TEDGlobal 2010
Nic Marks: The Happy Planet Index
Նիք Մարքս. Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչ
Filmed:
Readability: 3.8
2,221,321 views
Վիճակագրագետ Նիք Մարքսը հարցնում է` ինչու ենք մենք երկրի հաջողությունը չափում դրա արտադրողականությամբ` դրա բնակչության երջանկությամբ և բարեկեցությամբ չափելու փոխարեն: Նա ներկայացնում է Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչը, որը հակադրում է ազգային բարեկեցությունը ռեսուրսների օգտագործմանը, քանի որ երջանիկ կյանքը չպետք է մի ամբողջ երկիր արժենա: Ո՞ր երկրներն են ավելի բարձր Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչի վարկանիշով: Հնարավոր է, որ դուք զարմանաք:
Nic Marks - Happiness researcher
Nic Marks gathers evidence about what makes us happy, and uses it to promote policy that puts the well-being of people and the planet first. He's the founder of the Centre for Well-Being at the UK think tank New Economics Foundation (NEF). Full bio
Nic Marks gathers evidence about what makes us happy, and uses it to promote policy that puts the well-being of people and the planet first. He's the founder of the Centre for Well-Being at the UK think tank New Economics Foundation (NEF). Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
Martin Luther King
0
2000
2000
Մարտին Լյութեր Քինգը
00:19
did not say,
1
4000
2000
չէր ասում
00:21
"I have a nightmare,"
2
6000
2000
«Ես մղձավանջի մեջ եմ,»
00:23
when he inspired the civil rights movements.
3
8000
3000
երբ աջակցում էր քաղաքացիական իրավունքի շարժմանը:
00:26
He said, "I have a dream."
4
11000
3000
Նա ասում էր, «Ես մի երազանք ունեմ»:
00:29
And I have a dream.
5
14000
2000
Ես էլ մի երազանք ունեմ:
00:31
I have a dream that we can stop thinking
6
16000
2000
Ես երազում եմ, որ մենք դադարենք մտածել
00:33
that the future will be a nightmare,
7
18000
3000
թե ապագան մղձավանջ է լինելու,
00:36
and this is going to be a challenge,
8
21000
2000
այլ մտածենք, որ այն մարտահրավեր է լինելու,
00:38
because, if you think
9
23000
2000
որովհետև եթե դուք պատկերացնեք
00:40
of every major blockbusting film of recent times,
10
25000
4000
վերջին ժամանակների որևէ հանրահայտ ֆիլմ,
00:44
nearly all of its visions for humanity
11
29000
3000
ապա կնկատեք, որ դրա գրեթե բոլորը տեսարանները մարդկության համար
00:47
are apocalyptic.
12
32000
2000
աղետալի են:
00:49
I think this film
13
34000
2000
Կարծում եմ, այս ֆիլմը
00:51
is one of the hardest watches of modern times, "The Road."
14
36000
3000
«Ճանապարհը», ներկայիս ամենածանր դիտվող ֆիլմերից է:
00:54
It's a beautiful piece of filmmaking,
15
39000
2000
Սա կինոարտադրության հրաշալի գործ է,
00:56
but everything is desolate,
16
41000
2000
սակայն ամեն ինչ ավերված է
00:58
everything is dead.
17
43000
3000
ու անշունչ:
01:01
And just a father and son
18
46000
2000
Միայն հայր ու որդի,
01:03
trying to survive, walking along the road.
19
48000
3000
որ փորձում են գոյատևել, քայլում են ճանապարհի երկայնքով:
01:06
And I think the environmental movement
20
51000
2000
Եվ ես կարծում եմ, որ այն բնապահպանական շարժումը,
01:08
of which I am a part of
21
53000
2000
որին ես մասնակցում եմ,
01:10
has been complicit
22
55000
2000
հանցակից է եղել
01:12
in creating this vision of the future.
23
57000
2000
ապագայի այս տեսարանը ստեղծելուն:
01:14
For too long,
24
59000
2000
Բավականին երկար ժամանակ,
01:16
we have peddled a nightmarish vision
25
61000
2000
մենք տարածել ենք կատարվելիք իրադարձությունների
01:18
of what's going to happen.
26
63000
2000
մղձավանջային տեսարանը:
01:20
We have focused on the worst-case scenario.
27
65000
3000
Մենք կենտրոնացել ենք ամենավատ սցենարի վրա:
01:23
We have focused on the problems.
28
68000
2000
Մենք կնետրոնացել ենք խնդիրների վրա:
01:25
And we have not thought enough
29
70000
2000
Եվ մենք ընդհանրապես չենք մտածել
01:27
about the solutions.
30
72000
2000
լուծումների մասին:
01:29
We've used fear, if you like,
31
74000
2000
Կարելի է ասել` մենք գործի ենք դրել վախը,
01:31
to grab people's attention.
32
76000
3000
մարդկանց ուշադրությունը գրավելու համար:
01:34
And any psychologist will tell you
33
79000
3000
Եվ ցանկացած հոգեբան ձեզ կասի,
01:37
that fear in the organism
34
82000
2000
որ օրգանիզմի վախը
01:39
is linked to flight mechanism.
35
84000
2000
կապված է թռիչքի մեխանիզմի հետ:
01:41
It's part of the fight and flight mechanism,
36
86000
3000
Դա կռվի և թռիչքի մեխանիզմի մասն է,
01:44
that when an animal is frightened --
37
89000
2000
որը գործում է, երբ կենդանին վախենում է,
01:46
think of a deer.
38
91000
2000
պատկերացրեք եղնիկին:
01:48
A deer freezes very, very still,
39
93000
3000
Եղնիկը շատ դանդաղ սառչում է,
01:51
poised to run away.
40
96000
2000
երբ պատրաստվում է փախչել:
01:53
And I think that's what we're doing
41
98000
2000
Եվ ես կարծում եմ, որ նույնը տեղի է ունենում մեզ հետ,
01:55
when we're asking people to engage with our agenda
42
100000
3000
երբ մարդկանց խնդրում ենք ներգրավվել
01:58
around environmental degradation and climate change.
43
103000
3000
բնապահպանական վատթարացման և կլիմայի փոփոխության մեր օրակարգին:
02:01
People are freezing and running away
44
106000
3000
Մարդիկ սառչում են և փախչում,
02:04
because we're using fear.
45
109000
2000
որովհետև մենք գործի ենք դնում վախը:
02:06
And I think the environmental movement has to grow up
46
111000
3000
Եվ ես կարծում եմ, որ բնապահպանական շարժումը պետք է տարածվի,
02:09
and start to think about
47
114000
2000
և պետք է սկսենք մտածել
02:11
what progress is.
48
116000
2000
թե ինչ է առաջընթացը:
02:13
What would it be like to be improving the human lot?
49
118000
3000
Ինչի՞ նման կլինի մարդկության շատ բարելավումը:
02:16
And one of the problems that we face, I think,
50
121000
2000
Եվ այն խնդիրներից մեկը, որին մենք բախվում ենք, կարծում եմ,
02:18
is that the only people that have cornered the market
51
123000
3000
այն է, որ միայն այն մարդիկ, ովքեր մենաշնորհ են ունեցել շուկայում,
02:21
in terms of progress
52
126000
2000
առաջընթացի տեսանկյունից
02:23
is a financial definition of what progress is,
53
128000
3000
կազմում են ֆինանսական առաջընթացի սահմանումը,
02:26
an economic definition of what progress is --
54
131000
3000
իսկ առաջընթացի տնտեսական սահմանումն այն է,
02:29
that somehow,
55
134000
2000
որ ինչ-որ ձևով
02:31
if we get the right numbers to go up,
56
136000
2000
եթե մենք ստանում ենք իսկական գումարներ առաջ գնալու համար,
02:33
we're going to be better off,
57
138000
3000
ապա դա նշանակում է, որ ամեն ինչ լավ է լինելու,
02:36
whether that's on the stock market,
58
141000
2000
լինի դա արժեթղթերի շուկայի հետ կապված,
02:38
whether that's with GDP
59
143000
2000
թե ՀՆԱ-ի
02:40
and economic growth,
60
145000
2000
ու տնտեսական աճի
02:42
that somehow life is going to get better.
61
147000
2000
որ ինչ-որ չափով կյանքը լավին է գնալու:
02:44
This is somehow appealing to human greed
62
149000
3000
Սա ինչ որ տեղ վերաբերում է մարդկային ագահությանը
02:47
instead of fear --
63
152000
2000
քան վախին.
02:49
that more is better.
64
154000
2000
ավելի շատը ավելի լավ է:
02:51
Come on. In the Western world, we have enough.
65
156000
3000
Դե լավ: Արևմտյան աշխարհում բավականաչափ ագահություն կա:
02:54
Maybe some parts of the world don't, but we have enough.
66
159000
3000
Հնարավոր է, որ աշխարհի որոշ մասերում չկա, բայց մեզ մոտ բավականաչափ կա:
02:57
And we've know for a long time that this is not a good measure
67
162000
3000
Եվ մենք երկար ժամանակ իմացել ենք, որ դա լավ չափում չէ:
03:00
of the welfare of nations.
68
165000
2000
ազգերի բարեկեցության համար:
03:02
In fact, the architect of our national accounting system,
69
167000
3000
Փաստորեն, ազգային հաշվառման համակարգի ճարտարապետը`
03:05
Simon Kuznets, in the 1930s,
70
170000
3000
Սիմոն Կուզնեցը, 1930-ականներին
03:08
said that, "A nation's welfare
71
173000
2000
ասաց. «ազգերի բարեկեցությունը
03:10
can scarcely be inferred from their national income."
72
175000
3000
հազիվ թե կարողանա դուրս բերվել իրենց ազգային եկամուտից»:
03:13
But we've created a national accounting system
73
178000
2000
Բայց մենք ստեղծել ենք ազգային հաշվառման այնպիսի համակարգ,
03:15
which is firmly based on production
74
180000
2000
որը ամուր հիմքերով հենված է արտադրության
03:17
and producing stuff.
75
182000
2000
և արտադրական հումքի վրա:
03:19
And indeed, this is probably historical, and it had its time.
76
184000
3000
Եվ անշուշտ, սա հավանաբար պատմական բնույթ է կրում և ունեցել է իր ժամանակը:
03:22
In the second World War, we needed to produce a lot of stuff.
77
187000
3000
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ մենք շատ բաներ արտադրելու կարիք ունեինք:
03:25
And indeed, we were so successful at producing certain types of stuff
78
190000
3000
Եվ, անշուշտ, մենք այնքան հաջողակ էինք որոշ տեսակի բաներ արտադրելու հարցում,
03:28
that we destroyed a lot of Europe, and we had to rebuild it afterwards.
79
193000
3000
որ տապալեցինք Եվրոպայի մեծ մասը և հետո ստիպված էինք վերակառուցել այն:
03:31
And so our national accounting system
80
196000
2000
Եվ այդպես մեր ազգային հաշվառման համակարգը
03:33
became fixated on what we can produce.
81
198000
3000
կենտրոնացավ այն բաների վրա, որոնք մենք կարող ենք արտադրել:
03:36
But as early as 1968,
82
201000
3000
Բայց շուտով` 1968 թվականին,
03:39
this visionary man, Robert Kennedy,
83
204000
3000
այս հեռատես մարդը` Ռոբերտ Քեննեդին,
03:42
at the start of his ill-fated presidential campaign,
84
207000
3000
իր տարաբախտ նախագահական քարոզարշավի սկզբում
03:45
gave the most eloquent deconstruction
85
210000
3000
ներկայացրեց համախառն ազգային արդյունքի
03:48
of gross national product
86
213000
2000
երբևէ եղած
03:50
that ever has been.
87
215000
2000
տապալման ամենացայտուն ծրագիրը:
03:52
And he finished his talk with the phrase,
88
217000
3000
Եվ նա ավարտեց իր ճառը հետևյալ արտահայտությամբ.
03:55
that, "The gross national product
89
220000
2000
«Համախառն ազգային արդյունքը
03:57
measures everything except that
90
222000
3000
չափում է ամեն ինչ, բացի
04:00
which makes life worthwhile."
91
225000
2000
այն բանից, ինչը որ կյանքն արժեքավոր է դարձնում»:
04:02
How crazy is that? That our measure of progress,
92
227000
3000
Ինչ տարօրինակ է, որ առաջխաղացման մեր չափումը`
04:05
our dominant measure of progress in society,
93
230000
3000
առաջխաղացման մեր գերակշռող չափումը, հասարակության մեջ
04:08
is measuring everything
94
233000
2000
չափում է ամեն ինչ,
04:10
except that which makes life worthwhile?
95
235000
3000
բացի նրանից, ինչը կյանքը դարձնում է արժեքավոր:
04:13
I believe, if Kennedy was alive today,
96
238000
3000
Ես հավատացած եմ, որ եթե Քեննեդին այսօր կենդանի լիներ,
04:16
he would be asking statisticians such as myself
97
241000
3000
նա ինձ նման վիճակագիրներին կխնդրեր
04:19
to go out and find out
98
244000
2000
գնալ և պարզել,
04:21
what makes life worthwhile.
99
246000
2000
թե ինչն է կյանքը արժեքավոր դարձնում:
04:23
He'd be asking us to redesign
100
248000
2000
Նա կխնդրեր մեզ վերափոխել
04:25
our national accounting system
101
250000
2000
մեր ազգային հաշվառման համակարգն այնպես,
04:27
to be based upon
102
252000
2000
որ այն հիմնված լինի
04:29
such important things as social justice,
103
254000
3000
այնպիսի կարևոր բաների վրա,ինչպիսիք են հասարակական արդարությունը,
04:32
sustainability
104
257000
2000
կայունությունը
04:34
and people's well-being.
105
259000
2000
և ժողովրդի բարեկեցությունը:
04:36
And actually, social scientists have already gone out
106
261000
2000
Եվ իսկապես, հասարակագետներն արդեն գնացել
04:38
and asked these questions around the world.
107
263000
2000
և ամբողջ աշխարհին տվել են այդ հարցերը:
04:40
This is from a global survey.
108
265000
2000
Սա համաշխարհային հետազոտությունից է:
04:42
It's asking people, what do they want.
109
267000
3000
Այն մարդկանց հարցնում է, թե ինչ են նրանք ուզում:
04:45
And unsurprisingly, people all around the world
110
270000
3000
Եվ զարմանալի չէ, որ ամբողջ աշխարհի մարդիկ
04:48
say that what they want
111
273000
2000
ասում են, որ նրանք ուզում են
04:50
is happiness, for themselves,
112
275000
2000
երջանկություն իրենց,
04:52
for their families, their children,
113
277000
2000
իրենց ընտանիքների,երեխաների
04:54
their communities.
114
279000
2000
համայնքների համար:
04:56
Okay, they think money is slightly important.
115
281000
2000
Լավ, նրանք կարծում են, որ փողը չնչին կարևորություն ունի:
04:58
It's there, but it's not nearly as important as happiness,
116
283000
3000
Այն կարևոր է, բայց ոչ այնքան, որքան երջանկությունն
05:01
and it's not nearly as important as love.
117
286000
3000
ու սերը:
05:04
We all need to love and be loved in life.
118
289000
3000
Մենք բոլորս էլ կյանքում սիրելու և սիրված լինելու կարիք ունենք:
05:07
It's not nearly as important as health.
119
292000
2000
Դա այնքան կարևոր չէ, որքան առողջությունը:
05:09
We want to be healthy and live a full life.
120
294000
3000
Մենք ուզում ենք առողջ լինել և ապրել լիարժեք կյանքով:
05:12
These seem to be natural human aspirations.
121
297000
3000
Դրանք բնական մարդկային ցանկություններ են:
05:15
Why are statisticians not measuring these?
122
300000
3000
Ի՞նչու վիճակագիրները հաշվի չեն առնում դրանք:
05:18
Why are we not thinking of the progress of nations in these terms,
123
303000
3000
Ի՞նչու այս պայմաններում մենք չենք մտածում ազգերի առաջընթացի մասին
05:21
instead of just how much stuff we have?
124
306000
3000
մեր ունեցածի մասին մտածելու փոխարեն:
05:24
And really, this is what I've done with my adult life --
125
309000
3000
Եվ իսկապես սա այն է, ինչ ես արել եմ իմ հասուն կյաքի ընթացքում
05:27
is think about how do we measure happiness,
126
312000
2000
ես մտածել եմ ինչպես ենք մենք չափում երջանկությունը,
05:29
how do we measure well-being,
127
314000
2000
բարեկեցությունը,
05:31
how can we do that within environmental limits.
128
316000
2000
ինչպես կարող ենք մենք դա անել բնապահպանական սահմանափակումների պայմաններում:
05:33
And we created, at the organization that I work for,
129
318000
2000
Այն կազմակերպությունում, որի համար աշխատում եմ մենք ստեղծեցինք
05:35
the New Economics Foundation,
130
320000
2000
Նոր Տնտեսական Հիմնադրամ
05:37
something we call the Happy Planet Index,
131
322000
3000
մի բան, որ կոչվում է Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչ,
05:40
because we think people should be happy and the planet should be happy.
132
325000
3000
որովհետև մենք կարծում ենք, որ մարդիկ ու մոլորակը պետք է երջանիկ լինեն:
05:43
Why don't we create a measure of progress that shows that?
133
328000
3000
Ինչու՞ մենք չենք ստեղծում առաջընթացի չափում, որը ցույց է տալիս դա:
05:46
And what we do,
134
331000
2000
Եվ մեր արածը հետևյալն է`
05:48
is we say that the ultimate outcome of a nation
135
333000
2000
մենք ասում ենք, որ երկրի առավելագույն ձեռքբերումն այն է,
05:50
is how successful is it
136
335000
2000
թե ինչքանով է վերջինիս հաջողվում
05:52
at creating happy and healthy lives for its citizens.
137
337000
3000
իր քաղաքացիների համար երջանիկ ու առողջ կյանք ապահովել:
05:55
That should be the goal
138
340000
2000
Դա պետք է լինի
05:57
of every nation on the planet.
139
342000
2000
մոլորակի վրա գտնվող յուրաքանչյուր երկրի նպատակը:
05:59
But we have to remember
140
344000
2000
Բայց մենք պետք է հիշենք,
06:01
that there's a fundamental input to that,
141
346000
3000
որ դրա համար հիմնարար ներդրում գոյություն ունի,
06:04
and that is how many of the planet's resources we use.
142
349000
3000
այսինքն` մոլորակի ռեսուրսներից ինչքանն ենք մենք օգտագործում:
06:07
We all have one planet. We all have to share it.
143
352000
3000
Մենք բոլորս ապրում ենք մի մոլորակի վրա: Այն մեզ բոլորիս է անհրաժեշտ:
06:10
It is the ultimate scarce resource,
144
355000
3000
Դա առավելագույն հազվագյուտ ռեսուրսն է,
06:13
the one planet that we share.
145
358000
3000
մի մոլորակ, որն անհրաժեշտ է բոլորիս:
06:16
And economics is very interested in scarcity.
146
361000
3000
Եվ տնտեսագիտությանը հետաքրքրում է այդ հազվադեպությունը:
06:19
When it has a scarce resource
147
364000
2000
Երբ այն ունի հազվադեպ ռեսուրս,
06:21
that it wants to turn into
148
366000
2000
որից ուզում է
06:23
a desirable outcome,
149
368000
2000
ցանակալի եկամուտ ստանալ,
06:25
it thinks in terms of efficiency.
150
370000
3000
մտածում է արդյունավետության տեսանկյունից:
06:28
It thinks in terms of how much bang do we get for our buck.
151
373000
3000
Տնտեսագիտությունը մտածում է այն մասին, թե որքան վնաս ենք մենք ստացել մեր դոլարի դիմաց:
06:31
And this is a measure of how much well-being
152
376000
2000
Եվ սա այն չափումն է, որը ցույց է տալիս, թե որքան բարեկեցիկ կյանք ենք ունեցել
06:33
we get for our planetary resource use.
153
378000
3000
մեր մոլորակի ռեսուրսի օգտագործման հաշվին:
06:36
It is an efficiency measure.
154
381000
2000
Դա արդյունավետության չափում է:
06:38
And probably the easiest way to show you that,
155
383000
3000
Եվ հավանաբար ձեզ ապացուցելու ամենահեշտ ուղին
06:41
is to show you this graph.
156
386000
2000
այս գծագիրը ձեզ ցույց տալն է:
06:43
Running horizontally along the graph,
157
388000
3000
Գծագրի հորիզոնական մասում
06:46
is "ecological footprint,"
158
391000
2000
«էկոլոգիական հետքն է»,
06:48
which is a measure of how much resources we use
159
393000
3000
որը մեր օգտագործած ռեսուրսների
06:51
and how much pressure we put on the planet.
160
396000
2000
և մոլորակի վրա գործադրվող ճնշման չափն է:
06:53
More is bad.
161
398000
2000
Մեծ մասը վատ է:
06:55
Running vertically upwards,
162
400000
2000
Ուղղահայաց մասում
06:57
is a measure called "happy life years."
163
402000
2000
այն չափումն է, որը կոչվում է «երջանիկ կյանքի տարիներ»:
06:59
It's about the well-being of nations.
164
404000
2000
Դա ազգերի բարեկեցության մասին է:
07:01
It's like a happiness adjusted life-expectancy.
165
406000
3000
Դա երջանկությամբ պայմանավորված կյանքի տևողությունն է:
07:04
It's like quality and quantity of life in nations.
166
409000
3000
Դա երկրների կյանքի որակին և քանակին է նման:
07:07
And the yellow dot there you see, is the global average.
167
412000
3000
Եվ այս դեղին կետը, որ դուք տեսնում եք, համաշխարհային միջինն է:
07:10
Now, there's a huge array of nations
168
415000
2000
Հիմա ազգերի հսկայական համախմբում կա:
07:12
around that global average.
169
417000
2000
համաշխարհային միջինի շուրջ:
07:14
To the top right of the graph,
170
419000
3000
Գծագրի վերին աջ կողմում
07:17
are countries which are doing reasonably well and producing well-being,
171
422000
3000
այն երկրներն են, որոնք բավականին լավ պայմաններում են և բարեկեցություն են ապահովում,
07:20
but they're using a lot of planet to get there.
172
425000
2000
բայց նրանք մոլորակը շատ են օգտագործում դրան հասնելու համար:
07:22
They are the U.S.A.,
173
427000
2000
Դրանք են ԱՄՆ-ն,
07:24
other Western countries going across in those triangles
174
429000
3000
այս եռանկյունիների մեջ վերցված են արևմտյան այլ երկրներ
07:27
and a few Gulf states in there actually.
175
432000
2000
և Պարսից ծոցի մի քանի երկրներ:
07:29
Conversely, at the bottom left of the graph,
176
434000
3000
Դրան հակառակ` գծագրի ներքևի ձախ կողմում
07:32
are countries that are not producing much well-being --
177
437000
3000
այն երկրներն են, որոնք չեն ապահովում շատ բարեկեցություն,
07:35
typically, sub-Saharan Africa.
178
440000
3000
որպես կանոն դրանք Սահարային հարող աֆրիկական երկրներն են:
07:38
In Hobbesian terms,
179
443000
2000
Հոբեսյան տեսանկյունից`
07:40
life is short and brutish there.
180
445000
2000
կյանքը կարճ և դաժան է այնտեղ:
07:42
The average life expectancy in many of these countries
181
447000
3000
Այս երկրներից շատերում կյանքի միջին տևողությունը
07:45
is only 40 years.
182
450000
3000
ընդամենը 40 տարի է:
07:48
Malaria, HIV/AIDS
183
453000
2000
Մալարիան, ՄԻԱՎ/ ԶԻԱՀ –ը
07:50
are killing a lot of people
184
455000
2000
սպանում են շատ մարդկանց
07:52
in these regions of the world.
185
457000
2000
աշխարհի այս տարածաշրջաններում:
07:54
But now for the good news!
186
459000
2000
Իսկ հիմա լավ լուրերի մասին:
07:56
There are some countries up there, yellow triangles,
187
461000
2000
Մի քանի երկրներ էլ կան, այստեղ վերևում` դեղին եռանկյունիների մեջ,
07:58
that are doing better than global average,
188
463000
2000
որոնք ավելի լավ վիճակում են, քան համաշխարհային միջինը,
08:00
that are heading up towards the top left of the graph.
189
465000
2000
և դրանք տեղակայված են գծագրի վերին ձախ մասում:
08:02
This is an aspirational graph.
190
467000
2000
Պետք է ձգտել այս գծագրի տվյալների իրականացմանը:
08:04
We want to be top left, where good lives don't cost the earth.
191
469000
3000
Մենք ուզում ենք լինել ձախ կողմի ամենավերևում, որտեղ լավ կյանքը մի ամբողջ երկիր չի արժենա:
08:07
They're Latin American.
192
472000
2000
Դրանք Լատինական Ամերիկայի երկրներն են:
08:09
The country on its own up at the top
193
474000
2000
Ամենավերին այս երկրում
08:11
is a place I haven't been to.
194
476000
2000
ես չեմ եղել:
08:13
Maybe some of you have.
195
478000
2000
Գուցե ձեզանից ոմանք եղել են:
08:15
Costa Rica.
196
480000
2000
Կոստա Ռիկա:
08:19
Costa Rica --
197
484000
2000
Կոստա Ռիկայում
08:21
average life expectancy is 78-and-a-half years.
198
486000
3000
կյանքի միջին տևողությունը 78 ու կես տարի է:
08:24
That is longer than in the USA.
199
489000
3000
Դա ավելի երկար է, քան ԱՄՆ-ում:
08:28
They are, according to the latest Gallup world poll,
200
493000
3000
Դրանք, ըստ Gallup համաշխարհային հարցման ամենավերջին արդյունքների`
08:31
the happiest nation on the planet --
201
496000
3000
մոլորակի ամենաերջանիկ երկրներն են,
08:34
than anybody; more than Switzerland and Denmark.
202
499000
3000
ավելի քան Շվեյցարին և Դանիան:
08:37
They are the happiest place.
203
502000
2000
Դրանք ամենաերջանիկ վայրերն են:
08:39
They are doing that
204
504000
2000
Նրանք դրան են հասնում
08:41
on a quarter of the resources
205
506000
2000
գործի դնելով
08:43
that are used typically in [the] Western world --
206
508000
3000
արևմտյան աշխարհում օգտագործվող
08:46
a quarter of the resources.
207
511000
3000
ռեսուրսների քառորդ մասը:
08:49
What's going on there?
208
514000
3000
Ի՞նչ է տեղի ունենում այնտեղ:
08:52
What's happening in Costa Rica?
209
517000
2000
Ի՞նչ է կատարվում Կոստա Ռիկայում:
08:54
We can look at some of the data.
210
519000
2000
Մենք կարող ենք նայել որոշ տվյալների:
08:56
99 percent of their electricity comes from renewable resources.
211
521000
3000
Նրանց էլեկտրականության 99 տոկոսը գալիս է վերականգնվող ռեսուրսներից:
08:59
Their government is one of the first to commit
212
524000
2000
Նրանց կառավարությունը առաջիններից մեկն է, որը նախատեսում է
09:01
to be carbon neutral by 2021.
213
526000
3000
ածխածնի չեզոք գոտում լինել մինչև 2021 թվականը:
09:04
They abolished the army
214
529000
3000
Նրանք վերացրեցին բանակը:
09:07
in 1949 --
215
532000
2000
1949 թվականին
09:09
1949.
216
534000
2000
1949.
09:11
And they invested in social programs --
217
536000
2000
Եվ նրանք ներդրում ունեցան այնպիսի հասարակական ծրագրերում,
09:13
health and education.
218
538000
2000
ինչպիսիք են առողջությունը և կրթությունը:
09:15
They have one of the highest literacy rates in Latin America
219
540000
3000
Նրանց գրագիտության մակարդակը ամենաբարձրն է Լատինական Ամերիկայում
09:18
and in the world.
220
543000
2000
և աշխարհում:
09:20
And they have that Latin vibe, don't they.
221
545000
2000
Նրանք նաև լատինական Վայբ խումբ ունեն, այնպես չէ:
09:22
They have the social connectedness.
222
547000
2000
Նրանք սոցիալապես կապակցված են:
09:24
(Laughter)
223
549000
2000
(Ծիծաղ)
09:26
The challenge is, that possibly -- and the thing we might have to think about --
224
551000
3000
Խնդիրը այնքան հավանական է, և մենք պետք է մտածենք այն մասին,
09:29
is that the future
225
554000
2000
որ ապագան
09:31
might not be North American,
226
556000
2000
չպետք է լինի հյուսիս-ամերիկյան,
09:33
might not be Western European.
227
558000
2000
արևմտաեվրոպական:
09:35
It might be Latin American.
228
560000
3000
Այն կարող է լինել լատինամերիկյան:
09:38
And the challenge, really,
229
563000
2000
Եվ խնդիրն այստեղ իսկապես
09:40
is to pull the global average up here.
230
565000
3000
համաշխարհային միջինին հասցնելն է:
09:43
That's what we need to do.
231
568000
2000
Ահա թե ինչ պետք է անենք մենք:
09:45
And if we're going to do that,
232
570000
2000
Եվ եթե մենք պատրաստվում ենք դա անել,
09:47
we need to pull countries from the bottom,
233
572000
3000
մենք պետք է երկրները ներքևից տեղափոխենք
09:50
and we need to pull countries from the right of the graph.
234
575000
3000
գծագրի աջ կողմ:
09:53
And then we're starting to create a happy planet.
235
578000
3000
Եվ այդ դեպքում մենք սկսում ենք ստեղծել երջանիկ մոլորակ:
09:56
That's one way of looking at it.
236
581000
2000
Սա հարցին լուծում տալու մի միջոց է:
09:58
Another way of looking at it is looking at time trends.
237
583000
2000
Հարցին լուծում տալու մեկ այլ ուղին ժամանակի միտումները հաշվի առնելն է:
10:00
We don't have good data going back for every country in the world,
238
585000
3000
Մենք աշխարհի ամեն երկրին վերաբերող լավ տվյալներ չունենք,
10:03
but for some of the richest countries, the OECD group, we do.
239
588000
3000
բայց մի քանի ամենահարուստ երկրների, տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության խմբավորման համար ունենք:
10:06
And this is the trend in well-being over that time,
240
591000
3000
Եվ սա այդ ժամանակի բարեկեցության միտումն է,
10:09
a small increase,
241
594000
2000
մի փոքր բարձրացում,
10:11
but this is the trend in ecological footprint.
242
596000
2000
բայց դա միտում է էկոլոգիական հետքի վրա:
10:13
And so in strict happy-planet methodology,
243
598000
3000
Եվ այսպես, խիստ երջանիկ-մոլորակ մեթոդաբանության մեջ
10:16
we've become less efficient
244
601000
2000
մենք ավելի քիչ արդյունավետ ենք դարձել
10:18
at turning our ultimate scarce resource
245
603000
2000
մեր առավելագույն հազվդեպ ռեսուրսը
10:20
into the outcome we want to.
246
605000
3000
մեր ուզած եկամուտին վերածելու հարցում:
10:23
And the point really is, is that I think,
247
608000
3000
Եվ ես կարծում եմ, որ խնդիրն իսկապես այն է,
10:26
probably everybody in this room
248
611000
2000
որ հավանաբար այս սենյակում գտնվող յուրաքանչյուր ոք
10:28
would like society to get to 2050
249
613000
2000
կցանկանա, որ հասարակությունը 2050 թվական թևակոխի
10:30
without an apocalyptic
250
615000
3000
առանց աղետալի
10:33
something happening.
251
618000
2000
դեպքերի:
10:35
It's actually not very long away.
252
620000
2000
Իրականում, դա այնքան էլ հեռու չէ:
10:37
It's half a human lifetime away.
253
622000
2000
Դա մարդկային կյանքի տևողության կեսի չափ է հեռու:
10:39
A child entering school today
254
624000
2000
Եվ այսօր դպրոց գնացող երեխան
10:41
will be my age in 2050.
255
626000
2000
2050 թվականին իմ տարիքին կլինի:
10:43
This is not the very distant future.
256
628000
3000
Սա շատ հեռավոր ապագան չէ:
10:46
This is what the U.K. government target
257
631000
3000
Ահա այսպիսին է Միացյալ Թագավորության կառավարության նպատակը
10:49
on carbon and greenhouse emissions looks like.
258
634000
3000
ածխածնի և ջերմոցային արտանետումների վրաբերյալ:
10:53
And I put it to you, that is not business as usual.
259
638000
3000
Եվ ես ձեզ ասում եմ, սա սովորական գործ չէ:
10:56
That is changing our business.
260
641000
2000
Սա փոխում է մեր գործը:
10:58
That is changing the way we create our organizations,
261
643000
3000
Սա փոխում է մեր` կազմակերպություններ ստեղծելու ուղին,
11:01
we do our government policy and we live our lives.
262
646000
3000
մենք վարում ենք մեր կառավարության քաղաքականությունը և ապրում ենք մեր կյանքով:
11:04
And the point is,
263
649000
2000
Եվ բանն այն է,
11:06
we need to carry on increasing well-being.
264
651000
2000
որ մենք պետք է շարունակենք ավելացնել բարեկեցությունը:
11:08
No one can go to the polls
265
653000
2000
Ոչ ոք չի կարող հարցումներ կատարել
11:10
and say that quality of life is going to reduce.
266
655000
3000
ու ասել, որ կյանքի որակը վատթարանում է:
11:13
None of us, I think,
267
658000
2000
Ես կարծում եմ, որ մեզանից ոչ ոք
11:15
want human progress to stop.
268
660000
2000
չի ուզում, որ մարդկության առաջընթացը կանգ առնի:
11:17
I think we want it to carry on.
269
662000
2000
Կարծում եմ` մենք ուզում ենք, որ այն շարունակվի:
11:19
I think we want the lot of humanity to keep on increasing.
270
664000
2000
Կարծում եմ` մենք ուզում ենք, որ մարդկության մեծ մասը շարունակի բարեկեցիկ կյանքով ապրել:
11:21
And I think this is where climate change skeptics and deniers come in.
271
666000
3000
Եվ ես կարծում եմ, որ այստեղ են առաջ գալիս այն մարդիկ ովքեր ժխտում կամ էլ չեն հավատում մթնոլորտի փոփոխությանը:
11:24
I think this is what they want. They want quality of life to keep increasing.
272
669000
3000
Կարծում եմ, սա այն է, ինչ նրանք ուզում են: Նրանք ուզում են, որ կյանքի որակը շարունակի բարելավվել:
11:27
They want to hold on to what they've got.
273
672000
3000
Նրանք ուզում են պահպանել այն, ինչ ունեն:
11:30
And if we're going to engage them,
274
675000
2000
Եվ եթե մենք ներգրավելու ենք նրանց,
11:32
I think that's what we've got to do.
275
677000
2000
կարծում եմ, սա այն է ինչ մենք պետք է անենք:
11:34
And that means we have to really increase efficiency even more.
276
679000
3000
Եվ դա նշանակում է, որ մենք իսկապես պետք է ավելի շատ բարձրացնենք արդյունավետությունը:
11:37
Now that's all very easy to draw graphs and things like that,
277
682000
3000
Հիմա շատ հեշտ է գծագիրներ ու նման բաներ գծելը,
11:40
but the point is we need to turn those curves.
278
685000
3000
բայց խնդիրն այն է, որ մենք պետք է անդրադառնանք այդ կորերին:
11:43
And this is where I think we can take a leaf
279
688000
2000
Եվ ահա թե որտեղից մենք կարող ենք մի թերթ հանել
11:45
out of systems theory, systems engineers,
280
690000
3000
համակարգերի տեսությունից, համակարգի ինժեներների մասին
11:48
where they create feedback loops,
281
693000
2000
որտեղ նրանք ստեղծում են հետադարձ կապեր,
11:50
put the right information at the right point of time.
282
695000
3000
և ճիշտ ժամանակին ճշգրիտ տեղեկատվություն են տեղադրում:
11:53
Human beings are very motivated by the "now."
283
698000
3000
«Ներկան» մարդկանց շատ է մոտիվացնում:
11:56
You put a smart meter in your home,
284
701000
2000
Դուք ձեր տանը տեղադրում եք էներգետիկ հաշվիչ
11:58
and you see how much electricity you're using right now,
285
703000
2000
և տենում եք` ինչքա՞ն էլեկտրականություն եք օգտագործում այս պահին,
12:00
how much it's costing you,
286
705000
2000
ի՞նչ արժե դա,
12:02
your kids go around and turn the lights off pretty quickly.
287
707000
3000
ձեր երեխաները գնում և շատ արագ անջատում են լույսերը:
12:05
What would that look like for society?
288
710000
3000
Ինչպե՞ս կգործի դա հասարակության շրջանակում:
12:08
Why is it, on the radio news every evening,
289
713000
2000
Ինչու՞ եմ ես ամեն երեկո ռադիոյով լսում
12:10
I hear the FTSE 100, the Dow Jones, the dollar pound ratio --
290
715000
3000
ՖԹՖԲ 100/ֆայնենշլ Թայմս Ֆոնդային բորսա/, Դոու Ջոնսի, դոլար ֆունտ հարաբերակցության մասին.
12:13
I don't even know which way the dollar pound ratio should go to be good news.
291
718000
3000
ես նույնիսկ չգիտեմ ինչի է դոլար ֆունտ հարաբերակցությունը լավ նորություն համարվում:
12:16
And why do I hear that?
292
721000
2000
Եվ ինչի՞ համար եմ ես լսում դա:
12:18
Why don't I hear how much energy Britain used yesterday,
293
723000
3000
Ինչու՞ ես չեմ լսում, թե երեկ ինչքա՞ն էլեկտրաէներգիա են օգտագործել Բրիտանիան
12:21
or American used yesterday?
294
726000
2000
կամ Ամերիկան:
12:23
Did we meet our three percent annual target
295
728000
2000
Մենք բավարարում ենք մեր երեք տոկոս տարեկան ծրագիրը`
12:25
on reducing carbon emissions?
296
730000
2000
կրճատելով ածխաթթու գազի արտանետումները:
12:27
That's how you create a collective goal.
297
732000
2000
Ահա այսպես դուք ստեղծում եք կոլեկտիվ նպատակ:
12:29
You put it out there into the media and start thinking about it.
298
734000
3000
Դուք տեղադրում եք այն ԶԼՄ-ներում և սկսում մտածել դրա մասին:
12:32
And we need positive feedback loops
299
737000
3000
Եվ մեզ անհրաժեշտ է դրական հետադարձ կապ,
12:35
for increasing well-being
300
740000
2000
որը բարելավում է բարեկեցությունը:
12:37
At a government level, they might create national accounts of well-being.
301
742000
3000
Կառավարական մակարդակում, նրանք պետք է ստեղծեն բարեկեցության ազգային հաշիվներ:
12:40
At a business level, you might look at the well-being of your employees,
302
745000
3000
Գործնական մակարդակում, դուք պետք է հետևեք ձեր գործառուների բարեկեցությանը,
12:43
which we know is really linked to creativity,
303
748000
2000
որն ինչպես գիտենք իսկապես կապված է ստեղծարարության հետ,
12:45
which is linked to innovation,
304
750000
2000
որն էլ կապված է նորարարությանը,
12:47
and we're going to need a lot of innovation to deal with those environmental issues.
305
752000
3000
և մենք շատ նորարարությունների կարիք ենք ունենալու, այս բնապահպանական հարցերին առնչվելիս:
12:50
At a personal level, we need these nudges too.
306
755000
3000
Անհատական մակարդակում ևս մենք այդ թեթև հրումների կարիքն ունենք:
12:54
Maybe we don't quite need the data, but we need reminders.
307
759000
3000
Գուցե մեզ տվյալներ անհրաժեշտ չեն, բայց մեզ պետք են հիշեցումներ:
12:57
In the U.K., we have a strong public health message
308
762000
3000
Միացյալ Թագավորությունում գոյություն ունի առողջապահության խիստ հաղորդագրություն,
13:00
on five fruit and vegetables a day
309
765000
2000
որը սահմանում է, որ օրական պետք է հինգ միրգ ու բանջարեղեն ուտել
13:02
and how much exercise we should do -- never my best thing.
310
767000
3000
և ինչքան մարմնամարզություն պետք է անել, ինչը ինձ մոտ երբեք լավ չի ստացվում:
13:05
What are these for happiness?
311
770000
3000
Ի՞նչ կապ ունեն դրանք երջանկության հետ:
13:08
What are the five things that you should do every day
312
773000
2000
Որո՞նք են այն հինգ բաները, որ դուք պետք է անեք ամեն օր
13:10
to be happier?
313
775000
2000
ավելի երջանիկ լինելու համար:
13:12
We did a project for the Government Office of Science a couple of years ago,
314
777000
3000
Մի քանի տարի առաջ մենք գիտության կառավարման համակարգի համար մի նախագիծ կազմեցինք,
13:15
a big program called the Foresight program --
315
780000
3000
մի հսկայական ծրագիր, որը կոչվում էր Կանխատեսության ծրագիր.
13:18
lots and lots of people -- involved lots of experts --
316
783000
2000
դրա մեջ ներգրավված էին շատ մարդիկ, բազմաթիվ փորձագետներ,
13:20
everything evidence based -- a huge tome.
317
785000
3000
բոլոր վկայությունները հիմնավորված էին, դա մի հսկայական հատոր էր:
13:23
But a piece of work we did was on: what five positive actions can you do
318
788000
3000
Բայց մեր արած աշխատանքը այն մասին էր, թե ի՞նչ հինգ դրական գործողություններ դուք կարող եք կատարել
13:26
to improve well-being in your life?
319
791000
2000
ձեր կյանքի բարեկեցությունը բարելավելու համար:
13:28
And the point of these is
320
793000
2000
Եվ բանն այն է,
13:30
they are, not quite, the secrets of happiness,
321
795000
2000
որ դրանք միանգամայն երջանկության գաղտնիքները չեն,
13:32
but they are things that I think happiness will flow out the side from.
322
797000
3000
այլ դրանք այն բաներն են, որոնցից կբխի երջանկությունը:
13:35
And the first of these is to connect,
323
800000
3000
Եվ դրանցից առաջինը կապված է այն բանի հետ,
13:38
is that your social relationships
324
803000
2000
որ ձեր հասարակական հարաբերությունները
13:40
are the most important cornerstones of your life.
325
805000
3000
ձեր կյանքի ամենակարևոր անկյունաքարերն են:
13:43
Do you invest the time with your loved ones
326
808000
2000
Դուք ժամանակ եք տրամադրում ձեր սիրելիների հետ անցկացնելու
13:45
that you could do, and energy?
327
810000
2000
և լիցքաթափվելու համար:
13:47
Keep building them.
328
812000
2000
Եթե ոչ, ապա տրամադրեք:
13:49
The second one is be active.
329
814000
2000
Երկրորդը ակտիվ լինելն է:
13:51
The fastest way out of a bad mood:
330
816000
3000
Վատ տրամադրութունից դուրս գալու ամենաարագ միջոցը հետևյալն է`
13:54
step outside, go for a walk, turn the radio on and dance.
331
819000
3000
դուրս եկեք, զբոսնեք, միացրեք ռադիոն և պարեք:
13:57
Being active is great for our positive mood.
332
822000
3000
Ակտիվ լինելը հրաշալի է մեզ դրական տրամադրություն ապահովելու համար:
14:00
The third one is take notice.
333
825000
3000
Երրորդը ուշադրություն դարձնելն է:
14:03
How aware are you of things going on around the world,
334
828000
3000
Ինչքանո՞վ եք դուք տեղեկացված աշխարհում տեղի ունեցածի,
14:06
the seasons changing, people around you?
335
831000
3000
եղանակների փոփոխության, ձեզ շրջապատող մարդկանց մասին:
14:09
Do you notice what's bubbling up for you and trying to emerge?
336
834000
3000
Դուք նկատու՞մ եք` ինչ է կատարվում ձեր շուրջը, ինչ միջավայրում եք դուք`
14:12
Based on a lot of evidence for mindfulness,
337
837000
2000
հիմնվելով ուշադրության և
14:14
cognitive behavioral therapy,
338
839000
2000
իմացավարքային թերապիայի բազմաթիվ տվյալների վրա,
14:16
[very] strong for our well being.
339
841000
3000
որը շատ անհրաժեշտ է մեր բարեկեցության համար:
14:19
The fourth is keep learning
340
844000
2000
Չորրոդը անընդհատ սովորելն է,
14:21
and keep is important --
341
846000
2000
ինչը շատ կարևոր է
14:23
learning throughout the whole life course.
342
848000
2000
սովորել ամբողջ կյանքի ընթացքում:
14:25
Older people who keep learning and are curious,
343
850000
3000
Տարեց մարդիկ, ովքեր անընդհատ սովորում են և հետաքրքրասեր են,
14:28
they have much better health outcomes than those who start to close down.
344
853000
3000
ավելի լավ առողջական տվյալներ ունեն, քան նրանք, ովքեր սկսում են նահանջել:
14:31
But it doesn't have to be formal learning; it's not knowledge based.
345
856000
2000
Բայց պարտադիր չէ, որ դա լինի ֆորմալ ուսուցում, դրա հիմքում գիտելիք ստանալը չէ:
14:33
It's more curiosity.
346
858000
2000
Դա ավելի շատ հետաքրքրասիրություն է:
14:35
It can be learning to cook a new dish,
347
860000
3000
Դա կարող է լինել նոր կերակրատեսակ պատրաստել սովորելը,
14:38
picking up an instrument you forgot as a child.
348
863000
2000
կամ մի գործիք վերցնելը, որի մասին դուք մոռացել եք, երբ երեխա էիք:
14:40
Keep learning.
349
865000
2000
Անընդհատ սովորեք:
14:42
And the final one
350
867000
2000
Եվ վերջինը
14:44
is that most anti-economic of activities,
351
869000
2000
գործողություններից ամենահակատնտեսականն է,
14:46
but give.
352
871000
2000
բայց ամեն դեպքում:
14:48
Our generosity, our altruism,
353
873000
2000
Մեր մեծահոգությունը, այլասիրությունը,
14:50
our compassion,
354
875000
2000
կարեկցությունը
14:52
are all hardwired
355
877000
2000
բոլորը միացած են
14:54
to the reward mechanism in our brain.
356
879000
2000
մեր ուղեղի օժտված մեխանիզմին:
14:56
We feel good if we give.
357
881000
2000
Մենք լավ ենք զգում,եթե տալիս ենք:
14:58
You can do an experiment where you give
358
883000
2000
Դուք կարող եք փորձ կատարել
15:00
two groups of people a hundred dollars in the morning.
359
885000
3000
երբ մարդկանց երկու խմբերի տալիս եք հարյուրական դոլար առավոտյան:
15:03
You tell one of them to spend it on themselves
360
888000
3000
Մեկ խմբին ասում եք, որ փողը իրենց վրա ծախսեն,
15:06
and one on other people.
361
891000
2000
իսկ մյուսին` այլ մարդկանց վրա:
15:08
You measure their happiness at the end of the day,
362
893000
2000
Դուք չափում եք նրանց երջանկությունը օրվա վերջում.
15:10
those that have gone and spent on other people are much happier
363
895000
2000
այն մարդիկ, ովքեր գնացել և ծախսել են փողը այլ մարդկանց վրա ավելի երջանիկ են,
15:12
that those that spent it on themselves.
364
897000
3000
քան նրանք, ովքեր ծախսել են իրենց վրա:
15:15
And these five ways,
365
900000
2000
Եվ այս հինգ միջոցները,
15:17
which we put onto these handy postcards,
366
902000
3000
որոնց մասին մենք գրել ենք այս առձեռն բացիկների վրա,
15:20
I would say, don't have to cost the earth.
367
905000
3000
ասեմ, որ պարտադիր չէ, որ երկրի արժեք ունենա:
15:23
They don't have any carbon content.
368
908000
2000
Դրանք ածխածին չեն պարունակում:
15:25
They don't need a lot of material goods to be satisfied.
369
910000
3000
Դրանց շատ հումքային ապրանքներ պետք չեն:
15:29
And so I think it's really quite feasible
370
914000
2000
Եվ այսպես ես կարծում եմ, որ իսկապես հավանական է,
15:31
that happiness does not cost the earth.
371
916000
2000
որ երջանկությունը երկիր արժենա:
15:33
Now, Martin Luther King,
372
918000
2000
Հիմա, Մարթին Լյութեր Քինգը,
15:35
on the eve of his death,
373
920000
2000
իր մահվան նախօրեին,
15:37
gave an incredible speech.
374
922000
2000
մի անկրկնելի ճառ արտասանեց:
15:39
He said, "I know there are challenges ahead,
375
924000
3000
Նա ասել էր. «Ես գիտեմ առջևում խնդիրներ
15:42
there may be trouble ahead,
376
927000
2000
և տագնապ կա
15:44
but I fear no one. I don't care.
377
929000
2000
բայց ես ոչ մեկից էլ չեմ վախենում: Ինձ համար միևնույնն է:
15:46
I have been to the mountain top,
378
931000
3000
Ես եղել եմ լեռան գագաթին
15:49
and I have seen the Promised Land."
379
934000
2000
և տեսել եմ Խոստացված Երկիրը»:
15:51
Now, he was a preacher,
380
936000
2000
Հիմա նա քարոզիչ է,
15:53
but I believe the environmental movement
381
938000
2000
սակայն ես հավատում եմ բնապահպանական շարժմանը
15:55
and, in fact, the business community, government,
382
940000
3000
և փաստորեն գործարար համայնքին, կառավարությանը,
15:58
needs to go to the top of the mountain top,
383
943000
3000
լեռան գագաթը գնալու,
16:01
and it needs to look out,
384
946000
2000
փնտրելու
16:03
and it needs to see the Promised Land,
385
948000
2000
և Խոստացված Երկիրը
16:05
or the land of promise,
386
950000
2000
կամ խոստման երկիրը տեսնելու անհրաժեշտություններին
16:07
and it needs to have a vision
387
952000
2000
և այն պետք է մեր ուզած երկրի
16:09
of a world that we all want.
388
954000
3000
տեսքը ստանա:
16:12
And not only that, we need to create a Great Transition
389
957000
2000
Եվ ոչ միայն դա, մենք կարիք ունենք Հսկայական Անցում կատարելու,
16:14
to get there,
390
959000
2000
դրան հասնելու համար
16:16
and we need to pave that great transition with good things.
391
961000
3000
և մենք պետք է լավ հող պատրաստենք այդ հսկայական անցման համար:
16:19
Human beings want to be happy.
392
964000
3000
Մարդիկ ուզում են երջանիկ լինել:
16:22
Pave them with the five ways.
393
967000
2000
Զինենք նրանց հինգ միջոցներով:
16:24
And we need to have signposts
394
969000
2000
Եվ մենք պետք է ունենանք ցուցանիշներ,
16:26
gathering people together and pointing them --
395
971000
2000
որոնք համախմբում են մարդկանց և ցույց են տալիս նրանց,
16:28
something like the Happy Planet Index.
396
973000
2000
Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչի նման ինչ-որ բան:
16:30
And then I believe
397
975000
2000
Եվ այդ դեպքում ես հավատում եմ,
16:32
that we can all create a world we all want,
398
977000
2000
որ մենք կարող ենք ստեղծել մեր ուզած աշխարհը,
16:34
where happiness does not cost the earth.
399
979000
3000
որտեղ երջանկությունը երկիր չարժե:
16:37
(Applause)
400
982000
6000
(Ծափահարություն)
ABOUT THE SPEAKER
Nic Marks - Happiness researcherNic Marks gathers evidence about what makes us happy, and uses it to promote policy that puts the well-being of people and the planet first. He's the founder of the Centre for Well-Being at the UK think tank New Economics Foundation (NEF).
Why you should listen
Nic Marks thinks quality of life is measurable, and that true contentment comes not from the accumulation of material wealth but from our connections with others, engagement with the world, and a sense of autonomy. This isn't just theory: a pioneer in the field of well-being research, Marks creates statistical methods to measure happiness, analyzing and interpreting the evidence so that it can be applied to such policy fields as education, sustainable development, healthcare, and economics.
The founder of the Centre for Well-Being, an independent think tank at the New Economics Foundation (NEF), in London, Marks is particularly keen to promote a balance between sustainable development and quality of life. To investigate this, he devised the Happy Planet Index, a global index of human well-being and environmental impact. The results made headlines: People in the world's wealthiest countries, who consume the most of the planet's resources, don't come out on top in terms of well-being. Which raises the question: What purpose does unfettered economic growth serve?
To measure (and possibly improve) your own, or your organization's, happiness and well-being, visit two useful sites: 5 ways to Well-being and Happiness Works.
Read the TED Book: The Happiness Manifesto >>
Nic Marks | Speaker | TED.com