TEDxUSC
Scott Fraser: Why eyewitnesses get it wrong
სკოტ ფრეიზერი: რატომ ცდებიან თვითმხილველი მოწმეები
Filmed:
Readability: 4.3
1,283,289 views
სკოტ ფრეიზერი შეისწავლის როგორ იმახსოვრებენ ადამიანები დანაშაულს და გამოდიან მოწმეებად. მის ამ ძლიერ გამოსვლაში, რომელიც ფოკუსირებულია სასიკვდილო გასროლაზე მზის ჩასვლისას, ის გვთავაზობს მოსაზრებას, რომ დანაშაულის ახლოს მყოფ თვითმხილველ მოწმეებსად კი შეუძლიათ შექმნან იმგვარი "მოგონებები", რასაც ვერ ნახავდნენ. რატომ? რადგან ტვინს ვერ იტანს ვაკუუმს.
Scott Fraser - Forensic psychologist, expert witness
Scott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence. Full bio
Scott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
The murder happened a little over 21 years ago,
0
2097
4472
მკვლელობა მოხდა დაახლოებით 21 წლის წინ,
00:22
January the 18th, 1991,
1
6569
4279
1991 წლის 18 იანვარს,
00:26
in a small
2
10848
2261
პატარა გარეუბანში
00:29
bedroom community
3
13109
2374
ლინვუდში, კალიფორნიაში,
00:31
of Lynwood, California, just a few miles
4
15483
2835
ლოს ანჯელესის სამხრეთ-აღმოსავლეთით
00:34
southeast of Los Angeles.
5
18318
2498
რამდენიმე კმ-ის მანძილზე.
00:36
A father came out of his house
6
20816
2835
მამა გარეთ, საკუთარი თინეიჯერი ვაჟისთვის
00:39
to tell his teenage son and his five friends
7
23651
3407
და მისი 5 მეგობრისთვის
იმის სათქმელად გავიდა,
იმის სათქმელად გავიდა,
00:42
that it was time for them to stop horsing around
8
27058
2779
რომ სახლის წინ მდელოზე თამაშის
00:45
on the front lawn and on the sidewalk,
9
29837
2910
შეწყვეტის დრო იყო.
00:48
to get home, finish their schoolwork,
10
32747
2908
შესულიყვნენ,
დაესრულებინათ საშინაო დავალება
დაესრულებინათ საშინაო დავალება
00:51
and prepare themselves for bed.
11
35655
2746
და მომზადებულიყვნენ დასაძინებლად.
00:54
And as the father was administering these instructions,
12
38401
3570
როცა მამა მათ ამისკენ მოუწოდებდა,
00:57
a car drove by, slowly,
13
41971
3338
გვერდით ნელა მოძრავმა მანქანამ ჩაიარა,
01:01
and just after it passed the father and the teenagers,
14
45309
2902
და როგორც კი გასცდა მამას და თინეიჯერებს,
01:04
a hand went out from the front passenger window,
15
48211
3988
წინა სავარძლის ფანჯრიდან
ვიღაცამ ხელი გამოყო
ვიღაცამ ხელი გამოყო
01:08
and -- "Bam, Bam!" -- killing the father.
16
52199
5262
და - "ბა, ბა!" - მამა მოკლეს.
01:13
And the car sped off.
17
57461
3159
მანქანამ ჩაიქროლა და გაქრა.
01:16
The police,
18
60620
1841
პოლიცია,
01:18
investigating officers, were amazingly efficient.
19
62461
3830
გამომძიებლები, გასაოცრად ქმედითები იყვნენ.
01:22
They considered all the usual culprits,
20
66291
2430
მათ ყველა შესაძლო დამნაშავე შეისწავლეს
01:24
and in less than 24 hours, they had selected their suspect:
21
68721
4567
და 24 საათზე ნაკლებ დროში,
შეარჩიეს ეჭვმიტანილი.
შეარჩიეს ეჭვმიტანილი.
01:29
Francisco Carrillo, a 17-year-old kid
22
73288
3578
ფრასცისკო კარილო, 17 წლის ბიჭი,
01:32
who lived about two or three blocks away
23
76866
2037
რომელიც 2-3 კვარტლის მოშორებით ცხოვრობდა
01:34
from where the shooting occurred.
24
78903
2735
იმ ადგილიდან, სადაც სროლა მოხდა.
01:37
They found photos of him. They prepared a photo array,
25
81638
4648
იპოვეს მისი ფოტოები, მოამზადეს ამოსაცნობად
01:42
and the day after the shooting,
26
86286
3584
და სროლიდან მეორე დღეს,
01:45
they showed it to one of the teenagers, and he said,
27
89870
2893
აჩვენეს ერთ-ერთ თინეიჯერს.
01:48
"That's the picture.
28
92763
2319
მან თქვა, რომ: "ეს მისი სურათია.
01:50
That's the shooter I saw that killed the father."
29
95082
5387
ეს მსროლელი ვნახე, რომელმაც მამა მოკლა."
01:56
That was all a preliminary hearing judge had
30
100469
2577
ეს წინასწარი მოსმენა
საკმარისი აღმოჩნდა მოსამართლისთვის,
საკმარისი აღმოჩნდა მოსამართლისთვის,
01:58
to listen to, to bind Mr. Carrillo over to stand trial
31
103046
5109
რომ კარილო, პირველი ხარისხის კვლელობაში
02:04
for a first-degree murder.
32
108155
2687
ბრალდებისთვის გაესამართლებინა.
02:06
In the investigation that followed before the actual trial,
33
110842
3207
ძირითად მოსმენამდე, გამოძიების ფარგლებში,
02:09
each of the other five teenagers was shown
34
114049
3411
ხუთი თინეიჯერიდან თითოეულს ამოსაცნობად
02:13
photographs, the same photo array.
35
117460
4048
იგივე ფოტოსერია აჩვენეს.
02:17
The picture that we best can determine was probably
36
121508
2824
სავარაუდოდ, სურათი,
02:20
the one that they were shown in the photo array
37
124332
2272
რომელიც იმ ფოტოსერიაში აჩვენეს,
02:22
is in your bottom left hand corner of these mug shots.
38
126604
3697
არის ამ ფოტოების ქვედა მარცხენა კუთხეში.
02:26
The reason we're not sure absolutely is because
39
130301
3436
დარწმუნებულები არ ვართ,
02:29
of the nature of evidence preservation
40
133737
4433
რადგან მართლმსაჯულების ჩვენ სისტემაში,
02:34
in our judicial system,
41
138170
2284
მტკიცებულებათა შენახვის წესია ასეთი,
02:36
but that's another whole TEDx talk for later. (Laughter)
42
140454
4748
თუმცა, ეს სრულებით სხვა
TEDx talk-ის თემაა. (სიცილი)
TEDx talk-ის თემაა. (სიცილი)
02:41
So at the actual trial,
43
145202
2906
ძირითადი სასამართლოს მოსმენაზე,
02:44
all six of the teenagers testified,
44
148108
3000
ექვსივე თინეიჯერმა მისცა ჩვენება
02:47
and indicated the identifications they had made
45
151108
3758
და დაადასტურა ამოცნობა
02:50
in the photo array.
46
154866
3476
ფოტოსერიის მიხედვით.
02:54
He was convicted. He was sentenced to life imprisonment,
47
158342
4781
ის ცნეს დამნაშავედ.
უვადო პატიმრობა მიუსაჯეს
უვადო პატიმრობა მიუსაჯეს
02:59
and transported to Folsom Prison.
48
163123
5459
და გადაიყვანეს ფოლსომის ციხეში.
03:04
So what's wrong?
49
168582
2089
მაშ, რაშია პრობლემა?
03:06
Straightforward, fair trial, full investigation.
50
170671
4766
ცხადი, სამართლიანი სასამართლო,
სრული გამოძიება.
სრული გამოძიება.
03:11
Oh yes, no gun was ever found.
51
175437
3541
და ჰო, იარაღი ვერ იპოვეს.
03:14
No vehicle was ever identified as being the one
52
178978
4154
ვერც იმ მანქანის იდენტიფიცირება მოხდა,
03:19
in which the shooter had extended his arm,
53
183132
3224
საიდანაც მსროლელმა ხელი გადმოყო
03:22
and no person was ever charged with being the driver
54
186356
3285
და მსროლელის მძღოლობისთვისაც ბრალი
03:25
of the shooter's vehicle.
55
189641
3242
არავისთვის წაუყენებიათ.
03:28
And Mr. Carrillo's alibi?
56
192883
3881
და ბ-ნი კარილოს ალიბი?
03:32
Which of those parents here in the room might not lie
57
196764
5294
ამ ოთახში რომელი მშობელი არ მოიტყუება,
03:37
concerning the whereabouts of your son or daughter
58
202058
2819
მათი შვილების ადგილსამყოფელზე
03:40
in an investigation of a killing?
59
204877
3897
მკვლელობის გამოძიების საქმეში?
03:46
Sent to prison,
60
210874
2722
ციხეში მყოფი,
03:49
adamantly insisting on his innocence,
61
213596
3498
საკუთარ უდანაშაულობას
უწყვეტად ამტკიცებდა,
უწყვეტად ამტკიცებდა,
03:52
which he has consistently for 21 years.
62
217094
4737
21 წლის განმავლობაში.
03:57
So what's the problem?
63
221831
3471
მაშ, რაშია პრობლემა?
04:01
The problems, actually, for this kind of case
64
225302
2724
პრობლემებს ამ სახის საქმეში,
04:03
come manyfold from decades of scientific research
65
228026
3909
ბევრ შემთხვევაში,
ადამიანის მეხსიერების სფეროში,
ადამიანის მეხსიერების სფეროში,
04:07
involving human memory.
66
231935
3902
ათწლეულების სამეცნიერო
კვლევები ადასტურებს.
კვლევები ადასტურებს.
04:11
First of all, we have all the statistical analyses
67
235837
2814
პირველ რიგში, "უდანაშაულობის" პროექტიდან
04:14
from the Innocence Project work,
68
238651
2207
მთელი სტატისტიკური ანალიზი გვაქვს,
04:16
where we know that we have, what,
69
240858
2697
საიდანაც ვიცით, რომ გვაქვს
04:19
250, 280 documented cases now where people have
70
243555
3781
250, 280 დოკუმენტურად დადასტურებული
საქმე, სადაც ადამიანები
საქმე, სადაც ადამიანები
04:23
been wrongfully convicted and subsequently exonerated,
71
247336
4072
უსაფუძვლოდ ცნეს დამნაშავედ
და შემდეგ გაამართლეს.
და შემდეგ გაამართლეს.
04:27
some from death row, on the basis of later DNA analysis,
72
251408
6346
ზოგი სასიკვდილო განაჩენის მქონე,
დნმ-ის მოგვიანებითი ანალიზის საფუძველზე.
დნმ-ის მოგვიანებითი ანალიზის საფუძველზე.
04:33
and you know that over three quarters of all of those cases
73
257754
3661
ამ გამამართლებელი საქმეების 3/4-ში
04:37
of exoneration involved only eyewitness identification
74
261415
6271
სასამართლო პროცესზე დამნაშავედ ცნობა,
მხოლოდ თვითმხილველი
მოწმის მიერ ამოცნობას ეფუძნებოდა.
მოწმის მიერ ამოცნობას ეფუძნებოდა.
04:43
testimony during the trial that convicted them.
75
267686
3647
04:47
We know that eyewitness identifications are fallible.
76
271333
5175
ჩვენ ვიცით, რომ თვითმხილველ მოწმეთა მიერ
ამოცნობა შეიძლება მცდარი იყოს.
ამოცნობა შეიძლება მცდარი იყოს.
04:52
The other comes from an interesting aspect
77
276508
2220
მეორე პრობლემა, ადამიანის მეხსიერების
04:54
of human memory that's related to various brain functions
78
278728
3203
საინტერესო ასპექტიდან გამომდინარეობს
და ტვინის სხვადასხვა ფუნქციებს ეხევა.
და ტვინის სხვადასხვა ფუნქციებს ეხევა.
04:57
but I can sum up for the sake of brevity here
79
281931
2566
თუმცა, სიმოკლისთვის შემიძლია შევაჯამო
05:00
in a simple line:
80
284497
2384
მარტივი ნათქვამით:
05:02
The brain abhors a vacuum.
81
286881
4748
ტვინი ვერ იტანს ვაკუუმს!
05:07
Under the best of observation conditions,
82
291629
3910
დაკვირვების საუკეთესო პირობებში,
05:11
the absolute best,
83
295539
1872
აბსოლუტურად საუკეთესოში,
05:13
we only detect, encode and store in our brains
84
297411
3713
ჩვენ მთლიანი გამოცდილების მხოლოდ ნაჭრებს
05:17
bits and pieces of the entire experience in front of us,
85
301124
3695
და ნაწყვეტებს ვავლენთ, ვშიფრავთ
და ვიმახსოვრებთ ჩვენ ტვინში.
და ვიმახსოვრებთ ჩვენ ტვინში.
05:20
and they're stored in different parts of the brain.
86
304819
2329
და ისინი ტვინის
სხვადასხვა ნაწილში ინახება.
სხვადასხვა ნაწილში ინახება.
05:23
So now, when it's important for us to be able to recall
87
307148
4155
და როდესაც მნიშვნელოვანია გავიხსენოთ,
05:27
what it was that we experienced,
88
311303
3021
თუ რა გადაგვხდა თავს,
05:30
we have an incomplete, we have a partial store,
89
314324
5278
ჩვენ არასრული, ნაწილობრივი სურათი გვაქვს
05:35
and what happens?
90
319602
2453
და რა ხდება?
05:37
Below awareness, with no requirement for any kind of
91
322055
2824
ქვეცნობიერად,
ყველანაირი განზრახვის გარეშე
ყველანაირი განზრახვის გარეშე
05:40
motivated processing, the brain fills in information
92
324879
5171
ტვინი ცარიელ ადგილებს
იმ ინფორმაციით ავსებს,
იმ ინფორმაციით ავსებს,
05:45
that was not there,
93
330050
2425
რაც მასში არ იყო.
05:48
not originally stored,
94
332475
2450
რაც თავდაპირველად ფიქრის,
05:50
from inference, from speculation,
95
334925
2544
ან მსჯელობის შედეგად არ იქნა შენახული
05:53
from sources of information that came to you,
96
337469
2812
და თქვენთან, როგორც დამკვირვებელთან,
05:56
as the observer, after the observation.
97
340281
3135
არ მოსულა რამე ინფორმაციის წყაროდან.
05:59
But it happens without awareness such that
98
343416
2074
ეს ხდება გააზრების გარეშე.
06:01
you don't, aren't even cognizant of it occurring.
99
345490
3634
თქვენ ვერც კი აცნობიერებთ, რომ ეს ხდება.
06:05
It's called reconstructed memories.
100
349124
2267
ამას რეკონსტრუქციული მეხსიერება ეწოდება.
06:07
It happens to us in all the aspects of our life, all the time.
101
351391
4299
ეს გვემართება ყოველთვის,
ჩვენი სიცოცხლის ყველა ასპექტში.
ჩვენი სიცოცხლის ყველა ასპექტში.
06:11
It was those two considerations, among others --
102
355690
3264
ეს იყო ის ორი საკითხი, სხვებთან ერთად...
06:14
reconstructed memory, the fact about the eyewitness fallibility --
103
358954
4505
რეკონსტრუქციულმა მეხსიერებამ,
თვითმხილველების არასანდოობამ...
თვითმხილველების არასანდოობამ...
06:19
that was part of the instigation
104
363459
3056
რამაც ნაწილობრივ წააქეზა
06:22
for a group of appeal attorneys
105
366515
2449
გასაჩივრებაში მონაწილე ადვოკატთა ჯგუფი,
06:24
led by an amazing lawyer named Ellen Eggers
106
368964
3472
რომელსაც არაჩვეულებრივი ადვოკატი,
ელენ ეგერსი უძღვებოდა,
ელენ ეგერსი უძღვებოდა,
06:28
to pool their experience and their talents together
107
372436
4128
გაეერთიანებინათ მათი გამოცდილება და ნიჭი,
06:32
and petition a superior court
108
376564
1837
და მიემართათ ზემდგომი სასამართლოსთვის
06:34
for a retrial for Francisco Carrillo.
109
378401
5070
ფრანცისკო კარილოს საქმის
გადასანჯვის მოთხოვნით.
გადასანჯვის მოთხოვნით.
06:39
They retained me, as a forensic neurophysiologist,
110
383471
4388
მათ ექსპერტ ნეიროფიზიოლოგად,
მე დამიქირავეს,
მე დამიქირავეს,
06:43
because I had expertise
111
387859
2142
რადგან მე თვითმხილველ მოწმეთა
06:45
in eyewitness memory identification,
112
390001
2120
მეხსიერების შესწავლაში მქონდა
გამოცდილება,
გამოცდილება,
06:48
which obviously makes sense for this case, right?
113
392121
3195
რაც აშრაკად მნიშვნელოვანია ამ საქმეში.
06:51
But also because I have expertise and testify about
114
395316
3344
ამასთან ერთად,
მაქვს ადამიანის ღამით ხედვის ბუნების
მაქვს ადამიანის ღამით ხედვის ბუნების
06:54
the nature of human night vision.
115
398660
4377
შესწავლის გამოცდილება.
06:58
Well, what's that got to do with this?
116
403037
3033
ეს რაღა შუაშია?
07:01
Well, when you read through the case materials
117
406070
3302
როდესაც კარილოს
საქმის მასალებს კითხულობთ,
საქმის მასალებს კითხულობთ,
07:05
in this Carrillo case,
118
409372
2722
07:07
one of the things that suddenly strikes you is that
119
412094
2830
ერთი რამ, რაც მაშინვე თვალში გეცემათ ისაა,
07:10
the investigating officers said the lighting was good
120
414924
3490
რომ გამომძიებლებმა თქვეს,
დანაშაულის ადგილზე
დანაშაულის ადგილზე
07:14
at the crime scene, at the shooting.
121
418414
3534
სადაც სროლა მოხდა, განათება კარგი იყოო.
07:17
All the teenagers testified during the trial
122
421948
3457
სასამართლო სხდომაზე
ყველა თინეიჯერმა მისცა ჩვენება,
ყველა თინეიჯერმა მისცა ჩვენება,
07:21
that they could see very well.
123
425405
3479
რომ ისინი ძალიან კარგად ხედავდნენ.
07:24
But this occurred in mid-January,
124
428884
2840
მაგრამ ეს იანვრის შუაში მოხდა,
07:27
in the Northern Hemisphere, at 7 p.m. at night.
125
431724
5999
ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, საღამოს 7 საათზე.
07:33
So when I did the calculations
126
437723
3025
როცა მთვარის და მზის მონაცემების მიხედვით,
07:36
for the lunar data and the solar data
127
440748
2212
გამოთვლები ჩავატარე,
07:38
at that location on Earth at the time of the incident
128
442960
3179
სროლის განხორციელებისას
შესაბამისი მდებარეობის და დროისთვის,
07:42
of the shooting, all right,
129
446139
2048
07:44
it was well past the end of civil twilight
130
448187
2617
აღმოჩნდა, რომ შებინდების დასასრულს
კარგა ხანი იყო გადაცილებული
კარგა ხანი იყო გადაცილებული
07:46
and there was no moon up that night.
131
450804
2256
და იმ ღამეს მთვარე არ ანათებდა.
07:48
So all the light in this area from the sun and the moon
132
453060
2279
ასე რომ, მზის და მთვარის
მთელი სინათლე ამ არეალში
მთელი სინათლე ამ არეალში
07:51
is what you see on the screen right here.
133
455339
2584
ისეთი იყო, რასაც ხედავთ ეკრანზე.
07:53
The only lighting in that area had to come
134
457923
2914
ამ ადგილსთვის ერთადერთი სინათლე
07:56
from artificial sources,
135
460837
3270
ხელოვნური წყაროებიდან უნდა მოსულიყო.
08:00
and that's where I go out and I do the actual reconstruction
136
464107
2768
აქ გავედი და სცენის რეალური
რეკონსტრუქცია გავაკეთე
რეკონსტრუქცია გავაკეთე
08:02
of the scene with photometers, with various measures
137
466875
2797
ფოტომეტრებით,
განათების სხვადასხვა გაზომვებით
განათების სხვადასხვა გაზომვებით
08:05
of illumination and various other measures of
138
469672
1974
და ფერის აღქმის სხვადასხვა გაზომვებით.
08:07
color perception, along with special cameras
139
471646
4467
სპეციალური კამერებით
08:12
and high-speed film, right?
140
476113
2129
და მაღალი მგრძნოველობის მქონე ფირით.
08:14
Take all the measurements and record them, right?
141
478242
2929
ვიღებ ყველა გამოთვლებს და ვიწერ მათ.
08:17
And then take photographs, and this is what the scene
142
481171
2157
შემდეგ ვიღებ ფოტოებს
და აი როგორ გამოიყურებოდა სცენა
და აი როგორ გამოიყურებოდა სცენა
08:19
looked like at the time of the shooting
143
483328
1435
სროლის დროს
08:20
from the position of the teenagers
144
484763
2466
თინეიჯერების მდებარეობიდან,
08:23
looking at the car going by and shooting.
145
487229
3822
როდესაც მანქანის ჩავლას
და სროლას უყურებდნენ.
და სროლას უყურებდნენ.
08:26
This is looking directly across the street
146
491051
2305
ეს არის პირდაპირ ქუჩის გადაღმა ყურებისას
08:29
from where they were standing.
147
493356
2328
იმ ადგილიდან, სადაც ისინი იდგნენ.
08:31
Remember, the investigating officers' report said
148
495684
2353
გაიხსენეთ, გამომძიებლების ანგარიშში ეწერა,
08:33
the lighting was good.
149
498037
2233
რომ განათება იყო კარგი.
08:36
The teenagers said they could see very well.
150
500270
2434
თინეიჯერებმა თქვეს,
რომ ძალიან კარგად ხედავდნენ.
რომ ძალიან კარგად ხედავდნენ.
08:38
This is looking down to the east,
151
502704
3251
ეს არის აღმოსავლეთით გახედვისას,
08:41
where the shooting vehicle sped off,
152
505955
3696
სადაც მანქანამ აუჩქარა
08:45
and this is the lighting directly behind the father
153
509651
4892
და აი, ეს კი არის სინათლე
08:50
and the teenagers.
154
514543
2341
უშუალოდ მამის და თინეიჯერების უკან.
08:52
As you can see, it is at best poor.
155
516884
3911
როგორც ხედავთ, საუკეთესო ვარიანტში
ეს ცუდი განათებაა.
ეს ცუდი განათებაა.
08:56
No one's going to call this well-lit, good lighting,
156
520795
3873
არავინ უწოდებს ამას კარგად განათებულს,
კარგ სინათლეს.
კარგ სინათლეს.
09:00
and in fact, as nice as these pictures are,
157
524668
3194
ხედავთ, რომ კარგი სურათებია.
09:03
and the reason we take them is I knew I was going to have to testify in court,
158
527862
3461
ისინი იმიტომ გადავიღეთ, რომ ვიცოდი
სასამართლოში მიმიწევდა ჩვენების მიცემა
სასამართლოში მიმიწევდა ჩვენების მიცემა
09:07
and a picture is worth more than a thousand words
159
531323
3192
და სურათი უფრო ღირებულია,
ვიდრე ათასი სიტყვა,
ვიდრე ათასი სიტყვა,
09:10
when you're trying to communicate numbers,
160
534515
2400
როცა ციფრების ახსნას ცდილობთ,
09:12
abstract concepts like lux, the international measurement
161
536915
3272
ისეთი აბსტრატული კონცეფციების, როგორიცაა:
ლუქსი, განათების საერთაშორისო ერთეული,
ლუქსი, განათების საერთაშორისო ერთეული,
09:16
of illumination, the Ishihara color perception test values.
162
540187
5176
იშიჰარას ფერების აღქმის
სატესტო მნიშვნელობები.
სატესტო მნიშვნელობები.
09:21
When you present those to people who are not well-versed
163
545363
3161
როდესაც მათ, ამ სფეროში
09:24
in those aspects of science and that, they become
164
548524
3116
ნაკლებად გათვითცნობიერებულ
ადამიანებს წარუდგენთ,
ადამიანებს წარუდგენთ,
09:27
salamanders in the noonday sun. It's like
165
551640
2379
ისინი შუადღის მზეში მყოფი
სალამანდრებივით უსიცოცხლოები ხდებიან.
სალამანდრებივით უსიცოცხლოები ხდებიან.
09:29
talking about the tangent of the visual angle, all right?
166
554019
2914
ეს ხედვის კუთხის ტანგენსზე საუბარს ჰგავს.
09:32
Their eyes just glaze over, all right?
167
556933
2785
მათ უბრალოდ თვალები უშეშდებათ.
09:35
A good forensic expert also has to be a good educator,
168
559718
4359
კარგი სასამართლო ექსპერტი,
ასევე კარგი პედაგოგიც უნდა იყოს,
ასევე კარგი პედაგოგიც უნდა იყოს,
09:39
a good communicator, and that's part of the reason
169
564077
2159
კარგი გადმომცემი და ნაწილობრივ
09:42
why we take the pictures, to show not only
170
566236
2295
ამიტომაც გდავიღეთ სურათები,
რომ ვაჩვენოთ არა მხოლოდ
რომ ვაჩვენოთ არა მხოლოდ
09:44
where the light sources are, and what we call the spill,
171
568531
2800
სად არის სინათლის წყაროები
და როგორაა განაწილებული,
და როგორაა განაწილებული,
09:47
the distribution, but also so that it's easier
172
571331
2629
რასაც განფენას ვეძახით,
არამედ ასევე იმისთვის,
არამედ ასევე იმისთვის,
09:49
for the trier of fact to understand the circumstances.
173
573960
4035
რომ მსაჯული ადვილად ჩაწვდეს გარემოებებს.
09:53
So these are some of the pictures that, in fact,
174
577995
2873
ეს იმ სურათების ნაწილია,
09:56
I used when I testified,
175
580868
2415
რომლებიც ჩვენების მიცემისას გამოვიყენე.
თუმცა, ჩემთვის, როგორც მეცნიერისთვის,
უფრო მნიშვნელოვანი
უფრო მნიშვნელოვანი
09:59
but more importantly were, to me as a scientist,
176
583283
1865
10:01
are those readings, the photometer readings,
177
585148
1983
ფოტომეტრის ის მონაცემები იყო,
10:03
which I can then convert into actual predictions
178
587131
4600
რომლებიც რეალურ პროგნოზებში
შემიძლია გადავიყვანო,
შემიძლია გადავიყვანო,
10:07
of the visual capability of the human eye
179
591731
3520
თუ რა ვიზუალური შესაძლებლობები
გააჩნია ადამიანის თვალს,
გააჩნია ადამიანის თვალს,
10:11
under those circumstances,
180
595251
2376
იმ პირობებში,
10:13
and from my readings that I recorded at the scene
181
597627
3648
და იმ მონაცემებიდან,
რომლებიც შემთხვევის ადგილზე ჩავიწერე,
რომლებიც შემთხვევის ადგილზე ჩავიწერე,
10:17
under the same solar and lunar conditions
182
601275
2240
იგივე მზის და მთვარის პირობებში,
10:19
at the same time, so on and so forth, right,
183
603515
2992
იგივე დროს და ა.შ.
10:22
I could predict
184
606507
1406
შემიძლია იმის პროგნოზირება,
10:23
that there would be no reliable color perception,
185
607913
2192
რომ იქ ვერ იქნებოდა ფერების საიმედო აღქმა,
10:26
which is crucial for face recognition,
186
610105
2314
რაც აუცილებლია სახის შესაცნობად
10:28
and that there would be only scotopic vision,
187
612419
2312
და რომ იქ შეიძლება
მხოლოდ ღამის მხედველობა ყოფილიყო,
მხოლოდ ღამის მხედველობა ყოფილიყო,
10:30
which means there would be very little resolution,
188
614731
1960
რაც ძალიან მცირე გარჩევადობას გულისხმობს,
10:32
what we call boundary or edge detection,
189
616691
2248
ეს არის, რასაც მხოლოდ კონტურების
და ზღვრების გარჩევას ვეძახით.
და ზღვრების გარჩევას ვეძახით.
10:34
and that furthermore, because the eyes would have been
190
618939
2315
უფრო მეტიც, რადგან თვალების გუგები
10:37
totally dilated under this light, the depth of field,
191
621254
3805
სრულად გაფართოებული იქნებოდა
ამ სინათლეში და სიმკვეთრის ამ სიღრმეში,
ამ სინათლეში და სიმკვეთრის ამ სიღრმეში,
10:40
the distance at which you can focus and see details,
192
625059
3158
მანძილი, რომელზეც ფოკუსირებას
და დეტალების გარჩევას შეძლებდით,
და დეტალების გარჩევას შეძლებდით,
10:44
would have been less than 18 inches away.
193
628217
5394
ნახევარ მეტრზე ნაკლები უნდა ყოფილიყო.
10:49
I testified to that to the court,
194
633611
2504
მე ეს ჩვენება მივეცი სასამართლოს
10:52
and while the judge was very attentive,
195
636115
2433
და მართალია, მოსამართლე
ძალიან ყურადღებით მისმენდა,
ძალიან ყურადღებით მისმენდა,
10:54
it had been a very, very long hearing
196
638548
2607
მაგარმ ეს საქმის გადასინჯვის
მოთხოვნაზე პროცესი,
მოთხოვნაზე პროცესი,
10:57
for this petition for a retrial, and as a result,
197
641155
4744
ძალიან, ძალიან გრძელი გამოდგა
11:01
I noticed out of the corner of my eye
198
645899
1760
და შევამჩნიე,
11:03
that I thought that maybe the judge was going to need
199
647659
4145
რომ შეიძლება მოსამართლეს
11:07
a little more of a nudge
200
651804
2063
ცოტა მეტი ბიძგი სჭირდებოდა,
11:09
than just more numbers.
201
653867
2508
ვიდრე მხოლოდ ციფრები.
11:12
And here I became a bit audacious,
202
656375
2292
ამ დროს ცოტა გავკადნიერდი,
11:14
and I turned
203
658667
1520
მივბრუნდი
11:16
and I asked the judge,
204
660187
2392
და ვკითხე მოსამართლეს:
11:18
I said, "Your Honor, I think you should go out
205
662579
2408
"თქვენო ღირსებავ, ვფიქრობ უნდა მიხვიდეთ
11:20
and look at the scene yourself."
206
664987
2704
და თავად ნახოთ დანაშაულის ადგილი."
11:23
Now I may have used a tone which was more like a dare
207
667691
3141
შესაძლოა უფრო გამოწვევის ტონი გამოვიყენე,
11:26
than a request — (Laughter) —
208
670832
2404
ვიდრე თხოვნის, (სიცილი)
11:29
but nonetheless, it's to this man's credit and his courage
209
673236
4447
თუმცა, ამის მიუხედაცად, ამ კაცის
და მისი გამბედაობის სასახელოდ უნდა ითქვას,
და მისი გამბედაობის სასახელოდ უნდა ითქვას,
11:33
that he said, "Yes, I will."
210
677683
3616
რომ მან მიპასუხა: "კი, ვნახავ."
11:37
A shocker in American jurisprudence.
211
681299
3992
შოკი ამერიკულ იურისპრუდენციაში.
11:41
So in fact, we found the same identical conditions,
212
685291
2472
ამდენად, ჩვენ იდენტური პირობები შევქმენით
11:43
we reconstructed the entire thing again,
213
687763
2041
და დანაშაულის მთელი სცენა
ხელახლა აღვადგინეთ.
ხელახლა აღვადგინეთ.
11:45
he came out with an entire brigade of sheriff's officers
214
689804
4010
ის შერიფების მთელი ბრიგადით მოვიდა,
11:49
to protect him in this community, all right? (Laughter)
215
693814
5157
რომლებიც ამ დასახლებაში,
მას დასაცავად ახლდნენ? (სიცილი)
მას დასაცავად ახლდნენ? (სიცილი)
11:54
We had him stand actually slightly in the street,
216
698971
5054
ჩვენ ის ცოტა ქუჩისკენ დავაყენეთ,
11:59
so closer to the suspect vehicle, the shooter vehicle,
217
704025
3180
ამდენად მსროლელის მანქანასთან
იმაზე უფრო ახლოს,
იმაზე უფრო ახლოს,
12:03
than the actual teenagers were,
218
707205
2742
ვიდრე თინეიჯერები იყვნენ რეალურად.
12:05
so he stood a few feet from the curb
219
709947
2224
მაშ, ის ტროტუარიდან
ნახევარიოდე მეტრში იდგა,
ნახევარიოდე მეტრში იდგა,
12:08
toward the middle of the street.
220
712171
2612
სახით გზის შუა ნაწილისკენ.
12:10
We had a car that came by,
221
714783
2917
ჩვენ ჩამოვატარეთ მანქანა,
12:13
same identical car as described by the teenagers, right?
222
717700
4951
თინეიჯერების მიერ აღწერილის
იდენტური მანქანა.
იდენტური მანქანა.
12:18
It had a driver and a passenger,
223
722651
1937
მანქანაში იყვნენ მძღოლი და მგზავრი.
12:20
and after the car had passed the judge by,
224
724588
3823
როდესაც მანქანამ მოსამართლეს ჩაუარა,
12:24
the passenger extended his hand,
225
728411
3514
მგზავრმა გამოწია ხელი,
12:27
pointed it back to the judge as the car continued on,
226
731925
4574
უკან მოსამართლეს ისე დაუმიზნა,
რომ მანქანა სვლას აგრძელებდა,
რომ მანქანა სვლას აგრძელებდა,
12:32
just as the teenagers had described it, right?
227
736499
2219
ზუსტად ისე, როგორც თინეიჯერებმა აღწერეს.
12:34
Now, he didn't use a real gun in his hand,
228
738718
2853
მგზავრს არ ეჭირა რეალური იარაღი,
12:37
so he had a black object in his hand that was similar
229
741571
2418
მას ეჭირა აღწერილი იარაღის მსგავსი.
12:39
to the gun that was described.
230
743989
1979
შავი ფერის საგანი.
12:41
He pointed by, and this is what the judge saw.
231
745968
2846
მგზავრმა დაუმიზნა
და ეს დაინახა მოსამართლემ.
და ეს დაინახა მოსამართლემ.
12:44
This is the car 30 feet away from the judge.
232
748814
7099
ეს მანქანა მოსმართლისგან
9 მეტრის მანძილზეა.
9 მეტრის მანძილზეა.
12:51
There's an arm sticking out of the passenger side
233
755913
2912
მგზავრს ხელი აქვს გამოყოფილი
12:54
and pointed back at you.
234
758825
2373
და უკან გიმიზნებთ.
12:57
That's 30 feet away.
235
761198
1965
ეს 9 მეტრის დაშორებითაა.
12:59
Some of the teenagers said that in fact the car
236
763163
2192
ზოგმა თინეიჯერმა ისიც კი თქვა,
13:01
was 15 feet away when it shot.
237
765355
2576
რომ მანქანა გასროლისას
4.5 მეტრის მანძილზე იყო.
4.5 მეტრის მანძილზე იყო.
13:03
Okay. There's 15 feet.
238
767931
3664
მაშ, ეს არის 4.5 მეტრი.
13:07
At this point, I became a little concerned.
239
771595
4170
ამ ეტაპზე ცოტა არ იყოს ავღელდი.
13:11
This judge is someone you'd never want to play poker with.
240
775765
4734
ეს მოსამართლე ისეთი იყო,
როგორთანაც პოკერის თამაშს არ ისურვებდით.
როგორთანაც პოკერის თამაშს არ ისურვებდით.
13:16
He was totally stoic. I couldn't see a twitch of his eyebrow.
241
780499
4288
ის აბსოლუტური სტოიკოსი იყო.
წარბი არ შეუხრია.
წარბი არ შეუხრია.
13:20
I couldn't see the slightest bend of his head.
242
784787
3269
თავი არც კი გაუნძრევია.
13:23
I had no sense of how he was reacting to this,
243
788056
3501
წარმოდგენა არ მქონდა, რა რეაქცია ჰქონდა.
13:27
and after he looked at this reenactment,
244
791557
3040
მას შემდეგ რაც მოვლენის
რეკონსტრუიქციას უყურა,
რეკონსტრუიქციას უყურა,
13:30
he turned to me and he says,
245
794597
1080
მომიბრუნდა და მკითხა:
13:31
"Is there anything else you want me to look at?"
246
795677
3258
"არის კიდევ რამე, რაც გინდათ, რომ ვნახო?"
13:34
I said, "Your honor," and I don't know whether I was
247
798935
4495
ვუპასუხე: "თქვენო ღირსებავ" და არ ვიცი
13:39
emboldened by the scientific measurements that I had
248
803430
2957
ჩემმა სამეცნიერო
გაანგარიშებებმა გამათამამა,
გაანგარიშებებმა გამათამამა,
13:42
in my pocket and my knowledge that they are accurate,
249
806387
3696
რომელიც თან მქონდა და იმის ცოდნამ,
რომ ეს გაანგარიშებები სწორი იყო,
რომ ეს გაანგარიშებები სწორი იყო,
13:45
or whether it was just sheer stupidity,
250
810083
2255
ან შეიძლება ეს სრული უგუნურების გამო იყო,
13:48
which is what the defense lawyers thought — (Laughter) —
251
812338
2825
რაც დაცვის ადვოკატებმა გაიფიქრეს, (სიცილი)
13:51
when they heard me say,
252
815163
1752
როდესაც ვუპასუხე:
13:52
"Yes, Your Honor, I want you stand right there
253
816915
2704
"დიახ, თქვენო ღირსებავ,
თუ შეიძლება დარჩეთ ადგილზე
თუ შეიძლება დარჩეთ ადგილზე
13:55
and I want the car to go around the block again
254
819619
4336
და მინდა, რომ მანქანამ
კვლავ შემოუაროს კვარტალს,
კვლავ შემოუაროს კვარტალს,
13:59
and I want it to come and I want it to stop
255
823955
3354
მოვიდეს და გაჩერდეს,
14:03
right in front of you, three to four feet away,
256
827309
4190
ზუსტად თქვენს წინ,
დაახლოებოთ 1 მეტრის მანძილზე.
დაახლოებოთ 1 მეტრის მანძილზე.
14:07
and I want the passenger to extend his hand
257
831499
3456
მინდა, რომ მგზავრმა ხელი გამოწიოს
14:10
with a black object and point it right at you,
258
834955
2016
რომლითაც იმ შავ საგანს დაგიმიზნებთ
14:12
and you can look at it as long as you want."
259
836971
5720
და შეგიძლიათ დააკვირდეთ მას
რამდენი ხანიც გნებავთ."
რამდენი ხანიც გნებავთ."
14:18
And that's what he saw. (Laughter)
260
842691
4427
ეს იყო ის, რაც მან დაინახა. (სიცილი)
14:23
You'll notice, which was also in my test report,
261
847118
3840
შეამჩნევთ და ეს ჩემ დასკვნაშიც იყო,
14:26
all the dominant lighting is coming from the north side,
262
850958
2645
რომ ძირითადი განათება ჩრდილოეთიდანაა,
14:29
which means that the shooter's face would
263
853603
1743
რაც იმას ნიშავს, რომ მსროლელის სახე
14:31
have been photo-occluded. It would have been backlit.
264
855346
2616
არ გამოჩნდებოდა.
ის უკნიდან იქნებოდა განათებული.
ის უკნიდან იქნებოდა განათებული.
14:33
Furthermore, the roof of the car
265
857962
1902
უფრო მეტიც, მანქანის სახურავი
14:35
is causing what we call a shadow cloud inside the car
266
859864
4274
მანქანის შიგნით გამოიწვევდა იმას,
რასაც ჩვენ ვეძახით - ჩრდილის ღრუბელს,
რასაც ჩვენ ვეძახით - ჩრდილის ღრუბელს,
14:40
which is making it darker.
267
864138
3330
რაც მას კიდევ უფრო აბნელებს.
14:43
And this is three to four feet away.
268
867468
4112
ეს ხდება დაახლოებით 1 მეტრის მანძილზე.
14:47
Why did I take the risk?
269
871580
3128
რატომ გავრისკე?
14:50
I knew that the depth of field was 18 inches or less.
270
874708
4229
მე ვიცოდი, რომ სიმკვეთრის სიღრმე
ნახევარ მეტრზე ნაკლები იყო.
ნახევარ მეტრზე ნაკლები იყო.
14:54
Three to four feet, it might as well have been
271
878937
1667
1 მეტრის მანძილზე,
იგივე წარმატებით გამოჩნდებოდა,
იგივე წარმატებით გამოჩნდებოდა,
14:56
a football field away.
272
880604
4472
როგორც სტადიონს იქით.
15:00
This is what he saw.
273
885076
2208
ეს არის ის, რაც მან დაინახა.
15:03
He went back, there was a few more days of evidence
274
887284
3800
მოსამართლე დაბრუნდა.
საქმის მოსმენა რამდენიმე დღე გაგრძელდა
15:06
that was heard. At the end of it,
275
891084
2304
15:09
he made the judgment that he was going to grant
276
893388
2628
ბოლოს, მან მიიღო გადაწყვეტილება,
რომ დააკმაყოფილებდა
რომ დააკმაყოფილებდა
15:11
the petition for a retrial.
277
896016
3078
საქმის გადასინჯვის მოთხოვნას.
15:14
And furthermore, he released Mr. Carrillo
278
899094
2478
უფრო მეტიც, მან გაათავისუფლა ბ-ნი კარილო,
15:17
so that he could aid in the preparation of his own defense
279
901572
2987
რომ საკუთარი დაცვის
მომზადებას დახმარებოდა,
მომზადებას დახმარებოდა,
15:20
if the prosecution decided to retry him.
280
904559
6019
თუკი პროკურატურა
საქმის ხელახლა აღძვრას გადაწყვეტდა.
საქმის ხელახლა აღძვრას გადაწყვეტდა.
რაც მათ გადაწყვიტეს არ გაეკეთებინათ.
15:26
Which they decided not to.
281
910578
2310
15:28
He is now a freed man. (Applause)
282
912888
5061
ახლა ის თავისუფალია.
15:33
(Applause)
283
917949
3943
(აპლოდისმენტები)
15:37
This is him embracing his grandmother-in-law.
284
921892
5104
აქ ჩანს როგორ ეხვევა მეუღლის ბებიას.
15:42
He -- His girlfriend was pregnant when he went to trial,
285
926996
4075
მისი შეყვარებული ორსულად იყო,
როცა გაასამართლეს.
როცა გაასამართლეს.
15:46
right? And she had a little baby boy.
286
931071
4085
მას ეყოლა ვაჟიშვილი.
15:51
He and his son are both attending Cal State, Long Beach
287
935156
2681
ახლა, ის და მისი ვაჟი, ორივე,
15:53
right now taking classes. (Applause)
288
937837
6188
კალიფორნიის შტატის უნივერსიტეტ
"ლონგ ბიჩში" სწავლობენ.
"ლონგ ბიჩში" სწავლობენ.
(აპლოდისმენტები)
15:59
And what does this example --
289
944025
3963
და რას აჩვენებს ეს მაგალითი?
16:03
what's important to keep in mind for ourselves?
290
947988
4344
რა არის მნიშვნელოვანი, რომ გვახსოვდეს?
16:08
First of all, there's a long history of antipathy
291
952332
3696
პირველ რიგში, მეცნიერებას და სამართალს
16:11
between science and the law
292
956028
2080
ამერიკულ იურისპრუდენციაში
16:14
in American jurisprudence.
293
958108
2400
ანტიპათიის ხანგრძლივი ისტორია აქვთ.
16:16
I could regale you with horror stories of ignorance
294
960508
3448
სასამართლო ექსპერტის
ათწლეულობით გამოცდილებიდან,
ათწლეულობით გამოცდილებიდან,
16:19
over decades of experience as a forensic expert
295
963956
4336
რომელიც ცდილობს
სხდომათა დარბაზში მეცნიერება შეიტანოს,
სხდომათა დარბაზში მეცნიერება შეიტანოს,
16:24
of just trying to get science into the courtroom.
296
968292
4506
შემიძლია უვიცობის
საშინელი ისტორიებით გაგიმასპინძლდეთ.
საშინელი ისტორიებით გაგიმასპინძლდეთ.
16:28
The opposing council always fight it and oppose it.
297
972798
4934
მეორე მხარე ყოველთვის
ეწინააღმდეგება და ებრძვის ამას.
ეწინააღმდეგება და ებრძვის ამას.
16:33
One suggestion is that all of us become much more
298
977732
3387
ერთი რჩევაა, რომ ჩვენ ყველამ
16:37
attuned to the necessity, through policy,
299
981119
2869
უფრო მეტად გავიაზროთ საჭიროება,
პოლიტიკის გზით,
პოლიტიკის გზით,
16:39
through procedures,
300
983988
2056
პროცედურების გზით,
16:41
to get more science in the courtroom,
301
986044
3184
რომ მეტი მეცნიერება შევიდეს
სხდომათა დარბაზში.
სხდომათა დარბაზში.
16:45
and I think one large step toward that
302
989228
2311
ვფიქრობ, რომ ამ მიმართულებით
ერთი დიდი ნაბიჯი,
ერთი დიდი ნაბიჯი,
16:47
is more requirements,
303
991539
1842
სამართლის სკოლებისადმი
დიდი პატივისცემით,
დიდი პატივისცემით,
16:49
with all due respect to the law schools,
304
993381
2559
არის მეტი მოთხოვნები,
16:51
of science, technology, engineering, mathematics
305
995940
5111
მეცნიერების, ტექნოლოგიების,
ინჟინერიის, მათემატიკის მიმართ
ინჟინერიის, მათემატიკის მიმართ
16:56
for anyone going into the law,
306
1001051
1977
ყველასთვის, ვინც სამართალზე სწავლობს,
16:58
because they become the judges.
307
1003028
3624
რადგან ისინი ხდებიან მოსამართლეები.
17:02
Think about how we select our judges in this country.
308
1006652
3048
იფიქრეთ იმაზე, თუ როგორ ვარჩევთ
მოსამართლეებს ამ ქვეყანაში.
მოსამართლეებს ამ ქვეყანაში.
17:05
It's very different than most other cultures. All right?
309
1009700
3360
ეს სხვა კულტურათა უმეტესობისგან
ძალიან განსხვავდება.
ძალიან განსხვავდება.
17:08
The other one that I want to suggest,
310
1013060
2410
კიდევ ერთი რამ, რაც მინდა გირჩიოთ,
17:11
the caution that all of us have to have,
311
1015470
2430
არის სიფრთხილე,
რაც ყველამ უნდა გამოვიჩინოთ.
რაც ყველამ უნდა გამოვიჩინოთ.
17:13
I constantly have to remind myself,
312
1017900
1840
მე განუწყვეტლივ ვახსენებ საკუთარ თავს,
17:15
about just how accurate are the memories
313
1019740
3103
რამდენად ზუსტია მოგონებები,
17:18
that we know are true, that we believe in?
314
1022843
5369
რომლებიც სიმართლე გვგონია,
რომლებისაც გვჯერა?
რომლებისაც გვჯერა?
17:24
There is decades of research,
315
1028212
3384
არსებობს ათწლეულების კვლევა,
17:27
examples and examples of cases like this,
316
1031596
4168
ამ საქმის მსგავსი უამრავი მაგალითი,
17:31
where individuals
317
1035764
1968
სადაც ადამიანებს
17:33
really, really believe. None of those teenagers
318
1037732
3512
ნამდვილად სჯერათ.
17:37
who identified him
319
1041244
1832
თინეიჯერებიდან ვინც ის ამოიცნო,
17:38
thought that they were picking the wrong person.
320
1043076
3276
არცერთს არ უფიქრია,
რომ სხვა ადამიანს დაადო ხელი.
რომ სხვა ადამიანს დაადო ხელი.
17:42
None of them thought they couldn't see the person's face.
321
1046352
3354
არცერთს არ ეგონა,
რომ დამნაშავის სახე ვერ დაინახეს.
რომ დამნაშავის სახე ვერ დაინახეს.
17:45
We all have to be very careful.
322
1049706
2132
ჩვენ ყველა უნდა ვიყოთ ფრთხილად.
17:47
All our memories are reconstructed memories.
323
1051838
3640
ჩვენი მეხსიერება
რეკონსტრუქციული მეხსიერებაა.
რეკონსტრუქციული მეხსიერებაა.
17:51
They are the product of what we originally experienced
324
1055478
2398
ეს არის პროდუქტი იმისა,
რაც თავდაპირველად განვიცადეთ
რაც თავდაპირველად განვიცადეთ
17:53
and everything that's happened afterwards.
325
1057876
2733
და ყველაფერი იმისა, რაც შემდგომ მოხდა.
17:56
They're dynamic.
326
1060609
2051
მეხსიერება დინამიურია.
17:58
They're malleable. They're volatile,
327
1062660
2488
მეხსიერება დამყოლია, ცვალებადია.
18:01
and as a result, we all need to remember to be cautious,
328
1065148
4024
შედეგად, ყველას უნდა გვახსოვდეს,
რომ ფრთხილად ვიყოთ,
რომ ფრთხილად ვიყოთ,
18:05
that the accuracy of our memories
329
1069172
3320
რადგან ჩვენი მეხსირების სიზუსტე
18:08
is not measured in how vivid they are
330
1072492
3504
იმით არ იზომება, თუ რამდენად ნათელია ის
18:11
nor how certain you are that they're correct.
331
1075996
5131
ან იმით, თუ რამდენად დარწმუნებული ვართ
მის სისწორეში.
მის სისწორეში.
18:17
Thank you. (Applause)
332
1081127
149090
მადლობა. (აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
Scott Fraser - Forensic psychologist, expert witnessScott Fraser is a forensic psychologist who thinks deeply about the fallibility of human memory and encourages a more scientific approach to trial evidence.
Why you should listen
When it comes to witnesses in criminal trials, the accuracy of human memory can mean the difference between life and death. Scott Fraser is an expert witness who researches what’s real and what’s selective when it comes to human memory and crime. His areas of expertise include human night vision, neuropsychopharmacology, and the effect of stress and other factors on the human mind. He has testified in criminal and civil cases throughout the U.S. in state and federal courts.
In 2011 Fraser was involved in the retrial of a 1992 murder case in which Francisco Carrillo was found guilty and sentenced to two life sentences in prison. Fraser and the team that hired him staged a dramatic reenactment of the night of the murder in question and showed the testimonies that had put Carrillo in jail were unreliable. After 20 years in jail for a crime he didn't commit, Carrillo was freed.
Scott Fraser | Speaker | TED.com