TEDxBratislava
Moshe Szyf: How early life experience is written into DNA
Μόσε Σζιφ: Πώς οι πρώτες εμπειρίες της ζωής γράφονται στο DNA
Filmed:
Readability: 4.2
1,469,368 views
Ο Μόσε Σζιφ είναι πρωτοπόρος στο πεδίο της επιγενετικής, της επιστήμης που μελετά πώς τα έμβια όντα επαναπρογραμματίζουν το γονιδίωμά τους σε ανταπόκριση προς κοινωνικούς παράγοντες όπως το στρες και η έλλειψη φαγητού. Η έρευνά του προτείνει ότι τα βιοχημικά σήματα που περνούν από τις μητέρες στους απογόνους λένε στο παιδί σε τι είδους κόσμου θα ζήσουν, αλλάζοντας την έκφραση των γονιδίων. «Το DNA δεν είναι απλώς μια ακολουθία γραμμάτων, δεν είναι απλώς ένα σενάριο», λέει ο Σζιφ. «Το DNA είναι μια δυναμική ταινία στην οποία γράφονται οι εμπειρίες μας».
Moshe Szyf - Epigeneticist
Moshe Szyf's research is focused on understanding the broad implications of epigenetic mechanisms in human behavior, health and disease. Full bio
Moshe Szyf's research is focused on understanding the broad implications of epigenetic mechanisms in human behavior, health and disease. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So it all came to life
0
920
1684
Όλα ξεκίνησαν
00:14
in a dark bar in Madrid.
1
2628
1832
από ένα σκοτεινό μπαρ στη Μαδρίτη.
00:17
I encountered my colleague
from McGill, Michael Meaney.
from McGill, Michael Meaney.
2
5023
4224
Συνάντησα τον συνάδελφό μου
από το πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ, Μάικλ Μίνι.
από το πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ, Μάικλ Μίνι.
00:21
And we were drinking a few beers,
3
9271
2305
Πίναμε μπύρες και όπως
κάνουν οι επιστήμονες
κάνουν οι επιστήμονες
00:23
and like scientists do,
4
11600
2053
00:25
he told me about his work.
5
13677
1446
μου μίλησε για το έργο του.
00:28
And he told me that he is interested
in how mother rats lick their pups
in how mother rats lick their pups
6
16304
6954
Και μου είπε ότι ενδιαφέρεται
για το πώς οι μητέρες-αρουραίοι
για το πώς οι μητέρες-αρουραίοι
γλύφουν τα μωρά τους
μόλις αυτά γεννιούνται.
μόλις αυτά γεννιούνται.
00:35
after they were born.
7
23282
1370
00:37
And I was sitting there and saying,
8
25656
2419
Και καθόμουν εκεί και έλεγα:
00:40
"This is where my tax
dollars are wasted --
dollars are wasted --
9
28099
3000
«Εκεί χαραμίζονται οι φόροι μου -
00:43
(Laughter)
10
31123
1034
(Γέλια)
- σε αυτού του είδους
την ελαφριά επιστήμη».
την ελαφριά επιστήμη».
00:44
on this kind of soft science."
11
32181
2778
00:47
And he started telling me
12
35835
2497
Και άρχισε να μου λέει ότι οι αρουραίοι,
00:50
that the rats, like humans,
13
38356
3400
όπως και οι άνθρωποι,
00:53
lick their pups in very different ways.
14
41780
2446
γλύφουν τα μωρά τους
με πολύ διαφορετικούς τρόπους.
με πολύ διαφορετικούς τρόπους.
00:56
Some mothers do a lot of that,
15
44250
2735
Κάποιες μητέρες το κάνουν πολύ αυτό,
00:59
some mothers do very little,
16
47009
2205
κάποιες μητέρες το κάνουν πολύ λίγο,
01:01
and most are in between.
17
49238
1970
και οι περισσότερες είναι κάπου στη μέση.
01:03
But what's interesting about it
18
51867
1901
Αυτό που είναι όμως ενδιαφέρον
01:05
is when he follows these pups
when they become adults --
when they become adults --
19
53792
4918
είναι ότι όταν παρακολουθεί αυτά
τα μωρά όταν γίνονται ενήλικες -
τα μωρά όταν γίνονται ενήλικες -
01:10
like, years in human life,
long after their mother died.
long after their mother died.
20
58734
4179
όπως, χρόνια στην ανθρώπινη ζωή,
πολύ μετά τον θάνατο της μητέρας,
πολύ μετά τον θάνατο της μητέρας,
01:14
They are completely different animals.
21
62937
2068
είναι εντελώς διαφορετικά ζώα.
01:17
The animals that were licked
and groomed heavily,
and groomed heavily,
22
65029
4373
Τα ζώα που ήταν γλειμμένα
και καλλωπισμένα σε μεγάλο βαθμό,
και καλλωπισμένα σε μεγάλο βαθμό,
01:21
the high-licking and grooming,
23
69426
1752
υψηλό-γλείψιμο και περιποίηση,
01:24
are not stressed.
24
72059
1364
δεν έχουν στρες.
01:26
They have different sexual behavior.
25
74022
2249
Έχουν διαφορετική σεξουαλική συμπεριφορά.
01:28
They have a different way of living
26
76295
2955
Έχουν διαφορετικό τρόπο ζωής
01:31
than those that were not treated
as intensively by their mothers.
as intensively by their mothers.
27
79274
5480
από αυτά που δεν λάμβαναν την ίδια
έντονη μεταχείριση από τις μητέρες τους.
έντονη μεταχείριση από τις μητέρες τους.
01:37
So then I was thinking to myself:
28
85934
3164
Οπότε, μετά σκεφτόμουν:
01:41
Is this magic?
29
89122
1292
Είναι αυτό μαγεία;
01:43
How does this work?
30
91002
1369
Πώς λειτουργεί αυτό;
01:44
As geneticists would like you to think,
31
92395
2209
Όπως οι γενετιστές θα θέλανε να σκέφτεστε,
01:47
perhaps the mother had
the "bad mother" gene
the "bad mother" gene
32
95390
3972
ίσως η μητέρα είχε
το γονίδιο «κακής μητέρας»
το γονίδιο «κακής μητέρας»
01:51
that caused her pups to be stressful,
33
99386
3637
που έκανε τα μωρά της να έχουν στρες,
01:55
and then it was passed
from generation to generation;
from generation to generation;
34
103047
2547
και μετά πέρασε από γενιά σε γενιά.
01:57
it's all determined by genetics.
35
105618
2700
Όλα καθορίζονται από τη γενετική.
02:00
Or is it possible that something
else is going on here?
else is going on here?
36
108342
3494
Ή μήπως είναι πιθανό
κάτι άλλο να συμβαίνει εδώ;
κάτι άλλο να συμβαίνει εδώ;
02:03
In rats, we can ask
this question and answer it.
this question and answer it.
37
111860
3571
Στους αρουραίους, μπορούμε
να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση.
να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση.
02:07
So what we did is
a cross-fostering experiment.
a cross-fostering experiment.
38
115455
3605
Οπότε, αυτό που κάναμε είναι
ένα πείραμα δια-παρένθεσης.
ένα πείραμα δια-παρένθεσης.
02:11
You essentially separate the litter,
the babies of this rat, at birth,
the babies of this rat, at birth,
39
119084
4755
Ουσιαστικά διαχωρίζουμε στη γέννα
τα νεογνά αυτού του αρουραίου,
τα νεογνά αυτού του αρουραίου,
σε δύο είδη παρένθετων μητέρων -
02:15
to two kinds of fostering mothers --
40
123863
1867
02:17
not the real mothers,
but mothers that will take care of them:
but mothers that will take care of them:
41
125754
3328
όχι τις αληθινές μητέρες,
αλλά μητέρες που θα τα φροντίζουν:
αλλά μητέρες που θα τα φροντίζουν:
μητέρες που γλύφουν πολύ
και μητέρες που γλύφουν λίγο.
και μητέρες που γλύφουν λίγο.
02:21
high-licking mothers
and low-licking mothers.
and low-licking mothers.
42
129106
2254
02:23
And you can do the opposite
with the low-licking pups.
with the low-licking pups.
43
131384
3878
Και μπορείτε να κάνετε το αντίθετο
με τα νεογνά που δεν γλύφονται πολύ.
με τα νεογνά που δεν γλύφονται πολύ.
02:27
And the remarkable answer was,
44
135708
2373
Και η αξιοσημείωτη απάντηση ήταν
02:30
it wasn't important
what gene you got from your mother.
what gene you got from your mother.
45
138105
4039
ότι δεν ήταν σημαντικό τι γονίδιο
παίρνεις από τη μητέρα σου.
παίρνεις από τη μητέρα σου.
02:34
It was not the biological mother
that defined this property of these rats.
that defined this property of these rats.
46
142168
5748
Δεν ήταν η βιολογική μητέρα που καθόριζε
αυτή την ιδιότητα αυτών των αρουραίων.
αυτή την ιδιότητα αυτών των αρουραίων.
02:39
It is the mother that
took care of the pups.
took care of the pups.
47
147940
4006
Είναι η μητέρα που φρόντιζε τα νεογνά.
02:44
So how can this work?
48
152771
2825
Οπότε, πώς μπορεί αυτό να λειτουργήσει;
02:48
I am an a epigeneticist.
49
156921
1803
Είμαι επιγενετιστής.
02:50
I am interested in how genes are marked
50
158748
3672
Ενδιαφέρομαι για το πώς
τα γονίδια σημειώνονται
τα γονίδια σημειώνονται
από ένα χημικό σημάδι
κατά τη διάρκεια της εμβρυογένεσης,
κατά τη διάρκεια της εμβρυογένεσης,
02:54
by a chemical mark
51
162444
1716
02:56
during embryogenesis, during the time
we're in the womb of our mothers,
we're in the womb of our mothers,
52
164184
4805
καθόσον είμαστε στη μήτρα των μητέρων μας,
03:01
and decide which gene will be expressed
53
169013
2479
και καθορίζουν ποιο γονίδιο
θα εκφραστεί σε ποιον ιστό.
θα εκφραστεί σε ποιον ιστό.
03:03
in what tissue.
54
171516
1182
03:04
Different genes are expressed in the brain
than in the liver and the eye.
than in the liver and the eye.
55
172722
4170
Διαφορετικά γονίδια εκφράζονται
στον εγκέφαλο από ό,τι σε ήπαρ και μάτι.
στον εγκέφαλο από ό,τι σε ήπαρ και μάτι.
03:09
And we thought: Is it possible
56
177718
2839
Και σκεφτήκαμε: είναι δυνατό
03:12
that the mother is somehow
reprogramming the gene of her offspring
reprogramming the gene of her offspring
57
180581
6947
η μητέρα να επαναπρογραμματίζει κάπως
το γονίδιο των απογόνων της
το γονίδιο των απογόνων της
03:19
through her behavior?
58
187552
1549
μέσα από τη συμπεριφορά της;
03:21
And we spent 10 years,
59
189125
1611
Και περάσαμε 10 χρόνια,
03:22
and we found that there is a cascade
of biochemical events
of biochemical events
60
190760
4041
και βρήκαμε ότι υπάρχει ένας
καταρράκτης βιοχημικών γεγονότων
καταρράκτης βιοχημικών γεγονότων
03:26
by which the licking and grooming
of the mother, the care of the mother,
of the mother, the care of the mother,
61
194825
3443
μέσω του οποίου το γλείψιμο,
η περιποίηση και η φροντίδα της μητέρας,
η περιποίηση και η φροντίδα της μητέρας,
03:30
is translated to biochemical signals
62
198292
2483
μεταφράζεται σε βιοχημικά σήματα
03:32
that go into the nucleus and into the DNA
63
200799
3311
που πάνε στον πυρήνα και περνούν στο DNA
03:36
and program it differently.
64
204134
2078
και το προγραμματίζουν διαφορετικά.
03:38
So now the animal can prepare
itself for life:
itself for life:
65
206236
4896
Οπότε τώρα το ζώο μπορεί
να προετοιμαστεί για τη ζωή:
να προετοιμαστεί για τη ζωή:
03:43
Is life going to be harsh?
66
211156
2621
Θα είναι η ζωή σκληρή;
03:45
Is there going to be a lot of food?
67
213801
1762
Θα υπάρχει πολύ φαγητό;
03:47
Are there going to be a lot of cats
and snakes around,
and snakes around,
68
215587
2525
Θα υπάρχουν πολλές γάτες και φίδια γύρω,
03:50
or will I live
in an upper-class neighborhood
in an upper-class neighborhood
69
218136
2323
ή θα ζήσω σε μια γειτονιά υψηλής τάξης
03:52
where all I have to do
is behave well and proper,
is behave well and proper,
70
220483
2707
όπου θα πρέπει μόνο
να συμπεριφέρομαι ωραία και σωστά,
να συμπεριφέρομαι ωραία και σωστά,
03:55
and that will gain me social acceptance?
71
223214
3135
και με αυτό θα κερδίσω κοινωνική αποδοχή;
03:58
And now one can think about
how important that process can be
how important that process can be
72
226978
5591
Κάποιος μπορεί να σκεφτεί πόσο σημαντική
αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει
αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει
04:04
for our lives.
73
232593
1175
για τις ζωές μας.
04:05
We inherit our DNA from our ancestors.
74
233792
2912
Κληρονομούμε το DNA μας
από τους προγόνους μας.
από τους προγόνους μας.
04:09
The DNA is old.
75
237411
1929
Το DNA είναι παλιό.
04:11
It evolved during evolution.
76
239364
2068
Εξελίχθηκε μέσα από την εξέλιξη.
04:13
But it doesn't tell us
if you are going to be born in Stockholm,
if you are going to be born in Stockholm,
77
241938
4333
Δε μας λέει όμως αν θα
γεννηθείς στη Στοκχόλμη,
γεννηθείς στη Στοκχόλμη,
04:18
where the days are long in the summer
and short in the winter,
and short in the winter,
78
246295
3386
όπου οι μέρες είναι μεγάλες το καλοκαίρι
και μικρές το χειμώνα,
και μικρές το χειμώνα,
04:21
or in Ecuador,
79
249705
1305
ή στο Εκουαδόρ,
04:23
where there's an equal number of hours
for day and night all year round.
for day and night all year round.
80
251034
3533
όπου υπάρχει ίδιος αριθμός ωρών
για τη μέρα και τη νύχτα όλο το χρόνο.
για τη μέρα και τη νύχτα όλο το χρόνο.
04:26
And that has such an enormous [effect]
on our physiology.
on our physiology.
81
254591
3795
Και αυτό έχει ένα τεράστιο [αντίκτυπο]
στη φυσιολογία μας.
στη φυσιολογία μας.
04:31
So what we suggest is,
perhaps what happens early in life,
perhaps what happens early in life,
82
259489
4236
Οπότε αυτό που προτείνουμε είναι,
ίσως αυτό που συμβαίνει νωρίς στη ζωή,
ίσως αυτό που συμβαίνει νωρίς στη ζωή,
αυτά τα σήματα που έρχονται
μέσω της μητέρας,
μέσω της μητέρας,
04:35
those signals that come
through the mother,
through the mother,
83
263749
2167
λένε στο παιδί σε τι είδους
κοινωνικό κόσμο θα ζήσετε.
κοινωνικό κόσμο θα ζήσετε.
04:37
tell the child what kind of social world
you're going to be living in.
you're going to be living in.
84
265940
4515
04:42
It will be harsh, and you'd better
be anxious and be stressful,
be anxious and be stressful,
85
270479
3400
Θα είναι σκληρός, και θα είσαι
ανήσυχος και γεμάτος στρες,
ανήσυχος και γεμάτος στρες,
04:45
or it's going to be an easy world,
and you have to be different.
and you have to be different.
86
273903
3123
ή θα είναι εύκολος ο κόσμος,
και θα πρέπει να είσαι διαφορετικός.
και θα πρέπει να είσαι διαφορετικός.
04:49
Is it going to be a world
with a lot of light or little light?
with a lot of light or little light?
87
277050
3190
Θα είναι ένας κόσμος
με πολύ φως ή λίγο φως;
με πολύ φως ή λίγο φως;
04:52
Is it going to be a world
with a lot of food or little food?
with a lot of food or little food?
88
280264
3985
Θα είναι ένας κόσμος
με πολύ ή λίγο φαγητό;
με πολύ ή λίγο φαγητό;
04:56
If there's no food around,
89
284273
1524
Αν δεν υπάρχει καθόλου φαγητό,
04:57
you'd better develop your brain to binge
whenever you see a meal,
whenever you see a meal,
90
285821
4616
πρέπει να αναπτύξεις τον εγκέφαλό σου ώστε
να δραστηριοποιείται όποτε βλέπεις γεύμα,
να δραστηριοποιείται όποτε βλέπεις γεύμα,
05:02
or store every piece of food
that you have as fat.
that you have as fat.
91
290461
4756
ή να αποθηκεύεις κάθε κομμάτι
φαγητού που τρως ως λίπος.
φαγητού που τρως ως λίπος.
05:08
So this is good.
92
296819
1430
Οπότε αυτό είναι καλό.
05:10
Evolution has selected this
93
298273
1857
Η εξέλιξη το έχει επιλέξει αυτό
05:12
to allow our fixed, old DNA
to function in a dynamic way
to function in a dynamic way
94
300154
4896
για να επιτρέψει στο σταθερό
και παλιό μας DNA
και παλιό μας DNA
να λειτουργεί με έναν δυναμικό τρόπο
σε νέα περιβάλλοντα.
σε νέα περιβάλλοντα.
05:17
in new environments.
95
305074
1849
05:19
But sometimes things can go wrong;
96
307377
2583
Κάποιες φορές όμως τα πράγματα
μπορεί να πάνε στραβά:
μπορεί να πάνε στραβά:
05:22
for example, if you're born
to a poor family
to a poor family
97
310706
3862
για παράδειγμα, αν γεννηθείς
σε μια φτωχή οικογένεια
σε μια φτωχή οικογένεια
05:26
and the signals are, "You better binge,
98
314592
2929
και τα σήματα είναι:
«πρέπει να δραστηριοποιηθείς,
«πρέπει να δραστηριοποιηθείς,
05:29
you better eat every piece of food
you're going to encounter."
you're going to encounter."
99
317545
3215
πρέπει να τρως κάθε κομμάτι φαγητού
που θα βρεθεί μπροστά σου».
που θα βρεθεί μπροστά σου».
Τώρα όμως άνθρωποι
και εγκέφαλος έχουμε εξελιχθεί,
και εγκέφαλος έχουμε εξελιχθεί,
05:32
But now we humans
and our brain have evolved,
and our brain have evolved,
100
320784
2252
05:35
have changed evolution even faster.
101
323060
2096
έχουν κάνει την εξέλιξη ακόμη πιο γρήγορη.
05:37
Now you can buy McDonald's for one dollar.
102
325180
3364
Τώρα μπορείς να αγοράσεις
McDonald για ένα δολάριο.
McDonald για ένα δολάριο.
05:40
And therefore, the preparation
that we had by our mothers
that we had by our mothers
103
328568
6410
Και ως εκ τούτου, η προετοιμασία
που είχαμε από τις μητέρες μας
που είχαμε από τις μητέρες μας
05:47
is turning out to be maladaptive.
104
335002
2592
καταλήγει να είναι δυσπροσαρμοστική.
05:50
The same preparation that was supposed
to protect us from hunger and famine
to protect us from hunger and famine
105
338351
4213
Η ίδια προετοιμασία που έμελλε να μας
προστατέψει από την πείνα και το λιμό
προστατέψει από την πείνα και το λιμό
05:54
is going to cause obesity,
106
342588
2457
θα προκαλέσει παχυσαρκία,
05:57
cardiovascular problems
and metabolic disease.
and metabolic disease.
107
345069
2970
καρδιαγγειακά προβλήματα
και μεταβολικά νοσήματα.
και μεταβολικά νοσήματα.
06:00
So this concept that genes
could be marked by our experience,
could be marked by our experience,
108
348666
3472
Οπότε αυτή η έννοια ότι τα γονίδιά μας
σημαδεύονται από την εμπειρία μας,
σημαδεύονται από την εμπειρία μας,
06:04
and especially the early life experience,
109
352162
2301
και ειδικά την εμπειρία της πρώιμης ζωής,
06:06
can provide us a unifying explanation
110
354487
2814
μπορεί να μας παρέχει μια ενιαία εξήγηση
06:09
of both health and disease.
111
357325
2343
περί υγείας και νόσου.
06:12
But is true only for rats?
112
360612
2358
Ισχύει όμως μόνο για τους αρουραίους;
06:14
The problem is, we cannot
test this in humans,
test this in humans,
113
362994
2952
Δεν μπορούμε όμως να το
ελέγξουμε στους ανθρώπους,
ελέγξουμε στους ανθρώπους,
επειδή για ηθικούς λόγους,
δεν μπορούμε να χειριστούμε
δεν μπορούμε να χειριστούμε
06:17
because ethically, we cannot administer
child adversity in a random way.
child adversity in a random way.
114
365970
4112
τις παιδικές αντιξοότητες με τυχαίο τρόπο.
06:22
So if a poor child develops
a certain property,
a certain property,
115
370106
3304
Οπότε, αν ένα φτωχό παιδί αναπτύξει
μια συγκεκριμένη ιδιότητα,
μια συγκεκριμένη ιδιότητα,
06:25
we don't know whether
this is caused by poverty
this is caused by poverty
116
373434
3739
δεν ξέρουμε αν αυτό
προκαλείται από τη φτώχεια
προκαλείται από τη φτώχεια
06:29
or whether poor people have bad genes.
117
377197
2824
ή αν οι φτωχοί άνθρωποι
έχουν άσχημα γονίδια.
έχουν άσχημα γονίδια.
Οπότε οι γενετιστές θα σας πουν
ότι οι φτωχοί άνθρωποι είναι φτωχοί
ότι οι φτωχοί άνθρωποι είναι φτωχοί
06:32
So geneticists will try to tell you
that poor people are poor
that poor people are poor
118
380045
3115
06:35
because their genes make them poor.
119
383184
2056
επειδή τα γονίδιά τους
τους κάνουν φτωχούς.
τους κάνουν φτωχούς.
06:37
Epigeneticists will tell you
120
385264
1960
Οι επιγενετιστές θα σας πουν
06:39
poor people are in a bad environment
or an impoverished environment
or an impoverished environment
121
387248
4110
ότι οι φτωχοί βρίσκονται σε κακό
ή εξαθλιωμένο περιβάλλον
ή εξαθλιωμένο περιβάλλον
06:43
that creates that phenotype,
that property.
that property.
122
391382
2964
που δημιουργεί αυτόν τον φαινότυπο,
αυτήν την ιδιότητα.
αυτήν την ιδιότητα.
06:47
So we moved to look
into our cousins, the monkeys.
into our cousins, the monkeys.
123
395576
5842
Οπότε, πήγαμε να δούμε
τα ξαδέρφια μας, τους πιθήκους.
τα ξαδέρφια μας, τους πιθήκους.
06:54
My colleague, Stephen Suomi,
has been rearing monkeys
has been rearing monkeys
124
402087
3694
Ο συνάδελφός μου, Στίβεν Σουόμι,
εκτρέφει πιθήκους
με δύο διαφορετικούς τρόπους:
με δύο διαφορετικούς τρόπους:
06:57
in two different ways:
125
405805
1161
06:58
randomly separated the monkey
from the mother
from the mother
126
406990
2901
τυχαία χώρισε έναν θηλυκό πίθηκο
από τη μητέρα της
από τη μητέρα της
07:01
and reared her with a nurse
127
409915
2592
και την εξέθρεψε με μια παρένθετη τροφό
07:04
and surrogate motherhood conditions.
128
412531
2959
σε συνθήκες υποκατάστατης μητρότητας.
07:07
So these monkeys didn't have
a mother; they had a nurse.
a mother; they had a nurse.
129
415514
2671
Οπότε, αυτοί οι πίθηκοι δεν είχαν
μητέρα, είχαν τροφό.
μητέρα, είχαν τροφό.
07:10
And other monkeys were reared
with their normal, natural mothers.
with their normal, natural mothers.
130
418209
4620
Και άλλοι πίθηκοι εκτράφηκαν με τις
κανονικές, φυσιολογικές τους μητέρες.
κανονικές, φυσιολογικές τους μητέρες.
07:14
And when they were old,
they were completely different animals.
they were completely different animals.
131
422853
4696
Και όταν ενηλικιώθηκαν,
ήταν εντελώς διαφορετικά ζώα.
ήταν εντελώς διαφορετικά ζώα.
07:19
The monkeys that had a mother
did not care about alcohol,
did not care about alcohol,
132
427573
3093
Οι πίθηκοι που είχαν μια μητέρα
δε νοιάζονταν για το αλκοόλ,
δε νοιάζονταν για το αλκοόλ,
07:22
they were not sexually aggressive.
133
430690
1679
δεν ήταν σεξουαλικά επιθετικοί.
07:24
The monkeys that didn't have a mother
were aggressive, were stressed
were aggressive, were stressed
134
432393
3767
Οι πίθηκοι που δεν είχαν μητέρα
ήταν επιθετικοί, είχαν στρες
ήταν επιθετικοί, είχαν στρες
07:28
and were alcoholics.
135
436184
1614
και ήταν αλκοολικοί.
07:30
So we looked at their DNA
early after birth, to see:
early after birth, to see:
136
438482
5482
Οπότε κοιτάξαμε στο DNA τους αμέσως
μετά τη γέννησή τους, για να δούμε:
μετά τη γέννησή τους, για να δούμε:
07:35
Is it possible that the mother is marking?
137
443988
2767
Είναι δυνατό η μητέρα να τα σηματοδοτεί;
07:38
Is there a signature of the mother
in the DNA of the offspring?
in the DNA of the offspring?
138
446779
5358
Υπάρχει κάποια υπογραφή της μητέρας
στο DNA των απογόνων;
στο DNA των απογόνων;
07:44
These are Day-14 monkeys,
139
452161
2252
Αυτοί είναι πίθηκοι 14 ημερών,
07:46
and what you see here is the modern way
by which we study epigenetics.
by which we study epigenetics.
140
454437
4076
και αυτό που βλέπετε εδώ είναι ο μοντέρνος
τρόπος που μελετάμε την επιγενετική.
τρόπος που μελετάμε την επιγενετική.
Μπορούμε πλέον να χαρτογραφήσουμε
αυτά τα χημικά σημάδια στο DNA,
αυτά τα χημικά σημάδια στο DNA,
07:50
We can now map those chemical marks,
which we call methylation marks,
which we call methylation marks,
141
458537
4663
τα οποία αποκαλούμε σήματα μεθυλίωσης,
07:55
on DNA at a single nucleotide resolution.
142
463224
3258
σε μια μοναδική νουκλεοτιδική ανάλυση.
07:58
We can map the entire genome.
143
466506
1877
Χαρτογραφούμε ολόκληρο το γονιδίωμα.
08:00
We can now compare the monkey
that had a mother or not.
that had a mother or not.
144
468407
3067
Μπορούμε πια να συγκρίνουμε
τον πίθηκο που είχε μητέρα ή όχι.
τον πίθηκο που είχε μητέρα ή όχι.
08:03
And here's a visual presentation of this.
145
471498
1954
Κι εδώ είναι μια οπτική παρουσίαση.
08:05
What you see is the genes
that got more methylated are red.
that got more methylated are red.
146
473476
4737
Αυτό που βλέπετε είναι ότι τα γονίδια
που είναι πιο μεθυλιωμένα είναι κόκκινα.
που είναι πιο μεθυλιωμένα είναι κόκκινα.
08:10
The genes that got
less methylated are green.
less methylated are green.
147
478237
3014
Τα γονίδια που είναι λιγότερο
μεθυλιωμένα είναι πράσινα.
μεθυλιωμένα είναι πράσινα.
08:13
You can see many genes are changing,
148
481275
2484
Μπορείτε να δείτε
ότι πολλά γονίδια αλλάζουν,
ότι πολλά γονίδια αλλάζουν,
08:15
because not having a mother
is not just one thing --
is not just one thing --
149
483783
2714
επειδή το να μην έχεις
μητέρα δεν είναι κάτι απλό.
μητέρα δεν είναι κάτι απλό.
08:18
it affects the whole way;
150
486521
1531
Επηρεάζει τα πάντα.
08:20
it sends signals about the whole way
your world is going to look
your world is going to look
151
488076
3508
Στέλνει σήματα για όλο το φάσμα
που ο κόσμος σου θα μοιάζει
που ο κόσμος σου θα μοιάζει
08:23
when you become an adult.
152
491608
1759
όταν γίνεις ενήλικας.
08:25
And you can see the two groups of monkeys
153
493391
2421
Και μπορείτε να δείτε
τις δύο ομάδες πιθήκων
τις δύο ομάδες πιθήκων
08:27
extremely well-separated from each other.
154
495836
2720
εξαιρετικά καλά διαφοροποιημένες
η μία από την άλλη.
η μία από την άλλη.
08:31
How early does this develop?
155
499392
2129
Πόσο νωρίς αναπτύσσεται αυτό;
Αυτοί οι πίθηκοι δεν είχαν
δει τις μητέρες τους,
δει τις μητέρες τους,
08:34
These monkeys already
didn't see their mothers,
didn't see their mothers,
156
502078
2213
οπότε είχαν μια κοινωνική εμπειρία.
08:36
so they had a social experience.
157
504315
1699
08:38
Do we sense our social status,
even at the moment of birth?
even at the moment of birth?
158
506038
4265
Αισθανόμαστε την κοινωνική μας κατάσταση,
ακόμη και τη στιγμή της γέννησης;
ακόμη και τη στιγμή της γέννησης;
08:43
So in this experiment,
we took placentas of monkeys
we took placentas of monkeys
159
511131
4049
Σε αυτό το πείραμα λοιπόν,
πήραμε πλακούντες πιθήκων
πήραμε πλακούντες πιθήκων
08:47
that had different social status.
160
515204
1957
που είχαν διαφορετικό κοινωνικό στάτους.
08:49
What's interesting about social rank
is that across all living beings,
is that across all living beings,
161
517698
5374
Αυτό που έχει ενδιαφέρον για την κοινωνική
κατάταξη είναι ότι σε όλα τα έμβια όντα,
κατάταξη είναι ότι σε όλα τα έμβια όντα,
08:55
they will structure
themselves by hierarchy.
themselves by hierarchy.
162
523096
2618
θα δομήσουν τους εαυτούς τους
κατά μια ιεραρχία.
κατά μια ιεραρχία.
08:58
Monkey number one is the boss;
163
526345
2188
Ο πίθηκος νούμερο ένα είναι το αφεντικό,
09:00
monkey number four is the peon.
164
528557
2338
ο πίθηκος νούμερο τέσσερα είναι ο εργάτης.
09:02
You put four monkeys in a cage,
165
530919
2439
Κι όταν βάζεις τέσσερις πιθήκους
σε ένα κλουβί,
σε ένα κλουβί,
09:05
there will always be a boss
and always be a peon.
and always be a peon.
166
533382
3011
θα υπάρχει πάντα ένα αφεντικό
και πάντα ένας εργάτης.
και πάντα ένας εργάτης.
09:09
And what's interesting
is that the monkey number one
is that the monkey number one
167
537448
3848
Και αυτό που έχει ενδιαφέρον
είναι ότι ο πίθηκος νούμερο ένα
είναι ότι ο πίθηκος νούμερο ένα
09:13
is much healthier than monkey number four.
168
541320
3432
είναι πολύ πιο υγιής
από τον πίθηκο νούμερο τέσσερα.
από τον πίθηκο νούμερο τέσσερα.
09:16
And if you put them in a cage,
169
544776
1804
Και αν τους βάλεις σε ένα κλουβί,
09:18
monkey number one will not eat as much.
170
546604
4697
ο πίθηκος νούμερο ένα
δε θα φάει τόσο πολύ.
δε θα φάει τόσο πολύ.
09:23
Monkey number four will eat [a lot].
171
551325
1837
Ο πίθηκος νούμερο τέσσερα
θα φάει [πολύ].
θα φάει [πολύ].
09:26
And what you see here
in this methylation mapping,
in this methylation mapping,
172
554129
4273
Κι αυτό που βλέπετε εδώ
σε αυτήν την χαρτογράφηση μεθυλίωσης,
σε αυτήν την χαρτογράφηση μεθυλίωσης,
09:30
a dramatic separation at birth
173
558426
2775
ένας δραματικός διαχωρισμός στη γέννηση
09:33
of the animals that had
a high social status
a high social status
174
561225
2714
των ζώων που είχαν υψηλό κοινωνικό στάτους
09:35
versus the animals
that did not have a high status.
that did not have a high status.
175
563963
2674
απέναντι στα ζώα
που δεν είχαν υψηλό στάτους.
που δεν είχαν υψηλό στάτους.
09:39
So we are born already knowing
the social information,
the social information,
176
567349
4231
Οπότε γεννιόμαστε ήδη γνωρίζοντας
την κοινωνική πληροφορία,
την κοινωνική πληροφορία,
09:43
and that social information
is not bad or good,
is not bad or good,
177
571604
3053
και αυτή η κοινωνική πληροφορία
δεν είναι κακή ή καλή,
δεν είναι κακή ή καλή,
απλά μας προετοιμάζει για τη ζωή,
09:46
it just prepares us for life,
178
574681
1419
09:48
because we have to program
our biology differently
our biology differently
179
576124
4241
επειδή πρέπει να προγραμματίζουμε
τη βιολογία μας διαφορετικά
τη βιολογία μας διαφορετικά
09:52
if we are in the high
or the low social status.
or the low social status.
180
580389
3081
αν είμαστε στο υψηλό
ή το χαμηλό κοινωνικό στάτους.
ή το χαμηλό κοινωνικό στάτους.
Πώς όμως μπορείς να το μελετήσεις
αυτό στους ανθρώπους;
αυτό στους ανθρώπους;
09:56
But how can you study this in humans?
181
584326
1881
Δεν μπορούμε να πειραματιστούμε,
09:58
We can't do experiments,
we can't administer adversity to humans.
we can't administer adversity to humans.
182
586710
3448
ούτε να υποβάλλουμε τους ανθρώπους
σε αντιξοότητες.
σε αντιξοότητες.
10:02
But God does experiments with humans,
183
590182
2593
Ο Θεός όμως κάνει πειράματα
με τους ανθρώπους,
με τους ανθρώπους,
10:04
and it's called natural disasters.
184
592799
2288
και ονομάζονται φυσικές καταστροφές.
10:07
One of the hardest natural disasters
in Canadian history
in Canadian history
185
595111
4260
Μία από τις πιο σκληρές φυσικές
καταστροφές στην ιστορία του Καναδά
καταστροφές στην ιστορία του Καναδά
10:11
happened in my province of Quebec.
186
599395
2410
συνέβη στην επαρχία μου, το Κεμπέκ.
10:13
It's the ice storm of 1998.
187
601829
2403
Είναι η παγοθύελλα του 1998.
10:16
We lost our entire electrical grid
because of an ice storm
because of an ice storm
188
604256
3800
Χάσαμε ολόκληρο το ηλεκτρικό μας δίκτυο
εξαιτίας μια θύελλας πάγου
εξαιτίας μια θύελλας πάγου
10:20
when the temperatures
were, in the dead of winter in Quebec,
were, in the dead of winter in Quebec,
189
608080
2997
όταν οι θερμοκρασίες ήταν,
στο απόγειο του χειμώνα στο Κεμπέκ,
στο απόγειο του χειμώνα στο Κεμπέκ,
10:23
minus 20 to minus 30.
190
611101
1949
μείον 20 με μείον 30.
10:25
And there were pregnant
mothers during that time.
mothers during that time.
191
613074
2532
Και υπήρχαν έγκυες μητέρες
εκείνη την περίοδο.
εκείνη την περίοδο.
10:28
And my colleague Suzanne King
followed the children of these mothers
followed the children of these mothers
192
616082
6032
Και η συνάδελφός μου Σουζάν Κινγκ
παρακολούθησε τα παιδιά αυτών
των μητέρων για 15 χρόνια.
των μητέρων για 15 χρόνια.
10:34
for 15 years.
193
622138
1714
10:36
And what happened was,
that as the stress increased --
that as the stress increased --
194
624565
4246
Και αυτό που έγινε ήταν,
ότι καθώς αυξανόταν το στρες -
ότι καθώς αυξανόταν το στρες -
10:40
and here we had objective
measures of stress:
measures of stress:
195
628835
2608
κι εδώ είχαμε αντικειμενικές
μετρήσεις του στρες:
μετρήσεις του στρες:
10:43
How long were you without power?
Where did you spend your time?
Where did you spend your time?
196
631467
4438
Πόσον καιρό ήσουν χωρίς ρεύμα;
Πού πέρασες τον χρόνο σου;
Πού πέρασες τον χρόνο σου;
10:47
Was it in your mother-in-law's apartment
or in some posh country home?
or in some posh country home?
197
635929
5003
Ήταν στο διαμέρισμα της πεθεράς σου
ή σε κάποιο άνετο σπίτι χώρας;
ή σε κάποιο άνετο σπίτι χώρας;
10:52
So all of these added up
to a social stress scale,
to a social stress scale,
198
640956
2658
Όλα αυτά λοιπόν προστέθηκαν
σε κλίμακα κοινωνικού στρες,
σε κλίμακα κοινωνικού στρες,
10:55
and you can ask the question:
199
643638
1382
και μπορείτε να ρωτήσετε:
10:57
How did the children look?
200
645044
3044
Πώς ήταν τα παιδιά;
11:00
And it appears that as stress increases,
201
648112
2634
Και φαίνεται ότι όσο το άγχος αυξάνεται,
11:02
the children develop more autism,
202
650770
2058
τα παιδιά αναπτύσσουν περισσότερο αυτισμό,
11:04
they develop more metabolic diseases
203
652852
2539
αναπτύσσουν περισσότερες
νόσους του μεταβολισμού
νόσους του μεταβολισμού
11:07
and they develop more autoimmune diseases.
204
655415
2832
και αναπτύσσουν περισσότερες
αυτο-άνοσα νοσήματα.
αυτο-άνοσα νοσήματα.
11:10
We would map the methylation state,
205
658787
2424
Θα χαρτογραφούσαμε
την κατάσταση μεθυλίωσης,
την κατάσταση μεθυλίωσης,
11:13
and again, you see the green genes
becoming red as stress increases,
becoming red as stress increases,
206
661235
5538
και ξανά, βλέπετε τα πράσινα γονίδια να
γίνονται κόκκινα καθώς το άγχος αυξάνεται,
γίνονται κόκκινα καθώς το άγχος αυξάνεται,
11:18
the red genes becoming green
as stress increases,
as stress increases,
207
666797
3492
τα κόκκινα γονίδια γίνονται πράσινα
καθώς το άγχος αυξάνεται,
καθώς το άγχος αυξάνεται,
11:22
an entire rearrangement
of the genome in response to stress.
of the genome in response to stress.
208
670313
4550
μια ολόκληρη αναδιάρθρωση του
γονιδιώματος ως απόκριση στο άγχος.
γονιδιώματος ως απόκριση στο άγχος.
11:29
So if we can program genes,
209
677442
3209
Οπότε, αν μπορούμε
να προγραμματίσουμε τα γονίδια,
να προγραμματίσουμε τα γονίδια,
11:32
if we are not just the slaves
of the history of our genes,
of the history of our genes,
210
680675
3973
αν δεν είμαστε απλά οι σκλάβοι
της ιστορίας των γονιδίων μας,
της ιστορίας των γονιδίων μας,
11:36
that they could be programmed,
can we deprogram them?
can we deprogram them?
211
684672
2628
αλλά προγραμματίζονται,
μπορούμε να τα απο-προγραμματίσουμε;
μπορούμε να τα απο-προγραμματίσουμε;
11:40
Because epigenetic causes
can cause diseases like cancer,
can cause diseases like cancer,
212
688093
4582
Επειδή επιγενετικές αιτίες μπορούν
να προκαλέσουν ασθένειες όπως ο καρκίνος,
να προκαλέσουν ασθένειες όπως ο καρκίνος,
11:45
metabolic disease
213
693659
1803
η μεταβολική νόσος
11:47
and mental health diseases.
214
695486
2103
και τα ψυχικά νοσήματα.
11:50
Let's talk about cocaine addiction.
215
698120
2693
Ας μιλήσουμε για την
εξάρτηση από την κοκαΐνη.
εξάρτηση από την κοκαΐνη.
11:53
Cocaine addiction is a terrible situation
216
701575
3056
Η εξάρτηση από την κοκαΐνη
είναι μια απαίσια κατάσταση
είναι μια απαίσια κατάσταση
11:56
that can lead to death
and to loss of human life.
and to loss of human life.
217
704655
3767
που μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο
και τον χαμό της ανθρώπινης ζωής.
και τον χαμό της ανθρώπινης ζωής.
12:01
We asked the question:
218
709545
1925
Θέσαμε την ερώτηση:
12:03
Can we reprogram the addicted brain
219
711494
3239
Μπορούμε να επαναπρογραμματίσουμε
το μυαλό υπό εξάρτηση
το μυαλό υπό εξάρτηση
12:06
to make that animal not addicted anymore?
220
714757
4924
για να κάνουμε αυτό το ζώο
να μην είναι πια εξαρτημένο;
να μην είναι πια εξαρτημένο;
12:12
We used a cocaine addiction model
221
720377
4280
Χρησιμοποιήσαμε ένα μοντέλο
εξάρτησης από την κοκαΐνη
εξάρτησης από την κοκαΐνη
που ανακεφαλαιώνει
το τι συμβαίνει στους ανθρώπους.
το τι συμβαίνει στους ανθρώπους.
12:16
that recapitulates what happens in humans.
222
724681
2089
12:18
In humans, you're in high school,
223
726794
2668
Στους ανθρώπους, είστε στο σχολείο,
12:21
some friends suggest you use some cocaine,
224
729486
2080
κάποιοι φίλοι προτείνουν
να πάρετε κοκαΐνη,
να πάρετε κοκαΐνη,
12:23
you take cocaine, nothing happens.
225
731590
1806
παίρνετε κοκαΐνη, τίποτα δε συμβαίνει.
12:25
Months pass by, something reminds you
of what happened the first time,
of what happened the first time,
226
733420
4201
Περνούν μήνες, κάτι σας υπενθυμίζει
τι έγινε την πρώτη φορά,
τι έγινε την πρώτη φορά,
12:29
a pusher pushes cocaine,
227
737645
1640
ένας έμπορος προωθεί κοκαΐνη,
12:31
and you become addicted
and your life has changed.
and your life has changed.
228
739309
2832
και γίνεσαι εξαρτημένος,
και η ζωή σου έχει αλλάξει.
και η ζωή σου έχει αλλάξει.
12:34
In rats, we do the same thing.
229
742165
1646
Στους αρουραίους, κάνουμε το ίδιο.
12:35
My colleague, Gal Yadid,
230
743835
1575
Ο συνάδελφός μου, Γκαλ Γιαντίντ,
12:37
he trains the animals
to get used to cocaine,
to get used to cocaine,
231
745434
3000
εκπαιδεύει τα ζώα
να συνηθίσουν την κοκαΐνη,
να συνηθίσουν την κοκαΐνη,
12:40
then for one month, no cocaine.
232
748458
3128
μετά για ένα μήνα, καθόλου κοκαΐνη.
12:43
Then he reminds them of the party
when they saw the cocaine the first time
when they saw the cocaine the first time
233
751610
3676
Μετά τους υπενθυμίζει το πάρτι
όταν είδαν την κοκαΐνη πρώτη φορά
όταν είδαν την κοκαΐνη πρώτη φορά
12:47
by cue, the colors of the cage
when they saw cocaine.
when they saw cocaine.
234
755310
2816
με σύνθημα, τα χρώματα
του κλουβιού όταν είδαν κοκαΐνη.
του κλουβιού όταν είδαν κοκαΐνη.
12:50
And they go crazy.
235
758150
1652
Και τρελαίνονται.
12:51
They will press the lever to get cocaine
236
759826
2447
Θα πιέζουν το μοχλό να παίρνουν κοκαΐνη
12:54
until they die.
237
762297
1259
μέχρι να πεθάνουν.
12:56
We first determined that the difference
between these animals
between these animals
238
764047
4443
Πρώτα διαπιστώσαμε ότι η διαφορά
μεταξύ αυτών των ζώων
μεταξύ αυτών των ζώων
13:00
is that during that time
when nothing happens,
when nothing happens,
239
768514
2701
είναι ότι κατά την ώρα
που τίποτα δε συμβαίνει,
που τίποτα δε συμβαίνει,
13:03
there's no cocaine around,
240
771239
1772
που δεν υπάρχει κοκαΐνη γύρω,
13:05
their epigenome is rearranged.
241
773035
1921
το επιγονιδίωμά τους αναδιατάσσεται.
13:06
Their genes are re-marked
in a different way,
in a different way,
242
774980
2889
Τα γονίδιά τους επανα-σηματοδοτούνται
με διαφορετικό τρόπο,
με διαφορετικό τρόπο,
13:09
and when the cue comes,
their genome is ready
their genome is ready
243
777893
3742
και όταν το σύνθημα έρθει,
το γονιδίωμά τους είναι έτοιμο
το γονιδίωμά τους είναι έτοιμο
13:13
to develop this addictive phenotype.
244
781659
2289
να αναπτύξει αυτόν
τον εξαρτώμενο φαινότυπο.
τον εξαρτώμενο φαινότυπο.
13:16
So we treated these animals with drugs
that either increase DNA methylation,
that either increase DNA methylation,
245
784565
6770
Οπότε περιθάλψαμε αυτά τα ζώα με ουσίες
που είτε αυξάνουν τη μεθυλίωση του DNA,
που είτε αυξάνουν τη μεθυλίωση του DNA,
που ήταν ο επιγενετικός
δείκτης που παρακολουθούσαμε,
δείκτης που παρακολουθούσαμε,
13:23
which was the epigenetic
marker to look at,
marker to look at,
246
791359
2224
13:25
or decrease epigenetic markings.
247
793607
3483
ή μειώνουν τις επιγενετικές σημάνσεις.
13:29
And we found that
if we increased methylation,
if we increased methylation,
248
797114
3255
Και βρήκαμε ότι αν αυξήσουμε τη μεθυλίωση,
αυτά τα ζώα τρελαίνονται ακόμα πιο πολύ.
13:32
these animals go even crazier.
249
800393
1883
13:34
They become more craving for cocaine.
250
802300
2484
Λαχταρούν περισσότερο την κοκαΐνη.
13:36
But if we reduce the DNA methylation,
251
804808
3426
Αν ελαττώσουμε όμως τη μεθυλίωση του DNA,
13:40
the animals are not addicted anymore.
252
808258
2104
τα ζώα δεν είναι πλέον εξαρτημένα.
13:42
We have reprogrammed them.
253
810386
1619
Τα έχουμε επαναπρογραμματίσει.
13:44
And a fundamental difference
between an epigenetic drug
between an epigenetic drug
254
812029
3306
Και μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα
σε μια επιγενετική ουσία
σε μια επιγενετική ουσία
13:47
and any other drug
255
815359
1306
και οποιαδήποτε άλλη ουσία
13:48
is that with epigenetic drugs,
256
816689
2172
είναι ότι με τις επιγενετικές ουσίες,
13:50
we essentially remove
the signs of experience,
the signs of experience,
257
818885
4132
ουσιαστικά αφαιρούμε
τα σημάδια της εμπειρίας,
τα σημάδια της εμπειρίας,
13:55
and once they're gone,
258
823041
2127
και εφόσον φύγουν,
13:57
they will not come back
unless you have the same experience.
unless you have the same experience.
259
825192
3021
δεν επιστρέφουν εκτός
αν έχεις την ίδια εμπειρία.
αν έχεις την ίδια εμπειρία.
Το ζώο πλέον είναι επαναπρογραμματισμένο.
14:00
The animal now is reprogrammed.
260
828237
1654
14:01
So when we visited the animals
30 days, 60 days later,
30 days, 60 days later,
261
829915
4221
Όταν λοιπόν επισκεφτήκαμε τα ζώα
30 με 60 μέρες αργότερα,
30 με 60 μέρες αργότερα,
14:06
which is in human terms
many years of life,
many years of life,
262
834160
2919
το οποίο σε ανθρώπινους όρους
είναι πολλά χρόνια ζωής,
είναι πολλά χρόνια ζωής,
14:09
they were still not addicted --
by a single epigenetic treatment.
by a single epigenetic treatment.
263
837103
5306
δεν ήταν ακόμη εθισμένα
- από μια μόνο επιγενετική θεραπεία.
- από μια μόνο επιγενετική θεραπεία.
14:16
So what did we learn about DNA?
264
844472
3271
Οπότε, τι μάθαμε για το DNA;
14:19
DNA is not just a sequence of letters;
265
847767
3125
Το DNA δεν είναι απλώς
μια ακολουθία γραμμάτων.
μια ακολουθία γραμμάτων.
14:22
it's not just a script.
266
850916
2119
Δεν είναι ένα απλό σενάριο.
14:25
DNA is a dynamic movie.
267
853059
2371
Το DNA είναι μια δυναμική ταινία.
14:28
Our experiences are being written
into this movie, which is interactive.
into this movie, which is interactive.
268
856367
4911
Οι εμπειρίες μας γράφονται σε αυτήν
την ταινία, η οποία είναι διαδραστική.
την ταινία, η οποία είναι διαδραστική.
14:33
You're, like, watching a movie
of your life, with the DNA,
of your life, with the DNA,
269
861302
3553
Είναι σα να παρακολουθείς μια ταινία
της ζωής σου, με το DNA,
της ζωής σου, με το DNA,
14:36
with your remote control.
270
864879
1782
με το τηλεχειριστήριο.
14:38
You can remove an actor and add an actor.
271
866685
3389
Μπορείς να μετακινήσεις έναν ηθοποιό
και να προσθέσεις έναν ηθοποιό.
και να προσθέσεις έναν ηθοποιό.
14:42
And so you have, in spite
of the deterministic nature of genetics,
of the deterministic nature of genetics,
272
870872
5895
Και οπότε έχεις, παρά
την ντετερμινιστική φύση της γενετικής,
την ντετερμινιστική φύση της γενετικής,
14:48
you have control of the way
your genes look,
your genes look,
273
876791
3689
έχεις τον έλεγχο του τρόπου
που θα μοιάζουν τα γονίδιά σου,
που θα μοιάζουν τα γονίδιά σου,
14:52
and this has a tremendous
optimistic message
optimistic message
274
880504
3270
και αυτό έχει ένα τεράστιο
αισιόδοξο μήνυμα
αισιόδοξο μήνυμα
14:55
for the ability to now encounter
some of the deadly diseases
some of the deadly diseases
275
883798
3508
για τη δυνατότητα αντιμετώπισης
των θανατηφόρων ασθενειών
των θανατηφόρων ασθενειών
14:59
like cancer, mental health,
276
887330
2904
όπως ο καρκίνος, η ψυχική υγεία,
15:02
with a new approach,
277
890258
2928
με μια νέα προσέγγιση,
15:05
looking at them as maladaptation.
278
893210
2534
κοιτάζοντάς τες ως κακή προσαρμογή.
15:07
And if we can epigenetically intervene,
279
895768
3074
Και αν μπορούμε να παρέμβουμε επιγενετικά,
15:10
[we can] reverse the movie
by removing an actor
by removing an actor
280
898866
3496
[μπορούμε] να αντιστρέψουμε την ταινία
απομακρύνοντας έναν ηθοποιό
απομακρύνοντας έναν ηθοποιό
15:14
and setting up a new narrative.
281
902386
2857
και στήνοντας ένα νέο διήγημα.
15:18
So what I told you today is,
282
906028
2497
Αυτό που σας είπα λοιπόν σήμερα είναι
15:20
our DNA is really combined
of two components,
of two components,
283
908549
5092
ότι το DNA είναι πραγματικά
συνδυασμένο από δύο συστατικά,
συνδυασμένο από δύο συστατικά,
15:25
two layers of information.
284
913665
1825
δύο στρώματα πληροφοριών.
15:28
One layer of information is old,
285
916106
3675
Ένα στρώμα πληροφοριών είναι παλιό,
15:31
evolved from millions
of years of evolution.
of years of evolution.
286
919805
3505
έχοντας εξελιχθεί από
εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης.
εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης.
15:35
It is fixed and very hard to change.
287
923334
3176
Είναι σταθερό και πολύ δύσκολο να αλλάξει.
15:39
The other layer of information
is the epigenetic layer,
is the epigenetic layer,
288
927411
3850
Το άλλο στρώμα πληροφορίας
είναι το επιγενετικό στρώμα,
είναι το επιγενετικό στρώμα,
15:43
which is open and dynamic
289
931285
3895
το οποίο είναι ανοιχτό και δυναμικό
15:47
and sets up a narrative
that is interactive,
that is interactive,
290
935204
4592
και θέτει μια διήγηση
που είναι διαδραστική,
που είναι διαδραστική,
15:51
that allows us to control,
to a large extent, our destiny,
to a large extent, our destiny,
291
939820
6788
που μας επιτρέπει να ελέγχουμε,
σε μεγάλο βαθμό, τη μοίρα μας,
σε μεγάλο βαθμό, τη μοίρα μας,
15:59
to help the destiny of our children
292
947695
3456
να βοηθούμε τη μοίρα των παιδιών μας,
16:03
and to hopefully conquer disease
293
951175
4155
και να ελπίζουμε
να ξεπαστρέψουμε την ασθένεια
να ξεπαστρέψουμε την ασθένεια
16:07
and serious health challenges
294
955354
4416
και σοβαρές προκλήσεις για την υγεία
16:11
that have plagued humankind
for a long time.
for a long time.
295
959794
3611
που μαστίζουν την ανθρωπότητα
για πολύ καιρό.
για πολύ καιρό.
16:15
So even though we are determined
296
963429
3393
Οπότε, παρόλο που καθοριζόμαστε
από τα γονίδιά μας,
από τα γονίδιά μας,
16:18
by our genes,
297
966846
1755
έχουμε ένα βαθμό ελευθερίας
16:20
we have a degree of freedom
298
968625
3067
16:23
that can set up our life
to a life of responsibility.
to a life of responsibility.
299
971716
4133
που μπορεί να θεσπίσει τη ζωή μας
σε μια ζωή υπευθυνότητας.
σε μια ζωή υπευθυνότητας.
16:27
Thank you.
300
975873
1220
Σας ευχαριστώ.
16:29
(Applause)
301
977117
4955
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Moshe Szyf - EpigeneticistMoshe Szyf's research is focused on understanding the broad implications of epigenetic mechanisms in human behavior, health and disease.
Why you should listen
Moshe Szyf is one of the pioneers in the field of epigenetics. Szyf's lab has proposed three decades ago that DNA methylation is a prime therapeutic target in cancer and other diseases and has postulated and provided the first set of evidence that the "social environment" early in life can alter DNA methylation launching the emerging field of "social epigenetics."
Szyf received his PhD from the Hebrew University and did his postdoctoral fellowship in Genetics at Harvard Medical School, joined the department in 1989 and currently holds a James McGill Professorship and GlaxoSmithKline-CIHR Chair in Pharmacology. He is the founding co-director of the Sackler Institute for Epigenetics and Psychobiology at McGill and is a Fellow of the Canadian Institute for Advanced Research Experience-based Brain and Biological Development program.
Moshe Szyf | Speaker | TED.com