in a very different environment
from New York or San Francisco
from New York or San Francisco
100
274070
2948
trong một môi trường rất khác
với New York, San Francisco,
với New York, San Francisco,
04:49
or London or Tokyo.
101
277042
1485
London hay Tokyo.
04:50
I've been to prisons twice
102
278551
1597
Tôi đã hai lần đến nhà tù,
04:52
to talk to inmates about
their jobs after they leave.
their jobs after they leave.
103
280172
2881
nói chuyện với tù nhân
về việc làm sau khi được thả.
về việc làm sau khi được thả.
04:55
I've sat down with truck drivers
to ask them about the self-driving truck,
to ask them about the self-driving truck,
104
283077
3747
Tôi đã ngồi cùng tài xế xe tải
để hỏi về xe tải tự động lái,
để hỏi về xe tải tự động lái,
04:58
with people who, in addition
to their full-time job,
to their full-time job,
105
286848
2454
cùng những người mà,
bên cạnh công việc chính,
bên cạnh công việc chính,
chăm sóc người thân cao tuổi trong nhà.
05:01
care for an aging relative.
106
289326
1784
05:03
And when you talk to people,
107
291134
1564
Và khi nói chuyện với mọi người,
05:04
there were two themes
that came out loud and clear.
that came out loud and clear.
108
292722
2951
có hai chủ đề xuất hiện rõ rệt.
05:08
The first one was that people
are less looking for more money
are less looking for more money
109
296285
4844
Đầu tiên là người ta
ít quan tâm đến việc kiếm nhiều tiền hơn
ít quan tâm đến việc kiếm nhiều tiền hơn
05:13
or get out of the fear
of the robot taking their job,
of the robot taking their job,
110
301153
3278
hay thoát khỏi nỗi sợ bị robot
giành mất việc,
giành mất việc,
và chỉ muốn thứ gì đó ổn định.
05:16
and they just want something stable.
111
304455
1896
05:18
They want something predictable.
112
306375
1540
Thứ có thể dự đoán được.
05:19
So if you survey people and ask them
what they want out of work,
what they want out of work,
113
307939
3675
Nên nếu khảo sát và hỏi
mong muốn từ công việc,
mong muốn từ công việc,
05:23
for everybody who makes
less than 150,000 dollars a year,
less than 150,000 dollars a year,
114
311638
3480
với những người kiếm ít hơn
150.000$ một năm,
150.000$ một năm,
05:27
they'll take a more stable
and secure income, on average,
and secure income, on average,
115
315142
3356
thường thì họ sẽ chọn
nguồn thu nhập ổn định
nguồn thu nhập ổn định
và bảo đảm hơn là kiếm nhiều tiền.
05:30
over earning more money.
116
318522
1865
05:32
And if you think about the fact that
117
320411
2214
Vầ nếu bạn nghĩ về sự thật
05:34
not only for all of the people
across the earth who don't earn a living,
across the earth who don't earn a living,
118
322649
3388
rằng mọi người trên trái đất này
dù phải kiếm sống hay không,
05:38
but for those who do,
119
326061
1191
đại đa số kiếm được khoản khác nhau
mỗi tháng, và không ổn định,
mỗi tháng, và không ổn định,
05:39
the vast majority earn a different
amount from month to month
amount from month to month
120
327276
2960
05:42
and have an instability,
121
330260
1214
bất chợt bạn nhận ra:
05:43
all of a sudden you realize,
122
331498
1397
"Chờ chút. Ta đang có
một vấn đề ở đây."
một vấn đề ở đây."
05:44
"Wait a minute. We have
a real problem on our hands."
a real problem on our hands."
123
332919
2498
05:47
And the second thing they say,
which took us a longer time to understand,
which took us a longer time to understand,
124
335441
3723
Và điều thứ hai họ đề cập
khiến chúng tôi mất nhiều thời gian hơn
khiến chúng tôi mất nhiều thời gian hơn
05:51
is they say they want dignity.
125
339188
2378
để hiểu, ý họ là
họ muốn phẩm giá.
họ muốn phẩm giá.
05:53
And that concept
of self-worth through work
of self-worth through work
126
341894
5112
Và khái niệm về giá trị bản thân
thông qua việc làm
thông qua việc làm
xuất hiện lặp đi lặp lại trong
các cuộc trò chuyện của chúng tôi.
các cuộc trò chuyện của chúng tôi.
05:59
emerged again and again and again
in our conversations.
in our conversations.
127
347030
2611
06:01
BF: So, I certainly
appreciate this answer.
appreciate this answer.
128
349665
2984
BF: Tôi thật sự đánh giá cao
câu trả lời này.
câu trả lời này.
Nhưng phẩm giá không ăn được,
06:04
But you can't eat dignity,
129
352673
1471
06:06
you can't clothe your children
with self-esteem.
with self-esteem.
130
354168
2885
lòng tự trọng không đem lại
quần áo cho con cái bạn.
quần áo cho con cái bạn.
Vậy đó là gì, ông làm thế nào
để dung hòa --
để dung hòa --
06:09
So, what is that, how do you reconcile --
131
357077
3488
phẩm giá nghĩa là gì,
06:12
what does dignity mean,
132
360589
1841
06:14
and what is the relationship
between dignity and stability?
between dignity and stability?
133
362454
3663
và đâu là mối quan hệ
giữa phẩm giá và sự ổn định?
giữa phẩm giá và sự ổn định?
RB: Phẩm giá không ăn được.
Đầu tiên bạn cần sự ổn định.
Đầu tiên bạn cần sự ổn định.
06:18
RB: You can't eat dignity.
You need stability first.
You need stability first.
134
366141
2484
06:20
And the good news is,
135
368649
1238
Và tin tốt là,
06:21
many of the conversations
that are happening right now
that are happening right now
136
369911
2755
phần nhiều các buổi đối thoại
đang diễn ra hiện nay
đang diễn ra hiện nay
06:24
are about how we solve that.
137
372690
1562
là để giải quyết vấn đề đó.
06:26
You know, I'm a proponent
of studying guaranteed income,
of studying guaranteed income,
138
374276
3865
Bạn biết đó, tôi là người khởi xướng
việc nghiên cứu thu nhập có bảo đảm,
việc nghiên cứu thu nhập có bảo đảm,
06:30
as one example,
139
378165
1277
như những cuộc đối thoại
về cách cung cấp dịch vụ sức khỏe
về cách cung cấp dịch vụ sức khỏe
06:31
conversations about how
health care gets provided
health care gets provided
140
379466
2288
06:33
and other benefits.
141
381778
1239
và những ích lợi khác.
06:35
Those conversations are happening,
142
383041
1777
Những cuộc đối thoại đó
đang diễn ra,
đang diễn ra,
06:36
and we're at a time
where we must figure that out.
where we must figure that out.
143
384842
2396
ta đang ở thời điểm
cần phải làm rõ vấn đề --
cần phải làm rõ vấn đề --
06:39
It is the crisis of our era.
144
387262
1641
khủng hoảng của thời đại.
06:40
And my point of view
after talking to people
after talking to people
145
388927
2912
Và quan điểm của tôi
sau khi trò chuyện với mọi người
sau khi trò chuyện với mọi người
06:43
is that we may do that,
146
391863
2040
là có lẽ ta sẽ làm được
nhưng có thể là chưa đủ.
nhưng có thể là chưa đủ.
06:45
and it still might not be enough.
147
393927
1580
Vì điều ta cần làm,
ngay từ đầu, là hiểu được
ngay từ đầu, là hiểu được
06:47
Because what we need to do
from the beginning is understand
from the beginning is understand
148
395531
2807
điều gì trong công việc
đem lại phẩm giá,
đem lại phẩm giá,
06:50
what is it about work
that gives people dignity,
that gives people dignity,
149
398362
2240
06:52
so they can live the lives
that they want to live.
that they want to live.
150
400626
3340
để họ có thể sống
cuộc đời mà họ muốn.
cuộc đời mà họ muốn.
Vì thế, quan niệm về phẩm giá thì ...
06:55
And so that concept of dignity is ...
151
403990
4015
rất khó để nắm bắt,
07:00
it's difficult to get your hands around,
152
408029
1932
vì nhiều người khi nghe về nó,
đặc biệt là những người giàu,
đặc biệt là những người giàu,
07:01
because when many people hear it --
especially, to be honest, rich people --
especially, to be honest, rich people --
153
409985
3599
hiểu là "ý nghĩa."
07:05
they hear "meaning."
154
413608
1156
là "công việc rất quan trọng với tôi."
07:06
They hear "My work is important to me."
155
414788
1906
07:08
And again, if you survey people
and you ask them,
and you ask them,
156
416718
3637
Và một lần nữa, nếu bạn khảo sát:
"Công việc quan trọng với bạn
như thế nào?"
như thế nào?"
07:12
"How important is it to you
that your work be important to you?"
that your work be important to you?"
157
420379
3500
chỉ những người kiếm được
từ 150.000$ trở lên mỗi năm
từ 150.000$ trở lên mỗi năm
07:15
only people who make
150,000 dollars a year or more
150,000 dollars a year or more
158
423903
3301
07:19
say that it is important to them
that their work be important.
that their work be important.
159
427228
4223
nói rằng công việc
quan trọng với họ.
quan trọng với họ.
BF: Ý nghĩa, có ý nghĩa?
07:24
BF: Meaning, meaningful?
160
432050
1225
07:25
RB: Just defined as,
"Is your work important to you?"
"Is your work important to you?"
161
433744
2877
RB: Chỉ cần xác định,
"Công việc có quan trọng với bạn không?"
"Công việc có quan trọng với bạn không?"
Bất kể lý giải ra sao.
07:29
Whatever somebody took that to mean.
162
437950
1716
07:31
And yet, of course dignity is essential.
163
439690
1914
Dĩ nhiên, phẩm giá là cần thiết.
Tài xế xe tải
từng nói với chúng tôi:
từng nói với chúng tôi:
07:33
We talked to truck drivers who said,
164
441628
1720
07:35
"I saw my cousin drive, and I got
on the open road and it was amazing.
on the open road and it was amazing.
165
443372
3964
"Tôi từng thấy anh họ lái xe, và khi
chạy trên đường trống, thật tuyệt.
chạy trên đường trống, thật tuyệt.
07:39
And I started making more money
than people who went to college."
than people who went to college."
166
447360
3070
Và tôi bắt đầu kiếm được nhiều tiền
hơn cả những đứa học đại học."
hơn cả những đứa học đại học."
07:42
Then they'd get to the end
of their thought and say something like,
of their thought and say something like,
167
450454
3174
Rồi khi đến cuối dòng suy nghĩ,
họ nói đại loại như:
họ nói đại loại như:
"Mọi người cần rau quả vào buổi sáng,
07:45
"People need their fruits
and vegetables in the morning,
and vegetables in the morning,
168
453652
2645
và tôi là người mang chúng đến."
07:48
and I'm the guy who gets it to them."
169
456321
1799
Tôi đã trò chuyện với người,
ngoài việc chính, còn chăm sóc dì mình.
ngoài việc chính, còn chăm sóc dì mình.
07:50
We talked to somebody who, in addition
to his job, was caring for his aunt.
to his job, was caring for his aunt.
170
458144
3540
07:53
He was making plenty of money.
171
461708
1499
Anh kiếm được rất nhiều tiền.
07:55
At one point we just asked,
172
463231
1317
Chúng tôi hỏi anh:
07:56
"What is it about caring for your aunt?
Can't you just pay somebody to do it?"
Can't you just pay somebody to do it?"
173
464572
4262
"Sao phải tự mình chăm sóc dì?
Sao không thuê ai đó làm thay?"
Sao không thuê ai đó làm thay?"
Anh nói:
"Dì chẳng muốn thuê ai.
"Dì chẳng muốn thuê ai.
08:00
He said, "My aunt doesn't want
somebody we pay for.
somebody we pay for.
174
468858
2493
Dì chỉ muốn tôi."
08:03
My aunt wants me."
175
471375
1202
08:04
So there was this concept there
of being needed.
of being needed.
176
472601
3667
Vậy khái niệm này ở đây
là được cần đến.
là được cần đến.
08:08
If you study the word
"dignity," it's fascinating.
"dignity," it's fascinating.
177
476292
2457
Nếu tìm hiểu từ "phẩm giá,"
nó rất hấp dẫn.
nó rất hấp dẫn.
08:10
It's one of the oldest words
in the English language, from antiquity.
in the English language, from antiquity.
178
478773
3275
Một trong những từ cổ nhất
trong tiếng Anh, từ thời cổ đại.
trong tiếng Anh, từ thời cổ đại.
Và nó có hai nghĩa:
một là giá trị bản thân,
một là giá trị bản thân,
08:14
And it has two meanings:
179
482072
1152
08:15
one is self-worth,
180
483248
1154
08:16
and the other is that something
is suitable, it's fitting,
is suitable, it's fitting,
181
484426
4227
hai là thứ gì đó thích hợp, vừa vặn,
nghĩa là bạn là một phần
của thứ gì đó lớn hơn bản thân,
của thứ gì đó lớn hơn bản thân,
08:20
meaning that you're part
of something greater than yourself,
of something greater than yourself,
182
488677
2858
kết nối với những tổng thể lớn hơn.
08:23
and it connects to some broader whole.
183
491559
1823
08:25
In other words, that you're needed.
184
493406
1717
Nói cách khác, người ta cần bạn.
08:27
BF: So how do you answer this question,
185
495147
1874
BF: Vậy làm cách nào
ông đáp lại quan niệm
ông đáp lại quan niệm
08:29
this concept that we don't pay teachers,
186
497045
2050
rằng ta không trả lương giáo viên,
08:31
and we don't pay eldercare workers,
187
499119
2268
nhân viên chăm sóc người già,
08:33
and we don't pay people
who really care for people
who really care for people
188
501411
3126
và những người
chăm sóc người khác
chăm sóc người khác
và liệu được cần đến
có là đủ?
có là đủ?
08:36
and are needed, enough?
189
504561
2286
08:38
RB: Well, the good news is,
people are finally asking the question.
people are finally asking the question.
190
506871
3182
RB: À, tin tốt là,
rốt cuộc thì mọi người cũng hỏi.
rốt cuộc thì mọi người cũng hỏi.
Là nhà đầu tư AI, chúng tôi
thường nhận những cuộc điện thoại
thường nhận những cuộc điện thoại
08:42
So as AI investors,
we often get phone calls
we often get phone calls
191
510077
2303
08:44
from foundations or CEOs
and boardrooms saying,
and boardrooms saying,
192
512404
2730
từ các tổ chức hay các CEO
và ban giám đốc nói rằng:
và ban giám đốc nói rằng:
08:47
"What do we do about this?"
193
515158
1305
"Ta làm gì với chuyện này?"
08:48
And they used to be asking,
194
516487
1309
Họ thường được hỏi:
08:49
"What do we do about
introducing automation?"
introducing automation?"
195
517820
2112
"Ta làm gì
để giới thiệu tự động hóa?"
để giới thiệu tự động hóa?"
08:51
And now they're asking,
"What do we do about self-worth?"
"What do we do about self-worth?"
196
519956
2698
Và giờ thì:
"Ta làm gì với giá trị bản thân?"
"Ta làm gì với giá trị bản thân?"
08:54
And they know that the employees
who work for them
who work for them
197
522678
2423
Họ biết rằng
nhân viên đang làm việc cho mình
nhân viên đang làm việc cho mình
08:57
who have a spouse who cares for somebody,
198
525125
2246
có bạn đời,
có ai đó để bận tâm,
có ai đó để bận tâm,
08:59
that dignity is essential
to their ability to just do their job.
to their ability to just do their job.
199
527395
3523
rằng phẩm giá là cần thiết
để họ tiếp tục công việc.
để họ tiếp tục công việc.
Tôi nghĩ có hai mặt của vấn đề:
09:02
I think there's two kinds of answers:
200
530942
1776
09:04
there's the money side
of just making your life work.
of just making your life work.
201
532742
2526
chuyện tiền nong để sinh sống.
Đó là sự ổn định.
Bạn cần phải ăn.
Bạn cần phải ăn.
09:07
That's stability. You need to eat.
202
535292
2325
Và rồi nghĩ về nền văn hóa
theo cách rộng hơn,
theo cách rộng hơn,
09:09
And then you think about
our culture more broadly,
our culture more broadly,
203
537641
2337
và tự hỏi: Ta đang xem ai
là người hùng?
là người hùng?
09:12
and you ask: Who do we make into heroes?
204
540002
2678
09:14
And, you know, what I want
is to see the magazine cover
is to see the magazine cover
205
542704
4460
Và, bạn biết đấy,
điều tôi muốn thấy trên bìa tạp chí
điều tôi muốn thấy trên bìa tạp chí
là một người hùng chăm sóc.
09:19
that is the person
who is the heroic caregiver.
who is the heroic caregiver.
206
547188
2752
hay loạt phim Netflix về một người
09:22
Or the Netflix series
that dramatizes the person
that dramatizes the person
207
550292
2730
lo cho mọi đời sống khác của ta
để ta có thể làm thứ ta muốn.
để ta có thể làm thứ ta muốn.
09:25
who makes all of our other lives work
so we can do the things we do.
so we can do the things we do.
208
553046
3237
Hãy tôn vinh họ
như những người hùng.
như những người hùng.
09:28
Let's make heroes out of those people.
209
556307
1823
09:30
That's the Netflix show
that I would binge.
that I would binge.
210
558154
2033
Đó là chương trình Netfix
sẽ làm tôi mê say.
sẽ làm tôi mê say.
09:32
And we've had chroniclers
of this before --
of this before --
211
560211
2279
Ta đã có những nhà sử học
về việc này trước đó --
về việc này trước đó --
09:34
Studs Terkel,
212
562514
1214
Studs Terkel, sử ký bằng miệng
về kinh nghiệm làm việc trên nước Mỹ.
về kinh nghiệm làm việc trên nước Mỹ.
09:35
the oral history of the working
experience in the United States.
experience in the United States.
213
563752
3706
09:39
And what we need is the experience
of needing one another
of needing one another
214
567482
3152
Và cái ta cần là trải nghiệm
việc cần nhau
việc cần nhau
09:42
and being connected to each other.
215
570658
1625
và được kết nối với nhau.
09:44
Maybe that's the answer
for how we all fit as a society.
for how we all fit as a society.
216
572307
3040
Có thể đó là câu trả lời về
cách ta là một xã hội.
cách ta là một xã hội.
Và hoạt động suy nghĩ, với tôi, là:
09:47
And the thought exercise, to me, is:
217
575371
1722
09:49
if you were to go back 100 years
and have people --
and have people --
218
577117
2578
nếu quay về 100 năm trước
và gặp những người --
và gặp những người --
09:51
my grandparents, great-grandparents,
a tailor, worked in a mine --
a tailor, worked in a mine --
219
579719
3771
ông, bà, cụ cố,
một thợ may, thợ mỏ --
một thợ may, thợ mỏ --
họ sẽ nhìn vào công việc của ta
và nói: "Đó không phải công việc."
và nói: "Đó không phải công việc."
09:55
they look at what all of us do
for a living and say, "That's not work."
for a living and say, "That's not work."
220
583514
3825
09:59
We sit there and type and talk,
and there's no danger of getting hurt.
and there's no danger of getting hurt.
221
587363
3769
Chúng ta ngồi đó, đánh máy, nói chuyện,
không chịu bất cứ nguy hiểm nào.
không chịu bất cứ nguy hiểm nào.
10:03
And my guess is that if you were
to imagine 100 years from now,
to imagine 100 years from now,
222
591526
3491
Và tôi đoán rằng
nếu hình dung về 100 năm sau,
nếu hình dung về 100 năm sau,
ta sẽ vẫn giúp đỡ lẫn nhau.
10:07
we'll still be doing things
for each other.
for each other.
223
595041
2012
Ta sẽ vẫn cần nhau.
10:09
We'll still need one another.
224
597077
1406
10:10
And we just will think of it as work.
225
598507
2007
Và ta sẽ chỉ xem đó là công việc.
10:12
The entire thing I'm trying to say
226
600538
1674
Điều tôi muốn nói ở đây là
10:14
is that dignity should not
just be about having a job.
just be about having a job.
227
602236
2873
phẩm giá không nên chỉ là
để có được một công việc.
để có được một công việc.
10:17
Because if you say
you need a job to have dignity,
you need a job to have dignity,
228
605133
2857
Bởi nếu bạn nói mình cần
công việc để có phẩm giá,
công việc để có phẩm giá,
điều mà nhiều người vẫn nói,
10:20
which many people say,
229
608014
1444
10:21
the second you say that,
you say to all the parents
you say to all the parents
230
609482
2817
thì bạn đang nói
với mọi bậc cha mẹ,
với mọi bậc cha mẹ,
10:24
and all the teachers
and all the caregivers
and all the caregivers
231
612323
2445
giáo viên và
người chăm sóc
người chăm sóc
10:26
that all of a sudden,
232
614792
1174
rằng vì không được trả công
cho những gì đang làm,
cho những gì đang làm,
10:27
because they're not being paid
for what they're doing,
for what they're doing,
233
615990
2547
việc làm của họ thiếu đi
phẩm giá cần thiết.
phẩm giá cần thiết.
10:30
it somehow lacks this
essential human quality.
essential human quality.
234
618561
2293
Với tôi, đó là
câu đố lớn của thời đại:
câu đố lớn của thời đại:
10:32
To me, that's the great
puzzle of our time:
puzzle of our time:
235
620878
2104
10:35
Can we figure out how to provide
that stability throughout life,
that stability throughout life,
236
623006
3111
Liệu ta có tìm ra cách
mang đến sự ổn định suốt đời,
mang đến sự ổn định suốt đời,
và tạo ra sự bao quát
10:38
and then can we figure out
how to create an inclusive,
how to create an inclusive,
237
626141
2533
10:40
not just racially, gender,
but multigenerationally inclusive --
but multigenerationally inclusive --
238
628698
4267
không dừng lại ở
chủng tộc, giới tính mà đa thế hệ --
chủng tộc, giới tính mà đa thế hệ --
10:44
I mean, every different
human experience included --
human experience included --
239
632989
4879
gồm mọi trải nghiệm
khác nhau của con người --
khác nhau của con người --
theo cách này để hiểu
cách ta cần nhau.
cách ta cần nhau.
10:49
in this way of understanding
how we can be needed by one another.
how we can be needed by one another.
240
637892
3203
BF: Cảm ơn ông.
RB: Cảm ơn cô.
RB: Cảm ơn cô.
10:53
BF: Thank you.
RB: Thank you.
RB: Thank you.
241
641119
1366
10:54
BF: Thank you very much
for your participation.
for your participation.
242
642509
2197
BF: Rất cảm ơn
vì sự tham gia của ông.
vì sự tham gia của ông.
(Vỗ tay)
10:56
(Applause)
243
644730
1150
ABOUT THE SPEAKERS
Roy Bahat - Venture capitalistRoy Bahat invests in the future of work, with a focus on automation, data, robotics, media, productivity tools and more.
Why you should listen
Roy Bahat invests in the future of work as a venture capitalist, with a focus on machine intelligence. Prior to his life as a VC, Bahat founded start-ups, served as a corporate executive at News Corp. and worked in government in the office of New York City mayor Michael Bloomberg.
As the head of Bloomberg Beta, an investment firm with 150 million dollars under management, Bahat and his team have invested in areas like automation, data, robotics, media, productivity tools and many others.
Fast Company named Bahat one of the Most Creative People in Business and noted "Bahat is a natural innovator ... one of the most candid people you'll ever meet (check out his LinkedIn profile)." He organized "Comeback Cities," where he leads groups of venture capitalists and members of Congress on bus tours to find the untapped beds of talent and entrepreneurship in America. He also co-chaired the Shift Commission on Work, Workers, and Technology, a partnership between Bloomberg and think-tank New America to look at automation and the future of work 10 to 20 years from now.
Bahat is on the faculty at U.C. Berkeley, where he teaches about media at the Haas School of Business. He serves on the board of the Center for Investigative Reporting, a nonprofit newsroom, and is on the steering committee of the Economic Security Project. A graduate of Harvard College, where he ran the student public service nonprofit, Bahat was also a Rhodes Scholar at Oxford University. He lives in San Francisco with his wife and two kids.
Roy Bahat | Speaker | TED.com
Bryn Freedman - Editorial director and curator, TED Institute
Bryn Freedman helps those who want to give the "talk of their lives" in a clear, passionate and authentic way.
Why you should listen
Award-winning TV producer, investigative journalist and author, Bryn Freedman joined TED in 2014 as the editorial director and curator for the TED Institute. In her work with TED, Freedman creates and executes TED conference events for Fortune 500 companies, overseeing all editorial content as well as managing speaker coaches and determining both the topics for each talk and the overall conference theme. In addition to curating these events, she works as an executive speaker coach for professionals who want to give the "talk of their lives" in a clear, passionate and authentic way.
Freedman is also co-founder of Voices4Freedom, an international organization aimed at eradicating slavery through education and media.
Bryn Freedman | Speaker | TED.com