TEDGlobal 2011
Bunker Roy: Learning from a barefoot movement
ბუნკერ როი: გაკვეთილი გამოტანილი ფეხშიშველთა მოძრაობისგან
Filmed:
Readability: 3.1
4,300,944 views
რაჯასტანში, ინდოეთში, არის არაჩვეულებრივი სკოლა სადაც ასწავლიან სოფლის კაცებს და ქალებს - მათი უმეტესობა უწიგნურია - რომ გახდნენ ინჟენრები მზის ენერგიის სფეროში, ხელოსნები, დანტისტები და ექიმები საკუთარ სოფელში. ეს არის ფეხშიშველთა კოლეჯი და დაარსა ის ბუნკერ როიმ, რომელიც ყვება როგორ მუშაობს ეს კოლეჯი.
Bunker Roy - Educator
Sanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient. Full bio
Sanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I'd like to take you to another world.
0
0
4000
ნება მომეცით სხვა სამყარო გიჩვენოთ.
00:19
And I'd like to share
1
4000
2000
და მინდა გაგიზიაროთ
00:21
a 45 year-old love story
2
6000
4000
45 წლის სიყვარულის ისტორია
00:25
with the poor,
3
10000
3000
ღარიბებისადმი,
00:28
living on less than one dollar a day.
4
13000
3000
მცხოვრები დღეში ერთ დოლარზე ნაკლებით.
00:33
I went to a very elitist, snobbish,
5
18000
4000
მე მივიღე ელიტარული, სნობური,
00:37
expensive education in India,
6
22000
4000
ძვირად ღირებული განათლება ინდოეთში
00:41
and that almost destroyed me.
7
26000
3000
და ამან კინაღამ გამანადგურა.
00:46
I was all set
8
31000
2000
მე თავისუფლად შემეძლო
00:48
to be a diplomat, teacher, doctor --
9
33000
3000
გამხტარვიყავი დიპლომატი, მასწავლებელი, ექიმი -
00:51
all laid out.
10
36000
4000
ყველა გზა ხსინილი იყო.
00:55
Then, I don't look it, but I was the Indian national squash champion
11
40000
3000
მერე, ჩემთვის ეს არ იყო მნიშვნელოვანი, მაგრამ მე ვიყავი ინდოეთის ნაციონალური ჩემპიონი სკვოშში
00:58
for three years.
12
43000
2000
სამი წლის განმავლობაში.
01:00
(Laughter)
13
45000
2000
(სიცილი)
01:02
The whole world was laid out for me.
14
47000
3000
მთელი სამყარო ჩემს წინაშე იყო.
01:05
Everything was at my feet.
15
50000
2000
ყველაფერი ჩემს ფეხებთან იყო.
01:07
I could do nothing wrong.
16
52000
3000
არასწორს ვერაფერს გავაკეთებდი.
01:10
And then I thought out of curiosity
17
55000
2000
შემდეგ ცნობისმოყვარებიდან გამომდინარე ვიფიქრე:
01:12
I'd like to go and live and work
18
57000
2000
მინდა ვიცხოვრო და ვიმუშაო
01:14
and just see what a village is like.
19
59000
2000
სოფელში და უბრალოდ ვნახო როგორია ის.
01:16
So in 1965,
20
61000
2000
ასე რომ 1965-ში
01:18
I went to what was called the worst Bihar famine in India,
21
63000
4000
წავედი ბიჰარში, რომელიც ინდოეთის ყველაზე უარეს შტატად ითვლება
01:22
and I saw starvation, death,
22
67000
3000
და ვნახე შიმშილი, სიკვდილი,
01:25
people dying of hunger, for the first time.
23
70000
3000
ცხოვრებაში პირველად შიმშილისგან დაღუპული ადმიანები ვნახე.
01:28
It changed my life.
24
73000
3000
ამან შეცვალა ჩემი ცხოვრება.
01:31
I came back home,
25
76000
2000
სახლში დავბრუნდი,
01:33
told my mother,
26
78000
2000
დედაჩემს ვუთხარი:
01:35
"I'd like to live and work in a village."
27
80000
3000
"მინდა ვმუშაობდე და ვცხოვრობდე სოფელში."
01:38
Mother went into a coma.
28
83000
2000
დედა კომაში ჩავარდა.
01:40
(Laughter)
29
85000
3000
(სიცილი)
01:43
"What is this?
30
88000
2000
"რაშია საქმე?
01:45
The whole world is laid out for you, the best jobs are laid out for you,
31
90000
3000
მთელი სამყარო შენს ფეხებთანაა, საუკეთესო სამსახურის შოვნა შენთვის არაფერია
01:48
and you want to go and work in a village?
32
93000
2000
და შენ გინდა იმუშაო და იცხოვრო სოფელში?
01:50
I mean, is there something wrong with you?"
33
95000
2000
რა გჭირს, ხომ არ დაგემართა რამე?
01:52
I said, "No, I've got the best eduction.
34
97000
2000
ვთქვი:" არა, მე მივიღე საუკეთესო განათლება.
01:54
It made me think.
35
99000
2000
რამაც ფიქრი მასწავლა.
01:56
And I wanted to give something back
36
101000
3000
და მინდა სანაცვლოდ რაღაც გავაკეთო
01:59
in my own way."
37
104000
2000
ჩემით."
02:01
"What do you want to do in a village?
38
106000
2000
"რისი კეთება გინდა სოფელში?
02:03
No job, no money,
39
108000
2000
უმუშევრობა, უფოლობა,
02:05
no security, no prospect."
40
110000
2000
დაუცველობა, არანაირი პერსპექტივა."
02:07
I said, "I want to live
41
112000
2000
მე ვუთხარი:" მე მინდა ვიცხოვრო
02:09
and dig wells for five years."
42
114000
3000
და ჭები ვთხარო 5 წლის განმავლობაში."
02:12
"Dig wells for five years?
43
117000
2000
"თხარო ჭები 5 წლის განმავლობაში?
02:14
You went to the most expensive school and college in India,
44
119000
3000
ინდოეთში ყველაზე ძვირად ღირებულ სკოლაში და კოლეჯში იარე
02:17
and you want to dig wells for five years?"
45
122000
2000
და გინდა ჭები თხარო 5 წლის განმავლობაში?"
02:19
She didn't speak to me for a very long time,
46
124000
4000
ის დიდი ხნის განმავლობაში ხმას არ მცემდა,
02:23
because she thought I'd let my family down.
47
128000
3000
რადგან თვლიდა რომ ოჯახს იმედები გავუცრუე.
02:28
But then,
48
133000
2000
მაგრამ მაშინ
02:30
I was exposed to the most extraordinary knowledge and skills
49
135000
3000
მე მივიღე ყველაზე არაჩვეულებრივი ცოდნა და უნარები
02:33
that very poor people have,
50
138000
2000
რომელებიც აქვთ ღარიბ ხალხს,
02:35
which are never brought into the mainstream --
51
140000
3000
რომლებსაც არასდროს გასწავლიან ზოგადი განათლების ფარგლებში -
02:38
which is never identified, respected,
52
143000
2000
რომლებიც არასოდეს იყო აღიარებული, დაფასებული
02:40
applied on a large scale.
53
145000
2000
და არ იყვნენ ფართოდ გავრცელებული.
02:42
And I thought I'd start a Barefoot College --
54
147000
2000
მე გადავწყვიტე დამეარსებინა ფეხშიშველთა კოლეჯი -
02:44
college only for the poor.
55
149000
2000
კოლეჯი მხოლოდ ღარიბებისთვის.
02:46
What the poor thought was important
56
151000
2000
რაც ღარიბების აზრით იქნებოდა მნიშვნელოვანი
02:48
would be reflected in the college.
57
153000
3000
ის აისახებოდა კოლეჯში.
02:52
I went to this village for the first time.
58
157000
2000
მაგ სოფელში პირველად წავედი.
02:54
Elders came to me
59
159000
2000
უხუცესები მოვიდნენ ჩემთან
02:56
and said, "Are you running from the police?"
60
161000
2000
და მკითხეს:"პოლიციას ემალები?"
02:58
I said, "No."
61
163000
2000
მე ვუთხარი:"არა."
03:00
(Laughter)
62
165000
3000
(სიცილი)
03:04
"You failed in your exam?"
63
169000
2000
"გამოცდები ვერ ჩააბარე?"
03:06
I said, "No."
64
171000
2000
მე ვუთხარი:"არა."
03:08
"You didn't get a government job?" I said, "No."
65
173000
3000
"სახელმწიფო სამსახური ვერ მიიღე?" მე ვუთხარი:"არა."
03:11
"What are you doing here?
66
176000
2000
"რა გინდა აქ?
03:13
Why are you here?
67
178000
2000
რატომ ხარ აქ?
03:15
The education system in India
68
180000
2000
ინდოეთში განათლების სისტემა
03:17
makes you look at Paris and New Delhi and Zurich;
69
182000
3000
გიხსნის გზას პარიზის, ნიუ-დელის და ციურიხისკენ,
03:20
what are you doing in this village?
70
185000
2000
რა გინდა ამ სოფელში?
03:22
Is there something wrong with you you're not telling us?"
71
187000
3000
რაღაც გჭირს და არ გვეუბნები?"
03:25
I said, "No, I want to actually start a college
72
190000
3000
მე ვუთხარი:"არა, მე სინამდვილეში მინდა კოლეჯის დაარსება
03:28
only for the poor.
73
193000
2000
ოღონდ ღარიბებისთვის.
03:30
What the poor thought was important would be reflected in the college."
74
195000
3000
რაც ღარიბების აზრით იქნებოდა მნიშვნელოვანი ის აისახებოდა კოლეჯში."
03:33
So the elders gave me some very sound and profound advice.
75
198000
4000
მაშინ უხუცებმა მომცეს ძალიან კარგი და ბრძნული რჩევა.
03:37
They said, "Please,
76
202000
2000
მათ მითხრეს:"გთხოვთ,
03:39
don't bring anyone with a degree and qualification
77
204000
3000
არავინ მოიყვანო ხარისხით ან კვალიფიკაციით
03:42
into your college."
78
207000
2000
შენს კოლეჯში."
03:44
So it's the only college in India
79
209000
3000
ასე რომ ეს არის ერთადერთი კოლეჯი ინდოეთში
03:47
where, if you should have a Ph.D. or a Master's,
80
212000
3000
სადაც, თუ თქვენ დოქტორის ან მაგისტრის ხარისხი გაქვთ,
03:50
you are disqualified to come.
81
215000
2000
თქვენ ვერ მოხვდებით აქ.
03:52
You have to be a cop-out or a wash-out or a dropout
82
217000
5000
თქვენ უნდა იყოთ გაგდებული ან ჩარეცხილი
03:57
to come to our college.
83
222000
3000
რომ მოხვდეთ ჩვენს კოლეჯში.
04:00
You have to work with your hands.
84
225000
2000
თქვენ ხელებით უნდა იმუშაოთ.
04:02
You have to have a dignity of labor.
85
227000
2000
შრომას უნდა სცემდეთ პატივს.
04:04
You have to show that you have a skill that you can offer to the community
86
229000
3000
თქვენ უნდა დაგვანახოთ, რომ გაქვთ უნარები რომლებსაც დაახმართ თემს
04:07
and provide a service to the community.
87
232000
3000
და შესთავაზებთ დახმარებას თემს.
04:10
So we started the Barefoot College,
88
235000
3000
ჩვენ გავხსენით ფეხშიშველთა კოლეჯი
04:13
and we redefined professionalism.
89
238000
2000
და ხელახლა განვსაზღვრეთ პროფესიონალიზმი.
04:15
Who is a professional?
90
240000
2000
ვინ არის პროფესინალი?
04:17
A professional is someone
91
242000
2000
პროფესიონალი არის ის
04:19
who has a combination of competence,
92
244000
2000
ვისაც აქვს კომპეტენცია,
04:21
confidence and belief.
93
246000
3000
დავდაჯერებულობა და რწმენა.
04:24
A water diviner is a professional.
94
249000
3000
წყლის მაძიებელი არის პროფესიონალი.
04:27
A traditional midwife
95
252000
2000
ბებიაქალი
04:29
is a professional.
96
254000
2000
არის პროფესიონალი.
04:31
A traditional bone setter is a professional.
97
256000
3000
ხალხური "ძვლების გამსწორებელი" არის პროფესიონალი.
04:34
These are professionals all over the world.
98
259000
2000
ეს პროფესიონალები მთელ მსოფლიოში არიან.
04:36
You find them in any inaccessible village around the world.
99
261000
4000
თქვენ იპოვით მათ მსოფლიოს ყველა მიუვალ სოფელში.
04:40
And we thought that these people should come into the mainstream
100
265000
3000
ჩვენ ვიფიქრეთ, რომ ეს ხალხი უნდა მოვიდეს ზოგად განათლებაში
04:43
and show that the knowledge and skills that they have
101
268000
3000
და აჩვენოს, რომ ცოდნა და უნარები რომლებიც მათ აქვთ
04:46
is universal.
102
271000
2000
უნივერსალურია.
04:48
It needs to be used, needs to be applied,
103
273000
2000
ისინი უნდა იყოს გამოყენებული და გათვალისწინებული
04:50
needs to be shown to the world outside --
104
275000
2000
მთელმა მსოფლიომ უნდა ნახოს -
04:52
that these knowledge and skills
105
277000
2000
ეს ცოდნა და უნარები
04:54
are relevant even today.
106
279000
4000
დღესაც აქტუალურია.
04:58
So the college works
107
283000
2000
კოლეჯი მუშაობს
05:00
following the lifestyle and workstyle of Mahatma Gandhi.
108
285000
4000
მაჰატმა განდის ცხოვრების და მუშაობის სტილის მიხედვით.
05:04
You eat on the floor, you sleep on the floor, you work on the floor.
109
289000
4000
ჭამ იატაკზე, გძინავს იატაკზე, მუშაობ იატაკზე.
05:08
There are no contracts, no written contracts.
110
293000
2000
არ არსებობს კონტრაქტები, დაწერილი კონტრაქტები.
05:10
You can stay with me for 20 years, go tomorrow.
111
295000
3000
შეგძლიათ 20 წელი იყოთ ჩემთან, ხვალევე შეგიძლიათ წახვიდეთ.
05:13
And no one can get more than $100 a month.
112
298000
3000
და 100$-ზე მეტს თვეში ვერავინ ვერ გამოიმუშავებს.
05:16
You come for the money, you don't come to Barefoot College.
113
301000
3000
თუ ფულისთვის მოდიხართ, მაშინ ფეხშიშველთა კოლეჯში არ უნდა მოხვიდეთ.
05:19
You come for the work and the challenge,
114
304000
2000
მოდიხართ სამუშაოდ და გამოწვევისთვის,
05:21
you'll come to the Barefoot College.
115
306000
2000
მაშინ მოდიხართ ფეხშიშველთა კოლეჯში.
05:23
That is where we want you to try crazy ideas.
116
308000
3000
ეს ადგლია სადაც გვინდა გამოსცადოთ გიჟური იდეები.
05:26
Whatever idea you have, come and try it.
117
311000
2000
არ აქვს მნიშვნელობა რა იდეაა, მოდით და გამოსცადეთ.
05:28
It doesn't matter if you fail.
118
313000
2000
არ აქვს მნიშვნელობა თუ მარცხს განიცდით.
05:30
Battered, bruised, you start again.
119
315000
3000
ნაცემი, ნატკენი, თავიდან დაიწყებთ.
05:33
It's the only college where the teacher is the learner
120
318000
3000
ეს ერთადერთი კოლეჯია სადაც მასწავლებელი მოსწავლეა
05:36
and the learner is the teacher.
121
321000
3000
და მოსწავლე მასწავლებელია.
05:39
And it's the only college where we don't give a certificate.
122
324000
3000
და ეს ერთადერთი კოლეჯია სადაც სერტიფიკატებს არ გავცემთ.
05:42
You are certified by the community you serve.
123
327000
3000
თქვენ სერტიფიცირებულები ხართ თემით რომელსაც ემსახურებით.
05:45
You don't need a paper to hang on the wall
124
330000
2000
თქვენ არ გჭირდებათ ქაღალდი კედელზე დასაკიდბლად
05:47
to show that you are an engineer.
125
332000
3000
იმის საჩვენებლად, რომ ინჟინერი ხართ.
05:52
So when I said that,
126
337000
2000
ასე რომ, როცა ეს ვუთხარი
05:54
they said, "Well show us what is possible. What are you doing?
127
339000
3000
მათ მითხრეს:"კარგი, გვიჩვენე რა შეიძლება გაკეთდეს. რას საქმიანობ?
05:57
This is all mumbo-jumbo if you can't show it on the ground."
128
342000
4000
ეს ყველფერი "მამბო-ჯამბოა" თუ რაელურად არ დაგვანახებ."
06:01
So we built the first Barefoot College
129
346000
3000
ასე რომ, ჩცენ ავაშენეთ პირველი ფეხშიშველთა კოლეჯი
06:04
in 1986.
130
349000
3000
1986 წელს.
06:07
It was built by 12 Barefoot architects
131
352000
2000
ის იყო აშენებული 12 ფეხშიშველა არქიტეკტორის მიერ
06:09
who can't read and write,
132
354000
2000
რომლებიც წერა-კითხვა არ იციან,
06:11
built on $1.50 a sq. ft.
133
356000
3000
აშენებული 1.50$-თ კვადრატულ ფუტზე.
06:14
150 people lived there, worked there.
134
359000
4000
150 ადამიანი ცხოვრობდა და მუშაობდა იქ.
06:18
They got the Aga Khan Award for Architecture in 2002.
135
363000
3000
მათ მიიღეს აგა ხანის ჯილდო არქიტექტურაში 2002 წელს.
06:21
But then they suspected, they thought there was an architect behind it.
136
366000
3000
მაგრამ მერე ისინი დაეჭვდნენ, იფიქრეს რომ ამის უკან აქიტექტორი დგას.
06:24
I said, "Yes, they made the blueprints,
137
369000
2000
მე ვუთხარი:"კი, მათ ნახაზი გააკეთეს,
06:26
but the Barefoot architects actually constructed the college."
138
371000
4000
მაგრამ ფაქტიურად ფეხშიშველა არქიტექტორებმა ააშენეს კოლეჯი."
06:31
We are the only ones who actually returned the award for $50,000,
139
376000
3000
ჩვენ ფაქტიურად ერთადერთები ვართ ვინც დააბრუნა ჯილდო, 50000$,
06:34
because they didn't believe us,
140
379000
2000
რადგან მათ არ დაგვიჯერეს,
06:36
and we thought that they were actually casting aspersions
141
381000
4000
და ჩვენ ვიფიქრეთ, რომ ისინი ცდილობდნენ ცილი დაეწამათ
06:40
on the Barefoot architects of Tilonia.
142
385000
3000
ფახშიშველა არქიტექტორებისთვის, ტილონიდან.
06:43
I asked a forester --
143
388000
2000
მე ვკითხე მეტყევეს -
06:45
high-powered, paper-qualified expert --
144
390000
3000
მნიშვნელოვან, დიპლომირებულ ექსპერტს -
06:48
I said, "What can you build in this place?"
145
393000
3000
ვკითხე:"რისი აშენება შეგიძლია აქ?"
06:51
He had one look at the soil and said, "Forget it. No way.
146
396000
2000
ნიადაგს შეხედა ერთხელ და თქვა:"დაივიწყე. არ არსებობს.
06:53
Not even worth it.
147
398000
2000
არ ღირს.
06:55
No water, rocky soil."
148
400000
2000
არ არის წყალი, ქვიანი ნიადაგი."
06:57
I was in a bit of a spot.
149
402000
2000
რთულ სიტუაციაში აღვმოჩნდი.
06:59
And I said, "Okay, I'll go to the old man in village
150
404000
2000
მე ვუთხარი: "კაი, მე წავალ სოფლის უხუცესთან
07:01
and say, 'What should I grow in this spot?'"
151
406000
3000
და ვკითხავ, რა უნდა გავზარდო ამ ადგილას?"
07:04
He looked quietly at me and said,
152
409000
2000
უხუცესმა შემხედა და მითხრა:
07:06
"You build this, you build this, you put this, and it'll work."
153
411000
2000
ააშენე ის, ააშენე ეს, ეს დათესეთ და ყველაფერი იმუშავებს."
07:08
This is what it looks like today.
154
413000
3000
დღეს ეგ ადგილი ესე გამოიყურება.
07:12
Went to the roof,
155
417000
2000
სახურავზე რომ ავედი
07:14
and all the women said, "Clear out.
156
419000
2000
ყველა ქალმა მითხრა:" გადი აქედან.
07:16
The men should clear out because we don't want to share this technology with the men.
157
421000
3000
კაცები უნდა გავიდნენ, რადგან ჩვენ არ გვინდა ამ ტექნოლოგიის გაზიარება მამაკაცებისთვის.
07:19
This is waterproofing the roof."
158
424000
2000
ეს არის სახურავის ჰიდროიზოლაცია."
07:21
(Laughter)
159
426000
2000
(სიცილი)
07:23
It is a bit of jaggery, a bit of urens
160
428000
3000
ცოტა გაუსუფათავებული შაქრის ლერწამი, შარდი
07:26
and a bit of other things I don't know.
161
431000
2000
და კიდე ცოტა სხვა რაღაცეები, არ ვიცი რა არი.
07:28
But it actually doesn't leak.
162
433000
2000
მაგრამ ის ფაქტიურად არ ჟონავს.
07:30
Since 1986, it hasn't leaked.
163
435000
3000
1986 წლიდან არ გაუჟონია.
07:33
This technology, the women will not share with the men.
164
438000
3000
ამ ტექნოლოგიას ქალების არ გაუზიარებენ მამაკაცებს.
07:36
(Laughter)
165
441000
3000
(სიცილი)
07:39
It's the only college
166
444000
2000
ეს ერთადერთი კოლეჯია
07:41
which is fully solar-electrified.
167
446000
4000
რომელიც სრულად მზის ენერგიაზეა.
07:45
All the power comes from the sun.
168
450000
2000
ენერგია მთლიანად მზისგან მოდის.
07:47
45 kilowatts of panels on the roof.
169
452000
2000
45 კილოვატიანი პანელები სახურავზე.
07:49
And everything works off the sun for the next 25 years.
170
454000
2000
ყველაფერი მზეზე იმუშავებს მომავალი 25 წლის განმავლობაში.
07:51
So long as the sun shines,
171
456000
2000
ასე რომ, სანამ მზე ანათებს
07:53
we'll have no problem with power.
172
458000
2000
ენერგიასათან პრობლემები არ გვექნება.
07:55
But the beauty is
173
460000
2000
მაგრამ მთავარი ის არის,
07:57
that is was installed
174
462000
3000
რომ ეს იყო დამონატაჟბული
08:00
by a priest, a Hindu priest,
175
465000
3000
მღვდლის, ინდუსი მღვდლის მიერ,
08:03
who's only done eight years of primary schooling --
176
468000
3000
რომელსაც დაწყებითი სკოლის მხოლოდ 8 წელი აქვს დამთავრებული -
08:06
never been to school, never been to college.
177
471000
3000
სკოლაში არასდროს უვლია, კოლეჯში არასდროს უსწავლია.
08:09
He knows more about solar
178
474000
2000
მან მეტი იცის მზის ენერგიაზე
08:11
than anyone I know anywhere in the world guaranteed.
179
476000
4000
ვიდრე ვინმე სხვა ვისაც ვიცნობ მთელს მსოფლიოში, პირობას გაძლევთ.
08:17
Food, if you come to the Barefoot College,
180
482000
2000
საკვები - თუ ფეხშიშველთა კოლეჯში მოხვდებით -
08:19
is solar cooked.
181
484000
3000
მზის ენერგიით მზადდება.
08:22
But the people who fabricated that solar cooker
182
487000
3000
მაგრამ ადამიანები ვინც შექმენს ეს "მზის ქურა"
08:25
are women,
183
490000
3000
ქალები არიან,
08:28
illiterate women,
184
493000
2000
უწიგნური ქალები,
08:30
who actually fabricate
185
495000
2000
რომლებმაც ფაქტიურად შექმნეს
08:32
the most sophisticated solar cooker.
186
497000
2000
მსფლიოში ყველაზე რთული "მზის ქურა".
08:34
It's a parabolic Scheffler solar cooker.
187
499000
3000
ესაა შეფლერის პარაბოლური "მზის ქურა".
08:40
Unfortunately, they're almost half German,
188
505000
4000
სამწუხაროდ, ისინი თითქმის სანახევროდ გერმანელები არიან,
08:44
they're so precise.
189
509000
2000
ისე აკურატულად აკეთებენ.
08:46
(Laughter)
190
511000
2000
(სიცილი)
08:48
You'll never find Indian women so precise.
191
513000
3000
თქვენ ვერ ნახავთ ასეთ აკურატულ ინდოელ ქალებს.
08:52
Absolutely to the last inch,
192
517000
2000
მთლიანად, ბოლო დიუმამდე
08:54
they can make that cooker.
193
519000
2000
მათ შეუძლიათ მაგ ქურის აწყობა.
08:56
And we have 60 meals twice a day
194
521000
2000
დღეში ორჯერ 60 კერძს ვამზადებთ
08:58
of solar cooking.
195
523000
2000
მზის ქურებით.
09:00
We have a dentist --
196
525000
2000
ჩვენ გვყავს დანტისტი -
09:02
she's a grandmother, illiterate, who's a dentist.
197
527000
3000
ის ბებიაა, უწიგნურია და ის დანტისტია.
09:05
She actually looks after the teeth
198
530000
2000
ის ფაქტიურად 7000 ბავშვის
09:07
of 7,000 children.
199
532000
3000
კბილებს უვლის.
09:11
Barefoot technology:
200
536000
2000
ფეხშიშველთა ტექნოლოგია:
09:13
this was 1986 -- no engineer, no architect thought of it --
201
538000
3000
იყო 1986 წელი - არც ერთ ინჟინერს, არც ერთ არქიტექტორს არ მოსვლია აზრად -
09:16
but we are collecting rainwater from the roofs.
202
541000
3000
მაგრამ ჩვენ ვაგროვებთ წვიმის წყალს სახურავებიდან.
09:19
Very little water is wasted.
203
544000
2000
ძალიან მცირე წყალი იკარგება.
09:21
All the roofs are connected underground
204
546000
2000
ყველა სახურავი დაკავშირებულია მიწისქვეშ
09:23
to a 400,000 liter tank,
205
548000
2000
განლაგებული 400,000 ლიტრიან ავზთან
09:25
and no water is wasted.
206
550000
2000
და წყალი არ იფლანგება.
09:27
If we have four years of drought, we still have water on the campus,
207
552000
3000
თუ გვალვა თუნდაც ოთხი წელი გაგრძელდეს, ჩვენ მაინც გვექნება წყალი კოლეჯში
09:30
because we collect rainwater.
208
555000
2000
რადგან ჩვენ ვაგროვებთ წყალს.
09:32
60 percent of children don't go to school,
209
557000
3000
ბავშვების 60% არ დადის სკოლაში,
09:35
because they have to look after animals --
210
560000
2000
რადგან მათ უწევთ ცხოველებზე ზრუნვა -
09:37
sheep, goats --
211
562000
2000
ცხვრები, თხები -
09:39
domestic chores.
212
564000
2000
საოჯახო მეურნეობა.
09:41
So we thought of starting a school
213
566000
3000
ამიტომ ჩვენ შევქმენით საღამოს სკოლა
09:44
at night for the children.
214
569000
2000
ბავშვებისთვის.
09:46
Because the night schools of Tilonia,
215
571000
2000
ტილონიას საღამოს სკოლების მეშვეობით
09:48
over 75,000 children have gone through these night schools.
216
573000
3000
75,000-სზე მეტმა ბავშვმა მიიღო ცოდნა.
09:51
Because it's for the convenience of the child;
217
576000
2000
რადგან ეს არის ხელსაყრელი ბავშვისთვის
09:53
it's not for the convenience of the teacher.
218
578000
2000
და არა იმისთვის, რომ მასწავლებლისთვის იყოს მოსახერხებელი.
09:55
And what do we teach in these schools?
219
580000
2000
საერთოდ რას ვასწავლით ამ სკოლებში?
09:57
Democracy, citizenship,
220
582000
2000
დემოკრატიას, მოქალაქეობას,
09:59
how you should measure your land,
221
584000
3000
როგორ უნდა გაზომო შენი მიწა,
10:02
what you should do if you're arrested,
222
587000
2000
რა უნდა გააკეთო თუ დაგაპატიმრეს,
10:04
what you should do if your animal is sick.
223
589000
4000
რა უნდა გააკეთო თუ ცხოველი ავად გაგიხდა.
10:08
This is what we teach in the night schools.
224
593000
2000
ეს არის რასაც ვასწავლით ამ საღამოს სკოლებში.
10:10
But all the schools are solar-lit.
225
595000
3000
ყველა სკოლა განათებულია მზის ენერგიით.
10:13
Every five years
226
598000
2000
ხუთ წელიწადში ერთხელ
10:15
we have an election.
227
600000
2000
ჩვენ გვაქ არჩევნები.
10:17
Between six to 14 year-old children
228
602000
4000
6-დან 14 წლამდე ასაკის ბავშვები
10:21
participate in a democratic process,
229
606000
3000
მონაწილეობენ დემოკრატიულ პროცესში
10:24
and they elect a prime minister.
230
609000
4000
და ირჩევენ პრემიერ მინისტრსს.
10:28
The prime minister is 12 years old.
231
613000
3000
პრემიერ მინისტრი 12 წლისაა.
10:32
She looks after 20 goats in the morning,
232
617000
2000
დილით 20 თხაზე ზრუნავს,
10:34
but she's prime minister in the evening.
233
619000
3000
მაგრამ საღამოს ის პრემიერ მინისტრია.
10:37
She has a cabinet,
234
622000
2000
მას აქვს მინისტრთა კაბინეტი,
10:39
a minister of education, a minister for energy, a minister for health.
235
624000
3000
განათლების მინისტრი, ენერგეტიკის მინისტრი, ჯანდაცვის მინისტრი.
10:42
And they actually monitor and supervise
236
627000
2000
ისინი სინამდვილეში უწევენ მონიტორინგს და კონტროლს
10:44
150 schools for 7,000 children.
237
629000
3000
150 სკოლას 7,000 ბავშვისთვის.
10:49
She got the World's Children's Prize five years ago,
238
634000
2000
მან მიიღო ბავშვთა მსოფლიო ჯილდა ხუთი წლის წინ
10:51
and she went to Sweden.
239
636000
2000
და შვედეთში გაემგზავრა.
10:53
First time ever going out of her village.
240
638000
2000
ცხოვრებაში პირველად დატოვა სოფელი.
10:55
Never seen Sweden.
241
640000
3000
შვედეთი არასდორს უნახავს.
10:58
Wasn't dazzled at all by what was happening.
242
643000
2000
საერთოდ არ იყო გაოცებული იმით რაც ხდებოდა.
11:00
And the Queen of Sweden, who's there,
243
645000
2000
და შვედეთის დედოფალი, რომელსაც ხედავთ,
11:02
turned to me and said, "Can you ask this child where she got her confidence from?
244
647000
3000
მობრუნდა ჩემსკენ და მკითხა:"შეგიძლიათ ჰკითხოთ ამ ბავშვს საიდან იღებს თავის თავდაჯერებულობას?
11:05
She's only 12 years old,
245
650000
2000
ის მხოლოდ 12 წლისაა
11:07
and she's not dazzled by anything."
246
652000
3000
და არაფერითაა გაოცებული."
11:10
And the girl, who's on her left,
247
655000
3000
და გოგონა, რომელიც მის მარცხვნივაა,
11:13
turned to me and looked at the queen straight in the eye
248
658000
3000
მოტრილდა ჩემსკენ და შეხედა დედოფალს პირდაპირ თვალებში
11:16
and said, "Please tell her I'm the prime minister."
249
661000
3000
და თქვა,"თუ შეიძლება უთხარით, რომ მე პრემიერ მინისთრი ვარ."
11:19
(Laughter)
250
664000
2000
(სიცილი)
11:21
(Applause)
251
666000
8000
(აპლოდისმენტები)
11:29
Where the percentage of illiteracy is very high,
252
674000
4000
სადაც უწიგნურობის დონე ძალიან მაღალია
11:33
we use puppetry.
253
678000
3000
ჩვენ თოჯინებს ვიყენებთ.
11:36
Puppets is the way we communicate.
254
681000
3000
თოჯინებით ვახდენთ კომუნიკაციას.
11:45
You have Jokhim Chacha
255
690000
3000
ეს არის ჯოკიმ ჩაჩა
11:48
who is 300 years old.
256
693000
4000
რომელიც 300 წლისაა.
11:52
He is my psychoanalyst. He is my teacher.
257
697000
3000
ის ჩემი ფსიქოანალიტიკოსია. ის ჩემი მასწავლებელია.
11:55
He's my doctor. He's my lawyer.
258
700000
2000
ის ჩემი ექიმია. ის ჩემი ადვოკატია.
11:57
He's my donor.
259
702000
2000
ის ჩემი დონორია.
11:59
He actually raises money,
260
704000
2000
სინამდვილეში ის აგროვებს შემოწირულობას,
12:01
solves my disputes.
261
706000
3000
აგვარებს პრობლემებს.
12:04
He solves my problems in the village.
262
709000
3000
ის აგვარებს ჩემს პრობლემებს სოფელში.
12:07
If there's tension in the village,
263
712000
2000
თუ სოფელში არის დაძაბულობა,
12:09
if attendance at the schools goes down
264
714000
2000
თუ დასწრება სკოლებში ეცემა
12:11
and there's a friction between the teacher and the parent,
265
716000
2000
და მასწავლებლსა და მშობელს შორის უთანხმოებაა,
12:13
the puppet calls the teacher and the parent in front of the whole village
266
718000
3000
თონიჯინა ურეკავს მასწავლებეს და მშობელს მთელი სოფლის წინაშე
12:16
and says, "Shake hands.
267
721000
2000
და ეუბლენა." ჩამოართვით ერთმანეთს ხელი.
12:18
The attendance must not drop."
268
723000
2000
დასწრება არ უნდა დაეცეს."
12:22
These puppets
269
727000
2000
ეს თოჯინები
12:24
are made out of recycled World Bank reports.
270
729000
2000
გაკეთებულია მსფლიო ბანკის გადამუსავებული ანგარიშებისგან.
12:26
(Laughter)
271
731000
2000
(სიცილი)
12:28
(Applause)
272
733000
7000
(აპლოდისმენტები)
12:35
So this decentralized, demystified approach
273
740000
4000
ასე რომ, ეს დეცენტრალიზებული, არა მისტიფიცირებული მიდგომა
12:39
of solar-electrifying villages,
274
744000
2000
სოფლების უზრუნველყოფის მზის ენერგიით
12:41
we've covered all over India
275
746000
2000
ჩვენ მთელ იდოეთში გავავრცელეთ
12:43
from Ladakh up to Bhutan --
276
748000
3000
ლადახიდან ბუტანამდე -
12:48
all solar-electrified villages
277
753000
2000
ყველა სოფელი უზრუნველყოფილია მზის ენერგიით
12:50
by people who have been trained.
278
755000
3000
ჩვენს მიერ მომზადებული ხალხით.
12:54
And we went to Ladakh,
279
759000
2000
ჩვენ გავემგზავრეთ კადახში
12:56
and we asked this woman --
280
761000
2000
და ვკითხეთ ამ ქალს -
12:58
this, at minus 40, you have to come out of the roof,
281
763000
3000
და ეს მინუს 40-ზე, თქვენ გიწევთ სახურავიდან გამოსვლა,
13:01
because there's no place, it was all snowed up on both sides --
282
766000
3000
რადგან სხვა გზა არ არის, ყველფერი თოვლით იყო დაფარული ორევე მხრიდან -
13:04
and we asked this woman,
283
769000
2000
და ჩვენ ვკითხეთ ამ ქალს"
13:06
"What was the benefit you had
284
771000
2000
"რა სარგებელი მიიღეთ
13:08
from solar electricity?"
285
773000
2000
მზის ენერგიისგან?"
13:10
And she thought for a minute and said,
286
775000
2000
ეს დაფიქრდა და გვიპასუხა"
13:12
"It's the first time I can see my husband's face in winter."
287
777000
4000
"პირველად შევძელი ჩემი ქმრის სახის დანახვა ზამთარში."
13:16
(Laughter)
288
781000
3000
(სიცილი)
13:19
Went to Afghanistan.
289
784000
2000
გავემგზავრეთ ავღანეთში.
13:21
One lesson we learned in India
290
786000
5000
ერთი რამ რაც ინდოეთი ვისაწავლეთ ის იყო,
13:26
was men are untrainable.
291
791000
4000
რომ კაცებს ვერ ასწავლი.
13:30
(Laughter)
292
795000
4000
(სიცილი)
13:34
Men are restless,
293
799000
2000
კაცები მოუსვენრები,
13:36
men are ambitious,
294
801000
2000
ამბიციურები,
13:38
men are compulsively mobile,
295
803000
3000
და ზედმეტავ მოძრავი არიან
13:41
and they all want a certificate.
296
806000
2000
და მათ ყველას უნდათ სერტიფიკატი.
13:43
(Laughter)
297
808000
2000
(სიცილი)
13:45
All across the globe, you have this tendency
298
810000
3000
მთელ მსოფლიოში თქვენ ნახავთ ამ ტენდეციას -
13:48
of men wanting a certificate.
299
813000
2000
კაცებს უნდათ სერტიფიკატი.
13:50
Why? Because they want to leave the village
300
815000
3000
რატოო? იმიტომ, რომ მათ უნდა სოფლის დატოვება
13:53
and go to a city, looking for a job.
301
818000
3000
და ქალქში გადასვ, სამუშაოს საძებნელად.
13:56
So we came up with a great solution:
302
821000
3000
ამიტომ ჩვენ მივაგენით შესანიშნავ გამოსავალს -
13:59
train grandmothers.
303
824000
2000
ბებიებს ვასწავლით.
14:03
What's the best way of communicating
304
828000
2000
რომელია კომუნიკციის ყველია კარგი საშუალება
14:05
in the world today?
305
830000
2000
დღეს მსოფლიოში?
14:07
Television? No.
306
832000
2000
ტელევიზია? არა.
14:09
Telegraph? No.
307
834000
2000
ტელეგრაფი? არა.
14:11
Telephone? No.
308
836000
2000
ტელეფონი? არა.
14:13
Tell a woman.
309
838000
2000
უთხარით ქალს.
14:15
(Laughter)
310
840000
3000
(სიცილი)
14:18
(Applause)
311
843000
4000
(აპლოდისმენტები)
14:22
So we went to Afghanistan for the first time,
312
847000
2000
ამიტომ ჩვენ პირველად გავემგზავრეთ ავღანეთში
14:24
and we picked three women
313
849000
2000
და შევარჩიეთ სამი ქალი
14:26
and said, "We want to take them to India."
314
851000
2000
და ვუთხარით:"ჩვენ გვინდა მათი ინდოეთში წაყვანა."
14:28
They said, "Impossible. They don't even go out of their rooms,
315
853000
2000
მათ გვიპასუხეს:"შეუძლებელია. ისი საკუთარ ოთახებს კი არ ტოვებენ"
14:30
and you want to take them to India."
316
855000
2000
და თქვენ გინდა მათი ინდოეთში წაყვანა.
14:32
I said, "I'll make a concession. I'll take the husbands along as well."
317
857000
2000
მე ვუთხარი:"დათმობაზე წავალ. ქმერბსაც წავიყვანთ."
14:34
So I took the husbands along.
318
859000
2000
ასე რომ, ქმრებიც წავიყვანეთ.
14:36
Of course, the women were much more intelligent than the men.
319
861000
3000
რა თქმა უნდა, ქალები უფრო გონივრულები აღმოჩნდნენ ვიდრე კაცები.
14:39
In six months,
320
864000
2000
ექვს თვეში,
14:41
how do we train these women?
321
866000
3000
როგორ ვასწავლიდით ამ ქალებს?
14:44
Sign language.
322
869000
2000
ჟესტების ენით.
14:46
You don't choose the written word.
323
871000
3000
თქვენ არ იყენებთ დაწერილ სიტყვას.
14:49
You don't choose the spoken word.
324
874000
2000
თქვენ არ იყენებთ წარმოთქმულ სიტყვას.
14:51
You use sign language.
325
876000
3000
თქვენ იყენებთ ჯესტების ენა.
14:54
And in six months
326
879000
2000
და ექვსი თვის მერე
14:56
they can become solar engineers.
327
881000
4000
ისინი შეიძლება გახდნენ ინჟენრები მზის ენერგიაში.
15:00
They go back and solar-electrify their own village.
328
885000
3000
ისი ბრუნდენდებიან და უზრუნველყოფენ მზის ენერგიით საკუთარ სოფლებს.
15:03
This woman went back
329
888000
2000
ეს ქალები დაბრუნდნენ
15:05
and solar-electrified the first village,
330
890000
3000
და უზრუნველყვეს მზის ენერგიით პირველი სოფელი,
15:08
set up a workshop --
331
893000
2000
გახსნეს სახელოსნო -
15:10
the first village ever to be solar-electrified in Afghanistan
332
895000
3000
პირველი სოფელი ავღანეთში უზრუნველყოფილი მზის ენერგიით
15:13
[was] by the three women.
333
898000
3000
სამი ქალის მიერ.
15:16
This woman
334
901000
2000
ეს ქალი
15:18
is an extraordinary grandmother.
335
903000
2000
არის საოცარი ბებია.
15:20
55 years old, and she's solar-electrified 200 houses for me in Afghanistan.
336
905000
5000
55 წლის და მან უზრუნველყო 200 სახლი ავღანეთში მზის ენერგიით.
15:25
And they haven't collapsed.
337
910000
3000
და ისინი არ ჩამოიქცნენ.
15:28
She actually went and spoke to an engineering department in Afghanistan
338
913000
3000
ის სინამდვილეში წავიდა და ელაპარაკა ავაღანეთის საინჟინრო დეპარტამენტს
15:31
and told the head of the department
339
916000
2000
და აუხსნა დეპარტამენტის უფროსს
15:33
the difference between AC and DC.
340
918000
2000
განსხვავება ცვალებად და მუდმივ დენს შორის.
15:35
He didn't know.
341
920000
2000
მან არ იცოდა.
15:37
Those three women have trained 27 more women
342
922000
3000
ამ სამმა ქალმა თავისმხრის ასწევს 27 ქალს
15:40
and solar-electrified 100 villages in Afghanistan.
343
925000
3000
და უზრუნველყვეს მზის ენერგიით 100 საფელი ავღანეთში.
15:43
We went to Africa,
344
928000
3000
ჩვენ გავემგზავრეთ აფრიაკში
15:46
and we did the same thing.
345
931000
2000
და იგივე გავაკეთეთ.
15:48
All these women sitting at one table from eight, nine countries,
346
933000
3000
ყველა ეს ქალი რომელიც ზის მაგიდასთან, რვა, ცხრა ქვეყნიდან,
15:51
all chatting to each other, not understanding a word,
347
936000
3000
ყველა ელაპარაკება ერთმანეთს, თუმცა ერთი სიტყვაც არ ესმით,
15:54
because they're all speaking a different language.
348
939000
2000
რადგამ ყველა განსხვავებულ ენაზე საუბრობს.
15:56
But their body language is great.
349
941000
2000
მაგრამ მათი სხეულის ენა საოცარია.
15:58
They're speaking to each other
350
943000
2000
ისინი საუბრობენ
16:00
and actually becoming solar engineers.
351
945000
2000
და მართალაც ხდებიან მზის ენერგიის ინჟინრები.
16:02
I went to Sierra Leone,
352
947000
3000
მე გავემგზავრე სიერა-ლეონეში
16:05
and there was this minister driving down in the dead of night --
353
950000
3000
და შევხვდი ამ მინისტრს, ის სიბნელეში მგზავრობდა -
16:08
comes across this village.
354
953000
2000
სოფლის ახლომახლო.
16:10
Comes back, goes into the village, says, "Well what's the story?"
355
955000
3000
უკან დაბრუნდა, მივიდა სოფელში და იკითხა:"რა მოხდა აქ?"
16:13
They said, "These two grandmothers ... "
356
958000
2000
მათ უპასუხეს:"ეს ორი ბებია ..."
16:15
"Grandmothers?" The minister couldn't believe what was happening.
357
960000
3000
"ბებია?" მინისტრი თვალებს არ უჯერებდა.
16:18
"Where did they go?" "Went to India and back."
358
963000
3000
"სად იყვნენ ისინი?" "ინდოეთში და უკან დაბრუნდნენ."
16:21
Went straight to the president.
359
966000
2000
პირდაპირ პრეზიდენტთან წავიდა.
16:23
He said, "Do you know there's a solar-electrified village in Sierra Leone?"
360
968000
2000
ჰკითხა მას:"იცი რომ სიერა-ლეონეში არის მზის ენერგიით უზრუნველყოფილი სოფელი?"
16:25
He said, "No." Half the cabinet went to see the grandmothers the next day.
361
970000
3000
მან უპასუხა:"არა." მეორე დღეს მინისტრთა კაბინეტის ნახევა წავიდა ბებიების სანახავად.
16:28
"What's the story."
362
973000
2000
"აი რა მოხდა აქ."
16:30
So he summoned me and said, "Can you train me 150 grandmothers?"
363
975000
4000
მან დამიბარა და მკითხა:" თუ შეგიძლია 150 ბებიას ასწავლო?"
16:34
I said, "I can't, Mr. President.
364
979000
2000
მე ვუპასუხე:"არ შემიძლია ბატონო პრეზიდენტო.
16:36
But they will. The grandmothers will."
365
981000
2000
მაგრამ მათ შეუძლიათ. ბებიებს შეუძლიათ."
16:38
So he built me the first Barefoot training center in Sierra Leone.
366
983000
3000
მან ამიშენა პირველი ფეხშიშველთა სასწავლო ცენტრი სიერა-ლეონეში.
16:41
And 150 grandmothers have been trained in Sierra Leone.
367
986000
4000
და 150 ბებიას ასწავლეს სიერა-ლეონეში.
16:45
Gambia:
368
990000
2000
გამბია:
16:47
we went to select a grandmother in Gambia.
369
992000
3000
ჩვენ წავედით ბებიის შესარჩევად გამბიაში.
16:50
Went to this village.
370
995000
2000
ამ სოფელში მივედით.
16:52
I knew which woman I would like to take.
371
997000
2000
მე ვიცოდი რომელი ქალი უნდა წამეყვანა.
16:54
The community got together and said, "Take these two women."
372
999000
3000
თემი შეიკრიბა და მითხრეს:"ეს ორი ქალი წაიყვანე."
16:57
I said, "No, I want to take this woman."
373
1002000
2000
მე ვუთხარი:"არა, ეს მინდა რომ წავიყვანო."
16:59
They said, "Why? She doesn't know the language. You don't know her."
374
1004000
2000
მათ მკითხეს:"რატო? მან ენა არ იცის. არ იცნობ მას."
17:01
I said, "I like the body language. I like the way she speaks."
375
1006000
3000
მე ვუპასუხე:"მე მომწონს მისი სხეულის ენა. მომწონს როგორ ლაპარაკობს."
17:04
"Difficult husband; not possible."
376
1009000
2000
"რთული ქმარი; შეუძლებელია."
17:06
Called the husband, the husband came,
377
1011000
2000
დავუძახე ქმარს, ქმარი მოვიდა,
17:08
swaggering, politician, mobile in his hand. "Not possible."
378
1013000
3000
ყოყლოჩინა, პოლიტიკოსი, მობილურით ხელში:"შეუძლებელია."
17:11
"Why not?" "The woman, look how beautiful she is."
379
1016000
3000
"რატომ არა?" "შეხედე, როგორი ლამაზი ქალია."
17:14
I said, "Yeah, she is very beautiful."
380
1019000
2000
ვუთხარი:"კი, ძალიან ლამაზია."
17:16
"What happens if she runs off with an Indian man?"
381
1021000
2000
"რა მოხდება, თუ ის ინდოელ კაცთან გაიქცევა?"
17:18
That was his biggest fear.
382
1023000
2000
ყველაზე მეტად მაგის ეშინოდა.
17:20
I said, "She'll be happy. She'll ring you up on the mobile."
383
1025000
3000
მეთქი:"ის ბედნიერი იქნება. ის დაგირეკავ ხოლმე მობილურზე."
17:23
She went like a grandmother
384
1028000
3000
ის წავიდა როგორც ბებია
17:26
and came back like a tiger.
385
1031000
2000
და დაბრუნდა როგორც ვეფხვი.
17:28
She walked out of the plane
386
1033000
2000
თვითმრინავიდან ჩამოვიდა
17:30
and spoke to the whole press as if she was a veteran.
387
1035000
3000
და პრესას ისე ელაპარაკა, როგორც კარგად გამოცდილი ამ საქმეში.
17:33
She handled the national press,
388
1038000
3000
მან თავი გაართვა ნაციონალურ პრესას,
17:36
and she was a star.
389
1041000
2000
ის იყო ვარსკვლავი.
17:38
And when I went back six months later, I said, "Where's your husband?"
390
1043000
3000
ექვსი თვის მერე რომ დავბრუნდი, ვკითხე"სად არის შენი ქმარი?"
17:41
"Oh, somewhere. It doesn't matter."
391
1046000
2000
"ოჰ, სადღაც. არ აქვს მნიშვნელობა."
17:43
(Laughter)
392
1048000
2000
(სიცილი)
17:45
Success story.
393
1050000
2000
წარმატების ისტორია.
17:47
(Laughter)
394
1052000
2000
(სიცილი)
17:49
(Applause)
395
1054000
3000
(აპლოდისმენტები)
17:52
I'll just wind up by saying
396
1057000
6000
შეჯამებისთვის ვიტყვი,
17:58
that I think you don't have to look for solutions outside.
397
1063000
4000
რომ არ არის საჭირო შორს წასვლა პასუხის საძიებლად.
18:02
Look for solutions within.
398
1067000
2000
ეძებეთ პასუხები თქვენს გარშემო.
18:04
And listen to people. They have the solutions in front of you.
399
1069000
3000
და უსმინეთ ხალხს თქვენს გარშემო. მათ აქვთ პასუხები.
18:07
They're all over the world.
400
1072000
2000
ისინი ყველგან არიან.
18:09
Don't even worry.
401
1074000
2000
არც იღელვოთ.
18:11
Don't listen to the World Bank, listen to the people on the ground.
402
1076000
3000
ნუ უსმენთ მსოფლიო ბანკს, მოუსმინეთ ადგილობრივ ხალხს.
18:14
They have all the solutions in the world.
403
1079000
3000
მათ აქვთ ყველა პასუხი ამ ქვეყნად.
18:17
I'll end with a quotation by Mahatma Gandhi.
404
1082000
3000
მაჰათმა განდის ციტატით დავამთავრებ.
18:20
"First they ignore you,
405
1085000
2000
"თავიდან გაიგნორებე,
18:22
then they laugh at you,
406
1087000
2000
მერე დაგცინიან,
18:24
then they fight you,
407
1089000
2000
მერე გებრძვიან
18:26
and then you win."
408
1091000
2000
და მერე იმარჯვებ."
18:28
Thank you.
409
1093000
2000
გმადლობთ.
18:30
(Applause)
410
1095000
31000
(აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
Bunker Roy - EducatorSanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient.
Why you should listen
Development projects the world over run into one crucial point: For a project to live on, it needs to be organic, owned and sustained by those it serves. In 1972, Sanjit “Bunker” Roy founded the Barefoot College, in the village of Tilonia in Rajasthan, India, with just this mission: to provide basic services and solutions in rural communities with the objective of making them self-sufficient. These “barefoot solutions” can be broadly categorized into solar energy, water, education, health care, rural handicrafts, people’s action, communication, women’s empowerment and wasteland development. The Barefoot College education program, for instance, teaches literacy and also skills, encouraging learning-by-doing. (Literacy is only part of it.) Bunker’s organization has also successfully trained grandmothers from Africa and the Himalayan region to be solar engineers so they can bring electricity to their remote villages.
As he says, Barefoot College is "a place of learning and unlearning: where the teacher is the learner and the learner is the teacher."
Bunker Roy | Speaker | TED.com