TEDLagos Ideas Search
Sangu Delle: There's no shame in taking care of your mental health
Sangu Delle: Հոգեկան առողջությունը հոգ տանելն ամոթ չէ:
Filmed:
Readability: 5.3
2,271,856 views
Երբ սթրեսը չափազանց շատ էր ձեռնարկատեր Sangu Delle-ի համար, նա ստիպված էր դիմակայել իր խորը կանխակալ կարծիքը. տղամարդիկ չպետք է հոգ տանեն իրենց հոգեկան առողջության մասին: Անձնական զրույցում Delle-ը կիսվում է այն մասին, թե ինչպես է սովորել կարգավորել հուզմունքը մի հասարակության մեջ, որտեղ մարդիկ անհարմար են զգում հույզեր արտահայտելուց: Ինչպես նա է ասում. «Մեր զգացածի մասին անկեղծ լինելը մեզ թույլ չի դարձնում; այն մեզ մարդկային է դարձնում»:
Sangu Delle - Entrepreneur
Sangu Delle is an entrepreneur and clean water activist. A TED Fellow who hails from Ghana, he sees incredible potential in the African economy. Full bio
Sangu Delle is an entrepreneur and clean water activist. A TED Fellow who hails from Ghana, he sees incredible potential in the African economy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Last year ...
0
1122
1691
Անցած տարին ...
00:14
was hell.
1
2837
1203
դժոխք էր:
00:16
(Laughter)
2
4064
1798
(Ծիծաղ)
00:20
It was my first time eating
Nigerian "jollof."
Nigerian "jollof."
3
8571
3552
Առաջին անգամն էր, որ
նիգերիական «ջոլոֆ» էի ուտում:
նիգերիական «ջոլոֆ» էի ուտում:
00:24
(Laughter)
4
12147
1582
(Ծիծաղ)
00:26
Actually, in all seriousness,
5
14616
2859
Իրականում ամենայն լրջությամբ
00:29
I was going through a lot
of personal turmoil.
of personal turmoil.
6
17499
2814
ես շատ ծանր ապրումների մեջ էի:
00:33
Faced with enormous stress,
7
21235
2181
Հսկայական սթրեսի հետ բախված`
00:35
I suffered an anxiety attack.
8
23440
2023
ես անհանգստության նոպայով էի տառապում:
00:38
On some days, I could do no work.
9
26542
2690
Երբեմն ես ոչ մի աշխատանք
չէի կարողանում անել:
չէի կարողանում անել:
00:42
On other days,
10
30336
1896
Երբեմն էլ
00:44
I just wanted to lay in my bed and cry.
11
32256
3289
ես միայն ուզում էի պառկել
անկողնուս մեջ և լացել:
անկողնուս մեջ և լացել:
00:48
My doctor asked if I'd like to speak
with a mental health professional
with a mental health professional
12
36658
5249
Բժիշկս հարցրեց` արդյո՞ք ես կուզենայի
խոսել հոգեկան առողջության մասնագետի հետ
խոսել հոգեկան առողջության մասնագետի հետ
00:53
about my stress and anxiety.
13
41931
2103
սթրեսիս և անհանգստությանս մասին:
00:56
Mental health?
14
44769
1302
Հոգեկան առողջությու՞ն:
00:58
I clammed up and violently
shook my head in protest.
shook my head in protest.
15
46972
3890
Ես ցնցվեցի և գլուխս, որպես առարկում,
սաստիկ թափահարեցի:
սաստիկ թափահարեցի:
01:05
I felt a profound sense of a shame.
16
53245
3752
Ես շատ ամաչեցի:
01:10
I felt the weight of stigma.
17
58413
3438
Ես հանդիմանանքի ծանրությունը զգացի:
01:15
I have a loving, supportive family
18
63139
2359
Ես ունեմ սիրող, աջակցող ընտանիք
01:17
and incredibly loyal friends,
19
65522
2307
և աներևակայելի հավատարիմ ընկերներ,
01:19
yet I could not entertain
the idea of speaking to anyone
the idea of speaking to anyone
20
67853
4569
բայց ես չէի կարողանում հաշվի առնել ինչ-որ
մեկի հետ խոսելու գաղափարը
մեկի հետ խոսելու գաղափարը
01:24
about my feeling of pain.
21
72446
2030
զգացածս ցավի մասին:
01:28
I felt suffocated
by the rigid architecture
by the rigid architecture
22
76004
4467
Ես խեղդվում էի մեր աֆրիկյան տղամարդկության
01:32
of our African masculinity.
23
80495
2290
կոշտ ճարտարապետությունից:
01:35
"People have real problems, Sangu.
24
83765
2115
«Մարդիկ իրական խնդիրներ ունեն, Սանգու:
01:37
Get over yourself!"
25
85904
1455
Համակերպվի՛ր այդ ամենի հետ»:
01:40
The first time I heard "mental health,"
26
88956
1981
Առաջին անգամ«հոգեկան առողջություն» լսելիս
01:43
I was a boarding school student
fresh off the boat from Ghana,
fresh off the boat from Ghana,
27
91880
3963
գիշերօթիկ դպրոցի ուսանող էի,
Գանայից նոր ներգաղթած,
Գանայից նոր ներգաղթած,
01:47
at the Peddie School in New Jersey.
28
95867
1931
Նյու Ջերսիի Փեդի դպրոցում:
01:51
I had just gone through
the brutal experience
the brutal experience
29
99067
3406
Նոր էի դաժան փորձի միջով անցել,
01:54
of losing seven loved ones
in the same month.
in the same month.
30
102497
2553
յոթ սիրելի մարդկանց էի կորցրել
նույն ամսվա ընթացքում:
նույն ամսվա ընթացքում:
01:58
The school nurse,
31
106569
1456
Դպրոցի բուժքույրը,
02:00
concerned about what I'd gone
through -- God bless her soul --
through -- God bless her soul --
32
108049
4064
մտահոգված, թե ինչերի միջով եմ անցել,
Աստված օրհնի իր հոգին,
Աստված օրհնի իր հոգին,
02:04
she inquired about my mental health.
33
112137
1950
հարցրեց իմ հոգեկան առողջության մասին:
02:07
"Is she mental?" I thought.
34
115426
1983
«Նա մտածու՞մ է»,- ես մտածեցի:
02:10
Does she not know I'm an African man?
35
118214
2444
Նա չգիտի՞, որ ես աֆրիկացի տղամարդ եմ:
02:12
(Laughter)
36
120682
1014
(Ծիծաղ)
02:13
Like Okonkwo in "Things Fall Apart,"
37
121720
1871
«Things Fall Apart»-ի Օկոնկվոի նման,
02:15
we African men neither process
nor express our emotions.
nor express our emotions.
38
123615
4741
մենք` աֆրիկացի տղամարդիկ,ոչ տեղի ենք տալիս
ոչ էլ արտահայտում ենք մեր զգացմունքները:
ոչ էլ արտահայտում ենք մեր զգացմունքները:
02:20
We deal with our problems.
39
128971
1691
Մենք լուծում ենք մեր խնդիրները:
02:22
(Applause)
40
130686
1543
(Ծափահարություն)
02:25
We deal with our problems.
41
133181
1999
Մենք լուծում ենք մեր խնդիրները:
02:27
I called my brother and laughed
about "Oyibo" people -- white people --
about "Oyibo" people -- white people --
42
135204
4771
Ես զանգահարեցի եղբորս և ծիծաղեցի
«Oyibo» մարդկանց վրա` սպիտակամորթ մարդկանց
«Oyibo» մարդկանց վրա` սպիտակամորթ մարդկանց
02:31
and their strange diseases --
43
139999
1857
և նրանց տարօրինակ հիվանդությունների վրա
02:33
depression, ADD and those "weird things."
44
141880
3238
ընկճախտի, ուշադրության խանգարման սինդրոմի
և այդ «տարօրինակ բաների»:
և այդ «տարօրինակ բաների»:
02:38
Growing up in West Africa,
45
146500
1991
Արևմտյան Աֆրիկայում մեծանալ.
02:40
when people used the term "mental,"
what came to mind was a madman
what came to mind was a madman
46
148515
4381
երբ մարդիկ օգտագործում էին «հոգեկան»
տերմինը, այն ինչ մտքիս եկավ մի խելագար էր`
տերմինը, այն ինչ մտքիս եկավ մի խելագար էր`
02:44
with dirty, dread-locked hair,
47
152920
2243
կեղտոտ, սարսափելի մազերով,
02:47
bumbling around half-naked on the streets.
48
155187
2776
ով կիսամերկ թափառում է փողոցներում:
02:51
We all know this man.
49
159084
1820
Մենք բոլորս գիտենք այս մարդուն:
02:52
Our parents warned us about him.
50
160928
2281
Մեր ծնողները նախազգուշացրել են
մեզ նրա մասին:
մեզ նրա մասին:
02:55
"Mommy, mommy, why is he mad?"
51
163820
1545
«Մայրիկ, ինչու՞ է նա խելագար»:
02:57
"Drugs!
52
165389
1212
«Թմրադեղե՛ր:
02:58
If you even look at drugs,
you end up like him."
you end up like him."
53
166625
2389
Եթե դու նայես թմրադեղերին,
նրա պես կդառնաս»:
նրա պես կդառնաս»:
03:01
(Laughter)
54
169038
1189
(Ծիծաղ)
03:02
Come down with pneumonia,
55
170980
2065
Թոքաբորբով հիվանդացիր,
03:05
and your mother will rush you
to the nearest hospital
to the nearest hospital
56
173069
2532
և մայրդ անմիջապես քեզ կտանի
մոտակա հիվանդանոցը
մոտակա հիվանդանոցը
03:07
for medical treatment.
57
175625
1382
բուժման համար:
03:10
But dare to declare depression,
58
178090
2616
Բայց համարձակվիր հայտարարել
ընկճախտի մասին,
ընկճախտի մասին,
03:13
and your local pastor
will be driving out demons
will be driving out demons
59
181458
3402
և քո տեղական քահանան սատանաներին կհեռացնի
03:16
and blaming witches in your village.
60
184884
1844
և գյուղիդ վհուկներին կմեղադրի:
03:19
According to the World
Health Organization,
Health Organization,
61
187298
2900
Առողջապահության համաշխարհային
կազմակերպության համաձայն,
կազմակերպության համաձայն,
03:22
mental health is about being able to cope
62
190222
3058
հոգեկան առողջության էությունը կյանքի
նորմալ
նորմալ
03:25
with the normal stressors of life;
63
193304
1699
արտաքին խթանները հաղթահարելն է;
03:27
to work productively and fruitfully;
64
195921
3443
արդյունավետորեն աշխատելը;
03:31
and to be able to make
a contribution to your community.
a contribution to your community.
65
199388
3627
և ի վիճակի լինելը` համայնքիդ
աջակցություն ցուցաբերելու:
աջակցություն ցուցաբերելու:
03:35
Mental health includes our emotional,
psychological and social well-being.
psychological and social well-being.
66
203501
6612
Հոգեկան առողջությունը ներառում է հուզական,
հոգեբանական և սոցիալական բարեկեցությունը:
հոգեբանական և սոցիալական բարեկեցությունը:
03:42
Globally, 75 percent
of all mental illness cases
of all mental illness cases
67
210856
4760
Համաշխարհային մասշտաբով բոլոր հոգեկան
հիվանդությունների դեպքերի 75 տոկոսը
հիվանդությունների դեպքերի 75 տոկոսը
03:47
can be found in low-income countries.
68
215640
2634
կարելի է գտնել ցածր եկամուտ
ունեցող երկրներում:
ունեցող երկրներում:
03:50
Yet most African governments
69
218298
1832
Բայց աֆրիկյան պետությունների մեծ մասը
03:52
invest less than one percent
of their health care budget
of their health care budget
70
220154
4207
ներդնում է ավելի քիչ քան իրենց հոգեկան
առողջության առողջապահական
առողջության առողջապահական
03:56
in mental health.
71
224385
1276
բյուջեի մեկ տոկոսը:
03:58
Even worse,
72
226681
1180
Նույնիսկ ավելի վատ,
03:59
we have a severe shortage
of psychiatrists in Africa.
of psychiatrists in Africa.
73
227885
4119
մենք Աֆրիկայում հոգեբույժների
խիստ պակաս ունենք:
խիստ պակաս ունենք:
04:04
Nigeria, for example,
is estimated to have 200 --
is estimated to have 200 --
74
232836
4283
Նիգերիայում, օրինակ,
գնահատվում է, որ կա 200 --
գնահատվում է, որ կա 200 --
04:09
in a country of almost 200 million.
75
237812
3021
մի երկրում, որն ունի
200 միլիոն բնակչություն:
200 միլիոն բնակչություն:
04:14
In all of Africa,
76
242422
1469
Աֆրիկայի բոլոր մասերում
04:15
90 percent of our people
lack access to treatment.
lack access to treatment.
77
243915
3903
մեր ժողովրդի 90 տոկոսը
բուժման հասանելիություն չունի:
բուժման հասանելիություն չունի:
04:20
As a result,
78
248681
1753
Արդյունքում
04:22
we suffer in solitude,
79
250458
3004
մենք տառապում ենք մենակության մեջ`
04:25
silenced by stigma.
80
253486
2444
լռելով հանդիմանանքից ելնելով:
04:29
We as Africans often respond
to mental health with distance,
to mental health with distance,
81
257498
4675
Մենք, աֆրիկացիներս, հաճախ ենք արձագանքում
հոգեկան առողջությանը հեռավորություն
հոգեկան առողջությանը հեռավորություն
04:34
ignorance,
82
262844
1202
պահելով,անիրազեկությամբ,
04:36
guilt,
83
264535
1178
մեղքի,
04:38
fear
84
266134
1206
վախի
04:39
and anger.
85
267934
1286
և զայրույթի զգացմունքներով:
04:42
In a study conducted by Arboleda-Flórez,
86
270309
4677
Arboleda-Flórez-ի կողմից
կատարված ուսումնասիրության մեջ
կատարված ուսումնասիրության մեջ
04:47
directly asking, "What is the cause
of mental illness?"
of mental illness?"
87
275010
3658
ուղղակիորեն հարցնում են. «Ո՞րն է հոգեկան
հիվանդության առաջացման պատճառը»:
հիվանդության առաջացման պատճառը»:
04:51
34 percent of Nigerian respondents
cited drug misuse;
cited drug misuse;
88
279667
5284
Նիգերիացիների 34 տոկոսը նշել է
թմրամիջոցների չարաշահումը;
թմրամիջոցների չարաշահումը;
04:58
19 percent said divine wrath
and the will of God --
and the will of God --
89
286340
5184
19 տոկոսն ասել է աստվածային զայրույթը
և Աստծո կամքը --
և Աստծո կամքը --
05:03
(Laughter)
90
291548
1305
(Ծիծաղ)
05:05
12 percent,
91
293450
1458
12 տոկոսը`
05:08
witchcraft and spiritual possession.
92
296130
2766
կախարդություն և հոգևոր սեփականություն:
05:11
But few cited other known
causes of mental illness,
causes of mental illness,
93
299796
4560
Բայց քչերն են նշել հոգեկան հիվանդության
առաջացման այլ հայտնի պատճառներ,
առաջացման այլ հայտնի պատճառներ,
05:16
like genetics,
94
304380
1646
ինչպիսիք են գենետիկան,
05:18
socioeconomic status,
95
306050
1936
սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը,
05:20
war,
96
308010
1595
պատերազմը,
05:21
conflict
97
309629
1413
կոնֆլիկտը
05:23
or the loss of a loved one.
98
311066
1515
կամ սիրելիի կորուստը:
05:26
The stigmatization against mental illness
99
314009
2887
Հոգեկան հիվանդության դեմ անարգանքը
05:28
often results in the ostracizing
and demonizing of sufferers.
and demonizing of sufferers.
100
316920
4466
հաճախ հանգեցնում է հիվանդների մեկուսացմանը
և նրանց վտանգ սպառնացող ներկայացնելուն:
և նրանց վտանգ սպառնացող ներկայացնելուն:
05:34
Photojournalist Robin Hammond
has documented some of these abuses ...
has documented some of these abuses ...
101
322435
3996
Ֆոտոլրագրող Հեմմոնդը փաստաթղթերով հաստատել
է որոշ վիրավորանքների մասին...
է որոշ վիրավորանքների մասին...
05:38
in Uganda,
102
326455
1393
Ուգանդայում,
05:40
in Somalia,
103
328845
1329
Սոմալիյում
05:43
and here in Nigeria.
104
331269
1829
և այստեղ` Նիգերիայում:
05:47
For me,
105
335554
1342
Ինձ համար
05:50
the stigma is personal.
106
338057
2319
հանդիմանությունն անձնական է:
05:54
In 2009,
107
342122
1629
2009 թվականին
05:56
I received a frantic call
in the middle of the night.
in the middle of the night.
108
344796
3106
խելահեղ զանգ ստացա գիշերվա կեսին:
06:01
My best friend in the world --
109
349359
2348
Իմ լավագույն ընկերը աշխարհում`
06:03
a brilliant, philosophical,
charming, hip young man --
charming, hip young man --
110
351731
5139
փայլուն, փիլիսոփայական, հմայիչ,
երիտասարդ տղամարդ,
երիտասարդ տղամարդ,
06:08
was diagnosed with schizophrenia.
111
356894
2151
ախտորոշվել էր շիզոֆրենիայով:
06:12
I witnessed some of the friends
we'd grown up with recoil.
we'd grown up with recoil.
112
360604
4418
Ես ականատես եղա մի քանի ընկերների,
որոնց հետ սարսափով էինք մեծացել:
որոնց հետ սարսափով էինք մեծացել:
06:19
I heard the snickers.
113
367316
1523
Ես նրանց ծիծաղն էի լսում:
06:21
I heard the whispers.
114
369628
1592
Շշուկներն էի լսում:
06:24
"Did you hear he has gone mad?"
115
372186
2230
«Լսե՞լ եք, որ նա խելագարվել է»:
06:27
"He start torch o!"
116
375275
1920
«Նա գժվե՛լ է»:
06:29
Derogatory, demeaning commentary
about his condition --
about his condition --
117
377849
4320
Նսեմացնող, ստորացնող մեկնաբանություններ
նրա վիճակի մասին`
նրա վիճակի մասին`
06:34
words we would never say
about someone with cancer
about someone with cancer
118
382193
3977
բառեր, որ մենք երբեք չէինք
ասի մի մարդու մասին,
ասի մի մարդու մասին,
06:38
or someone with malaria.
119
386194
1760
ով քաղցկեղով կամ մալարիայով հիվանդ է:
06:40
Somehow, when it comes to mental illness,
120
388664
3679
Ինչ-որ պատճառով, երբ խոսքը
վերաբերում է հոգեկան հիվանդությանը,
վերաբերում է հոգեկան հիվանդությանը,
06:44
our ignorance eviscerates all empathy.
121
392367
3050
մեր անիրազեկությունը հասկանալու
ամբողջ ունակությունը վերացնում է:
ամբողջ ունակությունը վերացնում է:
06:48
I stood by his side
as his community isolated him,
as his community isolated him,
122
396719
4169
Ես նրա կողքին կանգնեցի, երբ
նրա համայնքը մեկուսացրեց նրան,
նրա համայնքը մեկուսացրեց նրան,
06:54
but our love never wavered.
123
402160
2332
բայց մեր սերը երբեք չվերացավ:
06:57
Tacitly, I became passionate
about mental health.
about mental health.
124
405848
3079
Ես դյուրագրգիռ էի դառնում, երբ
խոսվում էր հոգեկանի մասին:
խոսվում էր հոգեկանի մասին:
07:01
Inspired by his plight,
125
409874
2632
Նրա վիճակից ոգեշնչված`
07:04
I helped found the mental health
special interest alumni group
special interest alumni group
126
412530
3323
ես օգնեցի գտնել հոգեկան առողջությամբ
հատուկ հետաքրքրություն ունեցող
հատուկ հետաքրքրություն ունեցող
07:07
at my college.
127
415877
1655
շրջանավարտների խումբ իմ քոլեջում:
07:09
And during my tenure as a resident
tutor in graduate school,
tutor in graduate school,
128
417556
3377
Եվ որպես մագիստրատուրայի ղեկավարող
ծրագրի մասնավոր ուսուցիչ,
ծրագրի մասնավոր ուսուցիչ,
07:12
I supported many undergraduates
with their mental health challenges.
with their mental health challenges.
129
420957
3962
աջակցեցի բակալավրիատի շատ ուսանողներին`
իրենց հոգեկան առողջության մարտահրավերրում:
իրենց հոգեկան առողջության մարտահրավերրում:
07:17
I saw African students struggle
130
425451
2515
Տեսա, թե ինչպես էին աֆրիկացի
ուսանողները պայքարում`
ուսանողները պայքարում`
07:19
and unable to speak to anyone.
131
427990
1837
չկարողանալով խոսել ինչ-որ մեկի հետ:
07:22
Even with this knowledge
and with their stories in tow,
and with their stories in tow,
132
430746
3996
Նույնիսկ սա իմանալով` իրենց
պատմությունների հետ միասին,
պատմությունների հետ միասին,
07:26
I, in turn, struggled,
133
434766
1986
ես, իմ հերթին, պայքարում էի
07:28
and could not speak to anyone
when I faced my own anxiety,
when I faced my own anxiety,
134
436776
4573
և չէի կարողանում խոսել ինչ-որ մեկի հետ,
երբ բախվեցի իմ իսկ հուզմունքին.
երբ բախվեցի իմ իսկ հուզմունքին.
07:33
so deep is our fear of being the madman.
135
441373
3962
այնքան խորն է խելագար լինելու մեր վախը:
07:39
All of us --
136
447915
1198
Մենք բոլորս,
07:41
but we Africans especially --
137
449878
2187
բայց հատկապես մենք` աֆրիկացիներս,
07:44
need to realize that our mental struggles
do not detract from our virility,
do not detract from our virility,
138
452955
5907
պետք է գիտակցենք, որ մեր հոգեկան պայքա-
րը չի պակասեցնում մեր առնականությունը,
րը չի պակասեցնում մեր առնականությունը,
07:50
nor does our trauma taint our strength.
139
458886
2891
ոչ էլ մեր տրավման է վնասում մեր ուժը:
07:54
We need to see mental health
as important as physical health.
as important as physical health.
140
462936
4709
Պետք է տեսնենք, որ հոգեկան առողջությունը
նույնքան կարևոր է, որքան ֆիզիկականը:
նույնքան կարևոր է, որքան ֆիզիկականը:
08:00
We need to stop suffering in silence.
141
468583
4403
Մենք պետք է դադարենք լռության մեջ տառապել:
08:06
We must stop stigmatizing disease
142
474119
3458
Մենք պետք է դադարեցնենք
հիվանդությունը հանդիմանելը
հիվանդությունը հանդիմանելը
08:09
and traumatizing the afflicted.
143
477601
2206
և տառապողներին տրավմայի ենթարկելը:
08:13
Talk to your friends.
144
481579
1459
Խոսեք ձեր ընկերների հետ:
08:16
Talk to your loved ones.
145
484014
1576
Խոսեք ձեր սիրելիների հետ:
08:18
Talk to health professionals.
146
486574
1765
Խոսեք բժիշկների հետ:
08:21
Be vulnerable.
147
489617
1278
Խոցելի եղեք:
08:23
Do so with the confidence
148
491795
1877
Այնպիսի վստահությամբ արեք,
08:26
that you are not alone.
149
494515
2527
որ միայնակ չեք:
08:30
Speak up if you're struggling.
150
498191
2180
Բարձրաձայնեք, եթե պայքարում եք:
08:34
Being honest about how we feel
151
502594
3527
Մեր զգացածի մասին անկեղծ լինելը
08:38
does not make us weak;
152
506145
1659
մեզ թույլ չի դարձնում;
08:40
it makes us human.
153
508809
1543
այն մեզ մարդկային է դարձնում:
08:43
It is time to end the stigma
associated with mental illness.
associated with mental illness.
154
511679
4546
Ժամանակն է դադարեցնել հոգեկան
հիվանդության հետ կապված հանդիմանությունը:
հիվանդության հետ կապված հանդիմանությունը:
08:49
So the next time your hear "mental,"
155
517110
3411
Այսպիսով, երբ հաջորդ անգամ լսեք «հոգեկան»,
08:53
do not just think of the madman.
156
521408
1995
մի մտածեք, թե խոսքը գիժ մարդու մասին է:
08:56
Think of me.
157
524343
1209
Հիշեք իմ մասին:
08:57
(Applause)
158
525976
1924
(Ծափահարություն)
08:59
Thank you.
159
527924
1283
Շնորհակալ եմ:
09:01
(Applause)
160
529231
3992
(Ծափահարություն)
ABOUT THE SPEAKER
Sangu Delle - EntrepreneurSangu Delle is an entrepreneur and clean water activist. A TED Fellow who hails from Ghana, he sees incredible potential in the African economy.
Why you should listen
Born in Ghana, Sangu Delle's childhood home was a refuge for victims of torture and violence from neighboring Liberia and Sierra Leone. Delle graduated from Harvard College with highest honors in African Studies and Economics. He was awarded the Soros Fellowship and pursued a Juris Doctor of Law and MBA at Harvard Law School and Harvard Business School, respectively.
At Harvard, enrolling in the Social Engagement Initiative program that bridged the academic study and practical service gap, Delle co-founded cleanacwa (formerly the African Development Initiative) in 2007, which today is currently working to bring clean water and sanitation to over 200,000 people in 160 villages in the Ayensuano, Suhum and Nandom districts in Ghana. Delle is also passionate about mental health and wellness, and was a founding member of Harvard University’s Mental Health Alumni Special Interest Group.
Delle has previously worked at Goldman Sachs, Morgan Stanley and Valiant Capital Partners. Convinced that the real needs of communities can best be met through entrepreneurship, in 2008 he founded an investment holding company, Golden Palm Investments(GPI) to fund promising start-ups that can have social impact and generate jobs. GPI has backed technology startups such as Andela, Flutterwave and mPharma. GPI has also built a portfolio of greenfield companies in healthcare, agriculture and financial services. Delle serves as the Chairman and Chief Executive Officer of GPI.
Delle has received several international accolades including being named a 2016 finalist for “Young CEO of the Year” by the Africa CEO Forum, Africa’s “Young Person of the Year” in 2014 by the Future Africa Awards, selected as a 2014 TEDGlobal Fellow, Forbes’ top 30 most promising entrepreneurs in Africa and Euromoney’s “Africa’s Rising Stars” award. Institut Choiseul and Forbes Afrique named Delle as one of the top “100 Economic Leaders in Africa” in 2015. Mic named Delle as one of 9 entrepreneurs in the millennial generation making a difference.
Delle is a Trustee of the Peddie School in NJ and serves on the Advisory Board and chairs the Leadership Council of Harvard University’s Center for African Studies. He also serves on the inaugural West Africa Advisory Group of the Rhodes Scholarship at Oxford University.
Delle loves the outdoors and trekked Mount Everest in 2013 and summited Kilimanjaro during the summer of 2015.
Sangu Delle | Speaker | TED.com