ABOUT THE SPEAKER
Paula Johnson - Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective.

Why you should listen

Ever think you were having a heart attack? It turns out that many of the well-known early symptoms, such as chest pain and pressure from left arm to jaw, are more typically experienced by men. Women are more likely to experience shortness of breath, unusual perspiration and abdominal discomfort. Dr. Paula Johnson was one of the first to ask big questions about women's experience of cardiac care -- and their access to care that meets their needs.

Johnson and her team at Brigham and Women's Hospital in Boston focus on mentoring, measuring and bringing together expertise from practicing clinicians and academics to improve women's health. She says: "One of our core responsibilities will be to address critical questions ... such as, 'How do sex and gender impact health and health outcomes?' and 'How can health disparities among different groups of women be eliminated?'"

More profile about the speaker
Paula Johnson | Speaker | TED.com
TEDWomen 2013

Paula Johnson: His and hers ... health care

Яго і яе ... здароўе.

Filmed:
1,178,652 views

Кожная вуза ў чалавечым целе мае пол, што азначае, жанчыны і мужчыны адрозніваюцца нават на вузавым узроўні. Нагледзячы на гэта, вельмі часта даследванні і медыцына ігнаруць гэтую думку − і часта абсалютна розныя спосабы, якімі два полы рэагуюць на хваробу ці лекаванне. Як доктар-першапраходзец, Пола Джонсан апісвае ў гэтай прамове, што прымушае задумацца, як усе разам мы насамрэч пакідаем жаночае здароўе на волю выпадка. Прыйшоў час пераасэнсаваць.
- Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Some of my most wonderful memories of childhood
0
706
2711
Адныя з самых найцудоўнешых
успамінаў майго дзяцінства -
00:15
are of spending time with my grandmother, Mamar,
1
3417
3551
пра тое, як я бавіла час
са сваёй бабуляю, Мамар,
00:18
in our four-family home in Brooklyn, New York.
2
6968
3800
у нашай хаце на чатыры сям'і
ў Брукліне, Нью-Ёрк.
00:22
Her apartment was an oasis.
3
10768
3075
Ейны пакой быў аазісам.
00:25
It was a place where I could sneak a cup of coffee,
4
13843
2045
Гэта было месца, дзе я магла
ўпотай выпіць кубачак кавы,
00:27
which was really warm milk
with just a touch of caffeine.
5
15888
3881
якая насамрэч была ўсяго толькі цёплым
малаком з невялікім намёкам на кафеін.
00:31
She loved life.
6
19769
2534
Яна любіла жыццё.
00:34
And although she worked in a factory,
7
22303
2495
І нягледзячы на тое, што
яна працавала на фабрыцы,
00:36
she saved her pennies and she traveled to Europe.
8
24798
3172
яна адкладвала свае капейкі
і падарожнічала па Еўропе.
00:39
And I remember poring over those pictures with her
9
27970
3329
І я памятаю, як мы
праглядалі тыя здымкі з ёю,
00:43
and then dancing with her to her favorite music.
10
31299
4112
а потым танчылі пад яе ўлюбёную музыку.
00:47
And then, when I was eight and she was 60,
11
35411
4622
А потым, калі мне было восем, а ёй 60,
00:52
something changed.
12
40033
2053
нешта змянілася.
00:54
She no longer worked or traveled.
13
42086
2354
Яна больш не працавала і не падарожнічала.
00:56
She no longer danced.
14
44440
1691
Яна больш не танчыла.
00:58
There were no more coffee times.
15
46131
2753
Больш не было часу на каву.
01:00
My mother missed work and took her to doctors
16
48884
2184
Мая маці прапусціла працу
і павяла яе да дактароў,
01:03
who couldn't make a diagnosis.
17
51068
2386
якія не маглі паставіць дыягназ.
01:05
And my father, who worked at night,
would spend every afternoon with her,
18
53454
5337
І мой бацька, які працаваў уночы,
праводзіў з ёй кожны дзень,
01:10
just to make sure she ate.
19
58791
3085
проста каб упэўніцца,
што яна пад'ела.
01:13
Her care became all-consuming for our family.
20
61876
4700
Клопат пра яе стаў займаць
увесь час нашай сям'і.
01:18
And by the time a diagnosis was made,
21
66576
1647
І да таго часу, калі
дыягназ быў пастаўлены,
01:20
she was in a deep spiral.
22
68223
2705
яна была ўжо ў цяжкім стане.
01:22
Now many of you will recognize her symptoms.
23
70928
3561
Цяпер многія з вас лёгка
расшыфруюць ейныя сімптомы.
01:26
My grandmother had depression.
24
74489
2663
Мая бабуля была ў дэпрэсіі.
01:29
A deep, life-altering depression,
25
77152
3320
У цяжкой, жыццязмяняльнай дэпрэсіі,
01:32
from which she never recovered.
26
80472
3090
з якой яна так ніколі і не выйшла.
01:35
And back then, so little
was known about depression.
27
83562
3691
У той час так мала было
вядома пра дэпрэсію.
01:39
But even today, 50 years later,
28
87253
3405
Але нават зараз, 50 гадоў пасля таго,
01:42
there's still so much more to learn.
29
90658
3274
нам яшчэ шмат што ёсць даведацца.
01:45
Today, we know that women
are 70 percent more likely
30
93932
4908
Сёння мы ведаем, што жанчыны
на 70 адсоткаў больш падвергнутыя
01:50
to experience depression over their lifetimes
31
98840
2991
дэпрэсіі на працягу свайго жыцця
01:53
compared with men.
32
101831
2281
у параўнанні з мужчынамі.
01:56
And even with this high prevalence,
33
104112
2840
Але нават пры такім вялікім распаўсюдзе
01:58
women are misdiagnosed between
30 and 50 percent of the time.
34
106952
6287
жанчын няправільна дыягнастуюць
у 30-50 адсотках выпадкаў.
02:05
Now we know that women are more likely
35
113239
2933
Цяпер нам вядома, што жанчыны часцей
02:08
to experience the symptoms
of fatigue, sleep disturbance,
36
116172
5388
адчуваюць такія сімптомы,
як стома, парушэнне сну,
02:13
pain and anxiety compared with men.
37
121560
2545
боль і трывога, у параўнанні з мужчынамі.
02:16
And these symptoms are often overlooked
38
124105
2699
І гэтыя сімптомы часта не улічваюцца
02:18
as symptoms of depression.
39
126804
2963
як сімптомы дэпрэсіі.
02:21
And it isn't only depression in which
these sex differences occur,
40
129767
3783
Але такія полавыя адрозненні
здараюцца не толькі ў дэпрэсіі,
02:25
but they occur across so many diseases.
41
133550
4519
яны здараюцца ў шмат якіх захворваннях.
02:30
So it's my grandmother's struggles
42
138069
1995
Так, менавіта барацьба маёй бабулі
02:32
that have really led me on a lifelong quest.
43
140064
3733
прывяла мяне на шлях
гэтага пажыццёвага квэсту.
02:35
And today, I lead a center in which the mission
44
143797
3228
І сёння я кірую цэнтрам, місія якога
02:39
is to discover why these sex differences occur
45
147025
3779
знаходзіць, чаму здараюцца
гэтыя полавыя адрозненні,
02:42
and to use that knowledge
46
150804
2102
і выкарыстоўваць гэтыя веды
02:44
to improve the health of women.
47
152906
2959
для паляпшэння жаночага здароўя.
02:47
Today, we know that every cell has a sex.
48
155865
4133
Сёння мы ведаем, што кожная вуза мае пол.
02:51
Now, that's a term coined
by the Institute of Medicine.
49
159998
3953
Цяпер гэта тэрмін, зацверджаны
Інстытутам медыцыны.
02:55
And what it means is that
men and women are different
50
163951
3761
І што гэта азначае, дык тое,
што мужчыны і жанчыны розныя
02:59
down to the cellular and molecular levels.
51
167712
4442
ажно да вузавага і малекулярнага ўзроўняў.
03:04
It means that we're different
across all of our organs.
52
172154
4940
Гэта азначае, што мы розныя
скрозь усе нашыя органы.
03:09
From our brains to our hearts, our lungs, our joints.
53
177094
5495
Ад нашых мазгоў да нашых сэрцаў,
нашых лёгкіх і нашых суставаў.
03:14
Now, it was only 20 years ago
54
182589
3884
Цяпер, прайшло толькі 20 гадоў з таго часу,
03:18
that we hardly had any data on women's health
55
186473
3827
калі ў нас не было амаль аніякіх
звестак пра жаночае здароўе,
03:22
beyond our reproductive functions.
56
190300
2883
акрамя нашай рэпрадукцыйнай функцыі.
03:25
But then in 1993,
57
193183
2901
Але потым у 1993,
03:28
the NIH Revitalization Act was signed into law.
58
196084
4612
у законную сілу ўвайшоў "Акт пра актывызацыю"
Нацыянальнага інстытута здароўя.
03:32
And what this law did was it mandated
59
200696
2603
І гэта быў закон, які заявіў,
03:35
that women and minorities
be included in clinical trials
60
203299
4473
што жанчыны і мяншынствы
павінны ўдзельнічаць у клінічных іспытах,
03:39
that were funded by the National Institutes of Health.
61
207772
4051
што праводзіліся НІЗ.
03:43
And in many ways, the law has worked.
62
211823
2927
І ў многіх адносінах гэты закон спрацаваў.
03:46
Women are now routinely
included in clinical studies,
63
214750
3670
Цяпер жанчыны звычайна ўключаны
ў клінічныя даследаванні,
03:50
and we've learned that there are major differences
64
218420
2251
і мы даведаліся, што існуюць
вялізныя адрозненні
03:52
in the ways that women and men
65
220671
2093
ў тым, як жанчыны і мужчыны
03:54
experience disease.
66
222764
2536
пераносяць хваробу.
03:57
But remarkably,
67
225300
2165
Але цікава,
03:59
what we have learned about these
differences is often overlooked.
68
227465
5094
таму, што мы даведаліся пра гэтыя
адрозненні, часта не надаюць увагі.
04:04
So, we have to ask ourselves the question:
69
232559
3825
Такім чынам, мы павінны задацца пытаннем:
04:08
Why leave women's health to chance?
70
236384
4513
Навошта пакідаць жаночае
здароўе на волю выпадка?
04:12
And we're leaving it to chance in two ways.
71
240897
2643
І мы падвяргаем яго
выпадковасці двума спосабамі.
04:15
The first is that there is so much more to learn
72
243540
3697
Па-першае, мы мусім яшчэ многаму навучыцца
04:19
and we're not making the investment
73
247237
2409
і мы не інвестуем
04:21
in fully understanding the extent
of these sex differences.
74
249646
4168
у поўнае разуменне ступені
гэтых полавых адрозненняў.
04:25
And the second is that we aren't
taking what we have learned,
75
253814
4722
Па-другое, мы не карыстаемся тым,
чаму навучыліся,
04:30
and routinely applying it in clinical care.
76
258536
3704
і не выкарыстоўваем гэта
у штодзённай клінічнай практыцы.
04:34
We are just not doing enough.
77
262240
3989
Мы проста недастаткова робім.
04:38
So, I'm going to share with you three examples
78
266229
2259
Так, я збіраюся падзяліцца з вамі
трыма прыкладамі
04:40
of where sex differences have
impacted the health of women,
79
268488
3706
полавых адрозненняў, якія паўплывалі на
жаночае здароўе,
04:44
and where we need to do more.
80
272194
2670
і ў дачыненні да якіх мы
павінны рабіць больш.
04:46
Let's start with heart disease.
81
274864
2012
Давайце пачнем з сардэчных захворванняў.
04:48
It's the number one killer of women
in the United States today.
82
276876
5202
Гэта забойца жанчын нумар адзін
у сучасных Злучаных Штатах.
04:54
This is the face of heart disease.
83
282078
2896
Гэта - твар сардэчнага захворвання.
04:56
Linda is a middle-aged woman,
84
284974
2281
Лінда - жанчына сярэдняга ўзросту,
04:59
who had a stent placed in one of the arteries
85
287255
2585
якой паставілі пашыральнік,
змешчаны ў адной з артэрый,
05:01
going to her heart.
86
289840
2100
якая шла да ейнага сэрца.
05:03
When she had recurring symptoms
she went back to her doctor.
87
291940
3251
Калі ў яе з'явіліся паўторныя сімптомы,
яна зноўку пайшла да доктара.
05:07
Her doctor did the gold standard test:
88
295191
2638
Доктар зрабіў стары добры тэст:
05:09
a cardiac catheterization.
89
297829
2287
катэтарызацыю сэрца.
05:12
It showed no blockages.
90
300116
2417
Ён не паказаў закупорванняў.
05:14
Linda's symptoms continued.
91
302533
2072
Сімптомы Лінды працягваліся.
05:16
She had to stop working.
92
304605
2473
Ей давялося кінуць працу.
05:19
And that's when she found us.
93
307078
2752
І менавіта тады яна знайшла нас.
05:21
When Linda came to us, we did
another cardiac catheterization
94
309830
4148
Калі Лінда да нас прыйшла, мы зрабілі
ячшэ адну катэтарызацыю сэрца,
05:25
and this time, we found clues.
95
313978
3417
але ў гэты раз, мы ведалі адказ.
05:29
But we needed another test
96
317395
2474
Але нам быў патрэбны яшчэ адзін аналіз,
05:31
to make the diagnosis.
97
319869
2594
каб паставіць дыягназ.
05:34
So we did a test called an intracoronary ultrasound,
98
322463
4580
Так, мы зрабілі тэст, які называецца
міжкаранарны ультрагук,
05:39
where you use soundwaves to look at the artery
99
327043
2305
калі выкарыстоўваюцца гукавыя хвалі,
05:41
from the inside out.
100
329348
2731
каб паглядзець на артэрыю знутры.
05:44
And what we found
101
332079
1938
І тое, што мы вынайшлі, гэта тое,
05:46
was that Linda's disease didn't look like
102
334017
2451
што ліндзіна хвароба зусім не выглядала
05:48
the typical male disease.
103
336468
3070
так, як звычайная мужчынская хвароба.
05:51
The typical male disease looks like this.
104
339538
3196
Тыповая мужчынская хвароба
выглядае вось так.
05:54
There's a discrete blockage or stenosis.
105
342734
3312
Бачна асобнае закупорванне або закупорванне.
05:58
Linda's disease, like the disease of so many women,
106
346046
4301
Хвароба Лінды, таксама як
і хваробы столькіх многіх жанчын,
06:02
looks like this.
107
350347
1842
выглядае вось так.
06:04
The plaque is laid down more evenly, more diffusely
108
352189
3537
Крывяная бляшка танейшая, яна
больш дыфузіўна ляжыць
06:07
along the artery, and it's harder to see.
109
355726
3972
ўздоўж артэрыі, і яе цяжэй убачыць.
06:11
So for Linda, and for so many women,
110
359698
3406
Так, для Лінды, і для многіх іншых жанчын,
06:15
the gold standard test wasn't gold.
111
363104
3692
стары добры тэст не быў такім ужо добрым.
06:18
Now, Linda received the right treatment.
112
366796
2987
Цяпер, Лінда атрымала адпаведнае лекаванне.
06:21
She went back to her life and, fortunately, today
113
369783
2178
Яна вярнулася да жыцця, і на шчасце,
06:23
she is doing well.
114
371961
1752
цяпер у яе ўсё добра.
06:25
But Linda was lucky.
115
373713
1606
Але Ліндзе пашчасціла.
06:27
She found us, we found her disease.
116
375319
2626
Яна знайшла нас, мы знайшлі яе хваробу.
06:29
But for too many women, that's not the case.
117
377945
2911
Але для вельмі многіх жанчын гэта не так.
06:32
We have the tools.
118
380856
2315
У нас ёсць інструменты.
06:35
We have the technology to make the diagnosis.
119
383171
3681
У нас ёсць тэхналогіі для
пастаноўкі дыягназу.
06:38
But it's all too often that these sex diffferences
120
386852
3397
Але вельмі часта на гэтыя полавыя адрозненні
06:42
are overlooked.
121
390249
2304
не звяртаюць увагі.
06:44
So what about treatment?
122
392553
2173
Такім чынам, што наконт лекавання?
06:46
A landmark study that was published two years ago
123
394726
2710
Вельмі важнае даследванне,
апублікаванае два гады таму,
06:49
asked the very important question:
124
397436
2422
паставіла вельмі важнае пытанне:
06:51
What are the most effective treatments
for heart disease in women?
125
399858
5055
Як эфектыўней за ўсё лекаваць
сардэчныя захворванні ў жанчын?
06:56
The authors looked at papers
written over a 10-year period,
126
404913
3659
Аўтары вывучылі дакументы
за апошнія 10 год,
07:00
and hundreds had to be thrown out.
127
408572
2478
і сотням з іх месца было на сметніцы.
07:03
And what they found out was that
of those that were tossed out,
128
411050
4773
І што яны вынайшлі,
дык што з тых, якія засталіся,
07:07
65 percent were excluded
129
415823
3654
65 адсоткаў былі выключаны,
07:11
because even though women
were included in the studies,
130
419477
4364
бо нават калі жанчыны
былі ўключаныя ў даследванні,
07:15
the analysis didn't differentiate
between women and men.
131
423841
6356
у аналізе не было розніцы
паміж жанчынамі і мужчынамі.
07:22
What a lost opportunity.
132
430197
3221
Якая страчаная мажлівасць.
07:25
The money had been spent
133
433418
2031
Былі змарнаваныя грошы,
07:27
and we didn't learn how women fared.
134
435449
2147
але мы так і не даведаліся,
як жывуць жанчыны.
07:29
And these studies could not contribute one iota
135
437596
2801
І гэтыя даследванні не
здолелі ні ёты прыўнесці
07:32
to the very, very important question,
136
440397
2417
да вельмі, вельмі важнага пытання,
07:34
what are the most effective treatments
137
442814
2391
як эфектыўней за ўсё лекаваць
07:37
for heart disease in women?
138
445205
2895
сардэчныя захворванні ў жанчын?
07:40
I want to introduce you to
Hortense, my godmother,
139
448100
5492
Я хачу прадставіць вам Гартэнзію,
маю хросную,
07:45
Hung Wei, a relative of a colleague,
140
453592
3443
Хун Вэй, сваячку маёй калегі,
07:49
and somebody you may recognize --
141
457035
2191
і кагосьці, каго вы, мажліва, ведаеце --
07:51
Dana, Christopher Reeve's wife.
142
459226
3647
Дану, жонку Крыстафера Рыва.
07:54
All three women have something
very important in common.
143
462873
4360
У ва ўсіх гэтых жанчын ёсць нешта
вельмі важнае і агульнае.
07:59
All three were diagnosed with lung cancer,
144
467233
3575
Усім ім тром паставілі дыягназ рак лёгкіх,
08:02
the number one cancer killer of women
145
470808
2929
рак-забойца жанчын нумар адзін
08:05
in the United States today.
146
473737
2701
у сучасных Злучаных Штатах.
08:08
All three were nonsmokers.
147
476438
3876
І ні адна з іх не паліла.
08:12
Sadly, Dana and Hung Wei died of their disease.
148
480314
5166
На жаль, Дана і Хун Вэй
памерлі ад сваёй хваробы.
08:17
Today, what we know is that women who are
nonsmokers are three times more likely
149
485480
6140
Сёння мы ведаем, што жанчыны, якія не
паляць, у тры разы больш падвергнутыя
08:23
to be diagnosed with lung cancer than are men
150
491620
2737
дыягназу рак лёгкіх за мужчын,
08:26
who are nonsmokers.
151
494357
1986
якія не паляць.
08:28
Now interestingly, when women are
diagnosed with lung cancer,
152
496343
3690
Цяпер, цікавы факт: калі жанчынам ставяць
дыягназ рак лёгкіх,
08:32
their survival tends to be better than that of men.
153
500033
3179
яны лепш выжываюць за мужчын.
08:35
Now, here are some clues.
154
503212
1875
Цяпер, некаторыя таму тлумачэнні.
08:37
Our investigators have found that there are
155
505087
2399
Нашыя даследванні паказалі,
08:39
certain genes in the lung tumor
cells of both women and men.
156
507486
4672
што ў вузах пухлінаў лёгкіх як у мужчын,
так і ў жанчын, ёсць пэўныя гены.
08:44
And these genes are activated
157
512158
2192
І гэтыя гены актывуюцца
08:46
mainly by estrogen.
158
514350
2090
перш за ўсё эстрагенам.
08:48
And when these genes are over-expressed,
159
516440
2818
І калі гэтыя гены празмерна выражаныя,
08:51
it's associated with improved survival
160
519258
2731
гэта вынікае ў павышэнні
здольнасці выжывання,
08:53
only in young women.
161
521989
2667
толькі ў маладых жанчын.
08:56
Now this is a very early finding
162
524656
1674
Пакуль што гэта вельмі нядаўнае адкрыццё,
08:58
and we don't yet know whether it has relevance
163
526330
3643
і мы яшчэ не ведаем, ці
гэта можа быць карысна
09:01
to clinical care.
164
529973
2441
у медыцынскай практыцы.
09:04
But it's findings like this that may provide hope
165
532414
3859
Але такія адкрыцці, як гэта,
могуць надаць нам надзею
09:08
and may provide an opportunity to save lives
166
536273
2767
і даць нам магчымасць выратаваць жыццё
09:11
of both women and men.
167
539040
2547
як жанчынам, так і мужчынам.
09:13
Now, let me share with you an example
168
541587
1381
Цяпер, падзялюся прыкладам
09:14
of when we do consider sex differences,
it can drive the science.
169
542968
3978
таго, калі мы ўлічваем полавыя адрозненні,
і гэта можа стымуляваць навуку.
09:18
Several years ago a new lung cancer drug
170
546946
2328
Некалькі год таму новыя лекі ад раку
09:21
was being evaluated,
171
549274
1646
праходзілі праверку,
09:22
and when the authors looked
at whose tumors shrank,
172
550920
4372
і калі аўтары паглядзелі
на тое, у каго зменшыліся пухліны,
09:27
they found that 82 percent were women.
173
555292
3433
то пабачылі, што 82 адсоткі
вылекаваных былі жанчынамі.
09:30
This led them to ask the question: Well, why?
174
558725
2963
І гэта прывяло іх да пытання: Але чаму?
09:33
And what they found
175
561688
1555
І яны вынайшлі,
09:35
was that the genetic mutations
that the drug targeted
176
563243
3480
што тыя генетычныя мутацыі,
на якія былі накіраваныя лекі,
09:38
were far more common in women.
177
566723
2727
нашмат часцей сустракаліся ў жанчын.
09:41
And what this has led to
178
569450
1699
І гэта прывяло
09:43
is a more personalized approach
179
571149
2182
да больш індывідуалізавнаага падыходу
09:45
to the treatment of lung cancer
that also includes sex.
180
573331
4154
да лекавання раку лёгкіх,
які таксама ўлічвае пол.
09:49
This is what we can accomplish
181
577485
2095
Вось чаго мы можам дасягнуць,
09:51
when we don't leave women's health to chance.
182
579580
3826
калі не пакінем жаночага здароўя
на волю выпадка.
09:55
We know that when you invest in research,
183
583406
3208
Мы ведаем, калі вы
ўкладваеце ў даследванні,
09:58
you get results.
184
586614
1526
вы атрымліваеце вынікі.
10:00
Take a look at the death rate
from breast cancer over time.
185
588140
4508
Зірніце на ўзровень смяротнасці
ад раку грудзей за ўвесь час.
10:04
And now take a look at the death rates
186
592648
1925
А цяпер зірніце на ўзровень смяротнасці
10:06
from lung cancer in women over time.
187
594573
3332
ад раку лёгкіх за гэты час.
10:09
Now let's look at the dollars
invested in breast cancer --
188
597905
3610
А цяпер давайце паглядзім на даляры,
інвеставаныя ў рак грудзей --
гэта даляры на кожную смерць --
10:13
these are the dollars invested per death --
189
601515
2969
10:16
and the dollars invested in lung cancer.
190
604484
4228
і на даляры, інвеставаныя ў рак лёгкіх.
10:20
Now, it's clear that our investment in breast cancer
191
608712
4921
Цяпер зразумела, что нашы
інвестыцыі ў рак грудзей
10:25
has produced results.
192
613633
1789
мелі вынік.
10:27
They may not be fast enough,
193
615422
2333
Мажліва, недастаткова хутка,
10:29
but it has produced results.
194
617755
2226
але яны мелі вынік.
10:31
We can do the same
195
619981
1804
Тое ж самае мы можам зрабіць з ракам лёгкіх
і з любой іншай хваробай.
10:33
for lung cancer and for every other disease.
196
621785
4991
10:38
So let's go back to depression.
197
626776
3326
Дык давайце вернемся да дэпрэсіі.
10:42
Depression is the number one cause
198
630102
2310
Дэпрэсія -- прычына нумар адзін
10:44
of disability in women in the world today.
199
632412
4592
інваліднасці ў жанчын у цяперашнім свеце.
10:49
Our investigators have found
200
637004
2135
Адны даследчыкі вынайшлі,
10:51
that there are differences in the brains
201
639139
1816
што інсуюць адрозненні ў мазгах
10:52
of women and men
202
640955
1477
жанчын і мужчын,
10:54
in the areas that are connected with mood.
203
642432
3119
у частках, якія звязаныя з настроем.
10:57
And when you put men and women
204
645551
2073
І калі пакласці мужчын і жанчын
10:59
in a functional MRI scanner --
205
647624
1875
у функцыянальны МРТ сканер --
11:01
that's the kind of scanner that shows how the brain is functioning when it's activated --
206
649499
4547
гэта такі сканер, які паказвае, як
мозг функцыянуе, калі ён актываваны --
11:06
so you put them in the scanner
and you expose them to stress.
207
654046
4043
калі пакласці іх у гэты сканэр
і падвергнуць іх стрэсу,
11:10
You can actually see the difference.
208
658089
3887
вы насамрэч можаце пабачыць розніцу.
11:13
And it's findings like this
209
661976
2529
І менавіта такія вынаходкі,
11:16
that we believe hold some of the clues
210
664505
2981
на нашу думку, маюць адказы на тое,
11:19
for why we see these very significant sex differences
211
667486
3753
чаму мы бачым гэтыя істотныя полавыя
адрозненні
11:23
in depression.
212
671239
2254
у дэпрэсіі.
11:25
But even though we know
213
673493
1558
І нават наглядезячы на тое, што мы ведаем,
11:27
that these differences occur,
214
675051
2867
што гэтыя адрозненні існуюць,
11:29
66 percent
215
677918
2653
66 адсоткаў
11:32
of the brain research that begins in animals
216
680571
3996
даследванняў мозгу, пачынаючы ад жывёл,
11:36
is done in either male animals
217
684567
2326
зробленыя або на жывёлах мужчынскага полу,
11:38
or animals in whom the sex is not identified.
218
686893
4347
або на жывёлах, пол якіх не быў вызначаны.
11:43
So, I think we have to ask again the question:
219
691240
3619
Таму, я думаю, мы павінны
зноў задацца пытаннем:
11:46
Why leave women's health to chance?
220
694859
4802
Чаму мы пакідаем жаночае
здароўе на волю выпадка?
11:51
And this is a question that haunts those of us
221
699661
2828
І гэта пытанне, якое не
дае супакою тым з нас
11:54
in science and medicine
222
702489
1811
навукоўцам і медыкам,
11:56
who believe that we are on the verge
of being able to dramatically improve
223
704300
6359
якія вераць, што мы стаім на парозе
магчымасці значна палепшыць
12:02
the health of women.
224
710659
1676
здароўе жанчыны.
12:04
We know that every cell has a sex.
225
712335
2486
Мы ведаем, што кожная вуза мае пол.
12:06
We know that these differences
are often overlooked.
226
714821
2942
Мы ведаем, што на гэтыя адрозненні
часта не звяртаюць увагі.
12:09
And therefore we know that women
are not getting the full benefit
227
717763
4288
І таму мы ведаем, что жанчыны
не спаўна карыстаюцца
12:14
of modern science and medicine today.
228
722051
3899
здабыткамі сучаснай навукі і медыцыны.
12:17
We have the tools
229
725950
1651
У нас ёсць інструменты,
12:19
but we lack the collective will and momentum.
230
727601
3882
але нам не хапае калектыўнай
волі і імпульсу.
12:23
Women's health is an equal rights issue
231
731483
2744
Жаночае здароўе -- такая
ж прававая праблема,
12:26
as important as equal pay.
232
734227
3554
такая ж важная, як і справядлівы заробак.
12:29
And it's an issue of the quality
233
737781
2184
І гэта праблема якасці
12:31
and the integrity of science and medicine.
234
739965
3155
і з'яднанасці навукі і медыцыны.
12:35
(Applause)
235
743120
7463
(Плясканні)
12:42
So imagine the momentum we could achieve
236
750583
4545
Проста ўявіце імпульс,
якога мы маглі б дасягнуць
12:47
in advancing the health of women
237
755128
2111
ў паляпшэнні здароўя жанчын,
12:49
if we considered whether these
sex differences were present
238
757239
2859
калі б мы ўлічвалі, што
гэтыя адрозненні існуюць
12:52
at the very beginning of designing research.
239
760098
3589
на самым пачатку планавання даследванняў.
12:55
Or if we analyzed our data by sex.
240
763687
3879
Або калі б мы аналізавалі
нашыя дадзеныя паводле полу.
12:59
So, people often ask me:
241
767566
1948
Так, людзі пытаюцца ў мяне:
13:01
What can I do?
242
769514
1771
Што я магу зрабіць?
13:03
And here's what I suggest:
243
771285
2334
І вось што я прапаную:
13:05
First, I suggest that you think about women's health
244
773619
4173
Па-першае, я прапаную вам думаць
пра жаночае здароўе
13:09
in the same way
245
777792
1743
так сама,
13:11
that you think and care about other
causes that are important to you.
246
779535
6045
як вы думаеце і клапоціцеся
пра іншыя важныя для вас праблемы.
13:17
And second, and equally as important,
247
785580
3182
І па-другое, не менш важна,
13:20
that as a woman,
248
788762
2212
як жанчына,
13:22
you have to ask your doctor
249
790974
2641
вы павінны спытаць у свайго доктара
13:25
and the doctors who are caring
for those who you love:
250
793615
4412
і ў дактароў, што лекуюць вашых блізкіх:
13:30
Is this disease or treatment different in women?
251
798027
4876
Ці гэтая хвароба або лекаванне
адрозніваецца ў жанчын?
13:34
Now, this is a profound question
because the answer is likely yes,
252
802903
3588
Цяпер, паўстае глыбокае пытанне,
бо адказ, хутчэй за ўсё, будзе "так",
13:38
but your doctor may not know
the answer, at least not yet.
253
806491
3697
але ваш доктар можа не ведаць адказу,
прынамсі пакуль не ведаць.
13:42
But if you ask the question,
your doctor will very likely
254
810188
4376
Але калі вы запытаеце,
ваш доктар хутчэй за ўсё
стане шукаць адказ.
13:46
go looking for the answer.
255
814564
2282
13:48
And this is so important,
256
816846
2337
І гэта так важна,
13:51
not only for ourselves,
257
819183
2162
не толькі для нас саміх,
13:53
but for all of those whom we love.
258
821345
2653
але для ўсіх тых, каго мы любім.
13:55
Whether it be a mother, a daughter, a sister,
259
823998
4484
Для маці, дачкі, сястры,
14:00
a friend or a grandmother.
260
828482
3697
сяброўкі ці бабулі.
14:04
It was my grandmother's suffering
261
832179
2143
Менавіта пакуты маёй бабулі
14:06
that inspired my work
262
834322
1933
натхнілі маю працу
14:08
to improve the health of women.
263
836255
2985
па паляпшэнні жаночага здароўя.
14:11
That's her legacy.
264
839240
2350
Гэта яе спадчына.
14:13
Our legacy can be to improve the health of women
265
841590
4669
Нашай спадчынай можа стацца
паляпшэнне жаночага здароўя
14:18
for this generation
266
846259
2139
для гэтага пакалення,
14:20
and for generations to come.
267
848398
3022
і для будучых пакаленняў.
14:23
Thank you.
268
851420
2149
Дзякуй.
14:25
(Applause)
269
853569
3282
(Плясканні)
Translated by Hanna Baradzina
Reviewed by Alena Zhaliazniak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Paula Johnson - Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective.

Why you should listen

Ever think you were having a heart attack? It turns out that many of the well-known early symptoms, such as chest pain and pressure from left arm to jaw, are more typically experienced by men. Women are more likely to experience shortness of breath, unusual perspiration and abdominal discomfort. Dr. Paula Johnson was one of the first to ask big questions about women's experience of cardiac care -- and their access to care that meets their needs.

Johnson and her team at Brigham and Women's Hospital in Boston focus on mentoring, measuring and bringing together expertise from practicing clinicians and academics to improve women's health. She says: "One of our core responsibilities will be to address critical questions ... such as, 'How do sex and gender impact health and health outcomes?' and 'How can health disparities among different groups of women be eliminated?'"

More profile about the speaker
Paula Johnson | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee